1. Tình báo Hoa Kỳ: Các vụ nổ ở Crimea đã loại khỏi vòng chiến hơn một nửa số máy bay phản lực trên Hắc Hải của Nga
Theo một báo cáo của Reuters hôm thứ Sáu, hơn một nửa số máy bay chiến đấu của lực lượng không quân thuộc hạm đội Hắc Hải của hải quân Nga, đã bị loại khỏi vòng chiến trong một loạt các vụ nổ tại các căn cứ không quân của Nga ở Crimea vào đầu tháng này.
Báo cáo cũng nói rằng Ukraine hiện đang dần dần gây ra “các hiệu ứng chấn động” đối với chiến tuyến của Nga trong cuộc chiến đang diễn ra bắt đầu vào ngày 24 tháng 2. Điều này đang ảnh hưởng đến sự hỗ trợ hậu cần của Nga, cũng như có “một tâm lý hoang mang đáng kể trong các chỉ huy Nga.”
Newsweek đã liên hệ với Bộ Quốc phòng Nga để xác nhận và đưa ra bình luận.
Sân bay Saki bị một loạt vụ nổ vào ngày 9 tháng 8 mà Bộ Quốc phòng Nga cho là do đạn dược phát nổ. Hãng thông tấn nhà nước Ria Novosti đưa tin vào thời điểm đó rằng một người đã thiệt mạng và một số người khác bị thương, nhưng phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Nga, Trung tướng Igor Konashenkov đã phủ nhận rằng có bất kỳ máy bay nào bị phá hủy, bất chấp có những không ảnh cho thấy có ít nhất 8 chiếc máy bay đậu bên ngoài các nhà kho chứa máy bay đã bị phá hủy.
Bộ Quốc phòng Anh cho biết trong bản cập nhật tình báo ngày 12/8 rằng ít nhất 8 máy bay bị phá huỷ hay bị hư hại rất nghiêm trọng bao gờm 5 máy bay chiến đấu-ném bom Su-24 FENCER và 3 máy bay phản lực đa năng SU-30 FLANKER H. Cục Tình Báo Bộ Quốc Phòng Anh khẳng định gần như chắc chắn bị phá hủy hoặc hư hại nghiêm trọng trong các vụ nổ” tại Saki.
“Việc mất 8 máy bay chiến đấu chỉ chiếm một tỷ lệ nhỏ trong tổng số phi đội máy bay mà Nga có sẵn để hỗ trợ chiến tranh. Tuy nhiên, Saki chủ yếu được sử dụng làm căn cứ cho các máy bay của Hạm đội Hắc Hải của Hải quân Nga. Năng lực không quân của hạm đội hiện đã xuống cấp đáng kể”.
Bản cập nhật nói thêm rằng các vụ nổ sẽ “có khả năng thúc đẩy quân đội Nga xem xét lại nhận thức về mối đe dọa của họ. Trước đó, Crimea có lẽ đã được coi là một khu vực hậu phương an toàn”.
Theo báo cáo của Reuters hôm thứ Sáu, nói 8 chiếc là chỉ kể đến các máy bay đậu bên ngoài trên các phi đạo. Nếu tính cả các máy bay đậu bên trong các nhà kho thì có hơn một nửa số máy bay chiến đấu của lực lượng không quân thuộc hạm đội Hắc Hải của hải quân Nga, đã bị loại khỏi vòng chiến.
