1. Hoa Kỳ nhận định: Ukraine đã thành công trong việc sử dụng hệ thống phóng hỏa tiễn để tấn công các sở chỉ huy của Nga
Khi Mỹ chuẩn bị gửi một lô hàng đạn dược mới cho Ukraine để dùng cho hệ thống hỏa tiễn tiên tiến được gọi là Hệ thống Hỏa tiễn Cơ động Cao, gọi tắt là HIMARS, Thiếu tướng John Kirby, phát ngôn nhân Ngũ Giác Đài, cho biết các lực lượng Ukraine đang có “rất nhiều thành công” khi sử dụng hệ thống này nhằm vào mục tiêu của Nga đặc biệt các cơ quan chỉ huy và làm suy giảm khả năng của họ trên chiến trường.
“Người Ukraine có thể lựa chọn cẩn thận các mục tiêu sẽ làm suy yếu nỗ lực của Nga một cách có hệ thống hơn so với những gì họ có thể làm với các hệ thống pháo tầm ngắn hơn”, Tướng Kirby nói trong cuộc họp báo vào hôm thứ Sáu.
Ông thừa nhận rằng Ukraine vẫn đang trong giai đoạn đầu sử dụng HIMARS, nhưng cho đến nay họ đã sử dụng nó một cách hiệu quả sau một thời gian huấn luyện ngắn vừa kết thúc. Ít nhất bốn HIMARS đã vào Ukraine, và hứa hẹn sẽ có thêm bốn chiếc nữa.
HIMARS có tầm bắn khoảng 80 km, cho phép Ukraine tấn công từ xa với độ chính xác cao hơn so với các loại pháo tầm ngắn.
Tướng Kirby cho biết: “Những gì bạn thấy là người Ukraine đang thực sự lựa chọn một cách có hệ thống các mục tiêu, và sau đó tấn công các mục tiêu này một cách chính xác, và như thế đưa ra phương pháp hiệu quả làm suy giảm khả năng của Nga”.
Tướng Kirby cũng cho biết Nga đã biết rõ rằng họ đã tấn công một trung tâm mua sắm vào đầu tuần này ở thị trấn Kremenchuk, khi bác bỏ tuyên bố của Mạc Tư Khoa rằng họ không tấn công các mục tiêu dân sự.
“Họ chắc chắn biết nó là gì và họ chắc chắn biết rằng nó có thể đã gây ra thiệt hại tài sản và nhân mạng như thế nào”
Theo phát ngôn nhân Ngũ Giác Đài hỏa tiễn được sử dụng trong cuộc tấn công, được thiết kế như một vũ khí chống hạm, không nhằm mục đích sử dụng trong môi trường đô thị đông đúc.
2. Zelenskiy cảm ơn Hoa Kỳ về gói hỗ trợ an ninh mới cho Ukraine
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy đã hoan nghênh quyết định của Hoa Kỳ thông qua gói hỗ trợ an ninh mới cho Ukraine, bao gồm các hệ thống phòng không hiện đại.
Trong video gởi quốc dân đồng bào vào tối thứ Sáu mùng 1 tháng 7, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy nói:
“Tôi khen ngợi quyết định lịch sử của Hoa Kỳ trong việc cung cấp cho Ukraine gói hỗ trợ an ninh mới, bao gồm các hệ thống phòng không hiện đại. Xin cảm ơn Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đã tiếp tục ủng hộ Ukraine trong cuộc chiến chống lại kẻ xâm lược. Cùng nhau hướng tới chiến thắng!”
Như đã đưa tin, Bộ Quốc phòng Mỹ hôm thứ Sáu đã thông báo phân bổ 820 triệu USD hỗ trợ an ninh bổ sung cho Ukraine.
3. Phần Lan cho biết chiến tranh lan ra bên ngoài Ukraine 'tất nhiên' là một khả năng rất cao
Bộ trưởng Ngoại giao Phần Lan, Pekka Haavisto, đã nói rằng chiến tranh ở Âu Châu lan ra bên ngoài Ukraine “tất nhiên” là một khả năng và kêu gọi các nước hỗ trợ Kyiv.
Trong một cuộc phỏng vấn với CNN, Haavisto được hỏi liệu Ukraine có thể giành chiến thắng trong cuộc chiến chống lại Nga hay không. Anh ấy đã trả lời:
“Họ có thể duy trì tình hình và theo nghĩa đó, họ có thể giành chiến thắng trong trận chiến này. Tôi nghĩ rằng họ, tất nhiên, có tinh thần rất cao. Họ rất đoàn kết.”
