Tiến sĩ George Weigel là thành viên cao cấp của Trung tâm Đạo đức và Chính sách Công cộng Washington, và là người viết tiểu sử Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II. Ông vừa có bài viết nhan đề “True And False Reconciliation”, nghĩa là “Hòa Giải Chân Thực Và Giả Trá”. Nguyên bản tiếng Anh có thể xem tại đây. Dưới đây là bản dịch toàn văn sang Việt Ngữ.
Vào đầu tháng 7, Vladimir Putin đã đến thăm một nhà thờ Chính thống giáo ở St. Petersburg, làm dấu thánh giá một cách ngoan đạo và thắp một ngọn nến. Vài giờ trước đó, hỏa tiễn của Nga đã tấn công thành phố cảng Odessa của Ukraine, phá hủy mái nhà của Nhà thờ Chính thống Chúa Hiển Dung lịch sử, đốt cháy tòa nhà và làm tan chảy một số biểu tượng bằng vàng của nó. Số lượng ngày càng ít những kẻ ngu ngốc coi Putin là vị cứu tinh của nền văn minh Thiên chúa giáo có thể suy ngẫm về hai sự kiện đặt cạnh nhau đó.
Ngay sau hành động tàn bạo này của Nga, OSV News đã phỏng vấn Đức Tổng Giám Mục Sviatoslav Shevchuk, nhà lãnh đạo Giáo Hội Công Giáo Đông Phương Ukraine và là một nhà lãnh đạo anh hùng của dân tộc ông. Khi tôi gặp vị tổng giám mục lần đầu tiên vào năm 2011, không ai trong chúng tôi tưởng tượng được rằng, 11 năm sau, ngài sẽ xuất hiện nổi bật trong danh sách những người bị đặc vụ Nga ám sát sau cuộc chinh phục Kyiv của người Nga—hoặc rằng những con chuột chũi người Nga sẽ xâm nhập vào dàn hợp xướng nhà thờ của ngài trong vài tháng trước cuộc xâm lược Ukraine, tìm cách phát hiện các điểm yếu của Tòa Giám Mục khi quân đội diệt chủng của Nga đập phá thủ đô Ukraine.
Trải qua hơn 500 ngày chiến tranh, Đức Tổng Giám Mục đã đối mặt với một tình huống khủng khiếp bằng một quyết tâm xuất phát từ đức tin sâu sắc—niềm tin thập giá lấy Chúa Kitô làm trung tâm, thúc đẩy việc mục vụ của ngài tiếp cận các nạn nhân chiến tranh. Câu trả lời của ngài cho các câu hỏi từ Gina Christian của OSV cho phẩm chất nhân văn và mục tử của vị tổng giám mục một cách cảm động:
Bạn có thể nói gì với người mẹ đã mất con trai mình? Bạn có thể tìm được niềm an ủi nào cho một người bị hủy hoại cuộc đời vì cuộc chiến này?
Câu trả lời chỉ là có mặt, sát cánh và có thể khóc cùng họ, chia sẻ nỗi đau buồn của họ. Không phải lúc nào cũng có thể nói: “Tôi hiểu bạn”. Tôi được biết rằng khi đến thăm các binh sĩ của chúng tôi trong bệnh viện. Cụm từ khó nghe nhất đối với người lính nằm cụt hai chân là khi ai đó nói với anh ta rằng: “Tôi hiểu bạn”.
Tôi gọi đây là bí tích hiện diện – khi chúng ta hiện diện, chia sẻ nỗi đau buồn này thì chính Thiên Chúa cũng hiện diện. Nếu bạn chia sẻ nỗi buồn, nỗi đau đó có thể giảm bớt. Và nếu bạn mời những người này giúp đỡ lẫn nhau, những hành động bác ái như vậy có thể có tác dụng chữa bệnh....