Reuters cũng đề cập đến một tâm lý hoang mang đáng kể trong các chỉ huy Nga. Thực tế chiến trường cho thấy có chiếm được, Nga cũng không giữ được. Nga đã chiếm được thị trấn Lysychansk sau những cuộc pháo kích kinh hoàng khiến không còn bao nhiêu các tòa nhà trong thị trấn này có thể cư ngụ được. Quân Ukraine có thể đoán được quân Nga sẽ cư ngụ trong tòa nhà của Cục Tình Báo Bộ Quốc Phòng Ukraine, gọi tắt là SBU. Hôm thứ Sáu 19 tháng 8, Thống đốc khu vực Luhansk, là Ông Serhiy Haidai, cho biết Ukraine đã dùng HIMARS tấn công vào tòa nhà này, loại khỏi vòng chiến khoảng 100 người Nga, bao gồm bộ Tư Lệnh của Quân đoàn 2 và 20 viên chức của Cục Tình Báo Liên Bang Nga, gọi tắt là FSB. Biến cố này có một tác động đáng kể đến tâm lý các chỉ huy Nga. Với những vũ khí chính xác cao, người Ukraine đang chứng tỏ cho người Nga thấy rằng có chiếm được, Nga cũng không giữ được, họ tiếp tục bị tổn thất nghiêm trọng.
Nga sáp nhập Crimea, nằm trên bờ biển phía bắc của Hắc Hải, vào năm 2014 và đã thúc đẩy quốc tế công nhận rằng nó là một phần của Nga kể từ đó. Tuy nhiên, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đã tuyên bố trong một bài phát biểu ngày 9/8 sau vụ nổ rằng Ukraine sẽ không bao giờ từ bỏ Crimea.
Ông nói: “Cuộc chiến chống lại Ukraine và toàn bộ Âu Châu tự do này bắt đầu từ Crimea và phải kết thúc với Crimea - với sự giải phóng của bán đảo này. Hôm nay tôi không thể nói khi nào điều này sẽ xảy ra. Nhưng chúng tôi không ngừng bổ sung các thành phần cần thiết vào công thức giải phóng Crimea.”
2. Nga triển khai ba máy bay chiến đấu MiG-31 trang bị hỏa tiễn siêu thanh có khả năng hạt nhân tới khu vực Kaliningrad ở Âu Châu gây ra mối đe dọa mới đối với NATO
Tổng Thư Ký Nato Jens Stoltenberg cho biết các chiến đấu cơ từ căn cứ không quân Ramstein của Đức đã được triển khai tới Ba Lan và các quốc gia vùng Baltic sau khi Nga triển khai ba máy bay chiến đấu mới được trang bị hỏa tiễn có khả năng hạt nhân đến khu vực Âu Châu của họ trong một mối đe dọa mới đối với NATO.
Phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Nga, Trung tướng Igor Konashenkov, cho biết các máy bay phản lực MiG-31K đã hạ cánh xuống căn cứ không quân Chkalovsk ở Kaliningrad - giáp biên giới với các thành viên NATO là Ba Lan và Lithuania.
Các máy bay phản lực này là biến thể của MiG-31 được sửa đổi đặc biệt, nghĩa là chúng có thể mang hỏa tiễn siêu thanh Kinzhal hoặc 'Dagger', có thể được trang bị đầu đạn hạt nhân và bay với tốc độ gấp 12 lần tốc độ âm thanh mà ông Putin nói là 'không thể ngăn cản'.
Nó diễn ra trong bối cảnh căng thẳng giữa NATO và Nga về vấn đề Ukraine, với những người tuyên truyền cho Putin cáo buộc liên minh này đang tiến hành một cuộc chiến tranh 'ủy nhiệm' chống lại Mạc Tư Khoa.
Vladimir Solovyov, một trong những phát ngôn nhân hiếu chiến nhất của Điện Cẩm Linh, đã thường xuyên lặp lại cáo buộc trên chương trình tin tức hàng đêm của mình trong khi đe dọa sẽ tấn công các thủ đô Âu Châu như Paris, Berlin và Mạc Tư Khoa.
Kinzhals có thể được trang bị đầu đạn hạt nhân 500kiloton - gần gấp 40 lần kích thước của quả bom đã phá hủy Hiroshima.
