1. Binh lính Ukraine ăn mừng việc phá hủy hệ thống radar trị giá 5 triệu đô la của Nga
Lực lượng Ukraine tuyên bố đã phá hủy thiết bị radar của Nga trị giá 5 triệu đô la trong một cuộc tấn công ở Crimea, làm tê liệt một phần hệ thống phòng thủ của quân đội Nga.
Bộ Quốc phòng Ukraine cho biết Cơ quan Tình báo Quốc phòng Ukraine, gọi tắt là GUR đã phá hủy thành công hệ thống radar “Podlyot” được bố trí ở phía tây Crimea hôm Thứ Năm, 28 Tháng Mười Một.
Theo trang web Army Recognition, Podlyot-K1 là hệ thống radar di động có thể phát hiện tới 200 mục tiêu trên không cùng lúc và có phạm vi phát hiện lên tới 180 dặm.
Hệ thống này được cho là có giá 5 triệu đô la và được thiết kế riêng để phát hiện các mục tiêu ở độ cao thấp, chẳng hạn như máy bay điều khiển từ xa mà Ukraine đã sử dụng trong suốt cuộc chiến. Được phát triển lần đầu tiên vào năm 2009, công nghệ này đã được Lực lượng Phòng không Nga sử dụng rộng rãi kể từ năm 2015.
Trong bài đăng trên trang mạng xã hội Telegram, GUR cho biết: “Vào ngày 28 tháng 11 năm 2024, nhờ chiến dịch thành công của GUR thuộc Bộ Quốc phòng Ukraine, gần thị trấn Kotovskoe ở phía tây Crimea tạm thời bị tạm chiếm, tổ hợp radar “podlyot” của Nga đã bị phá hủy.
“Radar di động 'bay' 48Я6-K1 được đối phương sử dụng để phát hiện mục tiêu trên không ở độ cao thấp và cực thấp trong môi trường có chướng ngại vật khó khăn.
“Chi phí ước tính cho tổ hợp radar Podlyot của đối phương bị phá hủy, được dùng để chỉ định mục tiêu cho hệ thống phòng không S-300 và S-400, là 5 triệu đô la.”
Newsweek đã liên hệ với Bộ Quốc phòng Nga để xác nhận việc phá hủy thiết bị radar.
Crimea vẫn là tuyến đường tiếp tế quan trọng của quân đội Nga kể từ khi chiến tranh leo thang, trong đó các cây cầu dẫn tới bán đảo đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì lực lượng ở miền Đông Ukraine.
Do đó, cơ sở hạ tầng của Crimea đã trở thành trọng tâm đáng kể trong các cuộc tấn công của Ukraine, với các cuộc tấn công vào cầu Kerch sẽ tiếp tục trong suốt năm 2022 và 2023. Kể từ đó, Nga đã cố gắng gia cố cây cầu bằng các rào chắn dưới nước.
Những đợt leo thang gần đây trong cuộc chiến đã chứng kiến các cuộc tấn công từ cả hai bên đánh sâu hơn vào lãnh thổ đối lập so với trước đây. Sau khi Tổng thống Joe Biden chấp thuận các cuộc tấn công tầm xa bên trong biên giới Nga, Ukraine đã sử dụng hỏa tiễn do Anh cung cấp để tấn công Maryino Estate, một trung tâm chỉ huy của quân đội Nga được cho là nơi đồn trú của quân đội Bắc Hàn.
Ngoài ra, hơn 10.000 quân Bắc Hàn đã được điều động tới tiền tuyến ở Kursk, sau khi Bình Nhưỡng đồng ý ủng hộ cuộc xâm lược của Nga.
[Newsweek: Ukraine Soldiers Celebrate Destruction of Russia's $5 Million Radar System]
2. Cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống đắc cử Donald Trump chọn đề xuất chấm dứt chiến tranh ở Ukraine – CNN
Mike Waltz, cố vấn an ninh quốc gia tương lai của Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Donald Trump, đã xem xét một số đề xuất liên quan đến việc chấm dứt chiến tranh ở Ukraine trong những ngày gần đây.
CNN trích dẫn từ hai nguồn tin thân cận với vấn đề này, theo báo European Pravda đưa tin
Các nguồn tin cho biết, mặc dù các chi tiết của chiến lược vẫn đang được hoàn thiện, các quan chức của Tổng thống đắc cử Donald Trump có thể sẽ thúc đẩy lệnh ngừng bắn ngay lập tức để tạm thời đóng băng xung đột trong khi cả hai bên tham gia đàm phán.
