1. Thiếu tướng Nga bị loại khỏi vòng chiến ở Ukraine
Lữ đoàn súng trường cơ giới biệt lập số 5 tại Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự xưng là một đơn vị nổi tiếng hay khét tiếng của Nga vì các binh sĩ của Lữ Đoàn này oai đến mức đã dám bắt giam một người Mỹ là bạn thân của trùm mafia Vladimir Putin, và tra khảo cho đến khi người Mỹ này tắt thở.
Vladimir Putin đã rất ngỡ ngàng khi hay tin người Mỹ Russell Bentley, quê ở Texas, làm việc cho Điện Cẩm Linh, đã bị 5 binh sĩ của Lữ Đoàn này thay phiên nhau đánh đập cho đến khi mất mạng vào ngày 8 Tháng Tư, vừa qua. Cho đến nay vẫn chưa có thông tin nào về số phận của 5 binh sĩ Nga to gan.
Tuy nhiên, các phương tiện truyền thông Nga hôm Thứ Sáu, 08 Tháng Mười Một, đã đồng loạt đưa tin rằng Thiếu tướng Pavel Klimenko, Tư Lệnh Lữ Đoàn đã bị loại khỏi vòng chiến.
Klimenko, 47 tuổi, đã được một số blogger quân sự Nga thông báo đã chết, bao gồm Vazhnye Istorii (Những câu chuyện quan trọng), một nền tảng báo chí điều tra của Nga, cho biết các chị em gái của Klimenko đã xác nhận cái chết của ông trên mạng xã hội.
Theo kênh truyền thông do Hoa Kỳ tài trợ Radio Free Europe, Klimenko đã qua đời vào hôm Thứ Năm, 07 Tháng Mười Một. Một trong những người chị gái của ông cũng xác nhận cái chết với ASTRA, một kênh Telegram độc lập đưa tin về chiến tranh Nga-Ukraine.
Klimenko, người gốc Stavropol, Nga, đã phục vụ tại Crimea trước cuộc xâm lược Ukraine vào tháng 2 năm 2022 - ông được thăng hàm thiếu tướng vào tháng 5 năm nay.
Klimenko được cho là một trong những chỉ huy đã thành lập cái mà ASTRA trước đây gọi là “trại tập trung” trên một mỏ Petrovskaya bị bỏ hoang ở Donetsk, miền đông Ukraine.
Bentley được cho là đã bị tra tấn và cuối cùng bị giết tại trại tập trung này. Theo cuộc điều tra của ASTRA, một số lính Nga cố tình bị thương để rời khỏi quân ngũ và đòi tiền bồi thường. Trại tập trung này là nơi những người lính Nga như thế bị tra tấn để từ bỏ tiền lương và tiền bồi thường thương tích, và bị buộc quay lại chiến trường.
Bentley, 64 tuổi, đã tử vong do bị tra tấn bằng dòng điện, một người bạn của vợ Bentley, Lyudmila Bentley, cho biết vào tháng 9.
Một cuộc điều tra của Ủy ban điều tra Nga về hoàn cảnh cái chết của ông đã phát hiện ra rằng ông bị các thành viên của Lữ đoàn 5 tra tấn và giết chết tại trại tập trung Petrovskaya. Thành ra, có thể việc giết Bentley không phải là việc làm riêng lẻ của các binh sĩ Nga mà có sự chỉ đạo của Thiếu tướng Pavel Klimenko, Tư Lệnh Lữ Đoàn.
Ủy ban điều tra Nga cáo buộc Vitaly Vansyatsky, Vladislav Agaltsev, Vladimir Bazhin và Andrei Iordanov, các thành viên của Lữ Đoàn, đã tra tấn và giết chết Bentley theo nhóm do vô ý, một hành động được cho là vượt quá thẩm quyền của họ, Rg.Ru đưa tin vào tháng 9.
Người ta cáo buộc rằng Vansyatsky và Agaltsev đã cho nổ tung hài cốt của Bentley trong một chiếc xe VAZ 2115 bằng một khối thuốc nổ TNT, và Bazhin, một quân nhân khác trong đơn vị quân đội, được cho là đã di chuyển hài cốt của ông đến một địa điểm khác
Bentley đã viết blog và ghi lại vlog về cuộc chiến cho kênh YouTube của mình. Ông đã gia nhập lực lượng Nga vào năm 2014, như Newsweek đã đưa tin trước đó. “Cao bồi Donbas”, như Bentley tự gọi mình, là một người trồng cây ở Austin, Texas, trước khi gia nhập quân đội Nga. Sau đó, ông kết hôn với một phụ nữ Nga và nhập quốc tịch Nga.
Bentley chia sẻ với Newsweek vào năm 2022: “Nếu tôi kể lại tất cả những lần tôi cận kề cái chết trong gang tấc, trước hết, chúng ta sẽ ở đây suốt đêm, và thứ hai, bạn thậm chí sẽ không tin tôi”.
“Tôi có thể nói với bạn rằng tôi là người may mắn nhất mà tôi từng biết. Tôi tin vào các thiên thần hộ mệnh vì tôi đã may mắn như thế nào khi ở đây”, anh ta nói thêm.
