CHƯƠNG I
TRONG ĐỢT SÓNG CỦA CÔNG ĐỒNG & NĂM ĐẠI THÁNH
Hướng nhìn về Chúa Kitô
6. Mười năm trước đây vào ngày 10/11/1994, Cha đã công bố Văn kiện Tertio Millennio Adveniente (Bước vào thiên Niên Kỷ) trong đó Cha đã đề ra một chương trình sửa soạn mừng Năm Đại Thánh năm 2000 cho toàn thể Giáo Hội. Đối với Cha thời điểm lịch sử ấy đã là một hồng ân vĩ đại. Đương nhiên Cha ý thức rằng biến cố thời gian đơn thuần dù rất đặc biệt đi nữa tự nó cũng không thể làm nên những đổi thay lớn. Bất hạnh thay thiên niên kỷ mới đã khởi đầu bằng những biến cố thảm khốc tiếp diễn từ qúa khứ và còn tệ hại hơn qúa khứ nữa! Nhưng từ những thảm cảnh đổ máu đó vẫn loé lên những tia hy vọng! Nên khi Cha kêu mời Giáo hội hãy mừng kỷ niệm năm Đại thánh, đánh dấu 2000 năm Con Thiên Chúa Nhập thể, Cha tin tưởng và xác tín - Cha vẫn xác tín và còn xác tín mãnh liệt hơn - rằng việc mừng biến cố này đã mang lại lợi ích “lâu dài” cho nhân loại.
Chúa Giêsu Kitô không chỉ là trung tâm của lịch sử Giáo Hội, mà còn là trung tâm điểm của lịch sử nhân loại nữa. Trong Người, hội tụ muôn vật muôn loài. (xem Eph 1:10; Col 1:15-20). Làm sao chúng ta quên được sự vui mừng phấn kích của Thánh Công Đồng chung Vaticanô II mà Cha xin trích lại lời của Đức cố Giáo hoàng Phaolô VI nói về Chúa Kitô chính là “cùng đích của lịch sử nhân loại, là điểm hội tụ của mọi khát vọng lịch sử và văn hóa, trung tâm của nhân loại, là niềm vui của mọi tâm hồn, và là sự thành toàn của mọi khát vọng”?(1) Lời dậy bảo của Thánh Công Đồng giúp chúng ta thấu hiểu sâu xa hơn về bản chất của Giáo Hội và giúp các tín hữu có được một cảm nhận rõ rệt hơn không chỉ về các mầu nhiệm của Thiên chúa mà còn về thực tại trần thế, được nhìn dưới ánh sáng của Đức Kitô. Trong Ngôi Lời Nhập Thể, cả mầu nhiệm Thiên Chúa và mầu nhiệm con người được tỏ lộ.(2) Trong Ngài, nhân tính tìm được sự giải thoát và thành toàn.