Người ta hy vọng rằng các đại diện chính quyền của Tổng thống đắc cử Donald Trump cũng sẽ vận động các đồng minh Âu Châu và NATO gánh vác nhiều hơn gánh nặng tài chính trong việc hỗ trợ Ukraine.
Waltz đang cân nhắc một số ý tưởng, bao gồm ý tưởng của Tướng Keith Kellogg, người gần đây được Tổng thống đắc cử Donald Trump bổ nhiệm làm đặc phái viên về Nga và Ukraine.
Đề xuất của Kellogg cho rằng việc tiếp tục hỗ trợ quân sự của Hoa Kỳ cho Ukraine sẽ phụ thuộc vào sự tham gia của Kyiv vào các cuộc đàm phán hòa bình với Nga và “một chính sách chính thức của Hoa Kỳ nhằm tìm kiếm lệnh ngừng bắn và giải quyết xung đột Ukraine thông qua đàm phán”. Trong khi đó, nguyện vọng gia nhập NATO của Ukraine sẽ bị “hoãn lại” trong một thời gian dài.
Waltz cũng xem xét một đề xuất riêng được Richard Grenell, cựu đại sứ Hoa Kỳ tại Đức, ủng hộ. Ông này đã lên tiếng ủng hộ việc thành lập “các khu vực tự trị” trong Ukraine, mặc dù ông không cung cấp bất kỳ thông tin chi tiết nào.
Một ý tưởng khác đang được cân nhắc là cho phép Nga giữ lại các vùng lãnh thổ mà nước này hiện đang kiểm soát để đổi lấy tư cách thành viên NATO của Ukraine. Tuy nhiên, các nguồn tin đã làm rõ rằng rất ít người trong vòng tròn của Tổng thống đắc cử Donald Trump ủng hộ tư cách thành viên NATO của Ukraine trong tương lai gần.
Ukraine là một trong những vấn đề mà Waltz đã thảo luận vào tuần trước với Jake Sullivan, Cố vấn An ninh Quốc gia của Tổng thống Joe Biden.
Trong khi đó, các nguồn tin cảnh báo rằng vẫn còn quá sớm để xác định chiến lược cuối cùng của nhóm Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ như thế nào.
Bản thân Tổng thống đắc cử Donald Trump liên tục thay đổi lập trường và chiến thuật truyền tải thông điệp, đặc biệt là về các vấn đề chính sách đối ngoại, nghĩa là quá trình lập kế hoạch cho Ukraine có khả năng vẫn không ổn định.
Những người được Tổng thống đắc cử Donald Trump bổ nhiệm làm cố vấn an ninh quốc gia đã công khai tuyên bố rằng tổng thống mới đắc cử đang cân nhắc một số lựa chọn, bao gồm cả những lựa chọn trái ngược với quan điểm trước đây của ông.
Sebastian Gorka, người gần đây được Tổng thống đắc cử Donald Trump bổ nhiệm làm một trong những phó tướng hàng đầu của Waltz, gần đây đã gọi Vladimir Putin là “kẻ côn đồ” và tuyên bố rằng chính quyền mới có thể tăng viện trợ quân sự của Hoa Kỳ cho Ukraine vượt quá mức hỗ trợ hiện tại để nhanh chóng chấm dứt chiến tranh.
Trong khi đó, các quan chức cao cấp trong nhóm của Tổng thống đắc cử Donald Trump dự đoán tổng thống mới sẽ áp dụng lập trường cứng rắn tương tự đối với Ukraine và có thể đe dọa cắt viện trợ.
[Ukrainska Pravda: Trump's national security adviser chooses proposals to end war in Ukraine – CNN]
3. Hòa Lan bàn giao 3 bệ phóng hỏa tiễn phòng không Patriot cho Ukraine
Hôm Thứ Năm, 28 Tháng Mười Một, Bộ trưởng Quốc phòng Hòa Lan Ruben Brekelmans tuyên bố rằng Hòa Lan đã chuyển giao ba hệ thống phòng không Patriot mới cho Ukraine.
“Điều này cứu sống và bảo vệ cơ sở hạ tầng quan trọng. Việc ngăn chặn sự xâm lược của Nga là và vẫn nằm trong lợi ích chung của chúng ta”, Brekelmans cho biết trên phương tiện truyền thông xã hội.
