Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Lu-ca.

Khi ấy, nhân có mấy người nói về Đền Thờ lộng lẫy nguy nga với những phiến đá đẹp và những đồ dâng cúng, Đức Giê-su bảo : 6 “Những gì anh em đang chiêm ngưỡng đó sẽ có ngày bị tàn phá hết, không còn tảng đá nào trên tảng đá nào.” 7 Họ hỏi Người : “Thưa Thầy, vậy bao giờ các sự việc đó sẽ xảy ra, và khi sắp xảy ra, thì có điềm gì báo trước?”

8 Đức Giê-su đáp : “Anh em hãy coi chừng kẻo bị lừa gạt, vì sẽ có nhiều người mạo danh Thầy đến nói rằng : ‘Chính ta đây’, và : ‘Thời kỳ đã đến gần’; anh em chớ có theo họ. 9 Khi anh em nghe có chiến tranh, loạn lạc, thì đừng sợ hãi. Vì những việc đó phải xảy ra trước, nhưng chưa phải là chung cục ngay đâu”. 10 Rồi Người nói tiếp : “Dân này sẽ nổi dậy chống dân kia, nước này chống nước nọ. 11 Sẽ có những trận động đất lớn, và nhiều nơi sẽ có ôn dịch và đói kém; sẽ có những hiện tượng kinh khủng và điềm lạ lớn lao từ trời xuất hiện.”

Đó là Lời Chúa

 

THẬT ỦI AN

“Đừng sợ hãi!”.

“Đừng để gì làm xao động lòng con, đừng để gì làm con hoảng sợ. Mọi sự đều qua đi. Thiên Chúa không hề thay đổi. Ai có Ngài, chẳng thiếu gì; chỉ mình Ngài là đủ!” - Têrêxa Avila.

Kính thưa Anh Chị em,

“Đừng để gì làm xao động lòng con!”. Lời Chúa hôm nay nói đến tàn phá và mất mát. Đaniel tiên báo sự phân rã của các nước; Tin Mừng nói đến sự sụp đổ của Giêrusalem và những tai ương. Nhưng giữa khung cảnh đó, vẫn vang lên một lời ‘thật ủi an’ - “Đừng sợ hãi!”.

Đaniel tiên báo một điều vượt trên mọi đổ vỡ, “Chúa Trời sẽ lập một vương quốc không bao giờ bị tiêu diệt” - bài đọc một. Đó là hình ảnh Vương Quốc của Đức Kitô, nơi những tâm hồn tín thác sẽ thưa lên, “Muôn ngàn đời ca tụng suy tôn!” - Thánh Vịnh đáp ca. Trong Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu nói trước số phận của Giêrusalem, “Sẽ có ngày bị tàn phá hết!”. Bên cạnh đó, những hỗn loạn: tiên tri giả, chiến tranh, động đất, đói kém và ôn dịch.

Cuộc sống không phải là một bát anh đào, thế giới luôn chao đảo: mâu thuẫn gia đình, bất ổn xã hội - thậm chí - chia rẽ trong Hội Thánh. Nhưng điều đáng sợ không chỉ là những cơn động đất của thiên nhiên, mà còn là những cơn địa chấn trong lòng người, khiến đức tin và niềm cậy trông lung lay. Chính ở đó, Lời Chúa vang lên mạnh mẽ hơn: “Đừng sợ hãi!”. “Bão tố là điều không tránh khỏi, nhưng hoảng loạn là do chọn lựa!” - Ralph Emerson.

Khi lửa rừng bốc cháy, cách sống sót không phải là chạy trốn, nhưng là đốt một khoảnh đất trước mặt và đứng trong đó. Chúa Giêsu không hứa sẽ không có lửa trong đời sống, nhưng hứa, ai ở trong Ngài sẽ an toàn. Bình an không đến từ việc tránh đau khổ, nhưng từ việc đứng trong nơi lửa sự dữ đã bùng lên nhưng không tiêu diệt được tình yêu. Thập Giá Ngài là “vùng đất đã cháy” của lịch sử nhân loại; nhưng cũng ở đó, quyền lực của lửa bị bẻ gãy. Vì thế, giữa hỗn mang và điêu tàn, Kitô hữu không sống bằng nỗi sợ, nhưng bằng một xác tín ‘thật ủi an’ - tôi đang đứng trong nơi mà lửa không còn quyền lực! “Chúa thì thầm trong khoái lạc, nói trong lương tâm, nhưng quát lên trong đau khổ: đó là ống tăng âm của Ngài để đánh thức một thế giới điếc!” - C. S. Lewis.

Anh Chị em,

‘Thật ủi an’ khi chúng ta dừng lại trước thực tại hư vô của mọi vật để lắng nghe tiếng thì thầm của Chúa, “Ta là Đấng không hề thay đổi!”. Trong khi mắt thấy những gì tạm bợ tan vỡ, Nước Thiên Chúa vẫn vững bền. Kitô hữu được mời gọi đặt trái tim mình giữa những tàn dư của thế giới, không phải để bấu víu vào ‘cái còn’, mà để nhận ra ‘sự sống mới’ nảy mầm từ nơi lửa Thập Giá đi qua. Trong từng nhịp thở, từng giây phút yếu đuối, chúng ta học cách đứng vững trong bàn tay Đấng Thánh, khi biết rằng, cả lúc mọi thứ tan tành, tình yêu Ngài vẫn là vùng đất không bao giờ bị thiêu rụi. “Như sắt ném vào lửa mất rỉ sét; cũng thế, kẻ toàn tâm quy hướng về Chúa - trở nên một người mới!” - Thomas Kempis.

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, đừng để con ngộp thở trước các biến cố. Và ngay cả ngày ‘tận thế đời con’ ập xuống, con vẫn biết mình đang ở trong một vùng ‘lửa chê’- Đức Kitô!”, Amen.

(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)

 

57. Nếu con tập trung tư tưởng nghĩ đến lai lịch của con thì thấy thực là đáng hổ thẹn, nghĩ đến chuyện con đang làm hôm nay thì thật đáng khóc, nghĩ đến chuyện sau khi con chết thì lại thật đáng sợ hãi.

(Thánh Bernard)

Lm. Giuse Maria Nhân Tài, csjb.

(Trích dịch từ tiếng Hoa trong "Cách ngôn thần học tu đức")

-----------

http://www.vietcatholic.net

https://www.facebook.com/jmtaiby

http://www.nhantai.info

 

2. NGƯỜI NGHIỆN RƯỢU PHÁT THỀ

Có một người coi rượu như mạng sống, ngày ngày uống say bí tỉ, bạn bè bèn khuyên anh ta cai rượu.

Anh ta nói:

- “Đáng lẽ tôi phải cai rượu, bởi vì con tôi khi ra khỏi nhà thì tôi thường mong nó trở về, nên tạm thời dùng rượu rót sầu, con trai trở về thì tôi liền cai ngay”.

Mọi người hỏi:

- “Ông phải thề độc chúng tôi mới tin”.

Người nghiện rượu nói:

- “Nếu con tôi trở về mà tôi không cai rượu thì dìm tôi chết trong lu rượu, lấy ly rượu chận nghẹn cổ tôi cho chết, xô tôi té chết trong bể rượu, ném tôi vào trong biển rượu cho chết, phạt tôi vì bá tánh mà sinh ra trong rượu, chết làm con quỷ trong bã rượu, dưới suối rượu vĩnh viễn không trỗi dậy được”.

Mọi người hỏi:

- “Vậy thì con trai của anh đi đâu?”

Ông ta trả lời:

- “Đi ra ngoài Hạnh Hoa thôn mua rượu cho tôi rồi !”

(Hy đàm tục lục)

Suy tư 2:

Từ bỏ thói quen phạm một tội nào đó không phải là dễ dàng, bởi vì một thói quen khi đã thấm vào trong xương tủy thì khó mà thay đổi, dù cho họ có thể thốt độc địa. Người nghiện rượu thề thốt quanh co nặng lời thì cũng quanh quẫn trong rượu mà thôi, chứ tâm của họ làm gì mà cai rượu được !

Không ai tin người nghiện rượu thề thốt, cũng chẳng ai tin người nghiện xì ke ma túy hứa cai nghiện, bởi vì con người ta thường không có tính kiên nhẫn và lắng nghe.

Người Ki-tô hữu có tâm hồn yêu thương, thông cảm và phục vụ thì tin tưởng vào lời hứa của người nghiện rượu, cũng như tin vào quyết tâm cai nghiện của người xì ke ma túy, bởi vì họ có một tâm hồn kiên nhẫn trong khi phục vụ, và nhìn thấy Đức Chúa Giê-su đang ở trong những tâm hồn đang phấn đấu cam go giữ lời hứa ấy của người nghiện rượu, cũng như của người nghiện xì ke ma túy...

Đem lòng yêu thương và bao dung để tin tưởng, thì sẽ được đền bù xứng đáng.

Lm. Giuse Maria Nhân Tài, csjb.

(Dịch từ tiếng Hoa và viết suy tư)

---------

http://www.vietcatholic.net

https://www.facebook.com/jmtaiby

http://www.nhantai.info

 

Philip Kosloski, trong bản tin của Aleteia ngày ngày 20/11/2025, cho hay: Ngày lễ Thánh Anrê Dũng Lạc không chỉ dành riêng cho ngài, mà còn dành cho hơn 100 vị tử đạo đã hy sinh vì đức tin tại Việt Nam.

Giáo hội mừng kính Thánh Anrê Dũng Lạc "và các bạn" vào ngày 24 tháng 11 hàng năm. Phần "các bạn" thường bị bỏ qua, nhưng tượng trưng cho hơn 100 vị tử đạo đã bị giết tại Việt Nam.

Cụ thể hơn, theo VaticanNews, "117 tín hữu Việt Nam" là thành phần của buổi cử hành này.

Điều này bao gồm "các giám mục, linh mục và nhiều giáo dân, một bà mẹ sáu con và thậm chí một đứa trẻ chín tuổi, những người đã hy sinh mạng sống vì Chúa Kitô trong khoảng thời gian từ thế kỷ 17 đến thế kỷ 19. Chín mươi sáu người là người Việt Nam bản địa và 21 người là các nhà truyền giáo người Tây Ban Nha hoặc Pháp, những người đã gắn bó với vùng đất và nền văn hóa đó."

Sách Tử đạo Rôma cũng xác nhận con số này:

Lễ tưởng niệm Thánh Anrê Dũng Lạc, linh mục, và các bạn tử đạo. Chỉ trong một buổi lễ, một trăm mười bảy vị tử đạo từ nhiều vùng miền khác nhau của Việt Nam được tôn vinh, bao gồm tám giám mục, nhiều linh mục và một số lượng lớn giáo dân thuộc cả hai giới, mọi hoàn cảnh và lứa tuổi, tất cả đều thà chịu lưu đày, tù đày, tra tấn và hình phạt khắc nghiệt hơn là xúc phạm thập giá và chối bỏ đức tin Kitô giáo.

Ngay cả con số này cũng chỉ là một con số tượng trưng, vì ước tính rằng, "từ 100.000 đến 300.000 vị tử đạo" đã chết ở Việt Nam trong những thế kỷ đó. Con số các vị tử đạo thực sự đáng khâm phục, cho thấy có bao nhiêu người sẵn sàng chết vì đức tin của mình.

Giữ vững đức tin

Một phần của cuộc đàn áp có thể bắt nguồn từ vua Minh Mạng năm 1832, người đã ra lệnh cho tất cả các Kitô hữu phải giẫm lên thánh giá và chối bỏ đức tin của mình.

Trong nhiều năm, người Công Giáo Việt Nam phải âm thầm truyền bá đức tin của mình, không có sự giúp đỡ của các linh mục truyền giáo, nhiều người trong số họ đã bị giết. Các giáo lý viên giáo dân đã góp phần giữ vững ngọn lửa đức tin ở Việt Nam.

Bất chấp sự đàn áp dữ dội, Công Giáo vẫn tồn tại ở Việt Nam qua nhiều thế kỷ và tiếp tục phát triển mạnh mẽ cả trong nước lẫn trong cộng đồng người Việt di cư ở nước ngoài. Những kẻ đàn áp nghĩ rằng họ sẽ xóa sổ Kitô giáo, nhưng họ chỉ giúp nó tồn tại qua nhiều thế hệ.

Thánh Anrê Dũng Lạc và hàng trăm (có thể là hàng ngàn) vị tử đạo được tôn vinh vào ngày này đã trở thành các Thánh Bổn Mạng của Việt Nam và là những người cầu bầu mạnh mẽ cho người Công Giáo Việt Nam trên toàn thế giới.

 

Trong bản tin ngày 24/11/2025, tạp chí Aleteia cho rằng: Đức Leo XIV dường như đang tìm kiếm một cách tiếp cận tập thể, kêu gọi các Hồng Y tư vấn cho ngài.

Thực vậy, Đức Leo XIV đã triệu tập các Hồng Y từ khắp nơi trên thế giới để họp vào ngày 7 và 8 tháng 1 năm 2026. Cuộc họp này sẽ là cuộc họp tập thể lớn đầu tiên kể từ khi Đức Hồng Y Robert Francis Prevost được bầu vào ngày 8 tháng 5.

Một nguồn tin từ Vatican cho biết: “Đây là dấu hiệu của một phong cách quản trị mới, đáp ứng mong muốn được bày tỏ trong mật nghị”.

Tờ National Catholic Register đưa tin vào ngày 7 tháng 11 rằng Hồng Y đoàn đã được thông báo về công nghị Hồng Y bất thường sắp tới. Loại hình cuộc họp này, do Đức Giáo Hoàng triệu tập, quy tụ tất cả các Hồng Y — hiện có 245 vị — sau cánh cửa đóng kín để thảo luận về các vấn đề quan trọng của Giáo hội. Theo thông tin của chúng tôi, các Hồng Y vẫn chưa biết bản chất của các vấn đề sẽ được đề cập.

Một nguồn tin khác của Vatican cho biết: Trong công nghị, không loại trừ khả năng tân giáo hoàng có thể bổ nhiệm các Hồng Y mới. "Điều đó hoàn toàn có thể. Một số người trong Giáo triều có thể nhận được mũ đỏ".

Tổng Giám mục Filippo Iannone, người vừa được bổ nhiệm làm người đứng đầu Bộ Giám mục, nằm trong số những người có thể được bổ nhiệm Hồng Y. Theo truyền thống, người đứng đầu bộ phận chiến lược này của chính quyền Vatican được trao danh dự này.

Nhưng Đức Giáo Hoàng Leo cũng có thể chờ đợi trước khi bổ nhiệm các vị mới. Tính đến ngày 7 tháng 1, Hồng Y đoàn dự kiến sẽ có 124 Hồng Y cử tri dưới 80 tuổi. Con số này vẫn cao hơn mức tột trần lý thuyết là 120 thành viên do Đức Phaolô VI đặt ra, mặc dù con số này thường xuyên bị vượt quá.

“Tính hợp đoàn là một thái độ đặc trưng của Đức Giáo Hoàng Lêô XIV”

Dù sao đi nữa, việc Đức Giáo Hoàng Lêô XIV triệu tập công nghị này tám tháng sau khi được bầu cho thấy mong muốn hợp tác của ngài với Hội đồng đã bầu chọn ngài.

Đặc biệt, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã triệu tập một nhóm nhỏ các Hồng Y -- đại diện cho toàn thế giới -- để cố vấn cho ngài. Ngài thành lập hội đồng này vào tháng 9 năm 2013, khoảng sáu tháng sau khi được bầu. Hội đồng Hồng Y được thành lập để hỗ trợ Đức Giáo Hoàng trong việc quản trị Giáo hội hoàn vũ và ban đầu được gọi là C9, ám chỉ số lượng Hồng Y trong hội đồng, mặc dù con số này đôi khi thay đổi.

Năm 2014, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã triệu tập một công nghị bất thường của toàn thể Hồng Y đoàn về chủ đề gia đình, nhằm chuẩn bị cho Thượng Hội đồng sắp tới. Vào tháng 8 năm 2022, ngài đã triệu tập tất cả các Hồng Y để thảo luận về hiến chế mới “Praedicate Evangelium” (Truyền giảng Tin Mừng) nhằm cải cách Giáo triều Rôma. Tuy nhiên, các công nghị bất thường không phải là một phần thường xuyên trong triều giáo hoàng của ngài.

Sau khi vị Giáo hoàng người Argentina qua đời, trong các phiên họp toàn thể trước mật nghị, một số Hồng Y đã lập luận rằng vị Giáo hoàng tương lai nên dựa nhiều hơn vào Hồng Y đoàn để điều hành. Một Hồng Y được Aleteia tiếp xúc, người đã nhận được thông báo từ Tòa Thánh, cho biết: "Lời mời này là một dấu hiệu cho thấy Giáo hoàng muốn thực hiện tính hợp đoàn nhiều hơn cùng với tính đồng nghị lớn hơn".

Hai ngày sau khi được bầu, Đức Lêô XIV đã tập hợp các Hồng Y kín đáo để trao đổi với họ về những gì ngài đã học được từ các phiên họp toàn thể. Ngài cũng yêu cầu họ thành lập các nhóm nhỏ để dành thời gian thinh lặng và suy gẫm, sau đó báo cáo lại cho ngài những hiểu biết sâu sắc hơn.

Đức Hồng Y Jean-Paul Vesco, Tổng Giám mục Algiers, nói với chúng tôi vào mùa hè này "Ngài đã tiết lộ phương pháp làm việc của mình cho chúng tôi".

Một người quan sát sâu sắc về sinh hoạt Vatican, người tin rằng Đức Giáo Hoàng Phanxicô làm việc một mình nhiều hơn, cho biết: "Tính hợp đoàn là một thái độ đặc trưng của Đức Lêô XIV. Đó là dấu ấn của một phong cách quản trị mới, đáp ứng mong muốn được bày tỏ trong mật nghị".

Một nhân viên Vatican cho biết: “Đức Giáo Hoàng Lêô XIV tham khảo ý kiến rộng rãi. Ngài không ngần ngại tham khảo ý kiến từ nhiều nguồn khác nhau trước khi đưa ra quyết định”.

Các Hồng Y, những cộng sự thân cận nhất của Giáo hoàng

Từ lúc ban đầu, các Hồng Y chịu trách nhiệm về một giáo xứ ở Rome. Hầu hết các Hồng Y hiện sống bên ngoài Thành phố Vĩnh cửu và có mặt trên mọi lục địa. Tuy nhiên, về mặt biểu tượng, họ gắn liền với một giáo xứ Rôma được gọi là giáo xứ “danh nghĩa”.

Thuật ngữ Latin cardinalis, bắt nguồn từ cardo, có nghĩa là “trục chính”. Do đó, các Hồng Y là những cộng sự thân cận nhất — hay “trục chính” — của Giáo hoàng, những người mà ngài “tự do bổ nhiệm”. Bộ Giáo luật giải thích rằng họ “hỗ trợ Giáo hoàng Rôma một cách hợp đoàn khi được triệu tập để giải quyết các vấn đề quan trọng hơn, một cách cá thể khi họ giúp Giáo hoàng Rôma thông qua các chức vụ khác nhau mà họ đảm nhiệm, đặc biệt là trong việc chăm sóc Giáo hội hoàn vũ” (Điều 349).

 

Các ký giả Suzan Fraser, Ayse Wieting, của hãng tin Associated Press, trong bản tin ngày 24 tháng 11, 2025, cho hay: Khi Đức Giáo Hoàng Leo XIV chuẩn bị bắt đầu chuyến công du nước ngoài đầu tiên với chuyến thăm Thổ Nhĩ Kỳ để đánh dấu một sự kiện quan trọng đã định hình nên nền tảng của Công Giáo và Chính thống giáo, đã có một làn sóng lạc quan mới về khả năng mở cửa trở lại một Chủng viện Chính thống giáo Hy Lạp đã bị đóng cửa từ năm 1971.

Trường Thần học Halki đã trở thành biểu tượng của di sản Chính thống giáo và là trọng tâm trong nỗ lực thúc đẩy tự do tôn giáo ở Thổ Nhĩ Kỳ.
Tọa lạc trên đảo Heybeliada, ngoài khơi Istanbul, chủng viện này từng đào tạo nhiều thế hệ giáo trưởng và giáo sĩ Chính thống giáo Hy Lạp. Trong số đó có Đức Thượng phụ Đại kết Bartholomew I, lãnh đạo tinh thần của khoảng 300 triệu tín đồ Chính thống giáo trên toàn thế giới.

Thổ Nhĩ Kỳ đã đóng cửa trường theo luật hạn chế giáo dục đại học tư thục, và bất chấp nhiều lời kêu gọi từ các nhà lãnh đạo tôn giáo quốc tế và những người ủng hộ nhân quyền - cũng như những thay đổi pháp lý sau đó cho phép các trường đại học tư thục phát triển mạnh - trường vẫn đóng cửa kể từ đó.

Động lực mở cửa trở lại dường như đã tăng lên sau khi Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan thảo luận vấn đề này với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tại Nhà Trắng vào tháng 9. Erdogan cho biết Thổ Nhĩ Kỳ sẽ "làm phần việc của mình" liên quan đến việc mở cửa trở lại. Trước đó, Erdogan đã liên kết động thái này với các biện pháp đáp trả từ Hy Lạp nhằm cải thiện quyền của người Hồi giáo tại đó.

Trường, được thành lập vào năm 1844, hiện được bao quanh bởi giàn giáo trong khi công việc cải tạo vẫn đang tiếp tục. Bên trong, một tầng được sử dụng làm khu nhà ở cho giáo sĩ và hai phòng học đã hoàn thành, sẵn sàng chào đón sinh viên khi chủng viện mở cửa trở lại.

'Sự lỗi thời về chính trị và ngoại giao'

Trong chuyến thăm Thổ Nhĩ Kỳ, bắt đầu từ ngày 27 tháng 11, Đức Giáo Hoàng Leo dự kiến sẽ gặp Tổng thống Erdogan và cùng Đức Thượng phụ Đại kết Bartholomew kỷ niệm 1,700 năm Công đồng Ni-xê-a, trong một cuộc hành hương tôn vinh nguồn gốc thần học của Kitô giáo. Sau đó, ngài sẽ đến Lebanon cho chặng dừng chân thứ hai của chuyến đi.

Đức Tổng Giám Mục Elpidophoros, người đứng đầu Tổng giáo phận Chính thống giáo Hy Lạp tại Hoa Kỳ, phát biểu với hãng thông tấn Associated Press trong một cuộc phỏng vấn video từ trụ sở của ngài ở New York: Thổ Nhĩ Kỳ hiện "sẵn sàng thực hiện bước tiến lớn vì lợi ích của Thổ Nhĩ Kỳ, vì lợi ích của các nhóm thiểu số và vì lợi ích của quyền tôn giáo và các nhóm thiểu số tại quốc gia này" bằng cách mở cửa lại chủng viện.

Một ủy ban gồm các đại diện từ Tòa Thượng phụ Chính thống giáo Hy Lạp có trụ sở tại Istanbul và chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ đã bắt đầu thảo luận về việc mở cửa trở lại, Đức Tổng Giám Mục Elpidophoros cho biết, đồng thời bày tỏ sự lạc quan rằng trường có thể chào đón học sinh trở lại vào đầu năm học tới. Vị tổng giám mục sinh ra tại Istanbul cho biết: “Việc tiếp tục đóng cửa ngôi trường này sau hơn 50 năm là một sự lỗi thời về mặt chính trị và ngoại giao, không có lợi cho đất nước chúng ta. Chúng ta có rất nhiều trường đại học và trường tư thục ở Thổ Nhĩ Kỳ, vì vậy việc chỉ đóng cửa trường Halki sẽ không giúp ích gì cho Thổ Nhĩ Kỳ, không giúp ích gì cho bất cứ ai.”

Một phép thử tự do tôn giáo

Số phận của chủng viện từ lâu đã được xem là một phép thử cho cách đối xử của Thổ Nhĩ Kỳ, nơi chủ yếu là người Hồi giáo, đối với các nhóm tôn giáo thiểu số, bao gồm cả dân số Kitô giáo của đất nước, ước tính từ 200,000 đến 370,000 người trong tổng số gần 86 triệu người.

Kể từ khi lên nắm quyền vào năm 2002, chính phủ Erdogan đã ban hành các cải cách nhằm cải thiện quyền của các nhóm tôn giáo, bao gồm việc mở cửa các địa điểm thờ phượng và trả lại một số tài sản đã bị tịch thu — nhưng vẫn còn nhiều vấn đề tồn tại.

Mặc dù Hiến pháp đảm bảo quyền tự do tôn giáo, nhưng chỉ có người Armenia, người Hy Lạp và người Do Thái — những nhóm thiểu số không theo đạo Hồi được công nhận theo hiệp ước hòa bình năm 1923 thiết lập biên giới của Thổ Nhĩ Kỳ hiện đại — mới được phép vận hành các địa điểm thờ phượng và trường học. Các nhóm Kitô giáo khác không được công nhận chính thức và thường gặp trở ngại trong việc đăng ký nhà thờ hoặc hiệp hội tôn giáo.

Đã có những vụ bạo lực riêng lẻ, bao gồm vụ tấn công năm 2024 vào một nhà thờ Công Giáo ở Istanbul, nơi một tín hữu đã bị giết trong Thánh lễ. Nhóm Nhà nước Hồi giáo đã nhận trách nhiệm về vụ tấn công.

Thổ Nhĩ Kỳ phủ nhận các báo cáo gần đây cho rằng họ đã trục xuất công dân nước ngoài thuộc các nhóm Tin lành vì lo ngại về mối đe dọa an ninh quốc gia. Thổ Nhĩ Kỳ đổ lỗi cho những gì họ gọi là "một chiến dịch thông tin sai lệch có chủ ý" chống lại đất nước này.

Vào tháng 7 năm 2020, Thổ Nhĩ Kỳ đã chuyển đổi Hagia Sophia của Istanbul - từng là một trong những nhà thờ lịch sử quan trọng nhất của Kitô giáo và là di sản thế giới được Liên Hợp Quốc công nhận - từ một bảo tàng trở lại thành một nhà thờ Hồi giáo, một động thái đã vấp phải sự chỉ trích rộng rãi của quốc tế.

Mặc dù các giáo hoàng đã từng đến thăm Hagia Sophia trong quá khứ, nhưng địa danh quan trọng này đã bị bỏ qua trong Hành trình của Đức Leo.

Tòa Thượng phụ Chính thống giáo Hy Lạp, đặt trụ sở tại Istanbul, được quốc tế công nhận là “tòa Thượng phụ đầu tiên trong số những tòa Thượng phụ ngang hàng” trong thế giới Chính thống giáo. Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ không công nhận vị thế đại kết của tòa Thượng phụ, khăng khăng rằng theo hiệp ước năm 1923, Thượng phụ chỉ là người đứng đầu cộng đồng thiểu số Chính thống giáo Hy Lạp đang ngày càng suy yếu của đất nước. Tòa Thượng phụ có nguồn gốc từ Đế quốc Byzantine Hy Lạp Chính thống giáo, sụp đổ khi người Ottoman theo đạo Hồi chinh phục Constantinople, ngày nay là Istanbul, vào năm 1453.

‘Một ngôi trường với tinh thần này’

Tại chủng viện đã đóng cửa, Agnes Kaltsogianni, một du khách đến từ Hy Lạp, cho biết chủng viện rất quan trọng đối với cả Hy Lạp và Thổ Nhĩ Kỳ, và việc mở cửa trở lại có thể là cơ sở cho việc cải thiện mối quan hệ giữa hai quốc gia thù địch lâu năm.

Nữ giáo viên tiếng Anh 48 tuổi này cho biết: “Cần có sự cải thiện dần dần giữa hai nước trên mọi phương diện, và (nơi này) có thể là điểm khởi đầu cho sự phát triển và gắn kết văn hóa to lớn”. Elpidophoros, 57 tuổi, còn quá trẻ để đến Halki và buộc phải học để gia nhập hàng giáo sĩ tại một chủng viện Hy Lạp. Tuy nhiên, ngài đã từng là viện phụ của tu viện Halki trong tám năm trước khi được bổ nhiệm làm Tổng Giám mục Hoa Kỳ.

Ngài nói: "Trường Thần học Halki luôn ở trong tim tôi".

Khi được hỏi về tầm quan trọng của trường đối với cộng đồng Chính thống giáo Hy Lạp, Elpidophoros cho biết Halki đại diện cho một "tinh thần" cởi mở với những ý tưởng mới, đối thoại và chung sống hòa bình, đồng thời bác bỏ định kiến dân tộc chủ nghĩa, tôn giáo và ngôn từ kích động thù địch.

Ngài nói: "Cả thế giới cần một ngôi trường với tinh thần này".

 

Tessa Gervasini, trong bản tin từ Indianapolis, Indiana, ngày 24 tháng 11 năm 2025 của hãng tin CNA, cho hay: Đại hội Giới trẻ Công Giáo Toàn Quốc (NCYC) năm 2025 đã bế mạc bằng Thánh lễ ban đêm với sự tham dự của khoảng 16,000 thanh thiếu niên.

Sau ba ngày cầu nguyện, sống cộng đoàn, các bí tích và buổi trò chuyện với Đức Giáo Hoàng Lêô XIV, các bạn trẻ Công Giáo đã tập trung tại Sân vận động Lucas Oil ở Indianapolis để kết thúc hội nghị bằng Thánh lễ vào ngày 22 tháng 11. Đức Tổng Giám Mục Nelson Pérez chia sẻ với CNA rằng thật “tuyệt vời” khi được cử hành Thánh lễ cùng với 25 anh em giám mục và hơn 240 linh mục.

Đức Tổng Giám Mục Pérez nói: “Đó là Giáo hội trong sự huy hoàng của nó. Tối nay, chúng ta đã được trải nghiệm Giáo hội trong sự huy hoàng của nó.”

Thánh lễ cuối cùng được cử hành vào thứ Bảy trước lễ trọng Chúa Kitô Vua. Trong bài giảng, Đức Tổng Giám Mục Pérez nói: “Khi tôi nghĩ về một vị vua, tôi nghĩ đến những cung điện, ngai vàng đồ sộ, quyền lực và uy quyền.”

Đức Tổng Giám Mục Pérez nói: “Nhưng khi Chúa Giêsu nói về vua thì… khác. Ngai vàng của Người là thập giá. Vương miện của Người không được làm bằng vàng và đá quý. Nó được làm bằng gai. Người không đeo những chiếc nhẫn cầu kỳ, đẹp đẽ, vô giá trên tay. Người có đinh.”

“Chính mầu nhiệm về cuộc đời và cái chết của Chúa Kitô, Vua, và của tất cả cuộc đời chúng ta, thực ra là một sự chết đi và một sự sống lại — chết đi tội lỗi, chết đi những phần nhân tính có thể bị méo mó và tổn thương, và sống lại với sự sống mới để đổi mới tâm hồn chúng ta.”

