CUỘC BẦU CỬ TỔNG THỐNG PHÁP QUỐC 2007

PARIS -- Chiếu theo các điều 6, 7 và 58 của Hiến Pháp ngày 04.10.1958, Cộng Hòa Pháp Quốc sẽ tổ chức bầu cử Tổng thống vào ngày 22.04.2007, vòng nhì sẽ tiến hành vào ngày 06.05.2007, nếu cần.

1. TIẾN TRÌNH ĐẦU PHIẾU.

Từ sau cuộc Trưng cầu dân ý ngày 28.10.1962, Tổng thống được bầu theo thể thức đơn danh trong một cuộc phổ thông đầu phiếu trực tiếp. Nếu không ứng cử viên nào hội đủ đa số tuyệt đối (quá bán cộng một tổng số phiêu bầu biểu thị, phiếu trắng hay bất hợp lệ không tính) ở vòng đầu, vòng nhì sẽ tiến hành giữa hai ứng cử viên có số phiếu cao nhất, 14 ngày sau vòng đầu. Ở đây, cũng vậy, ứng cử viên đạt đa số tuyệt đối trở thành Tổng thống trong nhiệm kỳ năm nay. Trong th?c tế, vòng nhì luôn luôn cần phải có vì không có ứng cử viên nào đạt được hơn 50% tổng số phiêu bầu biểu thị ngay ở vòng đầu.

Tuy nhiên, tại Guadeloupe, Guyane, Martinique, Saint-Pierre-et-Miquelon, Polynésie thuộc Pháp và trong các Tòa Đại sứ, Tòa Lãnh sự, các vòng đầu phiếu sẽ được tổ chức một ngày trước, tức thứ bảy 21.04.2007 và 05.05.2007, nếu có vòng nhì. Các thùng phiếu chỉ được khui vào lúc 20 giờ (giờ Paris) ngày 22.04.2007 và 06.05.2007.

Các kết quả đầu phiếu được công bố bởi Hội đồng Hiến pháp (Conseil constitutionnel) cũng là cơ quan có nhiệm vụ xem xét tính các hợp pháp của cuộc truyển cử.

Nhiệm kỳ của đương kiêm Tổng thống Jacques Chirac sẽ chấm dứt vào lúc 24 giờ ngày 16.05.2007. Ong đã tuyên bố không tái tranh cử một nhiệm kỳ thứ ba, ngày 11.03.2007.

II. GIỚI THIỆU ỨNG CỬ VIÊN.

Hồ sơ nộp đơn ứng cử Tổng thống bắt buộc phải đính kèm ít nhất 500 giấy giới thiệu (parrainage = sự đỡ đầu, nhưng ở đây chúng ta tạm dùng chữ giới thiệu) của các vị dân cử.

Luật ngày 06.11.1962 qui định để trở thành ứng cử viên ứng cử Tổng thống cần phải được sự giới thiệu của 100 công dân đang giữ một chức vụ dân cử. Tuy nhiên, qua các cuộc bầu cử năm 1965, 1969 và 1974, số ứng cử viên đã gia tăng. Do đó, luật ngày 18.06.1976 ấn định ứng cử viên tham gia ứng cử Tổng thống phải có sự giới thiệu của ít nhất 500 vị dân cử. Tổng số các vị đó là 47289 bao gồm 36700 Thị trưởng (maires) mà đa số các Thị trưởng các xã nhỏ không là thành viên của các đảng phái.

