Hạ viện Hoa Kỳ điều trần về nhân quyền Việt Nam

Hôm 23-3, Ủy ban Nhân quyền Tom Lantos thuộc Hạ viện Hoa Kỳ tổ chức buổi điều trần với sự tham dự của một số dân biểu Mỹ nổi tiếng như Chris Smith, Frank Wolf, Cao Quang Ánh cùng những nhà đấu tranh cho nhân quyền, tôn giáo tại Việt Nam.

Buổi điều trần tại Hạ viện Hoa kỳ mở đầu bằng những phát biểu của các dân biểu hàng đầu là Chris Smith thuộc tiểu bang New Jersey chủ trì cuộc điều trần, và dân biểu Frank Wolf, đồng chủ tịch Ủy ban Nhân quyền Tom Lantos.

Ngày càng sa sút

Nói chung hai dân biểu này lưu ý đến tình hình nhân quyền, tự do tôn giáo ngày càng sa sút tại Việt Nam, và nhắc lại việc Bộ ngoại giao Mỹ đưa VN ra khỏi danh sách CPC, tức những nước cần quan tâm đặc biệt về đàn áp tôn giáo, thì những tưởng rằng tình hình sẽ khá hơn, nhưng trên thực tế, Hà Nội hiện ngày càng đàn áp nhân quyền, tôn giáo trầm trọng hơn.

Sau khi được dân biểu Chris Smith giới thiệu, dân biểu Cao Quang Ánh thuộc tiểu bang Louisiana điều trần chi tiết về tình hình nhân quyền, tự do tôn giáo ở VN.

Ông Cao Quang Ánh cho biết rằng nhà cầm quyền CSVN mở đầu chiến dịch bạo tàn của họ bằng cuộc cải cách ruồng đất hồi đầu thập niên 50, khi hàng ngàn người có đất bị hành quyết. Nhiều tu sĩ hàng đầu, lãnh đạo giáo hội bị mất tích, và tình trạng này kéo dài cho tới ngày nay khi những nhà dân chủ, những người đấu tranh cho tự do tôn giáo thường xuyên bị sách nhiễu, bị bắt bớ, bị bỏ tù, bị tra tấn.

Theo dân biểu Cao Quang Ánh, ưu tiên của Hà Nội sau khi chiếm được miền nam hồi 30 tháng 4 năm 1975 là phải bảo đảm rằng mọi hoạt đông tôn giáo đều bị theo dõi và kiểm soát chặt chẽ. Nhà nước nhanh chóng tịch thu tài sản, đất đai của các giáo hội và giam giữ những lãnh tụ tôn giáo.

Nói chung, Dân biểu Cao Quang Ánh cho biết: “Chúng tôi cũng muốn nhấn mạnh là trong mấy năm vừa qua Việt Nam càng ngày càng thụt lùi về tự do tôn giáo và nhân quyền, nhất là hành động của nhà cầm quyền Việt Nam trong những vụ như Đồng Chiêm, Bát Nhã, cùng nhiều nơi khác. Và những điểm chính mà tôi điều trần tại Hạ viện Mỹ hôm nay bao gồm việc thúc đẩy Tổng thống Barack Obama cùng ngoại trưởng Hillary Clinton đưa Việt Nam trở lại danh sách CPC, tức những nước cần quan tâm đặc biệt về đàn áp tôn giáo, hay là xếp Việt Nam vào hạng 3 trong chương trình TIP (Trafficking in persons), tức buôn người.”

Chủ trì buổi điều trần, dân biểu Chris Smith nhận xét rằng ông cảm ơn một điều quan trọng là dân biểu Cao Quang Ánh nêu lên vấn đề đưa Việt Nam trở lại danh sách CPC, tức những nước cần quan tâm đặc biệt về đàn áp tôn giáo. Dân biểu Chris Smith nhắc lại rằng kể từ khi Việt Nam được gia nhập vào Tổ chức thương mại thế giới (WTO) hồi năm 2007, Việt Nam thụt lùi nhanh chóng so với những nước khác mà ông từng chứng kiến.

Sau khi có quan hệ song phương Mỹ-Việt, dân biểu Chris Smith cho biết tiếp, người ta hy vọng tình hình nhân quyền VN được cải thiện, nhưng nó không xảy ra. Về tự do tôn giáo, Việt Nam đã thụt lùi với nhiều vụ đàn áp tôn giáo.

Hiện diện tại buổi điều trần có dân biểu James P. McGovern, đồng chủ tịch Ủy ban nhân quyền Tom Lantos. Một trong những nhận xét của ông là điều trần của dân biểu Cao Quang Ánh là một khuyến cáo thiết thực, và ông hy vọng chính phủ Việt Nam sẽ lắng nghe.

