1. Nga tuyển mộ lính đánh thuê từ Syria và Trung Đông
Các kênh truyền thông xã hội và các nhóm nhắn tin riêng đang được sử dụng ở Nga nhằm tuyển mộ một lữ đoàn lính đánh thuê mới để chiến đấu ở Ukraine cùng với quân đội Nga, BBC đưa tin.
BBC đã nói chuyện với một lính đánh thuê đang phục vụ và một cựu chiến binh có liên kết chặt chẽ với một trong những tổ chức lính đánh thuê hàng đầu của Nga, là những người đã chia sẻ chi tiết về chiến dịch tuyển mộ.
Một vài tuần trước khi bắt đầu cuộc chiến, người lính đánh thuê đang phục vụ nói với BBC rằng nhiều cựu chiến binh của tổ chức bí mật Wagner đã được liên lạc trên một nhóm Telegram riêng. Họ được mời tham gia một “bữa ăn ngoài trời ở Ukraine”, có đề cập đến việc nếm “Salo”, một loại mỡ lợn được ăn theo truyền thống ở Ukraine.
Thông điệp kêu gọi “những người có tiền án, nợ nần, bị cấm tham gia các nhóm lính đánh thuê hoặc không có hộ chiếu bên ngoài” nộp đơn. Thông điệp cũng bao gồm rằng “những người đến từ các khu vực do Nga chiếm đóng ở các nước cộng hòa Luhansk và Donetsk và Crimea - được mời một cách thân ái”.
Nhóm Wagner là một trong những tổ chức bí mật nhất ở Nga. Về mặt chính thức, nó không tồn tại - vì phục vụ như một lính đánh thuê là vi phạm luật pháp quốc tế và Nga. Nhưng có tới 10,000 nhân viên được cho là đã ký ít nhất một hợp đồng với Wagner trong bảy năm qua.
Người lính đánh thuê đang phục vụ nói với BBC rằng các tân binh đang được đưa vào các đơn vị dưới sự chỉ huy của các sĩ quan từ GRU, là đơn vị tình báo quân sự của Bộ Quốc phòng Nga.
Anh nhấn mạnh rằng chính sách tuyển dụng đã thay đổi và loại bỏ rất nhiều các hạn chế. “Họ đang tuyển dụng bất kỳ ai và tất cả mọi người,” anh nói, và tỏ ra không hài lòng với những gì anh mô tả là tính chuyên nghiệp quá thấp của các võ sĩ mới.
Anh cho biết các đơn vị mới được tuyển dụng không còn được gọi là Wagner nữa, mà những cái tên mới - chẳng hạn như The Hawks - đã được sử dụng.
Vào năm 2021, BBC đã truy cập được vào một máy tính bảng điện tử do một chiến binh Wagner ở Libya bỏ lại
Candace Rondeaux, giáo sư nghiên cứu về Nga, Á-Âu và Đông Âu tại Đại học tiểu bang Arizona, cho biết, điều này dường như là một phần của xu hướng gần đây tránh xa tai tiếng của tập đoàn Wagner, vì “thương hiệu đã bị vấy bẩn”.
Wagner đã nhiều lần đối mặt với những cáo buộc vi phạm nhân quyền và tội ác chiến tranh trong các hoạt động của mình ở Syria và Libya.
Các nguồn tin lính đánh thuê nói với BBC, cho biết các tân binh được huấn luyện tại căn cứ Wagner ở Mol'kino, miền nam nước Nga, bên cạnh một căn cứ quân sự của Nga.
Bản đồ cho thấy căn cứ Wagner tiếp giáp với căn cứ quân sự của Nga như thế nào
Bên cạnh các nhóm nhắn tin riêng tư, ở Nga cũng đã có một chiến dịch công khai chiêu mộ lính đánh thuê.
Trên nền tảng truyền thông xã hội VK của Nga, một trang tự mô tả mình là một chuyên gia trong các hoạt động an ninh, đã đăng một quảng cáo trong tuần đầu tiên của cuộc xâm lược kêu gọi “nhân viên bảo vệ” từ các nước thuộc Liên Xô cũ khác nộp đơn làm việc làm việc ở “ra nước ngoài sát bên”. Các chuyên gia quân sự nhận định đây là động thái ám chỉ Ukraine.
Trước đây, có tiền án là một rào cản cho những người muốn tham gia lính đánh thuê. Ngoài ra, các hạn chế cũng được đặt ra đối với bất kỳ ai sinh ra bên ngoài nước Nga vì những nghi ngờ liên quan đến lòng trung thành.
