Pondicherry, Vùng Lãnh Thổ từng có liên hệ tới lịch sử và Giáo hội Việt Nam

I. Tổng Quan Về Lãnh Thổ Pondicherry

Puducherry (trước kia người ta quen gọi là Pondicherry) là một Lãnh thổ Liên Hiệp của Ấn Độ. Đó là một thuộc địa của Pháp trước kia, gồm có bốn dẻo đất không liên cư liên địa, và được gọi là Pondicherry, một miền rộng lớn
Tháng 9/2006, lãnh thồ này được đổi tên nguyên gốc địa phương là Puducherry, có nghĩa là làng mới theo tiếng Tamil. Lãnh thổ được gọi là Putuccēri hay (Pāṇṭiccēri) trong tiếng Tamil hay Pondichéry trong tiếng Pháp. Vùng này cũng được gọi là vùng The French Riviera of the East (La Côte d'Azur de l'Est - Bờ Biển Xanh Da Trời miền Tây).
Pondicherry gồm bốn hạt không liên cư liên địa nhỏ là: Pondicherry, Karaikal, và Yanam trên vịnh Bengal và Mahé trên Biển Ả Rập. Puducherry và Karaikal là vượt xa những hòn đảo lớn nhất, và cả hai là những dẻo đất của miền Tamil Nadu. Yanam và Mahé là những dẻo đất của miền Andhra Pradesh và Kerala tương ứng. Lãnh thổ này có diện tích tất cả là 492 km²: Puducherry (city) 293 km², Karaikal 160 km², Mahé 9 km² và Yanam 30 km². Vùng này có 900.000 dân cư (2001).

Vài Nét Lịch Sử Pondicherry

Lịch sử Pondicherry có thể được truy ngược về năm thứ hai công nguyên. Cuốn Chuyến Đi Ngoại Vi Biển Erythrea, vào năm thứ hai Công Nguyên, có nói đến một nơi thị tứ tên là Poduke (chương 60). G.W.B. Huntingford nhận ra có thể đó là vùng Arikamedu (bây giờ thuộc về vùng Ariyankuppam), cách Pondicherry hiện nay khoảng hai dậm. Hơn nữa, Huntingford còn lưu ý rằng, năm 1937 người ta tìm thấy đồ gốm Trung Hoa tại Arikamedu. Những cuộc phát quật khảo cổ giữa năm 1944 và 1949 cho thấy rằng đó là “một trạm giao thương” với các sản phẩm hàng hóa, do người Rôma chế tạo, được nhập trong nửa đầu thế kỷ thứ nhất Công Nguyên.

Một mức ảnh hưởng Pháp đáng kể tại Puducherry vẫn còn cho dến ngày náy. Puducherry có dấu ấn khuôn mẫu và mạng lưới Pháp và đặc trưng là những khu ở gọn gàng và các phố vuông góc. Toàn thể các phố xá được chia làm hai khu: Khu Pháp (Thánh thị Trắng) và Khu Ấn Độ (Thành Thị Đen ).

Nhiều phố xá vẫn giữ nguyên tên Pháp và các biệt thự kiểu Pháp, đó là một quang cảnh thường thấy ở Puducherry. Trong khu Pháp, đặc trưng các toà nhà là theo kiểu thuộc địa, với các phức hợp dài và những bờ tường bề thế.

Khu Ấn Độ (Tamil) gồm những nhà có đường hiên dài, và nhà có cửa sổ và có dậu rào rộng. Người ta có thể nhận ra khu những nhà Ấn Độ và Pháp này. Các kiến trúc của nó được tỏ chức tên là INTACH, gìn giữ không cho phá hủy. Nếu có ai muốn phá hủy nhà đang có, trong khu thành thị này để xây lại, họ phải xin phép tố chức này, và ngôi nhà xây mới phải giống với vẻ đẹp kiến trúc, như đã có khi trước khi phá hủy. Người ta vẫn còn thấy tiếng Pháp được xử dụng tại Pondicherry.

