Cây cầu quan trọng nối Crimea với Nga bị nổ tung, các nhịp cầu chìm dưới lòng biển sâu

Cây cầu Kerch từ Nga đến Crimea, một biểu tượng bị căm ghét liên quan đến chặt chẽ đến việc Nga chiếm đóng miền nam bán đảo Ukraine, và là một trong những công trình quan yếu của Vladimir Putin, đã bị nổ tung.

Hình ảnh từ cây cầu cho thấy ngọn lửa bùng cháy dữ dội nhấn chìm ít nhất 7 toa tàu của một đoàn tàu đang đi qua trên cầu, kèm theo cột khói đen mù mịt, và một nửa cầu đường bộ song song đổ sập xuống eo biển Kerch.

Vụ nổ, mà các nhân chứng cho biết có thể nghe thấy cách đó hàng dặm, xảy ra sau 6 giờ sáng hôm thứ Bảy theo giờ địa phương, tức là 10g sáng theo giờ Việt Nam, khi một đoàn tàu đang chạy qua cầu. Trong cuộc họp báo diễn ra sau đó vào lúc 11g sáng, Sergey Aksyonov, thống đốc Crimea cho rằng đó là một vụ đánh bom xe hơi tự sát. Tuy nhiên, trước đó, trên các kênh Telegram của các blogger quân sự Nga, người ta cho rằng một máy bay không người lái đã đâm vào đoàn tầu chở nhiên liệu từ Nga sang Crimea để tiếp tế cho tiền tuyến.

Thông tấn xã TASS của Nga dẫn nguồn từ ủy ban chống khủng bố quốc gia cho biết: “Hôm nay lúc 6 giờ 7 phút sáng trên đường giao thông đường bộ của cầu Crimea, một quả bom trên xe hơi đã phát nổ, thiêu rụi 7 tàu chở dầu đang được vận chuyển bằng đường sắt đến Crimea.”

Một số cảnh quay được chia sẻ trên các kênh Telegram của Nga và các hãng thông tấn cho thấy khoảnh khắc vụ nổ xảy ra với hai phương tiện, một xe tải và một xe hơi, ở trung tâm vụ nổ, mặc dù không rõ liệu có phải các xe này gây ra vụ nổ hay chính các phương tiện này chỉ tình cờ đi ngang qua và trở thành nạn nhân của vụ nổ chứ không phải là tác nhân gây ra vụ nổ. Người Ukraine không có lối tấn công bằng xe bom tự sát như những người Hồi Giáo ở Trung Đông. Cách giải thích của phía Nga có lẽ hơi lạ tai.

Cây cầu được xây dựng theo lệnh của Tổng thống Nga Vladimir Putin và khánh thành vào năm 2018, là một kết nối giao thông quan trọng để vận chuyển thiết bị quân sự cho các binh sĩ Nga đang chiến đấu ở Ukraine, đặc biệt là ở phía nam, cũng như đưa quân đến đó.

Cho đến khi vụ nổ xảy ra, Nga đã duy trì cây cầu an toàn mặc dù có giao tranh ở Ukraine. Họ thường xuyên đe dọa Kyiv sẽ đáp trả nếu nó bị tấn công.

Mykhailo Podolyak, một cố vấn của tổng thống Ukraine cho biết: “Crimea, cây cầu, mới chỉ là bắt đầu. Mọi thứ bất hợp pháp phải bị tiêu hủy, mọi thứ trộm cắp phải được trả lại cho Ukraine, mọi thứ thuộc Nga chiếm đóng đều phải bị trục xuất”.

Ông Mykhailo Podolyak dừng lại ở đó và không nhận trách nhiệm về vụ tấn công. Phát ngôn nhân Bộ Ngoại Giao Nga Maria Zakharova lên tiếng cho rằng “Vụ tấn công cầu Crimea cho thấy bản chất khủng bố của nhà nước Ukraine.” Trong khi đó, một số nhà tuyên truyền người Nga cho rằng phải tấn công ngay bằng vũ khí hạt nhân trước khi quá muộn.

Thiệt hại đối với phần đường của cây cầu cho thấy đường xe dường như đã bị cắt đứt hoàn toàn mà không có dấu hiệu rõ ràng của một cuộc tấn công hỏa tiễn trong những hình ảnh đầu tiên, khiến một số người cho rằng cuộc tấn công vào cây cầu có thể là một hành động phá hoại ngoạn mục từ máy bay không người lái. Sức nổ của các toa xe chở dầu có lẽ là yếu tố chính gây ra thiệt hại nặng nề.

Đoạn video đang được chia sẻ trên các kênh Telegram của Nga cho thấy một chiếc xe tải ở tâm vụ nổ nhưng không rõ liệu chiếc xe tải tự phát nổ hay bị cuốn vào vụ nổ.