Kyiv đã kêu gọi các đối tác cung cấp thêm các thiết bị phòng không khi Nga tăng cường các cuộc không kích vào các thành phố trước mùa đông.
Nga đã phóng gần 100 máy bay điều khiển từ xa và 90 hỏa tiễn vào Ukraine vào đêm ngày 28 tháng 11, nhắm vào cơ sở hạ tầng năng lượng. Các đợt mất điện khẩn cấp khác đã được áp dụng trên khắp cả nước sau cuộc tấn công.
Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Rustem Umerov cho biết: “Tôi biết ơn Bộ trưởng Brekelmans và chính phủ Hòa Lan vì đã tăng cường năng lực phòng không của Ukraine”.
[Kyiv Independent: Netherlands hands over 3 Patriot air defense launchers to Ukraine]
4. Hải quân Ukraine sẽ nhận tàu quét mìn Makkum từ đồng minh NATO
Hải quân Ukraine sẽ nhận được một tàu quét mìn, một tàu chiến nhỏ, do Hòa Lan tặng, nhưng vẫn chưa biết khi nào con tàu sẽ đến quốc gia đang bị chiến tranh tàn phá này.
Theo tuyên bố từ Bộ Quốc phòng Hòa Lan, tàu quét mìn Makkum đã được Hải quân Hoàng gia Hòa Lan cho ngừng hoạt động vào tháng này để chuẩn bị điều động tới Ukraine sau 40 năm phục vụ tại Hòa Lan.
Tàu chiến này là một trong số nhiều khoản viện trợ quân sự mà Hòa Lan đã dành cho Ukraine, bên cạnh hàng cứu trợ nhân đạo, hỗ trợ tái thiết, thuốc men và các hàng hóa khác, kể từ khi cuộc xung đột với Nga bắt đầu vào tháng 2 năm 2022.
Hải quân Hoàng gia Hòa Lan đã tổ chức lễ chia tay tàu quét mìn, trong đó một lá cờ chiến tranh đã được trao cho vị chỉ huy cuối cùng của Makkum, trung úy hải quân Dave de Kruijff, trước sự chứng kiến của người dân địa phương.
Tàu quét mìn đã tham gia các cuộc tập trận và rà phá chất nổ, 120 ở Biển Bắc, và con tàu, cùng với tất cả các tàu săn mìn lớp Alkmaar khác, sẽ được thay thế bằng sáu tàu chống mìn mới có hộp công cụ siêu hiện đại với các hệ thống điều khiển từ xa để phát hiện và rà phá chất nổ. Con tàu mới đầu tiên có tên Vlissingen hiện đang được đóng và sẽ được chuyển giao cho hải quân vào năm tới.
Theo United24Media, tàu săn mìn lớp Alkmaar là loại tàu ban đầu được Bỉ, Pháp và Hòa Lan chế tạo vào những năm 1980 và 1990, được trang bị công nghệ tiên tiến nhằm hỗ trợ hải quân rà phá bom mìn và vận chuyển đạn dược và hàng hóa.
Theo Militarnyi, trước đó, Ukraine đã nhận được tàu dò mìn Vlaardingen, đã ngừng hoạt động vào ngày 27 tháng 3.
Cựu Thủ tướng Hòa Lan Mark Rutte trước đây từng nói rằng Hòa Lan đã cam kết hỗ trợ quân sự 4 tỷ euro, hay 4,2 tỷ đô la, cho Ukraine cho đến năm 2025, theo Reuters.
Vào tháng 9, Hòa Lan đã cung cấp cho Ukraine 80 triệu euro vật liệu hỗ trợ cho máy bay F-16 và hỏa tiễn không đối không, nằm trong gói viện trợ trị giá 221 triệu euro dành cho Ukraine mà Thủ tướng Dick Schoof mô tả là “chủ yếu tập trung vào việc bảo vệ và sửa chữa cơ sở hạ tầng năng lượng và bao gồm thêm kinh phí cho viện trợ nhân đạo”.
Ukraine cũng đã nhận được 2 triệu euro cho việc xét nghiệm DNA nhằm xác định những người mất tích ở Ukraine, 55 triệu euro để sửa chữa cơ sở hạ tầng (năng lượng), nơi trú ẩn, trường học và bệnh viện (thông qua Ngân hàng Thế giới) và nhiều khoản khác trong gói viện trợ 400 triệu euro năm 2024 của Hòa Lan.