Chúng tôi cầu nguyện tại một nơi ở Bucha nơi có nhiều vết đạn nơi nhiều cậu bé bị hành quyết. Và sau lời cầu nguyện này, chúng tôi có cơ hội ở lại vài giờ và chỉ để nói chuyện. Tôi nhớ một người đàn ông có đôi mắt xanh sâu thẳm đã im lặng. Cuối cùng, tôi đã nói chuyện với anh ta và anh ta chia sẻ rằng anh ta đã đến đó để tìm thi thể của đứa con trai 22 tuổi cũng tên là Sviatoslav. Anh ta nói với tôi: “Tôi nhìn thấy con trai tôi với đôi mắt bị khoét sâu.”
Người dân Bucha nói với tôi rằng quân đội Nga đang phạm những tội ác đó để chuẩn bị cho một cuộc thanh lọc sắc tộc lớn ở Kyiv. Nếu Nga vào thành phố, Kyiv sẽ tràn ngập máu người. Họ đã chuẩn bị kỹ lưỡng cho một tội ác như vậy, nhưng một cách bí ẩn, chúng tôi vẫn còn sống. Tôi sẽ coi mỗi ngày trong cuộc đời mình hôm nay là một phép lạ.
Đức Tổng Giám Mục đã sử dụng phép lạ đó một cách tốt đẹp, nhất là bằng cách nhắc nhở các quan chức Vatican rằng những lời kêu gọi hòa giải ngay lập tức là sai lầm về mặt tôn giáo: “Chúng tôi không thể bị ép buộc”, ngài nói với OSV News. “Không thể áp đặt bất kỳ loại dấu hiệu hòa giải giả dối nào”.
Tuy nhiên, Đức Tổng Giám Mục Sviatoslav Shevchuk là một người hòa giải, hòa giải một cách đúng đắn. Khi chúng tôi nói chuyện dài dòng vào ngày 6 tháng 7, ngài đang trên đường đến Warsaw để tham gia một buổi lễ hòa giải chung giữa Ukraine và Ba Lan, khi hai quốc gia kỷ niệm 80 năm vụ thảm sát Volhynia năm 1943, trong đó các phe phái du kích Ukraine đã giết chết hàng chục nghìn dân làng Ba Lan; và người Ba Lan đã đáp lại tương tự, nếu không muốn nói là ở mức độ gây chết người tương xứng. Tại Warsaw, Đức Cha Shevchuk đã ký một tuyên bố hòa giải chung với Đức Tổng Giám Mục Stanisław Gądecki, chủ tịch hội đồng giám mục Ba Lan, và hai người đã lặp lại cử chỉ mạnh mẽ đó vài ngày sau đó tại thành phố Lutsk của Ukraine. Ở đó, trước sự chứng kiến của các tổng thống Andrzej Duda của Ba Lan và Volodymyr Zelenskiy của Ukraine, Đức Tổng Giám Mục Shevchuk tuyên bố: “Là những người có đức tin, chúng tôi nghe thấy trời và đất, người sống và người chết cùng nói với nhau bằng một giọng nói: chúng tôi tha thứ, và cầu xin sự thứ tha.”
Trong cuốn “Cái giá của việc làm môn đệ”, Dietrich Bonhoeffer, người tử vì đạo chống Đức Quốc xã của Tin lành Luther, đã phân biệt giữa ân sủng rẻ tiền và ân sủng đắt giá. Ân sủng rẻ tiền là “ân sủng không có thập giá, ân sủng không có Chúa Giêsu Kitô, sống và nhập thể”, trong khi ân sủng đắt giá là “sự kêu gọi của Chúa Giêsu Kitô... điều đó đắt giá vì nó phải trả giá bằng mạng sống của con người, và điều đó là ân sủng vì nó mang lại cho con người cuộc sống đích thực duy nhất.” Bonhoeffer hẳn đã thừa nhận ở Đức Tổng Giám Mục Sviatoslav Shevchuk một mục tử sống bằng ân sủng đắt giá - và do đó có thể trở thành tác nhân của sự hòa giải thực sự.
Source:First Things