Dân biểu McGovern thiết tha hy vọng rằng Việt Nam sẽ chấm dứt tình trạng khủng bố tôn giáo vốn đang tiếp diễn, để quay sang tôn trọng những quyền căn bản của người dân.

Tham dự điều trần có ông Michael Cromartie, Phó chủ tịch ủy ban tự do tôn giáo quốc tế Hoa Kỳ. Ông Michael mở đầu bài điều trần rằng cách nay 9 tháng ông đã trình bày trước ủy ban nhân quyền Tom Lantos này về tình hình tự do tôn giáo tại Việt Nam. Nhưng buồn thay, ông nhấn mạnh là ông không thể nói rằng tình hình đã được cải thiện ở Việt Nam.

Theo ông thì Việt Nam tiếp tục thụt lùi về nhân quyền. Vẫn còn nhiều vụ vi phạm tự do tôn giáo. Còn rất nhiều người bị giam giữ vì hành đạo độc lập hay bảo vệ tự do tôn giáo trong ôn hòa. Còn quá nhiều trường hợp kỳ thị và cưỡng bức tín đồ Tin Lành bỏ đạo. Có quá nhiều trường hợp giới cầm quyền cho phép sử dụng bạo lực hành hung các tín đồ Phật Giáo, Công Giáo.

Ông Michael Cromartie lưu ý rằng những hành động lạm quyền như vậy tiếp diễn dù đi ngược lại hiến pháp Việt Nam, dù Việt Nam có nghĩa vụ quốc tế trong khuôn khổ Bản tuyên ngôn nhân quyền LHQ hay Công ước về các quyền dân sự và chính trị.

Vai trò của Hoa Kỳ

Theo đề nghị của ông Michael thì vấn đề Việt Nam phải là một ưu tiên của hành pháp và lập pháp Hoa Kỳ. Đó là chính phủ Obama có thể bảo đảm tự do tôn giáo cho người dân Việt Nam bằng cách đưa Việt Nam trở lại danh sách CPC. Và thứ hai là chính phủ Obama cũng có thể có tiếng nói về nhân quyền mạnh hơn tại Việt Nam bằng cách ủng hộ việc thông qua Đạo luật Nhân quyền Việt Nam.

Theo Tiến sĩ Scott Flipse thuộc Ủy ban Tự do Tôn giáo Quốc tế Hoa Kỳ cũng có mặt tại buổi điều trần, thì điều quan trọng là phải đưa ra ánh sáng mọi điều tốt xấu đang diễn ra trong mối quan hệ giữa Hoa Kỳ và Việt Nam. Mặc dù có những điều tốt, nhưng cũng có rất nhiều vấn đề trong mối quan hệ này, đặc biệt là nhân quyền bị đàn áp.

Việt Nam đi ngược lại lời hứa với cộng đồng thế giới và cả người dân của chính họ. Do đó, theo TS Scott Flipse, cuộc điều trần nầy chú trọng tới những gì mà Hoa Kỳ có thể giúp, Hoa Kỳ có thể lên tiếng như thế nào, áp lực ra sao để Việt Nam tôn trọng nghĩa vụ của họ.

Lên tiếng với người dân Việt Nam, TS. Scott khẳng định rằng Hoa Kỳ luôn bên cạnh họ, Hoa Kỳ sẽ nói lên không những với những ai muốn mở rộng thương mại, mà còn với những ai muốn có tự do nhiều hơn và những quyền căn bản được bảo đảm.

Ông Scott Flipse, giám đốc các chương trình Đông Á, thuộc Ủy ban USCIRF. RFA PHOTO Đó là điều mà TS Scott hứa cho tới hơi thở cuối cùng, khi nào ông vẫn còn làm cho chính phủ Hoa Kỳ. TS Scott tin chắc rằng chính phủ Hoa Kỳ sẽ lên tiếng cho những ai muốn có tự do.

Tại buổi điều trần, Tiến sĩ Nguyễn Đình Thắng, giám đốc điều hành ủy ban cứu người vượt biển trụ sở tại Virginia, Hoa Kỳ, lưu ý về khía cạnh lao động.

Ông cho biết: “Chúng tôi tập trung vào vấn đề buôn bán lao động mà trong đó chính quyền Việt Nam có can dự vào trong đó qua những chính sách của nhà nước như xóa đói giảm nghèo và đặc biệt là Bộ Lao Động-Thương Binh-Xã Hội là cơ quan chính quyền trực tiếp điều hành và thực hiện chính sách đó.