Hòa Lan cũng đã gửi 24 máy bay phản lực F-16 cùng với Đan Mạch, Na Uy và Bỉ để tăng cường khả năng phòng không của Ukraine.
Những diễn biến gần đây khác của hải quân Ukraine bao gồm việc họ tiến hành các cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa vào Crimea vào cuối tháng 10, trong đó có việc sử dụng máy bay điều khiển từ xa trên mặt nước.
Hải quân Ukraine gần đây cũng đã đăng tải một đoạn video ghi lại cảnh quay trên không và bên trong một tàu chiến tương lai, tàu hộ tống chống ngầm lớp Ada do Thổ Nhĩ Kỳ chế tạo, hiện đang được sửa chữa.
[Newsweek: Ukraine Navy to Receive Makkum Minesweeper From NATO Ally]
5. Umerov cho biết Bắc Hàn ủng hộ các cuộc tấn công của Nga vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine
Hôm Thứ Năm, 28 Tháng Mười Một, Bộ trưởng Quốc phòng Rustem Umerov cho biết lực lượng Bắc Hàn đang “tích cực hỗ trợ” các cuộc tấn công của Nga vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine.
Umerov nhấn mạnh rằng trong suốt cuộc chiến toàn diện, Bắc Hàn đã trở thành nhà cung cấp hỏa tiễn đạn đạo và đạn pháo hàng đầu của Mạc Tư Khoa.
Nga đã tiến hành một chiến dịch tấn công trên không lớn vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine vào mùa xuân, tương tự như chiến dịch được tiến hành vào mùa thu và mùa đông năm 2022-23. Các quan chức đã cảnh báo rằng Nga có thể tiếp tục nhắm vào lưới điện khi mùa đông đến gần.
Bộ trưởng Ukraine đã đến Nam Hàn vào đầu ngày 27 tháng 11 và thảo luận về “các bước chung để tăng cường an ninh và ổn định” với Tổng thống nước này Doãn Tích Duyệt. Umerov cũng đã gặp Cố vấn An ninh Quốc gia Thân Nguyên Thục và Bộ trưởng Quốc phòng Kim Dung Huyền.
Người ta tin rằng Bình Nhưỡng đã điều động hơn 10.000 quân để hỗ trợ cuộc chiến của Nga, với những cuộc đụng độ đầu tiên với lực lượng Ukraine được báo cáo ở Tỉnh Kursk.
Umerov cho biết: “Đối với Nam Hàn, những hành động này gây ra mối đe dọa nghiêm trọng vì quân đội Bắc Hàn đang tích lũy kinh nghiệm chiến đấu, điều này có thể gây ra những thách thức an ninh bổ sung trong khu vực trong tương lai”.
Các chuyên gia nói với tờ Kyiv Independent rằng việc cung cấp vũ khí nhanh chóng cho Ukraine là điều không thể vì những hạn chế về mặt pháp lý của Nam Hàn trong việc cung cấp vũ khí cho vùng chiến sự.
Một quan chức Nam Hàn gần đây cho biết việc cung cấp trực tiếp đạn 155 ly không được đưa ra thảo luận, với bình luận của Tổng thống Doãn rằng Hán Thành hiện đang xem xét khả năng cung cấp “vũ khí phòng thủ” mà không cung cấp thông tin chi tiết.
[Kyiv Independent: North Korea supports Russian attacks on Ukraine's energy infrastructure, Umerov says]
6. Ukraine tăng thuế quân sự trong bối cảnh lo ngại về tài trợ của Tổng thống đắc cử Donald Trump
Ukraine đã tăng gấp nhiều lần thuế quân sự đối với công dân của mình, trong bối cảnh lo ngại Ông Donald Trump có thể cắt giảm nguồn tài trợ của Hoa Kỳ cho quốc phòng chống lại cuộc xâm lược của Nga.
Reuters cho biết mức thuế quân sự năm 2025 sẽ được tăng từ 1,5% lên 5%, theo luật được Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy ký có hiệu lực vào thứ năm.
Bộ trưởng Tài chính Serhiy Marchenkko cho biết dự luật sẽ bảo đảm có nguồn tài trợ cho ngành quốc phòng Ukraine vào năm tới. Người dân sẽ trả 5 phần trăm thu nhập cá nhân của họ từ ngày 1 tháng 12 trở đi, để giúp huy động khoảng 3,4 tỷ đô la. Dự luật cũng sẽ tăng một số khoản thanh toán tiền thuê nhà và đánh thuế lợi nhuận của các ngân hàng ở mức 50 phần trăm.
