1. Không kích trước, sau đó là tấn công: Lực lượng đặc nhiệm Ukraine đã chặn đứng hoạt động của Nga dọc tuyến hỏa xa tại Pokrovsk.
Lực lượng đặc nhiệm Ukraine đã báo cáo về việc ngăn chặn các nỗ lực của Nga nhằm củng cố vị trí dọc theo các tuyến hỏa xa ở Pokrovsk, qua đó ngăn cản việc thiết lập các vị trí mới cho một cuộc tấn công.
Hiện tại, lực lượng Nga kiểm soát 80% Pokrovsk và đang bao vây Myrnohrad, thành phố song sinh của nó. Mạc Tư Khoa đã điều động 170.000 quân trong khu vực này. Việc chiếm được Pokrovsk nhằm mục đích củng cố vị thế của Nga trong các cuộc đàm phán hòa bình và thuyết phục Mỹ rằng Ukraine nên nhượng lại toàn bộ tỉnh Donetsk.
Trong chiến dịch, một nhóm quân Nga đã cố gắng chiếm giữ các vị trí dọc theo hỏa xa để tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiến quân xa hơn. Các cuộc không kích của Ukraine đã tiêu diệt quân xâm lược và thiết bị.
Tiếp đó, Trung đoàn Đặc nhiệm số 3 đã tiến hành các cuộc tấn công trực diện. Lực lượng Ukraine đã tiêu diệt thêm các binh sĩ Nga đang ẩn náu trong các hầm trú ẩn.
Bất chấp hỏa lực pháo binh dữ dội, nhóm quân Ukraine đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, ngăn chặn quân đội Mạc Tư Khoa củng cố lực lượng tại các vị trí đã định.
Theo Victor Trehubov thuộc Nhóm Lực lượng Liên hợp, lực lượng Ukraine đã nhận được quân tiếp viện tại khu vực Pokrovsk. Nga đã chịu tổn thất đáng kể và đã điều động toàn bộ lực lượng dự bị tác chiến của mình, một sư đoàn dù gồm ba trung đoàn, theo RBC Ukraine.
Các lực lượng này đang cố gắng chọc thủng phòng tuyến của Ukraine cả ở hai bên sườn và các hướng chính. Phòng thủ Ukraine tiếp tục giữ vững phía bắc Pokrovsk, trong khi ở trung tâm thành phố, quân đội Ukraine đang chặn đứng các bước tiến của Nga.
2. Nga bác bỏ thỏa thuận ngừng bắn dịp Giáng Sinh trong bối cảnh Mỹ đẩy mạnh nỗ lực hòa bình.
Ngày 16 tháng 12, phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov cho biết Nga đã bác bỏ đề xuất ngừng bắn dịp Giáng Sinh với lý do điều đó có thể mang lại cho Ukraine một khoảng thời gian tạm lắng.
Bình luận của Peskov được đưa ra sau khi nhiều thỏa thuận ngừng bắn tạm thời trong các ngày lễ tôn giáo, bao gồm cả những thỏa thuận do Mạc Tư Khoa khởi xướng, đã bị quân đội Nga phá vỡ trước đó.
Peskov khẳng định Nga muốn hòa bình và thỏa thuận ngừng bắn sẽ cho Ukraine thời gian để phục hồi sau cuộc giao tranh ác liệt, đồng thời đổ lỗi cho Kyiv vì đã tiếp tục cái mà ông mô tả là cuộc chiến mà họ phát động chống lại một quốc gia có chủ quyền khác.
Vào tháng Tư, thỏa thuận ngừng bắn nhân dịp lễ Phục Sinh do nhà độc tài Vladimir Putin tuyên bố đã bị lực lượng Nga vi phạm gần 3.000 lần, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết vài giờ trước khi thỏa thuận kết thúc vào ngày thứ ba.
[Kyiv Independent: Russia rejects Christmas truce as U.S. ramps up peace push]
3. Chuyên gia cho rằng Ukraine đã đạt được “điều không tưởng” tại cảng Novorossiysk của Nga sau khi máy bay điều khiển từ xa vô hiệu hóa tàu ngầm lớp Varshavyanka.
