Cảm nghiệm về cuộc "Hội Ngộ Làng Sông-Qui Nhơn 2006"
Những ngày xưa thân ái
Cổ nhân xưa có ví đời người trôi nhanh tựa vó câu ngang qua cửa sổ, ngẩm nghĩ lại thật đúng vì vừa mới ngày nào còn là một thằng bé tóc xanh tâm hồn đầy thơ dại, chân đi đôi sandal trắng, đầu đội cái mũ nỉ hướng đạo xanh, bỡ ngỡ xách chiếc vali thiếc bước vào cổng chủng viện mà nay đầu đứa nào đứa nấy đều đã chớm hai màu tóc còn tâm hồn thì đã phủ đầy rong rêu bon chen của bụi thời gian.
Những tháng ngày xưa cùng nhau chung dưới một mái trường chủng viện, những tháng ngày xuất ra giữa dòng đời rồi tiếp đến là những đổi thay phận người trôi theo cùng vận nước, thấm thoát thế mà đã là bốn năm chục năm... Nhìn lại tất cả tựa một giấc nam kha.
Ngày hội “ về Làng Sông “ hôm nay bạn bè gặp lại nhau với bao buồn vui lẫn lộn, những nỗi bùi ngùi của ngày hội ngộ khiến tâm hồn chợt trào dâng một tình cảm gần như là thiêng liêng khi một lần nữa lại được bên nhau ăn ngủ, đùa chơi được đấu láo chuyện xưa, được xem lễ, được cất giọng chung hát lên bài Salve Regina dưới mái trường củ. Những giây phút sum vầy làm sống lại bao kỷ niệm.
Ôi nơi này ngày xưa tâm hồn chúng ta trong vắt với những lời nguyện cầu sớm tối. Nhớ làm sao những buổi sáng thức dậy theo tiếng chuông, thinh lặng nguyện gẩm, thinh lặng xếp hàng vào nguyện đường dâng lễ, thinh lặng ôn bài và thinh lặng ăn sáng. Rồi 4 giờ lên lớp buổi sáng, ba giờ lên lớp buổi chiều thật nghiêm túc với các cha giáo, những người thầy luôn rút hết ruột của mình ra mà gieo trồng tri thức cho đàn em. Khi nghĩ lại việc học hành thuở ấy chúng ta đều tự hào vì những kiến thức mà mình đã tiếp nhận : hễ thi tú tài thì bao giờ cũng là “một trăm em ơi… ! “.
Mà không phải chỉ tự hào chuyện học, cuối mỗi chiều khi mà tiếng chuông báo giờ chơi đến là tất cả các lớp đều oà lên như ong vở tổ để nhào ra sân chơi. Suốt một giờ trên khắp các mặt sân bóng rổ, bóng chuyền… luôn vang lên những tiếng banh lẫn tiếng đùa vui. Chính nhờ vậy mà mỗi khi đi thi đấu với các trường bạn it khi chúng ta phải về không.
Giờ chơi hết là đến giờ cơm với ba tầng cà mèn cùng những món truyền thống như rau muống nguyên cây chấm mắm cái, cá ngừ nguyên con kho lạt, cá ngừ mắm khúc bự, đậu phụng rang, đậu phụng hộp, trứng bột đầy cà mèn …cùng các hàng chưng bày kinh điển như bình nước mắm hai vòi, song cơm đầy vun, ấm nước lạnh … Bữa nào đại lễ thì được nâng tiêu chuẩn lên 4 tầng : vào nhà cơm thấy vậy là mừng hết lớn.
Cơm nước xong từng nhóm di chuyển trên sân bóng sôi nổi chuyện trò, rồi là im lặng đi đi lại lại lần hạt, rồi im lặng lên nguyện đường cầu nguyện, rồi im lặng ôn bài, rồi im lặng sửa soạn giường chiếu, rồi cùng quỳ gối cất tiếng hát tiễn đưa một ngày bằng “ Con dâng linh hồn trong tay Chúa…” để rồi tất cả chìm vào im lặng của đêm.
Cứ thế trôi đi những tháng những ngày, cứ thế tâm hồn ngày càng được nâng lên để theo bước Đức Kitô mục tử với một trái tim trong sạch và một tâm hồn quãng đại, cứ thế tình bạn ngày càng thêm sâu sắc giữa những kẻ sống bên nhau như anh em ruột.