Puducherry vẫn còn một số lớn cư dân Tamil và một số ít cư dân không phải Tamil, mang thông hành Pháp. Con cháu những người này vẫn chọn thuộc về Pháp. Khi đó các tổ chức của Pháp đang cai trị giới thiệu cho những người Pondicherry được chọn lựa hoặc vẫn còn thuộc về Pháp, hay trở nên Ấn Độ, khi Puducherry được độc lập. Ngoài những cơ sở đền đài liên quan đến thời kỳ Pháp, có một lãnh sự quán và nhiều tố chức văn hóa Pháp tại Puducherry. Một tổ chức quan trọng khác là 'Le Foyer du Soldat'. Đó là một đại sảnh quân đoàn dành cho binh sĩ đã phục vụ trong nhiều cuộc chiến tranh Pháp.

Trong số các tổ chức văn hóa, có Học Viện Pháp tại Pondicherry, và Trung Tâm Pondicherry của Trường Viễn Đông Bác Cổ và một chi nhánh đáng giá của Liên Minh Pháp. Một hệ thống nhà trường dùng tiếng Pháp làm chuyển ngữ. Chẳng hạn, Trường Trung Học Pháp Pondicherry tiếp tục hoạt động dưới danh nghĩa bảo trợ của Bộ Trưởng Quốc Gia Giáo Dục Pháp.

Các ngôn ngữ chính thức của Puducherry là Pháp, Tamil, Telugu và Malayalam. Vi thế của mỗi ngôn ngữ thay đổi khác nhau đối với mội hạt. Khi thông tin giữa các hạt có nhiều ngôn ngữ khác nhau, thì thường tiếng Anh được sử dụng, vì tiện lợi

1. Tiếng Tamil: ngôn ngữ được chính quyền Puducherry, nhất là được dùng khi giao thông nội bộ, và giữa những hạt đa số Tamil thuộc Puducherry và Karika, theo những sắc lệnh ban hành chính thức. Tamil cũng là ngôn ngữ chính thức ở bang Tamil Nadu.

2. Tiếng Pháp: Đây cũng là ngôn ngữ chính thức của lãnh thổ liên hiệp Puducherry. Nó cũng là ngôn ngữ chinh thức của Ấn Độ thuộc Pháp (1673-1954) và vi thế ngôn ngữ chính thức được Hoà Ước Nhượng Bộ đưọc Ấn Độ và Pháp ký ngày 28/5/1956.

Nó vẫn là ngôn ngữ chính thức theo pháp lý (de jure) của Lãnh Thổ Liên Hiệp Puducherry. Điều XXVIII của Hiệp Ước Cession xác định rõ rằng:
Tiếng Pháp sẽ là ngôn ngữ chính thức của các tổ chức bao lâu các đại diện được dân chúng bầu cử không lấy một quyết định khác.
(The French language shall remain the official language of the Establishments so long as the elected representatives of the people shall not decide otherwise).

Các ngôn ngữ chính thức trong miền gồm có:

3.Tiếng Telugu: Đó cũng là một ngôn ngữ chính thức của Puducherry khi chỉ được dùng khi giao thông nội bộ hạt Telugu (Yanam). Vì thế đúng hơn, đó chỉ là một ngôn ngữ chính thức của Puducherry, trong khi là ngôn ngữ chính thức của hạt Yanam. Nó cũng có qui chế ngôn ngữ chính thức tại bang Andhra Pradesh.

4.Tiếng Malayalam: Đó cũng là một ngôn ngữ chính thức của Puducherry nhưng chỉ được dùng khi giao thương nội bộ hạt Malayalam (Mahe). Như thế, đúng hơn nó được coi là ngôn ngữ chính thức của miền, trong khi là ngôn ngữ chính thức của hạt Mahe. Nó cũng có qui chế một ngôn ngữ chính thức tại bang Kerala, và Lãnh Địa Liên Hiệp các Đảo Lakshadweep.

