ĐÂU CÓ MÙA GÍANG SINH
Ngày 11.12.2018, tổ chức UNICEF LHQ công bố hiện tình trẻ em trên thế giới. Đây là ‘’danh sách đen’’. Lướt qua, chúng ta cảm thấy các em này từ nhỏ đã nhuốm, trải qua biết bao cực nhọc đau khổ, ‘‘Đâu Có Mùa Giáng Sinh”. Danh sách cho biết:
- 50 triệu trẻ em sinh ra không có tên tuổi và không quốc tịch vì không được khai báo
- 11 triệu trẻ em chết trước 5 tuổi, vì có các bện có loại thuốc chích ngừa
- 120 triệu trẻ em bỏ học vì nhiều lý do khác nhau
- 100 triệu trẻ em và vị thành niên sống lang thang trên vỉa hè thành phố.
- 2 triệu trẻ em chết và 6 triệu trẻ em bị thương tích vì chiến tranh đó đây
- 300 ngàn trẻ em bị buộc gia nhập quân đội chiến đấu.
- 14 triệu trẻ em dưới 15 tuổi mồ côi vì cha mẹ chết vì chiến tranh hay bị bệnh liệt kháng.
- 211 triệu trẻ em từ 5 đến 17 tuổi bị khai thác bóc lột lao động nặng nhọc. Trong hầm đá, quặng mỏ (Mỹ châu Latinh), xưởng dệt thảm, khâu bóng đá, bị chủ xích vào máy dệt, trả nợ thay cho cha mẹ (Ấn Độ, Bacladesh, Pakistan). Các em làm việc, ăn ngủ tại chỗ.
- 1 triệu 200 ngàn trẻ em bị liên lụy trong dịch vụ buôn bán trẻ em mãi dâm. Có tổ chức lời hàng triệu Mỹ kim / năm. Bên Mỹ châu Latinh có nạn giết, bán bộ phận trẻ em bụi đời.
- Hàng triệu trẻ em bị cha mẹ người thân bạo hành, mang thương tích suốt đời.
(ns HN 312, 12. 2018, tr.27)
Diễn văn trước giáo triều 22.12.2018, trong 40 phút, ĐGH Phanxicô đề cập tới :
- Việc Chúa giáng sinh là ánh sáng liên kết : Lần đầu Chúa đến trong khiêm nhường, lần thứ hai, Chúa đến trong vinh quang. Củng cố niềm tin, đừng thất vọng.
- Chúa sinh ra trong bất ổn chính trị và tôn giáo, tranh đấu căng thẳng, và u ám. Chúa sinh ra cho sự chờ đợi của một số người. Số đông từ chối.
Trong diễn văn này, hướng về các trẻ em, nạn nhân nhiều hình thức khác nhau trên thế giới, ĐGH nói, chúng ta quan tâm đến trẻ em hàng ngày thiếu nước, thức ăn và thuốc men. Các em thiếu thốn nghèo đói cùng cực. Bạo lực nhắm vào những người dễ bị tổn thương, trẻ em và phụ nữ. Những cuộc chiến tranh tuyên bố hay không. Tất cả những người bị tra tấn bất công trong xã hội.
Chúng ta đang trải nghiệm một thời tử đạo, khốc liệt tàn bạo hơn thời Roma. Một Néron mới đàn áp tín hữu. Nhóm cực đoan mới nhắm vào nhà thờ, nơi thờ phượng, các thừa tác viên và các thành viên tín hữu. Các phe đảng, nhóm mới cũ, nuôi dưỡng hận thù với Chúa Kitô với Giáo Hội. Có biết bao Kitô hữu đang gánh chịu sự bách hại nặng nề, đẩy ra bên lề, kỳ thị bấy công. Họ chấp nhận cái chết hơn bác bỏ Chúa Giêsu.
