(Mt 6, 25-34)
“Hãy ký thác đường đời cho Chúa,
tin tưởng vào Người, Người sẽ ra tay”
Thế là năm Kỷ Hợi, năm Lợn đã qua, năm mới với tên là Canh Tý, tức năm Chuột vừa đến.
Chuột là một loài động vật có quan hệ với con người ngày từ khi tạo dựng. Sách Sáng Thế mô tả : “Thiên Chúa đã làm ra mãnh thú theo loại và súc vật theo loại, và mọi thứ côn trùng trên đất cát theo loại. Và Thiên Chúa đã thấy thế là tốt lành” (St 1, 25) trong đó chắc chắn có con Chuột. Và Thiên Chúa đã nói với con người: “Hãy cai quản loài …trên mặt đất”.
Xem Video và nghe bài giảng
Con người và mọi vật đều do Thiên Chúa tác thành, nhưng con người được tạo dựng giống hình ảnh Chúa còn thú vật thì không, đây là sự khác biệt quan trọng nhất giữa con người và thú vật.
Trong văn hóa Á Châu, Chuột được chọn đứng đầu 12 con giáp, mà các con vật khác thì không, tại sao vậy?
Truyền thuyết dân gian, Chuột là loại vật tinh ranh, xảo quyệt, thường dùng mưu để thắng các đối thủ để giành lấy vị trí thứ nhất trong 12 con vật. Điều này tuy không phải là cơ sở giải thích một cách khoa học, song nó cho thấy một cách nhìn về Chuột trong dân gian: vừa căm ghét, sợ hãi lại vừa kính nể, sùng bái. Do vậy, khi sắp xếp thứ tự 12 con giáp, người xưa cho rằng Chuột thông minh nhất nên được xếp đứng đầu.
Thôi thì mèo hay chuột thì cả tháng nay, mọi người đã sắm Tết, ăn Tết rồi. Hôm nay ngày đầu năm, ai cũng có cảm tưởng là có cái gì đó mơi mới, nên dùng chữ năm mới. Năm mới mọi cái đều phải mới.
Từ mấy hôm nay, chúng ta đã đi chúc tết nhau, và sẽ còn chúc tết nhau nữa. Thường người dướt tết người trên: con cháu tết ông bà cha mẹ, em tết anh chị, công nhân viên tết thủ trưởng, kèm theo món quà, tượng trưng cho tấm lòng thơm thảo. Ngoài bánh chưng bánh tét, hoa đào, hoa mai… có lẽ không gì nhiều bằng “lời chúc”. Vì thế, ai cũng muốn dành những lời chúc tốt đẹp nhất cho gia đình, người thân, bạn bè trong những ngày này và ngược lại, ai cũng muốn mình được nhận nhiều những lời chúc như:
Đầu xuân năm mới chúc BÌNH AN
Chúc luôn TUỔI TRẺ chúc AN KHANG
Chúc sang năm mới nhiều TÀI LỘC
Công thành danh toại chúc VINH QUANG
Chúc nhau.
. Phúc, lộc, thọ.
. Phú, qúi, thọ, khang, ninh.
. Đa tử, đa tôn, đa phú qúi.
. Thăng quan tiến chức
. Buôn may bán đắt, nhất bán vạn lợi, một vốn bốn lời.
Đối với các cha chúng ta thường chúc:
. Thánh thiện,
. Khôn ngoan,
. Khỏe mạnh.
Con cháu chúc ông bà
Sống lâu sức khỏe
Trẻ mãi không già
Yêu thương thuận hòa
Cửa nhà sung túc
Hạnh phúc khang an
Ơn trên thương ban
Suốt năm may mắn
Làm ăn phấn chấn
Phúc, lộc, thọ, tài
Ông bà hưởng trọn
Năm con Chuột, ngoài chúc ra con người còn mong ước nữa
Màu xuân chim én lượn chao
Canh Tý năm mới, ta cùng chúc nhau.