Vazhnye Istorii đưa tin rằng cái chết của Klimenko nâng tổng số thương vong của Nga lên 13 Tướng Nga, mặc dù chính quyền Nga chỉ xác nhận tám vị Tướng bị quân Ukraine giết chết.
Cho đến nay, các phương tiện truyền thông Nga chỉ có thể khẳng định Thiếu tướng Pavel Klimenko, Tư Lệnh Lữ Đoàn súng trường cơ giới biệt lập số 5 đã chết vào hôm Thứ Năm, 07 Tháng Mười Một. Cái chết của ông ta chắc chắn không phải là kết quả của một cuộc tấn công HIMARS, hay máy bay điều khiển từ xa vì không có cuộc tấn công nào như thế được báo cáo. Ông ta có thể chết vì biệt kích Ukraine lấy mạng ông ta trả thù cho trại tập trung. Đó là giả thuyết được phía Ukraine ủng hộ. Giả thuyết thứ hai được các blogger quân sự Nga ủng hộ là chính trùm mafia Vladimir Putin ra lệnh giết ông ta để trả thù cho Bentley. Trong bối cảnh cuộc chiến đi dần vào bế tắc, thương vong quá cao, khả năng rất cao là tên bạo chúa giết một vị tướng để dằn mặt các tướng khác.
[Newsweek: Russian Major General Killed in Ukraine]
2. Zelenskiy nói rằng ông không biết chi tiết về kế hoạch chấm dứt chiến tranh Ukraine của Tổng thống đắc cử Donald Trump
Trong cuộc họp báo tại hội nghị thượng đỉnh Cộng đồng Chính trị Âu Châu ở Budapest vào ngày 7 tháng 11, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết ông không biết bất kỳ chi tiết cụ thể nào liên quan đến kế hoạch chấm dứt nhanh chóng cuộc chiến tranh Ukraine của Tổng thống đắc cử Donald Trump.
Tổng thống lưu ý trong hội nghị rằng ông tin Tổng thống Donald Trump muốn chấm dứt chiến tranh với Nga một cách nhanh chóng, nhưng ông chưa thảo luận một kế hoạch nào với ông ấy. “Nếu chỉ nhanh chóng, điều đó có nghĩa là Ukraine sẽ chịu tổn thất. Tôi vẫn chưa hiểu điều này có thể diễn ra theo cách nào khác. Có lẽ chúng tôi không biết điều gì đó, không nhìn thấy”, ông nói.
Trong suốt chiến dịch tranh cử của mình, Tổng thống đắc cử Donald Trump đã hứa sẽ chấm dứt chiến tranh giữa Nga và Ukraine nếu đắc cử, và vào tháng 9 ông đã nói rằng ông sẽ đàm phán một thỏa thuận “có lợi cho cả hai bên”. Tổng thống đắc cử Donald Trump cũng cho biết ông vẫn chưa nói chuyện với Putin, nhưng “Tôi nghĩ chúng tôi sẽ nói chuyện”.
Chiến thắng trong cuộc bầu cử của Ông Donald Trump tuần này đã làm gia tăng sự bất ổn xung quanh các nỗ lực chiến tranh của Ukraine vào thời điểm quan trọng, khi lực lượng Nga đạt được thành quả nhanh nhất trong nhiều tháng và quân đội Bắc Hàn đang đồn trú tại khu vực Kursk của Nga.
Tổng thống Zelenskiy là một trong những người đầu tiên chúc mừng tổng thống đắc cử.
Hoa Kỳ là đồng minh quan trọng nhất của Ukraine trong cuộc xung đột, và Zelenskiy đã đặc biệt ca ngợi thành công bầu cử của Tổng thống đắc cử Donald Trump trong các tuyên bố của mình. Vào tối ngày 6 tháng 11, ông đã nói chuyện với Tổng thống đắc cử Donald Trump qua điện thoại và mô tả cuộc trò chuyện là “tuyệt vời”.
“Tất nhiên, chúng ta vẫn chưa thể biết hành động của ông ấy sẽ như thế nào. Nhưng chúng tôi hy vọng rằng nước Mỹ sẽ trở nên mạnh mẽ hơn”, Zelenskiy nói thêm.
Nhiều quan sát viên cho rằng chiến thắng của cựu Tổng thống Trump có thể có lợi hơn cho Ukraine thay vì Kamala Harris chiến thắng. Lý do là vì trong vai trò Tổng thống, bà Harris có thể sẽ rất cam go trong việc thuyết phục Quốc Hội Hoa Kỳ thông qua các khoản viện trợ như đã xảy ra dưới thời của Tổng thống Joe Biden. Chính quyền của Tổng thống Trump sẽ là một chính quyền rất mạnh vì cả Thượng viện và Hạ Viện Hoa Kỳ đều đã rơi vào tay Đảng Cộng Hòa. Tổng thống Trump có lẽ cũng không muốn thấy rằng ông vừa mới lên thì Ukraine đã mất vào tay Nga. Cho nên, có nhiều khả năng Hoa Kỳ sẽ tiếp tục viện trợ cho Ukraine. Hơn thế nữa, số tiền viện trợ trên thực tế không chảy sang Ukraine, nó vẫn ở trong nước Mỹ, nơi các nhà máy sản xuất vũ khí cho Ukraine. Cắt viện trợ, hàng loạt nhà máy đóng cửa không phải là cách để cải thiện kinh tế.
