1. Bán đảo Crimea bị tấn công
Một tiếng nổ lớn vang lên ở khu vực trung tâm của Sevastopol bị chiếm đóng tạm thời vào tối thứ Hai, ngày 2 tháng Giêng.
Thống đốc Sevastopol Mikhail Razvozhayev trong cái gọi là chính quyền dân sự do Nga dựng lên, được Mạc Tư Khoa bổ nhiệm từ ngày 2 tháng 10, 2020 cho biết trong một chương trình truyền hình đột xuất rằng người dân cần lắng nghe các chỉ dẫn của chính quyền vì thành phố đang bị tấn công. Tuy nhiên, ông trấn an người dân rằng các hệ thống phòng không đang hoạt động.
Sevastopol là thành phố lớn nhất của bán đảo Crimea.
FirstPost, một phương tiện truyền thông chính thức của cái gọi là chính quyền dân sự Crimea do Nga dựng lên cho biết:
“Vào tối ngày 2 tháng Giêng tại Sevastopol, lúc 21:45 giờ địa phương, người ta nghe thấy một tiếng động trên bầu trời khu vực trung tâm thành phố, tương tự như tiếng phóng hỏa tiễn, sau đó là một tiếng nổ lớn, kích hoạt các hệ thống phòng không.”
Tờ báo không báo cáo thêm về những thiệt hại liên quan đến vụ tấn công.
Bán đảo Crimea của Ukraine bị Nga tạm chiếm đã thường xuyên bị tấn công từ ngày 31 tháng 7 đến nay. Trước vụ tấn công mới nhất này là vụ tấn công hôm 29 tháng 12.
Trong các vụ tấn công bằng các thiết bị không người lái, vụ tấn công vào ngày 29 tháng 10 được kể là nghiêm trọng nhất. Căn cứ Hải quân Sevastopol, do Nga chiếm đóng, đã bị tấn công bởi máy bay không người lái và thuyền không người lái. Theo TASS của Nga, vào lúc 4h20 sáng 29/10, một tiếng nổ mạnh vang lên, sau đó nhiều tiếng nổ khác vang lên. Các video bắt đầu lan truyền trên các mạng xã hội cho thấy khói đen bao trùm Sevastopol và người ta có thể nghe thấy tiếng nổ rất lớn. Theo các quan chức Nga, 9 máy bay không người lái và 7 thuyền không người lái đã tham gia cuộc tấn công. Các nhà phân tích của GeoConfirmed tin rằng có từ sáu đến tám máy bay không người lái đã tham gia vào cuộc tấn công tàu Nga và chúng đã bắn trúng ít nhất ba tàu trong đó có chiếc soái hạm Đô đốc Makarov, là soái hạm mới của Hạm đội Hắc Hải của Nga, sau vụ chìm tàu Moskva.
Sau các cuộc tấn công, chính quyền Nga đã tắt chương trình phát sóng từ các camera giám sát của thành phố, nói rằng chúng “tạo cơ hội cho kẻ thù phát hiện ra các hệ thống phòng thủ của thành phố” và cấm thuyền bè ra vào Vịnh Sevastopol. Nga cáo buộc Ukraine và Vương quốc Anh có liên quan đến việc chuẩn bị các cuộc tấn công. Phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Nga, Trung tướng Igor Konashenkov nói rằng cuộc tấn công “được thực hiện dưới sự lãnh đạo của các chuyên gia Anh đang ở thành phố Ochakiv trong vùng Mykolaiv của Ukraine”.
Sau vụ tấn công, Nga đã đình chỉ tham gia Sáng kiến Ngũ cốc Hắc Hải trong 4 ngày.
Vào ngày 29 tháng 12, các vụ nổ đã được ghi nhận ở Dzhankoi của bán đảo Crimea.
2. Thống đốc khu vực Belgorod của Nga báo cáo rằng quân Ukraine vượt biên giới tấn công vào lãnh thổ của ông ta.
Thống đốc Belgorod, một khu vực của Nga giáp với Ukraine, đã báo cáo về các vụ pháo kích và tấn công của pháo binh và biệt kích Ukraine vào vùng này hôm thứ Hai.
Vyacheslav Gladkov cho biết “ngôi làng Murom ở khu đô thị Shebekinsky đã bị Lực lượng Vũ trang Ukraine tấn công.”