Jason Blazakis, chuyên gia nghiên cứu cấp cao tại Trung tâm Soufan, một tổ chức tư vấn an ninh có trụ sở tại Hoa Kỳ, cho biết “nhu cầu cao đối với các chiến binh” và để tạo ra sự khác biệt trên trận địa “họ sẽ cần hàng nghìn lính đánh thuê”.
Hôm thứ Sáu, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu cho biết 16,000 chiến binh từ Trung Đông đã tình nguyện chiến đấu cùng quân đội Nga. Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ra lệnh cho phép các chiến binh từ Trung Đông được triển khai trong cuộc chiến.
Có thông tin cho rằng có tới 400 chiến binh của nhóm Wagner đã ở Ukraine.
Nhóm Wagner lần đầu tiên được xác định vào năm 2014, khi nhóm này đang hậu thuẫn cho phe ly khai thân Nga trong cuộc xung đột ở miền đông Ukraine.
Chiến binh Wagner đang phục vụ nói chuyện với BBC, giải thích rằng trong những ngày đầu tiên của cuộc xâm lược Ukraine, anh ta được cử đến thành phố thứ hai của đất nước, Kharkiv, nơi anh ta nói rằng đơn vị của anh ta đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ mà không tiết lộ đó là nhiệm vụ gì.
“Sau đó chúng tôi được trả 2,100 đô la, tức là 1,600 bảng Anh, cho một tháng làm việc và được trở về nước Nga,” anh nói với BBC.
Blazakis mô tả việc sử dụng lính đánh thuê là “dấu hiệu của sự tuyệt vọng” trong cố gắng giữ được sự ủng hộ của công chúng Nga. Cuộc xâm lược Ukraine của Tổng thống Nga Vladimir Putin đã khuấy động nhiều cuộc biểu tình ở Nga. Hàng ngàn người đã bị bắt. Blazakis nói thêm rằng việc sử dụng lính đánh thuê cho phép Điện Cẩm Linh “giảm thiểu số người chết vì lính đánh thuê được sử dụng giống như bia đỡ đạn”.
Moscow luôn phủ nhận mọi liên kết với các nhóm lính đánh thuê.
BBC đã hỏi Bộ Quốc phòng Nga liệu căn cứ ở Mol'kino có được sử dụng để tuyển mộ lực lượng bổ sung cho cái mà chính quyền Nga gọi là “một cuộc hành quân đặc biệt ở Ukraine” hay không. Không nhận được phản hồi.
https://www.bbc.com/news/world-europe-60711211
2. Đoàn xe của Nga đã giải tán
Các hình ảnh vệ tinh cho thấy một đoàn xe quân sự lớn của Nga, được nhìn thấy lần cuối về phía tây bắc của Kiev gần sân bay Antonov, phần lớn đã giải tán, một công ty tư nhân của Mỹ cho biết hôm thứ Năm.
Maxar Technologies cho biết các hình ảnh được chụp hôm thứ Năm cho thấy các đơn vị thiết giáp đang di chuyển vào và qua các thị trấn xung quanh gần sân bay, theo báo cáo của Reuters.
Theo công ty Maxar của Mỹ, một hình ảnh vệ tinh cho thấy các xe tải tiếp tế và nhiều vụ phóng tên lửa có thể xảy ra ở Berestyanka, phía tây Kiev /ki-ép/.
Nó cho biết các hình ảnh cũng cho thấy nhiều chiếc trong đoàn xe xa hơn về phía bắc đã bố trí lại gần Lubyanka với các khẩu pháo ở các vị trí khai hỏa gần đó.
3. Nguy cơ kinh hoàng: Nga cáo buộc Hoa Kỳ phổ biến vũ khí sinh học tại Ukraine
Đại sứ Nga tại Liên Hiệp Quốc, Vasily Nebenzya, đã trình bày cáo buộc của Điện Kremlin rằng Ukraine và Mỹ có âm mưu phổ biến vũ khí sinh học với các loài chim di cư, dơi và côn trùng.
Nebenzya đã đưa ra một cảnh báo lạnh tóc gáy tới Đông Âu rằng các tác nhân sinh học có thể lây lan qua biên giới Ukraine:
Chúng tôi kêu gọi bạn suy nghĩ về mối nguy hiểm sinh học rất thực sự đối với người dân ở các nước Châu Âu, có thể là kết quả của sự lây lan không kiểm soát được của các tác nhân sinh học từ Ukraine. Và nếu có một biến cố như vậy thì toàn bộ Âu Châu sẽ bị bao phủ.
Nguy cơ của điều này là rất thực tế khi lợi ích của các nhóm dân tộc chủ nghĩa cực đoan ở Ukraine đang hướng tới công việc nghiên cứu các mầm bệnh nguy hiểm được tiến hành cùng với Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ.