[Kyiv Independent: Zelensky says he is unaware of details of Trump plan to end Ukraine war]
3. Với việc cựu Tổng thống Trump trở lại Tòa Bạch Ốc, liệu Ukraine có thể lựa chọn biện pháp răn đe hạt nhân không?
Với nguy cơ sống còn rằng Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Ông Donald Trump có thể ngừng hỗ trợ cho Ukraine, Kyiv đã cân nhắc đến phương án răn đe hạt nhân.
Viễn cảnh về một kịch bản như vậy đã được nêu ra vài tuần trước đó khi Tổng thống Volodymyr Zelenskiy vào tháng 10 cho biết ông đã nói với Ông Trump trong một cuộc họp vào tháng 9 tại Thành phố New York rằng Ukraine sẽ gia nhập NATO hoặc phát triển vũ khí hạt nhân.
Zelenskiy tuyên bố rằng cựu Tổng thống Trump đã lắng nghe ông và nói rằng “đó là một lập luận công bằng”.
Sau đó, Tổng thống Zelenskiy đã rút lại tuyên bố đó, nói rằng Ukraine không theo đuổi vũ khí hạt nhân.
Tuy nhiên, tuyên bố của Zelenskiy đã làm dấy lên suy đoán liệu chương trình vũ khí hạt nhân của Ukraine có thực tế hay không xét về mặt công nghệ và chính trị.
Các chuyên gia cho biết Ukraine có khả năng sản xuất ít nhất một vũ khí hạt nhân thô sơ trong vòng vài năm, mặc dù điều này đòi hỏi đầu tư đáng kể.
“Tôi đoán là Ukraine sẽ có vũ khí hạt nhân. Điều đó sẽ ổn thôi”, John Sipher, một thành viên đã nghỉ hưu của Cục Tình báo Cao cấp thuộc Cơ quan Tình báo Trung ương Hoa Kỳ, đã nói đùa trong bài đăng ngày 6 tháng 11 trên X, khi bình luận về chiến thắng của Ông Trump trong cuộc bầu cử tổng thống ngày 5 tháng 11.
Sipher, hiện là thành viên của nhóm nghiên cứu Atlantic Council, đã đề cập đến mối lo ngại rằng việc Ông Trump trở lại nắm quyền có thể đưa Hoa Kỳ đi theo con đường biệt lập, khiến các đồng minh phương Tây, bao gồm các thành viên NATO và Ukraine, cân nhắc đến nhu cầu tự vệ mà không có sự hậu thuẫn của Hoa Kỳ.
Ukraine thừa hưởng kho vũ khí hạt nhân lớn thứ ba thế giới sau khi Liên Xô sụp đổ vào năm 1991, mặc dù các đầu đạn đã được sản xuất tại phần lãnh thổ Nga của quốc gia hiện đã giải thể này. Kyiv đã giao nộp chúng theo Bản ghi nhớ Budapest năm 1994 để đổi lấy sự bảo đảm an ninh từ Hoa Kỳ, Anh và Nga.
Về mặt chính trị, Kyiv sẽ phải đối mặt với những khó khăn to lớn nếu quyết định sản xuất vũ khí hạt nhân như một biện pháp răn đe. Nó có thể gây ra phản ứng dữ dội từ các đồng minh phương Tây mà Quân đội Ukraine rất cần đến vũ khí thông thường để chống lại cuộc xâm lược toàn diện của Nga, hiện đã bước sang năm thứ ba.
Sascha Bruchmann, một nhà phân tích quân sự tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế có trụ sở tại Luân Đôn, nói với tờ Kyiv Independent rằng: “Một chương trình vũ khí hạt nhân sẽ gây nguy hiểm cho mối quan hệ với các đối tác phương Tây của Ukraine”.
“Tôi không thấy bất kỳ chính phủ Hoa Kỳ nào ủng hộ tham vọng hạt nhân của Ukraine. Do đó, Ukraine sẽ đánh cược rất nhiều sự ủng hộ về mặt chính trị và quân sự. Chi phí chính trị, kinh tế và quân sự là quá cao.”
Trong một cuộc họp kín có sự tham dự của tờ Kyiv Independent, các quan chức cao cấp của Ukraine cho biết những tác động chính trị của động thái như vậy sẽ quá tốn kém.
[Ukrainska Pravda: With Trump back in White House, can Ukraine opt for nuclear deterrence?]
4. Nhóm của Tổng thống Biden chuẩn bị gấp rút viện trợ cho Ukraine vào phút chót
Chính quyền Tổng thống Biden đang có kế hoạch nhanh chóng giải ngân số tiền còn lại trong số hơn 6 tỷ đô la viện trợ an ninh cho Ukraine trước Ngày nhậm chức, trong bối cảnh nhóm sắp mãn nhiệm đang chuẩn bị chấm dứt dòng vũ khí chảy vào Ukraine khi Tổng thống đắc cử Donald Trump nhậm chức.