Ngôn ngữ được nói theo số người
Vào thời điểm năm 2001,con số người nói các ngôn ngữ chính thức là:
Tamil: 220.749 người (tại các hạt Puducherry và Karikal)
Telugu: 31.362 (chỉ tại hạt Yanam)
Malayalam: 36.823 (chỉ tại hạt Mahe)
Pháp: trên 10.000

Pondicherry là một Lãnh Thỏ Liên Hiệp của Ấn Độ, không phải là một bang riêng. Việc quản lý và hành chính lãnh thổ trực tiếp là do nhà hữu trách liên bang tại Tân Delhi. Tuy nhiên, cùng với Delhi, Pondicherry là một trong hai lãnh thổ liên hiệp tại Ấn Độ có danh nghĩa hiệu chính hiến pháo đặc biệt, là có một hội nghị lập pháp, và một nội các bộ trưởng, và như thế hưởng được một phần quyền lực của một bang. Theo qui định đặc biệt này, chính quyền được phép làm luật về các vấn để đặc biệt. Trong nhiều trường hợp, những luật lệ như thế có thể cần phê chuẩn của chính quyền liên bang, hay đồng ý của Tổng Thống Ấn Độ.
Trung Tâm được Thượng thống đốc đại diện, Vị này cư ngụ tại Jaj Nivas (Dinh Thống Đốc) tại Công Trường, dinh điện trước kia của Thống Đốc Pháp. Chính quyền trung ương thì dính dấp trực tiếp hơn vào thịnh vượng tài chính của lãnh thổ, khi chống lại các tiểu bang là việc quản trị tài chính, dù rằng ngân sách trung ương được cấp là trách nhiệm của các chính quyền liên bang. Vì thế, vào những thời đểm khác nhau, Pondocherry hưởng một thuế suất thấp, nhất là thuộc loại gián thâu.
Theo Hiệp Ước Nhượng Bộ đề năm 1956, bốn thuộc địa của Pháp trước kia có quyền duy trì quí chế quản trị đặc biệt. Đó là lý do tại sao Pondicherry là lãnh thô liên hiệp duy nhất có một số qui định đặc biệt như Hội Nghị Lập Pháp, tiếng Pháp là ngôn ngữ chính thức, …

Điều II của Hiệp Ước Nhương Bộ xác định rõ:

Các tổ chức sẽ duy trì lợi ích của quí chế quản trị đặc biệt có gíá trị thi hành trước ngày 1/11/ 1954. Bất cứ thay đổi hiến pháp trong qui chế này mà có thể được làm, thì sau đó sẽ được làm, sau khi biết chắc chắn về ý nguyện của dân chúng.

Pondicherry là nơi cư ngụ của một người chiến đấu và duy linh nổi tiếng nhất vì tự do của Ấn Độ, đó là Sri Aurobindo. Ông Sri Aurobindo Ashram nối tiếng thế giới và gốc gác Auroville vẫn hoạt động từ Pondicherry.

Pondicherry là ngữ cảnh nhất thứ ba của cuốn tiểu thuyết đoạt giải sách cuộc đời của Pi của Yann Martel.

II. Giáo Hội Pondicherry Trong Lòng Giáo Hội Ấn Độ

Giáo hội Công Giáo Rôma tại Ấn Độ là thành phần thuộc về Giáo Hội Công giáo toàn cầu, dưới quyền lãnh đạo của Đức Giáo Hoàng và giáo triều tại Rôma. Toàn thể các giám mục tại Ấn Độ, cả phương Tây lẫn phương Đông, đếu làm thành Hội Đồng Giám Mục Công giáo Ấn Độ, được thành lập năm 1944.

Có hơn 17 triệu người Công giáo Ấn Độ, tức là biểu thị 1, 5% toàn thế dân số. Có 157 đơn vị giáo hội tại Ấn Độ gồm có 29 tổng giáo phận và 128 giáo phận. Trong số đó 127 đơn vị là theo lễ nghi La tinh, 25 theo lễ nghi Syro-Malabar và 5 theo lễ nghi Syro-Malankara.

Đại diện của Tòa Thánh với chính quyền Ấn là Sứ Thần Tòa Thánh tại Ấn Độ. Sứ mệnh ngoại giao được lập với tính cách Một phái đoàn đại diện tông tòa đén East Indies năm 1881. Nó được Đức Pio XII năm 1948 nâng lên hàng trung sứ thần, và Đức Phaolô VI nâng lên Sứ Thần Tông Tòa đầy đủ năm 1967.
Các giám mục của Giáo hội Latinh làm thành Hội Đồng Giám Mục Công Giáo Ấn Độ, có chủ tịch, các phó chủ tịch và thư ký độc lập trong những người được bầu vào HDGMCG. Hội Đồng Giám Mục này do Đức Gioan Phaolô II lập năm 1987.