Sau khi Nebenzya phát biểu, Albania, Mỹ và Pháp đã lên tiếng cảnh báo rằng những cáo buộc này có thể là một câu chuyện che đậy trước cho kế hoạch tung ra vũ khí hóa học hoặc sinh học của Nga.
Đại sứ Hoa Kỳ tại LHQ, Linda Thomas-Greenfield, cho biết:
Mục đích đằng sau những lời nói dối này có vẻ rõ ràng và nó gây rắc rối sâu sắc. Chúng tôi tin rằng Nga có thể sử dụng các tác nhân hóa học hoặc sinh học để ám sát như một phần của mưu toan đánh lừa dư luận hoặc để hỗ trợ các hoạt động quân sự chiến thuật.
4. Vụ bắt cóc thị trưởng Melitopol, ông Ivan Fedorov
Tổng thống Volodymyr Zelensky và các quan chức Ukraine cho biết, thị trưởng thành phố Melitopol miền nam Ukraine đã bị bắt cóc hôm thứ Sáu bởi những người lính Nga đang chiếm đóng thành phố.
Quốc hội Ukraine cho biết trên Twitter: “Một nhóm 10 tên chiếm đóng đã bắt cóc thị trưởng Ivan Fedorov”.
“Anh ta từ chối hợp tác với kẻ thù”
Tuyên bố cho biết thị trưởng đã bị bắt khi ông đang ở trung tâm khủng hoảng của thành phố để giải quyết các vấn đề về nguồn cung ứng.
Trong một tin nhắn video vào cuối ngày thứ Sáu, tổng thống Zelensky xác nhận vụ bắt cóc, gọi Fedorov là “một thị trưởng dũng cảm bảo vệ Ukraine và các thành viên trong cộng đồng của mình”.
Ông nói: “Đây rõ ràng là một dấu hiệu cho thấy sự yếu kém của những kẻ xâm lược... Họ đã chuyển sang một giai đoạn khủng bố mới, trong đó họ đang cố gắng loại bỏ các đại diện của chính quyền địa phương hợp pháp của Ukraine”.
“Do đó, việc bắt giữ thị trưởng Melitopol là một tội ác, không chỉ chống lại một người cụ thể, nhưng chống lại một cộng đồng cụ thể, và không chỉ chống lại Ukraine. Đó là một tội ác chống lại chính nền dân chủ... Các hành động của những kẻ xâm lược Nga sẽ bị coi như hành động của những kẻ khủng bố Nhà nước Hồi giáo”.
Phó Chánh Văn Phòng phủ tổng thống Ukraine, Kirillo Timoshenko, trước đó đã đăng một đoạn video trên Telegram cho thấy các binh sĩ Nga bước ra từ một tòa nhà ôm một người đàn ông mặc đồ đen, đầu của anh ta dường như được che bằng một chiếc túi đen.
Theo Quốc hội Ukraine, một quan chức khu vực khác, phó chủ tịch hội đồng khu vực Zaporizhzhia - cách Melitopol 120 km (75 dặm) về phía bắc - đã bị bắt cóc và sau đó được thả sau vài ngày trước.
Trước cuộc xâm lược của Nga, Melitopol chỉ có hơn 150.000 cư dân.
Theo đánh giá mới nhất của Cơ quan Tình báo Quốc phòng Anh, “sự chống trả mạnh mẽ” của lực lượng phòng không Ukraine đang buộc Nga phải dựa vào các loại vũ khí “dự phòng” để tiến hành các cuộc tấn công vào sâu bên trong Ukraine.
Đánh giá cũng cho biết, các lực lượng hỏa tiễn và không quân Nga đã nhắm mục tiêu vào các thành phố phía tây Lutsk và Ivano-Frankivsk trong 24 giờ qua và các máy bay chiến thuật hỗ trợ lực lượng mặt đất của Nga chủ yếu dựa vào các loại đạn “ngu ngốc” không được điều khiển “tương đối không chính xác”.
Đánh giá cho biết: “Việc sử dụng chúng làm tăng đáng kể khả năng thương vong dân sự.
https://twitter.com/DefenceHQ/status/1502410531323453442
5. Nga bắt dân chúng làm con tin
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết tổng cộng 7,144 người đã phải di tản khỏi bốn thành phố của Ukraine vào thứ Sáu trong một bài phát biểu trên truyền hình, một con số thấp hơn nhiều so với con số người cố gắng lánh nạn trong hai ngày trước đó.