Hôm thứ Ba, Phần Lan, Thụy Điển và Thổ Nhĩ Kỳ đã ký một bản ghi nhớ chung về các biện pháp an ninh để đổi lại việc Thổ Nhĩ Kỳ dỡ bỏ quyền phủ quyết đối với tư cách thành viên NATO của họ. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ, Recep Tayyip Erdoğan, sau đó cho biết Phần Lan và Thụy Điển phải giữ lời hứa về việc dẫn độ được đưa ra trong các cuộc đàm phán, nếu không việc phê chuẩn tư cách thành viên Nato của các quốc gia Bắc Âu sẽ không được gửi tới Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ.
Đầu ngày hôm nay, Haavisto nói trong một cuộc họp báo rằng Phần Lan và Thổ Nhĩ Kỳ đã không thảo luận về việc dẫn độ bất kỳ cá nhân hoặc nhóm người cụ thể nào trong các cuộc đàm phán tại hội nghị thượng đỉnh NATO ở Madrid vào đầu tuần này.
Đề cập đến cuộc điện thoại với Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ, Mevlüt Çavuşoğlu, Haavisto nói với các phóng viên:
“Chúng tôi đã đồng ý rằng bây giờ chúng tôi có một văn bản đã ký và mọi thứ chúng tôi đã ký đều có trong văn bản. Ở Madrid, chúng tôi không thảo luận về bất kỳ cá nhân hoặc bất kỳ danh sách nào với Thổ Nhĩ Kỳ”.
Haavisto nói với CNN rằng Phần Lan không thể duy trì sự trung lập khi nước láng giềng Nga trở thành một mối đe dọa an ninh.
Ông Haavisto nói:
“Tôi nghĩ đó là một thực tế mới. Tôi thực sự nghĩ rằng các kiến trúc an ninh Âu Châu đã bị phá vỡ. Đó là một tình huống mới. Có một loại bức tường sắt mới giữa Nga và các nước khác. Và tất nhiên, nó dựa trên sự gây hấn của Nga đối với nước láng giềng Ukraine”.
Ông nói thêm, cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine “đã thay đổi bầu không khí an ninh”.
4. Nga đã đe dọa đóng cửa đại sứ quán ở Bulgaria sau khi Sofia tuyên bố sẽ trục xuất 70 nhân viên ngoại giao Nga.
Đại sứ Nga tại Bulgaria, Eleonora Mitrofanova, cho biết việc đóng cửa đại sứ quán Nga chắc chắn sẽ dẫn đến việc đóng cửa đại sứ quán của Bulgaria tại Mạc Tư Khoa.
Đầu tuần này, Thủ tướng Bulgaria, Kiril Petkov, cho biết nước ông sẽ trục xuất 70 nhân viên ngoại giao Nga vì lo ngại các hoạt động gián điệp. Động thái này là vụ trục xuất các nhà ngoại giao Nga lớn nhất của Sofia trong những năm gần đây và làm giảm hơn một nửa quy mô ngoại giao của Mạc Tư Khoa tại Bulgaria.
Mitrofanova gọi việc trục xuất là một bước “thù địch chưa từng có” và cho biết đã thuyết phục Bulgaria đảo ngược quyết định của mình vào giữa trưa ngày thứ Sáu.
Trong một tuyên bố do đại sứ quán công bố hôm nay, Mitrofanova cho biết:
Thật không may, lời kêu gọi của chúng tôi đối với Bộ Ngoại giao Bulgaria đã bị phớt lờ.
Bà nói thêm:
Tôi dự định sẽ nhanh chóng đặt vấn đề về việc đóng cửa đại sứ quán của Nga tại Bulgaria trước giới lãnh đạo đất nước của tôi, điều này chắc chắn sẽ đồng nghĩa với việc đóng cửa cơ quan đại diện ngoại giao của Bulgaria tại Mạc Tư Khoa.
Mitrofanova nói, trách nhiệm về “hậu quả nghiêm trọng của bước này” sẽ thuộc về chính phủ của Thủ tướng Petkov.
5. Vương quốc Anh lên án việc “lợi dụng” tù nhân vì “mục đích chính trị” sau khi các công dân Anh bị buộc tội ở Donetsk
Hôm thứ Sáu, Bộ Trưởng Ngoại Giao Liz Truss của Vương quốc Anh đã lên án hành vi “lợi dụng” tù nhân vì “mục đích chính trị” sau khi lực lượng ly khai do Nga hậu thuẫn ở Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự xưng, gọi tắt là DPR, buộc tội hai công dân Anh khác là “lính đánh thuê nước ngoài”.