Kế hoạch, được mô tả bởi hai viên chức chính quyền được giấu tên để thảo luận về các vấn đề nội bộ, là lựa chọn duy nhất mà Tòa Bạch Ốc có để tiếp tục gửi thiết bị đến Ukraine nhằm chống lại các cuộc tấn công liên tục của Nga. Nhưng vấn đề là rất lớn. Thông thường phải mất nhiều tháng để đạn dược và thiết bị đến Ukraine sau khi một gói viện trợ được công bố, vì vậy bất kỳ thứ gì được gởi đi trong những tuần tới có thể sẽ không đến nơi hoàn toàn cho đến tận khi chính quyền Tổng thống Trump lên nắm quyền, và vị tổng tư lệnh tiếp theo có thể dừng các chuyến hàng trước khi chúng được đưa đến Ukraine.
Một trở ngại lớn trong việc đẩy nhanh viện trợ đó ra khỏi cửa là Hoa Kỳ chỉ có thể gửi thiết bị đã có trên kệ của mình. Trong khi số tiền được phân bổ sẽ hoàn trả cho Ngũ Giác Đài cho thiết bị đó, thì nó phụ thuộc vào việc đạn pháo và vũ khí mới có thể được sản xuất hoặc ký hợp đồng để thay thế chúng nhanh như thế nào.
“Chúng tôi đã gửi bất kỳ thứ gì mà ngành công nghiệp có thể sản xuất mỗi tháng, nhưng vấn đề là bạn chỉ có thể gửi những thứ này khi chúng được sản xuất,” Mark Cancian, cựu quan chức ngân sách của Bộ Quốc phòng hiện đang làm việc tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, cho biết. “Chính quyền có thể sử dụng kho dự trữ và gửi thiết bị nhanh hơn, nhưng không rõ Ngũ Giác Đài có muốn làm như vậy không vì điều đó sẽ ảnh hưởng đến sự sẵn sàng của chính họ.”
Phát ngôn nhân Ngũ Giác Đài, Thiếu Tướng Pat Ryder, cho biết Ngũ Giác Đài sẽ vẫn “tiếp tục cung cấp hỗ trợ được ủy quyền để hỗ trợ Ukraine”. “Chúng tôi hy vọng sẽ có thêm hỗ trợ trong những tuần tới”.
Số tiền còn lại từ gói viện trợ Ukraine trị giá 61 tỷ đô la của tháng 4 được chia thành hai khoản. Có 4,3 tỷ đô la để rút các kho dự trữ hiện có và 2,1 tỷ đô la để tài trợ cho việc ký hợp đồng vũ khí với các công ty quốc phòng Hoa Kỳ.
Trong chuyến thăm Washington của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy vào tháng 9, Tổng thống Biden đã chỉ đạo Ngũ Giác Đài phân bổ phần viện trợ quân sự còn lại đã được Quốc hội phân bổ cho Ukraine trước khi nhiệm kỳ của ông kết thúc. Điều đó bao gồm các kế hoạch phân bổ số tiền còn lại của Sáng kiến Hỗ trợ An ninh Ukraine, số tiền mà chính phủ có thể sử dụng để đưa vũ khí vào sản xuất cho Ukraine thay vì mua chúng trên kệ, vào cuối năm 2024.
Một vấn đề lớn là việc Tổng thống Biden từ chối cho phép Ukraine sử dụng vũ khí do Hoa Kỳ tài trợ để tấn công sâu vào bên trong nước Nga. Vấn đề này đã gây tranh cãi trong nhiều tháng khi Kyiv đã cầu xin đèn xanh, nhưng vô ích. Các quan chức Tòa Bạch Ốc và Ngũ Giác Đài đã nói rằng việc sử dụng hỏa tiễn tầm xa bên trong nước Nga sẽ không dẫn đến bất kỳ lợi thế quyết định nào trên chiến trường và tiêu tốn vũ khí mà người Ukraine nên sử dụng để chống lại lực lượng Nga đang tiến vào bên trong Ukraine.
Vẫn có sự ủng hộ đáng kể của Đảng Cộng hòa tại Thượng viện đối với việc tiếp tục viện trợ cho Ukraine, và Thượng nghị sĩ Roger Wicker, người có khả năng trở thành chủ tịch tiếp theo của Ủy ban Quân vụ Thượng viện, đã gửi một lá thư cho Tổng thống Biden vào tháng trước, kêu gọi ông đẩy nhanh việc vận chuyển thiết bị cho Ukraine và đẩy nhanh hoạt động sản xuất của Mỹ trước khi nhiệm kỳ của ông kết thúc để nhanh chóng hỗ trợ Ukraine cho cuộc chiến phía trước.
Lời chỉ trích của Ông Trump về việc ủng hộ nỗ lực chiến tranh của Ukraine cũng khiến các đồng minh cuối cùng đã tịch thu khoảng 48 tỷ đô la tiền lãi từ các tài sản bị đóng băng của Nga để cho Ukraine vay tiền tái thiết và mua vũ khí. Chính quyền Tổng thống Biden đã cam kết cho Kyiv vay khoảng 20 tỷ đô la từ quỹ đó, nhưng số phận của lời cam kết đó, giống như nhiều thứ khác, hiện vẫn chưa rõ ràng.
Những người đại diện cho Ông Trump đã đi khắp Âu Châu và các đại sứ quán ở Washington trong nhiều tháng để thảo luận về các kế hoạch được trình lên ứng cử viên này nhằm cung cấp vũ khí cho Ukraine.