ĐTGM Pérez nói: Rồi “quá trình đó cứ lặp đi lặp lại cho đến khi chúng ta chết trong Chúa Kitô lần cuối cùng và sau đó sống lại với Người. Chúng ta thật được phước và tràn đầy hy vọng biết bao.”

ĐTGM Pérez nhắc nhở các bạn trẻ: 'Chúa Kitô yêu thương các bạn như chính con người các bạn'

Ngài kết thúc bài giảng bằng cách liên kết thông điệp của mình với những gì Đức Giáo Hoàng Leo XIII đã nói với các bạn trẻ trong buổi gặp gỡ trực tuyến với các bạn vào ngày 21 tháng 11. Ngài nói với các bạn trẻ rằng Đức Giáo Hoàng Leo XIV đã nói chuyện với các bạn trẻ vì ngài yêu thương họ.

Đức TGM Perez nói: Đức Giáo Hoàng Leo XXIII đã "tụ họp với giới trẻ ở khắp mọi nơi, đặc biệt là mùa hè này, [trong] Năm Thánh Giới Trẻ. Thông điệp của Đức Giáo Hoàng vừa sâu sắc, mạnh mẽ, vừa giản dị: ‘Chúa Kitô yêu thương các bạn như chính con người các bạn.’”

ĐTGM Pérez nhắc nhở đám đông hãy lắng nghe những gì Đức Giáo Hoàng nói với họ. Đức Giáo Hoàng nói: “Hãy nghĩ đến những người bạn thân thiết nhất của các bạn. Nếu họ đau khổ, các bạn sẽ đồng hành cùng họ, lắng nghe và ở gần bên họ. Mối quan hệ của chúng ta với Chúa Giêsu cũng tương tự như vậy. Người biết khi nào cuộc sống trở nên nặng nề, ngay cả khi chúng ta không cảm nhận được sự hiện diện của Người, đức tin của chúng ta mách bảo chúng ta rằng Người luôn ở đó.”

ĐTGM Pérez nói, trích dẫn lời Đức Giáo Hoàng: “Để phó thác những khó khăn của mình cho Chúa Giêsu, chúng ta phải dành thời gian cầu nguyện… Chúng ta có thể thành thật nói về những gì trong lòng mình. Đó là lý do tại sao những khoảnh khắc thinh lặng hàng ngày lại quan trọng đến vậy, dù là qua việc thờ phượng, đọc Kinh Thánh, hay đơn giản là trò chuyện với Người.”

“‘Dần dần, chúng ta học cách lắng nghe tiếng Chúa, cả từ bên trong lẫn qua những người Người sai đến. Khi các con đến gần Chúa Giêsu hơn. Đừng sợ những gì Người có thể yêu cầu các con. Nếu Người thách thức các con thay đổi cuộc sống, thì đó luôn là vì Người muốn ban cho các con niềm vui và sự tự do lớn hơn. Thiên Chúa không bao giờ thua kém về lòng quảng đại.’”

ĐTGM Pérez nói với CNA: “Chuyến viếng thăm trực tuyến của Đức Giáo Hoàng đã làm nên sự kiện trọng đại của NCYC này, thực sự hoành tráng và khác biệt so với bất cứ sự kiện nào khác,”. Thành công này đến từ “sự phấn khích của giới trẻ khi được chào đón Đức Thánh Cha” và “lòng quảng đại và sự sẵn lòng” của Đức Giáo Hoàng Leo khi trò chuyện với họ.

Ngài nói: Được tham gia hội nghị và chứng kiến rất nhiều người Công Giáo trẻ cùng tham dự Thánh lễ khiến ĐTGM Pérez cảm thấy “hy vọng,”. “Trong một thế giới và một đất nước đang bị chia rẽ và đôi khi bạo lực, sau sự kiện này, tôi tràn đầy hy vọng. Gần như chúng ta sẽ ổn thôi.”

ĐTGM Perez nói: “Thật tuyệt vời khi thấy Giáo hội trẻ trung này sống động. Thật là một cuộc tụ họp tuyệt đẹp, tuyệt vời.”

 

Một nhóm vận động bảo vệ hôn nhân Công Giáo Hoa Kỳ đã đệ đơn thỉnh cầu lên Rôma sau khi cáo buộc Giám mục Vittorio Francesco Viola, Thư ký Bộ Phụng tự và Kỷ luật Bí tích, đã đưa ra quan điểm về hôn nhân mà nhóm này cho là trái ngược với giáo lý Công Giáo đã được thiết lập.

Mary's Advocates, một tổ chức giáo dân ủng hộ hôn nhân chống lại ly hôn không lỗi, đặc biệt tập trung vào hôn nhân Công Giáo và bảo vệ những người vợ/chồng phản đối ly hôn dân sự, lập luận rằng lập trường của giám mục này liên quan đến một sai lầm mà trong lịch sử bị lên án là “điều đáng nguyền rủa”.

Tranh chấp này diễn ra sau khi Đức Cha Viola bác bỏ đơn kháng cáo theo giáo luật của một người phụ nữ được xác định là “Susan”. Chồng bà đã đệ đơn ly hôn dân sự vào đầu năm nay.

Bà khẳng định rằng hôn nhân của bà, được cử hành theo nghi lễ Công Giáo, và do đó, chỉ có Giáo hội mới có thẩm quyền đưa ra phán quyết, đặc biệt là trong các trường hợp ly thân. Những người ủng hộ bà lập luận rằng ly hôn, về mặt pháp lý, chỉ đơn giản là một phán quyết dân sự về ly thân và Giáo hội “có thẩm quyền độc quyền đối với các trường hợp ly thân trong hôn nhân”.

Trong hồ sơ của mình, Susan khẳng định rằng chồng bà đã từ bỏ cuộc hôn nhân mà không có lý do chính đáng và bà có quyền được phán quyết theo các điều khoản của giáo luật xác lập nghĩa vụ của vợ chồng.

Bà cho rằng lý luận và quyết định của Giám mục Viola dường như thừa nhận rằng chính quyền dân sự có quyền xác định và loại bỏ những nghĩa vụ như vậy mà không cần tham khảo giáo lý tôn giáo.

Vụ việc hiện đã được đệ trình lên Tối Cao Pháp Viện Tòa Thánh, là cơ quan tư pháp cao nhất của Giáo hội. Vấn đề đặt ra là liệu người phối ngẫu Công Giáo có thể tự ý quyết định việc nộp đơn ly hôn dân sự hay không, hay liệu hành động đó phải cần đến sự quyết định của Giáo hội.

Mary's Advocates lập luận rằng “Giáo hội không bao giờ nhượng lại thẩm quyền độc quyền của mình đối với việc ly thân vợ chồng cho tòa án dân sự”.

Tình hình càng trở nên phức tạp hơn bởi luật tiểu bang quy định tòa án dân sự phải chấp thuận ly hôn sau thời gian ngắn ly thân. Tại nhiều khu vực pháp lý, bao gồm cả nơi Susan cư trú, thẩm phán phải chấp thuận ly hôn sau một năm ly thân. Các luật sư cảnh báo rằng những luật lệ như vậy khiến những người vợ/chồng chung thủy “bất lực trong việc ngăn cản tòa án ép buộc họ phải ly hôn”.

Mary's Advocates, được thành lập năm 2004 bởi Bai Macfarlane, cho biết họ muốn “cung cấp các nguồn lực như sách, mạng lưới hỗ trợ, giới thiệu, một bản kiến nghị yêu cầu Giáo hội thực hiện luật giáo luật về ly thân và giáo dục về thủ tục hủy bỏ hôn nhân”.

Nó cũng nhằm mục đích “công bố các luật dân sự và luật Giáo hội có thể được áp dụng để phản đối việc ly hôn đơn phương không có lỗi”.

Dựa trên học thuyết pháp lý của Tòa án Rota Rôma, nhóm này công bố các mẫu chuẩn mực dành cho những người phối ngẫu bị bỏ rơi và nêu bật những trường hợp mà các thủ tục dân sự khác biệt với các chuẩn mực tôn giáo.

Tổ chức này lấy cảm hứng từ lời cảnh báo của Sơ Lucia ở Fatima rằng “Trận chiến cuối cùng giữa Chúa và thế lực của Satan sẽ là về hôn nhân và gia đình”, một câu nói thường được trích dẫn trong các tài liệu của tổ chức.

---

Source:Catholic Herald

Catholic group in US accuses Dicastery bishop of siding with civil divorce over Church teaching

 

Đức Hồng Y Konrad Krajewski đã phản hồi những cáo buộc cho rằng các nhà hoạt động chuyển giới đã cố tình bị loại khỏi bàn ăn cao nhất của Đức Giáo Hoàng Lêô XIV tại Bữa trưa dành cho người nghèo của Vatican.

Một nhóm gồm 48 cá nhân tự nhận là “phụ nữ chuyển giới” đã tham dự “Bữa trưa vì người nghèo” thường niên tại Vatican vào Chúa Nhật cùng với Giáo hoàng Lêô XIV, không ai được ngồi vào bàn chính của Giáo hoàng.

Vào năm 2023 và 2024, hai cá nhân tự nhận là “phụ nữ chuyển giới” đã được chọn dùng bữa tại bàn chính. Sự sắp xếp này năm nay đã khiến một số tờ báo thế tục tuyên bố rằng các nhà hoạt động chuyển giới thực sự bị coi thường vì không được ngồi ở bàn chính.

Buổi gặp mặt, được tổ chức tại Hội trường Phaolô VI và chào đón khoảng 1.300 khách mời, bao gồm người di cư, người vô gia cư và người khuyết tật, là một truyền thống được khôi phục dưới thời cố Giáo hoàng Phanxicô như một biểu tượng của sự tiếp cận với những người bị gạt ra ngoài lề xã hội. Sự kiện năm nay dường như đã khơi dậy những câu hỏi mới về sự hòa nhập.

Bữa trưa bắt đầu với Đức Giáo Hoàng bước vào hội trường trong khi dàn nhạc chơi bản nhạc “O Sole Mio”. Đức Giáo Hoàng chào hỏi đám đông và ban phước lành cho những người tham dự. “Buon appetito” (Chúc ngon miệng), ngài nói trước khi ngồi vào bàn ăn với món lasagne và thịt gà cốt lết.

Trong một cuộc phỏng vấn ngắn với tờ Washington Post, Hồng Y Krajewski, người đại diện của Vatican tại sự kiện này và giám sát việc tổ chức, đã bác bỏ mọi ý kiến cho rằng có sự khinh thường cố ý đối với các nhà hoạt động chuyển giới.

Ngài cho biết những chỗ ngồi ở bàn trên cùng “được dành cho những giáo dân nghèo đã tham dự Thánh lễ trước đó”, trong khi những nhà hoạt động chuyển giới đến sau tham dự sự kiện và “ngồi ở nơi khác”.

Ngài giải thích thêm rằng năm nay, những suất ngồi cùng bàn với Đức Giáo Hoàng đã được trao ngẫu nhiên cho các giáo dân nghèo.

“Giáo hội mở cửa cho tất cả mọi người,” ngài nói. “Vấn đề không phải là Đức Giáo Hoàng có ý định tiếp tục công cuộc tiếp cận này. Các nhà hoạt động đến vì họ là một phần không thể thiếu của Giáo hội, chỉ vậy thôi.”

Nhà hoạt động chuyển giới Alessia Nobile cho biết cô đã trao cho Giáo hoàng một lá thư thay mặt cho “cộng đồng chuyển giới” và ngài “chỉ mỉm cười”.

Đức Hồng Y Konrad Krajewski, một giám mục người Ba Lan được Đức Giáo Hoàng Phanxicô tấn phong Hồng Y vào năm 2018, hiện đang giữ chức vụ quan phát chẩn của Đức Giáo Hoàng, một trong những chức vụ trực tiếp và nổi bật nhất trong Giáo triều Rôma. Công việc của ngài bắt nguồn từ sự nghiệp phục vụ lâu dài, bao gồm nhiều năm làm việc tại Văn phòng Phụng vụ của Vatican, nơi ngài đã hỗ trợ Đức Gioan Phaolô II và Đức Bênêđictô XVI trong các nghi lễ của Giáo hoàng.

Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã bổ nhiệm ngài đặc biệt để mở rộng hoạt động tiếp cận cụ thể của Giáo hội đối với người nghèo, giao phó cho ngài một trọng trách đặt sự hiện diện mục vụ lên trên việc quản lý. Với tư cách là Quan Phát Chẩn Giáo hoàng, Đức Hồng Y Krajewski chịu trách nhiệm về các sáng kiến bác ái của Tòa thánh, và vì lý do này, ngài giám sát chương trình “Bữa trưa cho Người nghèo” thường niên của Vatican.

Văn phòng Phát chẩn Giáo hoàng là một trong những tổ chức bác ái lâu đời nhất của Tòa thánh, có nguồn gốc từ đầu thời Trung cổ. Đến thế kỷ 13, chức vụ này được chính thức thiết lập như một văn phòng thường trực trong nội các Giáo hoàng, được giao nhiệm vụ phân phát tiền bố thí cho người nghèo ở Rôma và những người hành hương đến tìm kiếm sự giúp đỡ.

---

Source:Catholic Herald

Curia cardinal hits back over Vatican seating ‘snub’ for transgender activists

 

Tiến sĩ George Weigel là thành viên cao cấp của Trung tâm Đạo đức và Chính sách Công cộng Washington, và là người viết tiểu sử Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II. Ông vừa có bài viết nhan đề “Dignitatis Humanae Changing History”, nghĩa là “Tuyên Ngôn Về Tự Do Tôn Giáo Dignitatis Humanae thay đổi lịch sử”.

Nguyên bản tiếng Anh có thể xem tại đây. Dưới đây là bản dịch toàn văn sang Việt Ngữ.

Ngày 7 tháng 12 năm 1965, Đức Giáo Hoàng Phaolô Đệ Lục long trọng ban hành Tuyên ngôn Tự do Tôn giáo của Công đồng Vatican II, được biết đến với tên gọi trích từ lời mở đầu bằng tiếng Latinh là Dignitatis Humanae hay Phẩm Giá Con Người. Qua đó, Công đồng đã thúc đẩy Giáo Hội Công Giáo chuyển mình thành tổ chức bảo vệ nhân quyền cơ bản hàng đầu thế giới – là điều mà cố Giáo sư Michael Howard, Giáo sư Lịch sử Hiện đại tại Đại học Oxford, đã từng nói với tôi là một trong hai cuộc cách mạng vĩ đại của thế kỷ XX, cuộc cách mạng còn lại là việc những người Bolshevik đánh cắp cuộc cách mạng của nhân dân Nga năm 1917.

Và thế là chúng ta lại có thêm một sự trớ trêu nữa trong lịch sử. Bởi chính Cách mạng Nhân quyền Công Giáo đã đóng vai trò then chốt trong việc chấm dứt Cách mạng Bolshevik của Lenin và nhà nước quái vật mà nó tạo ra, là Liên Xô.

Bạn hỏi thế nào ư?

Hãy nghĩ về các mối liên kết theo cách này:

Không có Công đồng Vatican II, không có sự phổ cập lãnh đạo Công Giáo toàn cầu.

Không có sự phổ cập lãnh đạo Công Giáo toàn cầu, không có Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô Đệ Nhị.

Không có Giáo hoàng Gioan Phaolô Đệ Nhị, không có cuộc cách mạng lương tâm rộng rãi, được duy trì bằng tôn giáo, giống như cuộc cách mạng đã làm thay đổi đời sống công cộng ở Đông Âu từ năm 1979 đến năm 1989.

Không có cuộc cách mạng lương tâm, không có sự tự giải phóng phi bạo lực của các “quốc gia bị giam cầm” ở Trung và Đông Âu vào năm 1989-1991.

Không có sự tự giải phóng của các quốc gia chư hầu của Khối Hiệp ước Warsaw và các “nước cộng hòa” giả hiệu của Liên Xô, thì không có sự sụp đổ của Liên Xô vào tháng 8 năm 1991.

Và chốt chặn trong chuỗi quan hệ nhân quả đó chính là Dignitatis Humanae.

Tại sao? Bởi vì nếu không có lời khẳng định long trọng của Công đồng về quyền tự do tôn giáo như một quyền cơ bản của con người - một chân lý dựa trên phẩm giá của con người mà cả mặc khải lẫn lý trí đều có thể nhận biết - thì Giáo hội sẽ không thể bảo vệ một cách hợp lý quyền của những người có tôn giáo (và thực sự là tất cả những người có lương tâm) trước sự bá quyền vô thần của chủ nghĩa cộng sản Âu Châu.

Một Giáo hội bám víu vào tàn dư của cơ sở tôn giáo cũng không thể khẳng định một cách đáng tin cậy rằng quyền lực nhà nước vốn dĩ có hạn chế và không có vai trò hợp pháp trong “những hành động tự nguyện và tự do mà con người hướng tới Chúa… không thể bị bất kỳ chính quyền con người nào ra lệnh hoặc cấm đoán” (như bản tuyên bố đã nêu).

Tóm lại, Dignitatis Humanae không chỉ bảo vệ quyền cơ bản của con người được tự do không bị cưỡng bức trong thánh địa lương tâm, nơi con người có thể tìm kiếm và gặp gỡ Chúa. Dignitatis Humanae còn là một hình ảnh thần học tương tự như một hỏa tiễn siêu thanh dẫn đường chính xác, nhắm thẳng vào một tuyên bố cốt lõi của dự án cộng sản cho rằng không có thánh địa nào của bản sắc và sự toàn vẹn cá nhân mà nhà nước độc đảng không thể kiểm soát và thao túng.

Không có gì ngạc nhiên khi Yuri Andropov, chủ tịch KGB, cơ quan tình báo bí mật của Liên Xô, cực kỳ thông minh và vô cùng độc ác, coi cuộc bầu cử năm 1978 của Đức Gioan Phaolô Đệ Nhị - người thúc đẩy Dignitatis Humanae tại Công đồng Vatican II và là người bảo vệ nhiệt thành quyền tự do tôn giáo khi làm Tổng Giám Mục Kraków - là mối đe dọa chết người đối với chính Liên Xô, chứ không chỉ đối với vị thế của Liên Xô tại Ba Lan.

Trái ngược với quan điểm thiếu căn cứ vào năm 1965 và ngày nay, Tuyên ngôn Dignitatis Humanae không phải là lời mở đầu cho chủ nghĩa thờ ơ tôn giáo. Trên thực tế, đoạn văn then chốt của nó, sau khi định nghĩa quyền tự do tôn giáo là dựa trên bản chất và phẩm giá của con người, đã ngay lập tức gắn quyền đó với một nghĩa vụ:

Chính vì phẩm giá của mình mà mọi người, vì họ là những con người, tức là những hữu thể được phú bẩm lý trí và ý chí tự do, và do đó mang trách nhiệm cá nhân, vừa được thúc đẩy bởi bản chất của họ, vừa bị ràng buộc bởi nghĩa vụ đạo đức phải tìm kiếm chân lý, đặc biệt là chân lý tôn giáo. Họ cũng bị ràng buộc phải trung thành với chân lý một khi đã nhận biết nó và định hướng toàn bộ cuộc sống của mình theo những đòi hỏi của chân lý. Nhưng con người không thể thực hiện nghĩa vụ này theo cách phù hợp với bản chất của mình nếu họ không được hưởng cả tự do tâm lý lẫn sự miễn nhiễm khỏi sự ép buộc từ bên ngoài. (DH 2)

Tuyên ngôn Tự do Tôn giáo không phải là sự đầu hàng trước chủ nghĩa tự do thế tục; nó không phải là sự nhượng bộ trước chủ nghĩa hoài nghi hiện đại về khả năng nhận thức chắc chắn của con người về bất cứ điều gì; và nó cũng không phải là lá cờ trắng của giáo hội vẫy trước lý thuyết chính trị Khai sáng. Nó là một ví dụ điển hình về sự phát triển của giáo lý—trong trường hợp này, là sự phục hồi và áp dụng vào hoàn cảnh đương đại hai chân lý có nguồn gốc từ Kinh Thánh.

Chân lý đầu tiên trong số đó là Thiên Chúa muốn được những người tự do tôn thờ, như thể hiện rõ qua kinh nghiệm Xuất Hành của dân Israel. Chân lý thứ hai là có những điều của Thiên Chúa không phải của Caesar, như Chúa đã dạy trong Mt 22:21.

Giáo Hội Công Giáo đã trung thành với bản chất được Thiên Chúa sắp đặt trong Tuyên ngôn Dignitatis Humanae. Lòng trung thành đó sẽ mang lại trong lịch sử những hậu quả đầy ấn tượng - thậm chí có thể nói là do Chúa quan phòng.

---

Source:George Weigel

Dignitatis Humanae Changing History

 

Tiến sĩ George Weigel là thành viên cao cấp của Trung tâm Đạo đức và Chính sách Công cộng Washington, và là người viết tiểu sử Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II. Trung tâm Nghiên cứu Văn minh Phương Tây Benson tại Đại học Colorado Boulder đã tài trợ cho một hội thảo chuyên đề, “Lần Cháy Này: Nước Mỹ và Các Cuộc Tấn Công Boulder”, nhằm phản ứng lại vụ ném bom xăng vào những người biểu tình Do Thái ôn hòa đòi thả các con tin Israel ở Gaza hồi tháng 6 vừa qua, khiến một người sống sót sau thảm họa Holocaust tử vong do bỏng. Sau phần giới thiệu của Tiến sĩ Joseph Bottum, Tiến Sĩ George Weigel, Nghiên cứu viên Cao cấp Xuất sắc của Trung tâm Đạo đức và Chính sách Công Washington, đã có bài phát biểu nhan đề “Anti-Semitism: Grave Sin and Civic Cancer”, nghĩa là “Chủ nghĩa bài Do Thái: Tội lỗi nghiêm trọng và bệnh ung thư công dân”.

Nguyên bản tiếng Anh có thể xem tại đây. Dưới đây là bản dịch toàn văn sang Việt Ngữ.

Hãy quay ngược thời gian trở về khoảng hai mươi lăm năm trước, đến thành phố thánh Giêrusalem. Tại đó, vào ngày 26 tháng 3 năm 2000, một vị Giám Mục người Ba Lan tám mươi tuổi, mặc áo chùng trắng truyền thống của Giám mục Rôma, tay chống gậy, đã bước tám mươi sáu bước chậm rãi và khó khăn đến Bức tường phía Tây của Đền thờ Hêrôđê. Sau một lúc suy ngẫm trong im lặng, ngài đã làm điều mà hàng triệu tín hữu của Thiên Chúa Abraham đã làm trước ngài: ngài để lại một lời cầu nguyện, nội dung như sau:

Lạy Thiên Chúa của tổ tiên chúng con, Chúa đã chọn Abraham và dòng dõi ngài để mang danh Chúa đến muôn dân. Chúng con vô cùng đau buồn trước hành vi của những kẻ, trong suốt chiều dài lịch sử, đã gây ra đau khổ cho con cái Chúa. Và xin Chúa tha thứ, chúng con muốn cam kết sống tình huynh đệ chân chính với dân giao ước. Amen.

Ba ngày trước, vào ngày 23 tháng 3 năm 2000, cũng vị Giám Mục người Ba Lan đó, Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô Đệ Nhị (nay là Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô Đệ Nhị) đã đến đặt vòng hoa tưởng niệm tại ngọn lửa vĩnh cửu tôn vinh các vị tử đạo của Shoah tại Yad Vashem. Phát ngôn nhân báo chí của ngài, giáo dân người Tây Ban Nha Joaquín Navarro-Valls, đã từng hỏi Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô Đệ Nhị rằng ngài có bao giờ khóc không. “Không phải ở bên ngoài”, Đức Giáo Hoàng trả lời. Không ai nhìn thấy Đức Gioan Phaolô II bước về phía ngọn lửa vĩnh cửu đó có thể nghi ngờ rằng ngài đang khóc trong lòng, khi ngài nói về “nhu cầu lớn lao về sự im lặng” ở nơi này: sự im lặng để tưởng nhớ những người đã khuất; sự im lặng để cố gắng hiểu ý nghĩa của những ký ức cứ ùa về; sự im lặng vì không có từ ngữ nào đủ để lên án Shoah. Tối hôm đó, người bạn Israel lâu đời nhất của tôi, một người lính, học giả và chính khách lỗi lạc, người đã chứng kiến rất nhiều điều trong cuộc đời mình, đã gọi điện cho tôi tại khách sạn. “Tôi chỉ muốn nói với anh rằng,” ông nói, “vợ tôi và tôi đã khóc suốt chuyến thăm của Đức Giáo Hoàng đến Yad Vashem. Đây chính là sự khôn ngoan, nhân văn và chính trực được thể hiện rõ nét. Không thiếu thứ gì; không cần phải nói thêm gì nữa.”

Chuyện này xảy ra như thế nào? Và nó có ý nghĩa gì với chúng ta ngày nay?

Đức Gioan Phaolô II hẳn là người đầu tiên khẳng định rằng ngài không hành động theo cách riêng khi đến Yad Vashem và Bức tường phía Tây. Ở đó, cũng như ở những nơi khác trong triều Giáo Hoàng đáng chú ý kéo dài hai mươi sáu năm rưỡi của mình, ngài tự coi mình là người kế thừa Công đồng Vatican II và giáo huấn của Công đồng về món nợ hiếu thảo mà Kitô giáo mắc nợ cha mẹ, Do Thái giáo. Và điều quan trọng cần nhấn mạnh là: nếu Đức Gioan Phaolô II hành động theo cách riêng, thì ngài đã không mang toàn bộ sức nặng của Giáo Hội Công Giáo và niềm tin vững chắc của mình vào những gì ngài đã nói tại Yad Vashem và những gì ngài đã cầu nguyện tại Bức tường phía Tây. Tuy nhiên, với tư cách là người viết tiểu sử của ngài, tôi phải nói rằng có điều gì đó rất riêng tư về cách ngài mang niềm tin của Giáo Hội Công Giáo vào hai nơi mang đậm tính biểu tượng và cảm xúc đó: và, theo người Do Thái và Kitô giáo, mang đậm chân lý của thế giới.

Trải nghiệm cá nhân đầu tiên liên quan đến quê hương và cha ngài. Wadowice, thị trấn đồn trú của Quân đội Áo-Hung, nơi Karol Wojtyła sinh ra và sống cho đến khi tốt nghiệp trung học, có 20% dân số là người Do Thái, và có một lịch sử lâu dài, được nuôi dưỡng bởi các linh mục Công Giáo và các sĩ quan quân đội cao cấp sống ở đó, về lòng khoan dung và sự tôn trọng lẫn nhau. Vì vậy, chàng trai trẻ Karol Wojtyła sống trong một căn nhà trong một tòa nhà thuộc sở hữu của thương gia Do Thái Chaim Balmuth, nơi mà vị giáo hoàng tương lai và cha ngài thường dùng bữa. Chàng trai trẻ Karol có nhiều bạn Do Thái khi còn là một cậu bé và một thiếu niên. Một số người trong số họ vẫn là bạn của ngài suốt đời; những người khác đã chết trong cuộc diệt chủng Holocaust.

Ngài cũng noi gương cha mình, một người đàn ông chính trực, cứng rắn như đá hoa cương, một sĩ quan quân đội đã nghỉ hưu, người đã dạy con trai mình lòng tôn trọng người khác, sự khoan dung và niềm tin vào một nước Ba Lan tự do, nơi các cộng đồng thiểu số đóng vai trò đầy đủ trong đời sống công dân mà vẫn giữ được sự toàn vẹn văn hóa của riêng họ. Trong suốt cuộc đời dài, niềm tin của người con trai về tình anh em giữa con người và những yêu cầu đạo đức của một xã hội tử tế đã phản ánh đúng tinh thần của người cha.

Yếu tố cá nhân thứ hai trong sự hiểu biết của Đức Gioan Phaolô II về người Do Thái và Do Thái giáo liên quan đến trải nghiệm của ngài về Thế chiến thứ hai. Cái vạc hận thù và bạo lực này là trải nghiệm hình thành nhất trong cuộc đời của Karol Wojtyła: năm năm mà, như một trong những người cùng thời với ngài đã nói với tôi, “Vấn đề không phải là không biết liệu bạn có còn sống vào sinh nhật tiếp theo hay không; mà là không biết liệu bạn có còn sống vào đêm mai hay không.” Năm 1997, khi đang dùng bữa tối, tôi đã hỏi Đức Gioan Phaolô II rằng ngài đã học được gì từ những năm tháng chiến tranh. Ngài im lặng một lúc, rồi bằng giọng đều đều pha chút buồn bã, nhìn tôi và nói, “Tôi đã học được kinh nghiệm của những người cùng thời với mình: đó là sự sỉ nhục dưới bàn tay của cái ác.” Và chính qua trải nghiệm đó mà Karol Wojtyła đã đi đến quyết định cống hiến hết mình cho việc bảo vệ phẩm giá và tự do của con người thông qua chức linh mục của Giáo Hội Công Giáo.

Phản ứng của con người trước năm năm thảm sát mang tên “Gestapoland” (tên gọi mà nhà sử học Norman Davies đặt cho vùng Ba Lan bị tạm chiếm) rất khác nhau. Một số người cùng chung trải nghiệm đó đã phát điên; những người khác thì hiến dâng mạng sống cho thế giới lý tưởng trần tục của chủ nghĩa Cộng sản; những người khác thì cố gắng làm cho mình càng ít được biết đến và ít bị chú ý càng tốt; còn những người khác thì tham gia kháng chiến vũ trang và thường bỏ mạng vì điều đó. Karol Wojtyła, thành viên của một nhóm kháng chiến văn hóa ngầm chống lại chế độ chuyên chế Đức Quốc xã bằng cách duy trì lý tưởng về một nước Ba Lan tự do, cởi mở và khoan dung, đã vượt qua năm năm rưỡi đầy khắc nghiệt đó với một cam kết cụ thể: cam kết bảo vệ phẩm giá và giá trị của mỗi sinh mạng con người.

