Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II gặp ông Yeltsin năm 1991

Ông Yeltsin trên nóc xe tăng

Chiến sĩ đấu tranh cho tự do dân chủ, anh hùng lật đổ chế độ chế độ cộng sản tại Liên Sô, Boris Nikolayevich Yeltsin (Бори́с Никола́евич Е́льцин) đã qua đời hôm thứ Hai 23/4/2007. Anh hùng Boris Nikolayevich Yeltsin sinh ngày 1/2/1931 đã là tổng thống đầu tiên của Cộng Hòa Liên Bang Nga từ năm 1991 đến 1999.

Ông theo học ngành kỹ sư xây dựng tại Sverdlovsk và đã cưới người bạn học là bà Naina Girina và có hai đứa con. Năm 30 tuổi, ông gia nhập đảng cộng sản Liên Sô. Năm 1976, ông giữ chức bí thư thành ủy Sverdlovsk, nay gọi là Yekaterinburg.

Trong các cố gắng cải tổ đảng cộng sản và đem lại dân chủ cho đất nước, năm 1985, cựu tổng bí thư đảng cộng sản Liên Sô Mikhail Gorbachev đã đưa ông về Mạc Tư Khoa. Tháng 11/1987, trong một cuộc họp của ủy ban Trung Ương đảng cộng sản Liên Sô, ông mạnh mẽ chỉ trích ông Gorbachev vì chậm chạp trong tiến trình cải tổ. Ông Gorbachev đã tức giận khai trừ ông khỏi Trung Ương đảng.

Năm 1989, ông lại ngoi lên được khi dành được một chỗ trong quốc hội Nga. Năm 1990, ông từ bỏ đảng cộng sản. Trong tiến trình đập tan hoàn toàn chủ nghĩa cộng sản tại Liên Sô, Gorbachev lặng lẽ từ bỏ các quyền hành trung ương tập quyền và tản quyền cho 15 nước cộng hoà. Trong bối cảnh đó, Nga, một nước trong 15 nước cộng hòa của Liên Sô, đã có thể tiến hành bầu cử dân chủ để chọn tổng thống. Tháng 6/1991 ông đắc cử tổng thống đầu tiên của Nga.

Nhận thấy Gorbachev đang đập tan dần chủ nghĩa cộng sản tại Liên Sô và tại Đông Âu, tháng 8/1991, nhóm cứng rắn trong đảng cộng sản Liên Sô đảo chính và bắt giam Gorbachev. Yeltsin đã tổ chức biểu tình chống lại phe đảo chính. Phe đảo chính đưa quân đội và xe tăng vào đàn áp. Yeltsin đã can đảm trèo lên nóc xe tăng thuyết phục anh em binh sĩ quay súng chống lại phe đảo chính và giải thoát cho Gorbachev.

Tổng thống Liên Sô Gorbachev sau khi được giải thoát đã tuyên bố đặt đảng cộng sản Liên Sô ra ngoài vòng pháp luật chấm dứt thời kỳ cộng sản. Yeltsin cũng ra lệnh triệt hạ các biểu tượng cộng sản tại Nga và tịch thu toàn bộ tài sản của đảng cộng sản. Các biến cố long trời lở đất này đã khiến cho cộng sản bị sụp đổ hoàn toàn tại Đông Âu.

Cũng như ông Gorbachev, ông Yeltsin đã gặp gỡ Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II hai lần. Trong ảnh là cuộc gặp gỡ giữa Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II và ông Yeltsin ngày 20/12/1991 chỉ vài tháng sau khi đập tan chủ nghĩa cộng sản tại Nga. Ông cũng đã trở lại thăm Đức Thánh Cha lần thứ hai vào ngày 10/2/1998.

Điện Cẩm Linh cho biết tang lễ cho ông Yeltsin sẽ được cử hành vào ngày thứ Tư 25/4 theo nghi thức Chính Thống Giáo. Toàn quốc để tang một ngày.