“Chúng tôi lên án việc lợi dụng các tù nhân chiến tranh và dân thường vì mục đích chính trị và đã nêu vấn đề này với Nga”
“Chúng tôi liên lạc thường xuyên với Chính phủ Ukraine về các trường hợp của họ và hoàn toàn ủng hộ Ukraine trong nỗ lực giành lại tự do cho họ”
Nhà cầm quyền của DPR hôm thứ Sáu cho biết họ đã buộc tội hai công dân Anh khác là “lính đánh thuê”
“Một cuộc điều tra hiện đang được tiến hành đối với lính đánh thuê người Anh Dylan Healy và Andrew Hill. Họ bị buộc tội theo các điều khoản tương tự như ba lính đánh thuê bị kết án trước đó. Một cuộc điều tra đang được tiến hành và các cáo buộc đã được đưa ra”, Thông tấn xã Donetsk dẫn lời một quan chức DPR.
Vào ngày 9 tháng 6, người Anh Aiden Aslin và Shaun Pinner, cùng với Brahim Saadoune, quốc tịch Maroc, đã bị kết án tử hình sau khi họ bị một tòa án ở DPR kết tội là “lính đánh thuê” cho Ukraine
Nhà chức trách DPR nói rằng ba người đàn ông là chiến binh nước ngoài đã bị lực lượng Nga bắt giữ ở thành phố Mariupol của Ukraine vào tháng Tư. RIA Novosti nói rằng Pinner, Aslin và Saadoune sẽ bị xử tử bằng cách xử bắn, và họ phải nộp đơn kháng cáo trước ngày 9 tháng 7.
6. Tin tặc Nga bị cáo buộc tấn công vào công ty năng lượng tư nhân lớn nhất Ukraine
Tin tặc Nga đã thực hiện một “cuộc tấn công mạng” vào tập đoàn năng lượng tư nhân lớn nhất Ukraine để trả đũa việc chủ sở hữu của nó phản đối cuộc chiến của Nga ở Ukraine, công ty cho biết hôm thứ Sáu.
DTEK Group, công ty sở hữu các nhà máy nhiệt điện và than ở nhiều vùng khác nhau của Ukraine, cho biết mục tiêu của vụ tấn công là “làm mất ổn định quy trình công nghệ” của các công ty phân phối và phát điện, và “khiến người tiêu dùng Ukraine không có điện.”
Tác động thực sự của vụ hack và hệ thống máy tính nào đã bị xâm phạm, vẫn chưa rõ ràng. Hiện chưa có báo cáo về tình trạng mất điện do sự việc gây ra. DTEK đã không trả lời yêu cầu bình luận.
Vụ hack được tiết lộ vài ngày sau khi Rinat Akhmetov, người giàu nhất Ukraine và là chủ sở hữu của DTEK, đã kiện Nga tại Tòa án Nhân quyền Âu Châu vì cáo buộc khiến Akhmetov thiệt hại hàng tỷ đô la về quyền tài sản.
Một nhóm hack nói tiếng Nga có tên XakNet tuyên bố đã xâm phạm mạng của DTEK trong tuần này và đăng ảnh chụp màn hình trên ứng dụng Telegram về dữ liệu DTEK để làm bằng chứng. Theo một cố vấn của chính phủ Mỹ và đồng minh, nhóm tấn công này nổi lên vào tháng 3 và tuyên bố tấn công vào các quan chức Ukraine như một cố gắng để ủng hộ cuộc chiến của Putin.
Alden Wahlstrom, nhà phân tích cấp cao của công ty an ninh mạng Mandiant của Mỹ, cho biết XakNet có mối liên hệ với chính phủ Nga.
Theo DTEK, vụ tấn công trùng hợp với vụ pháo kích của Nga trong tuần này nhằm vào một nhà máy nhiệt điện thuộc sở hữu của DTEK ở Kryvyi Rih, miền trung Ukraine. Theo DTEK, nhà máy này sử dụng 56.000 người.
Microsoft trong một báo cáo hồi tháng 4 đã đưa ra trường hợp rằng hack của Nga đôi khi được sử dụng song song với các cuộc tấn công quân sự. Báo cáo cho biết một cuộc tấn công mạng đã tấn công một công ty phát sóng của Ukraine vào ngày 1 tháng 3, cùng ngày với cuộc tấn công bằng hỏa tiễn của Nga nhằm vào một tháp truyền hình ở Kyiv.