Dọc đường tu trì sĩ số chủng sinh cứ lần lượt rụng bớt, đứa thì bị đuổi vì đạo đức, đứa vì học lực kém, đứa thì thấy không thích hợp nên tự xin được lui binh. Năm đầu khoảng 10 bạn, năm sau khoảng 5 bạn …. Từ khoảng năm chục người ở đệ thất thì đến lớp đệ nhất còn lại khoảng hơn chục mạng. Rồi thêm 7 năm đại chủng viện sàng lọc thêm và số người bước tới lý tưởng linh mục chỉ mong là còn ở số nhiều, mà được như thế thì việc giáo dục cũng coi như đã đạt yêu cầu ! Ôi công việc chọn chủ chăn cho nước trời quả là một kỳ công của chủng viện.
…Và cũng vì thế nếu lấy số đông làm chổ dựa thì khi nói chuyện với mấy thằng tu xuất các đấng thầy cả cũng đừng buồn lòng làm chi nếu bọn “ta ru” kia cứ khăng khăng bảo chúng nó có lý hơn : vì lẽ phải là phải thuộc về số đông kia mà … Nhưng dù sao khi nghĩ về chủng viện thì bao giờ trong hồn ta cũng :
Muốn hôn từng nắm đất
Muốn kéo hết hương trời
Để nghe gì đã mất
Để thấy những đùa chơi
Ôi ! Những ngày xưa thân ái. ..
Tu xuất
tu không thành ta đành thành tu xuất
bon chen vào cuộc được mất trần gian
ngơ ngáo như mán xuống khỏi đại ngàn
hành xuất xử hệt còn đang mộng tưởng
mở miệng bay hương kinh cầu tối sớm
những pater deus cum tuo
giữa cõi gian mà vẫn thật ngây ngô
một chốn để dung thân tìm đỏ mắt
nẻo hắc bạch tâm đà phân định sẵn
mười là do năm cộng lại với năm
có biết đâu có thể tới mười lăm
và có thể là dăm ba chục vạn !
ngàn giáo huấn thuở xưa nên lẽ sống
chuyện được thua coi cứ nhẹ như không
dẫu trắng tay vẫn chẳng mấy bận lòng
giàu sang cũng coi như tuồng huyễn hoặc
mang dấu ấn đời tu nên kệ mặc
dòng đời trôi ta cứ mãi là ta
đã tu ra mà cứ ngỡ như là…
ta vẫn còn đang tu ta chưa xuất …
Ta-Ru
Những ngày xưa thân ái
Cổ nhân xưa có ví đời người trôi nhanh tựa vó câu ngang qua cửa sổ, ngẩm nghĩ lại thật đúng vì vừa mới ngày nào còn là một thằng bé tóc xanh tâm hồn đầy thơ dại, chân đi đôi sandal trắng, đầu đội cái mũ nỉ hướng đạo xanh, bỡ ngỡ xách chiếc vali thiếc bước vào cổng chủng viện mà nay đầu đứa nào đứa nấy đều đã chớm hai màu tóc còn tâm hồn thì đã phủ đầy rong rêu bon chen của bụi thời gian.
Những tháng ngày xưa cùng nhau chung dưới một mái trường chủng viện, những tháng ngày xuất ra giữa dòng đời rồi tiếp đến là những đổi thay phận người trôi theo cùng vận nước, thấm thoát thế mà đã là bốn năm chục năm... Nhìn lại tất cả tựa một giấc nam kha.
Ngày hội “ về Làng Sông “ hôm nay bạn bè gặp lại nhau với bao buồn vui lẫn lộn, những nỗi bùi ngùi của ngày hội ngộ khiến tâm hồn chợt trào dâng một tình cảm gần như là thiêng liêng khi một lần nữa lại được bên nhau ăn ngủ, đùa chơi được đấu láo chuyện xưa, được xem lễ, được cất giọng chung hát lên bài Salve Regina dưới mái trường củ. Những giây phút sum vầy làm sống lại bao kỷ niệm.
Ôi nơi này ngày xưa tâm hồn chúng ta trong vắt với những lời nguyện cầu sớm tối. Nhớ làm sao những buổi sáng thức dậy theo tiếng chuông, thinh lặng nguyện gẩm, thinh lặng xếp hàng vào nguyện đường dâng lễ, thinh lặng ôn bài và thinh lặng ăn sáng. Rồi 4 giờ lên lớp buổi sáng, ba giờ lên lớp buổi chiều thật nghiêm túc với các cha giáo, những người thầy luôn rút hết ruột của mình ra mà gieo trồng tri thức cho đàn em. Khi nghĩ lại việc học hành thuở ấy chúng ta đều tự hào vì những kiến thức mà mình đã tiếp nhận : hễ thi tú tài thì bao giờ cũng là “một trăm em ơi… ! “.