Có những thế lực khủng khiếp đang hoạt động bên dưới lớp vỏ Trái Đất. Đôi khi chúng bùng nổ trong động đất, sóng thần, hoặc, như những vụ nổ núi lửa, phun trào dữ dội thành dung nham, nuốt chửng mọi thứ trên đường đi của nó. Nhưng một thứ khác hình thành dưới sức nóng và áp suất dữ dội đó bên dưới bề mặt của vạn vật: kim cương, vật chất cứng nhất được biết đến trong tự nhiên, những viên đá quý có khả năng cắt xuyên qua những thứ dường như không thể xuyên thủng; những viên đá quý phản chiếu ánh sáng theo những cách đẹp đẽ độc đáo. Những năm từ 1939 đến 1945 đã biến Karol Wojtyła thành một dạng kim cương sống, với lưỡi cắt có thể xuyên thủng những thứ tưởng chừng như không thể xuyên qua—như Bức tường Berlin; một dạng kim cương sống phản chiếu ánh sáng tự mặc khải của Chúa với thế giới: trước hết, thông qua dân tộc Israel; rồi qua con người, sự dạy dỗ và công việc của Chúa Giêsu thành Nazareth, một người Do Thái trung tín, trong lúc hấp hối đã cầu khẩn, khi trích dẫn phần đầu của Thi thiên 22, lời của tác giả Thi thiên về sự biện minh cuối cùng cho mục đích của Thiên Chúa: “Phải, mọi kẻ kiêu ngạo trên đất sẽ cúi lạy Ngài. … Mọi hậu thế sẽ phục vụ Ngài … và rao truyền sự giải cứu của Ngài.”

Đường lối của Đức Gioan Phaolô II đối với người Do Thái và Do Thái giáo cũng được hình thành bởi một niềm tin mà tôi hy vọng sẽ làm phong phú thêm bài suy ngẫm của chúng ta. Karol Wojtyła là một triết gia chuyên nghiệp lỗi lạc, nhưng ngài cũng là một người của Kinh Thánh. Và ngài đã mang đến cho sứ vụ giáo hoàng của mình một niềm tin vững chắc rằng câu chuyện của thế giới và câu chuyện Kinh Thánh không phải là những câu chuyện chạy song song. Đúng hơn, câu chuyện Kinh Thánh—câu chuyện mà các chương trong Kinh Thánh Hebrew lần lượt được đặt tên là Sáng Thế, Sa Ngã, Lời Hứa và Lời Tiên Tri; câu chuyện mà các Kitô hữu tin rằng vẫn tiếp tục trong Tân Ước dưới các chương mang tên Nhập Thể, Cứu Chuộc, Thánh Hóa và Vương Quốc của Thiên Chúa—chính là câu chuyện của thế giới: câu chuyện mà những nét nổi bật thường được gọi là Nền Văn Minh Cổ Đại, Hy Lạp và Rôma, Thời Kỳ Tăm Tối, Trung Cổ, Phục Hưng và Cải Cách, Thời Đại Lý Trí, Thời Đại Khoa Học, Thời Đại Dân Chủ, v.v. Câu chuyện Kinh Thánh là câu chuyện của thế giới được hiểu đúng đắn. Câu chuyện Kinh Thánh là câu chuyện của thế giới được đọc ở chiều sâu thẳm nhất và trên nền trời bao la nhất của nó. Nếu muốn, câu chuyện Kinh thánh là câu chuyện bên trong cốt truyện lịch sử thông thường: câu chuyện sâu sắc mang lại cho câu chuyện bề mặt khả năng tường thuật và cuối cùng là tính mạch lạc.

Hãy để tôi nói theo cách khác: Đức Gioan Phaolô II tin rằng câu chuyện nhân loại không phải là câu chuyện về hành trình tìm kiếm Chúa của con người, mà là câu chuyện về hành trình Chúa tìm kiếm chúng ta, và chúng ta học cách bước đi trên cùng một con đường lịch sử mà Chúa đã đi. Đó là điều mà câu chuyện Kinh Thánh dạy, bắt đầu bằng lời kêu gọi thiêng liêng của Chúa dành cho Abram rời khỏi Ur xứ Chaldees và hành trình đến miền đất hứa. Và Đức Gioan Phaolô II tin chắc rằng đó là câu chuyện mà thế giới phải học lại (hoặc, trong một số trường hợp, là lần đầu tiên), nếu thế giới muốn tìm lại cảm giác cao quý và khả năng của mình. Với niềm tin đó, Đức Gioan Phaolô II đã trở thành một người hành hương đến với thế giới: một người hành hương Kinh Thánh, kể cho thế giới nghe câu chuyện thực sự của mình—câu chuyện về Abraham, câu chuyện về Moses, câu chuyện về Giêsu—để, như ngài đã phát biểu tại Liên Hiệp Quốc năm 1995, “một thế kỷ nước mắt có thể sinh ra một mùa xuân mới của tinh thần con người”. Mong muốn tha thiết của Đức Gioan Phaolô II rằng người Do Thái và người Kitô giáo sẽ là “phước lành cho nhau” không phải là sự phản ánh nỗi đau trong quá khứ mà tập trung vào những khả năng trong tương lai.

Vậy thì, chúng ta nên là một phước lành cho nhau vì mục đích gì? Để thế giới, khi tìm hiểu câu chuyện đích thực của mình, có thể lấy lại sự sáng suốt về mặt đạo đức. Để các dân tộc có nền tảng đạo đức xuất phát từ Sinai có thể trở thành ánh sáng cho các quốc gia, chứng nhân cho nhân phẩm và bảo vệ tự do của con người. Để, cùng nhau, người Do Thái và Kitô hữu có thể nhắc nhở thế giới rằng lịch sử là câu chuyện của Ngài, câu chuyện của Chúa, và rằng nhân phẩm của chúng ta được nâng cao chứ không bị suy giảm, khi chúng ta bước đi trên cùng một con đường lịch sử mà Chúa của Abraham, Isaac, Jacob và Chúa Giêsu đã đi.

Vào ngày 6 tháng 4 năm 2005, bốn ngày sau khi Gioan Phaolô Đệ Nhị qua đời, Rabbi Michael Schudrich, Giáo sĩ trưởng người Mỹ của Ba Lan, đã viết những dòng sau đây trên tờ báo Tygodnik Powszechny của Ba Lan, tờ báo mà Đức cố giáo hoàng đã từng đóng góp các bài luận có chữ ký, thơ và kịch viết dưới bút danh:

Trong hai ngàn năm qua, không ai đóng góp nhiều cho đối thoại và hòa giải Do Thái-Công Giáo như Đức Gioan Phaolô II. Ngài đã dạy chúng ta, theo một cách rất đặc biệt, ý nghĩa của việc yêu thương tất cả mọi người - tất cả các tạo vật của Chúa. Cuộc chiến chống lại chủ nghĩa bài Do Thái và phân biệt chủng tộc của ngài là vô song. …

… Ngài dạy chúng ta hướng đến sự thánh thiện vốn đã ăn sâu trong mỗi người chúng ta. Ngài không chỉ chỉ cho chúng ta cách sống mà còn chỉ cho chúng ta cách chết. Thế giới đã mất đi một thẩm quyền đạo đức quan trọng – la bàn đạo đức của Ngài. Ba Lan đã mất đi người thầy và người anh hùng vĩ đại nhất của mình. Người Do Thái đã mất đi người bạn và người bảo vệ tốt nhất của mình.

Chúng ta đau buồn nhưng vẫn luôn được bao bọc bởi phước lành từ cuộc đời và giáo huấn của Đức Gioan Phaolô II. Nguyện xin ký ức về ngài là một phước lành cho tất cả chúng ta.

Trong chuyến viếng thăm lịch sử đến Giáo đường Do Thái ở Rôma năm 1986, Đức Gioan Phaolô II đã kêu gọi người Do Thái và Kitô hữu “hợp tác vì lợi ích của con người”, hợp tác để bảo vệ sự sống và phẩm giá con người. Lời kêu gọi đó đã nói lên tiếng nói của chúng ta.

Bởi vì nạn dịch bài Do Thái lại một lần nữa hoành hành khắp đất nước—và khi nói “đất nước”, ý tôi là trên toàn cầu. Trong suốt lịch sử chính trị hiện đại, sự trỗi dậy của chủ nghĩa bài Do Thái đã là một dấu hiệu không thể sai lầm của sự suy tàn văn hóa. Và vì chính trị luôn là hạ nguồn của văn hóa, nên những tác động công khai và chính trị của sự suy tàn văn hóa đó có thể rất tàn khốc, như lịch sử đã dạy chúng ta—từ những cơn giận dữ bùng phát trong Vụ án Dreyfus ở Đệ tam Cộng hòa Pháp, qua sự sụp đổ văn hóa của nước Đức Weimar và kết cục chính trị diệt chủng của nó, cho đến sự man rợ điên cuồng của Hamas vào ngày 7 tháng 10 năm 2023. Và nếu chúng ta ở phương Tây đương đại tưởng tượng mình miễn nhiễm với những tác động chính trị độc hại của chủ nghĩa bài Do Thái mới ở Hoa Kỳ, Vương quốc Anh, Pháp và những nơi khác, thì chúng ta đang tự lừa dối mình một cách vô trách nhiệm về mặt đạo đức và chính trị.

Với bối cảnh học thuật này để chúng ta suy ngẫm tối nay, tôi xin phép nêu thêm ba điểm ngắn gọn nữa.

Thứ nhất: Chủ nghĩa bài Do Thái—ghét người Do Thái, kích động người Do Thái, kỳ thị người Do Thái—là sự phản bội di sản văn minh của chúng ta.

Những gì chúng ta biết về nền văn minh phương Tây là sản phẩm của sự tương tác hiệu quả giữa Giêrusalem, Athens và Rôma. Athens - triết học Hy Lạp cổ điển từ thời tiền Socrates đến Aristotle - đã dạy phương Tây rằng có những chân lý được xây dựng trong thế giới và trong chúng ta, những chân lý mà chúng ta có thể nhận biết bằng cách vận dụng nghệ thuật và lý trí. Từ Rôma, nền văn minh phương Tây đã học được tính ưu việt của pháp quyền so với sự thống trị của vũ lực. Còn Giêrusalem thì sao?

Tôn giáo Kinh Thánh đã mang đến cho nền văn minh phương Tây định hướng tương lai độc đáo. Kinh Thánh dạy phương Tây rằng cuộc sống là cuộc hành hương, là hành trình, là phiêu lưu: không phải sự lặp lại vô nghĩa của các chu kỳ cuộc đời, cũng không phải là một chuỗi sự kiện liên tiếp. Và ẩn dụ chính cho cách hiểu của phương Tây về lịch sử như một mục đích và có mục đích luận - lịch sử như một sự đi đến một nơi nào đó - tất nhiên là Cuộc Xuất Hành của Israel khỏi Ai Cập.

Hơn nữa, tôn giáo Kinh Thánh dạy phương Tây rằng phẩm giá của con người không phải là thứ được nhà nước, hay bất kỳ kẻ thống trị nào, gán cho những người được đặc quyền tại bất kỳ thời điểm nào. Không, tôn giáo Kinh Thánh dạy phương Tây rằng phẩm giá con người là bẩm sinh và bất khả xâm phạm bởi vì, như Sáng Thế Ký tuyên bố, chúng ta không phải là bụi sao đông đặc, mà là những tạo vật - những tạo vật - được tạo ra theo hình ảnh của Đấng Tạo Hóa. Chắc chắn, đã có một chặng đường lịch sử dài và thường gập ghềnh phải đi trước khi giáo lý Kinh Thánh đó được thể hiện công khai trong cuộc cách mạng nhân quyền hiện đại. Nhưng đừng nghi ngờ gì về nơi con đường đó bắt đầu: nó bắt đầu khi niềm tin của người Do Thái, nảy sinh từ cuộc gặp gỡ của Abram với Thiên Chúa, Đấng đã đổi tên ông thành Abraham, được thể hiện dưới hình thức văn học trong chương đầu tiên của Sáng Thế Ký.

Thứ hai: Chủ nghĩa bài Do Thái là sự phản bội Kitô giáo, bởi vì thù ghét người Do Thái chính là thù ghét Chúa Kitô. Chúa Giêsu thành Nazareth sẽ chẳng có ý nghĩa gì nếu không hiểu Ngài như chính Ngài đã hiểu về bản thân mình: là người thừa kế, là con trai của giao ước của Thiên Chúa với dân tộc Do Thái. Và Kitô giáo sẽ chẳng có ý nghĩa gì nếu không có nguồn gốc Do Thái, cũng như Tân Ước của Kitô giáo sẽ chẳng có ý nghĩa gì nếu không có Kinh Thánh Hebrew. Nếu không có sự ràng buộc với Do Thái giáo, Kitô giáo sẽ chỉ là một giáo phái bí ẩn khác của thế giới cổ đại, và Chúa Giêsu thành Nazareth sẽ là một phiên bản Galileo làm phép lạ của Apollonius xứ Tyana, một người theo trường phái Pythagore mới làm phép lạ vào thế kỷ thứ nhất. Vì vậy, xét về mặt lịch sử, ngay từ thuở sơ khai, Công Giáo đã bác bỏ tà thuyết Marcion, vốn bác bỏ Kinh Thánh Hebrew.

Và đó là lý do tại sao trong Tuyên bố Nostra Aetate của Công đồng Vatican II, mà chúng ta sẽ kỷ niệm 60 năm trong vài tháng tới, Giáo Hội Công Giáo đã lên án chủ nghĩa bài Do Thái và thú nhận món nợ tinh thần của mình đối với những gì các giáo phụ Công đồng gọi là “dòng dõi Abraham” theo những thuật ngữ sau:

Giáo hội của Chúa Kitô thừa nhận rằng… khởi đầu đức tin và sự lựa chọn của mình được tìm thấy nơi các tộc trưởng, Môsê và các tiên tri. … Giáo hội không thể quên rằng mình đã nhận được sự mặc khải của Cựu Ước thông qua dân tộc mà Thiên Chúa đã thiết lập giao ước cổ xưa trong lòng thương xót vô biên của Người. …

Tương tự như vậy, Giáo hội luôn ghi nhớ lời của sứ đồ Phaolô về những người bà con của ông: “Họ là người Israel, và họ được thừa hưởng quyền làm con, vinh quang, giao ước, luật pháp, sự thờ phượng và lời hứa…” Hơn nữa, Giáo hội còn lưu ý rằng các tông đồ, những trụ cột mà Giáo hội đứng trên đó, đều là người Do Thái, giống như nhiều môn đệ đầu tiên đã rao giảng Phúc âm của Chúa Kitô cho thế giới. …

Cùng với các tiên tri và, Giáo hội đang chờ đợi ngày mà chỉ có Chúa mới biết, khi mọi dân tộc sẽ kêu cầu Chúa bằng một tiếng nói. …

Nếu tôi được phép nói ngắn gọn bằng ngôn ngữ thần học luân lý: Chủ nghĩa bài Do Thái là một tội trọng. Mọi hình thức thù hận đều là tội lỗi. Chủ nghĩa bài Do Thái là một tội đặc biệt nghiêm trọng - sự đồi trụy đạo đức làm méo mó cuộc sống và xói mòn văn hóa - bởi vì nó là sự phản bội Kitô giáo và phản bội Chúa Giêsu Kitô.

Thứ ba: Một số hình thức bài Do Thái của thế kỷ 21—những hình thức xuất hiện từ cánh tả cấp tiến trong đời sống chính trị toàn cầu—phản ánh sự chối bỏ Thiên Chúa của Kinh Thánh được tìm thấy trong cái mà nhà thần học người Pháp Henri de Lubac giữa thế kỷ 20 gọi là “chủ nghĩa nhân văn vô thần”. Hiện tượng văn hóa này, mà Cha de Lubac liên kết với những nhân vật như Comte, Feuerbach, Marx và Nietzsche, dạy rằng Thiên Chúa của Kinh Thánh là kẻ thù của sự trưởng thành và giải phóng của con người và do đó phải bị bác bỏ. Tuy nhiên, như học giả người Pháp đã nhận xét, đây là một sự đảo ngược hoàn toàn (và thực sự khá phi lý) kinh nghiệm lịch sử của nhân loại. Bởi vì thông qua dân tộc Israel, Thiên Chúa của Kinh Thánh đã đi vào lịch sử như một Đấng giải phóng, Đấng kêu gọi nhân loại đến một sự trưởng thành mới và có trách nhiệm về mặt đạo đức.

Không giống như các vị thần Canaan cổ đại, Đức Chúa Trời của Kinh Thánh không đòi hỏi và nhận được nghi lễ hiến tế trẻ em, một tập tục tàn ác mà các nhà tiên tri Do Thái đã lên án trong nhiều thế kỷ. Không giống như các vị thần trong Iliad và Odyssey, Chúa Trời của Kinh Thánh không đối xử với đàn ông và phụ nữ như những món đồ chơi trên bàn cờ vũ trụ, mà trước ý muốn của chúng, những người đàn ông mạnh mẽ nhất như Achilles cuối cùng đã bất lực. Không giống như các vị thần của Trung Mỹ thời tiền Columbus, Chúa Trời của Kinh Thánh không yêu cầu phải mổ xẻ con người sống để xoa dịu.

Sự trỗi dậy của chủ nghĩa nhân văn vô thần, như các nhà tiên tri của nó đã tự tin dự đoán, đã không dẫn đến một nhân loại mới trưởng thành, được khoa học tự nhiên dẫn dắt, được giải phóng khỏi ảo tưởng tôn giáo và sống trong sự hòa hợp giữa các quốc gia. Thay vào đó, de Lubac lập luận, chủ nghĩa nhân văn vô thần đã tạo ra những điều kiện văn hóa cho thảm họa chính trị và những cuộc đổ máu lớn nhất trong lịch sử: từ Thế chiến thứ nhất đến thảm họa Holodomor ở Ukraine, đến các trại Gulag, và cuối cùng là Kristallnacht, rồi đến Auschwitz, Treblinka, và phần còn lại của các nhà máy tử thần của Đức Quốc xã. Đó là một phân tích đáng xem xét khi chúng ta phân tích các hình thức bài Do Thái khác nhau ngày nay.

Như các con tôi sẽ vui vẻ xác nhận, tôi hơi thiếu hiểu biết về văn hóa đại chúng, nghĩa là tôi hơi thiếu hiểu biết về những thay đổi nhanh chóng mà tiếng Anh, vốn luôn biến đổi, đang trải qua. Vì vậy, phải mất gần sáu tháng tôi mới hiểu được ý nghĩa của từ “thức tỉnh”. Và chỉ vài tuần trước, tôi mới thực sự hiểu được hình ảnh của việc di chuyển hoặc mở ra “Cửa sổ Overton”: một hình ảnh nhằm mở rộng phạm vi ngôn ngữ và ý tưởng chính trị được chấp nhận để thúc đẩy một chương trình nghị sự cụ thể. Với kiến thức mới về Cửa sổ Overton, tôi xin kết luận bằng cách nói rằng: Cửa sổ Overton liên quan đến ngôn ngữ, ẩn dụ, hình ảnh và khái niệm bài Do Thái đã được mở quá rộng trong vài năm qua và nhiệm vụ thiêng liêng của chúng ta là phải đóng sầm nó lại.

Đây là nghĩa vụ yêu nước của chúng ta đối với đất nước, nơi mà nền văn hóa công dân vốn đã mong manh nay lại càng bị làm suy yếu hơn bởi những kẻ thù ghét người Do Thái, những kẻ đang khiến việc học tập thực sự trở nên khó khăn nếu không muốn nói là không thể thực hiện được ở nhiều cơ sở giáo dục đại học.

Chúng ta có bổn phận công dân đối với những người đồng hương thuộc dòng dõi Abraham, những người dù không dễ dàng nhưng vẫn tham gia đầy đủ vào cuộc thử nghiệm dân chủ của Hoa Kỳ trong nhiều thế kỷ, như đã được chứng minh trong “Lá thư gửi Giáo đoàn Do Thái tại Newport, Rhode Island” của George Washington năm 1790, trong đó vị tổng thống đầu tiên khẳng định (liên quan đến Mikê 4:4) rằng, trong quốc gia mới, “mỗi người sẽ ngồi dưới cây nho và cây vả của mình và sẽ không có ai làm cho họ sợ hãi”.

Và đối với các Kitô hữu trong chúng ta, chúng ta có bổn phận tôn giáo đối với những người mà Đức Gioan Phaolô II đã gọi tại Đại giáo đường Do Thái ở Rôma là “những người anh cả” trong đức tin.

Chúng ta hãy làm tròn bổn phận của mình. Hãy đóng sầm và đóng chặt cửa sổ Overton về chủ nghĩa bài Do Thái, và qua đó góp phần mang lại cho đất nước chúng ta một nền tự do mới được hiểu đúng đắn.

---

Source:George Weigel

Anti-Semitism: Grave Sin and Civic Cancer

 

Xem hình ảnh

Chúa Nhật ngày 23 tháng 11 năm 2025 là Lễ Chúa Kitô Vua và cũng là bổn mạng của Đoàn LMTT Giáo Xứ Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp, Garland. TX, nhân dịp này Đoàn cũng có nhiều hoạt động tích cực để mừng bổn mạng một cách sốt sắng, tăng thêm lòng tôn sùng Thánh Tâm Chúa Giêsu cho các đoàn viên.

Mở đầu, ngay từ chiều Thứ Sáu ngày 21-11-2025, Cha Giuse Đinh Thanh Tú, phó xứ và cũng là tuyên uý của Đoàn đã dành cho Đoàn một buổi tĩnh tâm để học hỏi thêm về Thánh Tâm Chúa, Thánh Tâm yêu thương và tràn đầy lòng thương xót,

Sáng Chúa Nhật ngày 23-11 trong Thánh Lễ đồng tế long trọng để mừng lễ Chúa Kito Vua. Cha Chủ Tế đã nhấn mạnh về Chúa là Vua vũ trụ, Vua muôn loài, Vua lòng mọi người, Vua của lòng nhân từ và đầy lòng. thương xót. Trong Thánh Lễ, Cha Tuyên Uý cũng đại diện Đức Giám Mục địa phương chứng nhận tuyên hứa của 10 tân đoàn viên gia nhập Đoàn LMTT với lời nhắn nhủ : mỗi đoàn viên hãy luôn luôn nhìn lên Vua Giêsu, học hỏi nơi Ngài sự hiền lành, khiêm nhường cùng với trái tim đầy yêu thương, tha thứ; Để từ đó, lan toả tình yêu thương ấy đến gia đình và những người chung quanh. Đồng thời, mỗi đoàn viên hãy cố gắng sống đúng với những gì đã tuyên hứa.

Năm nay LMTT Gx ĐMHCG được vinh dự đón tiếp 2 anh đại diện cho Tổng Liên Đoàn Phong Trào LMTT Việt Nam tại Hoa Kỳ tới dự Lễ Bổn Mạng là các anh Bành Phú và Nguyễn Phi Hùng từ Arlington và Ft Worth đến. Sau lễ các anh cùng chụp hình chung với Đoàn.

Tổng số đoàn viên hiện nay là 136 người. Nhìn chung vẫn chưa đạt yêu cầu so với các gia trưởng trong Giáo Xứ, nhưng thành thật mà nói đây là sự tiến bộ đáng khích lệ.

Đoàn hiện nay đảm nhiệm nhiều công việc phục vụ trong Giáo xứ:

Phụ trách đọc Sách Thánh, lời nguyện giáo dân, giữ trật tự trong nhièu Thánh Lễ Chúa Nhật và trong tuần.

Mỗi chiều Thứ Sáu đầu tháng Đoàn tổ chức giờ Chầu Thánh Thể và phụ trách Thánh Lễ biệt kính Thánh Tâm Chúa với Ca Đoàn LMTT hát lễ.

Mỗi tháng họp 1 lần sau lễ Chúa Nhật đầu tháng với Cha Tuyên Uý chủ trì và linh đạo.

Để tăng thêm lòng tôn sùng Thánh Tâm Chúa, Đoàn tổ chức đọc kinh Phạt Tạ và tôn kính Thánh Tâm Chuá tại tư gia vào 3:00PM mỗi Chúa Nhật và được anh em hưởng ứng tích cực.

Nhân dịp Năm Thánh, Đoàn cũng tổ chức 2 chuyến hành hương đến Nhà Thờ Chính Tòa Dallas và Nhà Dòng Biển Đức tạo điều kiện cho Anh Em và thân nhân lãnh Ơn Toàn Xá.

Khi có đoàn viên đau yếu, Đoàn đến thăm hỏi và khi qua đời, Đoàn huy động Anh Em với đồng phục đến nhà quàn đọc kinh cầu nguyện cũng như tham dự lễ an táng để tiễn đưa người Anh Em và an ủi tang gia.

Các công tác khác như: làm hang đá Noel, trang hoàng Giáng Sinh, Phục Sinh, Lễ, Tết….đòi hỏi kỹ thuật và nghệ thuật, Đoàn LMTT với những tay nghề điêu luyện đủ ngành nghề sẵn sàng nhận nhiệm vụ và đã được Giáo Xứ tin tưởng giao phó đều hoàn thành tốt đẹp.

Buổi tối cùng ngày là tiệc mừng bổn mạng của Đoàn tại Hội Trường Giáo Xứ, với sự tham dự của đoàn viên và gia đình trong không khí vô cùng náo nhiệt vui vẻ, kèm theo là những tiết mục “đố vui để học” về Đoàn có thưởng tại chỗ. Nhiều tiết mục văn nghệ cây nhà lá vườn sau đó đã làm cho bầu không khí tăng thêm phần phấn khởi. Buổi tiệc kết thúc lúc 9:00PM trong bầu không khí vui nhộn của mùa Lễ Tạ Ơn. Mọi người cùng Tạ Ơn Chúa, cám ơn nhau, mang theo nhiều kỷ niệm khó quên.

 

Cecilia là ai? Nghịch lý: Bổn mạng âm nhạc… nhưng không hề chơi nhạc.

Chúng ta hầu như ai cũng biết Thánh Cecilia là bổn mạng của các nhạc sĩ, ca đoàn. Nhưng điều lạ lùng là: không có tài liệu lịch sử nào ghi lại rằng bà thật sự biết chơi nhạc hay đàn một loại nhạc cụ nào.

Vậy mà qua nhiều thế kỷ, hình ảnh Thánh Cecilia lại gắn chặt với cây đàn organ, với âm nhạc phụng vụ. Nghịch lý này bắt nguồn từ một câu Latin trong bản văn cổ kể về cuộc tử đạo của bà:

Cantantibus organis, illa in corde suo Domino decantabat.

Nghĩa là: “Trong khi nhạc cụ trỗi lên, bà hát trong lòng mình dâng lên Chúa.” Từ “organis” ban đầu chỉ có nghĩa là “nhạc cụ” nói chung, chứ không phải “đàn organ” như sau này. Một số người dịch về sau đã bỏ mất cụm từ “in corde suo” – “trong lòng mình”, khiến câu văn bị hiểu lệch thành: “Khi đàn organ trổi lên, Cecilia cất tiếng hát dâng Chúa.” Rồi dần dần người ta suy diễn thêm: “Chính bà là người vừa đàn organ vừa hát.”

Một “hiểu lầm ngữ pháp” đã tạo nên một truyền thống đẹp: Thánh Cecilia – bổn mạng âm nhạc. Nhưng chính “sự nhầm lẫn” này lại mở ra một chân lý sâu xa hơn: bài hát thật sự của Thánh Cecilia không phải là nhạc theo nghĩa kỹ thuật, mà là chính cuộc đời của bà. Như Đức Giáo Hoàng Biển Đức XVI suy tư: mỗi hành động yêu thương, mỗi hy sinh vì đức tin là một tác phẩm nghệ thuật đẹp nhất – một bản thánh ca sống.

Thánh Cecilia sống vào thế kỷ III, là một thiếu nữ quý tộc Rôma trong bối cảnh các Kitô hữu bị xem như kẻ thù của đế quốc. Dù thuộc tầng lớp thượng lưu, bà bí mật theo đạo và khấn giữ mình đồng trinh. Điều này hoàn toàn đi ngược lại kỳ vọng gia đình, bởi hôn nhân đối với giới quý tộc là công cụ chính trị để củng cố quyền lực.

Cha mẹ sắp đặt cho bà một cuộc hôn nhân với một chàng trai ngoại giáo tên Valerian. Trong đêm tân hôn, khi mọi người vui vẻ, nhạc cụ trỗi lên rộn rã, thì Cecilia không hòa mình vào bầu khí đó, nhưng âm thầm “hát trong lòng” cho Chúa Giêsu. Nơi đây, “âm nhạc” của bà không nằm ở giai điệu bên ngoài, mà là tiếng thì thầm nội tâm đặt trọn trái tim cho Chúa.

Trong đêm ấy, Cecilia nói thẳng với Valerian rằng bà đã thuộc về Thiên Chúa và có một thiên thần luôn canh giữ sự trinh khiết của mình. Ban đầu Valerian vô cùng tức giận vì cảm thấy bị lừa dối – một phản ứng rất “con người”. Nhưng Cecilia không hoảng sợ; bà bình tĩnh mời anh:

“Nếu anh muốn thấy thiên thần ấy, anh hãy tin và đến gặp Đức Giáo Hoàng Urbanô.”

Giữa thời bách hại, tìm đến Đức Giáo Hoàng đang ẩn náu nơi hang toại đạo là hành động rất nguy hiểm. Tuy nhiên, lời chứng đầy xác tín của Cecilia đã đánh động Valerian. Anh đến đó, được Đức Giáo Hoàng dạy giáo lý và lãnh nhận bí tích Rửa Tội. Khi trở về, theo truyền thống, Valerian thực sự thấy một thiên thần sáng chói đứng bên Cecilia, tay cầm hai triều thiên:

Hoa hồng đỏ – tượng trưng cho tử đạo, hoa huệ trắng – tượng trưng cho khiết tịnh.Thiên thần đội triều thiên cho cả hai, biến một hôn nhân sắp đặt căng thẳng thành một kết hợp thiêng liêng trong đức tin.

Em trai Valerian là Tiburtius (Tibuzio), khi đến thăm, cũng được tác động bởi mùi hương kỳ diệu của những vòng hoa thiên thần và câu chuyện của họ; anh cũng xin trở lại đạo. Từ đó, ba người trở thành một “nhóm nhỏ” sống đức tin giữa trung tâm một đế quốc thù nghịch.

Họ dùng tài sản của mình để giúp người nghèo, nhất là bí mật chôn cất các vị tử đạo, một hành vi thách thức trực tiếp quyền lực Rôma, vì người Rôma dùng việc từ chối chôn cất như hình phạt cuối cùng để xóa tên kẻ thù. Cuối cùng, Valerian và Tiburtius bị bắt và tử đạo trước, Cecilia bị bắt sau.

Hình thức hành quyết dành cho Cecilia cũng đặc biệt:

1. Họ nhốt bà trong phòng tắm, đốt lò sưởi lên tối đa để bà chết ngạt trong im lặng. Nhưng sau một ngày một đêm, bà vẫn bình an vô sự.

2. Khi cách đó thất bại, họ sai đao phủ đến chém đầu bà. Luật Rôma quy định: đao phủ chỉ được chém tối đa ba nhát. Người lính đã chém đủ ba nhát nhưng đầu bà không lìa khỏi cổ. Cecilia sống thêm ba ngày nữa trong tình trạng trọng thương.