Việc tăng thuế diễn ra trước khi Ông Donald Trump chuyển đến Tòa Bạch Ốc vào tháng Giêng. Trong chiến dịch tranh cử của mình, Tổng thống đắc cử Donald Trump đã nhiều lần hứa sẽ chấm dứt chiến tranh Nga-Ukraine và thường xuyên nói rằng ông tin rằng Hoa Kỳ đang chi quá nhiều cho viện trợ quân sự cho Ukraine.
Hôm Thứ Tư, 27 Tháng Mười Một, Tổng thống đắc cử đã đề cử Keith Kellogg làm đặc phái viên cho Ukraine và Nga. Ông là trung tướng quân đội đã nghỉ hưu, đồng thời là cố vấn an ninh quốc gia cho cựu Phó Tổng thống Mike Pence trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống đắc cử Donald Trump.
Newsweek đã liên hệ với Bộ Quốc phòng Ukraine và nhóm chuyển giao quyền lực của Tổng thống đắc cử Donald Trump qua email để xin bình luận.
Tổng thống đắc cử Donald Trump đã viết trên Truth Social of Kellogg: “Ông ấy đã ở bên tôi ngay từ đầu! Cùng nhau, chúng ta sẽ bảo vệ HÒA BÌNH THÔNG QUA SỨC MẠNH, và Làm cho nước Mỹ và Thế giới AN TOÀN TRỞ LẠI! Keith đã lãnh đạo một sự nghiệp Quân sự và Kinh doanh xuất sắc, bao gồm cả việc phục vụ trong các vai trò An ninh Quốc gia cực kỳ nhạy cảm trong Chính quyền đầu tiên của tôi.”
Vào tháng 5, Kellogg đã công bố một kế hoạch được đồng sáng tác với cựu trợ lý của Tổng thống đắc cử Donald Trump là Fred Fleitz, kêu gọi chấm dứt viện trợ quân sự cho Ukraine trừ khi nước này đồng ý đàm phán hòa bình với Nga. Kế hoạch này cho biết xung đột nên được đóng băng dọc theo các tuyến đầu hiện tại, theo tình hình hiện tại, sẽ khiến Nga kiểm soát khoảng một phần năm lãnh thổ Ukraine.
Tài liệu này nêu rõ cần phải có “chính sách chính thức của Hoa Kỳ nhằm tìm kiếm lệnh ngừng bắn và giải quyết thông qua đàm phán đối với xung đột ở Ukraine”.
Tuyên bố cho biết Hoa Kỳ sẽ tiếp tục cung cấp vũ khí và hỗ trợ cho Ukraine để bảo đảm rằng Mạc Tư Khoa “không tiến thêm nữa và sẽ không tấn công nữa sau lệnh ngừng bắn hoặc thỏa thuận hòa bình”. Viện trợ quân sự tiếp theo của Hoa Kỳ cho Kyiv sẽ “yêu cầu Ukraine phải tham gia các cuộc đàm phán hòa bình với Nga”.
Tài liệu nêu rõ, để đưa Vladimir Putin vào bàn đàm phán, Hoa Kỳ và các đối tác NATO nên trì hoãn tư cách thành viên của Ukraine trong liên minh để đổi lấy các bảo đảm an ninh.
Kyiv cũng nên nhận ra rằng sẽ mất nhiều thời gian để giành lại toàn bộ lãnh thổ bị tạm chiếm, và việc dỡ bỏ một phần lệnh trừng phạt đối với Nga có thể thúc đẩy Điện Cẩm Linh tiến tới hòa bình.
Người ta không rõ liệu Tổng thống đắc cử Donald Trump có sử dụng kế hoạch do Kellogg đồng soạn thảo để chấm dứt chiến tranh hay không.
[Newsweek: Ukraine Hikes Military Taxes Amid Trump Funding Fears]
7. Tổng thống đắc cử Donald Trump đề cử Tướng nghỉ hưu Keith Kellogg làm đặc phái viên hòa bình cho Ukraine
Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Donald Trump đã đề cử cựu cố vấn an ninh quốc gia của phó tổng thống, tướng về hưu Keith Kellogg, làm đặc phái viên hòa bình của Ukraine để lãnh đạo các cuộc đàm phán chấm dứt chiến tranh toàn diện của Nga, Tổng thống đắc cử Donald Trump thông báo vào ngày 27 tháng 11.
