1. Nga chuyển hỏa tiễn có đầu đạn hạt nhân tới biên giới Phần Lan
Thủ tướng Thụy Điển Magdalena Andersson cho biết Phần Lan và Thụy Điển sẽ nộp đơn gia nhập NATO vào ngày thứ Tư. Bà cho biết như trên trong cuộc họp báo chung vào hôm thứ Ba với Tổng thống Phần Lan Sauli Niinistö, tại Stockholm.
Phản ứng trước diễn biến này, Nga đã 'triển khai hỏa tiễn hạt nhân' tới biên giới với Phần Lan. Phóng viên Reuters tại Nga cho biết, Nga đã chuyển các hỏa tiễn có khả năng bắn đầu đạn hạt nhân đến gần biên giới của họ với Phần Lan, trong bối cảnh Nga tung ra các mối đe dọa ngày càng gia tăng đối với nỗ lực gia nhập NATO của Phần Lan và Thụy Điển.
Trong một video của Reuters, một đoàn xe quân sự gồm hơn chục chiếc di chuyển trên đường cao tốc, trong đó có 7 chiếc được cho là mang hỏa tiễn Iskander.
Đoạn video này xuất hiện chỉ vài ngày, sau khi một trong những đồng minh thân cận nhất của Tổng thống Nga Vladimir Putin cảnh báo NATO rằng, Nga sẽ triển khai vũ khí hạt nhân và hỏa tiễn siêu thanh nếu Phần Lan gia nhập liên minh quân sự do Mỹ dẫn đầu.
Dmitry Medvedev, Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Nga, nói rằng việc tham gia sẽ chấm dứt “tình trạng phi hạt nhân hóa ở vùng Baltic”. Dmitry Medvedev từng là tổng thống Nga từ năm 2008 đến 2012 và Thủ tướng Nga từ 2012 đến 2020.
Các hỏa tiễn này đã được đưa đến Vyborg, một thành phố của Nga ở biên giới Phần Lan, ngay sau khi Phần Lan và Thụy Điển nói rằng họ sẽ gia nhập NATO.
Các quan chức Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ trước đó nói với Newsweek rằng hỏa tiễn đạn đạo tầm ngắn được cho là đã được Nga sử dụng rộng rãi trong chiến trường Syria.
Một sĩ quan cao cấp của Lực lượng Không quân Hoa Kỳ làm việc về vũ khí hạt nhân nói với Newsweek rằng cộng đồng tình báo coi Iskander là mối đe dọa nghiêm trọng nhất.
Trước diễn biến này, Tổng thư ký NATO, tướng Jens Stoltenberg cho biết ông sẽ gặp các đại sứ Phần Lan và Thụy Điển vào hôm thứ Tư.
Các nhà lãnh đạo sau đó sẽ gặp Tổng thống Mỹ Joe Biden vào hôm thứ Năm.
2. Công tác di tản quân phòng thủ Ukraine khỏi nhà máy Azovstal
Hội đồng thành phố Mariupol đã chia sẻ một đoạn video, mô tả cuộc di tản của những người bảo vệ Ukraine khỏi nhà máy Azovstal có trụ sở tại Mariupol vào ngày 16/5.
Đoạn video cho thấy quân phòng thủ Ukraine rời khu vực nhà máy thép Azovstal mà không có vũ khí. Sau khi bị quân đội Nga kiểm tra, họ lên xe buýt màu trắng. Các chiến binh Ukraine bị thương nặng được đưa lên xe buýt trên cáng. Trong xe buýt, quân y đang băng bó cho những người cần.
Xin nhắc lại rằng, theo Thứ trưởng Quốc phòng Ukraine Hanna Maliar, hơn 50 lính phòng thủ Ukraine bị thương nặng đã được di tản khỏi nhà máy Azovstal có trụ sở tại Mariupol đến cơ sở y tế ở Novoazovsk vào ngày 16 tháng 5. Ngoài ra, hơn 200 người đã được đưa đi thông qua một hành lang nhân đạo đến Olenivka.
