Đã ba tuần không câu được con cá nào, đi không lại cũng về không. Tức anh ách vì người ta câu được còn mình thì cứ vác cần. Rình rập mãi mới biết họ câu mồi giả. Mình câu mồi thật cá không ăn, chỉ tổ cho mấy con bọ biển rỉa mồi, bực cả lên. Đã hai ba lần đổi chỗ, cố gắng quăng giây câu gần chỗ họ câu được cá, sóng biển đánh dạt vào đúng chỗ họ vừa giật cá lên. Bụng mừng thầm thế nào cũng có cái gì mang về. Nào ngờ, mang cái giỏ không về, vất góc sân sau vườn.
Câu không được cá, bực cả mình, lại thấy mệt nhọc. Mấy lần trước câu được nhiều tinh thần hăng hái, không thấy mệt, thấy vui, thoải mái. Hình như kết quả có cá đánh tan cái mệt mỏi. Hoặc có mệt đi chăng nữa cũng mệt trong hài lòng, bằng lòng, chấp nhận với cái mệt mỏi chọn lựa.
Câu không được cá. Tinh thần rã rời. Thân xác mệt mỏi. Đã thế lái xe về còn buồn ngủ cay mắt. Thế mới biết sức mạnh tinh thần là quan trọng, lấn át cả mệt mỏi thân xác.
Khi buồn ngủ đoạn đường dường như dài ra. Lái mãi vẫn không hết đoạn đường quen thuộc. Chán nản, tinh thần xuống dốc, mọi cái đều là gánh nặng. Lúc đi hăng hái bao nhiêu, khi về chán nản bấy nhiêu. Tất nhiên không ai đo được hăng hái, chẳng ai đong được chán nản. Dẫu thế câu nói so sánh phần nào diễn tả tâm trạng con người. Suy từ cái mệt mỏi, nhàm chán, mong chờ hết đoạn đường đoán được hai thái cực đối kháng.
Mua mồi giả
Đi chợ mua con mồi giả. Thực ra là con cá làm bằng hoá chất. Thấy con này vừa mắt cầm lên xem. Cao giá quá, bỏ xuống. Lựa con khác, xem giá thấy rát tay, lại bỏ xuống. Lựa hơn chục con, cầm lên, bỏ xuống, không con nào vừa túi tiền còm. Cuối cùng đành nhắm mắt mua một con giá thấp nhất. Nói là thấp nhất mà cũng mất toi ngày lương. Cô gái, ở quầy tính tiền, cười cười chúc may mắn. Lúc đó tưởng người bán hàng vui vẻ, mãi sau này mới nghiệm ra lời chúc mỉa mai vì con mồi giả loại xoàng này dành riêng cho dân câu tay mơ. Loại mồi này mà cho dân chuyên nghiệp, lịch sự thì cám ơn, không lấy. Bá láp đã không lấy còn mắng vào mặt. Lí do đơn giản con mồi giả thả xuống biển sóng cuốn lăn lóc như con cá chết. Dùng nó làm mồi câu chỉ phí thời gian, vô tích sự.
Là tay mơ, không biết câu cá nên thấy thiên hạ câu mồi giả, mình cũng câu mồi giả. Thiên hạ giật được cá cười dòn tan. Còn mình tay tanh mùi rong biển. Vận may chìm đáy nước.
Học lén
Tối đến hai đứa đưa con mồi giả phân tích. Kẻ nói qua, người nói lại. Kết quả, mỏi mệt đi ngủ.
Hai đứa lại hăng hái ra đi, câu là phụ, rình coi con mồi giả là chính. Đứng gạ gẫm ông bạn kia một chặp khá lâu, anh ta cũng chẳng câu được con nào. Cuối cùng mất kiên nhẫn vác cần về không. Xui đến thế là cùng. Mình không biết câu, ăn cắp nghề, rình trúng ngay thằng tệ hơn mình. Mất công toi. Làm gì cũng cần kinh nghiệm, ngay cả đi rình vụng, xem trộm. May thay thằng bạn nhờ tài khéo bắt chuyện, giỏi chuyển đề tài, gãi đúng chỗ ngứa- chủ đề đá banh- câu chuyện không dứt.