Tuy nhiên, các đồng minh, giống như người Ukraine, biết rằng sẽ không có kế hoạch nào được hoàn thiện cho đến khi Ông Trump đưa ra quyết định, và những dự đoán về chính sách mà ông ưa thích cũng chỉ là phỏng đoán.
Trong nhiều tháng, Ông Trump đã nói rằng ông sẽ đàm phán chấm dứt chiến tranh trước khi trở lại Phòng Bầu dục, và hàng tỷ đô la viện trợ quân sự còn lại có thể sẽ được sử dụng làm đòn bẩy đối với cả Kyiv và Mạc Tư Khoa.
[Politico: Biden team prepares to rush last-minute aid to Ukraine]
5. Belarus đàn áp trước cuộc bầu cử tháng Giêng, hơn 100 người bị bắt giữ
Trung tâm nhân quyền Viasna đưa tin vào ngày 6 tháng 11 rằng chính quyền Belarus đã tiến hành một làn sóng bắt giữ trước cuộc bầu cử vào tháng Giêng.
Nhà độc tài Belarus Alexander Lukashenko, người nắm quyền từ năm 1994, đang sử dụng các biện pháp đàn áp để tạo nền tảng cho nhiệm kỳ thứ bảy của mình.
Theo Viasna, hơn 100 người đã bị bắt giữ trong tuần qua. Nhiều người trong số những người bị bắt có liên quan đến các cuộc trò chuyện trực tuyến trong khu phố, mà chính quyền gần đây đã dán nhãn là “cực đoan” và bị cáo buộc là một phần của âm mưu.
Những cuộc trò chuyện địa phương này, từng được sử dụng để điều phối các cuộc biểu tình năm 2020 chống lại cáo buộc gian lận bầu cử, giờ đây bị coi là mối đe dọa.
Các nhà tù quá tải và nhiều người bị giam giữ, bao gồm cả tù nhân chính trị, phải đối mặt với điều kiện khắc nghiệt.
Số lượng các bản án phản quốc cũng đang tăng nhanh chóng. Viasna cho biết tám mươi tám người đã nhận bản án về tội phản quốc, gấp đôi so với chín năm trước.
Lãnh đạo phe đối lập lưu vong Sviatlana Tsikhanouskaya lên án cuộc đàn áp, kêu gọi phương Tây phản ứng và kêu gọi người dân Belarus bỏ phiếu chống lại tất cả các ứng cử viên.
Belarus chưa từng có cuộc bầu cử tự do hay công bằng nào kể từ năm 1994. Cuộc bầu cử tổng thống trước đó, mà Lukashenko tuyên bố đã giành chiến thắng áp đảo với 80% số phiếu bầu, đã gây ra các cuộc biểu tình trên toàn quốc và sau đó là cuộc đàn áp bất đồng chính kiến của chế độ.
Trong quá trình dập tắt phe đối lập, chế độ của Lukashenko đã xóa bỏ các phương tiện truyền thông độc lập, đóng cửa hơn 1.700 tổ chức dân sự phi lợi nhuận, cấm tất cả các đảng phái chính trị ngoại trừ bốn đảng trung thành với chế độ và bỏ tù hơn 1.300 tù nhân chính trị.
[Kyiv Independent: Updated: Belarus cracks down ahead of January election, over 100 people detained]
6. Reuters đưa tin viện trợ của Đức cho Ukraine năm 2025 vẫn an toàn mặc dù liên minh sụp đổ
Reuters đưa tin, trích dẫn nguồn tin giấu tên từ ủy ban ngân sách, rằng Đức sẽ có thể cung cấp phần lớn số tiền 4 tỷ euro, hay 4,3 tỷ đô la, đã hứa cho Ukraine, ngay cả khi ngân sách năm 2025 không được phê duyệt kịp thời do liên minh sụp đổ.
Liên minh cầm quyền ba đảng của Đức đã sụp đổ vào ngày 6 tháng 11 sau khi Thủ tướng Đức Olaf Scholz tuyên bố sa thải Bộ trưởng Tài chính Christian Lindner.
Động thái như vậy có thể sẽ đẩy đất nước vào cuộc bầu cử đột xuất trong thời gian tới, vì Đảng Dân chủ Xã hội, gọi tắt là SDP của Scholz khó có thể có đủ số phiếu để thông qua ngân sách năm tới.
Bốn nguồn tin cho biết với Reuters rằng nguồn quỹ dành cho Ukraine chủ yếu là khoản phân bổ đã cam kết và có thể được phân bổ theo chế độ quản lý ngân sách tạm thời nếu ngân sách không được thông qua.
Sự chậm trễ trong ngân sách có thể có nghĩa là không có chi tiêu cho các dự án mới, mặc dù một số khoản chi, chẳng hạn như tăng viện trợ cho Ukraine, vẫn có thể được thông qua.
Vào tháng 2, quốc hội Đức đã phê duyệt ngân sách của nước này cho năm nay, bao gồm 7,6 tỷ euro, hay 8,2 tỷ đô la, viện trợ quân sự cho Kyiv. Theo dự thảo ngân sách năm 2025, khoản viện trợ đã bị cắt giảm một nửa, Reuters đưa tin.