Chuyên gia quân sự Ivan Fedorov cho biết, thuyền điều khiển từ xa Ukraine có thể đã đạt được điều mà trước đây được coi là bất khả thi. Chúng đã vượt qua hệ thống phòng thủ nhiều lớp của một trong những cảng được bảo vệ nghiêm ngặt nhất của Nga và vô hiệu hóa một trong những tàu chiến quan trọng nhất của nước này.
Theo một chuyên gia phân tích chiến dịch do Cơ quan An ninh Ukraine, gọi tắt là SBU và Hải quân Ukraine thực hiện, để tấn công tàu ngầm lớp Varshavyanka thuộc Dự án 636.3, thuyền điều khiển từ xa của Ukraine được tường trình đã vượt qua hệ thống an ninh đa tầng phức tạp của cảng Novorossiysk.
Chiếc tàu ngầm nói trên có khả năng mang hỏa tiễn hành trình Kalibr, một trong những loại vũ khí chủ lực của Nga được sử dụng để tấn công Ukraine, bao gồm cả cơ sở hạ tầng dân sự và các cơ sở công nghiệp lớn.
Ngày 15 tháng 12, có thông tin cho biết Ukraine đã thực hiện một chiến dịch độc nhất vô nhị. Lần đầu tiên trong lịch sử, thuyền điều khiển từ xa Sub Sea Baby đã tấn công một tàu ngầm lớp Varshavyanka của Nga.
Theo tình báo Ukraine, tàu ngầm bị hư hại nghiêm trọng và không thể hoạt động được nữa.
“Những phương tiện điều khiển từ xa dưới nước này đã xâm nhập vào vịnh Tsemes, nơi có cảng Novorossiysk và một số kho chứa dầu có tầm quan trọng chiến lược”, Fedorov cho biết trên kênh YouTube The Breakfast Show.
Theo chuyên gia, việc mất một tàu ngầm Varshavyanka là một đòn giáng mạnh vào hạm đội Nga. Tổng cộng, Nga đã chế tạo 12 tàu ngầm lớp này: sáu chiếc thuộc Hạm đội Hắc Hải và sáu chiếc thuộc Hạm đội Thái Bình Dương.
Trước đó, một tàu Varshavyanka ở Hắc Hải đã bị quân đội Ukraine làm hư hại và vẫn đang trong quá trình sửa chữa. Liệu nó có thể được khôi phục hoàn toàn hay không vẫn còn phải chờ xem.
“Hiện chỉ còn bốn tàu ngầm loại này trong Hạm đội Hắc Hải, và tương lai của chúng đặt ra những câu hỏi nghiêm trọng”, Fedorov nhấn mạnh.
Một mối đe dọa mới đối với hạm đội và các kho chứa dầu.
Ông nói thêm rằng những thuyền điều khiển từ xa này có thể gây ra những vấn đề nghiêm trọng cho hạm đội Nga, cũng như cho các cảng dầu và thậm chí cả các tàu chở dầu dám vào cảng.
Fedorov cũng nhấn mạnh rằng việc bảo vệ cảng Novorossiysk bằng mô hình “kiểu Crimea” khó khăn hơn nhiều, ít nhất là do hệ thống phòng thủ vật lý nhiều lớp, bao gồm các rào chắn dưới nước, sà lan và các biện pháp kỹ thuật khác, sẽ cản trở việc tiếp cận của tàu thuyền, đặc biệt là các tàu hướng đến các cảng dầu có tầm quan trọng chiến lược.
4. Thủ tướng Estonia cho rằng Liên Hiệp Âu Châu có thể chứng minh Tổng thống Trump sai về Âu Châu bằng cách đồng ý về kế hoạch giải quyết tài sản của Nga.
Thủ tướng Estonia Kristen Michal nói với POLITICO hôm thứ Ba rằng các nhà lãnh đạo Âu Châu có thể bác bỏ tuyên bố của Ông Donald Trump về sự yếu kém của họ bằng cách đạt được thỏa thuận giải phóng hàng trăm tỷ đô la tài sản bị đóng băng của Nga cho Ukraine.
