Ý nghĩa đích thực câu nói lệ thuộc vào cảm xúc người nói và hoàn cảnh lúc phát ngôn. Phúc Âm tuần này thuật lại lời tự thú công khai khi Tôma đối diện với Đức Kitô. Ông tuyên xưng
‘Lậy Chúa con, lậy Thiên Chúa của con’.
Tôma chứng kiến cái chết đau thương, kinh hãi của thầy. Theo ông con đường theo Thầy cũng chết theo. Đời ông không còn cơ hội tuyên xưng Thầy nữa vì chính mắt chứng kiến Thầy đã chết. Nếu có nói về Thầy cũng chỉ là kể lại chuỗi ngày vàng son, huy hoàng bước theo Thầy. Chỉ có thế. Một trang sử đã lật qua. Một niềm hy vọng đã tàn lụi. Một ước mong đã chết. Một tương lai đen tối, mù mịt đang đón chờ.
Toma vắng mặt khi Đức Kitô hiện ra với các môn đệ. Phúc Âm không nói rõ nguyên do. Rất có thể Tôma âm thầm tính toán giữa về quê cũ, sống lại nghề xưa hay bỏ làng xóm ra đi ẩn thân phương xa. Cách biệt khỏi người thân quen. Còn mặt mũi nào nhìn lại họ. Ngày mai ra sao chưa rõ.
Điều chắc chắn là Tôma đang lo lắng, tâm tư rối bời. Nhiều tư tưởng lẫn lộn xuất hiện trong đầu khiến ông thấy bất an. Vì thế khi thân hữu xác quyết họ đã nhìn thấy Thầy. Tôma không tin. Ông đưa điều kiện được sờ tay vào vết thương Thầy mới tin, ngoài ra đừng mong. Tôma đưa điều kiện ngoài khả năng loài người. Ngoài Thiên Chúa ra không ai có khả năng thoả mãn điều Tôma đòi hỏi. Đây là một đòi hỏi quá đáng, vượt quá khả năng loài nguời có thể thoả mãn. Bởi vì đòi điều không thể thực hiện được. Không thoả mãn nên Toma đau khổ; trong khi các tông đồ khác hưởng bình an, hạnh phúc vì nhận được bình an từ Đấng Phục Sinh. Ngài đến mang bình an, hạnh phúc.
Quà tặng
Như người đi xa trở về Đức Kitô sống lại từ cõi chết Ngài tặng cho các tông đồ những món quà hết sức đặc biệt. Quà Ngài ban tặng các môn đệ là quà quí giá, giá trị vô song vì chúng mang lại sự sống. Món quà đầu tiên Đức Kitô ban tặng các tông đồ là món quà bình an.
Bình an cho các con
Món quà thứ hai quan trọng hơn nữa đó chính là Thánh Thần.
Hãy nhận lấy Thánh Thần
Thánh Thần là nguồn sống đích thực Đức Kitô trao cho các môn đệ và những ai tin theo Ngài.
Mong đợi
Bình thường tám ngày không dài nhưng đối với một người sống trong lo âu, sầu khổ, chán nản và cô đơn. Tám ngày thất vọng chờ đợi quả là cõi thiên thu. Khi chờ đợi thời gian dường như ngừng trôi. May thay Tôma được toại nguyện. Đức Kitô xuất hiện, gọi đích danh. Không còn nghi ngờ gì nữa. Tôma tuyên xưng một cách công khai. Có Chúa Tôma vui hẳn. Đời lên hương, không còn buồn sầu, cô đơn nhưng hy vọng vươn cao.
Tôma trả giá khá đắt cho tư tưởng đóng khung của mình. Tôma không chấp nhận bất cứ tư tưởng nào ngoài ý riêng ông. Trong khi các tông đồ khác sống vui vẻ trong niềm hạnh phúc hoan lạc, an bình, đầy hy vọng, không sợ sệt, lo âu.
Tôma tiếp tục sống trong lo sợ, chán nản, tuyệt vọng. Sống chung, ăn cùng mâm, ở chung nhà với các tông đồ khác nhưng tâm tư khác biệt. Tôma có tâm sự riêng, thế giới riêng. Ông không tin Thầy đã sống lại như tường thuật các bạn, cũng chẳng tin phụ nữ loan báo tin vui.