Ông cho biết không có thương vong, nhưng vụ pháo kích đã gây thiệt hại cho hai ngôi nhà tư nhân và một chiếc xe hơi.
Gladkov cũng báo cáo rằng một nghĩa trang địa phương đã bị pháo kích.
Theo Gladkov, ngôi làng Vyazovoye ở vùng Belgorod cũng bị pháo kích hôm thứ Hai.
“Không có thương vong,” ông nói. “Cửa sổ của một ngôi nhà riêng bị tốc mái, mặt tiền và hàng rào bị ảnh hưởng.”
Nghiêm trọng hơn, ông cho rằng biệt kích Ukraine đã phá hoại “một đường dây tải điện. Các dịch vụ khẩn cấp đã có mặt tại chỗ và đang giải quyết hậu quả.”
Một số thông tin cơ bản: Belgorod, cách biên giới Ukraine khoảng 35 kilômét, đã từng bị tấn công trước đó. Ngày 8 tháng 12, viên thống đốc này cho biết một người đã chết và 8 người bị thương trong khu vực. Các phương tiện truyền thông Nga cho biết người dân địa phương nghe thấy một tiếng nổ và sau đó, một đám cháy lớn bùng phát ở quận Yakovlevsky thuộc vùng Belgorod.
3. Tình báo Đan Mạch nói: Putin suýt thắng cuộc chiến Ukraine trước khi các kế hoạch quân sự sụp đổ
Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Putin Nearly Won Ukraine War Before Military Plans Fell Apart: Danish Intel”, nghĩa là “Tình báo Đan Mạch nói: Putin suýt thắng cuộc chiến Ukraine trước khi các kế hoạch quân sự sụp đổ.” Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Túy Vân.
Theo một sĩ quan tình báo Đan Mạch, Nga gần như đã thắng trong cuộc chiến ở Ukraine trước khi các kế hoạch quân sự của nước này sụp đổ.
Trong một cuộc phỏng vấn với tờ Berlingske của Đan Mạch, người đứng đầu bộ phận phân tích Nga của cơ quan tình báo Đan Mạch Forsvarets Efterretningstjeneste (FE)—chỉ được xác định bằng tên, Joakim—cho biết các quan chức Đan Mạch ban đầu tin rằng Nga sẽ tiếp quản Ukraine chỉ trong vòng hai tuần sau khi Tổng thống Nga Vladimir Putin phát động “chiến dịch quân sự đặc biệt”.
Hơn 10 tháng sau, Nga đang tiếp tục vất vả bù đắp những tổn thất ngày càng tăng ở Ukraine, quốc gia đã đáp trả cuộc xâm lược bằng nỗ lực phòng thủ mạnh mẽ hơn dự kiến, được hỗ trợ đáng kể bởi viện trợ quân sự từ các đồng minh phương Tây. Trong khi đó, cuộc xâm lược đã phơi bày những điểm yếu trong quân đội của Putin, mặc dù quy mô quân đội của ông ta lớn hơn quân đội của Tổng thống Zelenskiy nhiều.
Joakim cho biết, trong những tuần đầu tiên của cuộc xâm lược, “họ đã gần như” giành chiến thắng trong cuộc chiến, nhưng việc ra quyết định sai lầm từ Điện Cẩm Linh đã khiến Nga phải trả giá bằng cái chiến thắng nhanh chóng mà họ đang mong đợi. Theo cuộc phỏng vấn, ông chỉ ra niềm tin về ý thức hệ của Putin, chứ không phải trí thông minh kém, là lý do chính dẫn đến thất bại của Nga.
Ông nói: “Chúng tôi đổ lỗi rất nhiều cho việc này lên vai của Putin. Chẳng hạn, như việc ra quyết định chỉ diễn ra giữa một nhóm nhỏ các đồng minh của ông ta và không được chia sẻ với những người khác cho đến ‘phút cuối cùng’”. Joakim nói rằng điều đó đã gây ra sự nhầm lẫn trong quân đội. Việc coi cuộc xâm lược là một hoạt động quân sự đặc biệt chứ không phải là một cuộc chiến tranh cũng phản tác dụng, vì chỉ có thể huy động một số quân nhất định tham chiến cho đến khi Putin ra lệnh huy động một phần quân dự bị vào tháng 9.
Joakim nói: “Đây là những yếu tố khá nhỏ cuối cùng lại quyết định kết quả.”
