LỄ KHÁNH THÀNH VÀ CUNG HIẾN NHÀ THỜ CHÁNH TÒA BÀ RỊA
Bà Rịa – Vũng Tàu, sáng nay vào lúc 6h30 ngày 10 tháng 04 năm 2010, tại Nhà Thờ Chánh Tòa Bà Rịa ( số 227 Đường Cách Mạng Thánh Tám, Phường Phước Hiệp, Thị xã Bà Rịa, Tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu) d tổ chức Lễ Khánh Thành và Cung Hiến Nhà Thờ Chánh Tòa Bà Rịa. Các em Thiếu Nhi, các bà mẹ Công Giáo cùng cộng đoàn dân Chúa trong Giáo Phận đã xếp hàng đón Đức Hồng Y, Quý Đức Cha, Quý Viện Phụ, Quý Cha, Quý tu sĩ nam nữ, các Chủng sinh Tu viện Thánh Phaolô, Quý ân nhân và Quý khách từ cổng vào tiền sảnh Nhà Thờ Chánh Tòa trong tiếng kèn vang và những tràn pháo tay thật giòn giã.
Đúng 8h00 đoàn rước Đức Giám Mục và trên 150 Linh Mục thuộc Giáo Phận Bà Rịa tiến về tiền sảnh Nhà Thờ trong tiếng nhạc hoành tráng của ban kèn đồng thật trang nghiêm và sốt sắng. Quý Cha đồng tế dừng lại các bậc thềm Nhà Thờ, Quý Đức Cha đồng tế dừng lại trên tiền sảnh Nhà Thờ ngay trước cửa chính Nhà Thờ Chánh Tòa cùng hướng về tượng Đức Mẹ Maria – Mẹ Thiên Chúa, bổn mạng Giáo Phận Bà Rịa, là tước hiệu của Nhà Thờ Chánh Tòa Bà Rịa. Quý cha cũng dừng lại trước tượng hai Thánh Tông Đồ Phêrô và Phaolô, cột trụ của Giáo Hội. Đức Giám Mục Giáo Phận Tôma Nguyễn Văn Trâm làm phép thánh hóa,bỏ hương, rẩy nước phép và xông hương các bức tượng.
Sau nghi thức làm phép tượng, Đức Cha Giáo Phận Bà Rịa, Đức Hồng và Đức Cha Chủ tịch Hội Đồng Giám Mục Việt Nam cắt băng khánh thành Nhà Thờ Chánh Tòa.
Kế tiếp, để ghi dấu Cung Hiến Nhà Thờ Chánh Tòa hôm nay, Đức Giám Mục Giáo Phận đã mở tấm bia lưu niệm, trên ghi khắc dòng chữ “Lễ Cung Hiến Nhà Thờ Chánh Tòa Bà Rịa Do Đức Cha Tôma Nguyễn Văn Trâm, Giám Mục Giáo Phận Bà Rịa Chủ Sự Ngày 10-04-2010”.
Sau đó “ Mở cửa Nhà Thờ Chánh Tòa” một Thầy giúp Lễ trao chìa khóa cho Đức Giám Mục Giáo Phận, Đức Giám Mục trao chìa khóa cho Cha sở Nhà Thờ Chánh Tòa, Cha sở Nhà Thờ Chánh Tòa mở cửa Nhà Thờ và đoàn đồng tế tiến vào trong Thánh Đường.
Truớc khi cử hành Thánh Lễ Cung Hiến, Đức Giám Mục Giáo Phận giới thiệu từng vị Giám Mục với cộng đoàn:
1. Đức Cha Phêrô Nguyễn Văn Nhơn, Giám Mục Đà Lạt, Chủ tịch Hội Đồng Giám Mục Việt Nam.
2. Đức Hồng Y Gioan Baotixita Phạm Minh Mẫn, Tổng Giám Mục Giáo Phận Sài Gòn.
3. Đức Cha Stêphanô Nguyễn Như Thể, Tổng Giám Mục Huế.
4. Đức Cha Giuse Nguyễn Chí Linh, Giám Mục Thanh Hóa, phó Chủ tịch Hội Đồng Giám Mục Việt Nam.
5. Đức Cha Giuse Võ Đức Minh, Giám Mục Nha Trang, phó Tổng thư ký Hội Đồng Giám Mục Việt Nam.
6. Đức Cha Giacôbê Nguyễn Văn Mầu, Nguyên Giám Mục Vĩnh Long.
7. Đức Cha Phaolô Nguyễn Văn Hòa, Nguyên Giám Mục Nha Trang.
8. Đức Cha Phaolô Cao Đình Thuyên, Giám Mục Vinh.
9. Đức Cha Giuse Nguyễn Văn Yến, Nguyên Giám Mục Phát Diệm.
10. Đức Cha Phêrô Trần Đình Tứ, Giám Mục Phú Cường.
11. Đức Cha Phaolô Bùi Văn Đọc, Giám Mục Mỹ Tho.
12. Đức Cha Giuse Trần Xuân Tiếu, Giám Mục Long Xuyên.
13. Đức Cha Phêrô Nguyễn Soạn, Giám Mục Quy Nhơn.
14. Đức Cha Tôma Nguyễn Văn Tân, Giám Mục Vĩnh Long.
15. Đức Cha Giuse Vũ Duy Thống, Giám Mục Phan Thiết.
16. Đức Cha Giuse Hoàng Văn Tiệm, Giáo Phận Bùi Chu.
17. Đức Cha Phaolô Nguyễn Thanh Hoan, Nguyên Giám Mục Phan Thiết.
18. Đức Cha Giuse Vũ Văn Thiên, Giám Mục Hải Phòng.