Ông Zelenskiy cáo buộc quân Nga từ chối cho phép người dân ra khỏi thành phố Mariupol bị bao vây và cho biết Ukraine sẽ cố gắng cung cấp thực phẩm và thuốc men tới đó một lần nữa.
Gần 40,000 người đã rời khỏi một số thành phố thông qua các hành lang nhân đạo vào hôm thứ Năm, bên cạnh con số 35,000 người đã chạy trốn hôm thứ Tư.
Ông Zelenskiy cho biết cư dân của Chernihiv, Energodar, Hostomel và Kozarovichi đã tìm cách trốn thoát vào hôm thứ Sáu.
6. Nga tìm cách đánh sập Internet của Ukraine.
Các cơ quan tình báo phương Tây đang điều tra một cuộc tấn công mạng của tin tặc không rõ danh tính làm gián đoạn truy cập internet vệ tinh ở Ukraine trùng với cuộc xâm lược của Nga, Reuters dẫn nguồn tin từ 3 người có kiến thức trực tiếp về vụ việc.
Các nhà phân tích của Cơ quan An ninh Quốc gia Hoa Kỳ, tổ chức an ninh mạng ANSSI của chính phủ Pháp và tình báo Ukraine đang đánh giá xem liệu vụ phá hoại các dịch vụ của một nhà cung cấp internet vệ tinh có phải là do các tin tặc được nhà nước Nga hậu thuẫn chuẩn bị chiến trường bằng cách cố gắng cắt đứt liên lạc hay không.
Cuộc tấn công kỹ thuật số trên dịch vụ vệ tinh bắt đầu vào ngày 24 tháng 2 từ 5 giờ sáng đến 9 giờ sáng, ngay khi lực lượng Nga bắt đầu tiến vào và bắn hỏa tiễn, tấn công các thành phố lớn của Ukraine bao gồm cả thủ đô Kiev.
Hậu quả vẫn đang được điều tra nhưng modem vệ tinh của hàng chục nghìn khách hàng ở Âu Châu đã bị gián đoạn, theo một quan chức của công ty viễn thông Hoa Kỳ Viasat, là công ty sở hữu mạng bị ảnh hưởng.
Tin tặc đã vô hiệu hóa các modem kết nối với vệ tinh KA-SAT của Viasat Inc, nơi cung cấp quyền truy cập internet cho một số khách hàng ở Âu Châu, bao gồm cả Ukraine. Hơn hai tuần sau, một số người dùng vẫn không kết nối được vào Internet.
Những gì dường như là một trong những cuộc tấn công mạng quan trọng nhất trong thời chiến được tiết lộ công khai cho đến nay đã thu hút sự quan tâm của tình báo phương Tây vì Viasat đóng vai trò là nhà thầu quốc phòng cho cả Hoa Kỳ và nhiều đồng minh.
Các hợp đồng chính phủ được Reuters xem xét cho thấy KA-SAT đã cung cấp kết nối internet cho các đơn vị quân đội và cảnh sát Ukraine.
Pablo Breuer, một cựu kỹ thuật viên của Bộ chỉ huy các chiến dịch đặc biệt của Mỹ, hay SOCOM, cho biết việc loại bỏ kết nối internet vệ tinh có thể làm mất khả năng của Ukraine trong việc chống lại các lực lượng Nga.
“Các liên lạc vô tuyến trên đất liền có thể tiếp cận được. Nhưng nếu bạn đang sử dụng các hệ thống thông minh hiện đại, vũ khí thông minh, cố gắng thực hiện các cuộc điều động vũ khí kết hợp, thì bạn phải dựa vào các vệ tinh này,” Breuer nói.
Đại sứ quán Nga tại Washington đã không đưa ra bình luận ngay lập tức. Mạc Tư Khoa đã nhiều lần bác bỏ các cáo buộc rằng họ tham gia vào các cuộc tấn công mạng.
7. Bộ trưởng Năng lượng Hoa Kỳ lo ngại về tai nạn phóng xạ.
Bộ trưởng Năng lượng Hoa Kỳ Jennifer Granholm cho biết Hoa Kỳ lo ngại về “hành động liều lĩnh của Nga và vi phạm các nguyên tắc an toàn hạt nhân” vào thứ Sáu. Trong một loạt các tweet, Granholm cho biết trong khi các giám sát ở Ukraine không phát hiện bất kỳ dấu hiệu phóng xạ nào, Mỹ vẫn “lo ngại về việc thiếu dữ liệu từ các giám sát bảo vệ tại #Chernobyl hoặc #Zaporizhzhia, điều này cản trở khả năng theo dõi tài liệu của thế giới từ các trang web đó. “