Nga tuyên bố hỏa tiễn có tầm bắn 1.200 dặm, nghĩa là có thể bắn vào hầu hết các quốc gia thành viên NATO của Âu Châu từ căn cứ Kaliningrad.
Và Điện Cẩm Linh cho biết các máy bay chiến đấu mới sẽ được báo động suốt ngày đêm - có nghĩa là chúng sẵn sàng xuất kích trong thời gian ngắn, đôi khi chỉ là 15 phút.
Bộ Quốc phòng Nga cho biết trong một tuyên bố được công bố cùng với cảnh quay cảnh máy bay hạ cánh.
Vị trí của Kaliningrad đã được đặt lên hàng đầu trong các nỗ lực của Mạc Tư Khoa nhằm chống lại những gì họ mô tả là các chính sách thù địch của NATO.
Biến cố này xảy ra khi hai máy bay phản lực MiG-31 của Nga xâm phạm không phận Phần Lan tại Porvoo, một thành phố cách thủ đô Helsinki khoảng 24 dặm về phía đông.
Không rõ liệu các máy bay phản lực mà Nga gửi đến Kaliningrad và những chiếc bay lạc gần bờ biển Phần Lan có phải là một và giống nhau hay không.
Phần Lan cho biết các máy bay phản lực của Nga đã bay khoảng nửa dặm vào không phận của họ từ Vịnh Phần Lan và máy bay đã được điều động để xua đuổi chúng.
Nước này đã phải chịu áp lực từ Điện Cẩm Linh vì đã xin gia nhập NATO sau cuộc chiến Ukraine. Thụy Điển cũng đã nộp đơn xin gia nhập.
Kaliningrad, cho đến năm 1946 được gọi là Königsberg là một thành phố của Đức. Ngày này, đó là thành phố lớn nhất và là trung tâm hành chính của vùng Kaliningrad, một vùng lãnh thổ của Nga nằm lọt thỏm giữa Lithuania và Ba Lan. Thành phố này nằm trên sông Pregolya, ở đầu cửa biển Vistula trên biển Baltic, và là cảng không có băng duy nhất của Nga và các nước Baltic.
Dân số của thành phố vào năm 2020 là 489.359. Bên cạnh đó còn có 800.000 cư dân trong các vùng ngoại ô. Kaliningrad là thành phố lớn thứ hai ở Khu liên bang Tây Bắc, sau Saint Petersburg. Nó cũng là thành phố lớn thứ ba ở vùng Baltic.
Khu định cư Kaliningrad ngày nay được thành lập vào năm 1255 trên địa điểm của khu định cư cổ đại của người Phổ bởi các Hiệp sĩ Teutonic trong các cuộc Thập tự chinh phương Bắc, và được đặt tên là Königsberg để vinh danh Vua Ottokar II của Bohemia.
Königsberg vẫn là thành phố có các cung điện hoàng gia của chế độ quân chủ Phổ, mặc dù thủ đô đã được chuyển đến Berlin vào năm 1701. Từ năm 1454 đến năm 1455, thành phố này được gọi là Królewiec thuộc về Vương quốc Ba Lan, và từ năm 1466 đến năm 1657, nó là một thành phố lớn của Ba Lan cho đến khi rơi vào tay người Đức trở lại và được tái gọi là Königsberg. Đây là thành phố lớn ở cực đông của Đức cho đến Thế chiến thứ hai.
Thành phố đã bị hư hại nặng nề bởi cuộc ném bom của quân Đồng minh vào năm 1944 và trong trận Königsberg năm 1945. Sau đó nó bị Liên Xô chiếm vào ngày 9 tháng 4 năm 1945. Hiệp định Potsdam năm 1945 đặt nó dưới sự quản lý của Liên Xô. Thành phố được đổi tên thành Kaliningrad vào năm 1946 để vinh danh nhà cách mạng Liên Xô Mikhail Kalinin. Kể từ khi Liên Xô tan rã, nó được quản lý như là trung tâm hành chính của vùng Kaliningrad.