ĐGH chủ sự chầu tạ ơn Te Deum, 31.12.1918, tại Đền Thánh Phêrô. Trong bài giảng, ĐGH nói : Chúa sinh ra để giải thoát, đưa chúng ra ra khỏi tình trạng nô lệ và đem trở lại phẩm giá xứng đáng con Thiên Chúa. Trong Roma có tới hơn 10. 000 vô gia cư, nam nữ trẻ em. Cuộc sống của họ rất phức tạp gặp nhiều khó khăn, vất vưởng lay lứt trên vỉa hè công viên bến xa… Chúa chào đời để biểu lộ tình yêu dành cho người bé mọn, người nghèo và qua đó gieo rắc Nước Trời trên thế giới. (Vietcatholic News 31.12.2018)
Trong Tông Huấn ‘’Vui Mừng Hoan Hỷ’’(Gaudate et Exultate, 19.3.2018) ĐGH đặc biệt kêu gọi nghĩ đến những người xấu số trong xã hội hôm nay.
Phúc thay ai sầu khổ, vì họ được Thiên Chúa ủi an
Thế giới nói với chúng ta điều ngược lại : giải trí, thú vui, tiêu khiển và thoát ly thực tế mới.
Làm cho cuộc sống dễ chịu. Người thế gian ngoảnh mặt trước vấn đề đau ốm, buồn phiền gia đình hay chung quanh. Thế giới không muốn khóc lóc, đúng hơn, họ không quan tâm đến những tình cảnh đau thương, tìm cách phủ lấp hoặc che giấu các hoàn cảnh ấy. Người ta tốn nhiều công sức để chạy trốn đau khổ và tưởng rằng có thể che giấu được thực tại, nhưng thực tế cuộc sống không bao giờ vắng bóng thập giá (Tông Huấn số 75)
Một người biết nhìn các sự vật đúng như sự thật của chúng, biết cảm nhận những đau khổ và muộn phiền, thì mới có thể chạm đến chiều sâu của đời sống và tìm được hạnh phúc chân thật. Người ấy được Chúa Giêsu an ủi chứ không phải thế gian. Người như thế, không sợ chia sẻ đau khổ của người khác và không trốn tránh những hoàn cảnh đau thương. Như thể họ khám phá ra ý nghĩa đau khổ cuộc sống bằng cách giúp đỡ những người đau khổ, cảm thông nỗi thống khổ của người ta mà mang lại sự xoa dịu. Người ấy cảm nhận tha nhân là xương thịt của chính mình mà không sợ đến gần, Chúa Giêsu an ủi chứ không phải thế gian. Người như thế, không sợ chia sẻ đau khổ của người khác và không trốn tránh những hoàn cảnh đau thương. Như thế họ khám phá ra ý nghĩa cuộc sống bằng cách giúp đỡ những người đau khổ cảm thông nhữn nỗi thống khổ của người ta và mang lại sự xoa dịu. Người ấy cảm nhận nơi tha nhân là thịt và xương của mình và không sợ đến gần. Thậm chí chạm vào các vết thương của họ. Họ cảm thương người khác đến nỗi mọi khoảng cách đều không còn. Như thế, người ấy có thể lời khuyên của Thánh Phaolo6 : Hãy khóc với người khóc (Rm 12, 15)
Biết khóc với người khác : Đó là sự thánh thiện (số 76)
Tìm lại mùa Giáng Sinh. Ngoài lời kêu gọi trên của ĐGH, trong một thế giới và xã hội như thế chúng ta phải làm gì cho những người xấu số bên cạnh mà chúng ta gặp. Xin đọc và suy nghĩ những mẩu tin và truyện sau :