19. Đức Cha Stêphanô Tri Bửu Thiên, Giám Mục phó Cần Thơ.
20. Đức Cha Antôn Vũ Huy Chương, Giám Mục Hưng Hóa.
21. Đức Cha Đaminh Nguyễn Chu Trinh, Giám Mục Xuân Lộc.
22. Đức Cha Phanxicô Xaviê Lê Văn Hồng, Giám Mục Phụ Tá Huế.
23. Đức Cha Giuse Châu Ngọc Tri, Giám Mục Đà Nẵng.
24. Đức Cha Giuse Đặng Đức Ngân,Giám Mục Lạng Sơn.
25. Đức Cha Costma Hoàng Văn Đạt, Giám Mục Bắc Ninh
26. Đức Cha Phêrô Nguyễn Văn Khảm, Giám Mục Phụ Tá Sài Gòn.
27. Laurensô Chu Văn Minh, Giám Mục phụ tá Hà Nội.
28. Đức Cha Giuse Nguyễn Năng, Giám Mục Phát Diệm.
29. Đức Cha Vinh Sơn Nguyễn Văn Bản, Giám Mục Ban Mê Thuột.
30. Đức Cha Matthêu Nguyễn Văn Khôi, Giám Mục Phụ Tá Quy Nhơn.
31. Đức Cha Tôma Vũ Đình Thiều, Giám Mục Phụ Tá Xuân Lộc.
Sau lời giới thiệu của Đức Cha Giáo Phận là đến phần hiệp dâng Thánh Lễ.
Hôm nay, khi cử hành Thánh Lễ tuần Bát Nhật Phục Sinh với Nghi Lễ Cung Hiến Nhà Thờ và Thánh Hiến Bàn Thờ, trong phần nghi thức nhập Lễ, Đức Giám Mục chủ sự sẽ làm phép nước, biểu tượng của sự sống và ơn thanh tẩy. Ngài rẩy nước Thánh trên cộng đoàn phụng vụ khẩn cầu ơn tha thứ để sống mới trong Chúa Kitô Phục Sinh, Ngài cũng rảy nước thanh tẩy trên các tường Nhà Thờ, các ảnh tượng, Nhà tạm, Thánh Giá và Bàn Thờ mới.
Trong phần chia sẽ Tin Mừng, Đức Cha Giuse Vũ Duy Thống có đôi lời về Nhà Thờ Chánh Tòa Bà Rịa là một công trình mang nhiều ý nghĩa cho nhịp sống của vùng của Giáo Phận cũng như cho lẽ sống đức tin của mọi tín hữu, cho nên giống như mọi Nhà Thờ, Nhà Thờ Chánh Tòa là dấu chỉ biểu thị sự hiện diện của Thiên Chúa.
Truớc phần phụng vụ Thánh Thể, Đức Giám Mục Giáo Phận đã long trọng cử hành nghi thức Cung Hiến và Xức Dầu.
Vì được xây dựng để dành riêng cho việc tập họp dân Chúa và cử hành các mầu nhiệm Thánh, nên Nhà Thờ phải được Cung Hiến để trở thành Nhà của Thiên Chúa. Bàn Thờ là nơi cử cử hành hy tế thập giá của Chúa Kitô, đồng thời cũng là bàn tiệc Thánh Thể mà dân Chúa được mời đến tham dự khi dâng Thánh Lễ, nên cũng phải được thánh hiến cách long trọng.
Khi Nhà Thờ được Cung Hiến thì tất cả những gì đặt trong đó như Thánh Giá, Nhà Tạm, đàng Thánh Giá, các ảnh tưởng, đàn, chuông … đều được làm phép do chính nghi thức Cung Hiến Thánh Đường.
Nghi thức diễn ra theo thứ tự sau đây:
1. Kinh cầu các Thánh.
2. Đặt hài cốt các Thánh tử đạo Việt Nam.
- Thánh Matthêô Lê Văn Gẫm.
- Thánh Phêrô Hoàng Khanh.
- Thánh nữ Anê Lê Thị Thành.
3. Lời nguyện Cung Hiến.
4. Xức dầu bàn thờ và tường nhà thờ.
5. Xông hương bàn thờ và nhà thờ.
6. Thắp sáng bàn thờ và nhà thờ.
Sau nghi thức Cung Hiến và Xức Dầu, Thánh Lễ tiếp tục trong sự hân hoan và thành kính của cộng đoàn trong Giáo Phận.
Trước khi ban phép lành kết thúc, Đức Cha Chủ tịch Hội Đồng Giám Mục Việt Nam và Đức Hồng Y trưởng Giáo phận Sài Gòn chia sẻ tâm tình với cộng đoàn Giáo Phận Bà Rịa nhân ngày Lễ Khánh Thánh và Cung Hiến trọng đại hôm nay.
Kết thúc Thánh Lễ, Quý Đức Giám Mục đã lên Cung Thánh chụp hình lưu niệm trong ngày vui mừng của Giáo phận.
Sau đây đôi nét về Dấu ấn thời gian về Nhà Thờ Chánh Tòa Bà Rịa:
Với vị thế địa lý vừa là cửa ngõ hướng ra biển đông, lại vừa nằm trên trục vương lộ giữa kinh đô và vùng đất mới phương Nam, Bà Rịa là nơi thuận lợi để các vị thừa sai lập cứ điểm truyền giáo, đồng thời cũng là nơi dừng chân của một số tín hữu miền Bắc miền Trung trên đường Nam tiến. Lịch sử truyền giáo Bồ Đào Nha cho biết năm 1550, cha Gaspar da Cruz dòng Đaminh đã đến tận vùng Bà Rịa. Vào năm 1747, giáo điểm Bà Rịa có 140 tín hữu, do các cha Dòng Tên phụ trách.