Ông nói thêm rằng ông tin rằng Putin vẫn đang can thiệp vào việc tiến hành chiến tranh của quân đội. Ông mô tả cuộc gặp gần đây của Putin với các nhà lãnh đạo quân sự của mình vào tháng 12 là “ý tưởng tồi tệ nhất trên thế giới”.
“Ông ấy có một vị tướng để lãnh đạo cuộc chiến này. Vì vậy, ông ấy không nên ngồi đó nhận ý kiến từ tất cả những vị tướng khác,” ông nói với tờ báo Đan Mạch. Ông cũng cho biết ông không nghĩ rằng Nga sẽ có thể phát động một cuộc tấn công trong mùa đông vì quân đội Nga được trang bị kém.
Bản tin của tờ báo được đưa ra trong bối cảnh Putin đang phải đối mặt với những lời chỉ trích về việc quân đội của ông không đạt được những mục tiêu quan trọng trong cuộc chiến Ukraine, cuộc chiến đã cướp đi sinh mạng của hơn 100.000 binh sĩ Nga. Vào mùa thu, người Ukraine đã tái chiếm được hàng nghìn dặm vuông lãnh thổ đã bị xâm lược trước đó.
Nga đã đạt được một số thành công trong những tuần đầu của cuộc chiến, nhanh chóng chiếm được các khu vực ở phía đông nam của đất nước. Quân đội của Putin cũng đã đạt được tiến bộ đáng kể ở các khu vực xung quanh Kyiv, nơi họ phải đối mặt với cáo buộc vi phạm nhân quyền và tội ác chiến tranh đối với thường dân.
Joakim nói với Berlingske rằng những nỗ lực gần Kyiv đã trở nên tồi tệ sau khi họ thất bại trong việc đánh bại lực lượng phòng không Ukraine để chuyển thêm quân tới khu vực.
Một báo cáo tháng 12 từ Viện Nghiên cứu Chiến tranh, gọi tắt là ISW, cho thấy, trong bối cảnh chỉ trích ngày càng tăng, Putin đã hủy bỏ một bài phát biểu trước quốc hội khi ông đang phải vất vả để thuyết phục người Nga tin vào câu chuyện của mình về cuộc chiến.
Ngoài ra, ông được cho là đã hủy một cuộc họp báo “để tránh trả lời các câu hỏi liên quan đến những thất bại quân sự của Nga cho dù việc thao túng những người đặt câu hỏi và việc đặt ra những câu hỏi được mớm sẵn là một thực hành thường thấy của Putin,” theo ISW.
Newsweek đã liên hệ với Bộ Quốc phòng Nga để bình luận.
4. Tình báo Ukraine biết các địa điểm lưu trữ vũ khí hạt nhân của Nga, và đang theo dõi mọi chuyển động
Nga có trong kho vũ khí của mình tất cả các loại vũ khí hạt nhân, cả chiến thuật và chiến lược, nhưng tình báo quân sự Ukraine biết chúng ở đâu và đang liên tục theo dõi chuyển động của chúng.
Phát ngôn viên của Tổng cục Tình báo Bộ Quốc phòng Ukraine, gọi tắt là GUR, Vadym Skibitskyi, đã cho biết như trên trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv sáng thứ Ba mùng 3 tháng Giêng
Phát ngôn nhân của GUR bảo đảm rằng tình báo nắm được tất cả các vị trí cất giữ, số lượng và vị trí của các tàu sân bay hạt nhân chiến thuật.
Theo quan chức này, tình báo Ukraine liên tục theo dõi sự di chuyển của tất cả các tàu sân bay và các biện pháp tích cực mà Cục 12 của Bộ Quốc phòng Nga, chịu trách nhiệm chuẩn bị và cung cấp các vụ tấn công hạt nhân, có thể thực hiện hoặc đang thực hiện.
“Quá trình này không dễ dàng, nhưng chúng ta có kinh nghiệm giám sát và điều phối lại các cuộc tập trận chiến lược và các cuộc tập trận khác của lực lượng hạt nhân, được tổ chức từ năm 2014 trở về trước. Tức là chúng ta biết hết các vấn đề về thủ tục. Do đó, GUR liên tục kiểm soát thành phần hạt nhân của lực lượng vũ trang Nga”, Skibitsky nhấn mạnh.