Chúc nhau sức khỏe dồi dào
Người thêm tuổi mới, ốm đau chẳng còn.
Cả năm sống mãi vuông tròn
Ông bà hạnh phúc, cháu con vui vầy.
Muôn người qui tụ về đây
Hưởng Tết hạnh phúc, đón vàng lộc xuân
Những câu chúc mà chúng ta trao cho nhau trong những ngày đầu xuân. Tất cả đều muốn hướng về một tiền đồ thật sáng lạn trong tương lai, đi kèm với một đời sống vật chất thật phong phú. Xem ra, tất cả đều hướng về những của cải chóng qua đời này và những thành quả chỉ dừng lại ở trần thế. Chúa mới chính là gia nghiệp, là cùng đích mà con người cần phải kiếm tìm và đó cũng chính là sự tồn tại của con người.
“Các con chớ áy náy về ngày mai” (Mt 6, 34). Chúa luôn muốn mọi người nghĩ đến cùng đích của cuộc sống mình. Tương lai mỗi người đều nằm trong tay quyền năng và sự quan phòng của Thiên Chúa. Với tình thương và lòng nhân hậu của Ngài, chúng ta luôn tin tưởng và phó thác, bởi Ngài là người Cha luôn muốn những điều tốt nhất cho con cái. Lo lắng, bận rộn, tất bật làm việc để tích luỹ và để bảo đảm cho tương lai… tất cả đều tốt và cần thiết, nhưng cũng nên nhớ một điều “nếu như Chúa chẳng xây nhà, thợ nề vất vả cũng là uổng công”. Hãy làm tốt bao nhiêu có thể, những bổn phận và trách nhiệm của mình, phần còn lại hãy phó thác trong tay quan phòng của Thiên Chúa. Ngài sẽ hoàn tất những gì còn lại.
Người Kitô hữu cũng có tập tục, truyền thống rất quí là dâng những giây phút đầu năm cho Thiên Chúa. Người Kitô hữu mong Chúa đổi mới và chúc lành cho năm mới. Lời nguyện nhập lễ chúng ta xin: “Nguyện Chúa Trời dủ thương và chúc phúc, xin tỏa ánh tôn nhan rạng ngời trên chúng con, cho cả hoàn cầu biết đường lối Chúa, và muôn nước biết ơn cứu độ của Ngài” (Tv 66, 2-3).
Từ cái giây phút linh thiêng khi trời đất giao hòa, năm cũ bàn giao cho năm mới. Chúng ta họp nhau đâu để cầu xin Thiên Chúa tuôn đổ muôn vàn ơn phúc cho năm mới qua những lời chúng ta đã muốn cầu chúc cho nhau sức khỏe, điều lành, điều tốt. Và chính ngay lúc khởi đầu của những ngày mới, chúng ta quả đã muốn mọi sự cũ phải được qua đi, cái mới, cái đẹp phải loé rạng, tỏa sáng. Vậy thì trong thánh lễ Tân Niên nay, chúng ta hãy đặt tin tưởng, cậy trông và phó thác vào Chúa. Bởi tất cả mọi sự đều do Chúa, đều bởi Ngài như lời thánh vịnh viết: “Hãy ký thác đường đời cho Chúa, tin tưởng vào Người, Người sẽ ra tay” (Tv 36, 5).
Bài học từ năm con Chuột
Tết con Chuột đến rồi, Chuột cũng cho chúng ta một "bài học giá ngàn vàng".Chuyện kể rằng có 3 đi kiếm miếng ăn. Một đêm kia 3 con chuột cùng xuống bếp phát hiện thấy một chum mỡ thơm ngon, chúng reo lên.