Năm 1837, triều đình lập phủ Phước Tuy, Bà Rịa trở thành trung tâm hành chính, từ đó, cộng đoàn tín hữu Bà Rịa đổi tên thành Họ Phước Dinh, hoặc gọi tắt là Họ Dinh, cùng tên với ngọn núi và dòng sông chảy ngang qua khu vực đặt dinh quan tri phủ. Lúc đó, họ Đất Đỏ có khoảng 1.100 giáo dân, trong khi Phứoc Dinh chỉ có hơn 400 tín hữu. Tuy nhiên, vào cuối đời bách hại dưới triều vua Minh Mạng, các tín hữu lại tập trung về Bà Rịa, một địa bàn dân cư đang trên đà phát triển, và năm 1862 có thể được xem là thời điểm phục hưng cộng đoàn Bà Rịa, như vừa hồi sinh với sức sống vươn mạnh từ chính cái chết hy tế toàn thiêu của 288 vị tử đạo trong vụ đốt ngục Phước Lễ đêm 07.1.1862.
Phước Dinh từ đây trở thành Họ Đạo chính trong địa hạt Phước Tuy, luôn có các linh mục thường xuyên coi sóc.
Ngôi nhà thờ đầu tiên của Họ Đạo được dựng lên bên cạnh bờ sông Dinh, gần chợ cũ, trong khu vực các công sở hành chánh quận lỵ Phước Tuy. Vào năm 1865, Cha Errard đến nhậm sở Bà Rịa. Cha xây huyệt mộ chôn cất các vị tử đạo ngay trên chính nền ngục thất trước đây và dựng một ngôi nhà nguyện cho đến nay vẫn được gọi là “Nhà Thờ Mồ”. Cha cũng dời nhà cha sở về địa điểm hiện nay và dựng một nhà nguyện nhỏ dâng kính Đức Me. Ngày thường, các giáo hữu đọc kinh dâng lễ tại đây, còn Chúa nhật thì cộng đoàn lại quy tụ về nhà thờ cũ.
Năm 1874, khi trở lại Bà Rịa lần thứ hai sau sáu năm làm cha sở Biên Hòa, cha Errard cùng với cha phụ tá Boutier tiến hành việc xây nhà thờ mới. Sau một thời gian chuẩn bị, lễ đặt viên đá đầu tiên được tổ chức vào ngày lễ Đức Mẹ dâng mình vào đền thánh 21.11.1877. Giáo dân rất nhiệt thành dâng công góp của, hằng ngày mỗi gia đình đều có người luôn phiên đến góp sức vào việc chung. Đến tháng 10 năm 1878, cộng đoàn đã có thể dâng lễ tạm trong nhà thờ mới.
Ngày 14.5.1879, Đức Cha Colombert cùng với Đức Cha Pontvianne cử hành lễ làm phép trọng thể thánh đường Bà Rịa dâng kính hai thánh tôn đồ Giacôbê và Philipphê, lưu giữ kỉ niệm địa danh truyền giáo “Cap Saint-Jacques” trực thuộc địa hạt Bà Rịa-Vũng Tàu.
Nhà thờ Bà Rịa được xây dựng theo kiểu dáng roman, với vật liệu đơn sơ, trang trí tao nhã nhưng được thiết kế vững chắc và tiện lợi, phù hợp với diều kiện khí hậu của vùng ven biển. Ba quả chuông được đưa về Nhà thờ trong thời gian cha Cagnon làm chánh sở (1887-1890).
Ngôi thánh đường trong hơn thế kỷ đã nên như mái gia đình ấm cúng thân thương đón nhận bao thế hệ tín hữu Bà Rịa, được sinh ra và lớn lên trong vào tay yêu thương của Thiên Chúa và của cả cộng đoàn. Ngôi thánh đường đã nhiều lần được tu sửa, nới rộng, nhưng vào thời điểm năm 2005, khi Giáo hội mới Bà Rịa được thiết lập, ngôi nhàthờ hơn trăm năm tuổi thực sự đã trở thành quá nhỏ bé trước vóc dáng cứ ngày thêm tăng trưởng của Họ Đạo, nay trở thành Giáo Sứ Chánh Tòa trong trang sử mới vừa được mở ra.
Trên trang sử mới
Từng bước phát triển hướng về tương lai, nhưng giáo phận trẻ Bà Rịa vẫn ý thức mình đang kế thừa cả một gia sản quí giá của tiền nhân. Ngày 15.8.2007, Đức Giám Mục tiên khởi Tôma Nguyễn Văn Trâm đặt viên đá đầu tiên xây dựng nhà thờ Chánh Tòa mới. Kiến trúc thánh đường hiện đại hơn nhưng vẫn muốn giữ lại nét dáng thân thương của ngôi nhà thờ cũ đầy ấp kỷ niệm. Núi đá Đức MẹLộ Đức xây từ năm 1952 cũng được giữ lại nguyên vẹn như dấu tích của một thời đã qua.
Trong tầm nhìn toàn cảnh Thị xã Bà Rịa, nhà thờ Chánh Tòa giáo phận nổi bật hẳn với hai ngọn tháp cao 45 mét màu đá hoa cương trang trọng, mang hình ảnh không thể nhầm lẫn của ngôi thánh đường công giáo giữa bối cảnh kiến trúc đa dạng của một vùng dân cư đông đúc. Tọa lạc trên địa bàn trung tâm của địa hạt Bà Ria-Vũng Tàu, ngôi đền thờ vươn cao vừa để chứng tỏ tấm lòng của các tín hữu muốn dành cho Thiên Chúa những gì tốt đẹp nhất, vừa nên như dấu chỉ hợp nhất của cả cộng đoàn giáo phận. Từ trên ngọn tháp, sáu quả chuông với đường kính từ 60 cm đến 114 cm từ nay sẽ ngân vang tiếng gọi quy tụ đoàn dân Chúa.
