Tiếng Nước Tôi rất đẹp và rất phong phú. Những kinh nghiệm sống góp nhặt bao đời từ tổ tiên ông bà truyền lại cho con cháu là một gia sản rất quý báu. Tôi rất thích những câu thành ngữ, tục ngữ và ca dao xưa. Từng câu từng chữ đều có một ý nghĩa sâu sắc tuyệt vời.

Ông bà tổ tiên nói về vấn đề tiếp đón, nấu nướng, tiệc tùng và ăn uống như sau: ‘Ăn cỗ đi trước, lội nước đi sau. Ăn trông nồi, ngồi trông hướng. Liệu cơm gắp mắm. Nhà sạch thì mát, bát sạch ngon cơm. Một miếng giữa làng, bằng một sàng xó bếp. Cháo nóng húp quanh. Ăn cây nào, rào cây ấy. Ăn theo thuở, ở theo thì. Đời cha ăn mặn, đời con khát nước. Nhai cho kỹ, nghĩ cho lâu….’

Người phương Tây, mỗi khi có tiệc tùng liên hoan, họ chuẩn bị bàn ghế, chén dĩa, ly cốc, muỗm dao xiên và khăn ăn rất cẩn thận. Dĩa trên đĩa dưới, ly to chén nhỏ và bầy biện rất đẹp mắt. Đồ ăn thức uống và đồ tráng miệng được phục vụ từng phần và từng món. Nói chung là tiệc càng lớn, chén dĩa và ly bát càng nhiều.

Người Á Đông, về vấn đề tiệc tùng liên hoan cũng không kém phần quan trọng. Hình thức rất là trang trọng. Đồ ăn thức uống tự nấu tươi ngon rất hợp khẩu vị, nhiều món thuần túy đặc sản và thường thức ăn rất dồi dào dư giả.

Dân Việt, tại xứ người, một vấn đề chúng ta có thể suy tư về bữa ăn và bữa tiệc trong gia đình. Những bữa cơm hằng ngày trong gia đình, có lẽ lúc nào chúng ta cũng dọn chén sành, chén sứ hoặc chén nhựa và đôi đũa trên bàn. Chúng ta cảm thấy ấm lòng khi húp bát canh nóng hay ăn một chén súp. Bát sạch ngon cơm. Chén bát sạch đẹp sẽ giúp cho thức ăn thêm ý vị, vừa miệng và dễ cầm dễ ăn và gọn gàng.

Tham dự những tiệc liên hoan như Barbecue, Picnic ngoài trời (out-doors) hoặc tập thể đông người, buffet, chúng ta có thể dùng loại ly, chén, đĩa giấy và xiên, muỗn, dao bằng đồ nhẹ. Xài xong có thể bỏ vào sọt rác cho gọn gàng và sạch sẽ.

Những bữa tiệc ít người, chúng ta có thể sửa sọan kỹ lưỡng hơn một chút. Có nhiều bạn nói rằng ăn đĩa giấy cho tiện và khỏi vất vả rửa ráy. Điều này có thể tiết kiệm được nước và chút thời gian. Nhưng chúng ta có thể suy xét một chút kỹ hơn. Nhai cho kỹ, nghĩ cho lâu.

Để chuẩn bị một bữa tiệc, chúng ta phải xài hết rất nhiều thời gian. Nào là tính toán ngày giờ, mời mọc, mua sắm, nấu nướng, sắp xếp bàn ghế và chuẩn bị đồ ăn thức uống. Có khi hai ba người vất vả cả ngày để nấu nướng. Các món ăn thuần túy dân tộc rất đặc biệt. Có lẩu sôi nóng. Có súp ngon. Có các món ăn đặc sản. Tiệc khoản đãi rất ư là hoành tráng.

Thường khách mời là khách quý, là bạn hữu và người thân cận. Có một điều mà chúng ta không chú ý lắm về cách thức khoản đãi. Ý niệm về bát sạch ngon cơm. Đồ ăn thức uống qúa ngon, nhưng khách mời chỉ được ăn bằng chén giấy nhẹ tênh thay vì chén sành, chén sứ, thì quá uổng, giảm bớt giá trị công lao nấu nướng phục vụ. Tại sao chúng ta không dám cho khách dùng chén sành, sứ hay chén nhựa?

Chúng ta có thể lý luận rằng ăn chén giấy cho nhàn, cho tiện và khỏi phải rửa ráy mất thời giờ. Chúng ta suy nghĩ, nếu tiệc mời 20 người, chúng ta chỉ phải rửa thêm có 20 chén ăn cơm. Chúng ta có thể rửa 20 chén trong vòng 5 hay 7 phút là cùng. Nên phân biệt, dù ăn chén giấy hay ăn chén sành, thì tất cả các nồi niêu, xoang chảo hay tô đĩa còn lại, trước sau chúng ta cũng phải rửa sạch. Không vì muốn chất gánh nặng lên vai người khác, nhưng chúng ta nên nhận biết giá trị thực sự của việc hy sinh phục vụ của các đầu bếp.

Nếu có 30 chén ăn cơm, chúng ta cần chỉ rửa trong vòng 10 phút là tối đa. Dùng chén sành, sứ hay nhựa ăn cơm thì rất lịch sự đối với khách được mời. Chúng ta có thể dùng chén để húp lẩu nóng hay súp rất ngon. Tại sao chúng ta dám bỏ ra cả ngày để chuẩn bị bữa ăn ngon, nhưng chỉ có thêm 10 phút để rửa chén ăn cơm mà lại ngại ngùng? Đã thương thì thương cho trót. Tiệc đãi sẽ hoàn hảo mọi bề.

Một vài chia sẻ về vấn đề tiệc tùng ăn uống trong đời sống gia đình. Ước chi mỗi người chúng ta nhận ra những điều nho nhỏ tế nhị, để giúp làm cho cuộc sống tươi đẹp và văn minh hơn. Xin được góp ý.