Điều không may là, mỡ lại ở dưới đáy chum khiến chúng khó ăn. Con đầu đàn bỗng nghĩ ra một kế. Nó nói: Ba chúng ta sẽ nắm đuôi nhau tạo thành một chiếc thang dây đu xuống đáy chum và thay phiên nhau ăn. Hai con kia đồng ý. Tuy nhiên, khi nhìn mỡ ít, sự ích kỷ và lòng tham xâm chiếm cả 3 con, tình đoàn kết bị phá vỡ. Cả 2 con chuột ở trên đều thả đuôi con chuột còn lại, 3 con cùng nhảy xuống ăn. Ăn no, chúng thấy mình toàn thân mình ướt đẫm và trơn trượt vì dính mỡ. Trong khi chum mỡ sâu như vậy thì làm sao thoát khỏi đây? Chúng sợ hãi rồi lao nhao lên. Cuối cùng, mất sức, tuyệt vọng, cả 3 con chuột đều chết trong chum mỡ, một cách cay đắng!
Nữ tiểu thuyết gia người Mỹ Louisa May Alcott (1832 - 1888) từng nói: "Phải hai hòn đá mới đánh được lửa". Thực vậy, để thành công cần chung tay xây dựng không ích kỷ, tư lợi.
Câu chuyện về 3 chú chuột cho chúng ta thấy điều tiên quyết để thành công là: Đoàn kết. Đoàn kết chính là kim chỉ nam cho một tập thể.
Bất kể ai, như 1 trong 3 con chuột, chỉ để ý đến lợi ích cá nhân, xem nhẹ tập thể sẽ bị loại bỏ.
Những người không muốn giúp đỡ người khác thì như chiếc gương phản chiếu lại, họ cũng sẽ chẳng bao giờ nhận được cánh tay từ người khác. Mãi mãi chỉ cô độc trong sự hèn mọn. Với những người biết nhìn xa, giúp người chính là giúp ta.
Nhân dịp bước sang năm Canh Tý cầu chúc mọi người Năm Mới nhiều sức khỏe, khang an, thịnh vượng, phát đạt, thăng tiến về tinh thần cũng như vật chất nhờ hồng ân Thiên Chúa tặng ban. Amen.
Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ
“Hãy ký thác đường đời cho Chúa,
tin tưởng vào Người, Người sẽ ra tay”
Thế là năm Kỷ Hợi, năm Lợn đã qua, năm mới với tên là Canh Tý, tức năm Chuột vừa đến.
Chuột là một loài động vật có quan hệ với con người ngày từ khi tạo dựng. Sách Sáng Thế mô tả : “Thiên Chúa đã làm ra mãnh thú theo loại và súc vật theo loại, và mọi thứ côn trùng trên đất cát theo loại. Và Thiên Chúa đã thấy thế là tốt lành” (St 1, 25) trong đó chắc chắn có con Chuột. Và Thiên Chúa đã nói với con người: “Hãy cai quản loài …trên mặt đất”.
Xem Video và nghe bài giảng
Con người và mọi vật đều do Thiên Chúa tác thành, nhưng con người được tạo dựng giống hình ảnh Chúa còn thú vật thì không, đây là sự khác biệt quan trọng nhất giữa con người và thú vật.
Trong văn hóa Á Châu, Chuột được chọn đứng đầu 12 con giáp, mà các con vật khác thì không, tại sao vậy?
Truyền thuyết dân gian, Chuột là loại vật tinh ranh, xảo quyệt, thường dùng mưu để thắng các đối thủ để giành lấy vị trí thứ nhất trong 12 con vật. Điều này tuy không phải là cơ sở giải thích một cách khoa học, song nó cho thấy một cách nhìn về Chuột trong dân gian: vừa căm ghét, sợ hãi lại vừa kính nể, sùng bái. Do vậy, khi sắp xếp thứ tự 12 con giáp, người xưa cho rằng Chuột thông minh nhất nên được xếp đứng đầu.
Thôi thì mèo hay chuột thì cả tháng nay, mọi người đã sắm Tết, ăn Tết rồi. Hôm nay ngày đầu năm, ai cũng có cảm tưởng là có cái gì đó mơi mới, nên dùng chữ năm mới. Năm mới mọi cái đều phải mới.