Ốc đảo
Người nào tạo thế giới riêng cho mình, người đó sống trong đau khổ, cô đơn. Họ lạc lõng giữa một thế giới đông người. Gọi là ốc đảo hay thế giới riêng vì chính họ tự tạo ra thế giới riêng đó. Thế giới riêng vây quanh, cuốn chặt, trói buộc cuộc đời họ. Vì là thế giới riêng nên thế giới đó tạo ra rào cản, ngăn người khác xâm nhập. Bén bảng đến gần bị xua đuổi. Chính vì thế mà kẻ tạo ra thế giới riêng thường sống trong cô đơn, dù quanh họ có nhiều người thân muốn giúp đỡ, muốn an ủi, tháo gỡ cái hàng rào vô hình kia, nhưng chủ nó không cho, khư khư bám giữ cho riêng mình.
Người sống trong thế giới riêng thường quá khích, khó tính. Khắt khe với người thân và với chính họ. Khắt khe như thế nên cuộc sống là một gánh nặng. Cuộc đời là những chuỗi ngày buồn chán. Họ cố gắng vùng vẫy thoát ra khỏi thế giới riêng nhưng không được vì không nhận ra người thắt chặt cái nút vô hình kia là chính họ. Người khác không thể tháo gỡ. Chính họ phải tháo gỡ cho mình. Họ chỉ có thể tháo gỡ khi tay họ buông lỏng đầu nút giây. Nhưng mấy ai chịu làm điều đó bởi vì nút giây phục vụ như cái phao nằm trong tay tạo cho cảm giác an toàn. Cần nắm chắc vào nó để khỏi chìm sâu đáy vực.
Tư tưởng dẫn đến ốc đảo là tư tưởng từ chối chân lí, sự thật, cởi mở và lắng nghe. Tư tưởng này làm hại cả thể lí lẫn tâm linh. Niềm tin Kitô không chấp nhận những tư tưởng đóng kín, đóng khung vì như thế là phản lại linh ứng, hướng dẫn của Thánh Thần. Thánh Thần Chúa đóng vai trò mặc khải. Từ chối cởi mở, đón nhận và thay đổi chính là lạc trong tư tưởng. Ngày đêm lạc lõng, luẩn quẩn trong tư tưởng. Nhẹ thì lâm vào tình trạng quẩn trí. Nặng biến thành tâm thần hoặc điên loạn.
Hãy năng xin ơn Thánh Thần là nguồn sống đích thực.
‘Lậy Chúa con, lậy Thiên Chúa của con’.
Tôma chứng kiến cái chết đau thương, kinh hãi của thầy. Theo ông con đường theo Thầy cũng chết theo. Đời ông không còn cơ hội tuyên xưng Thầy nữa vì chính mắt chứng kiến Thầy đã chết. Nếu có nói về Thầy cũng chỉ là kể lại chuỗi ngày vàng son, huy hoàng bước theo Thầy. Chỉ có thế. Một trang sử đã lật qua. Một niềm hy vọng đã tàn lụi. Một ước mong đã chết. Một tương lai đen tối, mù mịt đang đón chờ.
Toma vắng mặt khi Đức Kitô hiện ra với các môn đệ. Phúc Âm không nói rõ nguyên do. Rất có thể Tôma âm thầm tính toán giữa về quê cũ, sống lại nghề xưa hay bỏ làng xóm ra đi ẩn thân phương xa. Cách biệt khỏi người thân quen. Còn mặt mũi nào nhìn lại họ. Ngày mai ra sao chưa rõ.
Điều chắc chắn là Tôma đang lo lắng, tâm tư rối bời. Nhiều tư tưởng lẫn lộn xuất hiện trong đầu khiến ông thấy bất an. Vì thế khi thân hữu xác quyết họ đã nhìn thấy Thầy. Tôma không tin. Ông đưa điều kiện được sờ tay vào vết thương Thầy mới tin, ngoài ra đừng mong. Tôma đưa điều kiện ngoài khả năng loài người. Ngoài Thiên Chúa ra không ai có khả năng thoả mãn điều Tôma đòi hỏi. Đây là một đòi hỏi quá đáng, vượt quá khả năng loài nguời có thể thoả mãn. Bởi vì đòi điều không thể thực hiện được. Không thoả mãn nên Toma đau khổ; trong khi các tông đồ khác hưởng bình an, hạnh phúc vì nhận được bình an từ Đấng Phục Sinh. Ngài đến mang bình an, hạnh phúc.