1. ĐGH nêu gương : Ngày 10.12. 2018, ĐGH cắt băng khánh thành phòng khám bệnh y khoa cho những người ăn xin chung quanh đền thờ Thánh Phêrô. Phòng mang tên : Phòng Khám Bệnh, Mẹ Lòng Thương Xót. Phòng ở ngay hàng cột tay trái công trường Thánh Phêrô. Ngày 18.12.2018, ĐGH đến dùng cơm trưa với người vô gia cư do Hội Bóng Đá Ý tổ chức tại câu lạc bộ Bóng Dá. Trong bữa tiệc, ĐGH phát biểu : Belem nghĩa là ‘‘nhà bánh’’. Trong ‘’ngôi nhà’’ này, Chúa muốn gặp gỡ nhân loại. Ngài biết chúng ta cần lương thực để sống. Từ máng cỏ Belem đến phòng tiệc ly ở Giêrusalem. Chúa đã trở thành lương thực trên bàn thờ hàng ngày. Ngài gõ cửa nhà để vào cùng ăn với chúng ta. (x. Kh.3,20)
2. Nhật ký của nữ y tá (+ 2014) kể lại : Hôm ấy, 11.11. 1999, khoảng 8g, trại tôi nhiều việc, bận rộn. Một cụ khoảng 80 tuổi bước vào, và xin cắt chỉ khâu ở ngón tay. Ông nói ông vội vì có hẹn vào lúc 9g. Tôi mời ông ngồi vì phải hơn 1 giờ nữa mới có nngười giúp ông. Tôi thấy ông nhìn đồng hồ vì lúc đó ông bận gì, nên tôi quyết định khám vết thương. Khi khám tôi thấy vết thương ăn da non, thế là tôi nói với bác sỹ khác cắt chỉ, còn tôi săn sóc vết thương cho ông. Tôi hỏi, phải chăng ông hẹn với bác sỹ khác. Ông nói sáng nay ông vội đến nhà dưỡng lão để ăn sáng với vợ. Bà bị alzheimer. Ông vỗ nhẹ vai tôi và nói : Bà không nhận ra tôi, nhưng tôi biết bà là ai.
Khi ông đi rồi, tôi không cầm nổi nước mắt, còn hai cánh tay nổi da gà. Tôi nghĩ rằng đây là tình yêu tôi muốn có trong đời : Tình yêu chân thật, không thân xác, không lãng mạn. Chân thật là chấp nhận tất cả. Trong những chuyện bông đùa email thỉnh thoảng cũng có thông điệp, hôm nay tôi muốn nói : Những người hạnh phúc nhất là người biết tổ chức những gì mình có. ‘’Sống không phải thoát khỏi trận bão, mà nhảy múa dưới cơn mưa’’.
3. Các nước không cho Chúa Hài Đồng sinh ra. Hai lý do là ý thức cộng sản và chủ nghĩa Hồi Giáo cực doan, hình như bị cấm mừng lễ Giáng Sinh. Đó là các nước :
- Brunei : Nước có 5765 csv, 420.000 dân, 62% là Hồi Giáo. Chỉ được có thể mừng lễ Giáng Sinh trong gia đình. Từ 2015, có lệnh phạt tù từ 5 năm hay tiền, những ai công khai, lớn tiếng mừng Lễ Giáng Sinh. Có video phổ biến cấm người Hồi Giáo tham dự các lễ nghi của Kitô giáo, như dùng thánh giá, thắp đèn cầy, trang hoàng cây Noel, ăn uống vào đêm Noel
- Somalie : Từ 2015, vua Hồi Giáo ra lệnh cấm mừng lễ Giáng Sinh : Tất cả Giáng Sinh và Năm mới là đi ngược lại văn hóa Hồi Giáo và làm hại đức tin cộng đồng Hồi giáo.
- Tadjikistan : Từ 2013, nhà cầm quyền cấm TV chiếu phim Noel. Trường học không được trưng cây Noel và nhận quà Noel. Cấm đốt pháo bông, bữa ăn và gây qũi dịp Năm mới.
