Tờ New York Times có bài tường trình nhan đề “In Bleak Russian Cemetery, Sea of Crosses Signals War’s True Toll”, nghĩa là “Trong Nghĩa trang Nga ảm đạm này, biển thánh giá báo hiệu cuộc chiến thực sự.”
Ngày 15 tháng 2 năm 2023. Bakinskaya, Nga — Đó là một đám tang cô đơn. Bốn chiếc quan tài hẹp, vừa được kéo ra từ phía sau một chiếc xe tải có mái che, đặt trên giá đỡ dưới tuyết rơi dày đặc khi một linh mục Chính thống giáo thực hiện các nghi lễ cuối cùng. Ba người đào mộ trong chiếc áo khoác rách tả tơi đứng khoanh tay nghiêm trang. Một chiếc máy xúc đậu gần đó, sẵn sàng đào thêm những ngôi mộ.
“Lạy Chúa xin thương xót,” vị linh mục cầu nguyện khi thắp hương cho thi thể của những người lính Nga đã ngã xuống, chiếc áo lễ của ngài bị gió lạnh thổi bay.
Sau khi những xác chết đó được hạ xuống, bốn người lính nữa đã chết trong những chiếc quan tài phủ đầy màu đỏ thẫm được đưa đến với những nghi thức cuối cùng của họ.
Đây là nơi an nghỉ cuối cùng của nhiều người đàn ông đã hy sinh khi chiến đấu cho lực lượng lính đánh thuê tư nhân được gọi là Wagner, lực lượng đã dẫn đầu nỗ lực quân sự của Nga trong trận chiến kéo dài nhiều tháng ở thành phố Bakhmut của Ukraine.
Người sáng lập Wagner, Yevgeny V. Prigozhin, một nhà tài phiệt có mối quan hệ thân thiết với Tổng thống Vladimir V. Putin, đã ca ngợi lực lượng của ông là “có lẽ là đội quân giàu kinh nghiệm nhất thế giới hiện nay”.
Nhưng nghĩa trang đang phát triển nhanh chóng ở Bakinskaya, một thị trấn gần Hắc Hải, là bằng chứng cho thấy đội quân đánh thuê của ông ta - bao gồm nhiều cựu tù nhân được huấn luyện kém - đang hứng chịu những tổn thất to lớn trên chiến trường. Vào một ngày trong tuần gần đây, 9 người đàn ông đã được an táng tại nghĩa trang tương đối mới này, được thành lập cho những tân binh của Wagner, những người đã cho biết rằng họ muốn được chôn cất ở đó.
Cuối năm ngoái, các nhà hoạt động đã được thông báo về hoạt động gia tăng tại khu mộ này, nằm liền kề với một nghĩa trang được sử dụng bởi cộng đồng địa phương. Sau đó, nó chứa khoảng 50 ngôi mộ. Giờ đây, nó có khoảng 300 người, và những người quan sát nghĩa trang cho biết trung bình có từ bốn đến tám binh sĩ được chôn cất mỗi ngày; ước tính của phương tiện truyền thông địa phương thậm chí còn cao hơn, họ báo cáo có tới 16 ngôi mộ mỗi ngày.
Hầu như tất cả các ngôi mộ, được bao phủ bởi lớp tuyết mới, đều giống hệt nhau, mặc dù đôi khi có một tấm bia mộ Hồi giáo mỏng manh đứng ở đầu mộ, thay vì một cây thánh giá Chính thống giáo. Mỗi chiếc có một vòng hoa bằng nhựa theo kiểu logo Wagner — đỏ, vàng và đen với một ngôi sao vàng ở giữa. Chỉ có một ngôi mộ của Andrey V. Orlov, qua đời ngày 15 tháng 12 ở tuổi 28, có một bức ảnh và thêm một vòng hoa.