Trong ba ngày cuối đời, bà khuyên nhủ các tín hữu, phân phát tài sản cho người nghèo, và trao tặng ngôi nhà của mình để làm nơi thờ phượng. Nhiều thế kỷ sau, khi khai quật mộ bà vào năm 1599, người ta ghi nhận thi thể vẫn còn nguyên vẹn, như một dấu chỉ đặc biệt.

Các tài liệu tóm kết cuộc đời Thánh Cecilia thành ba nhân đức lớn:

1. Tâm hồn khiết tịnh

o Không chỉ là trinh khiết thể xác, mà là trong sạch trong ý hướng, lòng trung tín trọn vẹn với Thiên Chúa.

o Giữa xã hội xem hôn nhân là công cụ chính trị, Cecilia chọn trung thành với lời khấn, đặt Thiên Chúa trên mọi lợi ích.

2. Lòng nhiệt thành truyền giáo

o Bà không giữ đức tin cho riêng mình, nhưng can đảm chia sẻ với chồng, với em chồng, giúp họ gặp Chúa, lãnh nhận bí tích Rửa Tội.

o Đức tin của bà lan tỏa và biến đổi những người gần gũi nhất.

3. Lòng can đảm phi thường

o Cecilia đối diện bách hại, tra tấn, cái chết mà không nao núng.

o Ngay cả trong giờ phút hấp hối, bà vẫn lo cho Hội Thánh, cho người nghèo, cho tương lai cộng đoàn.

Một nhà tu đức tên Augustine Baker đưa ra một lời cảnh báo rất thực tế: chúng ta không nên máy móc bắt chước những hình thức khổ chế hay sự kiện phi thường của các thánh, vì có thể gây hại nếu không phân định. Điều chúng ta cần bắt chước là những nhân đức nội tâm: khiêm nhường, bác ái, cầu nguyện, trung tín, can đảm. Các thánh là nguồn cảm hứng, không phải “khuôn” để sao chép y chang.

Sách Giáo lý Hội Thánh Công giáo dạy rằng: Đức Tin không chỉ là chấp nhận một số chân lý, mà là hành vi của cả con người, tự do phó thác toàn thân cho Thiên Chúa. Cuộc đời của Thánh Cecilia là một minh chứng sống động: bà không chỉ “tin” trong đầu, nhưng dấn thân cả trái tim, thân xác, tương lai, tình yêu, danh dự và mạng sống của mình cho Chúa.

Từ một “hiểu lầm ngôn ngữ” về chữ organis và in corde suo, Hội Thánh khám phá ra một chân lý đẹp:

Âm nhạc sâu xa nhất của đời người không phát ra từ dây đàn hay phím đàn, mà từ một trái tim sống trọn vẹn cho Thiên Chúa.

Di sản của Thánh Cecilia không dừng lại ở những bức tranh, tượng thánh hay tác phẩm nghệ thuật vĩ đại. Nó còn sống động trong đời sống Giáo Hội ngày nay, chẳng hạn nơi những ca đoàn mang khẩu hiệu rất thực tế: “Hát hay, sống tốt.” Không chỉ hát cho đúng nốt, đúng nhịp, mà đời sống phải hòa điệu với lời ca.

Từ câu chuyện Thánh Cecilia, người Kitô hữu có thể rút ra một vài hướng áp dụng:

1. Biến cuộc đời mình thành một bản thánh ca

o Mỗi bổn phận hằng ngày – trong gia đình, công việc, giáo xứ – nếu được làm với tình yêu, lương thiện, và tâm tình dâng lên Chúa, đều trở thành một “nốt nhạc” trong bản nhạc đời ta.

o “Hát trong lòng mình” không chỉ là cầu nguyện thầm, mà còn là thái độ sống với Chúa, ngay cả khi bề ngoài đầy ồn ào, áp lực.

2. Sống đức tin giữa môi trường thù nghịch hay lãnh đạm

o Cecilia sống đức tin giữa đế quốc Rôma bách hại; chúng ta sống đức tin giữa một thế giới dửng dưng, hưởng thụ, tương đối hóa.

o Không phải ai cũng được mời gọi tử đạo đổ máu, nhưng tất cả đều được mời gọi “tử đạo trắng”: dám khác biệt, dám trung tín với Tin Mừng trong những lựa chọn nhỏ: làm ăn lương thiện, sống trong sạch, tha thứ, không trả thù, từ chối điều gian dối.

3. Làm chứng ngay trong gia đình

o Cecilia đã loan báo Tin Mừng trước tiên cho chồng và em chồng. Đức tin không chỉ là chuyện “đi lễ, đi nhà thờ”, mà còn là cách ta yêu thương, đối thoại, kiên nhẫn với người thân.

o Người Kitô hữu hôm nay cũng được mời gọi: bắt đầu từ gia đình mình, rồi lan ra bạn bè, đồng nghiệp, đặc biệt là những người đang xa Chúa.

4. Sử dụng của cải như khí cụ bác ái

o Gia đình Cecilia giàu có, nhưng thay vì chỉ hưởng thụ, bà và chồng đã dùng tài sản để chăm sóc người nghèo, chôn cất các vị tử đạo, xây dựng cộng đoàn.

o Người Kitô hữu hôm nay có thể đặt câu hỏi: Tiền bạc, thời gian, tài năng của tôi đang phục vụ điều gì? Chỉ phục vụ tiện nghi của tôi, hay cũng mở ra cho người khác, cho Giáo Hội, cho người nghèo?

5. Hòa hợp giữa lời ca và đời sống

o Đặc biệt với những ai tham gia ca đoàn, phục vụ phụng vụ:

 Hát cho hay là quan trọng.

 Nhưng “sống cho tốt” còn quan trọng hơn, vì lời ca chỉ thực sự chạm đến tâm hồn khi nó được nâng đỡ bằng một đời sống chân thật, khiêm tốn, bác ái.

o Không chỉ ca đoàn, mà mọi Kitô hữu đều được mời gọi không để có sự “lệch tông” giữa lời chúng ta hát trong nhà thờ và cách chúng ta sống ngoài đời.

Thánh Cecilia đã biến cả cuộc đời mình – từ đêm tân hôn căng thẳng, đến lúc đối diện cái chết – thành một bài ca dâng lên Thiên Chúa. Đức tin của bà đã:

• Biến một người chồng ngoại giáo thành Kitô hữu,

• Biến nỗi sợ thành lòng can đảm,

• Biến Phần còn lại là câu hỏi dành cho mỗi người chúng ta:

Nếu cuộc đời của bạn cũng là một bản nhạc trước mặt Chúa,

thì qua những lựa chọn thầm lặng, lời nói, hành động mỗi ngày,

bạn đang viết nên giai điệu gì?

Giai điệu ấy có hòa hợp với những gì bạn hát, bạn đọc, bạn tuyên xưng trong nhà thờ không?

Xin Thánh Cecilia cầu bầu cho mỗi người chúng ta, để dù có biết chơi nhạc hay không, chúng ta cũng biết biến cuộc đời thành một bản thánh ca sống động, hát “trong lòng mình” và bằng chính cuộc sống người Kitô hữu giữa thế giới hôm nay.

Vọng Sinh

 

1. Quân đội Ukraine tuyên bố lần đầu tiên bắn hạ trực thăng Mi-8 của Nga bằng máy bay điều khiển từ xa tấn công sâu

Hôm Chúa Nhật, 23 Tháng Mười Một, Lực lượng đặc nhiệm Ukraine, gọi tắt là SSO đưa tin rằng vào ngày 22 tháng 11 lực lượng Ukraine đã bắn hạ một trực thăng Mi-8 của Nga tại tỉnh Rostov bằng máy bay điều khiển từ xa tấn công sâu.

Hoạt động này đánh dấu lần đầu tiên Ukraine sử dụng máy bay điều khiển từ xa tấn công sâu để bắn hạ trực thăng Mi-8 của Nga.

Chiếc trực thăng đã bị bắn hạ gần Kuteynikovo thuộc tỉnh Rostov của Nga, SSO đưa tin trên Telegram.

“Chúng tôi đang thay đổi luật chơi: bây giờ chúng tôi đang đi săn!” SSO viết.

Mi-8 là trực thăng hai động cơ do Liên Xô thiết kế, được sử dụng rộng rãi cho các nhiệm vụ vận tải, hỗ trợ chiến đấu và nhân đạo. Ra mắt vào những năm 1960, Mi-8 vẫn là một trong những trực thăng được sử dụng rộng rãi nhất trên toàn cầu, được đánh giá cao nhờ tính linh hoạt, độ bền và khả năng hoạt động trong những môi trường khắc nghiệt.

Chiếc máy bay này trước đây đã từng là mục tiêu trong các cuộc không kích của Ukraine. Vào tháng 9, cơ quan tình báo quân sự Ukraine, gọi tắt là HUR báo cáo rằng họ đã phá hủy một số trực thăng Mi-8 trong các cuộc tấn công ở Crimea bị Nga tạm chiếm.

Vào tháng 6, quân đội Ukraine tuyên bố đã phá hủy một chiếc Mi-8 tại một phi trường ở tỉnh Bryansk của Nga.

[Kyiv Independent: Ukraine downs Russian Mi-8 helicopter with deep strike drone for first time, military claims]

2. ‘Người Ukraine sẽ phải chấp nhận’: Tại sao các quan chức của Tổng thống Trump nghĩ rằng bây giờ là cơ hội tốt nhất để đạt được thỏa thuận

Chính quyền Tổng thống Trump tin rằng thời điểm gây áp lực buộc Ukraine ký kết thỏa thuận hòa bình đã đến gần, khi Tổng thống Volodymyr Zelenskiy đặc biệt yếu thế trong nước và đang bị ảnh hưởng bởi vụ bê bối tham nhũng gây ra mối đe dọa trực tiếp nhất đối với quyền lãnh đạo của ông kể từ khi Nga xâm lược vào năm 2022.

Một quan chức cao cấp của Tòa Bạch Ốc, người được giấu tên để thảo luận về các cuộc đàm phán, cho biết: “Người Ukraine sẽ phải chấp nhận [thỏa thuận] do vị thế hiện tại của Tổng thống Zelenskiy đang yếu thế”.

Và Tổng thống Trump đã cho Tổng thống Zelenskiy thời hạn đến ngày 27 tháng 11 để ký kết hoặc có nguy cơ mất sự hỗ trợ về tình báo và quân sự của Mỹ.

Tổng thống Trump không hề che giấu mong muốn chấm dứt chiến tranh và đã dao động giữa các lựa chọn có lợi cho các bên đối lập, tùy thuộc vào nơi mà ông cho rằng mình có ảnh hưởng lớn nhất.

“Người Ukraine đã được ngụ ý rõ ràng rằng Hoa Kỳ mong đợi họ đồng ý với một thỏa thuận hòa bình”, một quan chức Hoa Kỳ cho biết. “Bất kỳ thay đổi nào cũng sẽ do chính tổng thống quyết định.”

Kế hoạch hòa bình 28 điểm của Hoa Kỳ - đã được thảo luận dưới nhiều hình thức khác nhau trong nhiều tuần - sẽ buộc Ukraine phải nhượng lại phần lớn lãnh thổ của mình cho Nga và hạn chế quy mô quân đội để đổi lấy một sự bảo đảm an ninh không rõ ràng.

Kế hoạch này được trình bày trong tuần này ngay khi vụ bê bối tham nhũng đang diễn ra, vốn đã liên lụy đến các đồng minh thân cận của Tổng thống Zelenskiy, gây nguy hiểm cho nội các của ông. Tổng thống Zelenskiy chưa bị cáo buộc bất kỳ hành vi sai trái nào.

Sự phẫn nộ lan rộng đối với Tổng thống Zelenskiy về vụ bê bối, cùng với bốn năm chiến tranh tàn khốc, khiến một số quan chức của Tổng thống Trump lạc quan rằng tổng thống Ukraine sẽ không thể cưỡng lại lời đề nghị, ngay cả khi các điều khoản của nó sẽ cấm Ukraine gia nhập NATO mãi mãi và nhượng Crimea, Donbas, Luhansk và một phần Kherson và Zaporizhia cho Nga, trong khi yêu cầu rất ít từ Mạc Tư Khoa để đổi lại.

Ukraine sẽ nhận được sự chấp thuận để bắt đầu đàm phán với Liên Hiệp Âu Châu về tư cách thành viên và sẽ nhận được khoản thanh toán tái thiết lên tới 100 tỷ đô la từ Nga, 100 tỷ đô la từ các nước Âu Châu và một liên doanh tái thiết chung riêng giữa Hoa Kỳ và Nga.

Nhưng với việc Nga đang giành được một số lợi thế trên chiến trường - nhưng phải chịu tổn thất đáng kể hàng ngày trong quá trình này - và các cuộc thăm dò cho thấy sự bất mãn ngày càng tăng với Tổng thống Zelenskiy, Tổng thống Trump đang tận dụng lợi thế của mình.

“Người Mỹ đang nói chuyện với Ukraine bằng ngôn ngữ gây áp lực”, một quan chức cao cấp Âu Châu nói. “Vì lựa chọn duy nhất là ký kết”.

Tổng thống Zelenskiy ám chỉ đến sự kiện sôi động ngày thứ Sáu trong bài phát biểu toàn quốc, nói rằng đất nước đang phải đối mặt với một lựa chọn rất khó khăn: hoặc là mất đi phẩm giá, hoặc là có nguy cơ mất đi một đối tác quan trọng.”

“Hoặc là 28 điểm khó khăn, hoặc một mùa đông cực kỳ khắc nghiệt — mùa đông khắc nghiệt nhất từ trước đến nay — với những rủi ro lớn hơn nữa,” ông nói. “Một cuộc sống không có tự do, phẩm giá và công lý, và bị yêu cầu tin tưởng vào kẻ đã tấn công chúng ta hai lần.”

Trong khi Tòa Bạch Ốc nhìn thấy cơ hội, nhiều quan chức Âu Châu và các đồng minh khác của Ukraine cho rằng vốn chính trị bị suy yếu của Tổng thống Zelenskiy sẽ khiến việc thuyết phục công chúng Ukraine chấp nhận đề xuất của Hoa Kỳ trở nên khó khăn hơn nhiều, nếu không muốn nói là không thể.

Bản dự thảo kế hoạch có nội dung “bảo đảm an ninh” của Hoa Kỳ dành cho Ukraine, nhưng không đề cập đến việc Hoa Kỳ sẽ giúp đỡ như thế nào nếu Nga phá vỡ lệnh ngừng bắn.

Các quan chức của Tổng thống Trump, trong khi lưu ý rằng cuộc điều tra tham nhũng đang diễn ra xung quanh Kyiv, cho biết đây là đề xuất hòa bình tốt nhất và thực tế nhất mà Ukraine có thể mong đợi

“Đây là một kế hoạch tốt, bất kể có vụ bê bối tham nhũng của Tổng thống Zelenskiy hay không”, một quan chức Tòa Bạch Ốc khác cho biết.

Vào thứ sáu, Tổng thống Zelenskiy đã đăng lên X rằng ông đã nói chuyện với Phó Tổng thống JD Vance và Bộ trưởng Lục quân Dan Driscoll về đề xuất này, “nỗ lực để tạo ra con đường phía trước một cách trang trọng và thực sự hiệu quả nhằm đạt được hòa bình lâu dài.”

Driscoll, người đã trở thành đại diện của chính quyền trong các nỗ lực hòa bình, dự định sẽ dành cuối tuần này để gặp gỡ NATO và các đồng minh Âu Châu để tóm tắt về các cuộc đàm phán, theo một quan chức Hoa Kỳ. Ukraine, Pháp, Đức và Vương quốc Anh đang soạn thảo một đề xuất phản đối kế hoạch của Tổng thống Trump, trong đó có một số điều khoản, chẳng hạn như giới hạn số lượng lính nhập ngũ của Ukraine, điều mà “trước đây không thể chấp nhận được” đối với Âu Châu, và “vẫn như vậy”, theo một nhà ngoại giao Âu Châu khác.

[Politico: ‘The Ukrainians will have to accept’: Why Trump officials think now is their best chance for a deal]

3. “Giống kế hoạch của Putin hơn”: Các thượng nghị sĩ chỉ trích đề xuất chấm dứt chiến tranh của chính quyền Tổng thống Trump

Các thành viên của cả hai đảng tại Quốc hội Hoa Kỳ đã chỉ trích gay gắt dự thảo thỏa thuận hòa bình của chính quyền Tổng thống Trump nhằm chấm dứt chiến tranh Nga-Ukraine.

Cựu lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Thượng viện Mitch McConnell cho rằng các cố vấn của Tổng thống Trump tập trung nhiều hơn vào việc ve vãn Putin hơn là bảo đảm hòa bình lâu dài.

“Putin đã dành cả năm trời để cố gắng biến Tổng thống Trump thành một kẻ ngốc. Nếu các quan chức chính quyền quan tâm đến việc xoa dịu Putin hơn là bảo đảm hòa bình thực sự - thì tổng thống cần những cố vấn mới”, McConnell nói, theo tờ European Pravda.

Ông cảnh báo rằng “việc khen thưởng cho cuộc tàn sát của Nga sẽ là một thảm họa đối với lợi ích của Mỹ”, so sánh động thái như vậy với “sự đầu hàng như việc Tổng thống Biden rút quân khỏi Afghanistan”.

Thượng nghị sĩ Dân chủ Jeanne Shaheen, đồng chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, gọi đề xuất này “giống kế hoạch của Putin hơn”. Theo Shaheen, thay vào đó, Hoa Kỳ nên “gây áp lực lên Putin, cung cấp vũ khí tầm xa, áp đặt các biện pháp trừng phạt thứ cấp đối với các công ty cung cấp nhiên liệu cho cỗ máy chiến tranh của Nga, và buộc Putin phải ngồi vào bàn đàm phán thực sự. Chúng ta không nên đại diện cho lợi ích của Nga trong thỏa thuận này.”

Luke Harding, viết cho tờ The Guardian, đã nêu bật những khía cạnh của bản thảo bị rò rỉ nghe có vẻ không tự nhiên khi viết bằng tiếng Anh nhưng lại có thể dịch trực tiếp từ tiếng Nga.

Harding nhấn mạnh điều khoản thứ ba, trong đó có nội dung “mong đợi Nga sẽ không xâm lược các nước láng giềng và NATO sẽ không mở rộng thêm nữa”.

Trong khi cấu trúc bị động của “it is expected” nghe không xuôi tai trong tiếng Anh, thì cấu trúc tương đương trong tiếng Nga –ozhidayetsya – phù hợp với câu và là một dạng văn viết quen thuộc của người Nga.

Thượng nghị sĩ Roger Wicker, Chủ tịch Ủy ban Quân vụ Thượng viện thuộc Đảng Cộng hòa, cho biết kế hoạch 28 điểm này có “những sai sót thực sự” và ông vẫn “rất hoài nghi” về khả năng bảo đảm hòa bình. “Ukraine không thể bị ép buộc trao đất đai của mình cho một trong những tội phạm chiến tranh tồi tệ nhất thế giới là Putin “, Wicker nhấn mạnh. Ông nói thêm rằng “bất kỳ sự bảo đảm nào dành cho Putin cũng không được phép tưởng thưởng cho những hành động xấu xa của ông ta hoặc làm suy yếu an ninh của Hoa Kỳ hoặc các đồng minh của Mỹ”.

Nghị sĩ đảng Cộng hòa Brian Fitzpatrick đã bắt đầu thu thập chữ ký để đưa dự luật tăng cường trừng phạt Nga ra bỏ phiếu.

Tổng thống Trump đã cho Ukraine thời hạn đến ngày 27 tháng 11 để đồng ý với “kế hoạch hòa bình” do Mỹ đề xuất. Vào ngày 21 tháng 11, Tổng thống Zelenskiy đã phát biểu trước người dân Ukraine, nói rằng đất nước này đang phải đối mặt với một lựa chọn khó khăn và có nguy cơ mất đi phẩm giá hoặc đối tác quan trọng của mình.

[Europe Maidan: “More like Putin’s plan”: Senators slam Trump administration’s war ending proposal]

4. Hòa Lan nổ súng vào máy bay điều khiển từ xa đáng ngờ gần căn cứ không quân chứa vũ khí hạt nhân của Hoa Kỳ

Bộ trưởng Quốc phòng Hòa Lan Ruben Brekelmans tuyên bố vào ngày 22 tháng 11 rằng lực lượng Hòa Lan đã cố gắng bắn hạ những máy bay điều khiển từ xa bí ẩn được phát hiện gần Căn cứ Không quân Volkel ở Hòa Lan.

“Đêm qua, người ta phát hiện máy bay điều khiển từ xa trên Căn cứ Không quân Volkel,” Brekelmans nói. “Vũ khí đã được điều động từ mặt đất để bắn hạ chúng. Máy bay điều khiển từ xa đã rời đi và (vẫn) chưa được tìm thấy.”

Brekelmans cho biết vụ việc hiện đang được điều tra.

Căn cứ Không quân Volker là nơi đặt vũ khí hạt nhân của Mỹ và máy bay chiến đấu F-35 của Hòa Lan. Đây không phải là căn cứ quân sự đầu tiên ở Âu Châu có kho vũ khí hạt nhân của Mỹ bị máy bay điều khiển từ xa đáng ngờ quấy nhiễu trong những tuần gần đây: Máy bay điều khiển từ xa đã được phát hiện gần Căn cứ Không quân Kleine Brogel của Bỉ trong ba đêm liên tiếp từ ngày 31 tháng 10 đến ngày 2 tháng 11.

Đáp lại, Bộ trưởng Quốc phòng Bỉ Theo Francken cho biết những vụ việc này dường như là một phần của hoạt động gián điệp. Ông không nêu tên thủ phạm nhưng liên hệ các vụ việc với những vụ vi phạm không phận gần đây của Nga ở Âu Châu.

Vào tháng 9, lực lượng Ba Lan đã bắn hạ một số máy bay điều khiển từ xa của Nga xâm phạm không phận của họ. Vài ngày sau, một máy bay điều khiển từ xa của Nga đã xâm phạm lãnh thổ Rumani, mặc dù Bucharest đã chọn không giao chiến. Ngay sau đó, ba máy bay phản lực MiG-31 của Nga đã xâm phạm không phận Estonia.

Kể từ đó, một làn sóng xâm nhập bí ẩn bằng máy bay điều khiển từ xa vào mùa thu năm 2025 đã gây ảnh hưởng đến nhiều quốc gia Âu Châu, bao gồm Đan Mạch, Lithuania, Phần Lan, Estonia, Rumani, Đức, Bỉ và Hòa Lan.

Thủ tướng Hòa Lan Dick Schoof phát biểu với tờ Kyiv Independent vào ngày 6 tháng 10 rằng Âu Châu tin rằng Nga đứng sau những sự việc này, nhưng “không thể chứng minh được”.

Ngày 22 tháng 11, Brekelmans tái khẳng định rằng máy bay điều khiển từ xa bị cấm hoạt động tại các cơ sở quân sự.

“Máy bay điều khiển từ xa KHÔNG được phép hoạt động tại các địa điểm quân sự”, ông viết. “Chúng tôi sẽ hành động khi cần thiết.”

[Kyiv Independent: Netherlands opens fire on suspicious drones near air base housing US nuclear weapons]

5. Liệu Tổng thống Trump có ngăn chặn được máy bay F-16 của Ukraine gây nhiễu radar của Nga không?

Một bức ảnh ấn tượng về máy bay chiến đấu Lockheed Martin F-16 của không quân Ukraine đang kéo một lượng lớn hỏa tiễn, bom và thiết bị tác chiến điện tử vào trận chiến ở đâu đó trên bầu trời Ukraine là lời nhắc nhở rõ ràng về những gì lực lượng Kyiv có thể mất khi tối hậu thư mới nhất từ Tòa Bạch Ốc sắp được đưa ra.

Máy bay F-16 siêu thanh một động cơ—một trong số khoảng 90 chiếc mà một liên doanh gồm Bỉ, Đan Mạch, Hòa Lan và Na Uy đã cam kết cung cấp cho Ukraine—có thể được nhìn thấy với hỏa tiễn không đối không dẫn đường bằng hồng ngoại AIM-9, hỏa tiễn không đối không dẫn đường bằng radar AIM-120, bom lượn chính xác GBU-39 và đáng chú ý nhất là một hệ thống gây nhiễu AN/ALQ-131.

Những chiếc F-16 còn sót lại của Ukraine – sau khi bốn chiếc đã bị mất - có thể làm được rất nhiều việc. Bắn hạ hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa của Nga, ném bom quân đội Nga. Nhưng chúng cũng là hệ thống phòng thủ điện tử tốt nhất của không quân Ukraine.

Với các thiết bị AN/ALQ-131 và các thiết bị tác chiến điện tử khác, F-16 có thể phát hiện và gây nhiễu radar của Nga - không chỉ tự bảo vệ mình khỏi hệ thống phòng không Nga mà còn mở rộng phạm vi bảo vệ sang các máy bay phản lực Ukraine gần đó vốn không được trang bị thiết bị tác chiến điện tử tương tự. Đặc biệt, các máy bay MiG và Sukhoi cũ của Ukraine thường xuyên bay mà không có bất kỳ thiết bị bảo vệ nào.

Không phải vô cớ mà lực lượng không quân Ukraine bắt đầu tổ chức các gói tấn công phức hợp kết hợp máy bay chiến đấu do Liên Xô và phương Tây thiết kế chỉ sau khi những chiếc F-16 đầu tiên đến vào tháng 8 năm 2024, tiếp theo là vài tháng sau đó là những chiếc Dassault Mirage 2000 đầu tiên do Pháp sản xuất, cũng được trang bị thiết bị gây nhiễu.

“Đôi khi khi chúng tôi đến nơi, đã có những chiếc F-16, hoặc đôi khi là Mirage chờ sẵn ở đó,” một phi công chiến đấu Ukraine cho biết trong một video chính thức hồi tháng Ba. Những chiếc F-16 và Mirage “hoặc che chắn toàn bộ đoàn máy bay được gửi đến đó để [tấn công] kẻ thù của chúng tôi, hoặc cũng có thể tự tấn công,” phi công này nói.

Một quan chức Không quân Hoa Kỳ giải thích rằng hệ thống AN/ALQ-131 của F-16 có thể “mang lại cho bạn một khoảng không ưu thế trong chốc lát để đạt được mục tiêu có tầm quan trọng và tác động chiến lược”.

Nhưng có một vấn đề. Các thiết bị AN/ALQ-131, phát ra tín hiệu vô tuyến mạnh để gây nhiễu tín hiệu của đối phương, đòi hỏi phải lập trình lại liên tục. Khi người Nga thay đổi tần số, người Ukraine cũng phải thay đổi tần số của mình. Đó là một cuộc chạy đua điện tử không ngừng nghỉ.

Việc lập trình lại này là một nhiệm vụ cực kỳ chuyên môn. Và trừ khi có thay đổi gì gần đây, đây là nhiệm vụ mà Không quân Hoa Kỳ thực hiện thay mặt Không quân Ukraine. Sử dụng dữ liệu do Đan Mạch và Na Uy cung cấp, và bố trí một số thành viên ở Âu Châu, Phi đội Chiến tranh Điện tử số 68 đóng tại Florida sẽ đảm nhiệm việc lập trình lại.

“Đây không phải là quy trình hoạt động tiêu chuẩn của chúng tôi”, một quan chức Không quân Hoa Kỳ cho biết. Và hiện vẫn chưa rõ liệu không quân Ukraine hay một lực lượng không quân đồng minh Âu Châu nào đó có thể tiếp quản hay không.

Vì vậy, khi chính quyền Tổng thống Donald Trump và chế độ Putin bí mật đàm phán “thỏa thuận hòa bình” để chấm dứt cuộc chiến kéo dài 45 tháng của Nga với Ukraine, điều này đã gây nguy hiểm cho khả năng gây nhiễu độc đáo của F-16. Tòa Bạch Ốc đã đe dọa sẽ ngừng hỗ trợ thêm cho Ukraine trừ khi Kyiv chấp nhận thỏa thuận này, điều sẽ trao cho Nga những vùng đất rộng lớn của Ukraine mà không bảo đảm an ninh tương lai của Ukraine.

Tổng thống Zelenskiy đã bác bỏ thỏa thuận này, đồng thời đề nghị đàm phán một nền hòa bình công bằng hơn. Hiện vẫn chưa rõ điều gì sẽ xảy ra tiếp theo. Tuy nhiên, một lần nữa, việc Mỹ đình chỉ viện trợ cho Ukraine là hoàn toàn có thể xảy ra—và có thể sẽ kéo dài hơn lần đình chỉ trước đó vào đầu năm nay.

Bất kỳ sự gián đoạn nào trong hỗ trợ của Hoa Kỳ đều có thể làm tê liệt máy gây nhiễu trên không tốt nhất của không quân Ukraine, tức F-16. Mirage có thể thay thế, nhưng hiện chỉ còn một số ít máy bay phản lực cũ của Pháp ở Ukraine sau khi một chiếc bị rơi hồi tháng 7.

[Europe Maidan: Will Trump stop Ukraine’s F-16s from jamming Russian radars?]

6. Máy bay điều khiển từ xa được tường trình đã tấn công trạm biến áp điện ở Crimea bị tạm chiếm

Kênh Telegram Astra đưa tin trạm biến áp điện Yany Kapu ở phía bắc Crimea đã bị máy bay điều khiển từ xa tấn công vào đêm 22 tháng 11.

Người dân báo cáo về các vụ nổ và tiếng còi báo động, mà theo xác định là nhắm vào trạm biến áp quan trọng.

Ukraine thường xuyên tấn công vào cơ sở hạ tầng quân sự và năng lượng ở các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm và sâu bên trong nước Nga nhằm mục đích làm suy yếu sức mạnh chiến đấu của Nga khi Mạc Tư Khoa tiếp tục tiến hành chiến tranh.

Hoạt động sản xuất dầu khí của Nga đã bị tấn công khi Kyiv cố gắng làm tê liệt nguồn tài trợ chính của Mạc Tư Khoa cho cuộc chiến ở Ukraine.

Một nhà máy lọc dầu ở Ryazan đã bị tấn công vào đêm 20 tháng 11, Robert “Madyar” Brovdi, chỉ huy Lực lượng Hệ thống Máy bay điều khiển từ xa của Ukraine xác nhận vào ngày 20 tháng 11.

Theo ông Brovdi, Trung tâm Hệ thống Điều khiển từ xa Riêng biệt số 1 “Chim Magyar” đã hạ cánh xuống nhà máy lọc dầu Ryazan chỉ sau một đêm. Năm ngoái, nhà máy đã bán được 13 triệu tấn nhiên liệu.