Từ mấy hôm nay, chúng ta đã đi chúc tết nhau, và sẽ còn chúc tết nhau nữa. Thường người dướt tết người trên: con cháu tết ông bà cha mẹ, em tết anh chị, công nhân viên tết thủ trưởng, kèm theo món quà, tượng trưng cho tấm lòng thơm thảo. Ngoài bánh chưng bánh tét, hoa đào, hoa mai… có lẽ không gì nhiều bằng “lời chúc”. Vì thế, ai cũng muốn dành những lời chúc tốt đẹp nhất cho gia đình, người thân, bạn bè trong những ngày này và ngược lại, ai cũng muốn mình được nhận nhiều những lời chúc như:
Đầu xuân năm mới chúc BÌNH AN
Chúc luôn TUỔI TRẺ chúc AN KHANG
Chúc sang năm mới nhiều TÀI LỘC
Công thành danh toại chúc VINH QUANG
Chúc nhau.
. Phúc, lộc, thọ.
. Phú, qúi, thọ, khang, ninh.
. Đa tử, đa tôn, đa phú qúi.
. Thăng quan tiến chức
. Buôn may bán đắt, nhất bán vạn lợi, một vốn bốn lời.
Đối với các cha chúng ta thường chúc:
. Thánh thiện,
. Khôn ngoan,
. Khỏe mạnh.
Con cháu chúc ông bà
Sống lâu sức khỏe
Trẻ mãi không già
Yêu thương thuận hòa
Cửa nhà sung túc
Hạnh phúc khang an
Ơn trên thương ban
Suốt năm may mắn
Làm ăn phấn chấn
Phúc, lộc, thọ, tài
Ông bà hưởng trọn
Năm con Chuột, ngoài chúc ra con người còn mong ước nữa
Màu xuân chim én lượn chao
Canh Tý năm mới, ta cùng chúc nhau.
Chúc nhau sức khỏe dồi dào
Người thêm tuổi mới, ốm đau chẳng còn.
Cả năm sống mãi vuông tròn
Ông bà hạnh phúc, cháu con vui vầy.
Muôn người qui tụ về đây
Hưởng Tết hạnh phúc, đón vàng lộc xuân
Những câu chúc mà chúng ta trao cho nhau trong những ngày đầu xuân. Tất cả đều muốn hướng về một tiền đồ thật sáng lạn trong tương lai, đi kèm với một đời sống vật chất thật phong phú. Xem ra, tất cả đều hướng về những của cải chóng qua đời này và những thành quả chỉ dừng lại ở trần thế. Chúa mới chính là gia nghiệp, là cùng đích mà con người cần phải kiếm tìm và đó cũng chính là sự tồn tại của con người.
“Các con chớ áy náy về ngày mai” (Mt 6, 34). Chúa luôn muốn mọi người nghĩ đến cùng đích của cuộc sống mình. Tương lai mỗi người đều nằm trong tay quyền năng và sự quan phòng của Thiên Chúa. Với tình thương và lòng nhân hậu của Ngài, chúng ta luôn tin tưởng và phó thác, bởi Ngài là người Cha luôn muốn những điều tốt nhất cho con cái. Lo lắng, bận rộn, tất bật làm việc để tích luỹ và để bảo đảm cho tương lai… tất cả đều tốt và cần thiết, nhưng cũng nên nhớ một điều “nếu như Chúa chẳng xây nhà, thợ nề vất vả cũng là uổng công”. Hãy làm tốt bao nhiêu có thể, những bổn phận và trách nhiệm của mình, phần còn lại hãy phó thác trong tay quan phòng của Thiên Chúa. Ngài sẽ hoàn tất những gì còn lại.