Vừa khi bước qua cổng sân tiền đình, đến trước tượng đài Đức Maria Mẹ Thiên Chúa, Bồn mạng Giáo phận và là Tước hiệu của nhà thờ Chánh Tòa, người tín hữu như đã cảm nhận được ngay lời mời gọi nâng tâm hồn lên cao hướng về Thiên Chúa tình yêu, qua Mẹ để đến với Chúa và nhờ Mẹ để đón nhận tràn đầy ơn phúc.
Toàn bộ sân nền và tường nhà thờ đều được ốp đá hoa cương, tạo nên ấn tượng vẫn bền của Giáo Hội, dấu chỉ hữu hình cho công trình ngàn đời mà Chúa Kitô muốn xây dựng trên nền đá Phêrô. Ấn tượng đó như thêm rõ nét hơn với hình ảnh hai Thánh Tông đồ trụ cột của Giáo Hội đặt ngay trước cửa chính diện thánh đường, nhắc nhở những người ra vào luôn ý thức mình phải nhiệt thành xây dựng và làm tăng trưởng Giáo Hội Chúa Kitô.
Bên trong ngôi nhà cầu nguyện, khu vực Cung Thanh được thiết kế theo dạng thức hình tròn liên cấp, tạo nên ý nghĩa của tình hiệp thông trọn vẹn giữa đoàn Dân Thiên Chúa được qui tụ để làm nên ngôi Đền Thờ của Chúa Thánh Thần và cùng nhau cử hành hy tế Con Chiên Thiên Chúa. Bàn tiệc Thánh Thể làm bằng cẩm thạch trắng với kích thước 4 mét dài và 1 mét 20 rộng đặt tại vị trí trung tâm, mặt trước là bức phù điêu khắc họa lại khung cảnh bữa tiệc thiết lập Bí tích tình yêu, mặt sau là nơi niêm ấn thánh tích của ba vị chứng nhân đức tin đến từ ba miền đất nước: miền Nam với thánh Matthêô Lê Văn Gẫm, tín hữu thuộc sứ Long Điền, Bà Rịa, tử đạo ngày 11.5.1847 tại Chợ Đũi, giáo phận Sài Gòn; miền Trung với thánh Phêrô Hoàng Khanh,tử đạo ngày 12.7.1842 tại Hà Tĩnh, giáo phận Vinh; miền Bắc với thánh nữ Anê Lê thị Thành, tử đạo ngày 12.7.1841 tại Phúc Nhạc, giáo phận Phát Diệm. Di cốt của ba vị thánh tử đạo được can khảm trong một tấm phù điêu ghi khắc chân dung của 117 vị thánh tử đạo, kết thành hy Lễ tình yêu của toàn Giáo Hội Việt Nam tiến dâng lên Thiên Chúa.
Bệ đài Thánh Kinh và Nhà Tạm Thánh Thể được tạc hai bên tượng Chúa chịu nạn, trở thành biểu tưởng của hai nguồn mạch sự thật và sự sống trên cong đường cứu rỗi là chính Chúa Giêsu Kytô.
Đặc biệt, trong Nhà Thờ Chánh Tòa, Nhà Thờ Mẹ của các Thánh Đường trong Giáo Phận, nơi đặc Ngai Tòa của Đức Giám Mục, ý nghĩa sâu xa của Giáo Hội duy nhất, thánh thiện, công giáo và tông truyền được làm nổi bật qua hình ảnh 12 Thánh Tông Đồ rực sáng trong khung kính màu bao quanh, Cung Thánh như đang ân cần đón nhận Ngai Tòa và huy hiệu của Người kế vị các Ngài được đặt sau bàn thờ, ngay dưới chân Thánh Giá của Chúa Kytô, là thủ lãnh tối cao của toàn Giáo Hội và là mục tử nhân lành luôn yêu thương hy sinh mạng sống vì đàn chiên.
Riêng những Giáo dân Bà Rịa chắc chắn sẽ gặp lại bao kỷ niệm mỗi khi nhìn thấy tượng hai Thánh bổn mạng Giacôbê và Philipphê vẫn đứng tại vị trí quen thuộc hai bên cửa chính Nhà Thờ, và đặc biệt hơn nữa là hai Tòa giải tội đã có từ rất lâu, nay được phục chế theo đúng hình dáng cũ.
Ngôi Nhà Thờ hữu hình chỉ thực sự có ý nghĩa khi cùng lúc Giáo Phận xây dựng được những đền Thờ thiêng liêng trong từng tâm hồn Tín hữu. Chiếc bàn thờ cố định chỉ trọn vein có giá trị khi mỗi người trở thành chi thể sống động của Đức Kytô. Mỗi chiếc ghế sẽ thực sự hữu dụng khi cộng đoàn phục vụ biết cầu nguyện và cử hành bí tích trong sâu lắng nội tâm. Tiếng chuông ngân sẽ thêm tác dụng khi mỗi Giáo dân có thể nói với Chúa và nói về Chúa cho mọi người. Các khung kính màu sẽ thêm rực rỡ khi ánh sáng Tin Mừng chiếu xuyên qua từng chi tiết của đời sống của nơi mỗi gia đình Công Giáo. Ngọn tháp Nhà Thờ sẽ vút cao hơn khi mỗi người con của Giáo Phận trở thành dấu chỉ tuyệt hảo của tình yêu Thiên Chúa trước mặt con người.
