Elise Ann Allen trên Crux ngày 11 tháng 9 năm 2024, tường trình rằng khi chuẩn bị rời Đông Timor, nơi một nửa dân số dưới 30 tuổi, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã bảo những người trẻ tuổi phải tôn trọng người già và yêu thương người khác bất kể sự khác biệt, đưa ra cho họ lời chỉ dẫn kinh điển của mình là “gây xáo động” cho Thiên Chúa.
Phát biểu trước những người trẻ tuổi trước khi rời Dili vào ngày 11 tháng 9, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã hỏi họ một loạt câu hỏi về những gì thanh thiếu niên làm, và nhận được những câu trả lời như “công bố Chúa Kitô”, “công bố Lời Chúa” và “yêu thương”.
Trong một bài phát biểu hoàn toàn ngẫu hứng, Đức Phanxicô đã nói với họ rằng đừng bao giờ quên “gây phá phách, làm xáo động”.
Ngài hoan nghênh số lượng lớn thanh thiếu niên trong nước và nói rằng khi tạm biệt, “Tôi sẽ không bao giờ quên nụ cười của các bạn. Đừng ngừng mỉm cười”.
Đức Phanxicô đã đến thăm Dili từ ngày 9 đến ngày 11 tháng 9 như một phần của chuyến tông du rộng lớn hơn đến Châu Á và Châu Đại Dương, chuyến tông du này cũng đưa ngài đến Indonesia và Papua New Guinea. Điểm dừng chân cuối cùng của ngài sẽ là Singapore, nơi ngài sẽ dành ba ngày trước khi trở về Rome vào thứ Sáu.
Chuyến thăm của ngài đến Đông Timor - quốc gia Công Giáo lớn nhất Châu Á về mặt tỷ lệ phần trăm - diễn ra chưa đầy 25 năm sau khi giành được độc lập từ Indonesia, đạt được sau một cuộc xung đột bạo lực kéo dài vẫn còn hiện hữu trong ký ức gần đây của hầu hết người dân.
Cuộc hẹn cuối cùng trong lịch trình của Đức Giáo Hoàng là cuộc gặp gỡ với những người trẻ tuổi, những người chiếm hơn 60 phần trăm dân số Đông Timor.
Trong cuộc họp hôm thứ Tư, ngài đã lắng nghe lời chứng từ bốn thanh niên, bao gồm Cecilia Efranio Bonaparte, người đã nói về tác động tiêu cực của công nghệ đối với gia đình cô và tình trạng nghiện điện thoại di động ở những người bạn cùng trang lứa.
Một người trẻ khác tên là Rogéria dos S. X. Baptista đã nói về việc thành phố bẩn như thế nào và tác động của hành vi con người đối với biến đổi khí hậu và hỏi làm thế nào để nâng cao nhận thức và xây dựng thái độ tốt hơn.
Một thanh niên Hồi giáo tên là Ilham Mahfot Bazher đã nói về sự khoan dung liên tôn tốt đẹp ở Đông Timor và cảm ơn Đức Giáo Hoàng về Văn kiện về Tình huynh đệ nhân loại năm 2019, được chính phủ Timor thông qua vào năm 2022, với ý tưởng đưa vào chương trình giảng dạy ở trường học. Anh nói về nhu cầu xây dựng lòng khoan dung thông qua phương tiện truyền thông xã hội.
Thanh niên Nelson M. da Conceição đã nói về vấn đề ngày càng gia tăng ở Đông Timor về những thanh niên tham gia các băng nhóm chuyên về võ thuật và gây bạo lực với người khác, đồng thời hỏi làm thế nào để người dân Đông Timor trở nên đoàn kết hơn.
Trong buổi gặp gỡ, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã để qua bên bài phát biểu đã chuẩn bị trước của mình và nói hoàn toàn ngẫu hứng, nói với những người trẻ rằng với tư cách là phần lớn dân số ở Đông Timor, họ đại diện cho lời kêu gọi tiến tới “sự sống, hy vọng và tương lai”.
“Đừng đánh mất lòng nhiệt thành của đức tin”, ngài nói, cảnh báo những người trẻ tuổi về “những kẻ bán hạnh phúc” bán “ma túy, họ bán nhiều thứ mang lại cho bạn hạnh phúc trong nửa giờ, không hơn”.
Ngài nói với những người trẻ tuổi hãy tiếp tục tiến về phía trước với niềm vui và đừng bao giờ quên rằng họ là “những người thừa kế của những người đi trước các bạn trong việc thành lập quốc gia này. Vì lý do này, đừng đánh mất ký ức của mình. Ký ức về những người đi trước các bạn và với rất nhiều hy sinh đã củng cố quốc gia này”.