Là một đầu mối giao thông chính, với các cảng biển và sông, thành phố là nơi đặt trụ sở của Hạm đội Baltic của Hải quân Nga, và là một trong những trung tâm công nghiệp lớn nhất ở Nga. Đây được coi là thành phố tốt nhất ở Nga vào các năm 2012, 2013 và 2014 trong tạp chí.
Kaliningrad là điểm thu hút người di cư nội địa lớn ở Nga trong hai thập kỷ qua và là một trong những thành phố đăng cai tổ chức FIFA World Cup 2018.
3. Phản ứng của Nga đối với các tuyên bố của Tổng Thư Ký Liên Hiệp Quốc
Hôm 18 tháng 8, Tổng Thư Ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan đã có cuộc hội đàm với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy về vấn đề xuất khẩu ngũ cốc và cuộc khủng hoảng ở nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia.
Hôm thứ Sáu, phát ngôn nhân Bộ Ngoại Giao Nga Maria Zakharova đã lên tiếng bác bỏ lời kêu gọi của quốc tế về việc xây dựng một khu phi quân sự xung quanh nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia mà nước này đã chiếm giữ hồi đầu chiến tranh và hiện vẫn đang được vận hành bởi các kỹ sư Ukraine dưới sự giám sát của quân đội Nga.
Tổng thống Ukraine Volodymr Zelenskiy, người đã thảo luận về tình hình tại nhà máy với Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres đến thăm ở Lviv, đã kêu gọi Liên Hiệp Quốc bảo đảm rằng nó được phi quân sự hóa và được bảo vệ.
“Sự khủng bố có chủ ý này của kẻ xâm lược có thể gây ra hậu quả thảm khốc toàn cầu cho toàn thế giới”, Zelenskiy cho biết như trên trong cuộc họp báo chung với Tổng Thư Ký Liên Hiệp Quốc và tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ/ Ông cũng cáo buộc Nga về “vụ tống tiền hạt nhân” tại nhà máy.
Nhà máy điện nằm trên bờ nam, do Nga kiểm soát, của một hồ chứa khổng lồ; Lực lượng Ukraine giữ bờ bắc. Những ngày gần đây đã chứng kiến một số vụ pháo kích gần nhà máy mà cả hai bên đều đổ lỗi cho nhau.
Ukraine cáo buộc Nga sử dụng nhà máy này làm lá chắn cho các lực lượng của họ tiến hành các cuộc tấn công từ bên trong nhà máy vào các thành phố do Ukraine quản lý.
Các quốc gia trên thế giới và Liên Hiệp Quốc đã kêu gọi Mạc Tư Khoa cho phép các thanh sát viên quốc tế.
Phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Nga cho biết lời kêu gọi thiết lập một khu phi quân sự xung quanh nhà máy là “không thể chấp nhận được” trong khi Bộ Quốc phòng Nga cho biết Mạc Tư Khoa có thể đóng cửa nhà máy nếu nó bị tấn công thêm.
Các quan chức Ukraine cáo buộc Nga có kế hoạch đóng cửa nhà máy để cắt nhà máy điện hạt nhân khỏi lưới điện của Ukraine và chuyển nó cho Nga – trên thực tế là hành vi ăn cắp sản lượng điện.
Công ty năng lượng hạt nhân nhà nước Ukraine Energoatom cho biết việc đóng cửa nhà máy sẽ làm tăng nguy cơ xảy ra “một thảm họa phóng xạ tại nhà máy điện hạt nhân lớn nhất ở Âu Châu”.
Việc ngắt kết nối các máy phát điện của khu phức hợp khỏi hệ thống điện của Ukraine sẽ khiến chúng không được sử dụng để làm mát nhiên liệu hạt nhân, trong trường hợp nhà máy bị cúp điện.