Việc chôn cất ở đây ít được chú ý cho đến cuối tháng 12, khi một nhà hoạt động phản chiến, Vitaly V. Wotanovsky, bắt đầu công bố những hình ảnh về nghĩa trang, bao gồm tên và ngày sinh của người chết, trên kênh Telegram của anh ấy. Mười ngày sau, vào ngày đầu năm mới, những bức ảnh chụp ông Prigozhin đặt hoa trên các ngôi mộ đã xuất hiện.
Ông Wotanovsky cho biết thương vong bắt đầu tăng lên khi trận chiến giành Bakhmut và ngôi làng Soledar gần đó ngày càng căng thẳng.
“Kể từ tháng 11, số người chết đã tăng lên đáng kể,” ông Wotanovsky, 51 tuổi, cho biết trong một cuộc phỏng vấn tại nhà riêng ở thành phố Krasnodar gần đó. Trước đây, ông đếm được khoảng 4 vụ chôn cất mỗi ngày, ông nói, nhưng lưu ý rằng vào những ngày gần đây, con số này là 11.
Ông Wotanovsky, người đã bị giam giữ 20 ngày kể từ khi cuộc xâm lược bắt đầu vì các hoạt động phản chiến của ông, có kiến thức gần như bách khoa về các nghĩa trang trong khu vực của mình. Ông ấy thu thập lời khuyên từ cư dân địa phương và tiếp tục kiểm đếm những người chết trong chiến tranh được chôn cất trong khu vực và đăng ảnh về các điểm đánh dấu mộ trên kênh Telegram của mình. Ông ấy nói rằng thông báo cho công chúng biết tên và danh tính của những người đã ngã xuống là cách duy nhất để ông ấy phản đối và cố gắng thay đổi dư luận.
Ông Wotanovsky, một cựu quân nhân Nga đã có nhiều năm làm việc cho quân đội, cho biết: “Đây là cách hợp pháp, bình thường duy nhất để nói với mọi người rằng chiến tranh là chết chóc, rằng điều đó thật tồi tệ, để họ bằng cách nào đó suy ngẫm về điều đó trong đầu”, Wotanovsky nói. Trước khi nghỉ hưu, ông là một kỹ sư liên lạc vô tuyến trong quân đội Nga.
Theo một phân tích của The New York Times, nhiều chiến binh Wagner được chôn cất ở Bakinskaya là các tù nhân đã bị kết án tù hình sự. Các cơ quan tình báo phương Tây, chính phủ Ukraine và hiệp hội quyền của tù nhân, Russia Behind Bars, ước tính rằng khoảng 40.000 tù nhân đã gia nhập lực lượng Nga kể từ tháng 7 – chiếm khoảng 10% số tù nhân của đất nước. Các quan chức Ukraine đã tuyên bố rằng gần 30.000 người trong số họ đã đào ngũ hoặc bị giết hoặc bị thương, nhưng con số này không thể được xác minh độc lập.
Một trong những người đào mộ tự hào khi chỉ ra cho các nhà báo đến thăm rằng những chiếc quan tài không được đặt trên mặt đất mà được đặt trên các giá đỡ riêng lẻ “một cách trang nghiêm”.
Một số nhà quan sát đã suy đoán rằng nghĩa địa là một mánh khóe quan hệ công chúng của ông Prigozhin, người đang ngày càng tìm kiếm công lao cho việc chiếm lãnh thổ Ukraine và được cho là có tham vọng chính trị.
Samuel Ramani, một cộng tác viên tại RUSI, cho biết: “Không giống như xu hướng chung ở Nga là cố gắng giảm thiểu thương vong và giảm nhẹ thiệt hại về nhân mạng, ông Prigozhin đang cố gắng thúc đẩy chủ nghĩa anh hùng quân sự và sự hy sinh” của những người lính của mình. Tổ chức tư vấn quốc phòng ở Anh, với các nghiên cứu chuyên sâu về nhóm này nói.
