Giôen 2: 12-18; T. Vịnh 50; 2 Côrintô 5: 20-6:2; Mátthêu 6; 1-6, 16-18

Trong khi những suy luận bình thường hay chú trọng đến các bài đọc ngày Chúa Nhật, tôi nhận thấy nhiều vị giảng lời Chúa hôm nay nói về phụng vụ của Thứ Tư Lễ Tro (kể cả tôi cũng vậy). Bởi thế, tôi nghĩ tôi sẽ chia sẻ một vài ý nghĩa của ngày hôm nay. Theo đó ý nghĩ này có thể giúp chúng ta suy ngẫm về Mùa Chay và có thể cung cấp thêm căn bản cho những bài giảng khác trong Mùa Chay đang đến.

Thứ Tư Lễ Tro: tên ngày lễ có tiếng vang dội rõ ràng. Thêm vào điều nhắc nhở hơi u sầu như tro xức trên trán chúng ta: "Hãy nhớ người là tro bụi và sẽ trở về bụi tro". Hay có câu khác có vẽ khá hơn "hãy từ bỏ tội lỗi và trung thành với Phúc âm". Tôi muốn "trung thành với Phúc âm". Nhưng, tôi hơi vội né tránh phần mở đầu là "hãy từ bỏ tội lỗi". Phần này đối với tôi có ý nói "hãy sám hối". Và đó cũng là ý nghĩ quan trọng. Mặc dù muốn nói gì đi nữa thì ý chính vẫn là "tôi là tro bụi, và phải sám hôi".

Không nên nói quanh quẩn về phụng vụ. Ngày trước Thứ Tư Lễ Tro là ngày thứ ba Béo, vì tất cả chúng ta đều biết Mùa Chay như thế nào. Chúng ta hãy vui mừng một lần chót trước khi chúng ta vào căn hầm đen tối lâu dài của Mùa Chay đầy sự kiêng cử. Đấy là ý nghĩ thường tình về Mùa Chay. Nhưng hãy nghĩ đó không phải có một ý u sầu đâu, phải không? Hãy nghĩ có điều gì vui vẻ và nâng đỡ trong Mùa Chay, phải không? Nói một cách khác, hãy nghĩ đó là một dịp để tránh những ý nghĩ chi phối và nghe lại Tin mừng giải thoát qua Phúc âm, phải không? Và hãy nghĩ đó là dịp để cộng đoàn liên kết lại để loan báo tin đó cho người khác qua việc làm và lời nói của chúng ta, phải không? Dù vậy, hơn nữa, hãy nghĩ dó là lời kêu gọi chúng ta sống như một cộng đoàn hòa thuận, thì có phải đó là tin mạnh mẽ và là một lời mời gọi người khác cùng chia sẻ với chúng ta, phải không?

Thật ra, chúng ta không cần Thứ Tư Lễ Tro để nhắc nhở chúng ta nhớ chúng ta là tro bụi. Ý nghĩ đó hằng diễn ra ở xung quanh chúng ta. Cuối đời, chúng ta sẽ trở về bụi tro. Nhưng, trước khi chúng ta trút hơi thở cuối cùng. Cuộc sống nhắc chúng ta nhớ là mọi sự đều sẽ tan biến đi, phải không? Chúng ta đặt tin tưởng vào tuổi tác, nhiều điều hư mất xãy đến và làm chúng ta mệt mõi. Tất cả những gì mới lạ, hào quang sáng bóng đều chóng qua đi. Sự chết đụng ngay cả đến của cải quý báu của loài người: người thân thương qua đời, bệnh tật chận đứng đời sống, tuổi tác ngăn cản năng lực, và những cố gắng cao thượng mong làm những hành động tốt lành của chúng ta bị chận đứng. Phụng vụ hôm nay xức tro lên trán nhắc chúng ta từ bụi rơi mà ra. Nhưng tro chỉ là một điều nhắc nhở về cuộc sống phải làm gì để chúng ta được bình ổn trong cuộc sống của chúng ta, và khi xức tro đã đọc "hãy nhớ, người là tro bụi". Ý nghĩ đó thật đáng sợ vì chúng ta đã quên biết bao nhiêu lần về sự thật đó. Những điều xã hội chúng ta dựa vào cá tính, và của cải của chúng ta dựa trên những điều chúng ta đã thâu lượm. Hôm nay "hãy nghĩ người là tro bụi".