4. Hoa Kỳ tuyên bố chi thêm 775 triệu USD viện trợ quân sự
Hôm thứ Sáu, Thiếu tướng John Kirby, điều phối viên truyền thông của Hội đồng An ninh Quốc gia cho biết Ukraine dự kiến sẽ nhận được thêm 775 triệu USD viện trợ quân sự của Mỹ để thúc đẩy cuộc chiến chống Nga đang diễn ra.
Một gói viện trợ mới bao gồm trọng pháo Howitzers, máy bay không người lái, xe bọc thép, hỏa tiễn, đạn pháo và đạn dược cho Hệ thống hỏa tiễn pháo binh cơ động cao, gọi tắt là HIMARS, sẽ sớm được gửi tới Ukraine.
Khoản viện trợ mới là gói thứ mười chín được gửi đến Ukraine sử dụng quyền rút vốn của tổng thống kể từ tháng 8 năm 2021. Chính quyền của Tổng thống Joe Biden đã gửi tổng cộng 10,6 tỷ đô la viện trợ quân sự cho đất nước bị chiến tranh tàn phá kể từ tháng Giêng năm 2021.
“Tổng thống Biden đã nói rõ rằng chúng tôi sẽ tiếp tục hỗ trợ người dân Ukraine trong việc bảo vệ đất nước của họ khỏi sự xâm lược của Nga trong thời gian cần thiết”, Ngoại trưởng Antony Blinken cho biết trong một tuyên bố. “Hoa Kỳ sát cánh với các Đồng minh của chúng tôi và các đối tác từ hơn 50 quốc gia trong việc cung cấp hỗ trợ an ninh quan trọng để hỗ trợ Ukraine bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của mình”.
Ông nói thêm: “ Hoa Kỳ sẽ tiếp tục cung cấp các hệ thống và khả năng bổ sung cho Ukraine. “Những khả năng này được hiệu chỉnh cẩn thận để tạo ra sự khác biệt nhất trên chiến trường và củng cố vị thế của Ukraine trên bàn đàm phán”.
Gói được ủy quyền hôm thứ Sáu bao gồm 15 máy bay không người lái giám sát ScanEagle, mà trước đây Mỹ chưa gửi đến Ukraine, mặc dù một quốc gia khác đã gởi, theo báo cáo của Reuters dẫn lời một quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ.
Gói này được công bố ngay sau khi Bộ Quốc Phòng theo dõi hỗ trợ toàn diện của Ukraine báo cáo rằng những lời hứa quốc tế cung cấp viện trợ cho Ukraine đã “cạn kiệt vào tháng Bảy”. Nó cũng diễn ra chưa đầy hai tuần sau khi Bộ Quốc Phòng công bố gói viện trợ quân sự khổng lồ trị giá 1 tỷ USD cho Ukraine vào ngày 8/8.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đã ca ngợi Biden về việc ủy quyền gói viện trợ trong một tweet hôm thứ Sáu.
“Tôi đánh giá cao một gói viện trợ quân sự khác của Hoa Kỳ với số tiền 775 triệu đô la,” Zelenskiy đã tweet. “Cảm ơn tổng thống vì quyết định này! Chúng ta đã thực hiện một bước quan trọng khác để đánh bại kẻ xâm lược. Ukraine sẽ được tự do! “
Theo Reuters, trong tháng qua, các hỏa tiễn tiên tiến do các nước phương Tây cung cấp đã được Ukraine sử dụng để tấn công phía sau phòng tuyến của Nga. Ukraine cũng đã cảnh báo rằng Crimea do Nga chiếm đóng, nơi xảy ra hàng loạt vụ nổ gây thiệt hại tại các căn cứ quân sự kể từ tuần trước, không còn an toàn trước các cuộc tấn công.
Nga đã nhiều lần tố cáo Mỹ cung cấp vũ khí cho Ukraine, đồng thời đe dọa mở rộng phạm vi chiến tranh và cáo buộc Mỹ “trực tiếp tham gia” bằng cách gửi viện trợ.