Để đưa họ về nhà, thủ tục hoán đổi tù nhân sẽ được thực hiện. Đối với những người bảo vệ Ukraine còn lại trong nhà máy Azovstal, các nỗ lực chung cũng đang được tiến hành để giải cứu họ.
Trong khi đó, Phó Thủ tướng Ukraine Iryna Vereshchuk, cho biết Ukraine đang tiến hành các giai đoạn tiếp theo của hoạt động nhân đạo tại nhà máy thép Azovstal ở Mariupol.
“Các hoạt động nhân đạo đang diễn ra. Để cứu tính mạng của họ, 52 thành viên Ukraine bị thương nặng đã được di tản. Sau khi tình trạng sức khỏe của họ ổn định, chúng tôi sẽ đổi họ lấy tù binh Nga”, Iryna Vereshchuk, Phó Thủ tướng - Bộ trưởng Tái hòa nhập các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng tạm thời của Ukraine, cho biết như trên.
Cô trấn an người Ukraine rằng: “Chúng tôi đang tiến hành các giai đoạn tiếp theo của hoạt động nhân đạo. Theo thánh ý Chúa, mọi thứ sẽ ổn thôi”.
3. Tổng thống Zelenskiy nói về Azovstal “nhiệm vụ di tản vẫn tiếp tục”
Nhiệm vụ di tản tại nhà máy thép Azovstal ở Mariupol vẫn tiếp tục, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cho biết trong bài phát biểu hàng đêm hôm thứ Ba.
“Quá trình đàm phán với Nga vẫn tiếp tục về việc di tản các anh hùng của chúng ta khỏi Azovstal. Nhiệm vụ di tản tiếp tục. Nó được giám sát bởi các sĩ quan quân đội và tình báo của chúng ta. Các nhà hòa giải quốc tế mạnh mẽ nhất đều tham gia,” Ông Zelenskiy nói.
Quân đội Ukraine cho rằng, các lực lượng của họ đã hoàn thành “nhiệm vụ chiến đấu” tại nhà máy thép rộng lớn, nơi đóng quân cuối cùng trong nhiều tuần tại một thành phố bị quân đội Nga bao vây, pháo kích và ném bom trong nhiều tuần.
Tổng thống Ukraine cũng cho biết, ông đã nói chuyện với Thủ tướng Đức Olaf Scholz, và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron hôm thứ Ba về “Hỗ trợ quốc phòng cho Ukraine, và sự hợp tác của chúng tôi trên bình diện Liên Hiệp Âu Châu”.
“Tôi đã thông báo cho anh ấy về tình hình hiện tại trên chiến trường, và khả năng phát triển của tình huống hiện nay. Tôi đã có một cuộc trò chuyện dài, và sâu sắc với Tổng thống Pháp Macron. Chúng tôi đã thảo luận về gói trừng phạt thứ sáu đang được chuẩn bị ở Liên Hiệp Âu Châu, quá trình đàm phán với Nga, và việc di tản các anh hùng của chúng ta khỏi Azovstal.”
4. Hàng chục nghìn người Ukraine bị giam giữ trong các trại của Nga - Zelenskiy
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đã có một bài diễn văn trực tuyến hôm thứ Ba tại lễ khai mạc Liên hoan phim Cannes lần thứ 75. Ông nói về mối liên hệ giữa điện ảnh với thực tế và vai trò của điện ảnh trong chế độ độc tài của Adolf Hitler.
Đề cập đến bộ phim vào năm 1940 của Charlie Chaplin, người Việt thường gọi là Sạc Lô, có tựa “Nhà độc tài vĩ đại”, Zelenskiy nói, “bộ phim không tiêu diệt được nhà độc tài thực sự vào thời điểm đó, nhưng nhờ điện ảnh, và nhờ bộ phim này, rạp chiếu phim không còn im lặng, về mọi mặt. Điện ảnh đã lên tiếng, và đó là tiếng nói của chiến thắng tự do trong tương lai.”
Ông Zelenskiy nhấn mạnh rằng “một lần nữa, giống như trong quá khứ, ngày nay có một nhà độc tài” và “một lần nữa, lại có chiến tranh vì tự do,” và “một lần nữa, giống như trong quá khứ, điện ảnh không nên im lặng.”