Nhưng, sau khi chúng ta được bảo hãy sám hối, chúng ta lại được mời "hãy trung thành với Phúc âm". Chúng ta được mời gọi hãy nhớ chúng ta là những Kitô hữu đã chịu phép rửa, được ơn gọi sống trên trần gian một cách khác thường. Thế giới chúng ta sống có những mục tiêu khác. Nhưng, tro này nhắc chúng ta là lối sống cũ của chúng ta đã chết đi, đã trở về bụi tro. Chúng ta không thuộc về thế giới xưa nữa, nên chúng ta cần ngừng sống như chúng ta đã sống. Chúng ta đã được sinh lại với một đời sống mới. Và đời sống trong cộng đoàn Kitô hữu của chúng ta cần phản chiếu đời sống mới này, để giúp đỡ kẻ khác nghe Tin mừng mà chúng ta nghe ngày hôm nay. "Hãy nhớ mọi sự khác là tro bụi". Theo lời thánh Phaolô, đời sống chúng ta là một sự mời gọi kẻ khác nên... "hòa giải với Thiên Chúa" vì chúng ta là những sứ giả của Chúa Kitô".

Walter Brueggeman bình luận về lời nói về tro bụi trong sách Sáng Thế (2: 7) (Đức Chúa là Thiên Chúa lấy từ đất bụi nặn ra con người, thổi sinh khí vào lỗ mũi, và con người trở nên một sinh vật). Vậy phụng vụ Thứ Tư Lễ Tro nhắc chúng ta nhớ là nguồn gốc con người từ vật chất, nên phải chịu cảnh của "tạo vật của trái đất". Và vì tro bụi là chất "từ khởi đầu", nên sự thật của sức sống loài người là chúng ta phải dựa vào hơi thở của Thiên Chúa ban cho. Thân phận chúng ta phải dựa vào Thiên Chúa từng giây phút của đời sống chúng ta. Đây không phải là một lời nguyền, nhưng là ý nghĩa thật của hoàn cảnh phàm nhân. Vì thế, hôm nay khi chúng ta được nhắc nhớ lại chúng ta là tro bụi, chúng ta cũng thưa cùng Thiên Chúa về chúng ta: "Lạy Chúa, xin nhớ nguồn gốc của chúng con. Chúng con là tro bụi nếu không có Chúa. Những gì chúng con đụng chạm đến trở thành tro bụi nếu không làm vì danh Ngài. Xin Chúa gìn giữ chúng con từng giây phút trong đời sống chúng con, và qua sự chết của Con Ngài, xin Chúa cứu chúng con khỏi tội lỗi". Phàm nhân chúng ta là ai? Là tạo vật được Thiên Chúa nhân từ gìn giữ ban ơn trong từng giây phút, và đó không phải là một ý nghĩ xấu để nhớ trong khi chúng ta sống vào Mùa Chay.

Điều quan trọng trong Mùa Chay là không nên sống mùa này cho riêng mình. Suốt bao thế hệ, với sự ban phép rửa cho người lớn trong ngày vọng Phục Sinh, chúng ta mất ý nghĩa quan niệm sống Mùa Chay với cộng đoàn. Điều chúng ta có là cảm nghiệm qua từng người, nhấn mạnh vào đời sống thiêng liêng riêng biệt với việc sám hối riêng cho mình. Các bài đọc luôn cho chúng ta ý nghĩa cân bằng và giúp chúng ta sống theo ý Chúa. Trong khi chúng ta không chú ý đến lời của ngôn sứ Giôen, kêu gọi cộng đoàn: "hãy triệu tập chư dân, mời dự đại hội thánh". Cộng đoàn họp lại và nhắc nhở chúng ta hết lòng trở về với Thiên Chúa: "Đừng xé áo, nhưng hãy xé lòng. Hãy trở về cùng Đức Chúa là Thiên Chúa của anh em".