Giữa lòng Giáo Hội tại Việt Nam, Giáo Phận Bà Rịa đã được khai sinh và tăng trưởng để nước trời ngày thêm tỏa sáng. Giữa lòng Giáo Phận, Nhà Thờ Chánh Tòa đã được xây dựng để nên tâm điểm yêu thương cho dân Chúa ngày thêm hợp nhất, làm cứ điểm mục vụ để đàn chiên luôn mãi được sống và sống dồi dào, thành cao điểm tâm linh để đoàn con Chúa ngày thêm Thánh Đức giữa cung lòng Giáo Hội và Giáo Phận thương yêu.
Bà Rịa – Vũng Tàu, sáng nay vào lúc 6h30 ngày 10 tháng 04 năm 2010, tại Nhà Thờ Chánh Tòa Bà Rịa ( số 227 Đường Cách Mạng Thánh Tám, Phường Phước Hiệp, Thị xã Bà Rịa, Tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu) d tổ chức Lễ Khánh Thành và Cung Hiến Nhà Thờ Chánh Tòa Bà Rịa. Các em Thiếu Nhi, các bà mẹ Công Giáo cùng cộng đoàn dân Chúa trong Giáo Phận đã xếp hàng đón Đức Hồng Y, Quý Đức Cha, Quý Viện Phụ, Quý Cha, Quý tu sĩ nam nữ, các Chủng sinh Tu viện Thánh Phaolô, Quý ân nhân và Quý khách từ cổng vào tiền sảnh Nhà Thờ Chánh Tòa trong tiếng kèn vang và những tràn pháo tay thật giòn giã.
 |
 |
 |
 |
Sau nghi thức làm phép tượng, Đức Cha Giáo Phận Bà Rịa, Đức Hồng và Đức Cha Chủ tịch Hội Đồng Giám Mục Việt Nam cắt băng khánh thành Nhà Thờ Chánh Tòa.
Kế tiếp, để ghi dấu Cung Hiến Nhà Thờ Chánh Tòa hôm nay, Đức Giám Mục Giáo Phận đã mở tấm bia lưu niệm, trên ghi khắc dòng chữ “Lễ Cung Hiến Nhà Thờ Chánh Tòa Bà Rịa Do Đức Cha Tôma Nguyễn Văn Trâm, Giám Mục Giáo Phận Bà Rịa Chủ Sự Ngày 10-04-2010”.
Sau đó “ Mở cửa Nhà Thờ Chánh Tòa” một Thầy giúp Lễ trao chìa khóa cho Đức Giám Mục Giáo Phận, Đức Giám Mục trao chìa khóa cho Cha sở Nhà Thờ Chánh Tòa, Cha sở Nhà Thờ Chánh Tòa mở cửa Nhà Thờ và đoàn đồng tế tiến vào trong Thánh Đường.
Truớc khi cử hành Thánh Lễ Cung Hiến, Đức Giám Mục Giáo Phận giới thiệu từng vị Giám Mục với cộng đoàn:
1. Đức Cha Phêrô Nguyễn Văn Nhơn, Giám Mục Đà Lạt, Chủ tịch Hội Đồng Giám Mục Việt Nam.
2. Đức Hồng Y Gioan Baotixita Phạm Minh Mẫn, Tổng Giám Mục Giáo Phận Sài Gòn.
3. Đức Cha Stêphanô Nguyễn Như Thể, Tổng Giám Mục Huế.
4. Đức Cha Giuse Nguyễn Chí Linh, Giám Mục Thanh Hóa, phó Chủ tịch Hội Đồng Giám Mục Việt Nam.
5. Đức Cha Giuse Võ Đức Minh, Giám Mục Nha Trang, phó Tổng thư ký Hội Đồng Giám Mục Việt Nam.
6. Đức Cha Giacôbê Nguyễn Văn Mầu, Nguyên Giám Mục Vĩnh Long.
7. Đức Cha Phaolô Nguyễn Văn Hòa, Nguyên Giám Mục Nha Trang.
8. Đức Cha Phaolô Cao Đình Thuyên, Giám Mục Vinh.
9. Đức Cha Giuse Nguyễn Văn Yến, Nguyên Giám Mục Phát Diệm.
10. Đức Cha Phêrô Trần Đình Tứ, Giám Mục Phú Cường.
11. Đức Cha Phaolô Bùi Văn Đọc, Giám Mục Mỹ Tho.
12. Đức Cha Giuse Trần Xuân Tiếu, Giám Mục Long Xuyên.
13. Đức Cha Phêrô Nguyễn Soạn, Giám Mục Quy Nhơn.
14. Đức Cha Tôma Nguyễn Văn Tân, Giám Mục Vĩnh Long.
15. Đức Cha Giuse Vũ Duy Thống, Giám Mục Phan Thiết.
16. Đức Cha Giuse Hoàng Văn Tiệm, Giáo Phận Bùi Chu.
17. Đức Cha Phaolô Nguyễn Thanh Hoan, Nguyên Giám Mục Phan Thiết.
18. Đức Cha Giuse Vũ Văn Thiên, Giám Mục Hải Phòng.
19. Đức Cha Stêphanô Tri Bửu Thiên, Giám Mục phó Cần Thơ.
20. Đức Cha Antôn Vũ Huy Chương, Giám Mục Hưng Hóa.
21. Đức Cha Đaminh Nguyễn Chu Trinh, Giám Mục Xuân Lộc.
22. Đức Cha Phanxicô Xaviê Lê Văn Hồng, Giám Mục Phụ Tá Huế.
23. Đức Cha Giuse Châu Ngọc Tri, Giám Mục Đà Nẵng.
24. Đức Cha Giuse Đặng Đức Ngân,Giám Mục Lạng Sơn.