Quà tặngNhư người đi xa trở về Đức Kitô sống lại từ cõi chết Ngài tặng cho các tông đồ những món quà hết sức đặc biệt. Quà Ngài ban tặng các môn đệ là quà quí giá, giá trị vô song vì chúng mang lại sự sống. Món quà đầu tiên Đức Kitô ban tặng các tông đồ là món quà bình an.
Bình an cho các con
Món quà thứ hai quan trọng hơn nữa đó chính là Thánh Thần.
Hãy nhận lấy Thánh Thần
Thánh Thần là nguồn sống đích thực Đức Kitô trao cho các môn đệ và những ai tin theo Ngài.
Mong đợi
Bình thường tám ngày không dài nhưng đối với một người sống trong lo âu, sầu khổ, chán nản và cô đơn. Tám ngày thất vọng chờ đợi quả là cõi thiên thu. Khi chờ đợi thời gian dường như ngừng trôi. May thay Tôma được toại nguyện. Đức Kitô xuất hiện, gọi đích danh. Không còn nghi ngờ gì nữa. Tôma tuyên xưng một cách công khai. Có Chúa Tôma vui hẳn. Đời lên hương, không còn buồn sầu, cô đơn nhưng hy vọng vươn cao.
Tôma trả giá khá đắt cho tư tưởng đóng khung của mình. Tôma không chấp nhận bất cứ tư tưởng nào ngoài ý riêng ông. Trong khi các tông đồ khác sống vui vẻ trong niềm hạnh phúc hoan lạc, an bình, đầy hy vọng, không sợ sệt, lo âu.
Tôma tiếp tục sống trong lo sợ, chán nản, tuyệt vọng. Sống chung, ăn cùng mâm, ở chung nhà với các tông đồ khác nhưng tâm tư khác biệt. Tôma có tâm sự riêng, thế giới riêng. Ông không tin Thầy đã sống lại như tường thuật các bạn, cũng chẳng tin phụ nữ loan báo tin vui.
Ốc đảoNgười nào tạo thế giới riêng cho mình, người đó sống trong đau khổ, cô đơn. Họ lạc lõng giữa một thế giới đông người. Gọi là ốc đảo hay thế giới riêng vì chính họ tự tạo ra thế giới riêng đó. Thế giới riêng vây quanh, cuốn chặt, trói buộc cuộc đời họ. Vì là thế giới riêng nên thế giới đó tạo ra rào cản, ngăn người khác xâm nhập. Bén bảng đến gần bị xua đuổi. Chính vì thế mà kẻ tạo ra thế giới riêng thường sống trong cô đơn, dù quanh họ có nhiều người thân muốn giúp đỡ, muốn an ủi, tháo gỡ cái hàng rào vô hình kia, nhưng chủ nó không cho, khư khư bám giữ cho riêng mình.
Người sống trong thế giới riêng thường quá khích, khó tính. Khắt khe với người thân và với chính họ. Khắt khe như thế nên cuộc sống là một gánh nặng. Cuộc đời là những chuỗi ngày buồn chán. Họ cố gắng vùng vẫy thoát ra khỏi thế giới riêng nhưng không được vì không nhận ra người thắt chặt cái nút vô hình kia là chính họ. Người khác không thể tháo gỡ. Chính họ phải tháo gỡ cho mình. Họ chỉ có thể tháo gỡ khi tay họ buông lỏng đầu nút giây. Nhưng mấy ai chịu làm điều đó bởi vì nút giây phục vụ như cái phao nằm trong tay tạo cho cảm giác an toàn. Cần nắm chắc vào nó để khỏi chìm sâu đáy vực.
Tư tưởng dẫn đến ốc đảo là tư tưởng từ chối chân lí, sự thật, cởi mở và lắng nghe. Tư tưởng này làm hại cả thể lí lẫn tâm linh. Niềm tin Kitô không chấp nhận những tư tưởng đóng kín, đóng khung vì như thế là phản lại linh ứng, hướng dẫn của Thánh Thần. Thánh Thần Chúa đóng vai trò mặc khải. Từ chối cởi mở, đón nhận và thay đổi chính là lạc trong tư tưởng. Ngày đêm lạc lõng, luẩn quẩn trong tư tưởng. Nhẹ thì lâm vào tình trạng quẩn trí. Nặng biến thành tâm thần hoặc điên loạn.
Hãy năng xin ơn Thánh Thần là nguồn sống đích thực.