Bài trích thơ thánh Phao lô gởi cho giáo hữu thành Côrintô đặt Mùa Chay vào trọng tâm cộng đoàn là cộng tác với Thiên Chúa. Thơ thánh Phaolô chứng tỏ là cộng đoàn Côrintô cũng có những sơ hở như cộng đoàn giáo hữu chúng ta... Điều đầu tiên chúng ta nói trong phụng vụ Thánh Thể hôm nay là: "Xin Chúa thương xót chúng con, Xin Chúa Kitô thương xót chúng con, Xin Chúa thương xót chúng con". Chúng ta có thái độ xem Giáo hội thời tiên khởi là những Giáo hội thánh thiện phải không? Chúng ta xem họ như là gương mẫu tuyệt vời về cộng đoàn Kitô hữu, và chúng ta thường không bằng họ. Nhưng, họ và chúng ta đều là những cộng đoàn cần được sám hối. Thật ra, thánh Phao lô nói thẳng thắng là nhân danh Thiên Chúa ông kêu gọi cộng đoàn nên hòa giải. Chúa Giêsu là dấu chỉ Thiên Chúa muốn hòa giải với chúng ta. Có điều khẩn cấp trong sự kêu gọi hòa giải này là: "Vậy, đây là thời Thiên Chúa thi ân, đây là ngày Thiên Chúa cứu độ". Chắc thời Giáo hội Côrintô có nhiều điều cần được hòa giải. Chúng ta có thể chờ đợi lâu để thay đổi lối sống với Thiên Chúa, nhưng "hãy làm hòa với Thiên Chúa. Hãy từ bỏ tội lỗi và trung thành với phúc âm". Nhưng, một lần nữa, Thiên Chúa tự Ngài kêu gọi chúng ta trở về với Ngài.

Suốt 7 đoạn văn trong thơ thánh Phaolô, điểm chú trọng đến Tin mừng của Phúc âm là sự hòa giải về sứ vụ của Kitô hữu. Cộng đoàn này chia rẽ nhau, nên Phaolô cứng rắn chỉ trích họ, Sự chết của Chúa Kitô đã giải hòa chúng ta với Thiên Chúa, và bởi thế, nếu chúng ta không sống như một cộng đoàn đã được hòa giải, nghĩa là chúng ta từ chối sống Phúc âm, và chúng ta không sống xứng đáng như lời thánh Phaolô là một "sứ giả của Chúa Kitô" cho thế gian. Mùa Chay kêu gọi chúng ta trở về với Thiên Chúa và với từng thành phần của tất cả cộng đoàn như chúng ta đã sống vui vẻ làm chứng nhân điều gì Thiên Chúa đã làm cho chúng ta.

Chuyển ngữ: FX. Trọng Yên, OP


ASH WEDNESDAY
Joel 2: 12-18; Psalm 51; 2Corinthians 5: 20-6:2; Matthew 6: 1-6, 16-18

While these reflections usually focus on the Sunday readings, I also realize that many of us will be preaching today because of the special Ash Wednesday services (myself included!). So, I thought I would share a few reflections on the day. Some of these thoughts may also help us reflect on the entire season of Lent and so may provide background for other preachings during the Lenten season we are entering.

Ash Wednesday. The very title has an ominous ring to it. Add to that the somber reminder as ashes are imposed on our foreheads, "Remember you are dust and to dust you shall return." The alternative formula, "Turn away from your sin and be faithful to the gospel," sounds much better. I want to "be faithful to the gospel." But I am too quick to skip that opening, "Turn away from your sin." Sounds like, "Repent!" to me. There it is again, that serious note. No matter how you put it, I am dust and I must repent.

No getting around the serious shift in sights and sounds the liturgy just took. Ash Wednesday is preceded by Fat Tuesday’s excesses because we all know how grim Lent can be. Let’s enjoy ourselves one last time before we enter the long dark tunnel of Lenten denial. So goes the popular notion of Lent. But suppose it isn’t such a glum note? Suppose there is something joyous and relieving about Lent? Suppose, in other words, it is a time to clear away the distractions and hear again the liberating message of the Gospel? And suppose it is also a time to renew our community’s commitment to spread that message to others by our words and deeds? Still more, suppose it is a call to live as the reconciled community we claim to be, wouldn’t that be a powerful message and an invitation to others to be part of us?