“ Mức độ ảnh hưởng của Washington đối với Kyiv vượt quá mọi ranh giới có thể tưởng tượng được”, Alexander Darchiev, Giám đốc Vụ Bắc Mỹ của Bộ Ngoại giao Nga, cho biết trong một cuộc phỏng vấn với hãng thông tấn nhà nước Nga TASS vào tuần trước.
Ông nói thêm: “Cùng với việc hỗ trợ quân sự và tài chính quy mô lớn và hỗ trợ tinh thần cho chế độ Zelenskiy, người Mỹ đang ngày càng trở thành một bên trực tiếp trong cuộc xung đột.
Newsweek đã liên hệ với chính phủ Nga để đưa ra bình luận.
5. Công ty năng lượng nhà nước Nga cho biết Nguồn cung cấp khí đốt cho Âu Châu thông qua Nord Stream 1 sẽ bị tạm dừng trong 3 ngày
Nguồn cung cấp khí đốt tự nhiên cho Âu Châu thông qua đường ống Nord Stream 1 của Nga sẽ bị đình chỉ từ ngày 31 tháng 8 đến ngày 2 tháng 9, theo một tuyên bố hôm thứ Sáu từ tập đoàn năng lượng nhà nước khổng lồ Gazprom của Nga.
Thông báo hôm thứ Sáu được đưa ra sau khi đường ống Nord Stream 1 đã ngừng hoạt động trong 10 ngày vào cuối tháng Bảy trong cái gọi là “bảo trì hàng năm”.
Đường ống quan trọng này đã hoạt động với công suất dưới 40%, gây ra lo ngại rằng Nga đang cố tình làm nghẹt nguồn cung cấp khí đốt cho Âu Châu trong tình trạng bế tắc năng lượng sau cuộc xâm lược Ukraine của Nga.
6. Mỹ đang theo dõi tình hình nhà máy hạt nhân Zaporizhzhia “rất, rất chặt chẽ”
Thiếu tướng John Kirby, điều phối viên truyền thông của Hội đồng An ninh Quốc gia cho biết chính phủ Mỹ đã và đang theo dõi chặt chẽ tình hình tại nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia ở Ukraine. Ông nói Nga đã thể hiện “sự coi thường hoàn toàn” đối với an ninh của các cơ sở hạt nhân của Ukraine và các hành động của họ xung quanh nhà máy hiện nay là “tầm cao của thái độ vô trách nhiệm.”
“Đây là một tình huống mà chính phủ Hoa Kỳ và cộng đồng an ninh quốc gia đang theo dõi rất, rất chặt chẽ. Chúng tôi rất lo ngại về các hoạt động quân sự tại hoặc gần bất kỳ cơ sở điện hạt nhân nào của Ukraine và rất lo ngại về bất kỳ báo cáo nào liên quan đến thiệt hại đối với các đường dây điện Zaporizhzhia.” Tướng Kirby cho biết như trên với các phóng viên trong một cuộc họp báo hôm thứ Sáu.
Ông nhấn mạnh rằng: “Chúng tôi đã rất rõ ràng rằng chiến đấu gần một nhà máy điện hạt nhân là nguy hiểm, là vô trách nhiệm và chúng tôi muốn các máy bay chiến đấu của Nga và bộ binh Nga hoạt động hết sức thận trọng và không thực hiện các hành động dẫn đến khả năng phóng xạ”.
“Chúng tôi thấy những hành động hiện tại của Nga trong và xung quanh nhà máy thực sự là đỉnh cao của thái độ vô trách nhiệm,” Tướng Kirby nói thêm.
Mỹ hy vọng Nga sẽ trả lại toàn quyền kiểm soát nhà máy cho Ukraine và tuân thủ các biện pháp bảo vệ của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế, cũng như cung cấp quyền tiếp cận nhà máy.