1. Diễn từ nghẹn ngào của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy

Tổng thống Zelenskyy vừa có một bài diễn văn khiển trách NATO vì từ chối vùng cấm bay trên lãnh thổ Ukraine, khi các cuộc không kích của Nga leo thang

Trong một bài phát biểu đầy xúc động và gay gắt, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy đã chỉ trích NATO từ chối áp đặt vùng cấm bay trên lãnh thổ Ukraine, đồng thời cho rằng điều này sẽ cho phép Nga tiếp tục leo thang các cuộc tấn công từ trên không.

“Tất cả những người chết kể từ ngày hôm nay trở đi cũng sẽ chết vì các bạn, vì sự yếu đuối của các bạn, vì sự thiếu đoàn kết của các bạn,” ông nói trong một bài diễn văn tối qua.

“Liên minh đã bật đèn xanh cho việc ném bom các thành phố và làng mạc của Ukraine bằng cách từ chối tạo vùng cấm bay”.

Ông Zelenskyy nói rằng người Ukraine sẽ tiếp tục kháng cự và đã phá hủy kế hoạch của Nga về một cuộc xâm lược chớp nhoáng. Ukraine “đã trải qua chín ngày đen tối và tội ác.”

“Chúng tôi là những chiến binh của ánh sáng,” ông nói.

“Lịch sử của Âu Châu sẽ ghi nhớ điều này mãi mãi.”

Vậy chính xác thì vùng cấm bay là gì, và tại sao NATO lại nói không với Ukraine?

Vùng cấm bay sẽ đạt được điều gì?

Một khu vực cấm bay sẽ cấm tất cả các máy bay trái phép bay qua Ukraine.

Các quốc gia phương Tây đã áp đặt những hạn chế như vậy đối với các khu vực của Iraq trong hơn một thập kỷ sau Chiến tranh vùng Vịnh năm 1991, trong cuộc nội chiến ở Bosnia và Herzegovina từ năm 1993 đến 1995, và trong cuộc nội chiến ở Libya năm 2011.

Chính quyền và người dân Ukraine co ro đêm này qua đêm khác trong các hầm trú bom nói rằng một khu vực cấm bay sẽ bảo vệ dân thường - và bây giờ là các nhà máy điện hạt nhân - khỏi các cuộc không kích của Nga.

Cho đến nay, hàng chục người Ukraine đã thiệt mạng vì các cuộc không kích của Nga.

Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng chính lực lượng bộ binh của Nga chứ không phải máy bay đang gây ra phần lớn thiệt hại ở Ukraine.

Justin Bronk, một nhà nghiên cứu tại Viện Các Dịch vụ Thống nhất Hoàng gia ở London, cho biết người Ukraine thực sự muốn có một cuộc can thiệp rộng hơn như vụ xảy ra ở Libya năm 2011, khi các lực lượng NATO tiến hành các cuộc tấn công vào các vị trí của chính phủ.

Điều đó khó có thể xảy ra khi đối thủ là Nga.

Ông Bronk nói: “Họ muốn chứng kiến phương Tây càn quét và tiêu diệt các loại hỏa tiễn đang tấn công các thành phố của Ukraine.”

“Chúng tôi sẽ không tham chiến chống lại quân đội Nga. Họ là một cường quốc vũ trang hạt nhân khổng lồ.”

“Không có cách nào mà chúng tôi có thể lập mô hình, chứ chưa nói đến việc kiểm soát, chuỗi leo thang sẽ đến từ một hành động như vậy.”

Tại sao NATO không muốn thực hiện bước này?

Nói một cách dễ hiểu, nó sẽ có nguy cơ xảy ra xung đột quân sự trực tiếp với Nga và có thể leo thang thành một cuộc chiến tranh quy mô lớn hơn ở Âu Châu với một siêu cường được trang bị vũ khí hạt nhân.

Mặc dù ý tưởng có thể đã được trí tưởng tượng của công chúng tán thưởng, nhưng việc tuyên bố vùng cấm bay có thể buộc các phi công NATO phải bắn hạ máy bay Nga.

Nhưng nó đi xa hơn. Ngoài máy bay chiến đấu, NATO sẽ phải triển khai máy bay tiếp dầu và máy bay giám sát điện tử để hỗ trợ sứ mệnh.

Để bảo vệ những chiếc máy bay cần phải bay liên tục trên cao, và tương đối chậm này, NATO sẽ phải phá hủy các khẩu đội tên lửa đất đối không của Nga và Belarus, một lần nữa có nguy cơ dẫn đến một cuộc xung đột rộng lớn hơn.

Thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết cách duy nhất để thực hiện vùng cấm bay là đưa máy bay NATO vào không phận Ukraine để bắn hạ máy bay Nga.

“Chúng tôi hiểu sự tuyệt vọng, nhưng chúng tôi cũng tin rằng nếu chúng tôi làm như vậy, chúng tôi sẽ có thể đưa đến một cuộc chiến toàn diện ở Âu Châu,” ông nói.

“Chúng tôi có trách nhiệm với tư cách là đồng minh NATO để ngăn chặn cuộc chiến này leo thang bên ngoài lãnh thổ Ukraine.”

Điều gì đang xảy ra trên bầu trời Ukraine?

Những dự đoán về việc Nga sẽ nhanh chóng kiểm soát bầu trời Ukraine đã không trở thành hiện thực.

Các chuyên gia quân sự đang tự hỏi tại sao Nga lại chọn để hầu hết các máy bay chiến đấu của mình trên mặt đất trong cuộc tấn công quy mô lớn này.

Một lời giải thích có thể là do các phi công Nga không được đào tạo bài bản trong việc hỗ trợ các hoạt động trên bộ quy mô lớn; các cuộc giao tranh đòi hỏi sự phối hợp với pháo binh, trực thăng và các khí tài khác trong môi trường di chuyển nhanh.

Robert Latif, một thiếu tướng Không quân Hoa Kỳ đã nghỉ hưu, hiện đang giảng dạy tại Đại học Notre Dame, cho biết có thể là do có rất ít không phận trên lãnh thổ Ukraine.

“Tôi nghĩ rằng có lẽ họ hơi lo lắng rằng đó là một khu vực rất hạn chế. Nó không giống như Trung Đông, nơi có đủ loại không gian để dạo chơi trong không trung, “ông nói.

“Họ có thể rất dễ dàng đi lạc qua biên giới”.

“Với cả các hệ thống phòng không của Ukraine và Nga; và các máy bay Ukraine cũng như các máy bay Nga bay trên bầu trời điều đó có thể dẫn đến sai lầm. Tôi nghĩ có lẽ họ hơi lo lắng về việc thực sự có thể giải quyết được vấn đề đó hay không.”
Source:ABC News

2. Putin đưa ra án phạt 15 năm tù cho những ai dám nói xấu hắn

Hôm 5 tháng Ba, Putin đã ký một dự luật đưa ra án phạt tù lên đến 15 năm đối với những người đưa ra “tin giả” liên quan đến quân đội Nga khi Nga tiến hành cuộc xâm lược Ukraine, Agence France-Presse đưa tin.

Dự luật, được các nhà lập pháp thông qua trước đó vào thứ Sáu, đặt ra các điều khoản tù có thời hạn và tiền phạt khác nhau đối với những người công bố “thông tin sai lệch cố ý” về quân đội, với các hình phạt khắc nghiệt hơn nếu việc phổ biến được coi là gây ra hậu quả nghiêm trọng.

Putin cũng đã ký một dự luật cho phép phạt tiền hoặc án tù lên đến ba năm vì kêu gọi các biện pháp trừng phạt chống lại Nga khi Mạc Tư Khoa phải đối mặt với các hình phạt kinh tế khắc nghiệt từ các thủ đô phương Tây vì cuộc xâm lược.

Năm qua đã chứng kiến một cuộc đàn áp chưa từng có đối với những tiếng nói độc lập và phê phán ở Nga, gia tăng đặc biệt sau khi bắt đầu cuộc xâm lược.

Cơ quan giám sát truyền thông của Nga hôm thứ Sáu cho biết họ đã hạn chế quyền truy cập vào BBC và các trang web truyền thông độc lập khác, đồng thời chặn gã khổng lồ truyền thông xã hội Facebook.

Hai hãng tin cho biết họ sẽ ngừng đưa tin về Ukraine để bảo vệ các nhà báo của mình, trong khi BBC thông báo tạm dừng hoạt động tại Nga.

Truyền thông Nga đã được chỉ thị chỉ đơn thuần công bố thông tin do các nguồn chính thức cung cấp, trong đó mô tả cuộc xâm lược là một hoạt động quân sự.

Trong khi đó, các đài truyền hình do nhà nước kiểm soát đã củng cố các câu chuyện của chính phủ về chủ nghĩa dân tộc ở Ukraine và tuyên bố của Mạc Tư Khoa rằng binh lính Ukraine đang sử dụng dân thường làm lá chắn cho con người.

Source:The Guardian