“Cùng nhau, chúng ta sẽ bảo đảm hòa bình thông qua sức mạnh và khiến nước Mỹ và thế giới an toàn trở lại”, Tổng thống đắc cử Donald Trump phát biểu trên mạng xã hội Truth Social của mình.
Việc đề cử tướng về hưu Keith Kellogg của Tổng thống đắc cử Donald Trump gây ra một làn sóng thất vọng ở Ukraine.
Vào tháng 6, Reuters đưa tin rằng Kellogg và một cố vấn hàng đầu khác của Tổng thống đắc cử Donald Trump, Frederick H. Fleitz, đã đề xuất với ông một kế hoạch sẽ ngừng viện trợ quân sự cho Ukraine trừ khi nước này đồng ý đàm phán hòa bình với Nga.
Cả hai cũng được cho là đã đề xuất đóng băng các tuyến đầu ở vị trí hiện tại và loại bỏ khả năng Ukraine gia nhập NATO khỏi bàn đàm phán.
Keith Kellogg, 80 tuổi, trước đây từng giữ chức Tổng thư ký và Chánh văn phòng Hội đồng An ninh Quốc gia Hoa Kỳ trong chính quyền Tổng thống đắc cử Donald Trump đầu tiên. Ông cũng là cố vấn cao cấp của Phó Tổng thống Hoa Kỳ Mike Pence khi đó.
Tuần trước, Reuters đưa tin rằng Tổng thống đắc cử Donald Trump đang cân nhắc cựu giám đốc tình báo của mình, nhà ngoại giao Richard Grenell, làm đặc phái viên hòa bình đặc biệt của Ukraine
[Kyiv Independent: Trump nominates retired General Keith Kellogg for Ukraine peace envoy]
8. Putin có thể sử dụng vũ khí hạt nhân ở Ukraine không? 3 chuyên gia cân nhắc
Căng thẳng leo thang sau khi Tổng thống Joe Biden cho phép Kyiv sử dụng vũ khí tầm xa do Hoa Kỳ sản xuất để tấn công Nga và việc Mạc Tư Khoa sử dụng hỏa tiễn đạn đạo siêu thanh trên lãnh thổ Ukraine đã làm gia tăng lo ngại về khả năng sử dụng vũ khí hạt nhân trong cuộc xung đột.
Putin đã ký một học thuyết hạt nhân được cập nhật thành luật vào tuần trước, hạ thấp ngưỡng sử dụng kho vũ khí nguyên tử lớn nhất thế giới. Nó cho phép phản ứng hạt nhân tiềm tàng ngay cả khi có một cuộc tấn công thông thường vào Nga của bất kỳ quốc gia nào được một cường quốc hạt nhân hỗ trợ.
Putin cũng đã có bài phát biểu trên truyền hình vào ngày 21 tháng 11 thảo luận về việc Nga sử dụng hỏa tiễn đạn đạo siêu thanh mới, Oreshnik, trong một cuộc tấn công vào Dnipro. Sau khi thảo luận về cuộc tấn công của Ukraine vào Nga bằng Hệ thống hỏa tiễn chiến thuật quân đội, gọi tắt là ATACMS do Hoa Kỳ sản xuất, Putin nói: “Chúng tôi tin rằng chúng tôi có quyền sử dụng vũ khí của mình chống lại các cơ sở quân sự của các quốc gia cho phép sử dụng vũ khí của họ chống lại các cơ sở của chúng tôi. Và trong trường hợp leo thang các hành động gây hấn, chúng tôi sẽ phản ứng kiên quyết theo cách tương tự.”
Chủ tịch Duma Quốc gia Nga Vyacheslav Volodin cũng đe dọa sẽ có phản ứng “mạnh mẽ hơn” đối với các cuộc tấn công tiếp theo vào lãnh thổ Nga.
Tổng thống Biden từ lâu đã phản đối việc Ukraine sử dụng ATACMS để tấn công lãnh thổ Nga vì lo ngại khả năng leo thang trước khi cho phép điều này khi Tổng thống đắc cử Donald Trump, người đã nói rõ rằng ông muốn chấm dứt chiến tranh nhanh chóng, chuẩn bị vào Tòa Bạch Ốc. Chính quyền Tổng thống Biden cũng tuyên bố sẽ gửi mìn chống bộ binh đến Ukraine. Hai động thái này cũng đã gây ra mối lo ngại ở Hoa Kỳ về nguy cơ leo thang xung đột, với Thượng nghị sĩ Ted Cruz gần đây đã nói rằng tổng thống đang “đổ xăng khắp Tòa Bạch Ốc”.