25. Đức Cha Costma Hoàng Văn Đạt, Giám Mục Bắc Ninh
26. Đức Cha Phêrô Nguyễn Văn Khảm, Giám Mục Phụ Tá Sài Gòn.
27. Laurensô Chu Văn Minh, Giám Mục phụ tá Hà Nội.
28. Đức Cha Giuse Nguyễn Năng, Giám Mục Phát Diệm.
29. Đức Cha Vinh Sơn Nguyễn Văn Bản, Giám Mục Ban Mê Thuột.
30. Đức Cha Matthêu Nguyễn Văn Khôi, Giám Mục Phụ Tá Quy Nhơn.
31. Đức Cha Tôma Vũ Đình Thiều, Giám Mục Phụ Tá Xuân Lộc.
Sau lời giới thiệu của Đức Cha Giáo Phận là đến phần hiệp dâng Thánh Lễ.
Hôm nay, khi cử hành Thánh Lễ tuần Bát Nhật Phục Sinh với Nghi Lễ Cung Hiến Nhà Thờ và Thánh Hiến Bàn Thờ, trong phần nghi thức nhập Lễ, Đức Giám Mục chủ sự sẽ làm phép nước, biểu tượng của sự sống và ơn thanh tẩy. Ngài rẩy nước Thánh trên cộng đoàn phụng vụ khẩn cầu ơn tha thứ để sống mới trong Chúa Kitô Phục Sinh, Ngài cũng rảy nước thanh tẩy trên các tường Nhà Thờ, các ảnh tượng, Nhà tạm, Thánh Giá và Bàn Thờ mới.
Trong phần chia sẽ Tin Mừng, Đức Cha Giuse Vũ Duy Thống có đôi lời về Nhà Thờ Chánh Tòa Bà Rịa là một công trình mang nhiều ý nghĩa cho nhịp sống của vùng của Giáo Phận cũng như cho lẽ sống đức tin của mọi tín hữu, cho nên giống như mọi Nhà Thờ, Nhà Thờ Chánh Tòa là dấu chỉ biểu thị sự hiện diện của Thiên Chúa.
Truớc phần phụng vụ Thánh Thể, Đức Giám Mục Giáo Phận đã long trọng cử hành nghi thức Cung Hiến và Xức Dầu.
Vì được xây dựng để dành riêng cho việc tập họp dân Chúa và cử hành các mầu nhiệm Thánh, nên Nhà Thờ phải được Cung Hiến để trở thành Nhà của Thiên Chúa. Bàn Thờ là nơi cử cử hành hy tế thập giá của Chúa Kitô, đồng thời cũng là bàn tiệc Thánh Thể mà dân Chúa được mời đến tham dự khi dâng Thánh Lễ, nên cũng phải được thánh hiến cách long trọng.
Khi Nhà Thờ được Cung Hiến thì tất cả những gì đặt trong đó như Thánh Giá, Nhà Tạm, đàng Thánh Giá, các ảnh tưởng, đàn, chuông … đều được làm phép do chính nghi thức Cung Hiến Thánh Đường.
Nghi thức diễn ra theo thứ tự sau đây:
1. Kinh cầu các Thánh.
2. Đặt hài cốt các Thánh tử đạo Việt Nam.
- Thánh Matthêô Lê Văn Gẫm.
- Thánh Phêrô Hoàng Khanh.
- Thánh nữ Anê Lê Thị Thành.
3. Lời nguyện Cung Hiến.
4. Xức dầu bàn thờ và tường nhà thờ.
5. Xông hương bàn thờ và nhà thờ.
6. Thắp sáng bàn thờ và nhà thờ.
Sau nghi thức Cung Hiến và Xức Dầu, Thánh Lễ tiếp tục trong sự hân hoan và thành kính của cộng đoàn trong Giáo Phận.
Trước khi ban phép lành kết thúc, Đức Cha Chủ tịch Hội Đồng Giám Mục Việt Nam và Đức Hồng Y trưởng Giáo phận Sài Gòn chia sẻ tâm tình với cộng đoàn Giáo Phận Bà Rịa nhân ngày Lễ Khánh Thánh và Cung Hiến trọng đại hôm nay.
Kết thúc Thánh Lễ, Quý Đức Giám Mục đã lên Cung Thánh chụp hình lưu niệm trong ngày vui mừng của Giáo phận.
Sau đây đôi nét về Dấu ấn thời gian về Nhà Thờ Chánh Tòa Bà Rịa:
Với vị thế địa lý vừa là cửa ngõ hướng ra biển đông, lại vừa nằm trên trục vương lộ giữa kinh đô và vùng đất mới phương Nam, Bà Rịa là nơi thuận lợi để các vị thừa sai lập cứ điểm truyền giáo, đồng thời cũng là nơi dừng chân của một số tín hữu miền Bắc miền Trung trên đường Nam tiến. Lịch sử truyền giáo Bồ Đào Nha cho biết năm 1550, cha Gaspar da Cruz dòng Đaminh đã đến tận vùng Bà Rịa. Vào năm 1747, giáo điểm Bà Rịa có 140 tín hữu, do các cha Dòng Tên phụ trách.
Năm 1837, triều đình lập phủ Phước Tuy, Bà Rịa trở thành trung tâm hành chính, từ đó, cộng đoàn tín hữu Bà Rịa đổi tên thành Họ Phước Dinh, hoặc gọi tắt là Họ Dinh, cùng tên với ngọn núi và dòng sông chảy ngang qua khu vực đặt dinh quan tri phủ. Lúc đó, họ Đất Đỏ có khoảng 1.100 giáo dân, trong khi Phứoc Dinh chỉ có hơn 400 tín hữu. Tuy nhiên, vào cuối đời bách hại dưới triều vua Minh Mạng, các tín hữu lại tập trung về Bà Rịa, một địa bàn dân cư đang trên đà phát triển, và năm 1862 có thể được xem là thời điểm phục hưng cộng đoàn Bà Rịa, như vừa hồi sinh với sức sống vươn mạnh từ chính cái chết hy tế toàn thiêu của 288 vị tử đạo trong vụ đốt ngục Phước Lễ đêm 07.1.1862.