Ông cho biết: “Xăng hiện đang dần trở thành một mặt hàng khan hiếm ở Nga, trong khi khí đốt và dầu mỏ đang nhanh chóng cạn kiệt”.

[Kyiv Independent: Drones reportedly strike electric substation in occupied Crimea]

7. Tổng thống Zelenskiy và các nhà lãnh đạo Âu Châu vội vã viết lại kế hoạch hòa bình của Hoa Kỳ trước thời hạn Lễ Tạ ơn

Tổng thống Zelenskiy và một số nhà lãnh đạo Âu Châu hiện đang chạy đua để sửa đổi các yếu tố chính trong đề xuất hòa bình của Hoa Kỳ trước thời hạn ngày 27 tháng 11, với hy vọng sẽ khiến kế hoạch này dễ được Kyiv chấp nhận hơn.

Các chính phủ Âu Châu đang cố gắng kéo dài thời gian cho Ukraine sau khi chính quyền Tổng thống Trump đặt ra thời hạn chót là Lễ Tạ ơn, thúc đẩy Kyiv phản ứng với khuôn khổ 28 điểm được ban hành trong tuần này.

Theo các quan chức được Bloomberg trích dẫn, chiến lược của Âu Châu khá tinh tế: viết lại phần lớn đề xuất trong khi trình bày những thay đổi dưới dạng “cập nhật mang tính xây dựng” thay vì phản đối thẳng thừng.

Cùng lúc đó, tờ Kyiv Post đã biết được từ các nguồn tin ngoại giao rằng chính quyền Tổng thống Trump đang chuẩn bị tóm tắt cho các đồng minh Âu Châu về kế hoạch hòa bình của mình lần đầu tiên vào Chúa Nhật này - một động thái báo hiệu Washington đang bước vào giai đoạn quyết đoán hơn trong nỗ lực bảo đảm một thỏa thuận.

Thông thường, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio sẽ tham gia, nhưng các nguồn tin cho biết Bộ trưởng Lục quân Dan Driscoll có thể sẽ là người chủ trì.

Các cố vấn an ninh quốc gia cao cấp từ Anh, Đức, Pháp và Ukraine dự kiến sẽ gặp Driscoll - nhiều khả năng là ở Luân Đôn - trong một hoạt động mà nhiều quan chức phương Tây mô tả là vòng ngoại giao lặng lẽ “thành bại”.

Mục tiêu là tìm hiểu xem liệu có con đường nào hướng tới các cuộc đàm phán hòa bình trước khi mùa đông làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng hay không.

Đầu tuần này, Driscoll đã báo cáo với các nhà ngoại giao Âu Châu, cảnh báo rằng một thỏa thuận cần phải được thực hiện sớm hơn dự kiến. Ông được tường trình đã nói với họ rằng “Tổng thống Trump muốn một thỏa thuận hòa bình ngay lập tức”.

Bản thân Tổng thống Trump dường như có lập trường cứng rắn khi được hỏi về kế hoạch này, ông nói rằng, “Ông ấy sẽ phải thích nó - và nếu ông ấy không thích, thì, bạn biết đấy, họ nên tiếp tục chiến đấu, tôi đoán vậy”, ám chỉ Tổng thống Zelenskiy.

Tuy nhiên, Tổng thống Trump cũng đề xuất một số linh hoạt về thời hạn, khi phát biểu trong một cuộc phỏng vấn trên Đài phát thanh Fox News rằng mặc dù ngày 27 tháng 11 là “thời điểm thích hợp để đưa ra quyết định”, nhưng thời hạn có thể được gia hạn “nếu mọi việc diễn ra tốt đẹp”.

Kế hoạch do Hoa Kỳ đề xuất sẽ yêu cầu Ukraine công nhận Crimea, Luhansk và Donetsk về cơ bản nằm dưới sự kiểm soát của Nga, tổ chức bầu cử trong vòng 100 ngày, từ bỏ tham vọng gia nhập NATO và giảm quy mô quân sự. Các lệnh trừng phạt đối với Mạc Tư Khoa cũng sẽ được dỡ bỏ dần theo thời gian.

Đảng Cộng hòa Hoa Kỳ đã chỉ trích kế hoạch này. Thượng nghị sĩ Roger Wicker gọi nó là “rất có vấn đề” và cho rằng Ukraine “không nên bị ép buộc phải trao nộp đất đai cho một trong những tội phạm chiến tranh trắng trợn nhất thế giới là Vladimir Putin”. Wicker bày tỏ âu lo rằng kế hoạch hòa bình Putin-Trump sẽ gây hại cho Đảng Cộng Hòa trong cuộc bầu cử giữa kỳ vào năm tới 2026. “Trump không cần phải ra tranh cử, nhưng chúng tôi thì cần,” ông nói, phản ánh lo ngại của các đảng viên Đảng Cộng Hòa về tương lai của đảng trước một động thái công khai tưởng thưởng cho một tên xâm lược sừng sỏ nhất thế giới.

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết Kyiv sẽ hợp tác “cùng với Hoa Kỳ và Âu Châu” để đạt được một thỏa thuận hòa bình sau cuộc điện đàm kéo dài một giờ với Phó Tổng thống Hoa Kỳ JD Vance và Bộ trưởng Lục quân Dan Driscoll vào thứ Sáu.

Trong khi đó, Putin cho biết kế hoạch hòa bình Nga-Mỹ có thể “tạo thành cơ sở cho một giải pháp hòa bình cuối cùng”.

Tuy nhiên, một lần nữa Kyiv lại bị cáo buộc cản trở hòa bình, tuyên bố rằng Hoa Kỳ chứ không phải Nga mới là nước đề xuất thỏa thuận mới nhất.

[Kyiv Post: Zelensky, European Leaders Rush to Rewrite US Peace Plan Ahead of Thanksgiving Deadline]

8. Thủ tướng Ba Lan ngạc nhiên khi Ba Lan được nhắc đến trong đề xuất hòa bình 28 điểm Putin-Trump mà Warsaw chưa từng thấy

Tusk cho biết ông rất ngạc nhiên khi “kế hoạch hòa bình” đề cập đến Ba Lan mà không hế được thảo luận với ông.

Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk tỏ ra ngạc nhiên trước những điều khoản đề cập đến đất nước ông trong “kế hoạch hòa bình” gồm 28 điểm của Hoa Kỳ, mà Warsaw không tham gia xây dựng, đồng thời nhấn mạnh rằng không thể quyết định bất cứ điều gì về Ukraine nếu không có Ukraine.

“Mọi quyết định liên quan đến Ba Lan sẽ do người Ba Lan quyết định. Không có gì liên quan đến chúng tôi mà không có chúng tôi. Khi nói đến hòa bình, tất cả các cuộc đàm phán nên bao gồm cả Ukraine. Không có gì liên quan đến Ukraine mà không có Ukraine,” Tusk tuyên bố.

Những câu mở đầu trong tuyên bố của ông dường như có liên quan đến việc Ba Lan được nhắc đến trong kế hoạch 28 điểm khi nó bị rò rỉ cho giới truyền thông. Điểm 9 nêu rõ rằng “máy bay chiến đấu Âu Châu không thể được điều động” tại Ba Lan. Ba Lan cũng được nhắc đến trong dự thảo tài liệu bổ sung về các bảo đảm an ninh cho Ukraine liên quan đến việc nước này tham gia vào “liên minh tự nguyện”.

Vào ngày 21 tháng 11, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đã phát biểu trước người dân Ukraine rằng Ukraine đang phải đối mặt với một sự lựa chọn khó khăn và có nguy cơ mất đi phẩm giá hoặc đối tác quan trọng của mình.

Tổng thống Trump đáp trả bằng cách bình luận rằng nếu Ukraine từ chối kế hoạch này, họ sẽ phải tiếp tục chiến đấu và sớm muộn gì cũng phải đồng ý với một số nhượng bộ đau đớn

[Europe Maidan: Polish PM surprised by country’s inclusion in 28-point Ukraine peace proposal Warsaw never saw]

9. Ông Donald Trump phản ứng trước việc Marjorie Taylor Greene từ chức

Tổng thống Trump đã công khai phản hồi về đơn từ chức của Marjorie Taylor Greene, gọi bà là “kẻ phản bội” đồng thời cảm ơn bà vì “sự phục vụ cho đất nước”.

Dân biểu Greene của Georgia — từng là đồng minh trung thành của phong trào Make American Great Again, gọi tắt là MAGA — đã tuyên bố từ chức khỏi Quốc hội trong một video được đăng tải vào tối thứ Sáu.

Mối quan hệ của bà với tổng thống đã trở nên tồi tệ trong những tháng gần đây, và bà đã lên tiếng thúc giục Bộ Tư pháp công bố tất cả các hồ sơ liên quan đến tên ấu dâm bị kết án Jeffrey Epstein.

“Marjorie Brown phản bội, do Số lượng thăm dò GIẢM MẠNH, và không muốn đối mặt với một Đối thủ trong cuộc bầu cử sơ bộ có sự ủng hộ mạnh mẽ của Tổng thống Trump (mà bà ta sẽ không có cơ hội chiến thắng!), đã quyết định “bỏ cuộc”. Tổng thống Trump đã nói sáng nay.

Mối quan hệ của bà với Nghị sĩ Cộng hòa TỆ NHẤT trong nhiều thập niên, Tom Massie của Kentucky, còn được gọi là Rand Paul Jr. vì ông ta bỏ phiếu chống lại Đảng Cộng hòa (và những đạo luật rất hay!), đã không giúp ích gì cho bà. Vì một lý do nào đó, chủ yếu là vì tôi đã từ chối trả lời những cuộc gọi điện thoại không ngừng nghỉ của bà, Marjorie đã trở nên TỆ HẠI. Tuy nhiên, tôi sẽ luôn trân trọng Marjorie, và cảm ơn bà vì những cống hiến của bà cho đất nước chúng ta! Tổng thống Donald Trump.”

Greene, một đảng viên Cộng hòa cực hữu, người đã ủng hộ Tổng thống Trump kể từ trước khi bà đắc cử vào Quốc hội năm 2020, trong nhiều năm là một trong những người ủng hộ mạnh mẽ nhất cho phong trào MAGA. Nhưng trong những tháng gần đây, bà thấy mình bất đồng quan điểm với giới lãnh đạo Đảng Cộng hòa, bao gồm cả chính tổng thống, về các vấn đề như chính sách đối ngoại và tình trạng đóng cửa chính phủ gần đây. Mối quan hệ của bà với Tổng thống Trump đã đi vào bế tắc trong những tuần gần đây sau khi bà vận động công bố đầy đủ hồ sơ Epstein.

Tổng thống Trump đã từ bỏ những cố gắng phản đối việc Quốc hội bỏ phiếu về việc công bố hồ sơ Epstein vào cuối tuần trước sau những chỉ trích từ các nạn nhân của Epstein và các thành viên trong chính đảng của ông. Sau khi Quốc hội thông qua biện pháp công bố tài liệu của Bộ Tư pháp về Epstein, Tổng thống Trump đã ký vào dự luật.

Bộ Tư pháp hiện có 30 ngày để công khai mọi tài liệu từ cuộc điều tra liên bang về Epstein, mặc dù có thể giữ lại các mục liên quan đến cuộc điều tra hình sự đang diễn ra.

Tuần trước, tổng thống tuyên bố ông sẽ rút lại sự ủng hộ và tán thành dành cho Greene. Ông nói rằng ông sẽ hoàn toàn ủng hộ “người phù hợp” nếu họ thách thức bà trong cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng hòa vào năm tới.

“Lòng trung thành phải là con đường hai chiều”, Greene cho biết trong thông điệp từ chức dài được đăng tải trên mạng xã hội vào thứ sáu, lập luận rằng quyết định quay lưng lại với bà của Tổng thống Trump vì bất đồng quan điểm là “không công bằng và sai trái”.

“Tôi quá tự trọng và có lòng tự trọng, quá yêu gia đình mình, và không muốn khu vực yêu quý của tôi phải chịu đựng một cuộc bầu cử sơ bộ gây tổn thương và thù hận chống lại tôi bởi vị Tổng thống mà tất cả chúng ta đã chiến đấu để giành được, chỉ để chiến đấu và giành chiến thắng trong cuộc bầu cử của tôi trong khi đảng Cộng hòa có thể sẽ thua cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ.

“Và ngược lại, tôi mong đợi sẽ bảo vệ Tổng thống khỏi việc luận tội sau khi ông ấy đã căm ghét và đổ hàng chục triệu đô la vào tôi và cố gắng hủy hoại tôi”, Greene nói tiếp.

“Tôi nghĩ đây là tin tuyệt vời cho đất nước. Thật tuyệt vời”, Tổng thống Trump nói với phóng viên ABC News về việc bà từ chức.

[Newsweek: Donald Trump Reacts To Marjorie Taylor Greene’s Resignation]

10. Trump bắt đầu lùi bước, khẳng định kế hoạch hòa bình mới của Hoa Kỳ không phải là ‘đề nghị cuối cùng’ cho Ukraine

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump phát biểu với các phóng viên vào ngày 22 tháng 11 rằng kế hoạch hòa bình mới do Tòa Bạch Ốc đưa ra không phải là đề nghị cuối cùng của Washington dành cho Ukraine.

Kế hoạch 28 điểm, do Đặc phái viên của Tổng thống Trump là Steve Witkoff soạn thảo với sự hợp tác của trợ lý Điện Cẩm Linh Kirill Dmitriev, kêu gọi Ukraine nhượng bộ lãnh thổ sâu rộng cho Nga, cắt giảm quy mô quân đội và đưa ra cam kết hiến pháp là không bao giờ gia nhập NATO.

Tòa Bạch Ốc đã cho Kyiv thời hạn đến ngày 27 tháng 11 để quyết định xem họ có chấp nhận những yêu cầu này - vốn phù hợp chặt chẽ với mục tiêu tối đa của Mạc Tư Khoa - hay sẽ mất đi sự ủng hộ của Mỹ.

Những phát biểu của Tổng thống Trump vào ngày 22 tháng 11 cho thấy Trump bắt đầu lùi bước trước các chỉ trích từ Ukraine và Liên Hiệp Âu Châu, và do đó, vẫn còn cơ hội đàm phán. Khi được các phóng viên hỏi vào ngày 22 tháng 11 rằng liệu kế hoạch này có phải là đề xuất cuối cùng của ông với Ukraine hay không, Tổng thống Trump trả lời là không.

“Không, đây không phải là lời đề nghị cuối cùng của tôi,” ông nói.

Tổng thống Trump nói thêm rằng nếu Tổng thống Volodymyr Zelenskiy từ chối chấp nhận các điều khoản, “thì ông ấy có thể tiếp tục đấu tranh hết mình”.

Bình luận của Tổng thống Trump được đưa ra sau khi cả các quan chức Hoa Kỳ và Âu Châu đều lên án kế hoạch này là ủng hộ Nga một cách trắng trợn.

Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Mitch McConnell cho biết kế hoạch này là phần thưởng cho “sự tàn sát của Nga” và đi ngược lại lợi ích của Mỹ, trong khi Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Jeanne Shaheen gọi đây là “kế hoạch của Putin dành cho Ukraine”. Các nhà lập pháp khác từ cả hai đảng chính trị đều lên án kế hoạch này.

Các nhà lãnh đạo Âu Châu cũng phản đối thỏa thuận này và việc loại họ khỏi các cuộc đàm phán trong một tuyên bố chung vào ngày 21 tháng 11.

Các phái đoàn từ Hoa Kỳ và Ukraine dự kiến sẽ họp tại Geneva, Thụy Sĩ vào ngày 22 tháng 11 để thảo luận về thỏa thuận. Họ sẽ tham gia cùng các đại diện từ Anh, Pháp và Đức.

Nỗ lực mới nhất của Tổng thống Trump nhằm thúc đẩy hòa bình diễn ra khi Ukraine chuẩn bị đối mặt với mùa đông thứ tư trong chiến tranh - có thể là mùa đông khắc nghiệt nhất từ trước đến nay trong bối cảnh Nga liên tục tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine.

Sự việc này cũng xảy ra khi cả Tổng thống Trump và Tổng thống Zelenskiy đều phải đối mặt với tình trạng hỗn loạn trong nước, khi Ukraine bị chấn động bởi vụ bê bối tham nhũng liên quan đến một số quan chức cao cấp và Tổng thống Trump phải đối mặt với sự giám sát chặt chẽ hơn về mối quan hệ của ông với tên tội phạm tình dục khét tiếng Jeffrey Epstein.

“Ukraine có thể sớm phải đối mặt với một lựa chọn cực kỳ khó khăn”, Tổng thống Zelenskiy phát biểu vào ngày 21 tháng 11. “Hoặc là mất đi phẩm giá hoặc nguy cơ mất đi một đối tác quan trọng”.

[Kyiv Independent: Trump says new US peace plan not 'final offer' to Ukraine]

11. Putin gọi kế hoạch hòa bình của Hoa Kỳ là ‘cơ sở’ cho việc giải quyết vấn đề Ukraine

Putin cho biết vào hôm Thứ Bẩy, 22 Tháng Mười Một, rằng đề xuất của Hoa Kỳ về một thỏa thuận hòa bình ở Ukraine có thể là “cơ sở” cho một giải pháp cho cuộc chiến của Mạc Tư Khoa ở Ukraine, đồng thời cảnh báo rằng nếu Kyiv từ chối kế hoạch này thì lực lượng Nga sẽ tiến xa hơn.

Theo các phương tiện truyền thông đưa tin, Putin đã phát biểu với các quan chức cao cấp tại cuộc họp của Hội đồng An ninh Nga rằng: “Tôi tin rằng điều này có thể được sử dụng làm cơ sở cho một giải pháp hòa bình cuối cùng”.

Khung 28 điểm mang tên “Kế hoạch hòa bình do Mỹ và Nga soạn thảo” sẽ khẳng định chủ quyền của Ukraine nhưng giới hạn quân đội ở mức 600.000 quân, trao một phần đáng kể lãnh thổ Ukraine cho Nga và cấm Kyiv gia nhập NATO vĩnh viễn. Theo văn bản, NATO nên đồng ý “không chấp nhận Ukraine vào bất kỳ thời điểm nào trong tương lai” và “không điều động quân đội tại Ukraine”.

Putin cho biết Nga sẵn sàng “thể hiện sự linh hoạt” liên quan đến đề xuất dàn xếp, theo hãng thông tấn Ukraine Ukrainska Pravda đưa tin. Putin cho biết đề xuất của Mỹ là phiên bản “nâng cấp” của đề xuất được đưa ra tại hội nghị thượng đỉnh Alaska giữa các nhà lãnh đạo Nga và Mỹ hồi tháng 8.

“Nhưng văn bản này chưa được thảo luận với chúng tôi một cách thực chất”, Putin nói, theo các báo cáo truyền thông khác. “Ukraine phản đối. Rõ ràng, Ukraine và các đồng minh Âu Châu vẫn còn ảo tưởng và mơ ước giáng cho Nga một thất bại chiến lược trên chiến trường”, Putin được trích dẫn.

Theo khuôn khổ của Hoa Kỳ, Nga sẽ cam kết không tấn công nữa và sẽ được tái hòa nhập vào nền kinh tế toàn cầu, bao gồm cả việc nới lỏng lệnh trừng phạt tiềm năng sẽ được thảo luận “theo từng trường hợp cụ thể”. Mạc Tư Khoa cũng sẽ được mời quay trở lại G7 - trước đây là G8 trước khi Nga bị trục xuất vào năm 2014 sau khi sáp nhập Crimea bất hợp pháp và can thiệp quân sự vào miền đông Ukraine.

Các quan chức Âu Châu và Ukraine đã chỉ trích một số khía cạnh của đề xuất này vào thứ năm, cho rằng nó chỉ có lợi cho Mạc Tư Khoa và cảnh báo rằng việc nhượng bộ Nga sẽ chỉ khuyến khích Putin tấn công NATO tiếp theo.

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã đặt ra cho Kyiv hạn chót là Ngày Lễ Tạ ơn, thứ Năm tuần tới. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy hôm thứ Sáu cho biết Ukraine đang phải đối mặt với “một lựa chọn rất khó khăn” khi xem xét đề xuất của Hoa Kỳ. “Hoặc là mất phẩm giá, hoặc là nguy cơ mất đi một đối tác quan trọng”, Tổng thống Zelenskiy nói, ám chỉ Washington.

Các đồng minh của Ukraine sẽ đặt mục tiêu “củng cố” kế hoạch của Hoa Kỳ tại hội nghị thượng đỉnh G20 diễn ra vào cuối tuần này tại Nam Phi, Thủ tướng Anh Keir Starmer cho biết. Cả Tổng thống Trump và Putin đều không tham dự hội nghị G20.

của Hoa Kỳ là một nền tảng cần thêm nỗ lực”. “Chúng tôi sẵn sàng tham gia để bảo đảm một nền hòa bình bền vững trong tương lai. Chúng tôi khẳng định rõ ràng nguyên tắc rằng biên giới không được phép thay đổi bằng vũ lực. Chúng tôi cũng lo ngại về những hạn chế được đề xuất đối với quân đội Ukraine, điều này sẽ khiến Ukraine dễ bị tấn công trong tương lai”, họ nói.

Thư ký Hội đồng An ninh và Quốc phòng Quốc gia Ukraine, Rustem Umerov, cho biết hôm thứ Bảy rằng các quan chức cao cấp từ Ukraine và Hoa Kỳ sẽ gặp nhau tại Thụy Sĩ “trong những ngày tới” để thảo luận “về các thông số có thể có của một thỏa thuận hòa bình trong tương lai”.

Umerov cho biết : “Đây là một giai đoạn khác của cuộc đối thoại đã diễn ra trong những ngày gần đây và chủ yếu nhằm mục đích thống nhất tầm nhìn của chúng tôi cho các bước tiếp theo”.

Ông cho biết: “Chúng tôi đánh giá cao sự tham gia của phía Mỹ và sự sẵn sàng của họ cho một cuộc thảo luận thực chất”.

[Politico: Putin calls US peace plan ‘basis’ for settlement in Ukraine]

12. Umerov cho biết ‘các cuộc tham khảo ý kiến’ giữa Hoa Kỳ và Ukraine về thỏa thuận hòa bình của Tổng thống Trump sẽ bắt đầu tại Thụy Sĩ ‘trong những ngày tới’

Hôm Chúa Nhật, 23 Tháng Mười Một, Rustem Umerov, thư ký Hội đồng An ninh và Quốc phòng Quốc gia Ukraine, cho biết các phái đoàn quan chức cao cấp từ Hoa Kỳ và Ukraine sẽ gặp nhau tại Thụy Sĩ “trong những ngày tới” để thảo luận về đề xuất hòa bình mới do Tòa Bạch Ốc đưa ra trong tuần này.

Theo sắc lệnh của tổng thống được công bố vào ngày 22 tháng 11, các đối tác quốc tế khác của Ukraine ngoài Hoa Kỳ, cũng như một phái đoàn Nga, sẽ tham gia vào quá trình đàm phán.

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy sau đó xác nhận rằng đại diện từ E3 - một liên minh an ninh Âu Châu không chính thức gồm Anh, Pháp và Đức - sẽ tham gia các cuộc đàm phán.

Sắc lệnh cho biết chín quan chức Ukraine, bao gồm Andriy Yermak, nhà lãnh đạo Văn phòng Tổng thống, và Kyrylo Budanov, nhà lãnh đạo cơ quan tình báo quân sự của nước này, sẽ tham dự cuộc họp.

Đài CNN đưa tin vào ngày 22 tháng 11, trích lời một quan chức giấu tên, phái đoàn Washington sẽ bao gồm Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio và đặc phái viên Steve Witkoff.

Hãng thông tấn Agence France-Presse, gọi tắt là AFP lần đầu tiên đưa tin, trích dẫn nguồn tin tại hội nghị thượng đỉnh G20, rằng các đại diện từ Anh, Pháp và Đức cũng sẽ tham dự các cuộc đàm phán.

Một nguồn tin cho biết: “Cố vấn của tổng thống Pháp sẽ đến Geneva vào ngày mai (Chúa Nhật) cùng với các đồng nghiệp từ nhóm E3 (Anh, Pháp và Đức)”.

Trong nỗ lực mới nhất nhằm chấm dứt chiến tranh ở Ukraine bằng mọi giá, Tổng thống Trump đang gây áp lực buộc Kyiv chấp nhận đề xuất hòa bình được xây dựng dựa trên các yêu cầu sâu rộng của Nga, chẳng hạn như giao nộp toàn bộ khu vực Donbas và giới hạn quy mô của Quân đội Ukraine, để đổi lấy sự bảo đảm an ninh của phương Tây.

Tổng thống Trump đặt ra thời hạn chót cho Kyiv là ngày 27 tháng 11 để quyết định có chấp nhận các yêu cầu hay mất đi sự ủng hộ của đồng minh hùng mạnh nhất này.

Umerov cho biết trên Facebook: “Ukraine tiếp cận tiến trình này với sự hiểu biết rõ ràng về lợi ích của mình”.

“Đây là một giai đoạn khác của cuộc đối thoại đã diễn ra trong những ngày gần đây và chủ yếu nhằm mục đích thống nhất tầm nhìn của chúng tôi cho các bước tiếp theo.”

Umerov, cựu bộ trưởng quốc phòng, người đóng vai trò chủ chốt trong tiến trình đàm phán hòa bình của Ukraine, đang phải đối mặt với cáo buộc rằng ông có thể đã thao túng điều khoản trong đề xuất hòa bình, điều này có thể được coi là hành động hình sự đối với các quan chức Ukraine bị kết tội tham nhũng.

Umerov phủ nhận cáo buộc, tuyên bố rằng ông không chấp thuận hay thay đổi bất kỳ điều khoản nào trong kế hoạch hòa bình.

Một quan chức cao cấp của Hoa Kỳ phát biểu với tờ Kyiv Independent với điều kiện giấu tên đã bác bỏ tuyên bố của Umerov.

“Kế hoạch này được lập ra ngay sau các cuộc thảo luận với một trong những thành viên cao cấp nhất trong chính quyền của Tổng thống Zelenskiy, Rustem Umerov, người đã đồng ý với phần lớn kế hoạch sau khi thực hiện một số sửa đổi và trình lên Tổng thống Zelenskiy”, vị quan chức này cho biết.

Không nêu rõ ngày cụ thể cho việc bắt đầu các cuộc đàm phán, Umerov cho biết Ukraine đánh giá cao sự sẵn sàng thảo luận của Hoa Kỳ.

Umerov cho biết: “Ukraine sẽ tiếp tục hành động có trách nhiệm, chuyên nghiệp và nhất quán - theo yêu cầu của an ninh quốc gia”.

[Kyiv Independent: US-Ukraine 'consultations' on Trump's peace deal to begin in Switzerland 'in coming days,' Umerov says]

13. Lukashenko ân xá cho 31 công dân Ukraine bị giam giữ tại Belarus

Nhà độc tài Belarus Alexander Lukashenko đã ân xá cho 31 công dân Ukraine bị giam giữ tại Belarus và việc chuyển giao họ trở lại Ukraine đang diễn ra “ngay lúc này”, thư ký báo chí của ông, Natalia Eismont, cho biết vào ngày 22 tháng 11.

Theo Eismont, quyết định này được đưa ra sau thỏa thuận đạt được giữa Lukashenko và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump theo yêu cầu của Ukraine.

Ukraine xác nhận việc trao đổi đã diễn ra. 31 công dân Ukraine, tuổi từ 18 đến 58, đã trở về Ukraine, theo thông báo của Trụ sở Điều phối Đối xử với Tù binh Chiến tranh Ukraine vào ngày 22 tháng 11. Cơ quan này cho biết trong số những thường dân được trả tự do có những người mắc bệnh hiểm nghèo, chẳng hạn như ung thư, và họ đã bị kết án tù từ 2 đến 11 năm tại Belarus.

Trụ sở điều phối cho biết trên trang web của mình: “Chúng tôi cũng cảm ơn tất cả các cơ quan chính phủ liên quan vì sự hỗ trợ và hợp tác chung”.

Eismont chưa nêu chi tiết về những tội ác mà Minsk cáo buộc công dân Ukraine đã phạm phải. Tương tự như đồng minh Nga, Minsk đã bắt giữ người Belarus và người nước ngoài vì quyền tự do ngôn luận, không chỉ vì các cuộc biểu tình năm 2020.

Tính đến ngày 22 tháng 11, ít nhất 1.184 tù nhân chính trị vẫn đang bị giam giữ tại Belarus, bị tra tấn, phân biệt đối xử và cô lập, Tổ chức Nhân quyền Belarus Viasna cho biết.

Lukashenko đã đồng ý một loạt lệnh ân xá tập thể, bao gồm việc trả tự do cho chồng của nhà lãnh đạo phe đối lập Belarus Svetlana Tikhanovskaya vào tháng 6, khi nhà độc tài Belarus cố gắng hàn gắn quan hệ với phương Tây.

[Kyiv Independent: Lukashenko pardons 31 Ukrainian citizens held in Belarus]

 

1. Quân đội Ukraine đẩy lùi quân Nga trong cuộc giao tranh ác liệt giành thành phố chủ chốt

Quân đội Ukraine cho biết họ đã duy trì các vị trí phòng thủ ở trung tâm thành phố Pokrovsk ở phía đông đang bị bao vây và ngăn chặn Nga đưa thêm quân vào khu vực này.

Các nhóm tấn công của Ukraine đã truy kích lực lượng Nga ở trung tâm thành phố bị tàn phá và dọn sạch khu vực xung quanh nhà ga xe lửa chính, một trường cao đẳng sư phạm và quảng trường trung tâm của binh lính Nga, Quân đoàn Dù số 7 của Ukraine cho biết trong một tuyên bố vào Chúa Nhật.

“Vị trí của chúng tôi ở trung tâm thành phố vẫn nguyên vẹn, các cuộc giao tranh vũ trang nhỏ vẫn tiếp diễn và kẻ thù không thể giành được chỗ đứng”, quân đoàn cho biết trong bài đăng trên ứng dụng nhắn tin Telegram.

Pokrovsk được mệnh danh là một thị trấn “pháo đài” ở vùng Donetsk, then chốt đối với các tuyến phòng thủ của Ukraine ở phía đông và kết nối với các thành phố khác, tạo thành xương sống phòng thủ của Ukraine ở phía đông. Nga đã khởi động chiến dịch chiếm Pokrovsk vào mùa hè năm 2024.

Nga, thay vì cố gắng dùng sức mạnh quân sự để tiến qua khu vực đô thị Pokrovsk, đã chuyển sang bao vây thành phố và cắt đứt đường tiếp cận của quân Ukraine đến thị trấn. Khu vực đô thị thường có tốc độ tiến quân chậm hơn, và Mạc Tư Khoa đã chọn cách đi vòng qua phía nam thị trấn để tiến về vùng Dnipropetrovsk lân cận.