Miệng nói, mắt luôn chú ý đến con mồi giả mỗi khi anh ta kéo vào gỡ rong, gỡ cá. Nói vòng vo, xa gần cuối cùng cũng vào đề tài con mồi giả. Anh bạn vui lòng cho xem. Không phân biệt thực hư. Đành lên tiếng hỏi.
Anh cho biết dân chuyên nghiệp thì biết. Tay mơ nhìn con mồi giống nhau, rất khó phân biệt. Khi thả xuống nước mới thấy khác biệt một trời một vực. Nói xong anh thả con mồi xuống nước. Tay kéo chầm chậm giải thích. Mỗi lần kéo nhẹ con mồi như con cá đang bơi lội, dập dình, đùa vui cùng sóng nước. Bạn nhìn kĩ xem mỗi lần con sóng đến con mồi như con cá đi trốn đảo hối hả, sau cơn sóng nó lại xuất hiện, lững lờ bơi. Đúng hình ảnh một con cá sinh động. Con mồi khác không thể có được những ưu điểm đó.
Màu sắc phản chiếu kém không hấp dẫn con cá. Trong khi một con phát ra ánh quang sáng ngời, ngay cả khi nước đục ánh sáng của nó vẫn chiếu lóng ánh, nhấp nhánh. Chỉ cần một chút ánh sáng đủ làm nó phản chiếu phát ra ánh quang, thu hút con cá. Con kia thì chìm, lẩn trong nước vẩn đục nên cá không thấy.
Điểm thứ ba cá cắn mầu sắc con mồi không phai, chất mềm dẻo không bị nước biển làm chai cứng, và không để lại nốt răng cá; trong khi con rẻ tiền chỉ một thời gian ngắn bị chai cứng. Một vài lần gỡ rong là mất hết màu sắc. Toàn thân nó lỗ chỗ rỗ vết răng cá.
Điểm cuối cùng lưõi câu sắc bén hơn nhiều, phẩm chất tốt hơn. Con cá mạnh mấy cũng không thể làm hại lưỡi được. Chính vì những điểm đó mà giá của nó mắc gấp năm bảy lần. Vì thế không cẩn thận, mất một con mồi giả coi như tối đó cúng thần biển.
Trúng kế
Quả đúng như lời anh bạn hướng dẫn. Nhờ con mồi giả mà có cá mang về. Mặt mày rạng rỡ. Trong số những con cá câu được, con to nhất lại sứt mép hai ba chỗ. Đó là những cái thẹo của những lần cắn cấu con mồi thật. Cả hai cố gắng vùng vẫy. Cá bắt được cố giử. Cá bị bắt cố thoát thân. Dù có chết cũng để lại miệng địch vết thẹo đời. Khốn khổ, đau đớn vì miếng ăn.
Những năm gần đây chúng ta nghe và đọc khá nhiều về hàng giả. Trước đây nghe nói nước bông giả, son phấn giả. Hàng giả xa xỉ phẩm. Đại đa số không quan tâm vì dành riêng cho giới giầu có. Này nay hàng giả đi vào đại chúng. Hàng giả vào con người qua cửa thẩm mỹ viện, trung tâm sửa sắc đẹp. Dịch vụ thẩm mỹ hái ra tiền vì người ta thích hàng giả.
Nhiều người không sợ hàng giả còn mong muốn thứ hàng giả đó. Không đủ điều kiện làm hàng giả, chờ cơ hội đi ngắm, sống mơ màng. Hàng giả được đón chào, các nhà sản xuất tiến thêm một bước nữa. Các dụng cụ, máy móc giả xuất hiện trên thị trường. Lúc đầu còn cất dấu, lén lút, đầu đường, xó chợ. Sau lan tràn, quần chúng hỗ trợ. Hàng giả leo lên sạp trình làng và ngày nay hàng giả chiếm ghế hàng thật sau khung cửa kính.