Tuần trước, tổng thống Mỹ đã gọi Âu Châu là “một nhóm các quốc gia đang suy tàn” và chỉ trích gay gắt các nhà lãnh đạo của châu lục này, chỉ vài ngày sau khi chính quyền của ông công bố một chiến lược an ninh toàn diện lên án lục địa này. “Tôi nghĩ họ yếu đuối,” Tổng thống Trump nói với POLITICO trong một cuộc phỏng vấn độc quyền, “Họ không biết phải làm gì.”
Giờ đây, những nhà lãnh đạo đó “hoàn toàn” có cơ hội để sửa sai cho Tổng thống Trump, Michal nói trong một cuộc phỏng vấn, khi họ tập trung cho một hội nghị thượng đỉnh quan trọng của Liên Hiệp Âu Châu vào thứ Năm, hội nghị sẽ quyết định số phận kế hoạch cung cấp khoản vay 210 tỷ euro được bảo đảm bằng các tài sản bị đóng băng của Nga để giúp Kyiv trụ vững.
“Âu Châu có thể hành động cùng nhau, chúng ta có đủ kinh phí để hỗ trợ Ukraine trong nhiều năm, và số tiền này được lấy từ tài sản của Nga — đây là một thông điệp rất mạnh mẽ,” Michal nói trước thềm cuộc gặp gỡ của các nhà lãnh đạo từ tám quốc gia tiền tuyến của Liên Hiệp Âu Châu tại Helsinki hôm thứ Ba.
Ông nói: “Chúng tôi không chống lại Mỹ, chúng tôi ủng hộ Mỹ”, nhưng việc đạt được thỏa thuận trong tuần này sẽ chứng minh chúng ta là “một đối tác mạnh mẽ, điều này tốt hơn là có một đối tác yếu kém”.
Những bình luận này nhấn mạnh tầm quan trọng cực kỳ lớn của vấn đề khi 27 nhà lãnh đạo của khối gặp nhau trong tuần này. Ukraine đang đối mặt với thâm hụt ngân sách 71,7 tỷ đô la vào năm tới, và trừ khi các nước ủng hộ Liên Hiệp Âu Châu tìm được thỏa hiệp, Kyiv sẽ cạn kiệt tiền mặt vào mùa xuân. Bên cạnh tác động đến chiến tuyến, mối lo ngại là điều đó sẽ làm suy yếu vị thế của Ukraine trong các cuộc đàm phán hòa bình đang diễn ra.
Cuộc gọi của Michal cũng làm gia tăng áp lực lên Bỉ, quốc gia chủ chốt phản đối thỏa thuận. Nước chủ nhà của các thể chế Liên Hiệp Âu Châu cũng là nơi đặt trụ sở của Euroclear, tổ chức tài chính nắm giữ phần lớn dự trữ của Nga trong khối, và đã nhiều lần tìm cách thay đổi thỏa thuận vì lo ngại phải chịu trách nhiệm nếu Mạc Tư Khoa thu hồi lại các tài sản đó.
Trong cuộc họp muộn đêm thứ Hai của các phái viên Liên Hiệp Âu Châu, Bỉ một lần nữa bác bỏ các đề xuất mới nhất từ Ủy ban Âu Châu, cho rằng chúng không đưa ra đủ sự bảo đảm.
Các nhà lãnh đạo Liên Hiệp Âu Châu đã nhiều lần kêu gọi nước này rút lui, lập luận rằng các phương án dự phòng như phát hành nợ chung sẽ khó thực hiện hơn nữa, vì điều đó đòi hỏi sự đồng ý từ 27 thành viên của khối. Điều này có nghĩa là Thủ tướng Hung Gia Lợi Viktor Orbán, người từ lâu đã hoài nghi về việc hỗ trợ Ukraine, có thể ngăn chặn sáng kiến này.