Skibitskyi nói rằng cùng với các biện pháp cấm vận của Liên Hiệp Âu Châu, Ukraine đang làm mọi thứ có thể để ngăn chặn việc sản xuất bất kỳ loại vũ khí nào trên lãnh thổ Liên bang Nga.
5. Yermak về các cuộc tấn công của Nga: Chiến thuật của các chuyến bay ban đêm của 'balalaikas' trông giống như sự đau đớn
Như chúng tôi đã tường trình với quý vị và anh chị em, người Nga đang tràn trề hy vọng vào một chiến lược chiến tranh khác. Từ ngày 10 tháng 10, quân Nga đã mở các cuộc không kích cường tập vào các thành phố của Ukraine, kể cả thủ đô Kyiv với nhịp điệu từ 7 đến 10 ngày một lần. Tuy nhiên, từ ngày 29 tháng 12 đến nay, liên tục, kể cả trong những ngày Tết, ngày nào người Nga cũng tấn công.
Tuyên truyền viên chính của Điện Cẩm Linh, Vladimir Solovyov, hồ hởi phấn khởi tuyên bố rằng khủng bố liên tục như thế người dân Ukraine sẽ nhanh chóng nổi điên và sẽ buộc chính quyền của họ phải đầu hàng người Nga vô điều kiện.
Chánh Văn phòng Tổng thống Ukraine, Andriy Yermak, không nghĩ như thế.
Ông nói: “Chiến thuật của những chuyến bay vào ban đêm của balalaikas trông giống như sự đau đớn hơn là một chiến lược”. Balalaika là gì? Thưa: Balalaika là một loại đàn của người Nga phỏng theo cây đàn Guitar nhưng phía dưới trông giống như một hình tam giác chứ không tròn trịa thanh lịch như đàn Guitar. Vì các máy bay không người lái của Iran trông giống như cây đàn này nên người Ukraine dùng từ Balalaika để chỉ máy bay không người lái.
Yermak nói rằng người Nga đã muốn phá hủy cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine vào tháng 10, nhưng họ không thể và Ukraine đã nhận được các hệ thống phòng không tiên tiến hơn.
Ông cũng lưu ý rằng Nga đã nỗ lực rất nhiều vào hỏa tiễn và máy bay không người lái vào tháng 11 và tháng 12 để người Ukraine đón năm mới trong bóng tối, nhưng ông nói thêm, người Nga cũng đã không thực hiện được điều đó.”
“Bây giờ họ đang tìm kiếm các tuyến đường và cố gắng bằng cách nào đó đâm chúng ta, nhưng chiến thuật khủng bố của họ sẽ không hiệu quả. Bầu trời của chúng ta sẽ biến thành một lá chắn,” Yermak nói.
Trong đêm 2 rạng sáng mùng 3 tháng Giêng, lực lượng phòng không Ukraine đã phá hủy 39 máy bay không người lái Shahed của Nga, 2 chiếc Orlan-10 và một hỏa tiễn dẫn đường Kh-59.
6. Tranh cãi giữa người Nga vì tổn thất kinh hoàng ở Makiivka
Theo CNN, trong một sự nhất trí hiếm hoi, quân đội Ukraine, các blogger quân sự thân Nga, các quan chức của cái gọi là chính quyền Cộng hòa Nhân Dân Donetsk, và các cựu quan chức Nga, một cuộc tấn công rõ ràng của Ukraine ở miền đông Ukraine do Nga xâm lược đã giết chết một số lượng lớn quá lớn binh lính Nga đóng quân bên cạnh một kho đạn dược.
Theo các tài khoản của cả người Ukraine và những người thân Nga, cuộc tấn công diễn ra ngay sau nửa đêm Chúa Nhật, rạng sáng thứ Hai, tại một trường dạy nghề có lính nghĩa vụ Nga trú đóng ở Makiivka, thuộc vùng Donetsk.
Vụ tấn công đã dẫn đến sự chỉ trích mạnh mẽ đối với quân đội Nga từ các blogger quân sự thân Nga, những người cho rằng quân đội thiếu sự bảo vệ và được cho là đang tập trung bên cạnh một kho đạn dược lớn, đã phát nổ khi hỏa tiễn HIMARS của Ukraine tấn công vào địa điểm này.