Giả từ đầu tới chân. Trên đầu mái tóc giả, dưới chân móng chân giả. Lông mi, lông mày giả. Cằm giả, miệng giả nên ngôn từ phát ra từ miệng cũng giả nốt. Giả từ con mắt giả ra. Giả từ môi miệng giả ra. Đâu còn phân biệt thật giả nên thứ gì cũng như thật.
Giả đóng đô trong bao tử. Thực phẩm giả từ giọt nước mắm đến hạt đường. Từ thìa càfê đến dúm bột ngọt và ngay cả trứng gà cũng là trứng giả. Con cá chỉ ăn mồi giả một lần toi mạng. Con người may mắn hơn. Ăn thực phẩm giả. Hút thuốc giả. Uống rượu giả, mặc quần áo giả.
Thực phẩm giả không giết hại mạng sống trong một ngày nhưng mỗi ngày làm chết dần, chết mòn cho đến khi cơ thể phát sinh những loại bệnh vô phương cứu chữa. cứ nhìn bao thuốc lá đủ biết tí khói tác hại đến mức nào. Như thế thực phẩm giả chắc chắn hại đến con người. Suy diễn thêm, món ăn giả tinh thần tác hại tinh thần, tâm linh đến mức không lường được.
Hại tâm linh
Hàng giả cho thân xác đã đành. Hàng giả cho tâm linh cũng không thiếu. Mới đây báo Courier Mail số ra ngày 31 tháng 3/2010 nơi trang 11 đăng tin tựa đề ‘Khói Máu Heo’ tác giả bài báo Danny Rose cho biết hãng sản xuất thuốc lá dùng chất Haemoglobin trong máu heo làm đầu điếu thuốc lọc. Điều này gây ảnh hưởng đến niềm tin của những người theo đạo Hồi và người Do Thái là những người kiêng mọi sản phẩm đến từ heo.
Người ăn thịt heo coi thường tin trên. Người kị heo coi đó là một xúc phạm đến niềm tin của họ. Người ta chưa quên được gần đây có nhiều sách và phim ảnh gây tranh biện ảnh hưởng đến niềm tin Kitô giáo.
Ngày nay nhan nhản các hình ảnh, bài báo, một mặt khai thác nguồn lợi tài chánh; mặt khác mạ lị Kitô giáo vì xu hướng, quan điểm cá nhân. Độc giả không khôn khéo sẽ bị những bài báo, hình ảnh trên đánh lừa, ảnh hưởng đến đức tin. Ảnh hưởng nhẹ thì có hành động, cử chỉ xúc phạm đến đức tin Kitô mà một thời họ gắn bó, sống chết với niềm tin ấy. Nặng hơn thì đi đến bất mãn. Quá khích đi đến phỉ báng, bách hại đạo.
Cá khôn lanh mấy cũng thua người. Người khôn lại có người khôn hơn. Kẻ khôn hơn gài bẫy kẻ khôn ít. Khôn mấy cũng có ngày trúng kế. Tránh được mưu kế con người chưa chắc gì tránh được mưu ma, chước quỉ. Hẳn nhiên những con mồi giả ma quỉ trình bày vừa đẹp vừa hấp dẫn, nhiều khi núp sau những hành vi đạo đức, bác ái, tốt lành. Chính cái mã bác ái, tốt lành kia không cẩn thận lại trở thành con mồi giả.
Con cá trước khi cắn câu cũng thử con mồi nhiều lần, nhá đi nhá lại rồi mới táp thiệt. Thấy miệng dính máu mới biết là trúng thương cắm đầu chạy và người câu kéo ghì lại. Khác loài cá, con người khi trúng mưu không cắm đầu chạy mà quay lại giải thích, giải độc, bào chữa, thanh minh, biện hộ.
Thực phẩm giả làm suy nhược sức khoẻ. Món ăn tinh thần giả làm suy nhược tâm linh. Mỗi ngày một chút, mỗi lần một tí. Cuối cùng tinh thần biến đổi. Ý chí bạc nhược. Từ tình trạng sốt sắng cộng tác, hỗ trợ biến thể. Người có chút kiến thức quay sang tiêu cực, phản đối, đả kích chống đối. Người ít kiến thức phản đối bằng cách ù lì, chối bỏ, phỉ báng niềm tin tôn giáo.