Mà không phải chỉ tự hào chuyện học, cuối mỗi chiều khi mà tiếng chuông báo giờ chơi đến là tất cả các lớp đều oà lên như ong vở tổ để nhào ra sân chơi. Suốt một giờ trên khắp các mặt sân bóng rổ, bóng chuyền… luôn vang lên những tiếng banh lẫn tiếng đùa vui. Chính nhờ vậy mà mỗi khi đi thi đấu với các trường bạn it khi chúng ta phải về không.
Giờ chơi hết là đến giờ cơm với ba tầng cà mèn cùng những món truyền thống như rau muống nguyên cây chấm mắm cái, cá ngừ nguyên con kho lạt, cá ngừ mắm khúc bự, đậu phụng rang, đậu phụng hộp, trứng bột đầy cà mèn …cùng các hàng chưng bày kinh điển như bình nước mắm hai vòi, song cơm đầy vun, ấm nước lạnh … Bữa nào đại lễ thì được nâng tiêu chuẩn lên 4 tầng : vào nhà cơm thấy vậy là mừng hết lớn.
Cơm nước xong từng nhóm di chuyển trên sân bóng sôi nổi chuyện trò, rồi là im lặng đi đi lại lại lần hạt, rồi im lặng lên nguyện đường cầu nguyện, rồi im lặng ôn bài, rồi im lặng sửa soạn giường chiếu, rồi cùng quỳ gối cất tiếng hát tiễn đưa một ngày bằng “ Con dâng linh hồn trong tay Chúa…” để rồi tất cả chìm vào im lặng của đêm.
Cứ thế trôi đi những tháng những ngày, cứ thế tâm hồn ngày càng được nâng lên để theo bước Đức Kitô mục tử với một trái tim trong sạch và một tâm hồn quãng đại, cứ thế tình bạn ngày càng thêm sâu sắc giữa những kẻ sống bên nhau như anh em ruột.
Dọc đường tu trì sĩ số chủng sinh cứ lần lượt rụng bớt, đứa thì bị đuổi vì đạo đức, đứa vì học lực kém, đứa thì thấy không thích hợp nên tự xin được lui binh. Năm đầu khoảng 10 bạn, năm sau khoảng 5 bạn …. Từ khoảng năm chục người ở đệ thất thì đến lớp đệ nhất còn lại khoảng hơn chục mạng. Rồi thêm 7 năm đại chủng viện sàng lọc thêm và số người bước tới lý tưởng linh mục chỉ mong là còn ở số nhiều, mà được như thế thì việc giáo dục cũng coi như đã đạt yêu cầu ! Ôi công việc chọn chủ chăn cho nước trời quả là một kỳ công của chủng viện.
…Và cũng vì thế nếu lấy số đông làm chổ dựa thì khi nói chuyện với mấy thằng tu xuất các đấng thầy cả cũng đừng buồn lòng làm chi nếu bọn “ta ru” kia cứ khăng khăng bảo chúng nó có lý hơn : vì lẽ phải là phải thuộc về số đông kia mà … Nhưng dù sao khi nghĩ về chủng viện thì bao giờ trong hồn ta cũng :
Muốn hôn từng nắm đất
Muốn kéo hết hương trời
Để nghe gì đã mất
Để thấy những đùa chơi
Ôi ! Những ngày xưa thân ái. ..
Tu xuất
tu không thành ta đành thành tu xuất
bon chen vào cuộc được mất trần gian
ngơ ngáo như mán xuống khỏi đại ngàn
hành xuất xử hệt còn đang mộng tưởng
mở miệng bay hương kinh cầu tối sớm
những pater deus cum tuo
giữa cõi gian mà vẫn thật ngây ngô
một chốn để dung thân tìm đỏ mắt
nẻo hắc bạch tâm đà phân định sẵn
mười là do năm cộng lại với năm
có biết đâu có thể tới mười lăm
và có thể là dăm ba chục vạn !
ngàn giáo huấn thuở xưa nên lẽ sống
chuyện được thua coi cứ nhẹ như không
dẫu trắng tay vẫn chẳng mấy bận lòng
giàu sang cũng coi như tuồng huyễn hoặc
mang dấu ấn đời tu nên kệ mặc
dòng đời trôi ta cứ mãi là ta
đã tu ra mà cứ ngỡ như là…
ta vẫn còn đang tu ta chưa xuất …
Ta-Ru