7. Na Uy cam kết 1 tỷ euro để hỗ trợ “những người dũng cảm của Ukraine”, theo Thủ tướng Na Uy
Na Uy đã cam kết tài trợ một tỷ euro để hỗ trợ “những người dũng cảm” của Ukraine, Thủ tướng nước này Jonas Gahr Støre thông báo trong chuyến công du tới Kyiv hôm thứ Sáu.
Phát biểu trước các nhà báo trong cuộc họp báo chung với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy, Gahr Støre cho biết ông “phải đến Ukraine để bày tỏ tình đoàn kết của Na Uy với người dân Ukraine”.
“Tôi đến Kyiv hôm nay để nói sau hơn 4 tháng chiến tranh khủng khiếp rằng Na Uy sẽ cam kết đoàn kết với người dân Ukraine. Và chúng tôi sẽ cam kết hỗ trợ một tỷ euro cho đất nước và người dân của các bạn trong thời gian còn lại của năm 2022 và năm 2023,” Thủ tướng Na Uy nói.
Theo Gahr Støre, nguồn tài trợ này sẽ được sử dụng để cung cấp viện trợ nhân đạo và hỗ trợ các nỗ lực tái thiết và quốc phòng của Ukraine.
Zelenskiy cảm ơn Thủ tướng Na Uy về gói hỗ trợ, nói rằng Ukraine đánh giá cao rằng họ có “những người bạn thực sự” bên cạnh.
Zelenskiy gọi Na Uy là “thành viên cần mẫn và hợp lý của cộng đồng quốc tế”, đề cập đến quyết định của nước này ủng hộ các lệnh trừng phạt của Liên minh Âu Châu đối với Nga mặc dù Ukraine không phải là thành viên của khối.
Nhà lãnh đạo Ukraine cũng đáp trả cuộc tấn công bằng hỏa tiễn của Nga vào thành phố cảng Odesa được thực hiện vào đầu giờ ngày thứ Sáu, gọi đây là một ví dụ khác về “hành động khủng bố nhằm vào các thành phố của chúng tôi”.
“Sự tàn bạo này của Nga một lần nữa khẳng định quyết định đúng đắn của các đối tác của chúng tôi trong việc hỗ trợ Ukraine bằng vũ khí phòng thủ. Không có quốc gia nào bị bỏ mặc một mình chống lại tệ nạn này và tôi biết ơn Na U”, Zelenskiy tiếp tục nhấn mạnh cách đất nước này đã hỗ trợ Ukraine” ngay lập tức.
8. Tình báo Mỹ nhận định các cuộc tấn công vào các quan chức thân Nga ở miền nam Ukraine cho thấy phong trào phản kháng ngày càng tăng
Các quan chức Mỹ cho biết ba vụ ám sát nhắm vào các quan chức thân Nga trong hai tuần qua cho thấy một phong trào phản kháng đang bùng phát nhằm chống lại các chính quyền thân Nga đang chiếm đóng các vùng phía nam Ukraine.
Các quan chức Mỹ cho rằng cuộc kháng chiến có thể phát triển thành một cuộc phản kích rộng lớn hơn, điều này sẽ đặt ra một thách thức đáng kể đối với khả năng của Nga trong việc kiểm soát các vùng lãnh thổ mới chiếm được trên khắp Ukraine.
Điện Cẩm Linh “phải đối mặt với hoạt động đảng phái đang gia tăng ở miền nam Ukraine”, Avril Haines, giám đốc tình báo quốc gia, cho biết trong một hội nghị ở Washington, DC.
Mỹ cho rằng Nga không có đủ lực lượng ở Kherson để chiếm đóng và kiểm soát khu vực một cách hiệu quả, đặc biệt là sau khi phải rút các lực lượng khỏi khu vực cho cuộc chiến ở phía đông ở Donbas. Động thái này có thể đã cung cấp cho các đảng phái Ukraine một cơ hội để tấn công các quan chức Nga được cài đặt tại địa phương.
Ukraine cũng đang tiến hành các cuộc phản công gần Kherson, khiến các lực lượng Nga thêm căng thẳng.
Khu vực này rất quan trọng đối với việc Nga nắm giữ bờ Hắc Hải của Ukraine và kiểm soát việc tiếp cận bán đảo Crimea. Không rõ có bao nhiêu lực lượng Nga đang ở trong hoặc gần Kherson, nhưng một cuộc chiếm đóng trong một khu vực nơi người dân địa phương có tâm tình thù địch với những kẻ xâm lược đòi hỏi nhiều binh lính hơn là một cuộc chiếm đóng lãnh thổ một cách hòa bình.