Mồi giả tâm linh từ từ thui chột tinh thần, hại tâm linh.
Câu không được cá, bực cả mình, lại thấy mệt nhọc. Mấy lần trước câu được nhiều tinh thần hăng hái, không thấy mệt, thấy vui, thoải mái. Hình như kết quả có cá đánh tan cái mệt mỏi. Hoặc có mệt đi chăng nữa cũng mệt trong hài lòng, bằng lòng, chấp nhận với cái mệt mỏi chọn lựa. Câu không được cá. Tinh thần rã rời. Thân xác mệt mỏi. Đã thế lái xe về còn buồn ngủ cay mắt. Thế mới biết sức mạnh tinh thần là quan trọng, lấn át cả mệt mỏi thân xác.
Khi buồn ngủ đoạn đường dường như dài ra. Lái mãi vẫn không hết đoạn đường quen thuộc. Chán nản, tinh thần xuống dốc, mọi cái đều là gánh nặng. Lúc đi hăng hái bao nhiêu, khi về chán nản bấy nhiêu. Tất nhiên không ai đo được hăng hái, chẳng ai đong được chán nản. Dẫu thế câu nói so sánh phần nào diễn tả tâm trạng con người. Suy từ cái mệt mỏi, nhàm chán, mong chờ hết đoạn đường đoán được hai thái cực đối kháng.
Mua mồi giảĐi chợ mua con mồi giả. Thực ra là con cá làm bằng hoá chất. Thấy con này vừa mắt cầm lên xem. Cao giá quá, bỏ xuống. Lựa con khác, xem giá thấy rát tay, lại bỏ xuống. Lựa hơn chục con, cầm lên, bỏ xuống, không con nào vừa túi tiền còm. Cuối cùng đành nhắm mắt mua một con giá thấp nhất. Nói là thấp nhất mà cũng mất toi ngày lương. Cô gái, ở quầy tính tiền, cười cười chúc may mắn. Lúc đó tưởng người bán hàng vui vẻ, mãi sau này mới nghiệm ra lời chúc mỉa mai vì con mồi giả loại xoàng này dành riêng cho dân câu tay mơ. Loại mồi này mà cho dân chuyên nghiệp, lịch sự thì cám ơn, không lấy. Bá láp đã không lấy còn mắng vào mặt. Lí do đơn giản con mồi giả thả xuống biển sóng cuốn lăn lóc như con cá chết. Dùng nó làm mồi câu chỉ phí thời gian, vô tích sự.
Là tay mơ, không biết câu cá nên thấy thiên hạ câu mồi giả, mình cũng câu mồi giả. Thiên hạ giật được cá cười dòn tan. Còn mình tay tanh mùi rong biển. Vận may chìm đáy nước.
Học lén
Tối đến hai đứa đưa con mồi giả phân tích. Kẻ nói qua, người nói lại. Kết quả, mỏi mệt đi ngủ.
Hai đứa lại hăng hái ra đi, câu là phụ, rình coi con mồi giả là chính. Đứng gạ gẫm ông bạn kia một chặp khá lâu, anh ta cũng chẳng câu được con nào. Cuối cùng mất kiên nhẫn vác cần về không. Xui đến thế là cùng. Mình không biết câu, ăn cắp nghề, rình trúng ngay thằng tệ hơn mình. Mất công toi. Làm gì cũng cần kinh nghiệm, ngay cả đi rình vụng, xem trộm. May thay thằng bạn nhờ tài khéo bắt chuyện, giỏi chuyển đề tài, gãi đúng chỗ ngứa- chủ đề đá banh- câu chuyện không dứt.
Miệng nói, mắt luôn chú ý đến con mồi giả mỗi khi anh ta kéo vào gỡ rong, gỡ cá. Nói vòng vo, xa gần cuối cùng cũng vào đề tài con mồi giả. Anh bạn vui lòng cho xem. Không phân biệt thực hư. Đành lên tiếng hỏi.
