Hoa Thịnh Đốn (CNS) -- Chiến dịch quân sự của Liên Hiệp Quốc chống ông Moammar Gadhafi, tổng thống Lybia đang khiến cho nhiều người lo ngại là các mục tiêu của nỗ lực này vẫn không rõ ràng và sẽ có thể đưa tới một cuộc chiến lâu dài giữa nhà độc tài trị vì lâu năm và các lực lượng nổi loạn, trong khi thường dân vô tội ở giữa bị tổn thương.

Các mối ưu tư là về vấn đề mục tiêu của chiến dịch chính là: (1) để bảo vệ quân nổi loạn và các người dân ủng hộ họ khỏi bị các cuộc tấn công không phân biệt ai là mục tiêu của quân đội trung thành với Gadhafi; hay là (2) để loại trừ vị lãnh tụ Lybia với hy vọng là những hình thức dân chủ sẽ được thực hiện sau đó.

Điều hướng dẫn cuộc thảo luận là một quan niệm tương đối mới mẻ trong bang giao quốc tế, được mô tả là trách nhiệm bảo vệ -- (Responsibility to Protect, viết tắt là R2P trong các văn thư ngoại giao.)

Quan niệm này được dựa trên các ưu tư về đạo lý, đã phát triển trong 20 năm qua sau các thời kỳ tranh chấp tại Somalia và Bosnia-Herzegovina trong đó số thường dân bị thương vong gia tăng trong các cuộc nội chiến trong khi thế giới bất động.

Trách nhiệm bảo vệ các thành phần vô tội là ưu tư hàng đầu của Quyết Nghị 1973 của Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc được thông qua ngày 17 tháng Ba, cho phép các cuộc can thiệp quốc tế đa phương tại Lybia sau khi Gadhafi đe doạ các người chống đối chính quyền của ông -- bất kể là thường dân hay quân nổi loạn -- bằng những cuộc trả đũa thật hùng hậu.

Đây là quyết nghị đầu tiên được phát xuất từ nguyên tắc trách nhiệm bảo vệ. Đáp ứng của các quốc gia thành viên trong Liên Hiệp Quốc đã hoàn toàn là những hoạt động quân sự: chính là những vụ oanh tạc các yếu điểm quân sự và các mục tiêu chiến lược và duy trì một khu vực phong tỏa không phận, ngăn không cho phi cơ bay ngang.

Dựa trên nguyên tắc về trách nhiệm bảo vệ, Đức Giám Mục Howard J. Hubbard ở Albany, Nữu Ước, chủ tịch Uỷ Ban Công Lý và Hòa Bình Quốc Tế của Hội Đồng Giám Mục Hoa Kỳ, đã nhấn mạnh trong một lá thứ ngày 24 tháng Ba gửi cho Cố Vấn An Ninh Quốc Gia Thomas Donilon. Ngài viết là Hoa Kỳ phải đảm bảo rằng việc sử dụng vũ lực phải "tỉ lệ với mục tiêu là bảo vệ dân chính."