- Arabie Saoudite : Nước cai trị nghiêm nhặt nhất theo Hồi Giáo. Cấm mừng lễ Giáng Sinh. Nên có đụng độ giữa nhóm cởi mở và cực đoan. Noel 2015, trong bệnh viện công cho phép người không Hồi Giáo mừng lễ Giáng Sinh, thì nhóm Hồi Giáo quyết liệt chống.
- Bắc Hàn : Từ 1950, cộng sản đến, tất cả sinh hoạt thờ phượng bị cấm. Tổ chức bảo vệ nhân quyền ước lượng 50.000 đến 70.000 tín hữu trong các nhà tù. Năm 2016, nhà độc tài Kim Jong-Un không những cấm mừng lễ Giáng Sinh đêm 24.12, mà phải mừng sinh nhật bà nội ông là bà Kim Jong-Suk (1949-1919), người đánh bại Nhật và trở thành vợ nhà độc tài đầu tiên Kim II Sung, Bắc Hàn. Bà là ‘’mẹ thánh cuả cách mạng’’.
- Trung Quốc : Có bán ‘vật dụng, cảnh trí ’’ trang hoàng Giáng Sinh, nhắm thu lợi nhuận thương mại kinh tế. Đa số dân chúng coi dịp cuối Năm như ‘’lễ hội theo mùa’’ hay ‘‘nét văn hóa hiện đại, theo tây phương’’, là kẻ thù dân tộc. Dưới mắt dân chúng, mừng Giáng Sinh với con mắt dè dặt, thù nghịch. Năm 2014, viện Khoa học Xã Hội phát hành sách có phần ‘các vấn đề gay go nhất’’ : ý tưởng dân chủ du nhập từ tây phương, quyền bá chủ tây phương, phát tán tin tức trên internet, sự tăng trưởng tôn giáo. Nhóm 10 sinh viên Tiến sỹ công bố bài báo tố cáo ‘sùng bái Noel’’ kêu gọi dân chúng ‘tẩy chay Noel’’. Họ cho ‘‘đây là bước tiến mới Kitô hóa’’ đất nước họ.
(ns HN, số 312, 12. 2018, ttr.58-59)
4. Truyện ‘’Cô bé bán diêm’’ (La Petite Fille Aux Allumettes, viết 1845) của văn hào Đan Mạch, Hans Christian Andersen (1805-1875), nhiều người biết : Vào buổi tối mùa thu, khu phố Copenhagnen, Đan Mạch. Trước mặt độ 10 bước, Andersen nghe tiếng khàn khàn vọng ra của cô bé, khoảng 10 tuổi, run rẩy ngồi co ro ngồi trên thềm nhà cao ráo, ánh đèn trong nhà hắt ra. Andersan bước tới, ái ngại, cất tiếng :
- Tối lắm rồi, sao cháu chưa về nhà ngủ?
Cô bé nhích mép : Chú ơi ! Mua hộ cháu bao diêm !
Rồi chỉ tay vào túi vải bên cạnh, em khẩn nài : Cả ngày, cháu chẳng bán được gì. Và chả ai bố thí cho cháu đồng nào. Cô bé rớm rớm nước mắt, thân hình tiều tụy, ốm yếu run lên khi gió lạnh thổi qua.
Sát đến gần, Andersen động lòng, khẽ vuốt mái tóc dài xoắn từng búp trên lưng cô bé : Gia đình cháu đâu cả? Không ai lo cho cháu?
Cô bé buồn, lắc đầu, bùi ngùi kể : Những năm xưa, khi còn sống trong căn nhà xinh đẹp. Từ khi bà em mất, gia sản lụi bại. Gia đình chui rúc trong xó hẹp tối tăm. Nhìn Anderson với vẻ cầu khẩn : Không có tiền, em đâu dám về nhà, sợ ba đánh chết. Thật, em có người cha khắc nghiệt. Hai cha con chen nhau ở trên gác xép tồi tàn, gió rét vẫn chui vào dù bít kín kẽ vách. Về nhà không ích gì.