Cả thanh niên của đất nước và nụ cười của người dân là hai điều mà Đức Giáo Hoàng nói rằng “đã chạm đến trái tim tôi” ở Đông Timor, ngài nói, và nói với họ hãy tiếp tục mơ ước.
Một người trẻ không mơ ước sẽ rơi vào những cám dỗ như ma túy và rượu, ngài nói đùa rằng nếu họ uống quá nhiều, họ sẽ bị thương. Một người trẻ không mơ ước, ngài nói, là “người về hưu”.
Người trẻ “phải làm xáo trộn để thể hiện cuộc sống mà bạn có”, ngài nói.
Một người trẻ “đang ở giữa con đường của cuộc sống, ở giữa, giữa trẻ em và người lớn”, ngài nói, và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng mối quan hệ bền chặt và tôn trọng người cao tuổi, gọi người cao tuổi là “một trong những tài sản đẹp đẽ và tuyệt vời nhất của xã hội”.
“Chính người cao tuổi là người truyền đạt khôn ngoan cho thanh thiếu niên”, ngài nói, nói rằng một xã hội như Đông Timor với rất nhiều người trẻ tuổi có trách nhiệm chăm sóc cả trẻ em và người cao tuổi, nói rằng, hai kho báu lớn nhất mà một xã hội có là trẻ em và người cao tuổi, cùng với nhau.
Nhắc lại cuộc chiến giành độc lập của Đông Timor, mà họ đã đạt được vào năm 2002, Đức Giáo Hoàng Phanxicô nói với những người trẻ tuổi rằng họ có một đất nước với “lịch sử anh hùng, đức tin, sự tử đạo và trên hết là đức tin và sự hòa giải kỳ diệu”.
Về vấn đề này, ngài nói rằng có ba điều quan trọng đối với thanh thiếu niên, đó là tự do, cam kết và tình anh em.
Nói về tự do, ngài hỏi, “một thanh niên nam nữ không có khả năng tự quản lý bản thân, không có khả năng sống như thế này, họ là gì?”
Họ là “nô lệ”, ngài nói, nói rằng nếu không có khả năng mạnh mẽ để tự quản lý bản thân và đưa ra quyết định đúng đắn, một người cuối cùng sẽ không theo đuổi gì hơn ngoài ham muốn của riêng họ, khiến họ cảm thấy “toàn năng” và khiến họ “kiêu ngạo”.
Thay vào đó, một người trẻ tận tụy, làm việc và biết cách đưa ra quyết định sáng suốt là người “chịu trách nhiệm” và là người bạn đồng hành với những người khác xung quanh, ngài nói, họ là “một người trẻ yêu quê hương”.
Đức Giáo Hoàng Phanxicô cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chăm sóc môi trường và thúc đẩy sự hiệp nhất của gia đình, ngài nói rằng một người trẻ “phải học biết rằng tự do không có nghĩa là làm bất cứ điều gì họ muốn, mà đúng hơn là họ phải có trách nhiệm”.
“Một trong những trách nhiệm là học cách chăm sóc ngôi nhà chung”, ngài nói, “đây là lý do tại sao những người trẻ phải cam kết”.
Đức Giáo Hoàng Phanxicô lưu ý rằng nhiều gia đình ở Đông Timor đã phải chịu đựng những khó khăn và đau khổ trên con đường giành độc lập và nói về tầm quan trọng của sự hòa giải và xây dựng tình anh em, “là bạn bè chứ không phải kẻ thù”.
“Cha mẹ các bạn, ngay cả khi có những ý tưởng khác nhau, vẫn là anh em”, ngài nói, và nói với những người trẻ rằng việc có những ý tưởng khác nhau là điều bình thường và nếu họ cãi nhau, họ phải luôn tìm cách hòa giải.
Ngài nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nuôi dưỡng thái độ “yêu thương và hòa giải”, và giải quyết vấn đề bắt nạt.
Ngài nói rằng bắt nạt “là thái độ lợi dụng những người yếu nhất: vì họ xấu xí, họ béo phì, họ đi lại không tốt. Họ lợi dụng điểm yếu của người khác”.
“Làm ơn, từ bây giờ, đừng để xảy ra thêm nữa”, ngài nói.
Đức Giáo Hoàng Phanxicô kết thúc bài phát biểu của mình bằng cách nhắc lại mong muốn của mình là những người trẻ tuổi “gây phá phách” và “làm xáo động”, đồng thời nhắc nhở họ về tầm quan trọng của việc tôn trọng và lắng nghe người già, và duy trì tinh thần vui vẻ của họ.