We really don’t need Ash Wednesday to remind us that we are dust. Reminders of dust are all around us. Dust is what we return to at the end of our lives. But long before we breathe our last, life reminds us of the corruptibility of everything. So much of what we put our confidence in ages, breaks, comes apart at the seams and wears out. All that is new, shiny and glitzy have a very short life expectancy. Mortality touches even our most noble human treasures: loved ones die, sickness limits us, age saps our energies and our noble efforts to do good feel the strain of the long haul. This day’s liturgical action puts ashes on our foreheads, dust before our eyes, but the ashes are just a reminder of what life does to us all too frequently. It comes over to us and, in one way or another, rubs ashes on our foreheads, and says, "Remember, you are dust." It is frightening to thing about how much we forget and run away from this reality. So much of our society bases our identity and worth on what we have achieved and what we own. Today says, "Remember, it is dust."

But after we are told to repent we are invited again to "be faithful to the gospel." We are invited today to remember that we are baptized Christians, called to be in the world in a unique way. The world we live in is guided by different standards and norms for behavior. These ashes also remind us that our old way of life is dead – turned to dust. We don’t belong to the old world any longer, so we need to stop living as if we do. We are reborn to a new life. And our lives in Christian community must reflect this new life and help others to hear the message we hear today, "Remember all else is dust" In Paul’s language, our lives are an invitation to others to, "...be reconciled to God," for we too are "ambassadors for Christ."

Walter Brueggeman, referring to the dust statement in Gen 2: 7 ("The Lord God formed the human person of the dust of the ground and breathed into his nostrils the breath of life and man became a living creature." ), says that the Ash Wednesday liturgical formula reminds us that the human person is fundamentally material in origin, subject to all the realities of an "earth creature". And since dust is no "self starter," the reality of the human situation is that we depend on God’s free gift of breath. We are humans totally dependent on God for each moment of our existence. This is not a curse, but what it means to be human. So, when we are told to remember we are dust today, we are also making a statement about ourselves to God. It is as if we are saying, "Remember our origins, O God. We are dust without you. So much of what we touch turns to dust if not done in your name. Sustain us moment to moment in your life and through the death of your Son, deliver us from our sin." Who are we humans? We are creatures gifted from moment to moment by our gracious God and that is not a bad thing to remember as we enter another Lent.

It is important during Lent not to privatize the season. Over the generations, with the separation of adult baptism from the Vigil, we lost a sense of the communal nature of Lent. What we got instead was a highly individualized experience focusing on private spirituality with personal penances and "spiritual development." As always the scriptural readings give us balance and keep us on track. While we won’t be focusing on Joel notice, in passing, the call for the assembly to gather, "notify the congregation, assemble the elders...." The community is being gathered and reminded to turn back to God, "...rend your hearts not your garments and return to the Lord your God."

The selection from 2 Corinthians puts our Lenten focus on the community’s renewal in mission. Paul’s letter reveals that the Corinthian community showed the same flaws as our own church communities. (The first thing we said in today’s Eucharistic gathering was, "Lord have mercy. Christ have mercy. Lord have mercy.") We do tend to idealize the early church community, don’t we? It’s as if they were the perfect model of what it means to be a Christian community and we are always falling short of their mark. But they were, and we are, always in need of reconciliation. In fact, Paul speaks very boldly, appealing on God’s behalf for this reconciliation. Jesus is the sign that God wants to be reconciled to us. There is an urgency to this appeal for reconciliation. "Now is the acceptable time." Things must have been pretty hot among the Corinthian Christians! We may be resistant to God and to changing our ways ("Turn away from sin and be faithful to the Gospel."), but God is once again taking the initiative to appeal to us to return.

Throughout the first 7 chapters of this letter Paul is focusing on the gospel message of reconciliation and on the nature of Christian ministry. This community was split into bickering factions. Paul can be quite harsh in his criticism of them. Christ’ death has reconciled us to God and so, not to live as a reconciled community is to deny that gospel and to fail to be, with Paul, an "ambassador for Christ" to the world. Lent calls us back to God and to each other in community. The message we are to proclaim is a message to be preached by the witness of the whole community as we live out our joyful awareness of what God has done for us.