Phước Dinh từ đây trở thành Họ Đạo chính trong địa hạt Phước Tuy, luôn có các linh mục thường xuyên coi sóc.
Ngôi nhà thờ đầu tiên của Họ Đạo được dựng lên bên cạnh bờ sông Dinh, gần chợ cũ, trong khu vực các công sở hành chánh quận lỵ Phước Tuy. Vào năm 1865, Cha Errard đến nhậm sở Bà Rịa. Cha xây huyệt mộ chôn cất các vị tử đạo ngay trên chính nền ngục thất trước đây và dựng một ngôi nhà nguyện cho đến nay vẫn được gọi là “Nhà Thờ Mồ”. Cha cũng dời nhà cha sở về địa điểm hiện nay và dựng một nhà nguyện nhỏ dâng kính Đức Me. Ngày thường, các giáo hữu đọc kinh dâng lễ tại đây, còn Chúa nhật thì cộng đoàn lại quy tụ về nhà thờ cũ.
Năm 1874, khi trở lại Bà Rịa lần thứ hai sau sáu năm làm cha sở Biên Hòa, cha Errard cùng với cha phụ tá Boutier tiến hành việc xây nhà thờ mới. Sau một thời gian chuẩn bị, lễ đặt viên đá đầu tiên được tổ chức vào ngày lễ Đức Mẹ dâng mình vào đền thánh 21.11.1877. Giáo dân rất nhiệt thành dâng công góp của, hằng ngày mỗi gia đình đều có người luôn phiên đến góp sức vào việc chung. Đến tháng 10 năm 1878, cộng đoàn đã có thể dâng lễ tạm trong nhà thờ mới.
Ngày 14.5.1879, Đức Cha Colombert cùng với Đức Cha Pontvianne cử hành lễ làm phép trọng thể thánh đường Bà Rịa dâng kính hai thánh tôn đồ Giacôbê và Philipphê, lưu giữ kỉ niệm địa danh truyền giáo “Cap Saint-Jacques” trực thuộc địa hạt Bà Rịa-Vũng Tàu.
Nhà thờ Bà Rịa được xây dựng theo kiểu dáng roman, với vật liệu đơn sơ, trang trí tao nhã nhưng được thiết kế vững chắc và tiện lợi, phù hợp với diều kiện khí hậu của vùng ven biển. Ba quả chuông được đưa về Nhà thờ trong thời gian cha Cagnon làm chánh sở (1887-1890).
Ngôi thánh đường trong hơn thế kỷ đã nên như mái gia đình ấm cúng thân thương đón nhận bao thế hệ tín hữu Bà Rịa, được sinh ra và lớn lên trong vào tay yêu thương của Thiên Chúa và của cả cộng đoàn. Ngôi thánh đường đã nhiều lần được tu sửa, nới rộng, nhưng vào thời điểm năm 2005, khi Giáo hội mới Bà Rịa được thiết lập, ngôi nhàthờ hơn trăm năm tuổi thực sự đã trở thành quá nhỏ bé trước vóc dáng cứ ngày thêm tăng trưởng của Họ Đạo, nay trở thành Giáo Sứ Chánh Tòa trong trang sử mới vừa được mở ra.
Trên trang sử mới
Từng bước phát triển hướng về tương lai, nhưng giáo phận trẻ Bà Rịa vẫn ý thức mình đang kế thừa cả một gia sản quí giá của tiền nhân. Ngày 15.8.2007, Đức Giám Mục tiên khởi Tôma Nguyễn Văn Trâm đặt viên đá đầu tiên xây dựng nhà thờ Chánh Tòa mới. Kiến trúc thánh đường hiện đại hơn nhưng vẫn muốn giữ lại nét dáng thân thương của ngôi nhà thờ cũ đầy ấp kỷ niệm. Núi đá Đức MẹLộ Đức xây từ năm 1952 cũng được giữ lại nguyên vẹn như dấu tích của một thời đã qua.
Trong tầm nhìn toàn cảnh Thị xã Bà Rịa, nhà thờ Chánh Tòa giáo phận nổi bật hẳn với hai ngọn tháp cao 45 mét màu đá hoa cương trang trọng, mang hình ảnh không thể nhầm lẫn của ngôi thánh đường công giáo giữa bối cảnh kiến trúc đa dạng của một vùng dân cư đông đúc. Tọa lạc trên địa bàn trung tâm của địa hạt Bà Ria-Vũng Tàu, ngôi đền thờ vươn cao vừa để chứng tỏ tấm lòng của các tín hữu muốn dành cho Thiên Chúa những gì tốt đẹp nhất, vừa nên như dấu chỉ hợp nhất của cả cộng đoàn giáo phận. Từ trên ngọn tháp, sáu quả chuông với đường kính từ 60 cm đến 114 cm từ nay sẽ ngân vang tiếng gọi quy tụ đoàn dân Chúa.
Vừa khi bước qua cổng sân tiền đình, đến trước tượng đài Đức Maria Mẹ Thiên Chúa, Bồn mạng Giáo phận và là Tước hiệu của nhà thờ Chánh Tòa, người tín hữu như đã cảm nhận được ngay lời mời gọi nâng tâm hồn lên cao hướng về Thiên Chúa tình yêu, qua Mẹ để đến với Chúa và nhờ Mẹ để đón nhận tràn đầy ơn phúc.