Người Kitô hữu cũng có tập tục, truyền thống rất quí là dâng những giây phút đầu năm cho Thiên Chúa. Người Kitô hữu mong Chúa đổi mới và chúc lành cho năm mới. Lời nguyện nhập lễ chúng ta xin: “Nguyện Chúa Trời dủ thương và chúc phúc, xin tỏa ánh tôn nhan rạng ngời trên chúng con, cho cả hoàn cầu biết đường lối Chúa, và muôn nước biết ơn cứu độ của Ngài” (Tv 66, 2-3).
Từ cái giây phút linh thiêng khi trời đất giao hòa, năm cũ bàn giao cho năm mới. Chúng ta họp nhau đâu để cầu xin Thiên Chúa tuôn đổ muôn vàn ơn phúc cho năm mới qua những lời chúng ta đã muốn cầu chúc cho nhau sức khỏe, điều lành, điều tốt. Và chính ngay lúc khởi đầu của những ngày mới, chúng ta quả đã muốn mọi sự cũ phải được qua đi, cái mới, cái đẹp phải loé rạng, tỏa sáng. Vậy thì trong thánh lễ Tân Niên nay, chúng ta hãy đặt tin tưởng, cậy trông và phó thác vào Chúa. Bởi tất cả mọi sự đều do Chúa, đều bởi Ngài như lời thánh vịnh viết: “Hãy ký thác đường đời cho Chúa, tin tưởng vào Người, Người sẽ ra tay” (Tv 36, 5).
Bài học từ năm con Chuột
Tết con Chuột đến rồi, Chuột cũng cho chúng ta một "bài học giá ngàn vàng".Chuyện kể rằng có 3 đi kiếm miếng ăn. Một đêm kia 3 con chuột cùng xuống bếp phát hiện thấy một chum mỡ thơm ngon, chúng reo lên.
Điều không may là, mỡ lại ở dưới đáy chum khiến chúng khó ăn. Con đầu đàn bỗng nghĩ ra một kế. Nó nói: Ba chúng ta sẽ nắm đuôi nhau tạo thành một chiếc thang dây đu xuống đáy chum và thay phiên nhau ăn. Hai con kia đồng ý. Tuy nhiên, khi nhìn mỡ ít, sự ích kỷ và lòng tham xâm chiếm cả 3 con, tình đoàn kết bị phá vỡ. Cả 2 con chuột ở trên đều thả đuôi con chuột còn lại, 3 con cùng nhảy xuống ăn. Ăn no, chúng thấy mình toàn thân mình ướt đẫm và trơn trượt vì dính mỡ. Trong khi chum mỡ sâu như vậy thì làm sao thoát khỏi đây? Chúng sợ hãi rồi lao nhao lên. Cuối cùng, mất sức, tuyệt vọng, cả 3 con chuột đều chết trong chum mỡ, một cách cay đắng!
Nữ tiểu thuyết gia người Mỹ Louisa May Alcott (1832 - 1888) từng nói: "Phải hai hòn đá mới đánh được lửa". Thực vậy, để thành công cần chung tay xây dựng không ích kỷ, tư lợi.
Câu chuyện về 3 chú chuột cho chúng ta thấy điều tiên quyết để thành công là: Đoàn kết. Đoàn kết chính là kim chỉ nam cho một tập thể.
Bất kể ai, như 1 trong 3 con chuột, chỉ để ý đến lợi ích cá nhân, xem nhẹ tập thể sẽ bị loại bỏ.
Những người không muốn giúp đỡ người khác thì như chiếc gương phản chiếu lại, họ cũng sẽ chẳng bao giờ nhận được cánh tay từ người khác. Mãi mãi chỉ cô độc trong sự hèn mọn. Với những người biết nhìn xa, giúp người chính là giúp ta.
Nhân dịp bước sang năm Canh Tý cầu chúc mọi người Năm Mới nhiều sức khỏe, khang an, thịnh vượng, phát đạt, thăng tiến về tinh thần cũng như vật chất nhờ hồng ân Thiên Chúa tặng ban. Amen.
Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