Anh cho biết dân chuyên nghiệp thì biết. Tay mơ nhìn con mồi giống nhau, rất khó phân biệt. Khi thả xuống nước mới thấy khác biệt một trời một vực. Nói xong anh thả con mồi xuống nước. Tay kéo chầm chậm giải thích. Mỗi lần kéo nhẹ con mồi như con cá đang bơi lội, dập dình, đùa vui cùng sóng nước. Bạn nhìn kĩ xem mỗi lần con sóng đến con mồi như con cá đi trốn đảo hối hả, sau cơn sóng nó lại xuất hiện, lững lờ bơi. Đúng hình ảnh một con cá sinh động. Con mồi khác không thể có được những ưu điểm đó.
Màu sắc phản chiếu kém không hấp dẫn con cá. Trong khi một con phát ra ánh quang sáng ngời, ngay cả khi nước đục ánh sáng của nó vẫn chiếu lóng ánh, nhấp nhánh. Chỉ cần một chút ánh sáng đủ làm nó phản chiếu phát ra ánh quang, thu hút con cá. Con kia thì chìm, lẩn trong nước vẩn đục nên cá không thấy. Điểm thứ ba cá cắn mầu sắc con mồi không phai, chất mềm dẻo không bị nước biển làm chai cứng, và không để lại nốt răng cá; trong khi con rẻ tiền chỉ một thời gian ngắn bị chai cứng. Một vài lần gỡ rong là mất hết màu sắc. Toàn thân nó lỗ chỗ rỗ vết răng cá.
Điểm cuối cùng lưõi câu sắc bén hơn nhiều, phẩm chất tốt hơn. Con cá mạnh mấy cũng không thể làm hại lưỡi được. Chính vì những điểm đó mà giá của nó mắc gấp năm bảy lần. Vì thế không cẩn thận, mất một con mồi giả coi như tối đó cúng thần biển.
Trúng kế
Quả đúng như lời anh bạn hướng dẫn. Nhờ con mồi giả mà có cá mang về. Mặt mày rạng rỡ. Trong số những con cá câu được, con to nhất lại sứt mép hai ba chỗ. Đó là những cái thẹo của những lần cắn cấu con mồi thật. Cả hai cố gắng vùng vẫy. Cá bắt được cố giử. Cá bị bắt cố thoát thân. Dù có chết cũng để lại miệng địch vết thẹo đời. Khốn khổ, đau đớn vì miếng ăn.
Những năm gần đây chúng ta nghe và đọc khá nhiều về hàng giả. Trước đây nghe nói nước bông giả, son phấn giả. Hàng giả xa xỉ phẩm. Đại đa số không quan tâm vì dành riêng cho giới giầu có. Này nay hàng giả đi vào đại chúng. Hàng giả vào con người qua cửa thẩm mỹ viện, trung tâm sửa sắc đẹp. Dịch vụ thẩm mỹ hái ra tiền vì người ta thích hàng giả.
Nhiều người không sợ hàng giả còn mong muốn thứ hàng giả đó. Không đủ điều kiện làm hàng giả, chờ cơ hội đi ngắm, sống mơ màng. Hàng giả được đón chào, các nhà sản xuất tiến thêm một bước nữa. Các dụng cụ, máy móc giả xuất hiện trên thị trường. Lúc đầu còn cất dấu, lén lút, đầu đường, xó chợ. Sau lan tràn, quần chúng hỗ trợ. Hàng giả leo lên sạp trình làng và ngày nay hàng giả chiếm ghế hàng thật sau khung cửa kính.
Giả từ đầu tới chân. Trên đầu mái tóc giả, dưới chân móng chân giả. Lông mi, lông mày giả. Cằm giả, miệng giả nên ngôn từ phát ra từ miệng cũng giả nốt. Giả từ con mắt giả ra. Giả từ môi miệng giả ra. Đâu còn phân biệt thật giả nên thứ gì cũng như thật.