Hôm Thứ Ba, 26 Tháng Mười Một, Dmitry Medvedev, phó chủ tịch Hội đồng An ninh Nga, cũng đã đưa ra cảnh báo tới Hoa Kỳ về nguy cơ bùng nổ chiến tranh hạt nhân như trên.
Medvedev nói: “Các chính trị gia và nhà báo Mỹ đang thảo luận nghiêm chỉnh về hậu quả của việc chuyển giao vũ khí hạt nhân cho Kyiv. Có vẻ như câu chuyện cười buồn của tôi về Tổng thống Biden điên rồ, lú lẫn, người đã quyết định rời khỏi cuộc sống này một cách thanh thản, mang theo một phần đáng kể của nhân loại, đang trở thành một thực tế đáng sợ.”
“Bản thân mối đe dọa chuyển giao vũ khí hạt nhân cho chế độ Kyiv có thể được coi là sự chuẩn bị cho cuộc xung đột hạt nhân với Nga”, ông nói thêm.
Thiếu tướng John Kirby, điều phối viên truyền thông của Hội đồng An ninh Quốc gia phản bác quyết liệt rằng: “Chúng tôi không có kế hoạch trang bị vũ khí hạt nhân cho Ukraine”.
Newsweek đã trao đổi với ba chuyên gia về việc liệu họ có tin Putin sẽ sử dụng vũ khí hạt nhân ở Ukraine hay không.
John Erath, giám đốc chính sách cao cấp tại Trung tâm Kiểm soát Vũ khí và Không phổ biến vũ khí phi lợi nhuận, cho biết ông tin rằng Putin đã sử dụng vũ khí hạt nhân như “công cụ ngoại giao thông qua các mối đe dọa và tống tiền để hạn chế viện trợ quân sự từ các nước NATO cho Ukraine. Đây là một chính sách khá thành công vì nó đã khiến một số chính phủ, bao gồm đặc biệt là Hoa Kỳ, tự hạn chế những gì họ có thể cung cấp cho Ukraine trong hai năm trở lại đây”.
Liên quan đến khả năng Nga phóng vũ khí hạt nhân vào Ukraine, ông cho biết: “Tôi không nghĩ rằng khả năng họ sử dụng vũ khí hạt nhân theo cách đó lớn hơn nhiều so với trước đây và nó luôn nhỏ vì một số lý do. Đầu tiên và rõ ràng nhất là rất khó để thấy họ hy vọng đạt được điều gì thông qua việc sử dụng vũ khí hạt nhân. Họ có thể tấn công các mục tiêu trên khắp Ukraine và gây ra sự tàn phá rộng rãi và rất nhiều thương vong cho dân thường.”
“Sẽ không hợp lý khi sử dụng một loại vũ khí để lại nhiều bức xạ còn sót lại trên lãnh thổ mà bạn muốn xâm lược và gần với quân đội của bạn. Vì vậy, về mặt quân sự, có rất ít lý do để sử dụng vũ khí hạt nhân. Nếu có nguy cơ vũ khí hạt nhân có thể được sử dụng, thì đó sẽ là một minh chứng cho thấy Nga sẵn sàng tiếp tục leo thang. Người Nga muốn mọi người biết rằng họ đã chuẩn bị sử dụng các mức độ bạo lực mà mọi người khác coi là không thể chấp nhận được để áp đặt ý chí của họ lên Ukraine.”
Về các bước tiếp theo của Nga, nếu họ không kiềm chế việc phóng vũ khí hạt nhân, Erath cho biết, “Rất rõ ràng. Họ đã thực hiện cùng một chiến thuật trong hơn hai năm. Họ sẽ tiếp tục leo thang các mối đe dọa, họ sẽ tiếp tục xem điều gì tạo ra ấn tượng và nếu đó là việc sử dụng cái gọi là vũ khí siêu thanh, thì họ sẽ tiếp tục làm điều đó.”
Ông nói tiếp, “Không có gì thực sự mới về vũ khí mà người Nga có thể đã sử dụng. Họ có hỏa tiễn đạn đạo tầm xa có khả năng cao và đã có chúng trong nhiều năm. Hỏa tiễn Oreshnisk được sử dụng ở Dnipro theo một số cách có thể tốt hơn một chút hoặc có thể không. Chúng tôi không biết. Nó là thử nghiệm. Nhưng chúng có ý định gửi một thông điệp rằng chúng đã sẵn sàng sử dụng vũ khí mới và rằng cuộc chiến này là không thể giành chiến thắng đối với Ukraine. Đó là ấn tượng mà họ muốn tạo ra.”