Thủ tướng Đức Friedrich Merz hôm thứ Hai cảnh báo Liên Hiệp Âu Châu sẽ “bị tổn hại nghiêm trọng trong nhiều năm” nếu khối này không đạt được thỏa thuận cuối cùng. Tại hội nghị thượng đỉnh các nước tiền tuyến ở Helsinki hôm thứ Ba, Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk nói với POLITICO rằng Bỉ nên thể hiện “sự đoàn kết với chúng tôi”. Tổng thống Lithuania Gitanas Nausėda cũng kêu gọi “thiện chí chính trị từ phía Bỉ”.
Michal đã có một giọng điệu mang tính xây dựng hơn. Ông nói: “Bỉ đang đặt ra những câu hỏi và chi tiết hợp lý. Chúng ta sẽ thảo luận chúng một cách bình tĩnh và lý trí.”
“Nhưng sau đó, vấn đề mấu chốt là,” ông nói thêm. “Liệu Âu Châu có đáp ứng được kỳ vọng mà chúng ta cần… và gửi đi thông điệp rằng chúng ta cũng có thể cứng rắn trong các vấn đề an ninh?”
Trong khi đó, Thủ tướng Estonia cảnh báo rằng nếu Nga không phải chịu trách nhiệm sau khi đạt được thỏa thuận hòa bình, điều đó chỉ càng khuyến khích thêm chủ nghĩa phục thù của Mạc Tư Khoa trên khắp Âu Châu.
Ông nói: “Nếu Nga không phải chịu trách nhiệm về những việc đã làm, ví dụ như bồi thường thiệt hại, thì điều đó sẽ gửi đi thông điệp rằng việc sử dụng vũ lực để thay đổi biên giới là điều chấp nhận được”.
[Politico: EU can prove Trump wrong on Europe by agreeing on Russian assets plan, Estonian PM says]
5. Theo Bloomberg, giá dầu của Nga đã xuống mức thấp nhất kể từ khi chiến tranh toàn diện bắt đầu.
Theo Bloomberg đưa tin ngày 16 tháng 12, giá dầu của Nga đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ khi cuộc xâm lược toàn diện Ukraine bùng nổ, do các lệnh trừng phạt của phương Tây gây ảnh hưởng nặng nề.
Theo nguồn tin từ Argus Media, giá dầu thô của Nga vận chuyển từ Biển Baltic, Hắc Hải và cảng Kozmino ở Viễn Đông đã giảm xuống chỉ còn hơn 40 đô la một thùng.
Thông tin này được đưa ra chưa đầy hai tháng sau khi Mỹ áp đặt lệnh trừng phạt lên hai công ty dầu khí lớn nhất của Nga, Rosneft và Lukoil, như một phần nỗ lực gây áp lực buộc Mạc Tư Khoa đạt được thỏa thuận hòa bình.
Theo Bloomberg, giá giao dịch đã giảm 28% trong ba tháng qua, cùng với sự sụt giảm của giá chuẩn toàn cầu.
Doanh thu từ dầu khí chiếm khoảng một phần ba ngân sách liên bang của Nga, biến xuất khẩu năng lượng trở thành nguồn tài chính quan trọng cho các nỗ lực chiến tranh của nước này.
Sau khi chiến tranh bùng nổ ở Ukraine, Liên Hiệp Âu Châu đã gần như ngừng nhập khẩu dầu mỏ từ Nga và có kế hoạch loại bỏ hoàn toàn nhập khẩu năng lượng từ Nga vào cuối năm 2027.
Các nước G7 cũng áp đặt mức giá trần 60 Mỹ Kim/thùng đối với dầu thô Nga giao dịch trên thị trường toàn cầu, và hầu hết các đối tác của Kyiv đã hạ mức giá trần xuống còn 47,60 Mỹ Kim vào đầu năm nay.
Nhằm tìm kiếm thị trường mới, các công ty Nga đã chào bán dầu thô với giá chiết khấu cho các khách hàng khác, cụ thể là Ấn Độ và Trung Quốc. Chính quyền Tổng thống Trump đã áp thuế 25% đối với Ấn Độ - ngoài mức thuế 25% hiện hành - để gây áp lực buộc nước này giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung của Nga.