Cây cầu vừa mang tính biểu tượng cao đối với Nga, vừa là tuyến đường cung cấp hậu cần quan trọng cho các lực lượng Nga ở Crimea và miền nam Ukraine do Nga chiếm đóng. Đặc biệt thiệt hại đối với tuyến đường sắt khiến lực lượng Nga ở phía nam chỉ còn một tuyến đường sắt duy nhất - giữa Krasnodar và Melitopol. Đó là tuyến hiện nằm trong tầm tấn công của Ukraine.

Vụ nổ trên cầu xảy ra một ngày sau khi Putin đánh dấu sinh nhật lần thứ 70 của mình và trong bối cảnh Nga đang có nhiều chỉ trích về việc tiến hành cuộc chiến chống Ukraine sau một loạt thất bại ngày càng tàn khốc trên chiến trường trong những tuần gần đây.

Ngay sau khi vụ nổ xảy ra, các cư dân ở Crimea đổ xô đến các trạm xăng vì lo lắng về tình trạng thiếu nhiên liệu.

Cũng giống như các vụ tấn công trước đây ở Crimea, các nguồn tin chính thức của Nga ban đầu vô cùng mơ hồ về nguyên nhân vụ nổ. Đầu tiên, thông tấn xã Tass, trích thuật Oleg Kryuchkov, cố vấn của người đứng đầu chiếm đóng Crimea của Nga nói rằng “Theo dữ liệu sơ bộ, một toa chở nhiên liệu đã bốc cháy tại một trong những đoạn của cầu Crimea, cây cầu không bị hư hại.”

Tuy nhiên, các videos cho thấy ngọn lửa bùng cháy dữ dội ở một số xe tải dọc theo chiều dài của đoàn tàu, trong khi đoàn tàu dừng lại đứng yên trên cầu.

Bình luận về vụ tấn công trong một chủ đề trên Twitter, các nhà phân tích và tướng Úc đã nghỉ hưu Mick Ryan nói: “Đầu tiên đánh sập cả một nhịp cầu như thế này sẽ tốn rất nhiều chất nổ và phải có một thiết kế phá hoại rất tốt. Là một đặc công, chúng tôi lên kế hoạch cho những việc này mọi lúc. Những cây cầu khó đánh sập nhất là những cây cầu có cấu trúc bê tông cốt thép như thế này”.

“Cần phải có cả tiểu đội công binh chiến đấu mới có thể vận chuyển số lượng chất nổ cần thiết. Một vài chiếc xe tải, hoặc hỏa tiễn hay bom có lẽ thực tế hơn, nếu nhắm vào đúng yếu điểm của nhịp cầu.”

“Dù bằng cách nào, nó cũng gây ra cho người Nga một vấn đề nghiêm trọng. Nó không thể chặn đứng việc tiếp tế cho Crimea vì còn có tàu thuyền và các tuyến đường bộ qua ngã Melitopol, nhưng nó khiến việc nắm giữ Melitopol thậm chí còn quan trọng hơn đối với người Nga”.

Nhịp đường sắt này là một phần của cặp cầu song song, bắc qua eo biển Kerch nối Krasnodar của Nga và Crimea, được Nga xây dựng sau cuộc xâm lược và sáp nhập Crimea vào năm 2014.

Cây cầu đường bộ dài 19km được Putin khánh thành vào năm 2018, và cây cầu đường sắt được khánh thành sau đó hai năm.

Trong cuộc chiến kéo dài hơn 7 tháng qua ở Ukraine, Nga đã nhiều tháng cho rằng Crimea - bao gồm cả cầu Kerch - nằm ngoài khả năng tấn công của các lực lượng Ukraine. Tuy nhiên, trong hai tháng qua, một loạt vụ nổ đã tấn công các địa điểm ở Crimea, bao gồm cả căn cứ không quân hải quân Saky, trong bối cảnh Kyiv tin tưởng rằng họ có thể chiếm lại Crimea.

Vụ nổ cầu Crimea xảy ra chỉ vài giờ sau khi có các vụ nổ làm rung chuyển thành phố Kharkiv, miền đông Ukraine vào đầu ngày thứ Bảy, tạo ra những đám khói cao ngất trời và gây ra một loạt các vụ nổ thứ cấp.

Thị trưởng Kharkiv, Ihor Terekhov cho biết trên Telegram rằng các vụ nổ vào sáng sớm là kết quả của các cuộc tấn công hỏa tiễn vào trung tâm thành phố. Ông cho biết các vụ nổ đã châm ngòi cho đám cháy tại một trong những cơ sở y tế của thành phố và một tòa nhà công sở. Không có báo cáo về thương vong.