Dựa vào kinh nghiệm năm 2002 khi ứng cử viên Lionel Jospin thất cử ngay từ vòng đầu, đảng Xã hội (PS, Parti Socialiste) đã yêu cầu dân cử của đảng không giới thiệu ứng cử viên các đảng khác. Liên minh vì Phong trào Nhân dân (UMP, Union pour un Mouvement Populaire) cung d lm nhu v?y. Hai đ?ng làm như vậy vì ngại bị chi phối số phiếu. Các Thị trưởng không đảng phái cũng không phiền phức vì cử tri của họ cho rằng họ ủng hộ ứng cử viên nầy hay ứng cử viên khác, nhất là giới thiệu cho ông Jean Marie Le Pen, Mặt trận Quốc gia (FN, Front National). Sự kiện này đã làm cho chính quyền bối rối không ít vì bị chỉ trích là kỳ thị, thiếu dân chủ. Ong Brice Hortefeux (UMP), thứ trưởng đặc trách các cơ quan hành chánh địa phương, đã yêu cầu các vị dân cử giới thiệu cho ông Jean Marie Le Pen và ông Olivier Besancenot (LCR, Ligue Communiste Révolutionnaire, Liên đoàn Cộng sản cách mạng). Phải chăng giới thiệu cho ông Le Pen để tránh tiếng và hy vọng còn cần phiếu cử tri ở vòng nhì, còn cho ông Besancenot để chia phiếu cánh tả Xã hội ?

Hầu hết các ứng cử viên đều tìm hơn 500 chữ ký giới thiệu hầu, nếu bị loại, vẫn còn đủ số ấn định. Năm nay, Hội đồng Hiến pháp định ngày 16.03 lúc 18 giờ hết hạn nhận các giấy giới thiệu. Đến thứ hai 19.03.2007, sau khi xét tính cách hợp lệ của từng giấy nầy, lúc 17 giờ 30, Hội đồng Hiến pháp sẽ công bố danh sách các ứng cử viên tham gia cuộc tuyển cử Tổng thống ngày 22.04.2007. Sau đó, Hội đồng Hiến pháp sẽ bắt thăm để chọn 500 dân cử đã giới thiệu cho mỗi ứng cử viên và lập danh sách để công bố vào ngày 14.04.2007. Các dân cử đã qua đời, chữ ký giới thiệu vẫn có giá trị, nhưng không dự bắt thăm.

Có hai thị trưởng tổ chức bắt thăm hầu chọn ứng cử viên để giới thiệu nhưng Hội đồng Hiến pháp đã coi như bất hợp lệ. Việc trả tiền để có chữ ký giới thiệu được coi là hợp pháp nếu đề tên xã đó. Nhưng Thị trưởng vẫn ngại vì không được cấp trên (tỉnh, vùng …) ban trợ cấp mà số tiền nầy chắc sẽ lớn hơn số tiền ứng cử viên trả.

Vì gặp khó khó khăn, do đó, nhiều đề nghị phải cải tổ việc giới thiệu :

1. Chủ tịch Hiệp hội các thị trưởng, Jacques Plissard, ngày 22.02.2007, đã có hai đề nghị :

- tên những dân cử ký giới thiệu không cần phải công bố vì sự nặc danh là một hình thức cho phép thị trưởng được tự do hành động theo lương tâm;

- cho phép thị trưởng ký hai giới thiệu để không biết ông (hay bà) thật sự ủng hộ ứng cử viên nào.

2. Do dân giới thiệu nhưng chưa ai đồng ý bao nhiêu người (từ vài chục ngàn hay một, hai trăm ngàn).



3. Các ứng cử viên đã đạt được số phiếu hơn 5% tổng số phiêu bầu biểu thị trong lần ứng cử trước.

III. THĂM DÒ DÂN Ý.

Theo sự thăm dò dân ý do IFOP thực hiện cho tờ Journal du Dimanche phát hành ngày 18.03.2007 cho thấy : nếu cuộc tuyển cử được tổ chức hôm nay, thì Nicolas Sarkozy (UMP) được 51,50% thắng Ségolène Royal (PS) được 48,50% ở vòng nhì. Ở vòng đầu, bốn ứng cử viên về đầu theo thứ tự : Nicolas Sarkozy (26%), Ségolène Royal (24%), François Bayrou (UDF, 22,5%) và Jean-Marie Le Pen (14%). Cuộc thăm dò dân ý được thực hiện bằng điện thoại trong ngày 16 và 17.03.2007 tới 911 người.

Ngày 09.04.2007, cuộc vận động chính thức sẽ bắt đầu.