Các nguồn tin chính phủ cho biết với Reuters rằng Scholz được cho là muốn tăng gói hỗ trợ cho Ukraine lên 15 tỷ euro, hay 16,1 tỷ đô la, và tài trợ cho gói này bằng cách đình chỉ biện pháp hạn chế nợ, một luật hạn chế việc vay mượn.
Scholz biện minh một phần cho việc sa thải Lindner bằng cách nói rằng ông đã yêu cầu bộ trưởng nới lỏng các quy tắc chi tiêu để cho phép tăng viện trợ cho Ukraine, nhưng Lindner đã từ chối.
Ban đầu bị chỉ trích vì chậm trễ trong việc cung cấp viện trợ quân sự cho Ukraine sau khi cuộc xâm lược toàn diện bắt đầu, Berlin đã trở thành nhà cung cấp thiết bị quân sự lớn thứ hai sau Hoa Kỳ.
[Kyiv Independent: German aid for Ukraine in 2025 safe despite coalition collapse, Reuters reports]
7. Zelenskiy cho biết binh lính Bắc Hàn chịu tổn thất nặng nề
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy tuyên bố rằng binh lính Bắc Hàn chiến đấu cùng lực lượng Nga ở Tỉnh Kursk, đã phải chịu tổn thất những tổn thất nặng nề.
Tổng thống Zelenskiy cho biết như trên tại một cuộc họp báo sau Hội nghị thượng đỉnh Cộng đồng Chính trị Âu Châu
Ông nói: “Hiện tại, 11.000 lính Bắc Hàn có mặt trên lãnh thổ Nga gần biên giới Ukraine, cụ thể là ở Kursk. Một số trong những đội quân này đã tham gia vào các hoạt động chiến đấu chống lại lực lượng Ukraine và đã có thương vong.”
Tổng thống lưu ý rằng một số quốc gia đã phản ứng mạnh mẽ trước diễn biến này, một số khác thì im lặng, trong khi một số khác thì không phản ứng gì cả.
“Chúng tôi hiện đang đưa ra cảnh báo và tin rằng nếu áp lực chính trị và vũ khí tương ứng không được áp dụng đối với Nga, bước tiếp theo có thể là điều động lực lượng Bắc Hàn lớn hơn nhiều. Putin luôn quan sát phản ứng của thế giới. Theo quan điểm của tôi, phản ứng cho đến nay vẫn chưa đủ.”
Quân Bắc Hàn phần lớn không có kinh nghiệm chiến đấu. Họ trải qua phần lớn thời gian trong quân ngũ trên các cánh đồng nông nghiệp, và hoàn toàn xa lạ với chiến tranh hiện đại. Quân Nga được tin là cố ý đẩy họ lên tuyến trên để làm bia đỡ đạn.
[Ukrainska Pravda: Zelenskyy: North Korean soldiers sustained first losses]
8. Những lý do tiềm tàng khiến Ukraine tìm kiếm khả năng răn đe hạt nhân
Bản ghi nhớ Budapest đã bị chỉ trích trong những năm gần đây vì Nga đã công khai vi phạm khi xâm lược Ukraine, và Hoa Kỳ và Anh đã không bảo đảm an ninh cho Ukraine. Tuy nhiên, họ đã cung cấp một lượng lớn vũ khí cho Kyiv, chủ yếu là sau khi cuộc xâm lược toàn diện của Nga bắt đầu vào đầu năm 2022.
Các nhà phân tích cho biết lời kêu gọi Ukraine sở hữu vũ khí hạt nhân là hậu quả trực tiếp của chiến tranh và các mối đe dọa hạt nhân từ Nga.
“Rõ ràng là trước đây vũ khí hạt nhân được sử dụng như một công cụ răn đe, nhưng giờ đây nó lại là một công cụ tấn công”.
“Nga đã chiếm khoảng 100.000 km2 lãnh thổ Ukraine và đang đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân chống lại Ukraine nếu những vùng lãnh thổ này bị tước đoạt khỏi họ. Một khả năng đối với Ukraine là phản răn đe — bằng cách tự mình sở hữu vũ khí hạt nhân.”
Jenny Mathers, giảng viên về chính trị quốc tế tại Đại học Aberystwyth của Anh, cho biết Zelenskiy “đã diễn đạt rất rõ lý do tại sao rất nhiều quốc gia tìm cách sở hữu vũ khí hạt nhân”.
Bà nói với tờ Kyiv Independent rằng: “Chúng được coi là người bảo đảm an ninh tối thượng trước cuộc tấn công trực tiếp từ các quốc gia hùng mạnh hơn mặc dù thực tế là vũ khí hạt nhân hầu như không có tác dụng trên chiến trường và không ngăn cản các quốc gia sở hữu chúng khỏi thất bại quân sự dưới tay các đối thủ không có vũ khí hạt nhân”.
Jyri Lavikainen, một chuyên gia về răn đe hạt nhân tại Viện Các vấn đề Quốc tế Phần Lan, cũng tin rằng Ukraine “có lý khi lập luận rằng họ cần răn đe hạt nhân để bảo đảm an ninh lâu dài của mình”.