Lúc này cô bé mang đôi giầy vải mòn của mẹ để lại.
Anderson yên ủi : Cháu đừng lo. Rồi móc túi, đặt một số tiền vào tay bé bỏng của em : Còn bấy nhiêu cho cháu hết. Về nhà mau, kẻo chết cóng.
Đầy mừng rỡ, cô bé hôn tíu tít lên tay chàng : Ôi, lạy Chúa. Từ ngày bà cháu mất đi, chú là người thương cháu nhất. Với món tiền này bố con cháu sẽ có nhiều bữa no.
Cô bé đăm chiêu : Chú cho hết, thì tiền đâu chú sống. Hở chú?
Chàng mỉm cười, nụ cười hiền dịu : Cháu khéo lo? Chú còn cho cháu nhiều thứ nữa. Chú sắp đi xa. Đầu Năm chú trở lại sẽ tặng cháu món quà đặc biệt.
- Ồ, thích quá. Còn cháu, sẽ tặng chú một món quà. À mà tên chú là gì?
- Chú là Anderson. Có bao giờ nghe đến tên ấy chưa?
- Tên chú quen lắm. Có phải chú là thợ mộc, thợ may, hay bác sỹ?
- Không phải. Thế này. Chàng đưa ngón tay vẽ vào không khí…
- A, cô bé reo lên : Cháu hiểu, chú làm nghề bán bút?
Sau đó, Anderson đi du lịch. Một năm sau. Anderson trở lại. Dò hỏi thăm Cô bé bán diêm, thì chủ hiệu quần áo cho biết cô đã chết cóng, lúc nào ở góc giữa 2 ngôi nhà. Ngồi bên cạnh những bao diêm, có 1 bao đã đốt nhẵn. (bđd. Ttr.76-77)
Cuối bài, cũng là cuối Năm, cùng đọc thánh thi Te Deum (Lạy Thiên Chúa) xin Chúa giải phóng, mở cửa cho những ai tin tưởng nơi Ngài.
Lạy Thiên Chúa, chúng con xin ca ngợi hát mừng. Tuyên xưng Ngài là Đức Chúa. Chúa là Cha, Đấng trường tồn vạn đại. Hoàn vụ này kính cẩn suy tôn. Trước nhan Chúa các tổng thần phủ phục. Mọi thiên thần và đạo binh thiên quốc, đều cảm tạ và cung chúc tôn thờ. Chẳng khi ngừng vang dạy tung hô. Thánh! Thánh! Chí Thánh. Chúa tể càn khôn là Đấng Thánh. Trời đất rạng ngời vinh quang Chúa uy linh. Bậc tông đồ đồng thành ca ngợi Chúa. Bao vị ngôn sứ tán tụng Ngài. Đoàn tử đạo quang huy hùng dung. Máu đào đổ ra minh chứng về Ngài. Và trải rộng khắp nơi trần thế. Hội Thánh Ngài hoan hỷ tuyên xưng. Chúa là Cha lẫm liệt uy hùng. Và Con Một Ngài chí tôn chí ái. Cùng Thánh Thần. Đấng an ủi yêu thương.
Lạy Đức Kitô, Con Chúa Trời hằng sống. Ngài là Chúa hiển vinh. Đã chẳng nề mặc lấy xác phàm, nơi cung lòng Trinh Nữ. Hầu giải phóng nhân loại lầm than. Ngài đã ra tay chiến thắng tử thần. Mở cửa cho những ai tin tưởng. Ngài hiển trị bên hữu Chúa Cha. Ngày cuối cùng sẽ giáng lâm thẩm phán. Cúi lạy Chúa, xin phù hộ bề tôi. Ngài cứu chuộc bằng bửu huyết tuôn tràn. Xin được hợp đoàn cùng muôn thần thánh. Phúc miên trường vui hưởng vinh quang. Amen.