Doanh thu từ nhiên liệu hóa thạch của Mạc Tư Khoa năm 2025 dự kiến sẽ chỉ bằng gần một nửa so với năm ngoái, đánh dấu mức doanh thu hàng tháng thấp nhất kể từ năm 2020, một diễn biến do giá dầu toàn cầu giảm và đồng rúp mạnh hơn.
[Kyiv Independent: Russian oil prices lowest since full-scale war began, Bloomberg reports]
6. Tổng thống Trump mời nhà lãnh đạo theo chủ nghĩa dân túy người Slovakia, ông Fico, tham dự World Cup FIFA.
Thủ tướng theo chủ nghĩa dân túy của Slovakia, Robert Fico, tuyên bố rằng Tổng thống Trump đã mời ông đến Mỹ để ký kết một thỏa thuận về năng lượng hạt nhân và tham dự World Cup FIFA vào mùa hè năm sau.
“Tôi rất vinh dự khi hôm qua đặc phái viên của Tổng thống Mỹ D. Tổng thống Trump đã trao cho tôi thư mời đến thăm Hoa Kỳ và gặp gỡ ông ấy”, Fico cho biết trong một bài đăng trên mạng xã hội hôm thứ Hai.
“Cùng nhau, chúng tôi hướng đến việc hỗ trợ ký kết một thỏa thuận liên chính phủ giữa Cộng hòa Slovakia và Hoa Kỳ về hợp tác trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân và trao đổi quan điểm về những vấn đề toàn cầu cấp bách nhất”, ông nói thêm. “Thời gian chuyến thăm của tôi sẽ trùng với lễ kỷ niệm 250 năm ngày độc lập của Hoa Kỳ và việc đăng cai Giải vô địch bóng đá thế giới FIFA.”
Lời mời này được đưa ra ngay sau khi Chiến lược An ninh Quốc gia của Mỹ được công bố vào ngày 4 tháng 12, gây ra làn sóng phản đối dữ dội ở Âu Châu vì cho rằng chính quyền Tổng thống Trump sẽ ủng hộ các đảng yêu nước Âu Châu có cùng ý thức hệ, chẳng hạn như đảng Smer theo chủ nghĩa dân tộc và cánh tả của Fico.
Cuối tuần trước, Đại sứ Mỹ tại Pháp Charles Kushner đã gặp gỡ các nhân vật cao cấp của đảng đối lập cực hữu Tập hợp Quốc gia của nước này, trong khi Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Sarah Rogers đã gặp gỡ chính trị gia Markus Frohnmaier của đảng đối lập cực hữu Thay thế cho Đức (AfD) tại Washington.
Bức thư của Tổng thống Trump, đề ngày 11 tháng 12, đã được Thứ trưởng Bộ Năng lượng Hoa Kỳ James Danly trao cho Fico, người đang có mặt tại Bratislava tuần này.
“Mối quan hệ này có ý nghĩa rất lớn đối với tôi và phản ánh sức mạnh của mối liên kết bền chặt giữa Hoa Kỳ và Slovakia. Hai quốc gia chúng ta chưa bao giờ thân thiết đến thế. Tôi tin tưởng rằng, bằng cách tiếp tục hợp tác, chúng ta sẽ đạt được những thành tựu lớn lao hơn nữa — bao gồm cả việc chính thức hóa hợp tác hạt nhân dân sự,” Tổng thống Trump viết trong bức thư.
Washington và Bratislava đang chuẩn bị ký kết một thỏa thuận điện hạt nhân, chính thức giao cho Westinghouse, công ty điện hạt nhân lớn của Mỹ, xây dựng một lò phản ứng hạt nhân mới ở miền tây Slovakia, với chi phí ước tính từ 13 tỷ đến 15 tỷ euro.
Quyết định này được công bố hồi đầu tháng 7 và đã vấp phải sự chỉ trích từ phe đối lập Slovakia sau khi chính phủ của ông Fico bỏ qua quy trình đấu thầu để trao dự án đầu tư lớn nhất trong lịch sử Slovakia.
Slovakia sẽ đá trận play-off bóng đá với Kosovo vào tháng 3, và sau đó có thể đá trận vòng loại cuối cùng với Thổ Nhĩ Kỳ hoặc Rumani để giành vé tham dự World Cup nam 2026 tại Mỹ, Canada và Mexico.