Toàn bộ sân nền và tường nhà thờ đều được ốp đá hoa cương, tạo nên ấn tượng vẫn bền của Giáo Hội, dấu chỉ hữu hình cho công trình ngàn đời mà Chúa Kitô muốn xây dựng trên nền đá Phêrô. Ấn tượng đó như thêm rõ nét hơn với hình ảnh hai Thánh Tông đồ trụ cột của Giáo Hội đặt ngay trước cửa chính diện thánh đường, nhắc nhở những người ra vào luôn ý thức mình phải nhiệt thành xây dựng và làm tăng trưởng Giáo Hội Chúa Kitô.
Bên trong ngôi nhà cầu nguyện, khu vực Cung Thanh được thiết kế theo dạng thức hình tròn liên cấp, tạo nên ý nghĩa của tình hiệp thông trọn vẹn giữa đoàn Dân Thiên Chúa được qui tụ để làm nên ngôi Đền Thờ của Chúa Thánh Thần và cùng nhau cử hành hy tế Con Chiên Thiên Chúa. Bàn tiệc Thánh Thể làm bằng cẩm thạch trắng với kích thước 4 mét dài và 1 mét 20 rộng đặt tại vị trí trung tâm, mặt trước là bức phù điêu khắc họa lại khung cảnh bữa tiệc thiết lập Bí tích tình yêu, mặt sau là nơi niêm ấn thánh tích của ba vị chứng nhân đức tin đến từ ba miền đất nước: miền Nam với thánh Matthêô Lê Văn Gẫm, tín hữu thuộc sứ Long Điền, Bà Rịa, tử đạo ngày 11.5.1847 tại Chợ Đũi, giáo phận Sài Gòn; miền Trung với thánh Phêrô Hoàng Khanh,tử đạo ngày 12.7.1842 tại Hà Tĩnh, giáo phận Vinh; miền Bắc với thánh nữ Anê Lê thị Thành, tử đạo ngày 12.7.1841 tại Phúc Nhạc, giáo phận Phát Diệm. Di cốt của ba vị thánh tử đạo được can khảm trong một tấm phù điêu ghi khắc chân dung của 117 vị thánh tử đạo, kết thành hy Lễ tình yêu của toàn Giáo Hội Việt Nam tiến dâng lên Thiên Chúa.
Bệ đài Thánh Kinh và Nhà Tạm Thánh Thể được tạc hai bên tượng Chúa chịu nạn, trở thành biểu tưởng của hai nguồn mạch sự thật và sự sống trên cong đường cứu rỗi là chính Chúa Giêsu Kytô.
Đặc biệt, trong Nhà Thờ Chánh Tòa, Nhà Thờ Mẹ của các Thánh Đường trong Giáo Phận, nơi đặc Ngai Tòa của Đức Giám Mục, ý nghĩa sâu xa của Giáo Hội duy nhất, thánh thiện, công giáo và tông truyền được làm nổi bật qua hình ảnh 12 Thánh Tông Đồ rực sáng trong khung kính màu bao quanh, Cung Thánh như đang ân cần đón nhận Ngai Tòa và huy hiệu của Người kế vị các Ngài được đặt sau bàn thờ, ngay dưới chân Thánh Giá của Chúa Kytô, là thủ lãnh tối cao của toàn Giáo Hội và là mục tử nhân lành luôn yêu thương hy sinh mạng sống vì đàn chiên.
Riêng những Giáo dân Bà Rịa chắc chắn sẽ gặp lại bao kỷ niệm mỗi khi nhìn thấy tượng hai Thánh bổn mạng Giacôbê và Philipphê vẫn đứng tại vị trí quen thuộc hai bên cửa chính Nhà Thờ, và đặc biệt hơn nữa là hai Tòa giải tội đã có từ rất lâu, nay được phục chế theo đúng hình dáng cũ.
Ngôi Nhà Thờ hữu hình chỉ thực sự có ý nghĩa khi cùng lúc Giáo Phận xây dựng được những đền Thờ thiêng liêng trong từng tâm hồn Tín hữu. Chiếc bàn thờ cố định chỉ trọn vein có giá trị khi mỗi người trở thành chi thể sống động của Đức Kytô. Mỗi chiếc ghế sẽ thực sự hữu dụng khi cộng đoàn phục vụ biết cầu nguyện và cử hành bí tích trong sâu lắng nội tâm. Tiếng chuông ngân sẽ thêm tác dụng khi mỗi Giáo dân có thể nói với Chúa và nói về Chúa cho mọi người. Các khung kính màu sẽ thêm rực rỡ khi ánh sáng Tin Mừng chiếu xuyên qua từng chi tiết của đời sống của nơi mỗi gia đình Công Giáo. Ngọn tháp Nhà Thờ sẽ vút cao hơn khi mỗi người con của Giáo Phận trở thành dấu chỉ tuyệt hảo của tình yêu Thiên Chúa trước mặt con người.
Giữa lòng Giáo Hội tại Việt Nam, Giáo Phận Bà Rịa đã được khai sinh và tăng trưởng để nước trời ngày thêm tỏa sáng. Giữa lòng Giáo Phận, Nhà Thờ Chánh Tòa đã được xây dựng để nên tâm điểm yêu thương cho dân Chúa ngày thêm hợp nhất, làm cứ điểm mục vụ để đàn chiên luôn mãi được sống và sống dồi dào, thành cao điểm tâm linh để đoàn con Chúa ngày thêm Thánh Đức giữa cung lòng Giáo Hội và Giáo Phận thương yêu.