Cách nghĩa trang không xa, 20 phút đi xe dọc theo đường cao tốc của khu vực, là một khu nhà có một nhà nguyện được dựng lên để tưởng nhớ những chiến binh Wagner đã chết. Trong một chuyến thăm gần đây, các cổng xung quanh khu nhà đã bị đóng hoàn toàn. Các video ông Prigozhin đến thăm địa điểm này cho thấy những bức tường chứa hài cốt hỏa táng của một số chiến binh không xác định.
Đi thêm 10 phút nữa theo đường cao tốc là căn cứ Molkino, nơi mà các nhà quan sát cho rằng đã từng là trại huấn luyện cho binh lính Wagner kể từ năm 2015. Theo báo cáo của truyền thông Nga, Bộ Quốc phòng đã chi ít nhất 1 tỷ rúp, tương đương 13,6 triệu USD, để phát triển hoạt động huấn luyện của cơ sở này.
Căn cứ cấm dân thường tiếp cận, nhưng những người lính trong nhiều bộ đồng phục khác nhau là khách hàng chính tại một số quán cà phê, cửa hàng thức ăn nhanh và một cửa hàng tiện lợi ở khu vực lân cận.
Một binh sĩ tên là Abkhat cho biết anh ta đến từ vùng Samara, gần biên giới với Kazakhstan, và anh ta được phái đến Ukraine vào tối hôm đó.
Anh ấy nói rằng anh ấy 30 tuổi và anh ấy “tình nguyện không phải vì tiền mà vì tình yêu đất nước của tôi.”
Tại thủ phủ vùng Krasnodar, một thành phố có 900.000 dân, chiến tranh không bao giờ xa. Hàng không dân dụng đã bị đình chỉ kể từ ngày 24 tháng 2 năm ngoái, ngày Nga xâm lược và các máy bay chiến đấu thực hiện các nhiệm vụ huấn luyện trên không, bổ sung cho các cuộc tập trận chiến thuật đang diễn ra tại Molkino.
Khu vực Krasnodar, với dân số lớn thứ ba trong số 85 khu vực của Nga, có số vụ cao thứ hai về tội “làm mất uy tín của quân đội Nga”, một cáo buộc phổ biến đối với bất kỳ ai bày tỏ sự phản đối chiến tranh. Tái phạm có thể bị phạt tù tới 10 năm.
Trong một trường hợp gây chú ý và báo động cho các nhà hoạt động phản chiến địa phương, một cặp vợ chồng đã thảo luận về sự phản đối của họ đối với cuộc xâm lược với nhau khi họ đang dùng bữa tối tại một nhà hàng. Chủ cơ sở đã gọi cảnh sát, họ buộc tội hai vợ chồng có hành vi côn đồ nhỏ. Người vợ cũng bị buộc tội “làm mất uy tín” của quân đội Nga.
Bất chấp bầu không khí đáng sợ, bạn thân của ông Wotanovsky, Viktor V. Chirikov, cũng là một cựu quân nhân, tin rằng hành động đơn giản là đăng tin về người chết cuối cùng sẽ không chỉ chấm dứt chiến tranh mà còn làm sụp đổ hệ thống mà ông Putin xây dựng.
“Bạn có biết tại sao Đế chế Nga sụp đổ không?” anh ấy nói trong bếp của ông Wotanovsky. “Vì số lượng quan tài từ các mặt trận trong Thế chiến thứ nhất trở về những ngôi làng nơi những người đã ngã xuống sinh sống.”
“Có một thứ để xem trên TV hoặc máy tính là 'ồ, họ đang chiến đấu ở đó, họ đang giết chóc ở đó', giống như trong các trò chơi bắn súng trên máy tính. Nhưng mọi người bắt đầu hỏi 'tại sao chúng ta làm điều này?' khi họ nhìn thấy quan tài hoặc mộ chí những người bạn học của họ.”
Hai người đàn ông cho biết họ sẽ tiếp tục đếm số người chết khi thương vong gia tăng. Tại nghĩa trang ở Bakinskaya, dường như có chỗ cho nhiều thi thể hơn.
Ông Wotanovsky nói: “Họ vẫn sẽ cần thêm không gian.”
Source:New York Times