TUYỂN CỬ NGHỊ VIÊN THÀNH PHỐ TẠI PHÁP 2014 (2)

I. TÀI CHÁNH CỦA CÁC CHÁNH ĐẢNG.

A. Những chi tiêu của các chánh đảng.

Cũng như các Hiệp hội, thành lập theo luật ngày 01.07.1901, các chánh đảng phải đối đầu với những chi tiêu đủ loại như thuê trụ sở và các văn phòng trực, những chi phí về văn phòng, trả lương nhân viên… Nhất là khi đề cử những ứng cử viên, lập thành liên danh, tranh cử trong các cuộc Bầu Nghị viên thành phố trên toàn thể nước Pháp cũng như các cuộc Tuyển cử khác.

B. Những nguồn thu của các chánh đảng.

Để có thanh toán các khoản chi tiêu chính đáng, các chánh đảng có hai nguồn thu chính:

1. Nguồn thu tư nhân.

a./ Trong đảng viên. Như Hiệp hội, các chánh đảng được quyền nhận niên liễm của các đảng viên. Tuy nhiên số tiền thu nầy không đáng kể nên các chánh đảng yên cầu những đảng viên giữ một (hay nhiều) chức vụ dân cử đóng một số tiền đáng kể hơn (số liệu năm 2012).


b./ Từ cá nhân. Các chánh đảng chỉ được phép nhận tiền biếu từ các thể nhân (personne physique), nhưng cấm từ những pháp nhân (personne juriqique), điều 16 luật ngày 19.01.1995. Các số tiền biếu của các hộ thuế (contribuable) cũng như niên liễm có thể được trừ thuế 66% những số tiền này trong giới hạn 20% lợi tức tính thuế với điều kiện số tiền phải trả qua trương mục ngân hàng, tức bằng chi phiếu hay chuyển trương, trong giới hạn 7.500 euros đối với mỗi người trong một năm và 4.600 euros số tiền biếu cho một hay nhiều ứng cử viên trong một cuộc tuyển cử. Các số tiền này chỉ được trừ thuế trong năm có tuyển cử.

Các đảng phái và ứng cử viên không được nhận tài trợ bởi các chánh phủ ngoại quốc.

2. Nguồn thu từ ngân sách.

Sau những vụ án liên quan đến việc tài trợ các đảng phái bởi các pháp phân, nhất là các xí nghiệp, công ty, nên từ năm 1988, giới lập pháp đã biểu quyết những đạo luật, như các luật số 88-227 ngày 11.03.1988, số 90-55 ngày 15.01.1990, ngày 19.01.1955 và ngày 11.04.2003 đã giải quyết tình trạng này và cũng để hạn chế chi phí bầu cử. Các vi phạm các tiêu chuẩn kế toán bị trừng phạt, đôi khi hình sự.

Một nghị định được đăng vào Công báo ngày 08.02.2014 đã ấn định số tiền trợ giúp phân phối tới 45 đảng và nhóm chánh trị năm 2014 là 63 099 07,55 euros.

Việc tài trợ từ ngân sách quốc gia cho các chánh đảng theo hai tiêu chuẩn:

a./ Kết quả bầu cử Quốc hội cho những đảng có ứng cử viên tranh cử tại ít nhất 50 đơn vị bầu cử (circonscriptions) theo luật ngày 20.02.1993. Trong năm 2012, ngân sách quốc gia được cấp theo số phiếu mà các tập thể chánh trị (đảng, nhóm…) đã giới thiệu ứng cử viên tham gia tuyển cử Quốc hội thu được ít nhất 1% số phiếu hợp lệ và hiện diện tại ít nhất 50 đơn vị bầu cử (circonscriptions), nhận được 1,63 euro cho mỗi lá phiếu hàng năm trong trong suốt nhiệm kỳ (thường là 5 năm, nếu Quốc hội không bị giải tán.
Các đảng nhỏ ở các phần đất ở hải ngoại (outre-mer) chỉ cần đạt được ít nhất 1% số phiếu hợp lệ trong tất cả các đơn vị bầu cử mà đảng có ứng cử viên tham gia tranh cử.