Tổng Giáo Phận Pondicherry – Cuddalore
Tổng Giáo Phận có tên được đổi ngày 7/8/1953, có giáo tòa trung ương, theo nghi lễ latinh, diện tích 15,250 km2 (5.890 dậm vuông) Không Chỉ Mạng Toàn Cầu chính thức: http://www.pondyarchdiocese.org/
Địa chỉ gửi thư: P.O. Box 193, Cathedral Str., Puduchcheri 605001, India.
Đt: (0413)33.47.48
Fax: 33.99.11

Các Giám Mục
Antony Anandarayar, Tổng Giám Mục; Michael Augustine, Tổng Giám Mục danh dự.
Các giáo phận nhánh: Dharmapuri, Kumbakonam, Salem, Tanjore
Vài chi tiết lịch sử: Giáo Phận Pondicherry, tên latinh: Pondicheriensis ngày 1/9/1886, được nâng lên Tổng Giáo Giáo Phận : Pondicheriensis, ngày 7/6/1887
Các vị thường quyền từ trước đế nay gồm có:

Clément Bonnand, M.E.P. † (3/4/1850 – 2/3/1861); Joseph-Isidore Godelle, M.E.P. † (21/3/1861 – 15/7/1867); François-Jean-Marie Laouënan, M.E.P. † (5/6/1868 – 29/9/1892); François-Xavier Corbet (Corbey), C.S.Sp. † (21/1/1880 – 5/7/1898, GM hiệu tòa Obba); François-Jean-Marie Laouënan, M.E.P. † (1/9/1886 – 29/9/1892); Joseph-Adolphe Gandy, M.E.P. † (29/9/1892 – 25/3/1909); Elie-Jean-Joseph Morel, M.E.P. † (11/5/1909 – 16/8/1929); Auguste-Siméon Colas, M.E.P. † (24/6/1930 – 28/10/1955); Ambrose Rayappan † (28/11/1955 – 17/3/1973); Venmani S. Selvanather † (173/1973 - 1992); Michael Augustine (18/2/1992 – 10/6/2004); Antony Anandarayar (10/6/2004)

Sơ nét lịch sử giáo phận
Thành lập giáo phận Pondicherry: 1/9/1886; lên Tổng Giáo Phận Pondicherry: 7/6/1887; Tổng Giáo Phận Pondicherry mất lãnh thổ 1/91889; them Giáo Phận Kumbakonam, Mysore, Tổng Giáo Phận Pondicherry: mất lãnh thổ; thêm Giáo phận Salem: ngày 26/5/1930; đổi tên thành Tổng Giáo Phận Pondicherry va Cuddalore: 7/8/1953

Năm 1950, Giáo phận Pondicherry códân số công giáo là 147.500 người, so với tổng dân số 3.019.275, tức 4,9%. Một linh mục cho 1.305 ngườ tín hữu.
Đến 1970, Tổng Giáo Phận Pondicherry và Cuddalore có 163.262 tín hữu so với tồng dân số 3.417.052, tức tỷ lệ 4, 8%. Một linh mục cho 1898 giáo dân.
Năm 2004, số giáo dân tằng lên 305.306 người trong tổng dân số 6.522.756 người, tức tỷ lệ 4,7%. Một linh mục cho 1806 người.

Chú thích: Pondicherry có hai biến cố đặc biệt liên hệ tới lịch sử đất nước và giáo hội là:
1/Chuyến đi của phái đoàn Việt Nam, có Phan Thanh Giản dẫn đầu với Trương Vĩnh Ký làm thông dịch chính thức, có ghé Pondicherry trước khi qua Pháp, vào cuối thế kỷ 18, để đàm phán về việc chuộc lại ba tinh miền Tây Nam Kỳ.

2/ Tổng Chủng viện thánh Giuse từ Ayuthia Xiêm la chuyển tạm thời sang Pondicherry, khi quân Miến Điện xâm lăng đất Xiêm, cũng vào cuối thế kỷ 18 trước khi chuyển về Penang.

Chú thích:
  • http://www.search.com/reference/Pondicherry_(city)
  • http://en.wikipedia.org/wiki/Roman_Catholicism_in_India
  • http://en.wikipedia.org/wiki/Puducherry
  • http://www.catholic-hierarchy.org/diocese/dpocu.html