[Kyiv Independent: Trump invites populist Slovak leader Fico to FIFA World Cup]
7. Chính phủ Anh ủng hộ BBC trong vụ kiện đòi bồi thường hàng tỷ đô la của Tổng thống Trump.
Một bộ trưởng Anh hôm thứ Ba cho biết BBC nên kiên quyết chống lại vụ kiện phỉ báng trị giá hàng tỷ đô la của Ông Donald Trump, sau khi tổng thống Mỹ đệ đơn kiện chống lại đài truyền hình công cộng của Anh.
Stephen Kinnock cho rằng BBC “đúng khi giữ vững lập trường” rằng không có vụ kiện pháp lý nào để giải quyết liên quan đến việc biên tập gây tranh cãi bài phát biểu của tổng thống Mỹ vào ngày 6 Tháng Giêng năm 2021, khi cuộc bạo loạn tại Điện Capitol Mỹ đang diễn ra.
“Tôi nghĩ họ đã xin lỗi về một hoặc hai sai sót trong chương trình Panorama đó, nhưng họ cũng đã nói rõ rằng không có căn cứ nào để đáp trả những cáo buộc của Tổng thống Trump về vấn đề phỉ báng hoặc vu khống nói chung”, Bộ trưởng Y tế nói với Sky News.
Và ông ấy nói về BBC: “Tôi nghĩ lập luận rộng hơn mà họ đưa ra — họ đúng khi giữ vững lập trường của mình. Và tôi hy vọng rằng họ sẽ tiếp tục làm như vậy với tư cách là một tổ chức độc lập, được tài trợ bởi phí bản quyền truyền hình — một thể chế vô cùng quan trọng.”
Vụ kiện, được đệ trình tại Miami hôm thứ Hai, cáo buộc BBC đã “cố ý” ghép hai bình luận mà Tổng thống Trump đưa ra cách nhau hơn 54 phút nhằm tạo ấn tượng rằng ông đã kêu gọi những người ủng hộ mình tham gia vào bạo lực khi Quốc hội Mỹ chuẩn bị kiểm đếm phiếu bầu.
Tháng trước, BBC đã xin lỗi Tổng thống Trump, nhưng lập luận rằng cáo buộc của Tổng thống Trump không đủ cơ sở để khởi kiện tội phỉ báng. Những lo ngại về cách thức biên tập bài phát biểu đã được nêu ra trong một bản ghi nhớ nội bộ bị rò rỉ của BBC. Tổng giám đốc BBC, Tim Davie, và nhà lãnh đạo bộ phận tin tức, Deborah Turness, đều đã từ chức vì cách giải quyết vụ việc của đài truyền hình này.
Thủ tướng Anh Keir Starmer hiện đang chịu một số áp lực trong nước yêu cầu ông trực tiếp nêu vấn đề vụ kiện phỉ báng này với tổng thống Mỹ.
Ed Davey, lãnh đạo đảng Dân chủ Tự do trung dung, cho biết Starmer cần phải “bảo vệ BBC trước mối đe dọa pháp lý vô lý của Tổng thống Trump và bảo vệ những người đóng phí bản quyền truyền hình khỏi bị thiệt hại về tài chính.”
BBC được tài trợ thông qua khoản phí bắt buộc hàng năm để xem truyền hình và nội dung trực tuyến của BBC tại Vương quốc Anh.
Ông Davey nói: “Chính quyền Tổng thống Trump đã thể hiện rõ ràng ý định can thiệp vào nền dân chủ của chúng ta, bao gồm cả việc làm suy yếu đài truyền hình quốc gia. Thủ tướng cần phải làm rõ rằng điều này là không thể chấp nhận được”.
Phát ngôn nhân của BBC cho biết: “Như chúng tôi đã nói rõ trước đây, chúng tôi sẽ bảo vệ quyền lợi của mình trong vụ kiện này. Chúng tôi sẽ không bình luận thêm về các thủ tục pháp lý đang diễn ra.”
[Politico: British government backs the BBC as Trump sues it for billions]