Các chuyên gia cho biết thị trấn này không còn là trung tâm hậu cần cho quân đội Ukraine nữa, nhưng Nga sẽ có thể dễ dàng tấn công các thị trấn khác ở Donetsk nếu chiếm được Pokrovsk, điều này có thể sẽ là một đòn giáng mạnh vào tinh thần của quân đội Ukraine.

Quân đoàn Tấn công Đường không số 7 cho biết, bằng cách đẩy lùi lực lượng Nga khỏi các khu vực trung tâm Pokrovsk, quân đội Ukraine đã ngăn chặn Mạc Tư Khoa tăng cường quân số bên trong thành phố và gây áp lực lên hệ thống phòng thủ của Ukraine ở phía bắc Pokrovsk. Quân đội Nga đã chịu thương vong nặng nề khi cố gắng vượt qua tuyến hỏa xa chia cắt thành phố từ đông sang tây, quân đoàn cho biết, đồng thời tuyên bố rằng quân đội Kyiv đã tiêu diệt gần 400 lính Nga tại Pokrovsk kể từ đầu tháng 11.

Newsweek không thể xác minh độc lập thông tin này. Bộ Quốc phòng Nga đã được liên hệ để xin bình luận qua email.

Một số blogger quân sự có ảnh hưởng của Nga đã tuyên bố vào cuối tuần rằng Nga đã chiếm được thành phố và tiến về phía bắc Pokrovsk. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cho biết Mạc Tư Khoa đã huy động hơn 150.000 quân cho các trận chiến xung quanh thành phố.

Viện Nghiên cứu Chiến tranh, gọi tắt là ISW có trụ sở tại Hoa Kỳ, nơi theo dõi những thay đổi hàng ngày trên tiền tuyến, hôm thứ Bảy cho biết các trận chiến ở Pokrovsk “nghiêm trọng và dữ dội” khi Nga tìm cách chiếm thành phố và bao vây quân đội Ukraine ở Myrnohrad, phía đông. Viện nghiên cứu này đã trích dẫn một bài viết được tường trình của một binh sĩ Ukraine đang tại ngũ, người đã nói hôm thứ Sáu rằng Pokrovsk “hoàn toàn thất thủ”.

Trong bài phân tích hôm thứ Bảy, ISW cho biết quân đội Nga “rất có thể sẽ hoàn tất việc chiếm Pokrovsk và Myrnohrad sau chiến dịch kéo dài 21 tháng, mặc dù thời điểm và ý nghĩa hoạt động của các vụ xâm lược này vẫn chưa rõ ràng vào thời điểm này”.

Blog theo dõi chiến tranh nổi tiếng của Ukraine, DeepState, cho thấy Nga kiểm soát miền nam và miền tây Pokrovsk, dừng lại ở khu vực xung quanh trường cao đẳng sư phạm và quảng trường được Quân đoàn Dù số 7 chỉ định.

Với việc kiểm soát Pokrovsk, Nga có thể dễ dàng điều động các hoạt động về phía tây hơn. Xa lộ E-50 trải dài về phía tây từ thành phố, kết nối với Pavlograd ở Dnipropetrovsk. Xa lộ này sau đó nối với Dnipro, một trong những thành phố lớn của miền trung Ukraine.

Nga đã sáp nhập Crimea, bán đảo nằm ở phía nam lục địa Ukraine, vào năm 2014. Vào tháng 9 năm 2022, sau cuộc xâm lược toàn diện vào nước láng giềng, Nga tuyên bố đã sáp nhập các vùng Donetsk và Luhansk thuộc lục địa Ukraine, cùng với các vùng Kherson và Zaporizhzhia ở phía nam. Tuyên bố này không được quốc tế công nhận, và Mạc Tư Khoa không hoàn toàn kiểm soát các khu vực này.

Nga cũng kiểm soát một số vùng hạn chế ở Kharkiv, Sumy và Dnipropetrovsk.

Hôm Chúa Nhật, các quan chức Ukraine đã gặp gỡ các quan chức Âu Châu và Hoa Kỳ tại Geneva để thảo luận về kế hoạch hòa bình 28 điểm do Washington thúc đẩy nhằm chấm dứt gần bốn năm chiến tranh. Một điều kiện của kế hoạch bị rò rỉ rộng rãi này dường như là Ukraine chấp nhận quyền kiểm soát của Nga đối với cả Donetsk và Luhansk, Crimea, và một phần Kherson và Zaporizhzhia.

Điều này đồng nghĩa với việc Ukraine sẽ rút quân khỏi các thị trấn như Pokrovsk, mặc dù quân đội Ukraine vẫn đang nắm giữ một phần Donetsk. Kyiv đã nhiều lần tuyên bố việc nhượng đất cho Nga là vi phạm hiến pháp của họ.

[Newsweek: Ukrainian Troops Push Back in Fierce Fight for Key City—Kyiv]

2. Ông Donald Trump chỉ trích các nhà lãnh đạo Ukraine về các cuộc đàm phán hòa bình - ‘KHÔNG CÓ LÒNG BIẾT ƠN’

Trong một động thái được thiết kế để gây áp lực buộc Ukraine phải ký vào thỏa thuận đầu hàng Nga, Tổng thống Trump đã cáo buộc Ukraine “không hề biết ơn” những nỗ lực của Hoa Kỳ nhằm chấm dứt gần bốn năm chiến tranh toàn diện ở nước này, ngay sau khi đảng Cộng hòa cho Kyiv thời hạn đến thứ Năm để chấp thuận đề xuất mới gồm 28 điểm.

“LÃNH ĐẠO UKRAINE KHÔNG BIẾT ƠN NHỮNG NỖ LỰC CỦA CHÚNG TÔI, VÀ ÂU CHÂU VẪN TIẾP TỤC MUA DẦU TỪ NGA”, Tổng thống Trump viết trong bài đăng trên nền tảng Truth Social của mình vào Chúa Nhật.

Đầu tuần này, có thông tin cho biết chính quyền Tổng thống Trump đã hợp tác với Nga để xây dựng một kế hoạch hòa bình mới nhằm chấm dứt xung đột mà không cần sự can thiệp của Ukraine. Nhiều tháng đàm phán do Mỹ làm trung gian đã không mang lại tiến triển cụ thể, mặc dù Ukraine đã ký vào đề xuất của Mỹ hồi tháng 3.

Nga đã phát động cuộc xâm lược toàn diện vào nước láng giềng vào tháng 2 năm 2022 và hiện đang kiểm soát khoảng một phần năm lãnh thổ Ukraine. Các điều kiện cứng rắn mà Mạc Tư Khoa và Kyiv đặt ra cho một thỏa thuận hòa bình từ lâu đã dường như không thể dung hòa.

Lặp lại một lập luận thường xuyên của mình, Trump viết: “Cuộc chiến giữa Nga và Ukraine là một cuộc chiến bạo lực và khủng khiếp mà nếu có sự LÃNH ĐẠO mạnh mẽ và đúng đắn của Hoa Kỳ và Ukraine, sẽ KHÔNG BAO GIỜ XẢY RA”

Tổng thống đương nhiệm của Ukraine, Volodymyr Zelenskiy, đang lãnh đạo đất nước khi Nga xâm lược. Ông đã cố gắng xoa dịu mối quan hệ căng thẳng với Tòa Bạch Ốc, bất chấp cuộc họp tai tiếng tại Phòng Bầu dục hồi tháng 2 khi Tổng thống Trump chỉ trích Tổng thống Zelenskiy, trong khi Phó Tổng thống JD Vance cáo buộc nhà lãnh đạo Ukraine vô ơn với sự giúp đỡ của Hoa Kỳ.

Kế hoạch 28 điểm này đã nhận được sự đón nhận thờ ơ ở Ukraine và các quan chức Âu Châu, những người lo ngại rằng các cuộc đàm phán của chính quyền Hoa Kỳ với Nga và Ukraine sẽ không ưu tiên an ninh Âu Châu và gây thiệt hại cho Kyiv.

Theo Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Mike Rounds, Ngoại trưởng Marco Rubio đã nói với các thượng nghị sĩ rằng kế hoạch hòa bình 28 điểm do Đặc phái viên Steve Witkoff và người đồng cấp Nga Kirill Dmitriev soạn thảo thực chất là một kế hoạch của Nga mà Hoa Kỳ đã đồng ý chuyển cho Ukraine.

“Ngoại trưởng Rubio đã gọi điện cho chúng tôi chiều nay. Tôi nghĩ ông ấy đã nói rất rõ ràng với chúng tôi rằng chúng tôi là người nhận một đề xuất đã được chuyển đến một trong những đại diện của chúng tôi. Đó không phải là khuyến nghị của chúng tôi, đó không phải là kế hoạch hòa bình của chúng tôi. Đó là một đề xuất đã được tiếp nhận”, Thượng nghị sĩ Mike Rounds phát biểu vào ngày 22 tháng 11.

Tuy nhiên, chỉ vài giờ sau tuyên bố của Thượng nghị sĩ Mike Rounds, Ngoại trưởng Rubia lại khẳng định ngược lại rằng Washington đã “viết” kế hoạch này.

Trong một tuyên bố video hôm thứ Sáu, Tổng thống Zelenskiy nói rằng đất nước đang đối mặt với nguy cơ mất đi sự ủng hộ của Hoa Kỳ đối với kế hoạch này, nhưng khẳng định ông sẽ không “phản bội” Ukraine. Tổng thống Zelenskiy nói rằng Kyiv đang đối mặt với một trong những “thời khắc khó khăn nhất trong lịch sử của chúng ta”.

Tổng thống Trump cho biết hạn chót vào thứ năm của ông không phải là hạn chót đưa ra thỏa thuận cuối cùng và có thể được gia hạn nếu các cuộc đàm phán đạt được tiến triển.

Ukraine vẫn dựa vào sự hỗ trợ quân sự của Hoa Kỳ để tiếp tục chiến đấu với lực lượng Nga, bao gồm cả thông qua chia sẻ thông tin tình báo, mặc dù nước này đã phát triển nhiều năng lực độc lập của riêng mình kể từ khi chiến tranh bắt đầu.

Các quan chức Ukraine hiện đang có mặt tại thành phố Geneva của Thụy Sĩ để thảo luận về đề xuất này với các quan chức Âu Châu và một phái đoàn Hoa Kỳ.

Tổng thống Zelenskiy cho biết vào Chúa Nhật rằng ông đã nhận được báo cáo từ các vòng họp và đàm phán đầu tiên, đồng thời nói thêm rằng có “sự hiểu biết rằng các đề xuất của Hoa Kỳ có thể tính đến một số yếu tố dựa trên tầm nhìn của Ukraine và cực kỳ quan trọng đối với lợi ích quốc gia của Ukraine”.

“Chúng tôi tin tưởng vào một kết quả sẽ mở đường cho một nền hòa bình thực sự và lâu dài”, Tổng thống Zelenskiy viết trên mạng xã hội. Rustem Umerov, nhà lãnh đạo Hội đồng An ninh và Quốc phòng Quốc gia Ukraine, cho biết trong tuyên bố riêng hôm Chúa Nhật rằng chưa có đề xuất nào được hoàn thiện, nhưng các cuộc thảo luận đang ở “thời điểm then chốt” và dự kiến sẽ có thêm tiến triển trong ngày.

“Chúng tôi đánh giá cao việc các đối tác Mỹ hợp tác chặt chẽ với chúng tôi để hiểu được những lo ngại của chúng tôi”, Umerov nói. Quan chức an ninh hàng đầu của Ukraine cũng cho biết tài liệu này “phản ánh hầu hết các ưu tiên chính của Ukraine”.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz cho biết vào Chúa Nhật rằng ông “hoài nghi” về khả năng đạt được thỏa thuận vào ngày 28 tháng 11.

“Chúng ta còn rất xa mới đạt được điều đó”, Merz phát biểu khi tham dự hội nghị thượng đỉnh G20 tại Johannesburg, Nam Phi. Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk hôm Chúa Nhật cho biết Âu Châu, Canada và Nhật Bản sẵn sàng hợp tác với đề xuất này “bất chấp một số nghi ngại” và đặt câu hỏi về việc ai là người soạn thảo kế hoạch.

Nhiều nước ủng hộ Ukraine, bao gồm Anh và Pháp, cho biết trong một tuyên bố chung được công bố vào thứ Bảy rằng đề xuất này “là cơ sở cần phải có thêm nhiều nỗ lực” và cho biết biên giới của Ukraine “không được thay đổi bằng vũ lực”.

Các nước cho biết: “ Chúng tôi cũng quan ngại về những hạn chế được đề xuất đối với quân đội của Ukraine, điều này sẽ khiến Ukraine dễ bị tấn công trong tương lai”.

Đề xuất hòa bình 28 điểm có nội dung gì?

Kế hoạch bị rò rỉ rộng rãi này được tường trình sẽ phác thảo việc Mỹ công nhận quyền kiểm soát của Nga đối với các khu vực Donetsk và Luhansk của Ukraine, cũng như quyền kiểm soát của Mạc Tư Khoa đối với Crimea. Nga không kiểm soát toàn bộ Donetsk và Luhansk, hai khu vực tạo thành trung tâm công nghiệp của Ukraine, có nghĩa là Kyiv sẽ phải rút khỏi vùng đất mà họ hiện đang kiểm soát.

Mùa thu năm 2022, Nga tuyên bố sáp nhập Donetsk và Luhansk, cùng với các khu vực Kherson và Zaporizhzhia ở phía nam Ukraine. Điện Cẩm Linh đã sáp nhập Bán đảo Crimea từ Kyiv vào năm 2014. Tuyên bố chủ quyền của Nga đối với các vùng lãnh thổ này hiện chưa được quốc tế công nhận, và Ukraine đã tuyên bố việc nhượng lại vùng đất này cho Mạc Tư Khoa sẽ vi phạm hiến pháp của nước này.

Theo đề xuất, các tuyến đầu ở Kherson và Zaporizhzhia sẽ bị đóng băng.

Tài liệu này cũng sẽ bao gồm cam kết của Ukraine về việc không gia nhập NATO, cùng với cam kết từ liên minh sẽ không kết nạp Kyiv trong tương lai. Ukraine đã tuyên bố rằng họ cần tư cách thành viên NATO để ngăn chặn Nga tái khởi động cuộc xâm lược, vì một cuộc tấn công vào các thành viên liên minh được coi là một cuộc tấn công vào tất cả.

Năm 2008, NATO đã đồng ý rằng Kyiv sẽ trở thành thành viên và khẳng định sẽ không công nhận quyền kiểm soát của Nga đối với các khu vực sáp nhập của Ukraine.

Theo kế hoạch, quân đội Ukraine cũng sẽ bị giới hạn ở mức 600.000 binh sĩ và quân đội NATO sẽ bị cấm đồn trú tại nước này.

Nga đã thúc đẩy việc công nhận quyền kiểm soát của mình đối với các khu vực bị sáp nhập, và yêu cầu Ukraine từ bỏ hy vọng gia nhập NATO để theo đuổi chính sách trung lập. Mạc Tư Khoa cũng tuyên bố muốn Kyiv hạn chế quy mô quân đội và đặt tiếng Nga ngang hàng với tiếng Ukraine.

Kế hoạch này cũng được tường trình sẽ bắt buộc Ukraine phải từ bỏ nỗ lực tìm kiếm sự bồi thường hoặc phán quyết pháp lý chống lại Nga về cuộc xâm lược.

[Newsweek: Donald Trump Blasts Ukraine Leaders Over Peace Talks—’ZERO GRATITUDE’]

3. Tusk về kế hoạch hòa bình của Hoa Kỳ: mọi thứ liên quan đến Ba Lan phải được thỏa thuận với Warsaw

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy và Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk đã có cuộc điện đàm thảo luận về kế hoạch hòa bình 28 điểm của Hoa Kỳ. Warsaw không tham gia soạn thảo tài liệu này, mặc dù Ba Lan có được nhắc đến trong đó.

Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk tuyên bố Nga không thể áp đặt điều kiện cho Ukraine và Âu Châu, trong khi đề xuất hòa bình của Hoa Kỳ đòi hỏi sự hợp tác. Ông viết điều này trên nền tảng mạng xã hội X sau cuộc điện đàm với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy, theo báo European Pravda.

“Điều này đòi hỏi sự hợp tác chung. Nga không thể áp đặt các điều kiện của mình lên Ukraine và Âu Châu. Mọi vấn đề liên quan đến Ba Lan phải được chính phủ Ba Lan đồng ý”, Tusk viết.

Theo ông, Tổng thống Zelenskiy đã trình bày quan điểm của mình về đề xuất hòa bình của Hoa Kỳ trong cuộc trò chuyện. Thủ tướng Ba Lan trước đó đã bày tỏ sự ngạc nhiên trước những điều khoản đề cập đến đất nước ông trong “kế hoạch hòa bình” 28 điểm của Hoa Kỳ, mà Warsaw không tham gia soạn thảo.

Tổng thống Zelenskiy đã xác nhận cuộc trò chuyện với Tusk trong bài đăng trên mạng xã hội của mình và nói về việc phối hợp hành động với các đối tác.

“Tôi đã chia sẻ chi tiết về công tác ngoại giao của chúng tôi với Hoa Kỳ và Âu Châu. Điều quan trọng đối với chúng tôi là tất cả các đối tác đã sát cánh cùng chúng tôi ngay từ đầu cuộc chiến này đều được thông báo về tình hình. Chúng tôi đang phối hợp để bảo đảm Âu Châu được tham gia vào tiến trình này”, Tổng thống Ukraine viết.

Ông cảm ơn thủ tướng Ba Lan và người dân Ba Lan vì sự ủng hộ của họ: “Chúng tôi biết rằng chúng tôi luôn có thể tin tưởng vào Ba Lan và chúng tôi vô cùng trân trọng điều này.”

Việc đề cập đến Ba Lan trong kế hoạch 28 điểm, như đã bị rò rỉ cho giới truyền thông, bao gồm điểm 9 về khả năng điều động máy bay chiến đấu Âu Châu tại quốc gia này. Ba Lan cũng được đề cập trong dự thảo tài liệu bổ sung về bảo đảm an ninh cho Ukraine liên quan đến việc nước này tham gia “liên minh những người tự nguyện”.

[Europe Maidan: Tusk on US peace plan: everything concerning Poland must be agreed with Warsaw]

4. Sai lầm tai hại: Cựu chuyên gia phân tích CIA cho rằng “Kế hoạch hòa bình” của Tổng thống Trump sẽ phản tác dụng, làm hỏng quan hệ Mỹ-Ukraine

Paul Goble, cựu cố vấn đặc biệt của Bộ Ngoại giao và nhà phân tích CIA, cảnh báo rằng “giải pháp được đề xuất không phải là giải pháp” và có thể làm tan vỡ quan hệ Mỹ-Ukraine.

Giải pháp cho Ukraine của Trump đã gây chấn động Washington và Kyiv như một quả bom chính trị. Tuy nhiên, theo nhà phân tích tình báo kỳ cựu Paul Goble, đề xuất này về cơ bản là không khả thi.

Cựu cố vấn đặc biệt của Bộ Ngoại giao và nhà phân tích CIA cho biết các tài liệu được lưu hành - mà ông mô tả là sự nhượng bộ “một chiều” đối với Mạc Tư Khoa - dựa trên một tính toán sai lầm chết người: đó là niềm tin rằng việc chấm dứt chiến sự đồng nghĩa với việc giải quyết xung đột.

Goble đã đưa ra lời chỉ trích gay gắt, cho rằng sáng kiến này không giống một nỗ lực nghiêm chỉnh hướng tới một nền hòa bình lâu dài mà giống một màn trình diễn chính trị của Tổng thống Trump nhằm thể hiện sự tôn trọng đối với người đồng cấp Nga Vladimir Putin và một thủ đoạn hướng chú ý dư luận khỏi vụ tai tiếng hồ sơ Jeffrey Epstein sau khi Quốc Hội Hoa Kỳ đồng thanh thông qua dự luật buộc Bộ Tư pháp Hoa Kỳ phải công bố toàn bộ các tài liệu họ có được.

Goble cho rằng động cơ của chính quyền Hoa Kỳ dường như là sự pha trộn giữa tính toán cá nhân và chính trị trong nước. Trước hết, ông tin rằng, “Tổng thống Trump đang cố gắng thể hiện sự tôn trọng mà ông ấy sẵn sàng dành cho Putin.”

Đồng thời, Goble lập luận, tổng thống Hoa Kỳ có thể đang trông cậy vào đảng Cộng hòa trong Quốc hội để ngăn chặn thỏa thuận này nếu nó trở nên bất lợi về mặt chính trị.

Goble cho biết: “Nếu ông ấy phải lùi bước, ông ấy có thể nói, 'Ồ, tôi đã cố gắng, nhưng bạn biết đấy, chúng tôi cũng có những vấn đề chính trị trong nước nữa'“.

Theo quan điểm của ông, một xu hướng chính trị sâu sắc hơn liên quan đến tham vọng kinh doanh lâu dài của Tổng thống Trump. “Tôi thực sự nghĩ rằng... Tổng thống Trump tin rằng nếu ông ấy có thể đạt được điều này, chấm dứt chiến sự, mọi thứ sẽ được giải quyết, và sau đó ông ấy có thể phát triển lợi ích kinh tế của mình tại Liên bang Nga”, ông nói.

Ukraine đang đối mặt với ngã ba đường lịch sử: một kế hoạch hòa bình được đề xuất sẽ khuyến khích sự xâm lược của Nga, đe dọa đến phẩm giá quốc gia và có nguy cơ lặp lại logic tai hại của chính sách xoa dịu.

Goble nói thêm rằng Tổng thống Trump dường như tin rằng “hãy dừng chiến đấu và điều đó sẽ giải quyết được vấn đề”, một niềm tin mà ông gọi là sai lầm nghiêm trọng.

Nhưng Goble lập luận rằng sự phản đối ngay lập tức nhất sẽ đến từ Kyiv, nơi mà ông tin rằng sẽ từ chối thẳng thừng bản thiết kế. Ông cho rằng các đề xuất đang được đưa ra là quá hào phóng đối với Điện Cẩm Linh.

“Tôi không thấy người Ukraine sẽ chấp nhận bất cứ điều gì gần giống với những kế hoạch mà tôi đã thấy được lan truyền. Chúng là những kế hoạch phiến diện, là sự nhượng bộ của Nga, và tôi nghĩ sẽ có sự phản kháng rất lớn”, ông cảnh báo.

Đối với người dân Ukraine đã chứng kiến người dân của họ bị “giết hại hàng loạt” và tài sản của họ bị “phá hủy”, Goble cho biết ý tưởng tán thành các điều khoản như vậy là không thể về mặt chính trị.

Ông nói: “Tôi không nghĩ người Ukraine sẽ dễ dãi với bất kỳ ai nói rằng để chấm dứt chiến tranh này, về cơ bản bạn phải làm những gì người Nga muốn”.

Ông nói thêm một cách thẳng thừng: “Tôi thực sự không tin rằng [mọi chuyện] sẽ diễn ra theo hướng đó.”

Goble lập luận rằng sai lầm cốt lõi là giả định rằng có thể đạt được một thỏa thuận rõ ràng “rằng Kyiv sẽ chấp nhận, rằng người dân Ukraine sẽ chấp nhận và rằng chúng ta sẽ có hòa bình trong thời gian tới”.

Goble cảnh báo rằng sự thất bại của kế hoạch này không chỉ làm đình trệ ngoại giao mà còn gây tổn hại nghiêm trọng đến mối quan hệ của Mỹ với một trong những đồng minh quan trọng nhất ở Âu Châu.

Nếu Washington cố gắng gây áp lực buộc Kyiv phải nhượng bộ Nga theo những gì được nêu trong thông tin rò rỉ, ông dự đoán sẽ có sự phẫn nộ sâu sắc trong nội bộ Ukraine.

“Nó sẽ khiến một số người Ukraine chống lại Hoa Kỳ”, ông nói.

Trong kịch bản đó, Hoa Kỳ - nước hậu thuẫn chính về mặt quân sự và chính trị của Ukraine - sẽ bị đổ lỗi cùng với Điện Cẩm Linh vì đã khăng khăng yêu cầu Kyiv chấp nhận những tổn thất về lãnh thổ và chính trị.

Goble cho biết: “Hoa Kỳ sẽ bị đổ lỗi vì đã chấp nhận những gì người Nga muốn… Và sau đó, Hoa Kỳ cũng sẽ bị đổ lỗi trong tâm trí của một số người Ukraine cũng như người Nga”.

Ông lập luận rằng kết quả sẽ là một “tình huống rất đáng sợ” khi Washington có thể xa lánh Kyiv mà không đạt được bất kỳ hòa bình thực sự nào - một kết quả mà ông coi là một thảm họa chính trị ở cả hai nước.

Theo quan điểm của Goble, “giải pháp được đề xuất không phải là giải pháp”.

[Kyiv Post: Fatal Flaw: Ex-CIA Analyst Says Trump’s ‘Peace Plan’ Will Backfire, Poison US-Ukraine Ties]

5. Steve Witkoff đã đẩy những người ủng hộ Ukraine ra khỏi Tòa Bạch Ốc như thế nào và đưa Hoa Kỳ vào vòng tay của Nga

Đặc phái viên Hoa Kỳ Steve Witkoff đang điều hành một hoạt động ngầm bên trong Tòa Bạch Ốc nhằm mục đích loại bỏ các quan chức ủng hộ Ukraine.

Witkoff — một ông trùm bất động sản không có kinh nghiệm ngoại giao trước khi được bổ nhiệm — đã nổi lên như một trong những kiến trúc sư chủ chốt của đề xuất hòa bình mới của Washington mà các quan chức Ukraine cho rằng sẽ khôi phục lại những yêu cầu sâu rộng nhất của Điện Cẩm Linh nhằm bức tử Ukraine.

Một nguồn tin từ Văn phòng Tổng thống Ukraine trước đó cho biết Witkoff đang xây dựng kế hoạch này thông qua sự phối hợp trực tiếp với Kirill Dmitriev, nhà đàm phán kinh tế hàng đầu của Nga và là người điều hành nỗ lực của Mạc Tư Khoa nhằm gây ảnh hưởng tới Washington.

“Ông ấy đã làm điều đó trong nhiều tháng”, nguồn tin cho biết, đồng thời đề cập đến kế hoạch 28 điểm của Witkoff được Kyiv coi là sự đầu hàng thực tế trước Nga.

Kế hoạch được Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump phê duyệt vào đầu tuần này bao gồm các yêu cầu đối với Ukraine về việc nhượng lại lãnh thổ, cắt giảm quân đội và hạn chế các liên minh của mình - những đề xuất toàn diện hơn nhiều so với những đề xuất được thảo luận trong các vòng đàm phán trước đó.

“Ukraine có thể sớm phải đối mặt với một lựa chọn cực kỳ khó khăn. Hoặc là mất phẩm giá, hoặc là nguy cơ mất đi một đối tác chủ chốt. Hoặc là 28 điểm phức tạp, hoặc là mùa đông khắc nghiệt nhất từ trước đến nay — và những rủi ro đi kèm”, Tổng thống Zelenskiy phát biểu trước toàn dân.

Theo các quan chức Ukraine và Hoa Kỳ mà tờ Kyiv Independent đã phỏng vấn, có vẻ như sau nhiều tháng đàm phán qua lại, quan điểm của Witkoff về hòa bình đã thuyết phục được Washington.

Witkoff là một nhà phát triển bất động sản, nhà đầu tư và là người sáng lập Witkoff Group, một công ty đầu tư và phát triển bất động sản lớn có trụ sở tại Thành phố New York.

Không có thông tin nào trong lý lịch của ông cho thấy ông có chuyên môn về địa chính trị Đông Âu hoặc giải quyết xung đột.

“Steve Witkoff đơn giản là người mà Tổng thống Trump tin tưởng”, Alexandra Filippenko, chuyên gia về quan hệ Mỹ-Nga, nói với tờ Kyiv Independent, lưu ý rằng mối quan hệ của họ bắt nguồn từ thị trường bất động sản Manhattan những năm 1980. “Tổng thống Trump coi trọng lòng trung thành đó”, bà nói.

Tuy nhiên, ngoài bất động sản, Witkoff còn là đặc phái viên của Tổng thống Trump tại Trung Đông và ngày càng tham gia nhiều hơn vào các cuộc đàm phán liên quan đến cuộc xâm lược Ukraine của Nga.

Witkoff có vẻ quá ủng hộ Mạc Tư Khoa và không hiểu rõ lập trường của Ukraine. Đối với Ukraine, vị đặc phái viên này đã trở thành một nhân vật vô cùng đáng lo ngại.

Witkoff nổi lên như là đặc phái viên cá nhân của Tổng thống Trump trong liên lạc với Putin, tham gia các cuộc họp riêng với các nhà lãnh đạo nước ngoài trong khi bỏ qua nghi thức ngoại giao.

Đặc phái viên Witkoff đã gặp Putin ít nhất năm lần, dành ba đến bốn giờ đồng hồ cùng tên trùm mafia Nga trong mỗi phiên họp vào ngày 11 tháng 2, ngày 13 tháng 3, ngày 11 và 25 tháng 4, và một lần nữa vào tháng 8.

Sau hầu hết mọi cuộc họp, tổng thống Hoa Kỳ đều tuyên bố rằng “đã đạt được tiến bộ to lớn”, trong khi Witkoff sau đó nhắc lại những quan điểm của Điện Cẩm Linh trong các cuộc trò chuyện với giới truyền thông Hoa Kỳ.

Người ta cũng cho biết phái viên này đã sử dụng phiên dịch viên của Điện Cẩm Linh trong các cuộc đàm phán này.

Đường lối này đã khiến các quan chức Mỹ lo ngại, họ cho rằng Witkoff dường như quá thiên về Mạc Tư Khoa và thiếu hiểu biết rõ ràng về lập trường của Ukraine. Vào tháng 7, ông cũng thúc giục Tổng thống Trump dỡ bỏ lệnh trừng phạt năng lượng của Mỹ đối với Nga và thúc đẩy một thỏa thuận hoán đổi lãnh thổ mà các quan chức Ukraine coi là không khả thi và là một sự nhượng bộ nguy hiểm.

Một hoạt động khác của Witkoff là các cuộc đàm phán với Dmitriev, nhà lãnh đạo Quỹ đầu tư trực tiếp của Nga và từ lâu đã là một trong những phái viên chủ chốt của Putin tới phương Tây.

Mỗi lần Witkoff đến Nga, Dmitriev đều đợi sẵn — hai người có những cuộc gặp riêng tư, không chính thức, không thông qua các kênh chính thức.