Một số tiền 28 763 373,55 euro được ngân sách trích từ số 63 099 07,55 euros để ‘Đào tạo đảng viên’ mà các chánh đảng quan trọng là:

- Đảng Xã hội (PS, Parti socialiste): 10 027 014,34 euros;
- Liên minh vì một Phong trào Nhân dân (UMP, Union pour un mouvement populaire): 6 092 214,99;
- Mặt trận Quốc gia (FN, Front National): 4 923 052,66;
- Môi trường Âu châu Xanh (EELV, Europe Ecologie Les Verts):
2 086 783,96;
- Đảng Cộng sản Pháp (PCF, Parti communiste francais): 1 929 380,01;
- Đảng cấp tiến (PR, Parti Radical): 942 518,81;
- Tân Hữu phái (NC, Nouveau centre): 520 006,31;
- Mặt trận Tả phái (FG, Front de gauche): 503 186,15;
- Đảng cấp tiến tả phái (PRG, Parti radical de gauche): 502 266,71;
- Phong trào Dân chủ (MoDem, Mouvement Démocratique): 502 268 euro.

b./ Tỷ lệ theo số 577 Dân biểu và 345 Nghị sĩ thuộc từng chính đảng.

Năm 2014, ngân sách quốc gia cũng đã chi 34 335 336 euros để tài trợ theo tỷ lệ số các Dân biểu và Nghị sĩ mang đảng tịch những chính đảng hiện diện tại Quốc hội và Thượng nghị viện. Trái lại, các đảng không tuân theo luật ngày 06.06.2002 về số ứng cử viên nam nữ phải bằng nhau, số tiền trợ giúp này sẽ bị trừ bớt:

- Với 289 Dân biểu và 126 Nghị sĩ, PS nhận được 15 471 405,47 euros;
- UMP với 198 Dân biểu và 125 Nghị sĩ được 12 041 599,82;
- Các đảng hữu phái khác với 17 Dân biểu và 25 Nghị sĩ nhận
1 379 378,32;
- EELV có 17 Dân biểu và 12 Nghị sĩ nhận 1 081 134,36;
- RDG với 13 Dân biểu và 15 Nghị sĩ hưởng 1 043 853,86;
- PCF có 8 Dân biểu và 19 Nghị sĩ nhận 1 006 573,37;
- NC với 7 Dân biểu và 7 Nghị sĩ nhận 521 926,93;
- Modem với 1 Dân biểu và 8 Nghị sĩ nhận 372 804,95;
- FN với 2 Dân biểu nhận được 74 560,99 euros.

c./ Điều kiện Thu tài chính: Sự minh bạch bắt buộc.

Để bảo đảm sự minh bạch về tài chính của các chánh đảng, hai ủy ban đã được thành lập:
- Ủy ban quốc gia những Tài khoản vận động bầu cử và tài trợ chánh trị (Commission Nationale des Comptes de Campagne et des Financements politiques) bởi luật ngày 15.01.1990, có nhiệm vụ kiểm soát tài khoản của các chánh đảng và cho đăng vào Công báo.
- Ủy ban phụ trách sự Minh bạch của Đời Sống chánh trị (Commission pour la Transparence de la Vie politique) do luật ngày 11.03.1998 thẩm tra và phát hiện những vị dân cử đã làm giàu bất thường nhờ vào chức vụ.

Việc tài trợ từ ngân sách quốc gia, do người dân đóng thuế, để công bình giúp các tập thể chánh trị đào tạo các chánh trị gia theo đúng chính kiến của tập thể, trong tinh thần thượng tôn pháp luật nước. Hoạt động chánh trị để phục vụ Công Ích và Công Bình là hình thức cao nhất của Đức Bác Ái.

II. BỒI HOÀN PHÍ TỔN TRANH CỬ.

A. Điều kiện.

Các ứng cử viên thu được ít nhất 5% số phiếu bầu hợp lệ ở một trong hai vòng đầu phiếu tại cuộc tuyển cử ở một thành phố có dân số từ 1 000 trở lên để bồi hoàn phí tổn mua giấy để in bích chương, truyền đơn, phiếu bầu và thuê dán bích chương…

B. Mức trần tối đa chi phí được phép.

Mức trần này được tính theo dân số theo các khoảng như sau:


Nghị định số 2009-1730 ngày 30.12.2009cho phép cập nhật bằng hệ số 1,23 và theo Luật tài chính số 2011-1977 cho năm 2012 vẫn giữ nguyên hệ số này để áp dụng cho cuộc tuyển cử tháng 03.2014.

Mức bồi hoàn tối đa là 47,50% mức trần tối đa chi phí được phép và hồ sơ Thu Chi trước ngày 30.05.2014 lúc 18 giờ tại Ủy ban quốc gia những Tài khoản vận động bầu cử và tài trợ chánh trị.