Tờ Wall Street Journal có bài nhan đề “Why the Catholic Church Is Losing Latin America”, nghĩa là “Tại sao Giáo Hội Công Giáo đang mất dần Mỹ Châu Latinh”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Lan Vy.
Tatiana Aparecida từng đi dạo trên các con phố của thành phố Rio de Janeiro với tư cách là một người hành nghề mại dâm, nghiện cocaine. Năm ngoái, bà mẹ 5 con gia nhập một hội thánh Ngũ tuần nhỏ ở trung tâm thành phố Rio có tên là Thánh hóa trong Chúa và bỏ lại cuộc sống cũ của mình.
Tatiana Aparecida nói: “Mục sư ôm tôi mà không hỏi gì cả”. Tatiana, 41 tuổi, lớn lên là một người Công Giáo và là một trong hơn một triệu người Công Giáo Brazil đã bỏ đạo để gia nhập một nhà thờ Tin lành kể từ đầu đại dịch. Cô nói “Khi bạn nghèo, sẽ có rất nhiều khác biệt khi ai đó chỉ cần nói ‘chào buổi sáng’ với bạn, ‘buổi chiều tốt lành’ hoặc bắt tay bạn”. Trong nhiều thế kỷ, người Mỹ Latinh thường có nghĩa là theo Công Giáo; Công Giáo hầu như không phải đối mặt với sự cạnh tranh. Ngày nay, Công Giáo đã mất đi các tín hữu cho các tín ngưỡng khác trong khu vực, đặc biệt là giáo phái Tin lành Ngũ tuần, và gần đây là cho một làn sóng vô thần. Sự thay đổi đã tiếp tục dưới thời vị giáo hoàng người Mỹ Latinh đầu tiên.
Vào năm 2018, bảy quốc gia trong khu vực — Uruguay, Cộng hòa Dominica và năm quốc gia ở Trung Mỹ — trở thành các quốc gia nơi người Công Giáo trở thành thiểu số, theo một cuộc khảo sát của Latinobarómetro, một nhà thăm dò có trụ sở tại Chí Lợi.
Trong một cột mốc mang tính biểu tượng, Brazil, quốc gia có nhiều người Công Giáo nhất so với bất kỳ quốc gia nào trên thế giới, dự kiến sẽ trở thành quốc gia nơi người Công Giáo trở thành thiểu số ngay trong năm 2022 này, theo ước tính của các học giả theo dõi tín ngưỡng tôn giáo. Ở bang Rio, nó đã xảy ra. Người Công Giáo chỉ còn có 46% dân số, theo điều tra dân số quốc gia mới nhất vào năm 2010, và chỉ còn hơn một phần ba dân số ở các khu ổ chuột hoặc các vùng nghèo đói.
José Eustáquio Diniz Alves, một nhà nhân khẩu học hàng đầu người Brazil và là cựu giáo sư tại cơ quan thống kê quốc gia, cho biết: “Vatican đang mất đi quốc gia Công Giáo lớn nhất trên thế giới - đó là một mất mát to lớn, không thể thay đổi”. Với tỷ lệ hiện tại, ông ước tính người Công Giáo sẽ chiếm dưới 50% tổng số người Brazil vào đầu tháng Bảy năm nay.
Các lý do cho sự thay đổi này rất phức tạp, bao gồm những thay đổi chính trị làm giảm lợi thế của Giáo Hội Công Giáo so với các tôn giáo khác, cũng như việc thế tục hóa ngày càng gia tăng ở nhiều nơi trên thế giới. Ông Diniz Alves cho biết: Trong thời kỳ đại dịch, các nhà thờ Tin Lành đã đặc biệt hiệu quả trong việc sử dụng mạng xã hội để thu hút mọi người tham gia.
Các nhà phê bình trong và ngoài Giáo Hội Công Giáo cũng chỉ ra rằng Giáo Hội Công Giáo không thỏa mãn được các nhu cầu tôn giáo và xã hội của nhiều người, đặc biệt là ở những người nghèo. Người Mỹ Latinh thường mô tả Giáo Hội Công Giáo là xa cách với các cuộc đấu tranh hàng ngày của anh chị em giáo dân.
Sự trỗi dậy của thần học giải phóng trong những năm 1960 và 1970, thời điểm mà Giáo Hội Công Giáo ở Mỹ Latinh ngày càng nhấn mạnh sứ mệnh của mình là công bằng xã hội, trong một số trường hợp, dựa trên những ý tưởng cộng sản của Mark, đã không chống lại được sức hấp dẫn của các giáo phái Tin lành. Người nghèo cần tiền và của ăn hàng ngày, họ không cần đấu tranh giai cấp, họ không hứng thú với các cuộc biểu tình, với ý tưởng công bằng xã hội xa vời. Hoặc, theo cách nói của một câu thơ đã trở thành huyền thoại, được cho là từ các nguồn Công Giáo và Tin lành khác nhau: “Giáo Hội Công Giáo chọn người nghèo, nhưng người nghèo chọn Tin lành Ngũ tuần.”
Sự suy giảm ảnh hưởng của Công Giáo ở Mỹ Latinh đã gây ra những hậu quả chính trị và xã hội sâu rộng. Ở các quốc gia như Brazil, việc chuyển đổi sang Tin lành Ngũ tuần đã thúc đẩy các quan điểm bảo thủ về mặt xã hội từ các khu ổ chuột đến hội trường Quốc hội, giúp thúc đẩy Tổng thống cánh hữu Jair Bolsonaro lên nắm quyền vào năm 2018.
Trong khi Tổng thống Bolsonaro vẫn xác định mình là Công Giáo, ông đã nhận phép rửa tội bởi một mục sư Ngũ tuần ở sông Jordan vào năm 2016 trong chiến dịch tranh cử tổng thống của ông. Những người theo phái Ngũ tuần và những người theo đạo Tin lành được đại diện nổi bật trong nội các của ông và chiếm một phần ba Quốc Hội của Brazil. Vợ của ông tham dự thường xuyên một nhà thờ Tin Lành.
Source:Sismografo