Trung Quốc chính thức công nhận quyền tư hữu
Sau rất nhiều tranh cãi và đắn đo, hôm thứ Sáu 16 tháng Ba năm 2007, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Trung Hoa đã chính thức nhìn nhận quyền tư hữu, vốn bị xem là trái ngược với giáo điều, thuyết lý xã hội chủ nghĩa. Lê Dân lược thuật sự việc như sau.
Kỳ họp thứ 5 của Quốc hội khóa 10 của Trung Quốc đã kết thúc tại buổi lễ tổ chức sáng thứ Sáu ở Đại sảnh đường Nhân dân tại Bắc Kinh. Ngoài khoảng 2,900 đại biểu Quốc hội còn có sự hiện diện của chủ tịch Hồ Cẩm Đào, Thủ tướng Ôn Gia Bảo, còn có các ông Ngô Bang Quốc, Giả Khánh Lâm, Trương Khánh Hồng và hầu hết cấp lãnh đạo đảng và nhà nước trung ương.
Được chú ý nhất là ngay tại buổi lễ, chủ tịch nước kiêm tổng bí thư Hồ Cẩm Đào đã ký ban hành hai nghị định số 62 và 63 ban hành luật về Quyền Tư hữu và luật về Thuế Thu nhập Doanh nghiệp.
Khẩu hiệu "người người làm giàu, nhà nhà làm giàu"
Luật về Quyền Tư hữu được xem là hết sức tế nhị và gây nhiều tranh cãi ngay trong nội bộ đảng Cộng sản Trung Quốc kể từ khi vấn đề sở hữu tài sản của công dân và doanh nghiệp từ từ lộ diện kể từ sau khi cố chủ tịch Đặng Tiểu Bình phát động chủ trương đổi mới với khẩu hiệu "người người làm giàu, nhà nhà làm giàu".
Khẩu hiệu đó đã được xem là khuôn vàng, thuớc ngọc và được lập đi, lập lại hàng chục triệu lần tại Hoa Lục trong suốt mấy thập niên sau, vào khi nền kinh tế Trung Quốc ngày càng tăng trưởng và đời sống dân chúng càng lúc càng được cải thiện hơn lên.
Khi ấy, ít ai bận tâm suy nghĩ rằng khẩu hiệu "người người làm giàu, nhà nhà làm giàu" là "có vấn đề" với chủ thuyết Mácxít. Lý do là muốn trở thành giàu thì phải sở hữu của cải vật chất, phương tiện sản xuất, mà tất cả những điều đó theo thuyết lý là phải thuộc về nhân dân và do nhà nước quản lý.
Đến khi áp dụng kinh tế thị trường, dù là vẫn còn theo định hướng xã hội chủ nghĩa, sự khập khiễng trong thực tế bắt đầu lộ ra tại Hoa Lục. Đất đai sản xuất không còn thuộc về các tập thể nữa, mà là do từng cá nhân canh tác, gây ra nạn hành chính quan liêu với đủ loại "sổ hồng, sổ đỏ, sổ xanh". Khi quan chức địa phương muốn, thì vẫn có thể lấy đất lại dưới danh nghĩa quy hoạch xây dựng hạ tầng, khiến dân nông thôn Trung Quốc bất mãn, biểu tình xô xát, gây xáo trộn xã hội.
Tình hình đó khiến các thành phần cấp tiến trong giới lãnh đạo ở Bắc Kinh nghĩ tới việc công nhận quyền tư hữu của người dân, dù biết là sẽ gặp sự phản đối gay gắt từ phía các đảng viên bảo thủ, luôn luôn tuân theo giáo điều.
Dự thảo luật về Quyền http://bric.rfaweb.org/workflow/profile/story# http://bric.rfaweb.org/workflow/profile/story#Tư hữu được thành hình và đệ trình Quốc hội trong tình cảnh đó. Được quyết định đem ra thảo luận mấy lần, để rồi bị tạm hoãn. Cho tới kỳ họp này mới có thể thông qua do nhu cầu bức bách của cơ chế thị trường đã đem lại sự cường thịnh cho Trung Quốc.
Tranh cãi giữa các quan chức cấp cao
Ngay trước khi được Quốc hội thông qua và chủ tịch nước ban hành, quyền tư hữu vẫn còn là vấn đề tranh cãi giữa các quan chức cấp cao. Điển hình là việc tạp chí Tài Chính rất nổi tiếng của Trung Quốc hồi tuần qua đã đăng bài chủ lực nói về dự luật đang được Quốc hội xem xét, vào phút chót bị buộic phải rút bài đó ra để thay bằng bài khác.