“Tôi tin rằng nhà độc tài sẽ thua,” Zelenskiy nói. “Chúng tôi sẽ giành chiến thắng trong cuộc chiến này. Niềm tự hào cho Ukraine.”
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cũng cho biết rằng, hàng chục nghìn người Ukraine đang bị giam giữ trong các trại trên lãnh thổ Nga, được tạo ra theo mô hình của Đức Quốc xã.
“Hơn 500.000 người Ukraine đã bị bắt cóc bằng vũ lực đưa sang Nga, và hàng chục nghìn người ở lại các trại của Nga được tạo ra theo mô hình trại của Đức Quốc xã. Không ai biết có bao nhiêu người sẽ sống sót ở đó, nhưng mọi người đều biết ai là người phải chịu trách nhiệm cho điều đó”, Zelenskiy nói.
Ông lưu ý rằng hàng tuần những ngôi mộ tập thể của những người bị giết, và bị tra tấn được tìm thấy trên các vùng lãnh thổ của Ukraine mà trước đó đã bị quân đội Nga chiếm giữ hoặc tiếp tục bị chiếm đóng. Zelenskiy nói với những người tham gia lễ hội rằng 229 trẻ em đã thiệt mạng ở Ukraine kể từ khi cuộc xâm lược của Nga bắt đầu vào ngày 24 tháng Hai.
Bài phát biểu mới nhất của Tổng thống trong chuyến công du thế giới ngoại giao ảo nhằm thu hút sự chú ý của toàn cầu về hoàn cảnh của Ukraine trong cuộc xâm lược.
Vào tháng 4, tổng thống Zelenskiy đã xuất hiện tại Lễ trao giải Grammy hàng năm lần thứ 64 với bài phát biểu đầu tiên: “Cuộc chiến. Còn gì đối lập hơn âm nhạc “.
5. Quân phòng thủ Ukraine đẩy lùi 12 cuộc tấn công của kẻ thù trong khu vực JFO
Quân đội Ukraine đã đẩy lùi 12 cuộc tấn công của kẻ thù trong khu vực diễn ra Chiến dịch Liên hợp, gọi tắt là JFO, vào ngày 17 tháng 5, và các cuộc giao tranh vẫn tiếp tục tại bốn địa điểm khác.
Tính đến 21h ngày 17/5, Lực lượng liên quân Ukraine tiếp tục tiến hành hoạt động phòng thủ ở khu vực Donetsk và Luhansk.
“Các quân nhân nam nữ phòng thủ Ukraine từ Lực lượng Liên quân đã đẩy lùi 12 cuộc tấn công của kẻ thù trong ngày hôm nay. Giao tranh tiếp tục ở bốn địa điểm khác.”
Trên toàn tuyến giao tranh, quân Nga sử dụng máy bay chiến đấu, nhiều bệ phóng hỏa tiễn, pháo cỡ lớn, xe tăng, súng cối các loại, tiến hành pháo kích, và ném bom vào các cơ sở hạ tầng dân sự và các khu dân cư yên bình.
Quân đội Nga đã pháo kích vào 45 khu định cư ở vùng Donetsk và Luhansk, phá hủy và làm hư hại 36 ngôi nhà, 6 xí nghiệp công nghiệp và trang trại, một siêu thị, một trường thể thao, một ký túc xá và một hiệu thuốc. Hậu quả của các cuộc tấn công này là 8 dân thường thiệt mạng và 4 người bị thương, trong đó có một trẻ em 8 tuổi.
Trong 24 giờ qua, Lực lượng liên quân Ukraine đã phá hủy 3 xe tăng, 3 hệ thống pháo, bao gồm một bệ phóng nhiều hỏa tiễn, 6 xe chiến đấu bọc thép và 7 xe cơ giới (bao gồm một xe tải chở đạn).
Các đơn vị phòng không Ukraine đã bắn hạ 9 máy bay không người lái Orlan-10 và một máy bay không người lái chiến thuật-hoạt động ZALA ở các vùng Donetsk và Luhansk.