Ông nói với tờ Kyiv Independent rằng: “Quyết định tấn công Ukraine và sử dụng vũ lực hạt nhân của Nga ngay từ ngày đầu tiên của cuộc xâm lược đã bộc lộ những nguy cơ khi bị bỏ lại bên ngoài phạm vi bảo vệ hạt nhân”.
“Răn đe hạt nhân là cần thiết để chống lại sự ép buộc hạt nhân. Tuy nhiên, cơ hội tốt nhất để Ukraine đạt được lợi ích của răn đe hạt nhân là được gia nhập NATO càng sớm càng tốt.”
[Ukrainska Pravda: Ukraine's potential reasons for seeking nuclear deterrence]
9. Macron gửi lời tới Âu Châu: Chúng ta cần trở thành “động vật ăn tạp” sau chiến thắng của Tổng thống đắc cử Donald Trump
Theo Emmanuel Macron, Âu Châu không thể là “động vật ăn cỏ” của thế giới nữa sau khi Ông Donald Trump tái đắc cử tổng thống Hoa Kỳ. Thay vào đó, Âu Châu cần trở thành “động vật ăn tạp”.
Bình luận của tổng thống Pháp được đưa ra một ngày sau khi Tổng thống đắc cử Donald Trump giành chiến thắng vang dội trong cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ, làm dấy lên lo ngại rằng tổng thống đắc cử của Hoa Kỳ có thể hạ thấp sự tham gia của Washington vào NATO, buộc các nước Âu Châu phải tăng chi tiêu quốc phòng.
Macron được biết đến là người ủng hộ mạnh mẽ nhất Âu Châu cho việc khối này trở nên độc lập hơn trước các đối thủ thương mại như Trung Quốc và Hoa Kỳ về mọi mặt, từ quốc phòng, an ninh đến công nghệ tiên tiến.
“Với tôi, điều đó thật đơn giản. Thế giới được tạo nên từ động vật ăn cỏ và động vật ăn thịt. Nếu chúng ta quyết định vẫn là động vật ăn cỏ, thì động vật ăn thịt sẽ chiến thắng và chúng ta sẽ là thị trường cho chúng”, ông nói với các nhà lãnh đạo Âu Châu trong một cuộc họp ở Budapest.
Quyền lãnh đạo của Macron trên chính trường Liên minh Âu Châu đã bị ảnh hưởng sau cuộc bầu cử đột xuất mà ông kêu gọi vào đầu năm nay, và trong những ngày gần đây, ông đã cố gắng định vị lại mình là cầu nối của khối này với Hoa Kỳ. Ông là một trong những nhà lãnh đạo đầu tiên chúc mừng Tổng thống đắc cử Donald Trump vào thứ Tư.
“Tôi nghĩ, ít nhất, chúng ta nên chọn trở thành loài ăn tạp. Tôi không muốn hung hăng, chỉ muốn chúng ta biết cách tự vệ trong mọi vấn đề này.”
Một nhà ngoại giao Liên Hiệp Âu Châu tại Budapest cho biết cuộc bầu cử của Tổng thống đắc cử Donald Trump có thể mang lại cho nhà lãnh đạo Pháp một “lý do tồn tại” mới với tư cách là người cổ vũ chính cho một Liên minh Âu Châu táo bạo hơn, độc lập hơn, cụ thể là khi nói đến thương mại và an ninh. Nhà ngoại giao này, giống như những người khác được trích dẫn trong câu chuyện, đã được giấu tên để nói chuyện một cách thẳng thắn.
Trong khi nhà lãnh đạo Pháp không nêu tên các quốc gia, Âu Châu phải đối mặt với các cuộc chiến thương mại tiềm tàng trên hai mặt trận, với Hoa Kỳ và với Trung Quốc. Ủy ban Âu Châu đã áp thuế đối với xe điện Trung Quốc và phải đối mặt với rắc rối tiềm tàng với Washington nếu Tổng thống đắc cử Donald Trump thực hiện các mối đe dọa áp thuế đối với hàng hóa Liên Hiệp Âu Châu.
“Chúng ta ở Âu Châu nghĩ rằng chúng ta nên giao phó địa chính trị của mình cho Hoa Kỳ, rằng chúng ta nên giao phó nợ tăng trưởng của mình cho các khách hàng Trung Quốc, rằng chúng ta nên giao phó sự đổi mới công nghệ của mình cho các công ty siêu quy mô của Mỹ. Đó không phải là ý tưởng hay nhất.”
Đến dự cuộc họp vào thứ năm, các nhà lãnh đạo Liên Hiệp Âu Châu và các quan chức cao cấp, bao gồm Chủ tịch Ủy ban Âu Châu Ursula von der Leyen, đã nhấn mạnh rằng Âu Châu cần phải chịu trách nhiệm về an ninh và quốc phòng, cũng như hỗ trợ Ukraine chống lại sự xâm lược của Nga.
Phát biểu với một nhóm nhỏ phóng viên tại Budapest, Ngoại trưởng Hung Gia Lợi Péter Szijjártó cho biết kết quả cuộc bầu cử Hoa Kỳ đã thay đổi “nguyên trạng” ở Ukraine.