Độc giả Zan Aiwong của tờ Tài Chính Tạp chí cho đài Á châu Tự do biết là ông rất ngạc nhiên khi mua tờ báo này với những lỗ bấm đinh lỏng lẻo, như có ai vừa rứt mấy trang ruột ra bỏ.
Khi được chúng tôi hỏi thăm, chủ bút tạp chí Tài Chính, ông Yang Daming, thẳng thắn cho biết là bài báo nói về dự luật Quyền Tư hữu đang trong tiến trình xin phép, và đến lúc báo in xong thì việc chuẩn thuận vẫn chưa có, nên nhà báo đành rút bài đó ra, không dám đăng. Lý do, ông nói rằng chắc quý vị đã biết vấn đề chung quanh quyền tư hữu rất rắc rối.
Chủ bút Yang Daming khi được hỏi giới chức nào có thẩm quyền cho đăng hay không thì cho biết là khó tiết lộ, chỉ biết là từ một cấp cao, rất cao.
Dù sao đi nữa, dự luật đã được Quốc hội thông qua và Chủ tịch Hồ Cẩm Đào ký ban hành hôm thứ Sáu, 16 tháng Ba. Học giả Lu Baifu thuộc Viện Nghiên cứu Phát triển ở Bắc Kinh nhấn mạnh rằng Luật về Quyền Tư hữu phản ảnh tình trạng bình đẳng và một môi trường cạnh tranh lành mạnh và công bằng giữa các doanh nghiệp tập thể, nhà nước và tư nhân. Giáo sư Sun Xianzhong của Viện Khoa học-Xã hội Trung Quốc cho biết những luật được Quốc hội thông qua năm nay nhằm bảo đảm cho Trung Quốc một môi trường kinh tế và xã hội công bằng.
Các cá nhân và doanh nghiệp đều được hưởng sự bảo vệ như nhau cho thấy là ai cũng được có quyền lợi đồng đều, phải tôn trọng luật lệ giống nhau và phải chịu những trách vụ như nhau. Tất cả những điều đó sẽ khuyến khích mọi người tạo thêm thịnh vượng và gìn giữ sự tăng trưởng bền vũng cho Trung Quốc
Sau rất nhiều tranh cãi và đắn đo, hôm thứ Sáu 16 tháng Ba năm 2007, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Trung Hoa đã chính thức nhìn nhận quyền tư hữu, vốn bị xem là trái ngược với giáo điều, thuyết lý xã hội chủ nghĩa. Lê Dân lược thuật sự việc như sau.
Kỳ họp thứ 5 của Quốc hội khóa 10 của Trung Quốc đã kết thúc tại buổi lễ tổ chức sáng thứ Sáu ở Đại sảnh đường Nhân dân tại Bắc Kinh. Ngoài khoảng 2,900 đại biểu Quốc hội còn có sự hiện diện của chủ tịch Hồ Cẩm Đào, Thủ tướng Ôn Gia Bảo, còn có các ông Ngô Bang Quốc, Giả Khánh Lâm, Trương Khánh Hồng và hầu hết cấp lãnh đạo đảng và nhà nước trung ương.
Được chú ý nhất là ngay tại buổi lễ, chủ tịch nước kiêm tổng bí thư Hồ Cẩm Đào đã ký ban hành hai nghị định số 62 và 63 ban hành luật về Quyền Tư hữu và luật về Thuế Thu nhập Doanh nghiệp.
Khẩu hiệu "người người làm giàu, nhà nhà làm giàu"
Luật về Quyền Tư hữu được xem là hết sức tế nhị và gây nhiều tranh cãi ngay trong nội bộ đảng Cộng sản Trung Quốc kể từ khi vấn đề sở hữu tài sản của công dân và doanh nghiệp từ từ lộ diện kể từ sau khi cố chủ tịch Đặng Tiểu Bình phát động chủ trương đổi mới với khẩu hiệu "người người làm giàu, nhà nhà làm giàu".
Khẩu hiệu đó đã được xem là khuôn vàng, thuớc ngọc và được lập đi, lập lại hàng chục triệu lần tại Hoa Lục trong suốt mấy thập niên sau, vào khi nền kinh tế Trung Quốc ngày càng tăng trưởng và đời sống dân chúng càng lúc càng được cải thiện hơn lên.