Theo Bộ Tổng tham mưu Các lực lượng vũ trang Ukraine, tại miền Đông Ukraine, các lực lượng Nga đang nỗ lực tiến công dọc theo toàn tuyến giao tranh, với sự yểm trợ của các máy bay chiến đấu Su-35 trong khu vực Donetsk.
Tại miền nam Ukraine, quân Nga co cụm tại các thị trấn đã chiếm được. Tuy vậy, quân Ukraine đã tung ra các cuộc tấn công. 30 quân Nga được báo cáo đã thiệt mạng và kho nhiên liệu bị cháy sáng rực suốt đêm gần Chornobaivka
Ngoài ra, các cuộc không kích của Ukraine đã phá hủy một hệ thống hỏa tiễn phòng không Strela-10, một xe tăng chiến đấu T-72 và một số xe thiết giáp.
6. Tin tình báo Vương Quốc Anh
Trong bản tin cập nhật mới nhất, Cục Tình Báo Vương Quốc Anh cho biết như sau:
Tại khu vực Chernihiv phía bắc Kyiv, ước tính có khoảng 3.500 tòa nhà đã bị phá hủy hoặc hư hại trong cuộc tiến quân của Nga về phía thủ đô Ukraine, mà nay đã bị hủy bỏ. 80% thiệt hại đã được gây ra cho các tòa nhà dân cư.
Quy mô của thiệt hại này cho thấy sự sẵn sàng của Nga trong việc sử dụng trọng pháo nhắm vào các khu vực có người sinh sống, mà không quan tâm đến sự phân biệt hoặc sự tương xứng trong hành động của mình. Nga có thể đã phụ thuộc ngày càng nhiều vào các cuộc ném bom bừa bãi do khả năng đánh giá mục tiêu hạn chế và không sẵn sàng mạo hiểm bay các máy bay chiến đấu một cách thường xuyên bên ngoài chiến tuyến của mình.
Trong những tuần tới, Nga có khả năng sẽ tiếp tục phụ thuộc nhiều vào các cuộc tấn công bằng trọng pháo hàng loạt khi nước này cố gắng lấy lại động lực cho cuộc tiến công ở Donbas.
7. Nga la hoảng trước các đòn trừng phạt của Liên Hiệp Âu Châu
Trong cuộc họp báo thường kỳ của mình, Dmitry Peskov, phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh cho rằng việc các nước G7 và Liên Hiệp Âu Châu chiếm đoạt các tài sản của Nga và bỏ túi hay trao cho Ukraine đều là những hành vi “ăn cắp trắng trợn”.
Peskov đưa ra nhận xét trên sau khi Bộ trưởng Tài chính Đức, Christian Lindner, cho biết ông hoan nghênh ý tưởng thu giữ tài sản nhà nước của Nga để tài trợ cho việc tái thiết Ukraine.
Lindner cho biết thêm, đề xuất này đã được thảo luận rộng rãi giữa G7 và Liên Hiệp Âu Châu và mọi người đều tán thành.
Peskov cho biết chưa ai nói với Nga về một sáng kiến như vậy, mà theo ông là “bất hợp pháp, trắng trợn và tất nhiên cần phải có phản ứng thích hợp… Trên thực tế, nó sẽ là hành vi ăn cắp trắng trợn”.
Người phát ngôn Điện Cẩm Linh cũng nói với các phóng viên rằng Nga đã chiến thắng tại Mariupol, và các chiến binh Ukraine đầu hàng tại nhà máy thép Azovstal bị bao vây ở thành phố cảng Mariupol sẽ được đối xử “phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế”.
Phản ứng trước luận điệu của Peskov, Mykhailo Podoliak, cố vấn Chánh Văn phòng Tổng thống Ukraine, nhận định Peskov cần biết định nghĩa của từ 'chiến thắng' với cái giá 30.000 người Nga đã vĩnh viễn ra đi kèm theo các biện pháp trừng phạt toàn diện, sự khinh miệt quốc tế và sự cô lập của Liên bang Nga. Những điều đó sẽ chỉ ngày càng gia tăng.