Giải đáp phụng vụ: Nói thêm về việc thừa tác viên giáo dân mang dây vai giống phó tế

Giải đáp của Cha Edward McNamara, Dòng Đạo Binh Chúa Kitô (LC), Khoa trưởng Thần học và giáo sư phụng vụ của Đại học Regina Apostolorum (Nữ Vương các Thánh Tông Đồ), Rôma.

Hỏi:Sau bài trả lời ngày 21-4 của tôi về việc thừa tác viên ngoại thường cho rước lễ mang lễ phục giống như dây stola của phó tế, một bạn đọc ở Singapore viết:

“Tôi có thể giúp làm sáng tỏ rằng việc này là thông thường không những ở Việt Nam, mà còn nhiều nơi khác ở châu Á nữa. Lẽ đương nhiên cha trả lời đúng rằng các thừa tác viên giáo dân không nên mang bất cứ lễ phục nào, vốn có thể làm mờ sự phân biệt giữa thừa tác viên có chức thánh và thừa tác viên giáo dân. Nhưng tôi có thể gợi ý rằng đó không phải là một dây stola chính thống của phó tế mà thừa tác viên giáo dân ở Việt Nam mang trên y phục của họ,

nhưng đúng hơn, đó là một dây vai chéo bình thường để cho thấy vai trò của họ như là thừa tác viên cho rước lễ trong thánh lễ. Chúng tôi cũng có thói tục ấy tại Tổng Giáo Phận Singapore, nơi mà nhiều giáo xứ nhận biết thừa tác viên giáo dân bằng cách nhìn thấy họ mang dây vai chéo màu trắng. Cũng một cách như vậy, các nhân viên nhà thờ mang dây chéo màu khác nhau để tự nhận dạng trong thi hành chức vụ của mình. Cách đây nhiều năm, khi thừa tác viên giáo dân bắt đầu làm việc tại Singapore, họ được yêu cầu mang áo choàng trắng ở một số giáo xứ. Nhưng việc này gây lẫn lộn cho một số người rằng họ có liên hệ cách nào đó với phận vụ linh mục. Và hiện nay, áo choàng trắng được thay bằng một dây vai trắng đơn giản – vốn bị một số người cho là dây stola của phó tế - nhưng thật ra là không phải như nhau. Tôi hy vọng cha có thể hiểu thêm theo lời tôi nói”.


Đáp: Tôi có thể nói rằng, việc mang một dây vai trong Thành lễ, để cho thấy vai trò của một thừa tác viên ngoại thường cho rước lễ là một chọn lựa hợp pháp cho Giám mục, để xác định vai trò và không gây nhầm lẫn.

Tuy nhiên, trong bức ảnh gửi cho tôi từ Việt Nam, thừa tác viên đang hướng dẫn phụng vụ Rước lễ khi vắng linh mục, và dây vai chéo trông rất giống với dây Stola của phó tế. Nên có cách thức thiết kế dây vai như thế nào để có thể tránh mọi nhầm lẫn.

Hỏi: Một bạn đọc ở Oxford, Anh, hỏi: “Thỉnh thoảng người ta thấy một linh mục mang lễ phục phó tế và giúp lễ như phó tế trong hình thức bình thường (đặc biệt, tôi đã thấy như thế trong phụng vụ Thứ Sáu Tuần Thánh – hoặc thậm chí với các Giám mục, như khi các Hồng Y phó tế phụ giúp lễ trong Thánh lễ có Đức Thánh Cha). Thưa cha, việc này có thích hợp không?

Đáp: Trong hình thức bình thường, không có dịp lễ nào mà trong đó một linh mục mang lễ phục như phó tế. Nếu ba linh mục hát bài Thương Khó trong ngày Thứ Sáu Tuần Thánh, họ dùng áo lễ đỏ, hoặc áo chùng trắng và dây stola. Trường hợp này là khác với các Giám mục, vì Giám mục có thể mang áo lễ phó tế bên trong áo lễ của các ngài, trong các dịp trọng thể, chẳng hạn lễ truyền chức.

Hỏi: Cuối cùng một bạn đọc ở bang Indiana, Mỹ, hỏi: Tại giáo xứ chúng con, thỉnh thoảng chúng con có Thánh lễ với một linh mục và hai phó tế, và cả ba vị mang lễ phục như nhau. Điều này gây lẫn lộn. Cả ba vị đều không mang stola phó tế, nhưng đều mang lễ phục đầy đủ. Điều này được phép không, và làm thế nào giáo dân nhận biết ai là linh mục và ai là phó tế, thưa cha?

Đáp: Tôi có thể gợi ý với độc giả này rằng lần sau bạn nên nhìn kỹ vào lễ phục của phó tế. Có thể rằng các phó tế ấy mang áo lễ phó tế với lối thiết kế tương tự như áo lễ của linh mục. Áo lễ phó tế khác với áo lễ linh mục là áo phó tế có ống tay ngắn hơn và có hai đai rủ xuống ở mặt trước và mặt sau. (Zenit.org 12-5-2015)

Nguyễn Trọng Đa