Khi Witkoff hạ cánh xuống Mạc Tư Khoa vào ngày 6 tháng 8, họ đã cùng nhau đi dạo qua Công viên Zaryadye ở trung tâm thành phố, một cảnh tượng cho thấy mối quan hệ thoải mái khác thường giữa phái viên của Washington và nhà đàm phán chính của Nga.

Trong những liên lạc gần đây nhất, Dmitriev đã bay đến Washington và dự định gặp Witkoff vào ngày 25 tháng 10, mặc dù vẫn chưa rõ liệu cuộc gặp có diễn ra hay không. Không có thông báo công khai nào được đưa ra.

Ngay sau đó, đề xuất hòa bình mới của Hoa Kỳ đã xuất hiện - một đề xuất có vẻ rất giống với yêu cầu của Mạc Tư Khoa. Theo Viện Nghiên Cứu Chiến Tranh Hoa Kỳ, gọi tắt là ISW, đề xuất hòa bình mới của Hoa Kỳ thực ra là những gì đã được Nga trao cho Ukraine trong các cuộc đàm phán tại Thổ Nhĩ Kỳ ngay sau khi Nga xâm lược Ukraine vào tháng 2, 2022.

Một nguồn tin thân cận cho biết Witkoff đã dành cả tháng qua để âm thầm định hình khuôn khổ này, làm việc trực tiếp với Dmitriev.

Nhiều nguồn tin lưu ý rằng các đồng minh Âu Châu đã bị loại khỏi việc soạn thảo kế hoạch — và Ukraine cũng bị loại.

Sự phối hợp chặt chẽ giữa Witkoff với Dmitriev cho thấy một cuộc đấu tranh nội bộ sâu sắc hơn ở Washington.

Theo một nguồn tin thân cận với cơ cấu quyền lực, Witkoff đang điều hành một hoạt động rộng hơn cùng với Dmitriev, cố gắng loại bỏ những tiếng nói ủng hộ Ukraine trong chính quyền Tổng thống Trump.

Một trong những người phụ trách truyền thông cho Tòa Bạch Ốc được coi là “một trong những người của Witkoff”, cung cấp cho giới truyền thông những luận điểm có lợi cho Witkoff và đường lối thân thiện với Nga của ông, một nguồn tin thân cận cho biết.

Nguồn tin cho biết với tờ Kyiv Independent rằng Tòa Bạch Ốc hiện là một mớ hỗn độn của các phe phái đối địch, mỗi bên đều cố gắng trình bày phiên bản sự kiện của mình như là đường lối chính thức của chính quyền.

Thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc Karoline Leavitt cho biết vào ngày 21 tháng 11 rằng Ngoại trưởng Marco Rubio và Witkoff đã cùng nhau xây dựng kế hoạch hòa bình trong tháng qua.

Bà cho biết cả hai người đã “làm việc với cả hai bên Ukraine và Nga” và tổng thống ủng hộ nỗ lực này. Tuy nhiên, một nguồn tin thân cận với vấn đề này nói với tờ Kyiv Independent rằng Rubio - người từng công khai gọi Putin là “tội phạm chiến tranh” - không hề tham gia vào việc soạn thảo kế hoạch mới.

Theo một quan chức cao cấp của Hoa Kỳ giấu tên, kế hoạch hiện tại được Phó Tổng thống Hoa Kỳ JD Vance ủng hộ, trong khi các quan chức cao cấp khác của Hoa Kỳ không được tham gia vào quá trình đàm phán.

Tình hình trở nên tồi tệ hơn đối với Kyiv khi Đặc phái viên của Tổng thống Trump về Ukraine, Keith Kellogg, sẽ từ chức vào tháng Giêng, một nguồn tin từ Tòa Bạch Ốc xác nhận với tờ Kyiv Independent.

Sự ra đi của Kellogg sẽ khiến Ukraine mất đi người ủng hộ chính tại Tòa Bạch Ốc của Tổng thống Trump, đúng lúc Witkoff, làm việc với Dmitriev, đang cố gắng củng cố quyền kiểm soát chính sách đối với Ukraine.

Trung Tướng hồi hưu Keith Kellogg, đặc phái viên Hoa Kỳ về Ukraine và Nga luôn lên tiếng phản đối mạnh mẽ các cuộc tấn công của Nga vào cơ sở hạ tầng dân sự so với các quan chức khác trong chính quyền Tổng thống Trump.

Lập trường của ông thường khiến ông bất đồng quan điểm với Witkoff, người đã lặp lại một số luận điểm của Putin và thúc đẩy kế hoạch hòa bình tập trung vào nhượng bộ lãnh thổ của Ukraine.

Kellogg đã nói với các cộng sự rằng Tháng Giêng đánh dấu “kết thúc tự nhiên” nhiệm kỳ của ông, khiến vị thế của Ukraine trong chính quyền trở nên bấp bênh hơn bao giờ hết.

[Kyiv Independent: How Steve Witkoff pushed Ukraine sympathizers out of White House, and led the US into Russia's arms]

6. Ngày thứ tư của công tác cấp cứu tại Ternopil đã tìm thấy nạn nhân thứ 33 của vụ tấn công bằng hỏa tiễn của Nga

Các nhân viên cấp cứu đã kéo được thi thể một người phụ nữ ra khỏi đống đổ nát ở Ternopil, nâng số người chết trong vụ tấn công bằng hỏa tiễn của Nga vào ngày 19 tháng 11 lên 33, Cơ quan Tình trạng Khẩn cấp Nhà nước Ukraine đưa tin.

Theo Cơ quan Tình trạng Khẩn cấp Nhà nước Ukraine, các nhân viên cấp cứu ở Ternopil đã phát hiện thêm một nạn nhân vào chiều thứ Bảy, nâng tổng số người thiệt mạng trong cuộc không kích của Nga ngày 19 tháng 11 lên 33.

Tại Ternopil, hoạt động tìm kiếm cứu nạn vẫn tiếp tục trong ngày thứ tư. Vào khoảng 16h ngày 22 tháng 11, lực lượng cấp cứu đã tìm thấy thi thể một phụ nữ. Cơ quan này cho biết số người chết đã tăng lên 33.

Cuộc không kích đã nhắm vào một cơ sở công nghiệp và hai tòa nhà dân cư ở quận Soniachny vào đêm 19 tháng 11. Không quân Ukraine xác nhận các hỏa tiễn hành trình Kh-101 của Nga phóng từ máy bay ném bom chiến lược đã đánh trúng các tòa nhà chung cư. Sáu máy bay ném bom Tu-95MS cất cánh từ căn cứ không quân Olenya và bốn máy bay ném bom Tu-160MS cất cánh từ các căn cứ không quân Engels và Ukrainka. Các hỏa tiễn được phóng từ khu vực Vologda và Astrakhan của Nga.

Tính đến 3 giờ sáng ngày 22 tháng 11, trước khi phát hiện ra vụ việc hôm thứ Bảy, đã có 32 người thiệt mạng và 94 người bị thương, trong đó có 18 trẻ em. Mười ba người vẫn mất tích.

Trong số những người thiệt mạng có một dược sĩ và hai con nhỏ của cô. Một cư dân tham gia cấp cứu được tường trình đã dội nước lên người và lao vào đám cháy để cứu những người mắc kẹt trong tòa nhà đang bốc cháy.

Hoạt động tìm kiếm và cứu nạn hiện đã bước sang ngày thứ tư.

[Europe Maidan: Fourth day of rescue work in Ternopil uncovers 33rd victim of Russian missile strike]

7. Chính trị gia Anh bị bỏ tù vì quảng bá tuyên truyền của Điện Cẩm Linh tại Nghị viện Liên Hiệp Âu Châu để nhận hối lộ

Cựu lãnh đạo đảng Cải cách Vương quốc Anh (Reform UK) tại Wales, Nathan Gill, 52 tuổi, đã bị kết án 10 năm rưỡi tù giam sau khi nhận hối lộ để đưa ra những tuyên bố ủng hộ Nga. Ông thừa nhận đã nhận tiền từ Oleh Voloshyn, một cựu chính trị gia Ukraine có quan hệ với Viktor Medvedchuk, một đồng minh thân cận của Putin. Reform UK là một đảng chính trị dân túy cánh hữu.

Điều này diễn ra trong bối cảnh cuộc xâm lược Ukraine của Nga đang diễn ra, khi Nga thường xuyên hối lộ hoặc hỗ trợ các phong trào và chính trị gia cực hữu và cực tả của Âu Châu để thúc đẩy các luận điệu tuyên truyền của Nga chống lại Ukraine và bình thường hóa các hành động tội phạm của nước này.

Bản án đã làm dấy lên lời kêu gọi mở một cuộc điều tra toàn diện về ảnh hưởng của Nga. AP dẫn lời lãnh đạo đảng Dân chủ Tự do Ed Davey gọi Gill là “kẻ phản bội” và hỏi “lòng trung thành của ông ta thực sự nằm ở đâu?” BBC cho biết Thủ tướng Keir Starmer đã cáo buộc Gill phá hoại lợi ích quốc gia và yêu cầu Nigel Farage xem xét mối liên hệ của Reform UK với Nga. Lãnh đạo đảng Bảo thủ xứ Wales Senedd Darren Millar cho biết Reform UK là mối đe dọa đối với an ninh quốc gia. Reform UK cho biết hành động của Gill là “đáng chê trách, phản quốc và không thể tha thứ” và hoan nghênh bản án. Lãnh đạo Reform UK Nigel Farage cho biết ông không biết gì về âm mưu hối lộ và gọi Gill là “quả táo hư”.

Trong thời gian là thành viên Nghị viện Âu Châu, Nathan Gill đã nhận tiền mặt từ Voloshyn từ tháng 12 năm 2018 đến tháng 7 năm 2019. Cảnh sát tìm thấy các tin nhắn mã hóa nội dung về “quà Giáng Sinh” và “bưu thiếp” liên quan đến các khoản thanh toán. AP đưa tin các công tố viên cho biết ông đã nhận được khoảng 40.000 bảng Anh hoặc 52.500 đô la. BBC cho biết ông đã nhận tội về tám cáo buộc hối lộ tại một phiên điều trần trước đó vào tháng 3. Tờ Guardian đưa tin tòa án đã thụ lý đơn xin đòi lại 30.000 bảng Anh từ chính trị gia này, nhưng cảnh sát tin rằng ông có thể đã kiếm được tới 40.000 bảng Anh. Gill không đưa ra lời giải thích nào cho hành động của mình.

Gill đã thúc đẩy các luận điệu ủng hộ Nga tại Nghị viện Âu Châu và viết bài bình luận cho các kênh truyền thông thân Cẩm Linh như 112 Ukraine. Ông cũng trả lời phỏng vấn để bảo vệ các kênh truyền hình Ukraine có liên hệ với Medvedchuk, người đang đối mặt với cáo buộc phản quốc tại Ukraine. BBC đưa tin Gill đã có hai bài phát biểu tại Nghị viện Âu Châu ủng hộ 112 Ukraine và NewsOne.

Ông cũng đã hỗ trợ sắp xếp một sự kiện ở Strasbourg để thúc đẩy kế hoạch hòa bình cho Donbas - một khu vực phía đông Ukraine đã bị Nga xâm lược một phần vào thời điểm đó. Putin đã ca ngợi sự kiện này vào ngày hôm sau trên truyền hình Nga.

Cảnh sát đã kiểm tra điện thoại của Gill sau khi chặn ông ta tại Sân bay Manchester vào tháng 9 năm 2021. BBC cho biết ông ta đang cố gắng bay đến Nga để tham dự một hội nghị và quan sát các cuộc bầu cử. AP cho biết các sĩ quan đã tìm thấy các tin nhắn sử dụng ngôn ngữ mã hóa về tiền bạc và nỗ lực chiêu mộ các Nghị sĩ Âu Châu khác để ủng hộ lập trường của Nga về Ukraine. Gill viết rằng ông ta có thể “lôi kéo một vài người” khi được yêu cầu đưa đồng nghiệp đi cùng.

Tờ Guardian đưa tin các cuộc trò chuyện WhatsApp cho thấy kế hoạch này đã trở thành một “thói quen thường xuyên”. Voloshyn hứa hẹn những khoản thanh toán kiểu như “Tôi sẽ đưa cho anh 5 ngàn đô la”. Các công tố viên khai trước tòa rằng Gill đã chiêu mộ các nghị sĩ Âu Châu từ Anh, Đức và Pháp để nói chuyện với 112 nghị sĩ Ukraine. BBC cho biết Voloshyn đã nói với Gill rằng ông ta sẽ “yêu cầu và bảo đảm ít nhất 5 ngàn đô la” nếu Gill mời “ba hoặc bốn” người khác. Thẩm phán cho biết không có bằng chứng nào cho thấy các nghị sĩ Âu Châu đó biết về các khoản hối lộ.

BBC đưa tin cảnh sát vẫn đang tiếp tục điều tra xem liệu có cá nhân nào khác phạm tội hay không. Chỉ huy Dominic Murphy của Cảnh sát Thủ đô cho biết Gill đã hành động như một “người tham gia cực kỳ tự nguyện” vào một hoạt động hối lộ. Ông liên hệ vụ án với các hoạt động khác của Nga tại Anh, bao gồm vụ đầu độc Salisbury và vụ tấn công đốt phá ở Luân Đôn năm 2024. Ông nói rằng Nga đặt ra một “thách thức đặc biệt”.

Gill từng là Nghị sĩ Nghị viện Âu Châu, gọi tắt là MEP từ năm 2014 đến năm 2020, ban đầu đại diện cho Đảng Độc lập Vương quốc Anh, gọi tắt là UKIP, một đảng cánh hữu theo chủ nghĩa hoài nghi Âu Châu, và sau đó là Đảng Brexit (nay là Đảng Cải cách Vương quốc Anh). Hành vi hối lộ đầu tiên được biết đến của ông xảy ra vào ngày ông rời UKIP năm 2018. Sau đó, ông lãnh đạo chi nhánh xứ Wales của Đảng Cải cách Vương quốc Anh trong cuộc bầu cử năm 2021. Hiện ông không còn là thành viên của đảng này. Voloshyn được tường trình đang sống ở Nga và bị truy nã ở cả Anh và Ukraine vì tội phản quốc.

[Europe Maidan: British politician jailed for promoting Kremlin propaganda in EU Parliament for bribes]

8. Thuyền điều khiển từ xa săn tàu ngầm mới đang được thử nghiệm ở biển Baltic

Thuyền điều khiển từ xa dưới nước mới, được thiết kế để phát hiện tàu ngầm khó phát hiện và các mối đe dọa đối với cáp ngầm dễ bị tấn công, đang được thử nghiệm ở Biển Baltic.

GreyShark, được phát triển bởi các công ty công nghệ Đức EUROATLAS và EvoLogics, là một phương tiện tự hành dưới nước, gọi tắt là AUV có hình dạng chim cánh cụt, có khả năng hoạt động trên biển tới bốn tháng chỉ trong một lần.

Phiên bản có độ bền cao được đặt tên là Foxtrot, và phiên bản chạy bằng pin có phạm vi hoạt động ngắn hơn của GreyShark được gọi là Bravo.

Các nhà phát triển mô tả thuyền điều khiển từ xa này hoạt động im lặng, tiết kiệm chi phí và có thể chuyển đổi giữa việc bảo vệ cơ sở hạ tầng quan trọng dưới nước để phát hiện tàu ngầm tàng hình hoặc hỗ trợ rà phá bom mìn mà không cần nhận hướng dẫn mới từ người điều khiển.

Một số quốc gia NATO ở Âu Châu quanh Biển Baltic đang quan tâm đến việc mua thuyền điều khiển từ xa.

NATO đang đầu tư mạnh vào năng lực tác chiến chống tàu ngầm, gọi tắt là ASW và đã cố gắng tăng cường bảo vệ cơ sở hạ tầng quan trọng, như đường ống và cáp dữ liệu chạy qua đáy biển ở các khu vực như Biển Baltic.

Liên minh này hiện diện chủ yếu ở vùng Baltic, với Nga là quốc gia duy nhất ngoài NATO nhìn ra biển. Vùng Kaliningrad của Nga là nơi đặt hạm đội Baltic của Điện Cẩm Linh và vô số tài sản quân sự khác.

Một số tuyến cáp và đường ống đã bị hư hại ở Biển Baltic vào cuối năm 2024 trong những tình huống đáng ngờ. Mặc dù rất khó để xác định trách nhiệm cho các sự việc này, các quan chức và chuyên gia NATO cho rằng Nga rất thành thạo về chiến tranh hỗn hợp. Thuật ngữ này ám chỉ rộng rãi các hành vi phá hoại cơ sở hạ tầng, bao gồm cả cáp, hoặc các chiến thuật như vũ khí hóa di cư và thực hiện các cuộc tấn công mạng gây tê liệt.

Tháng trước, một tòa án Phần Lan đã thụ lý một vụ kiện chống lại thủy thủ đoàn tàu chở dầu Eagle S, một con tàu bị bắt giữ ngay sau khi năm tuyến cáp biển Baltic bị hư hại vào ngày 25 tháng 12 năm 2024. Các công tố viên nước này đã cáo buộc con tàu chở dầu, được tường trình một phần của “hạm đội ngầm” của Nga, gồm các tàu chở dầu, trốn tránh lệnh trừng phạt, đã kéo neo dọc theo đáy biển khoảng 56 dặm. Thủy thủ đoàn đã phủ nhận hành vi sai trái.

NATO đã tăng cường lực lượng của mình trong khu vực theo sáng kiến Baltic Sentry, được công bố chính thức vào tháng Giêng.

Phần lớn dữ liệu trên thế giới được truyền qua cáp ngầm dưới biển, thực sự hỗ trợ phần lớn cuộc sống thường nhật. GreyShark có thể phát hiện những thay đổi nhỏ đến hai cm vuông trên một đoạn cáp hoặc đường ống, Markus Beer, giám đốc bán hàng AUV của EUROATLAS, chia sẻ với Newsweek trên một con tàu quan sát các cuộc trình diễn GreyShark ở Biển Baltic, gần bờ biển phía bắc nước Đức.

Hạm đội tàu ngầm của Nga thường được coi là một lực lượng đáng gờm, vượt trội hơn hẳn so với các tàu mặt nước mà Mạc Tư Khoa đang vận hành. Chúng thường rất khó bị quân đội NATO phát hiện, bao gồm cả những khu vực như Bắc Cực và Khe hở Greenland-Iceland-Anh, gọi tắt là GIUK chảy ra Bắc Đại Tây Dương.

Thuyền điều khiển từ xa GreyShark 17 cảm biến không được thiết kế dành riêng để chống lại Nga, nhưng có thể giúp lấp đầy những khoảng trống hiện đang tồn tại trong kho vũ khí của NATO trước khi chúng được bổ sung, Eugen Ciemnyjewski, giám đốc điều hành của EUROATLAS, cho biết. Ông nói với Newsweek rằng đây có thể là một trong những nền tảng đắt đỏ nhất, chẳng hạn như khinh hạm hoặc tàu ngầm.

Tuy nhiên, Ciemnyjewski cho biết các thuyền điều khiển từ xa được thiết kế để hoạt động cùng các tàu NATO, bao gồm cả khi chiến đấu với tàu ngầm Nga. Ông nói thêm rằng AUV di chuyển phía trước tàu có thể bắt được tín hiệu từ tàu ngầm Nga, và sau đó có thể truyền tín hiệu đó trở lại nền tảng lớn hơn để tấn công.

Ciemnyjewski cho biết một đàn hoặc một nhóm thuyền điều khiển từ xa dưới nước cũng có thể tạo thành “lá chắn bảo vệ” xung quanh những con tàu lớn hơn và đắt tiền hơn nhiều.

Các quốc gia NATO ở Âu Châu đã cam kết tăng mạnh chi tiêu quốc phòng, được thúc đẩy bởi mối đe dọa từ Nga và sự bất ổn xung quanh tương lai của Hoa Kỳ tại lục địa này dưới thời Tổng thống Trump. Washington từ trước đến nay vẫn luôn hỗ trợ quốc phòng cho Âu Châu, cung cấp nhiều năng lực tốn kém nhất.

Cuộc chiến ở Ukraine cũng thúc đẩy mạnh mẽ việc phát triển các hệ thống điều khiển từ xa giá rẻ, có thể sản xuất hàng loạt và có sức mạnh vượt trội so với các nền tảng phức tạp và đắt tiền hơn nhiều.

Thuyền điều khiển từ xa đã chiếm mất không gian ẩn náu cho các thiết bị đắt tiền, tinh vi như khinh hạm, và làm giảm vai trò của các hệ thống có người lái trong tương lai, Ciemnyjewski nói. “Bạn không thể ẩn náu như một khinh hạm, bạn không thể ẩn náu như một tàu dò mìn, bạn không thể ẩn náu như một xe tăng”, ông nói. “Không còn chỗ ẩn náu nào trên thế giới nữa”

Đánh giá tình báo từ các cơ quan an ninh phương Tây cho rằng Nga chỉ cần vài năm nữa là có thể phát động một cuộc tấn công vũ trang toàn diện vào một quốc gia NATO, nhiều khả năng là các quốc gia vùng Baltic gồm Estonia, Latvia và Lithuania. Thời điểm này, có thể thay đổi đôi chút tùy theo các phân tích khác nhau, phụ thuộc vào kết quả của cuộc chiến ở Ukraine.

Nhiều chính trị gia trong liên minh khẳng định NATO đang nhanh chóng tăng cường sức mạnh quân sự, được hỗ trợ bởi sự bùng nổ công nghiệp quốc phòng ở Âu Châu. Những người khác, bao gồm cả các nguồn tin trong ngành, lại không tin rằng Âu Châu đang hành động đủ nhanh để kịp thời ứng phó với mối đe dọa tiềm tàng.

“Chúng ta đang bị đe dọa,” Ciemnyjewski nói. “Mọi người nên hiểu điều này.”

[Newsweek: New Submarine-Hunting Underwater Drones Undergo Tests in Baltic Sea]

 

1. Nhóm Công Giáo tại Hoa Kỳ cáo buộc giám mục tại Rôma đứng về phía ly hôn dân sự trái ngược với giáo huấn của Giáo hội

Một nhóm vận động bảo vệ hôn nhân Công Giáo Hoa Kỳ đã đệ đơn thỉnh cầu lên Rôma sau khi cáo buộc Giám mục Vittorio Francesco Viola, Thư ký Bộ Phụng tự và Kỷ luật Bí tích, đã đưa ra quan điểm về hôn nhân mà nhóm này cho là trái ngược với giáo lý Công Giáo đã được thiết lập.

Mary's Advocates, một tổ chức giáo dân ủng hộ hôn nhân chống lại ly hôn không lỗi, đặc biệt tập trung vào hôn nhân Công Giáo và bảo vệ những người vợ/chồng phản đối ly hôn dân sự, lập luận rằng lập trường của giám mục này liên quan đến một sai lầm mà trong lịch sử bị lên án là “điều đáng nguyền rủa”.

Tranh chấp này diễn ra sau khi Đức Cha Viola bác bỏ đơn kháng cáo theo giáo luật của một người phụ nữ được xác định là “Susan”. Chồng bà đã đệ đơn ly hôn dân sự vào đầu năm nay.

Bà khẳng định rằng hôn nhân của bà, được cử hành theo nghi lễ Công Giáo, và do đó, chỉ có Giáo hội mới có thẩm quyền đưa ra phán quyết, đặc biệt là trong các trường hợp ly thân. Những người ủng hộ bà lập luận rằng ly hôn, về mặt pháp lý, chỉ đơn giản là một phán quyết dân sự về ly thân và Giáo hội “có thẩm quyền độc quyền đối với các trường hợp ly thân trong hôn nhân”.

Trong hồ sơ của mình, Susan khẳng định rằng chồng bà đã từ bỏ cuộc hôn nhân mà không có lý do chính đáng và bà có quyền được phán quyết theo các điều khoản của giáo luật xác lập nghĩa vụ của vợ chồng.

Bà cho rằng lý luận và quyết định của Giám mục Viola dường như thừa nhận rằng chính quyền dân sự có quyền xác định và loại bỏ những nghĩa vụ như vậy mà không cần tham khảo giáo lý tôn giáo.

Vụ việc hiện đã được đệ trình lên Tối Cao Pháp Viện Tòa Thánh, là cơ quan tư pháp cao nhất của Giáo hội. Vấn đề đặt ra là liệu người phối ngẫu Công Giáo có thể tự ý quyết định việc nộp đơn ly hôn dân sự hay không, hay liệu hành động đó phải cần đến sự quyết định của Giáo hội.

Mary's Advocates lập luận rằng “Giáo hội không bao giờ nhượng lại thẩm quyền độc quyền của mình đối với việc ly thân vợ chồng cho tòa án dân sự”.

Tình hình càng trở nên phức tạp hơn bởi luật tiểu bang quy định tòa án dân sự phải chấp thuận ly hôn sau thời gian ngắn ly thân. Tại nhiều khu vực pháp lý, bao gồm cả nơi Susan cư trú, thẩm phán phải chấp thuận ly hôn sau một năm ly thân. Các luật sư cảnh báo rằng những luật lệ như vậy khiến những người vợ/chồng chung thủy “bất lực trong việc ngăn cản tòa án ép buộc họ phải ly hôn”.

Mary's Advocates, được thành lập năm 2004 bởi Bai Macfarlane, cho biết họ muốn “cung cấp các nguồn lực như sách, mạng lưới hỗ trợ, giới thiệu, một bản kiến nghị yêu cầu Giáo hội thực hiện luật giáo luật về ly thân và giáo dục về thủ tục hủy bỏ hôn nhân”.

Nó cũng nhằm mục đích “công bố các luật dân sự và luật Giáo hội có thể được áp dụng để phản đối việc ly hôn đơn phương không có lỗi”.

Dựa trên học thuyết pháp lý của Tòa án Rota Rôma, nhóm này công bố các mẫu chuẩn mực dành cho những người phối ngẫu bị bỏ rơi và nêu bật những trường hợp mà các thủ tục dân sự khác biệt với các chuẩn mực tôn giáo.

Tổ chức này lấy cảm hứng từ lời cảnh báo của Sơ Lucia ở Fatima rằng “Trận chiến cuối cùng giữa Chúa và thế lực của Satan sẽ là về hôn nhân và gia đình”, một câu nói thường được trích dẫn trong các tài liệu của tổ chức.

---

Source:Catholic Herald

Catholic group in US accuses Dicastery bishop of siding with civil divorce over Church teaching

2. Hồng Y Giáo triều phản bác việc Vatican 'bỏ qua' chỗ ngồi cho các nhà hoạt động chuyển giới

Đức Hồng Y Konrad Krajewski đã phản hồi những cáo buộc cho rằng các nhà hoạt động chuyển giới đã cố tình bị loại khỏi bàn ăn cao nhất của Đức Giáo Hoàng Lêô XIV tại Bữa trưa dành cho người nghèo của Vatican.

Một nhóm gồm 48 cá nhân tự nhận là “phụ nữ chuyển giới” đã tham dự “Bữa trưa vì người nghèo” thường niên tại Vatican vào Chúa Nhật cùng với Giáo hoàng Lêô XIV, không ai được ngồi vào bàn chính của Giáo hoàng.

Vào năm 2023 và 2024, hai cá nhân tự nhận là “phụ nữ chuyển giới” đã được chọn dùng bữa tại bàn chính. Sự sắp xếp này năm nay đã khiến một số tờ báo thế tục tuyên bố rằng các nhà hoạt động chuyển giới thực sự bị coi thường vì không được ngồi ở bàn chính.

Buổi gặp mặt, được tổ chức tại Hội trường Phaolô VI và chào đón khoảng 1.300 khách mời, bao gồm người di cư, người vô gia cư và người khuyết tật, là một truyền thống được khôi phục dưới thời cố Giáo hoàng Phanxicô như một biểu tượng của sự tiếp cận với những người bị gạt ra ngoài lề xã hội. Sự kiện năm nay dường như đã khơi dậy những câu hỏi mới về sự hòa nhập.

Bữa trưa bắt đầu với Đức Giáo Hoàng bước vào hội trường trong khi dàn nhạc chơi bản nhạc “O Sole Mio”. Đức Giáo Hoàng chào hỏi đám đông và ban phước lành cho những người tham dự. “Buon appetito” (Chúc ngon miệng), ngài nói trước khi ngồi vào bàn ăn với món lasagne và thịt gà cốt lết.

Trong một cuộc phỏng vấn ngắn với tờ Washington Post, Hồng Y Krajewski, người đại diện của Vatican tại sự kiện này và giám sát việc tổ chức, đã bác bỏ mọi ý kiến cho rằng có sự khinh thường cố ý đối với các nhà hoạt động chuyển giới.

Ngài cho biết những chỗ ngồi ở bàn trên cùng “được dành cho những giáo dân nghèo đã tham dự Thánh lễ trước đó”, trong khi những nhà hoạt động chuyển giới đến sau tham dự sự kiện và “ngồi ở nơi khác”.

Ngài giải thích thêm rằng năm nay, những suất ngồi cùng bàn với Đức Giáo Hoàng đã được trao ngẫu nhiên cho các giáo dân nghèo.

“Giáo hội mở cửa cho tất cả mọi người,” ngài nói. “Vấn đề không phải là Đức Giáo Hoàng có ý định tiếp tục công cuộc tiếp cận này. Các nhà hoạt động đến vì họ là một phần không thể thiếu của Giáo hội, chỉ vậy thôi.”

Nhà hoạt động chuyển giới Alessia Nobile cho biết cô đã trao cho Giáo hoàng một lá thư thay mặt cho “cộng đồng chuyển giới” và ngài “chỉ mỉm cười”.

Đức Hồng Y Konrad Krajewski, một giám mục người Ba Lan được Đức Giáo Hoàng Phanxicô tấn phong Hồng Y vào năm 2018, hiện đang giữ chức vụ quan phát chẩn của Đức Giáo Hoàng, một trong những chức vụ trực tiếp và nổi bật nhất trong Giáo triều Rôma. Công việc của ngài bắt nguồn từ sự nghiệp phục vụ lâu dài, bao gồm nhiều năm làm việc tại Văn phòng Phụng vụ của Vatican, nơi ngài đã hỗ trợ Đức Gioan Phaolô II và Đức Bênêđictô XVI trong các nghi lễ của Giáo hoàng.

Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã bổ nhiệm ngài đặc biệt để mở rộng hoạt động tiếp cận cụ thể của Giáo hội đối với người nghèo, giao phó cho ngài một trọng trách đặt sự hiện diện mục vụ lên trên việc quản lý. Với tư cách là Quan Phát Chẩn Giáo hoàng, Đức Hồng Y Krajewski chịu trách nhiệm về các sáng kiến bác ái của Tòa thánh, và vì lý do này, ngài giám sát chương trình “Bữa trưa cho Người nghèo” thường niên của Vatican.