Chúng tôi có những chứng cớ cho thấy rằng những giới chức rất là cao cấp ở trong Bộ Lao động-Thương binh-Xã hội có can dự vào vấn đề buôn người hoặc là bao che cho những kẻ buôn người. Tôi đề nghị Bộ ngoại giao Hoa Kỳ đưa Việt Nam vào và liệt kê vào hạng 3, thứ hạng thấp nhất trong vấn đề buôn người có lẽ trầm trọng nhất.

Việt Nam xứng đáng nằm trong hạng 3 cho tới khi Việt Nam thực sự thay đổi về luật pháp và bảo vệ cho nạn nhân cũng như truy tố những thủ phạm kể cả những giới chức chính quyền cao cấp mà có vấn đề hối lộ tham nhũng và liên đới đến tình trạng buôn bán người lao động.”

Trong số những nhân vật điều trần tại Hạ Viện Mỹ vừa rồi có BS Nguyễn Quốc Quân, Chủ tịch hội đồng điều hợp của tổ chức quốc tế yểm trợ cao trào nhân bản, trụ sở tại Washington.

BS Nguyễn Quốc Quân nhận xét: “Trong thời gian gần đây đã có vài dấu hiệu tương đối khả quan hơn là những ngày đầu năm. Người ta thấy là LM Nguyễn Văn Lý đã được trả tự do, mặc dầu là tự do tạm vì lý do sức khỏe, cũng như là LS Lê Thị Công Nhân cũng đã mãn hạn tù ra về.

Đồng thời tôi nghĩ rằng tình trạng nhân quyền sẽ được cải thiện trong những ngày sắp tới đây, vì theo như chỗ chúng tôi được biết là ông phụ tá Tổng trưởng ngoại giao, ông Campbell, đã sang Việt Nam và đã mang một thông điệp rất rõ rệt là nhà cầm quyền cộng sản phải chấm dứt, phải giảm bớt sự đàn áp các phong trào tranh đấu cho dân chủ cũng như là các nhân vật tranh đấu cho Việt Nam, nếu không thì nó sẽ ảnh hưởng đến vấn đề bang giao, và đặc biệt là vấn đề giao thương.”

Hòa thượng Thích Nguyên Trí, Phó chủ tịch Hội đồng điều hành GHPGVNTN tại Hoa Kỳ thì kêu gọi mọi người cầu nguyện để các đấng thiêng liêng sớm giúp dân tộc Việt Nam thoát khỏi cảnh đàn áp của giới cầm quyền trong nước.

Hòa thượng Thích Nguyên Trí, phó chủ tịch hội đồng điều hành GHPGVNTN tại Hoa Kỳ. Photo courtesy of thuvienhoasen.org Hòa thượng nói: “Sở dĩ chúng tôi ngày hôm nay có mặt là vì vấn đề nhân quyền - tôn giáo ở Việt Nam càng ngày càng quá ư trì trệ, vì vậy chúng tôi kỳ này lên là cũng muốn rằng làm sao chính phủ Hoa Kỳ phải dùng những biện pháp nào để cho chế độ cộng sản Việt Nam cần phải thay đổi đường lối cho tốt đẹp hơn vì trên 30 năm mà nhân dân Việt Nam hoàn toàn mất tất cả quyền tự do, nhất là quyền tự do làm người.

Chúng tôi là người tôn giáo thì luôn luôn nghĩ đến vấn đề thiêng liêng, ơn trên của tất cả các vị Chúa hay là Phật hoặc tất cả các vị thiêng liêng của tổ tông ông bà.

Ngoài vấn đề nhân lực của mình vận động, tuy nhiên tất cả trong và ngoài nước chúng ta hướng về những đấng thiêng liêng chúng ta cầu nguyện để chúng ta tấn công một nước Việt Nam từ ngàn xưa tới giờ luôn luôn lệ thuộc tất cả các cường quốc mà kỳ này cộng sản họ nắm chính quyền quá lâu làm cho nhân dân Việt Nam chúng ta càng ngày càng đau khổ, nhất là quyền làm người.

Vì vậy chúng tôi kêu gọi toàn thể nhân dân Việt Nam trong nước cũng như là ở ngoài nước, ngoài vấn đề nhân lực để chúng ta vận động, chúng ta còn phải cầu nguyện đến đấng thiêng liêng, nhờ cái tha lực và nội lực của chúng ta thì mới có thể qua khỏi ách thống trị của người cộng sản cầm quyền trong mấy chục năm qua.”