Quân đội Ukraine tuyên bố rằng khoảng 400 binh sĩ Nga đã thiệt mạng và 300 người bị thương, mà không trực tiếp thừa nhận vai trò. Một số blogger quân sự thân Nga thậm chí ước tính rằng số người chết và bị thương còn cao hơn con số do Ukraine báo cáo.
Bộ Quốc phòng Nga hôm thứ Hai thừa nhận vụ tấn công nhưng tuyên bố rằng chỉ có “63 quân nhân Nga” đã thiệt mạng.
Video được cho là từ hiện trường vụ tấn công đang lan truyền rộng rãi trên Telegram, bao gồm cả trên một kênh quân sự chính thức của Ukraine. Nó cho thấy một đống gạch vụn bốc khói, trong đó hầu như toàn bộ tòa nhà chỉ còn là một đống gạch vụn.
“Xin gửi lời chào và lời chúc mừng” tới những người ly khai và lính nghĩa vụ “đã được đưa đến Makiivka bị xâm lược và bị nhồi nhét trong tòa nhà của trường dạy nghề”, Ban Giám đốc Truyền thông Chiến lược của Tổng tư lệnh Lực lượng Vũ trang Ukraine cho biết trên Telegram. “Ông già Noel đã chất khoảng 400 xác chết của lính Nga trong túi.”
Bộ Quốc phòng Nga cho rằng trong cuộc tấn công Ukraine đã sử dụng hỏa tiễn HIMARS.
Daniil Bezsonov, một cựu quan chức trong chính quyền Donetsk do Nga hậu thuẫn, cho biết trên Telegram rằng “rõ ràng, bộ chỉ huy cấp cao vẫn chưa biết về khả năng của loại vũ khí này”. Theo ông, HIMARS là loại hỏa tiễn chính xác cao, nó có khả năng làm nổ tung một chiếc xe hơi mà có thể không gây hại cho chiếc xe hơi đang đi bên cạnh. Ông khẳng định rằng một ngôi trường to như thế mà nổ tung và sụp đổ hoàn toàn không phải là do HIMARS nhưng do các vụ nổ thứ cấp sau đó từ kho đạn và kho hỏa tiễn giấu trong trường.
Một nhà tuyên truyền người Nga viết blog về nỗ lực chiến tranh trên Telegram, Igor Girkin, cũng tuyên bố rằng tòa nhà gần như bị phá hủy hoàn toàn do các vụ nổ thứ cấp của các kho đạn dược.
Girkin từ lâu đã chỉ trích các tướng lĩnh Nga, những người mà ông tuyên bố chỉ đạo nỗ lực chiến tranh ở xa tiền tuyến. Girkin trước đây là bộ trưởng quốc phòng của Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự xưng, do Nga hậu thuẫn, và đã bị tòa án Hà Lan kết tội giết người hàng loạt vì liên quan đến vụ bắn rơi Chuyến bay 17 của Malaysia Airlines ở miền đông Ukraine vào năm 2014.
Sergey Markov, một blogger quân sự thân Nga khác, cho biết có “rất nhiều sự cẩu thả” từ phía bộ chỉ huy Nga.
Boris Rozhin, người cũng viết blog về nỗ lực chiến tranh với biệt danh Colonelcassad, nói rằng “sự kém cỏi và không có khả năng nắm bắt kinh nghiệm chiến tranh tiếp tục là một vấn đề nghiêm trọng.”
Anh ta nói rằng quân Ukraine đã biết rõ ngôi trường này nhưng không tấn công vì các học viên của trường này vẫn tiếp tục học và một số vẫn ở nội trú. Quân Ukraine không dám pháo kích vào vì sợ chết dân. Lợi dụng điểm yếu đó của Ukraine, các chỉ huy Nga đã chất đạn dược và hỏa tiễn trong trường mà không biết rằng trong một năm có cái gọi là Ngày Tết. Trong cái gọi là Ngày Tết ấy các học viên ở đây đã về nhà, họ còn chần chừ gì nữa mà không tấn công. Vụ tấn công diễn ra vào lúc 0 giờ 2 phút và những tiếng nổ kinh hoàng chỉ kết thúc vào xế trưa. Những tiếng nổ dữ dội vừa gây thêm thương vong, vừa ngăn cản các nỗ lực cấp cứu. Nhiều người chết đơn giản vì mất máu quá lâu khi bị chôn vùi dưới đống đổ nát.