Giả đóng đô trong bao tử. Thực phẩm giả từ giọt nước mắm đến hạt đường. Từ thìa càfê đến dúm bột ngọt và ngay cả trứng gà cũng là trứng giả. Con cá chỉ ăn mồi giả một lần toi mạng. Con người may mắn hơn. Ăn thực phẩm giả. Hút thuốc giả. Uống rượu giả, mặc quần áo giả.
Thực phẩm giả không giết hại mạng sống trong một ngày nhưng mỗi ngày làm chết dần, chết mòn cho đến khi cơ thể phát sinh những loại bệnh vô phương cứu chữa. cứ nhìn bao thuốc lá đủ biết tí khói tác hại đến mức nào. Như thế thực phẩm giả chắc chắn hại đến con người. Suy diễn thêm, món ăn giả tinh thần tác hại tinh thần, tâm linh đến mức không lường được.
Hại tâm linh
Hàng giả cho thân xác đã đành. Hàng giả cho tâm linh cũng không thiếu. Mới đây báo Courier Mail số ra ngày 31 tháng 3/2010 nơi trang 11 đăng tin tựa đề ‘Khói Máu Heo’ tác giả bài báo Danny Rose cho biết hãng sản xuất thuốc lá dùng chất Haemoglobin trong máu heo làm đầu điếu thuốc lọc. Điều này gây ảnh hưởng đến niềm tin của những người theo đạo Hồi và người Do Thái là những người kiêng mọi sản phẩm đến từ heo.
Người ăn thịt heo coi thường tin trên. Người kị heo coi đó là một xúc phạm đến niềm tin của họ. Người ta chưa quên được gần đây có nhiều sách và phim ảnh gây tranh biện ảnh hưởng đến niềm tin Kitô giáo.
Ngày nay nhan nhản các hình ảnh, bài báo, một mặt khai thác nguồn lợi tài chánh; mặt khác mạ lị Kitô giáo vì xu hướng, quan điểm cá nhân. Độc giả không khôn khéo sẽ bị những bài báo, hình ảnh trên đánh lừa, ảnh hưởng đến đức tin. Ảnh hưởng nhẹ thì có hành động, cử chỉ xúc phạm đến đức tin Kitô mà một thời họ gắn bó, sống chết với niềm tin ấy. Nặng hơn thì đi đến bất mãn. Quá khích đi đến phỉ báng, bách hại đạo.
Cá khôn lanh mấy cũng thua người. Người khôn lại có người khôn hơn. Kẻ khôn hơn gài bẫy kẻ khôn ít. Khôn mấy cũng có ngày trúng kế. Tránh được mưu kế con người chưa chắc gì tránh được mưu ma, chước quỉ. Hẳn nhiên những con mồi giả ma quỉ trình bày vừa đẹp vừa hấp dẫn, nhiều khi núp sau những hành vi đạo đức, bác ái, tốt lành. Chính cái mã bác ái, tốt lành kia không cẩn thận lại trở thành con mồi giả. Con cá trước khi cắn câu cũng thử con mồi nhiều lần, nhá đi nhá lại rồi mới táp thiệt. Thấy miệng dính máu mới biết là trúng thương cắm đầu chạy và người câu kéo ghì lại. Khác loài cá, con người khi trúng mưu không cắm đầu chạy mà quay lại giải thích, giải độc, bào chữa, thanh minh, biện hộ.
Thực phẩm giả làm suy nhược sức khoẻ. Món ăn tinh thần giả làm suy nhược tâm linh. Mỗi ngày một chút, mỗi lần một tí. Cuối cùng tinh thần biến đổi. Ý chí bạc nhược. Từ tình trạng sốt sắng cộng tác, hỗ trợ biến thể. Người có chút kiến thức quay sang tiêu cực, phản đối, đả kích chống đối. Người ít kiến thức phản đối bằng cách ù lì, chối bỏ, phỉ báng niềm tin tôn giáo.
Mồi giả tâm linh từ từ thui chột tinh thần, hại tâm linh.