Văn phòng Phát chẩn Giáo hoàng là một trong những tổ chức bác ái lâu đời nhất của Tòa thánh, có nguồn gốc từ đầu thời Trung cổ. Đến thế kỷ 13, chức vụ này được chính thức thiết lập như một văn phòng thường trực trong nội các Giáo hoàng, được giao nhiệm vụ phân phát tiền bố thí cho người nghèo ở Rôma và những người hành hương đến tìm kiếm sự giúp đỡ.

---

Source:Catholic Herald

Curia cardinal hits back over Vatican seating ‘snub’ for transgender activists

3. Đức Cha Barron và Đức Hồng Y Müller bàn về Nietzsche, Công đồng Vatican II và Công Giáo như là liều thuốc giải độc cho sự tuyệt vọng

Đức Cha Robert Barron, Giám Mục giáo phận Winona–Rochester, Hoa Kỳ và Đức Hồng Y Gerhard Ludwig Müller, nguyên tổng trưởng Bộ Giáo Lý Đức Tin vừa có một cuộc hội thảo quan trọng về tình hình Giáo Hội Công Giáo. Tờ Catholic Herald có bài tường trình nhan đề “Bishop Barron and Cardinal Müller: Nietzsche, Vatican II, and Catholicism as the antidote to despair,” nghĩa là “Đức Cha Barron và Đức Hồng Y Müller bàn về Nietzsche, Công đồng Vatican II và Công Giáo như là liều thuốc giải độc cho sự tuyệt vọng”.

Nguyên bản tiếng Anh có thể xem tại đây. Dưới đây là bản dịch toàn văn sang Việt Ngữ.

Khi Đức Giám Mục Robert Barron và Đức Hồng Y Gerhard Ludwig Müller ngồi lại trò chuyện hơn một tiếng đồng hồ cách đây vài ngày, cuộc trò chuyện luôn mang tính chất trí tuệ. Có một nguy cơ là khi những người thông minh bắt đầu nói, họ dễ bị cám dỗ bởi mong muốn phô trương và làm cho khán giả choáng ngợp bởi kiến thức của mình, nhưng đây là một trong những cuộc gặp gỡ hiếm hoi mà cả hai đều có khả năng vận dụng trí tuệ của mình vào nhu cầu của thời đại và để nó bộc lộ thành trí tuệ, mang đến một liều thuốc giải cho cuộc khủng hoảng hiện sinh mà Giáo hội và văn hóa đang phải đối mặt.

Cuộc trò chuyện của các ngài đã đưa ra một số trích dẫn sâu sắc, tóm tắt tình hình của Giáo hội và xã hội ngày nay, và cung cấp cho chúng ta rất nhiều điều để suy ngẫm. Một trong những cám dỗ thường gặp trong những cuộc trò chuyện sâu sắc như vậy là việc tóm lược toàn bộ chiều dài của nó. Thách thức thực sự đối với các nhà bình luận là làm sao để tập trung và làm nổi bật những khoảnh khắc và nhận thức quan trọng nhất.

Cuộc trò chuyện với tôi có vẻ như gần như bất ngờ bắt đầu khi Đức Giám Mục Đức Cha Barron hỏi một câu hỏi có vẻ như chỉ là một câu hỏi vu vơ, không mấy quan trọng ngay lập tức. Tôi tự hỏi liệu ngài có hoàn toàn trông đợi vào sự sắc sảo phi thường mà Đức Hồng Y Müller đã trả lời, và điều này đã định hình nên bầu không khí cho mọi thứ sau đó hay không. Ngài hỏi một cách thản nhiên: “Theo ngài, tại sao thanh thiếu niên Mỹ lại quan tâm đến Nietzsche?”

Phản ứng của Đức Hồng Y Müller là đưa ra một bài phân tích sắc bén, theo nghĩa phổ thông chứ không phải hàn lâm, về cách Nietzsche đại diện cho một trong những mối đe dọa chính đối với đức tin Kitô giáo. Tuy nhiên, ngài đã giới thiệu Nietzsche bằng một phân tích ngắn gọn về ảo tưởng.

Ảo tưởng

Chúng ta đều quen thuộc với ảo tưởng. Ai cũng đau khổ vì chính mình. Một số ảo tưởng có thể xuất hiện do áp lực của ham muốn không được kiểm soát, và một số khác lại đến từ màn sương mù của cuộc chiến tâm linh. Trong trường hợp này, Đức Hồng Y Müller đã tổng hợp những ảo tưởng văn hóa bằng cách chọn ra ba cha đẻ của ảo tưởng, những người đã tạo tiền đề cho những tổn hại mà Nietzsche sẽ gây ra.

Họ là Copernicus, Freud và Darwin. Tôi đã rất ngạc nhiên khi nghe ngài bắt đầu bằng Copernicus, bởi vì tôi tự hỏi làm sao ngài lại có thể sử dụng sự thay đổi trong quan điểm thiên văn học để dạy chúng ta một bài học về ảo tưởng tâm linh. Nhưng rồi mọi chuyện trở nên rõ ràng, và tôi chưa bao giờ nghe thấy mối liên hệ này được thể hiện một cách mạnh mẽ và kịch tính đến vậy.

Copernicus

Quan điểm của Đức Hồng Y Müller là việc chuyển chúng ta từ Ptolemy sang Copernicus về mặt khoa học đã có tác động mạnh mẽ đến nhận thức tâm linh và triết học của chúng ta. Những hàm ý của việc chuyển từ quan điểm Ptolemy, nơi chúng ta là trung tâm của vũ trụ và là tâm điểm chú ý của Chúa, sang vũ trụ Copernicus, nơi chúng ta là một hành tinh xa xôi gắn liền với một ngôi sao xa xôi không hề gần trung tâm vũ trụ, đã có tác động mạnh mẽ đến tâm trí nhân loại. Nó diễn giải tọa độ địa lý của chúng ta trong vũ trụ như một mối đe dọa hiện sinh: thay vì là trung tâm chú ý của Chúa, chúng ta đã chuyển đến một nơi mà chúng ta hoàn toàn không quan trọng. Chính trạng thái cảm giác này, rằng chúng ta hoàn toàn không quan trọng, đã làm nền tảng cho toàn bộ phần chú giải sau này của Đức Hồng Y Müller.

Freud

Tiếp theo, ngài công kích Freud và cô đọng ảnh hưởng của Freud vào luận điểm rằng, một phần vì ngài nhấn mạnh vào sức mạnh của vô thức, chúng ta không phải là chủ nhân của cảm xúc mà là nạn nhân. Thành ra, giờ đây chúng ta là những nạn nhân không quan trọng về mặt vũ trụ học.

Darwin

Sau đó, ngài thêm Darwin vào và cho rằng hậu quả của sinh học Darwin là chúng ta thực sự chỉ là những động vật tiến hóa, và điều này giáng cho chúng ta một đòn chí mạng: động vật lệ thuộc vào cảm xúc của chúng ta, và nạn nhân sống ở một nơi mà Chúa không thể nhìn thấy và không quan tâm đến chúng ta. Theo cách này, mầm mống của sự tuyệt vọng hiện sinh đã được gieo trồng.

Trước khi bàn về Nietzsche, ngài đã đưa ra một bản tóm tắt ngắn gọn về Phúc Âm. Một trong những điều ngạc nhiên lớn nhất của cuộc trò chuyện này là Đức Hồng Y Müller, một nhà thần học tầm cỡ, một triết gia sâu sắc và một giáo sĩ lỗi lạc, lại có thể tóm tắt Phúc Âm trong một đoạn văn, một cách chữa lành cả tâm trí lẫn trái tim. Điều này hiếm khi xảy ra.

Ngài nói: “Chúng ta phải phản bác chủ nghĩa Nietzsche này bằng việc khám phá ra rằng sự hiện hữu là một niềm vui, là một may mắn lớn lao, một điều may mắn. Không gì tuyệt vời hơn sự hiện hữu của bạn. Bạn có ý nghĩa vĩnh cửu. Bạn đến từ hư không nhờ lòng nhân từ của Chúa. Mọi nền giáo dục nên hướng đến việc trải nghiệm việc khám phá ra rằng bạn được chấp nhận tuyệt đối, bởi vì bạn được Chúa chấp nhận; bạn là tạo vật của Chúa; và chính Chúa đang cứu rỗi bạn bằng máu của Con Ngài, Đấng đã mang lấy xác thịt của bạn.”

Sau khi ban cho chúng ta tin mừng rằng mỗi con người đều thuộc về một nơi, ngài bắt đầu đưa ra lời bình luận sâu sắc hơn về tình trạng hiện tại của chúng ta, bắt đầu bằng lời cảnh báo rằng tội nguyên tổ đã làm chúng ta bị thương nhưng không hủy hoại chúng ta, và rằng sự hiểu biết về Chúa là Tình yêu, trong việc nhận ra Chúa Kitô, sẽ đưa chúng ta đến sự chữa lành cuối cùng mà chúng ta gọi là sự cứu rỗi.

Giáo hội có câu trả lời cho sự tuyệt vọng của chúng ta

Một trong những chủ đề chính trong tác phẩm của tôi là cố gắng giải thích rằng việc tôi trở thành người Công Giáo một phần là do cảm hứng từ việc khám phá và tin chắc rằng chỉ có Giáo Hội Công Giáo mới có khả năng đưa ra lời bác bỏ và thuốc giải cho sự suy tàn và ảo tưởng của nền văn hóa chúng ta.

Đức Cha Barron đã nêu ra toàn bộ góc nhìn đầy kịch tính thú vị nhưng theo tôi là chưa được phát triển đầy đủ này khi ngài hỏi Đức Hồng Y Müller: “Ngài có đồng ý rằng Giáo hội là tiếng nói quan trọng nhất chống lại chủ nghĩa hư vô trong nền văn hóa của chúng ta không?”

Câu trả lời của Đức Hồng Y Müller thật tàn khốc: “Giáo hội là một tiếng nói phản biện mạnh mẽ và do đó không được phép rút lui vào sự riêng tư của chúng ta. Chúng ta bị tấn công như vậy vì chúng ta đang trình bày sự thật về Chúa Giêsu Kitô, và chúng ta đang phá hủy mô hình kiếm tiền của họ.”

Với tôi, đây là một trong những khoảnh khắc phi thường, hay nói một cách súc tích hơn, là khoảnh khắc khai sáng, bởi vì Đức Hồng Y Müller nói tiếp: “Họ đang kiếm tiền từ ảo tưởng của mình, bằng cách nói rằng: bạn chẳng là gì cả, và bạn phải chấp nhận thuốc men và ma túy của chúng tôi. Các ý thức hệ hiện đại chỉ là những liều thuốc giúp bạn vượt qua cảm giác rằng bạn chẳng là gì cả.”

Đây là một sự hạ bệ mạnh mẽ nhất đối với nền văn hóa của chúng ta. Chúng ta chỉ dần nhận ra rằng mình đang sống trong một cỗ máy hậu tư bản, nơi mọi giá trị đều bị lợi nhuận chi phối. Cho dù đó là những ảo tưởng về thảm họa khí hậu, phim khiêu dâm, ngành công nghiệp dược phẩm, hay sự thống trị tâm lý của quảng cáo, chúng ta thấy mình chỉ là những bánh răng trong một cỗ máy kiếm tiền dựa trên việc nuôi dưỡng những ảo tưởng của chính mình và kiếm tiền cho người khác.

Sau đó, Đức Hồng Y Müller đưa ra lời giải đáp bằng vài lời giản dị nhưng đầy minh triết: “Nhưng nếu bạn lắng nghe Giáo Hội Công Giáo, bạn không cần tất cả những loại thuốc này; bạn không cần tình dục theo nghĩa sai lầm; bạn là người đồng hành của Lời Chúa. Bạn là con trai hay con gái của Chúa. Những ai lắng nghe tiếng Chúa không cần bất kỳ sự thay thế nào: họ sở hữu một phẩm giá mà không một ý thức hệ nào có thể mang lại cho họ.”

Đức Cha Barron vui mừng đón nhận sứ mệnh và cùng với Augustinô, ngài tiếp tục mở rộng điều này khi nói: “Mọi người mắc sai lầm khi coi tạo vật là Đấng Tạo Hóa, và họ lạc lối khi cố lấp đầy bản thân bằng những thứ vật chất để thỏa mãn cơn thèm khát Chúa của mình.”

Chỉ bằng vài lời, Đức Cha Barron và Đức Hồng Y Müller đã vạch trần sự trống rỗng của chiến lược deus ex machina mà nền văn hóa của chúng ta đã theo đuổi nhằm tạo ra sự chia rẽ giữa chúng ta và thực tại của Chúa, và họ xác định Giáo Hội Công Giáo dường như là người cuối cùng có khả năng chống lại những ảo tưởng này và thay thế chúng bằng sự thật về bản năng do Chúa ban cho chúng ta, tình yêu và sự tha thứ của Chúa, và lời mời gọi của Người để chúng ta từng bước tiến gần hơn đến Người trong cuộc hành trình và cuộc hành hương của mình.

Nietzsche: nhà tiên tri, nạn nhân và bậc thầy của sự nghi ngờ

Đức Hồng Y Müller mô tả Nietzsche là “Bậc thầy của sự nghi ngờ”. Các ngài tiếp tục thảo luận về một số hàm ý từ ảnh hưởng của Nietzsche. Đối với những ai không biết Nietzsche đã viết gì, hoặc gặp khó khăn trong việc nhớ, hoặc chưa bao giờ đọc tác phẩm của ông ta, Đức Cha Barron và Đức Hồng Y Müller đã đưa ra một bản tổng hợp ngắn gọn nhưng mạnh mẽ.

Các ngài nhắc nhở chúng ta rằng ai cũng biết câu nói “Chúa đã chết”, nhưng họ không thực sự hiểu thảm họa bắt nguồn từ tiền đề ban đầu của Nietzsche như thế nào. Nietzsche vừa là một nhà tiên tri vừa là một nạn nhân. Ông ấy nhận thức được chủ nghĩa hư vô và muốn thoát khỏi nó bằng lý thuyết “trở về vĩnh hằng”, lý thuyết cho rằng mỗi khoảnh khắc trong cuộc đời chúng ta đều được ghi lại hết lần này đến lần khác cho đến muôn đời. Nhưng như Đức Hồng Y Müller đã nói, ông đã thất bại và chỉ đơn giản là tạo ra thêm chủ nghĩa hư vô.

Tuy nhiên, “Nietzsche không ca ngợi cái chết của Chúa, ông coi đó là một thảm họa cho nền văn minh phương Tây. Khi Chúa Kitô chết, toàn bộ kiến trúc của chân lý khách quan và đạo đức khách quan sụp đổ. Điều gì lấp đầy khoảng trống đó? Thưa: Đó là Ý chí Quyền lực. Và chúng ta thấy điều này ngày nay: chân lý trở thành bất cứ điều gì mà phe mạnh hơn có thể áp đặt.”

Rồi đến một trong những câu nói mạnh mẽ nhất trong toàn bộ cuộc trò chuyện, một lời phê phán về sự xói mòn của thần học bị chủ nghĩa Nietzsche lôi cuốn trong Giáo hội: “Nhiều người ngày nay, ngay cả trong Giáo hội, vẫn sống như những người theo chủ nghĩa Nietzsche mà không hề hay biết. Khi giáo lý hay giáo huấn luân lý bị coi là rào cản đối với “sự đồng hành mục vụ” hay “sự hòa nhập”, và chúng ta được bảo rằng phải đơn giản gạt bỏ nó vì “Thánh Linh đang làm một điều mới mẻ”, thì đó chính là Ý chí Quyền lực được khoác lên mình ngôn ngữ thần học.”

Đức Cha Barron ngay lập tức nhận ra điều này và trả lời: “Vậy thì mối nguy hiểm không chỉ nằm ở văn hóa thế tục, mà còn ở tinh thần đang len lỏi vào đời sống tôn giáo?”

Đức Hồng Y Müller, đào sâu hơn sự chính xác trong phân tích của mình, tiếp tục: “Chính xác. Nietzsche đã tiên tri về sự xuất hiện của letzter Mensch, Con Người Cuối Cùng, kẻ chớp mắt và nói: 'Chúng ta đã phát minh ra hạnh phúc', một nhân loại yếu đuối, dễ chịu, tầm thường không có sự siêu việt. Ông ấy còn sợ hơn cả Übermensch, kẻ sẽ tạo ra các giá trị từ hư không chỉ bằng sức mạnh ý chí. Cả hai mối nguy hiểm đều hiện hữu ngay lúc này: chủ nghĩa Nietzsche mềm mỏng của chủ nghĩa tiêu dùng và chủ nghĩa Nietzsche cứng rắn hơn của sự áp đặt ý thức hệ.”

Không ai nhắc đến Đức Giáo Hoàng Phanxicô và tiến trình công đồng như cách nó đã được trình bày trước Giáo hội, nhưng như chúng ta đã biết, sự đồng hành đã trở thành mật mã để chúng ta nhận diện tinh thần mới này. Không cần phải nói quá nhiều, Đức Hồng Y Müller đã xác định những mối bận tâm thần học chủ đạo trong mười hai năm qua là một hình thức chủ nghĩa Nietzsche thần học do Giáo hoàng thúc đẩy.

Ba triệu chứng của tinh thần Nietzsche

Trong trường hợp chúng ta chưa nắm được ý nghĩa của tinh thần mới này, ba lĩnh vực của cuộc sống đã được xác định là chịu ảnh hưởng của nó.

Sự từ chối một trật tự đạo đức khách quan

Đức Hồng Y Müller bình luận: “Nietzsche nói rằng Kitô giáo là một thứ đạo đức nô lệ vì nó bảo vệ kẻ yếu. Ngày nay, khi đạo đức tình dục hay việc bảo vệ sự sống chưa chào đời của Giáo hội bị coi là cứng nhắc, hoặc không “đồng hành” với con người, chúng ta lại nghe thấy lời buộc tội theo kiểu Nietzsche đó một lần nữa.”

Sự thật bị giản lược thành sức mạnh

Đức Cha Barron trích dẫn đoạn trích của Nietzsche từ The Will to Power: “Không có sự thật nào cả, chỉ có sự diễn giải.” Sau đó, ngài hỏi: “Đây chẳng phải là không khí chúng ta hít thở trong ý thức hệ giới tính và trong rất nhiều ngôn ngữ nói về 'sự thay đổi mô hình' thay vì lòng trung thành với giáo lý được mạc khải sao?”

Đức Hồng Y Müller gật đầu và nói thêm: “Đúng vậy. Khi một hội đồng giám mục hay một nhà thần học nói rằng ‘Giáo hội phải thay đổi giáo lý vì văn hóa đã thay đổi’, thì đó chính là tiếng búa của Nietzsche đập vỡ những tấm bia cũ để nhường chỗ cho những tấm bia mới.”

Cái chết của siêu hình học và sự trỗi dậy của chủ thể thuần túy

Đức Cha Barron nhận xét: “Nietzsche thấy rằng một khi Chúa không còn là đấng bảo trợ cho sự tồn tại, con người trở thành thước đo của vạn vật, không phải theo nghĩa dịu dàng của Protagorean, mà theo nghĩa bạo lực, tự sáng tạo. Đây là lý do tại sao một số thần học hiện đại nói về sự phục sinh như một biểu tượng, hay Chúa như một chân trời ý nghĩa, thay vì Chúa hằng sống, Đấng đã làm cho Chúa Giêsu sống lại từ cõi chết.”

Đức Hồng Y Müller khép lại cuộc tấn công vào văn hóa thế tục và tiếng vang giáo hội tiến bộ của nó bằng câu nói: “Chúng ta không cần phải sợ Nietzsche, nhà chẩn đoán, ông ấy đã thấy rõ điều gì sẽ xảy ra khi Chúa Kitô bị đẩy ra khỏi văn hóa. Điều chúng ta phải sợ là Nietzsche, tiên tri giả, kẻ đưa ra Ý Chí Quyền Lực như một giải pháp. Câu trả lời thực sự duy nhất là câu trả lời mà Ratzinger đã đưa ra tại Regensburg và Subiaco: đó là kêu gọi chúng ta trở về với Ngôi Lời đã nhập thể, với Thiên Chúa là Tình Yêu và Lý Trí. Nếu không có điều đó, mọi thứ sẽ sụp đổ thành trò chơi quyền lực, ngay cả và đôi khi đặc biệt là bên trong Giáo Hội.”

Đức Hồng Y Müller, Đức Cha Barron và Cuộc chiến giành Công đồng Vatican II

Cả Đức Cha Barron và Đức Hồng Y Müller đều bắt tay vào việc khôi phục Công đồng Vatican II trước hai thái cực đối lập. Một bên là những người ủng hộ “tinh thần Công đồng Vatican II”, những người cấp tiến muốn chiếm đoạt Công đồng và đẩy nó vượt xa những gì các Giáo phụ mong muốn. Bên kia là những người theo chủ nghĩa truyền thống cấp tiến, hay còn gọi là “rad-trads”, những người khăng khăng cho rằng Công đồng Vatican II là bất thường hoặc thậm chí có hại cho huấn quyền Công Giáo.

Đức Cha Barron diễn đạt như sau: “Có những người cấp tiến, họ cố vượt ra ngoài khuôn khổ của Công đồng Vatican II, để tái tạo Giáo hội. Và rồi có những người theo chủ nghĩa truyền thống cấp tiến ở đất nước chúng ta, những người cũng cảm thấy bất an với Công đồng Vatican II.”

Sau đó, Đức Cha Barron đề cập đến ảnh hưởng thống nhất của cố Hồng Y Francis George. Ngài nhắc lại lời khẳng định của Hồng Y George rằng các văn bản của Công đồng vừa chân thực vừa sâu sắc, và nhận xét, với giọng điệu khiêm tốn, rằng nhiều người trong cả những người cấp tiến lẫn những người theo truyền thống “đã không thành công trong việc đọc hiểu văn bản Công đồng Vatican II một cách đầy đủ”.

Đức Hồng Y Müller còn đi xa hơn nữa. Ngài giải thích rằng hai thái cực phê phán này đại diện cho “một sự chia rẽ trong não trạng của xã hội phương Tây, nhưng đây là sự chia rẽ về mặt ý thức hệ; vấn đề trong Giáo hội là chân lý được mặc khải nơi Chúa Giêsu Kitô”. Nói cách khác, Đức Hồng Y Müller coi sự phân cực trong Giáo hội phản ánh tình trạng tâm thần phân liệt văn hóa rộng lớn hơn của phương Tây, một vết nứt chỉ có thể được chữa lành bằng cách quay trở lại với tính xác thực và toàn vẹn của các văn kiện Công đồng.

Đức Hồng Y Müller nhấn mạnh rằng không hề có sự đứt gãy nào giữa các công đồng trước đó: “Giáo lý của Công đồng không gì khác hơn là giáo lý của Giáo hội ngay từ đầu. Không có sự đứt gãy, mà là sự tiếp nối.”

Tôi thấy cách ngài đọc những lời phê phán phân cực của Giáo hội như những triệu chứng của một sự chia rẽ văn hóa sâu sắc hơn thực là sâu sắc và thực sự thông minh. Nó mang lại cho những rạn nứt đương đại một loại tính liên tục mang tính mô hình với những vết thương của tâm lý lịch sử rộng lớn hơn. Nhưng tôi không hoàn toàn bị thuyết phục bởi sự bảo vệ của ngài đối với Công đồng. Mặc dù mọi thứ ngài nói đều đúng, nhưng xét cho cùng, Công đồng Vatican II cũng đề cập rõ ràng đến Nicẹ, Chalcedon, Trentô và Latêranô IV, và tự đặt mình vào tính liên tục thần học được diễn đạt thông qua ngôn ngữ hiện đại, ngài thực sự không tham gia vào những lời phê bình theo truyền thống. Thành thật mà nói, sự bảo vệ của ngài đối với cuộc cải cách phụng vụ là một trong số ít khoảnh khắc yếu ớt trong một chuyến du ngoạn rực rỡ. Trên thực tế, đánh giá của người nghe về phần đó luôn bị chi phối bởi lập trường có từ trước của họ về Công đồng Vatican II.

Tuy nhiên, ngài đã đưa ra một điều quan trọng trong việc diễn giải triều Giáo Hoàng hiện tại. Nghe như thể chúng ta đang được nhìn thấu tâm trí của Đức Giáo Hoàng Lêô khi Đức Hồng Y Müller nói rằng Đức Giáo Hoàng Lêô nhận thức sâu sắc về “sự chia rẽ trong tâm trí Giáo hội”, sự giằng co giữa chủ nghĩa trung cổ sai lầm và chủ nghĩa tiến bộ sai lầm, và muốn hành động chậm rãi và thận trọng để hàn gắn những gì nếu không sẽ trở thành tinh thần đảng phái ý thức hệ.

Thần học Giải phóng

Những suy tư cuối cùng về thần học giải phóng mang một ý nghĩa đặc biệt, xét đến việc Đức Giáo Hoàng Lêô đã dành rất nhiều năm hình thành tư tưởng với tư cách giám mục ở Peru. Phân tích của Đức Hồng Y Müller có thể phản ánh những khía cạnh trong tư tưởng của chính Đức Giáo Hoàng Lêô.

Ủng hộ phong trào này, Đức Hồng Y Müller đưa ra gợi ý rằng thần học giải phóng có thể được hiểu là “một sự thâu tóm chủ nghĩa Marx bởi Kitô giáo, chứ không phải là một sự thâu tóm Kitô giáo bởi chủ nghĩa Marx”. Theo cách hiểu này, nó vay mượn mối quan tâm của Marx về sự áp bức và đưa nó vào các phạm trù Kitô giáo, mặc dù ngài cảnh báo rằng điều này luôn có nguy cơ xung đột giữa các khuôn khổ diễn giải. Cuối cùng, cái nào chiếm ưu thế?

Cuối cùng, Đức Hồng Y Müller quay lại với lời phê bình thông thường hơn: rằng một khuôn khổ Marxist, ngay cả khi được rửa tội bằng ngôn ngữ thần học, có xu hướng giản lược sự cứu rỗi thành sự thay đổi cấu trúc và, khi làm như vậy, âm thầm loại bỏ nhu cầu về Thiên Chúa. Ngài cảnh báo, sự giải phóng kết thúc bằng việc đánh đổi sự đầu hàng với đấu tranh, biến Chúa Giêsu thành một kiểu tiên tri xã hội chủ nghĩa hơn là người tôi tớ đau khổ cứu rỗi linh hồn.

Khoảnh khắc lịch sử Công Giáo của chúng ta

Những gì xuất hiện từ cuộc đối thoại này không chỉ đơn thuần là một bình luận về Công đồng Vatican II, hay thậm chí không phải là một lời phê phán về những phân cực đang định hình Giáo hội hiện đại. Nó giống như một bản đồ tư duy Công Giáo tại thời điểm lịch sử này hơn. Cả Đức Cha Barron và Đức Hồng Y Müller, mỗi người bằng giọng điệu riêng, đều đang cố gắng giải cứu Giáo hội khỏi những lựa chọn sai lầm do thời đại chúng ta, do nền văn hóa hậu Kitô giáo này áp đặt, khỏi ảo tưởng rằng chúng ta phải là những kẻ phản động hoài cổ hoặc những người theo chủ nghĩa tiến bộ về mặt ý thức hệ. Cả hai đều nhấn mạnh rằng đời sống của Giáo hội không bị chi phối bởi những khuôn khổ của ý thức hệ phi Giáo hội, nhưng dựa trên sự liên tục của mặc khải và truyền thống sống động.

Chẩn đoán của Đức Hồng Y Müller về chứng tâm thần phân liệt văn hóa của phương Tây, được phản ánh qua những chia rẽ trong Giáo hội, mang lại cảm giác đặc biệt thuyết phục. Nó không chỉ đưa ra một phân tích mà còn là một kiểu chủ nghĩa hiện thực mục vụ. Nếu Giáo hội có vẻ chia rẽ, đó là bởi vì thế giới mà Giáo hội đang phục vụ đã bị rạn nứt tận gốc rễ. Vậy thì, nhiệm vụ không phải là chọn phe theo những gì họ đưa ra, mà là hàn gắn vết thương.

Có lẽ đó chính là lúc chiến lược và ý nghĩa mà Đức Giáo Hoàng Lêô dự định bộc lộ. Nếu Đức Hồng Y Müller nói đúng, Đức Lêô thừa nhận rằng mối nguy hiểm thực sự không phải là phe phái này hay phe phái kia, mà là sự cứng rắn của các bản sắc ý thức hệ trong Thân thể Chúa Kitô. Bản năng của ngài là hành động thận trọng và cẩn trọng, không khoa trương, và tránh các thái cực. Điều này có thể khiến một số người nản lòng, nhưng cũng có thể là cách duy nhất để khôi phục sự hiệp nhất mà không hy sinh chân lý.

Cuộc trò chuyện kết thúc, như bao cuộc trò chuyện thần học đích thực khác, với Thánh Giá. Cám dỗ của mọi thời đại là biến Chúa Kitô thành biểu tượng cho chính trị, phong trào, tham vọng của chúng ta. Thần học giải phóng sai lầm khi biến Ngài thành một nhà cách mạng xã hội, cũng như chủ nghĩa tân trung cổ sai lầm khi biến Ngài thành một biểu tượng cho phản động. Chúa Kitô đích thực vượt lên trên cả hai: người tôi tớ đau khổ, Chiên Con bị sát tế, Ngôi Lời phán xét mọi ý thức hệ và cứu chuộc mọi thực tại.

Đi theo Người không phải là đứng về một phe nào, mà là đổi mới lòng quyết tâm vác Thập Giá. Sự đổi mới của Giáo Hội có thể tùy thuộc vào việc chúng ta sẵn sàng nhìn xa hơn, thoát khỏi những rạn nứt của thời đại, và tìm lại sự đồng điệu trong tâm trí, phản ánh tâm trí của Chúa Kitô nhiều hơn là những chương trình nghị sự và hệ thống triết học và lịch sử.

Sau một chuyến tham quan uyên bác về triết học Âu Châu, Đức Hồng Y Müller quay trở lại nguồn cội. Trong một khoảnh khắc chân thành, trung thực và rõ ràng, ngài khẳng định: “Không một triết gia hay chính trị gia nào có thể cứu tôi vào giờ phút lâm chung. Chỉ có Chúa Giêsu Kitô, Con Thiên Chúa làm người, mới có thể làm được điều đó. Ngài là Đấng Cứu Độ duy nhất của thế gian.”

---

Source:Catholic Herald

Bishop Barron and Cardinal Müller: Nietzsche, Vatican II, and Catholicism as the antidote to despair