Erath nói thêm rằng nếu Nga định bắn vũ khí hạt nhân vào Ukraine, ông tin rằng họ đã làm vậy từ trước rồi.
'Đe dọa Ukraine và các đồng minh của nước này'
John Lough, cộng tác viên của chương trình Nga và Âu Á tại tổ chức nghiên cứu các vấn đề quốc tế Chatham House, nói với Newsweek: “Tôi không tin Putin có ý định nghiêm chỉnh nào về việc sử dụng vũ khí hạt nhân ở Ukraine.
“Ông ta một lần nữa đang cố gắng đe dọa Ukraine và các đồng minh của nước này vì ông ta biết rằng các nhà lãnh đạo phương Tây rất nhạy cảm với các mối đe dọa hạt nhân. Như ông ta biết từ quân đội của mình, các tài sản chính nằm trong tầm bắn của các hỏa tiễn phương Tây hiện có sẵn để Ukraine sử dụng chống lại các mục tiêu ở Nga đã được di chuyển ra khỏi tầm bắn từ nhiều tháng trước. Quân đội Nga đã dự đoán được quyết định này.”
Newsweek cũng đã trao đổi với Joseph Rodgers, phó giám đốc và nghiên cứu viên của Dự án về các vấn đề hạt nhân thuộc Chương trình an ninh quốc tế tại Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế, gọi tắt là CSIS.
Ông cho biết việc Putin ký học thuyết hạt nhân cập nhật “rõ ràng đã hạ thấp ngưỡng sử dụng vũ khí hạt nhân của Nga và đặt nền tảng cho việc tăng cường kho vũ khí hạt nhân chiến lược của Nga nếu hiệp ước New START, hay thỏa thuận không phổ biến vũ khí hạt nhân, chứng kiến sự cắt giảm kho dự trữ hạt nhân của Hoa Kỳ và Nga] hết hạn vào năm 2026”.
'Sự thay đổi lớn trong chính sách'
“Nga hiện sẽ coi bất kỳ cuộc tấn công thông thường nào vào Nga của bất kỳ quốc gia nào được một quốc gia có vũ khí hạt nhân hỗ trợ là một cuộc tấn công chung”, Rodgers nói thêm. “Ngoài ra, học thuyết mới mở rộng khả năng răn đe hạt nhân cho Nhà nước Liên bang Nga và Belarus, nghĩa là nếu sự tồn vong của Belarus bị đe dọa, thì Nga có thể cân nhắc sử dụng vũ khí hạt nhân để bảo vệ Belarus. Học thuyết này cũng nêu rõ rằng Nga có thể sử dụng vũ khí hạt nhân để đáp trả việc sử dụng WMD [vũ khí hủy diệt hàng loạt] chống lại các lực lượng của Nga”.
Rodgers tiếp tục: “Tuy nhiên, học thuyết vẫn nêu rõ rằng Nga coi việc sử dụng vũ khí hạt nhân là biện pháp cực đoan chỉ được sử dụng để chống lại các mối đe dọa nghiêm trọng đối với chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của nhà nước liên bang. Mặc dù sự thay đổi học thuyết này làm giảm ngưỡng sử dụng hạt nhân, nhưng khả năng thực tế sử dụng vũ khí hạt nhân là thấp.”
Rodgers nhấn mạnh rằng luận điệu hạt nhân không phải là mới và đã được sử dụng kể từ khi chiến tranh bắt đầu, nhưng ông nhấn mạnh rằng đây là “sự thay đổi lớn về chính sách”.
“Học thuyết hạt nhân mới của Nga khó có thể thúc đẩy một sự thay đổi có ý nghĩa trong cách Hoa Kỳ tiếp cận cuộc xung đột”, ông nói. “Cộng đồng toàn cầu nên lên án các mối đe dọa hạt nhân của Nga. Thế giới cần thấy rằng Nga đang tiến hành phô trương vũ khí hạt nhân và không nhận được gì từ họ. Đây không phải là cách mà các quốc gia có vũ khí hạt nhân có trách nhiệm nên hành xử trong hệ thống quốc tế”.
[Newsweek: Could Putin Use a Nuclear Weapon in Ukraine? 3 Experts Weigh In]