Khi ấy, ít ai bận tâm suy nghĩ rằng khẩu hiệu "người người làm giàu, nhà nhà làm giàu" là "có vấn đề" với chủ thuyết Mácxít. Lý do là muốn trở thành giàu thì phải sở hữu của cải vật chất, phương tiện sản xuất, mà tất cả những điều đó theo thuyết lý là phải thuộc về nhân dân và do nhà nước quản lý.
Đến khi áp dụng kinh tế thị trường, dù là vẫn còn theo định hướng xã hội chủ nghĩa, sự khập khiễng trong thực tế bắt đầu lộ ra tại Hoa Lục. Đất đai sản xuất không còn thuộc về các tập thể nữa, mà là do từng cá nhân canh tác, gây ra nạn hành chính quan liêu với đủ loại "sổ hồng, sổ đỏ, sổ xanh". Khi quan chức địa phương muốn, thì vẫn có thể lấy đất lại dưới danh nghĩa quy hoạch xây dựng hạ tầng, khiến dân nông thôn Trung Quốc bất mãn, biểu tình xô xát, gây xáo trộn xã hội.
Tình hình đó khiến các thành phần cấp tiến trong giới lãnh đạo ở Bắc Kinh nghĩ tới việc công nhận quyền tư hữu của người dân, dù biết là sẽ gặp sự phản đối gay gắt từ phía các đảng viên bảo thủ, luôn luôn tuân theo giáo điều.
Dự thảo luật về Quyền http://bric.rfaweb.org/workflow/profile/story# http://bric.rfaweb.org/workflow/profile/story#Tư hữu được thành hình và đệ trình Quốc hội trong tình cảnh đó. Được quyết định đem ra thảo luận mấy lần, để rồi bị tạm hoãn. Cho tới kỳ họp này mới có thể thông qua do nhu cầu bức bách của cơ chế thị trường đã đem lại sự cường thịnh cho Trung Quốc.
Tranh cãi giữa các quan chức cấp cao
Ngay trước khi được Quốc hội thông qua và chủ tịch nước ban hành, quyền tư hữu vẫn còn là vấn đề tranh cãi giữa các quan chức cấp cao. Điển hình là việc tạp chí Tài Chính rất nổi tiếng của Trung Quốc hồi tuần qua đã đăng bài chủ lực nói về dự luật đang được Quốc hội xem xét, vào phút chót bị buộic phải rút bài đó ra để thay bằng bài khác.
Độc giả Zan Aiwong của tờ Tài Chính Tạp chí cho đài Á châu Tự do biết là ông rất ngạc nhiên khi mua tờ báo này với những lỗ bấm đinh lỏng lẻo, như có ai vừa rứt mấy trang ruột ra bỏ.
Khi được chúng tôi hỏi thăm, chủ bút tạp chí Tài Chính, ông Yang Daming, thẳng thắn cho biết là bài báo nói về dự luật Quyền Tư hữu đang trong tiến trình xin phép, và đến lúc báo in xong thì việc chuẩn thuận vẫn chưa có, nên nhà báo đành rút bài đó ra, không dám đăng. Lý do, ông nói rằng chắc quý vị đã biết vấn đề chung quanh quyền tư hữu rất rắc rối.
Chủ bút Yang Daming khi được hỏi giới chức nào có thẩm quyền cho đăng hay không thì cho biết là khó tiết lộ, chỉ biết là từ một cấp cao, rất cao.
Dù sao đi nữa, dự luật đã được Quốc hội thông qua và Chủ tịch Hồ Cẩm Đào ký ban hành hôm thứ Sáu, 16 tháng Ba. Học giả Lu Baifu thuộc Viện Nghiên cứu Phát triển ở Bắc Kinh nhấn mạnh rằng Luật về Quyền Tư hữu phản ảnh tình trạng bình đẳng và một môi trường cạnh tranh lành mạnh và công bằng giữa các doanh nghiệp tập thể, nhà nước và tư nhân. Giáo sư Sun Xianzhong của Viện Khoa học-Xã hội Trung Quốc cho biết những luật được Quốc hội thông qua năm nay nhằm bảo đảm cho Trung Quốc một môi trường kinh tế và xã hội công bằng.
Các cá nhân và doanh nghiệp đều được hưởng sự bảo vệ như nhau cho thấy là ai cũng được có quyền lợi đồng đều, phải tôn trọng luật lệ giống nhau và phải chịu những trách vụ như nhau. Tất cả những điều đó sẽ khuyến khích mọi người tạo thêm thịnh vượng và gìn giữ sự tăng trưởng bền vũng cho Trung Quốc