“Âu Châu phải suy ngẫm. Nếu bạn hỏi tôi câu hỏi lý thuyết liệu Âu Châu có thể thay thế Hoa Kỳ trong vấn đề đó hay không thì tôi sẽ nói rõ ràng là không”, ông nói. “Kết quả của cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ tạo ra một thực tế hoàn toàn mới, không chỉ ở Âu Châu mà còn trên toàn thế giới”.
Hai nhà ngoại giao Liên Hiệp Âu Châu cho biết các nhà lãnh đạo Liên Hiệp Âu Châu khác cũng muốn gửi thông điệp tiếp tục ủng hộ Kyiv trong cuộc họp do Thủ tướng Hung Gia Lợi Viktor Orbán chủ trì, nơi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cũng có mặt.
Nhưng không phải ai cũng hưởng ứng lời kêu gọi đoàn kết của Macron.
“Ông ấy nói về sự thống nhất nhưng thực chất đó là sự thống nhất của nước Pháp”, một trong hai nhà ngoại giao được đề cập ở trên, người không mấy ấn tượng với bài phát biểu của Macron, cho biết.
“Nếu điều đó có nghĩa là kéo cầu lên và đóng chặt rìu, thì không, cảm ơn. Chúng tôi muốn giữ mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương cởi mở”, ông nói.
[Politico: Macron to Europe: We need to become ‘omnivores’ after Trump’s victory]
10. Nga triệu tập đại sứ Moldova vì thái độ ‘thù địch’ với các quan sát viên bầu cử Nga
Bộ Ngoại giao Nga đã triệu tập Đại sứ Moldova Lilian Darius vào ngày 6 tháng 11 để phản đối hành động bị cáo buộc là “thù địch và phân biệt đối xử” của Chisinau đối với các quan sát viên bầu cử Nga, một cáo buộc mà Moldova đã bác bỏ.
Tổng thống ủng hộ Liên Hiệp Âu Châu Maia Sandu đã giành chiến thắng vào ngày 3 tháng 11 với tỷ lệ khoảng 55,3% so với 44,7%, bất chấp những gì bà gọi là sự can thiệp bầu cử “chưa từng có” được Mạc Tư Khoa hậu thuẫn.
Đảng Xã hội thân Nga, ủng hộ đối thủ của Sandu, Alexandr Stoianoglo, cũng tuyên bố vào ngày 5 tháng 11 rằng họ không coi Sandu là người được bầu hợp pháp và sẽ không công nhận bà là tổng thống.
Hai ngày sau vòng bầu cử thứ hai, Stoinoglo mới thừa nhận thất bại, nói rằng kết quả bầu cử tổng thống “cho thấy chúng tôi đã thua, mặc dù ở Moldova, chúng tôi đã thắng”.
Bộ Ngoại giao Nga tuyên bố rằng trước vòng bỏ phiếu đầu tiên và cuộc trưng cầu dân ý về hiến pháp về việc gia nhập Liên minh Âu Châu diễn ra vào ngày 20 tháng 10, chính quyền Moldova đã “vô lý” từ chối cấp phép cho năm quan sát viên quốc tế từ Nga.
Bộ này tuyên bố rằng trước vòng bầu cử tổng thống thứ hai vào ngày 3 tháng 11, ba thành viên người Nga của phái đoàn Văn phòng các thể chế dân chủ và nhân quyền đã bị từ chối nhập cảnh vào Moldova tại phi trường Chisinau mặc dù đã được Ủy ban bầu cử trung ương Moldova công nhận.
Bộ này không tiết lộ những quan sát viên quốc tế đến từ Nga là những ai.
Bộ Ngoại giao Moldova đã bác bỏ cáo buộc của Nga, nhấn mạnh rằng cuộc bầu cử tổng thống đã đáp ứng “mọi tiêu chuẩn quốc gia và quốc tế”, theo báo cáo sơ bộ của các phái đoàn quan sát bầu cử quốc tế.
“…chúng tôi bác bỏ những lời chỉ trích vô căn cứ do đại diện chính quyền Nga đưa ra nhằm mục đích thao túng dư luận”, tuyên bố viết.
“Những nỗ lực vụng về nhằm gây nghi ngờ về tính hợp pháp của cuộc bầu cử chẳng qua chỉ là sự tiếp diễn của hành động can thiệp ác ý vào công việc nội bộ của chúng tôi.”
Các nhà chức trách Moldova, các nhà quan sát độc lập và các quan chức từ Liên Hiệp Âu Châu và Hoa Kỳ đã chỉ ra một chiến dịch gây ảnh hưởng xấu liên quan đến các mạng lưới tội phạm và các nhóm chính trị có liên hệ với Nga. Các nhà lập pháp Moldova tuyên bố rằng Mạc Tư Khoa đã chi hàng triệu đô la để ủng hộ Stoianoglo.
Sandu từ lâu đã khẳng định rằng đối thủ thực sự của chính phủ bà và con đường hội nhập Âu Châu của Moldova là Điện Cẩm Linh, nơi đã tiến hành một cuộc chiến tranh hỗn hợp nhằm đẩy Chisinau trở lại quỹ đạo của Mạc Tư Khoa trong những gì Sandu mô tả là “một vụ gian lận có quy mô chưa từng có”.
[Kyiv Independent: Russia summons Moldova's ambassador over 'hostile' attitude to Russian election observers]