7. Trong Thông Điệp Redemptor Hominis, (Đấng cứu độ của con người) là thông điệp đầu tiên của triều đại giáo hoàng của Cha, Cha đã triển khai tư tưởng cứu độ mà Cha thường lặp đi lặp lại trong nhiều trường hợp. Mừng kỷ niệm ơn cứu độ là thời điểm thuận lợi mời gọi tín hữu trở về học hỏi và tìm hiểu chân lý nền tảng này. Mọi sự sửa soạn cho biến cố trọng đại này đều tập trung trọn vẹn vào Chúa Ba Ngôi và vào Đức Kitô. Chắc chắn trong chương trình đó, Thánh Thể chiếm một chỗ đứng quan yếu. Khởi đầu năm Thánh Thể, Cha xin lặp lại những lời Cha đã viết trong Văn kiện Tertio Millennio Adveniente (Bước sang ngưỡng cửa năm ba ngàn) “Năm 2000 được tập trung vào Thánh Thể; trong Bí tích cực trọng Thánh Thể của Chúa Cứu Thế, Đấng mặc lấy thân xác con người trong cung lòng Đức Maria hai ngàn năm trước đây, tiếp tục hiến tế chính Ngài làm lương thực thần linh cho nhân loại”.(3) Đại Hội Thánh Thể Thế Giới năm đó được nhóm họp tại Roma cũng tập trung vào chủ đề Năm Đại Thánh. Tưởng cũng nên nhắc là Tông thư Dies Domini (Ngày của Chúa) do Cha viết trong dịp sửa soạn Năm Thánh, Cha đã mời gọi mọi tín hữu hãy coi ngày Chúa Nhật như ngày Chúa Sống Lại, một ngày đặc biệt của Giáo Hội. Đồng thời Cha cũng khẩn thiết kêu mời mỗi người hãy tái khám khá lại việc cử hành Thánh Thể như tâm điểm của ngày Chúa Nhật.(4)
Cùng với Đức Maria chiêm ngưỡng gương mặt Đức Kitô
8. Hoa qủa của Năm Đại thánh được thu gọn trong Tông Thư Novo Millennio Ineunte (Thiên Niên Kỷ Mới). Trong văn kiện rất thực tế này Cha đã đề ra một chương trình mục vụ lớn lao cho Giáo Hội. Chương trình đó là chiêm ngưỡng diện mạo Đức Kitô, như một phần của phương pháp giáo dục nhắm tới một cấp bậc thánh thiện cao cả hơn qua chính việc cầu nguyện.(5) Làm thế nào kế hoạch này có thể hoàn thành nếu không có các lễ nghi phụng vụ, nhất là một lòng tôn kính phép Thánh Thể Chúa? Như Cha đã nói lúc đó: “Trong thế kỷ 20 này, nhất là sau Công đồng, một bước tiến lớn về việc cư hành các bí tích, nhất là bí tích Thánh Thể được các cộng đoàn Kitô giáo nỗ lực thực hiện. Chiều hướng đó cần được tiếp tục phát huy nhất là trong việc cử hành Thánh lễ ngày Chúa Nhật, hầu cảm nghiệm được Chúa nhật là một ngày đức tin, một ngày của Chúa phục sinh, một ngày hồng ân của Thánh Linh và khởi đầu cho một tuần lễ Phúc Sinh mới.(6) Trong bối cảnh ấy, Cha khích lệ chúng con hãy đọc kinh Thần vụ, một kinh nguyện chính thức của Giáo Hội được dàn trải qua nhiều khoảng khắc trong ngày, theo chu kỳ của năm phụng vụ.
9. Tiếp nối năm Mân Côi, và tông thư Rosarium Virginis Mariae (Tràng Chuỗi Mân Côi của Đức trinh Nữ Maria) Cha lại trở lại chủ đề chiêm ngắm diện mạo Đức Kitô, nhưng qua lăng kiếng của Đức Maria, Cha mời gọi chúng con một lần nữa hãy lần hạt Mân Côi. Truyền thống kinh Mân Côi được Giáo huấn của Giáo Hội coi trọng và Dân Chúa hết mực sùng kính, Kinh Mân Côi suy niệm các biến cố cuộc đời Chúa được ghi trong Thánh Kinh và chiêm ngưỡng diện mạo Đức Kitô mỗi khi ngắm các mầu nhiệm và đọc các kinh Kính Mừng. Lần chuỗi là một phương pháp giáo dục tình yêu, nhằm kiến tạo trong trái tim chúng ta một tình yêu mà Đức Maria đã cưu mang Chúa Cứu Thế, Con Mẹ. Chính vì lý lẽ ấy mà Cha thêm vào kinh Mân Côi truyền thống năm sự sáng hầu gói trọn “bản tóm lược Tin mừng” đầy đủ hơn.(7) Trong năm mầu nhiệm sự sáng đó, mầu nhiệm Thánh Thể lại chẳng là chóp đỉnh sao?
Từ năm Mân Côi bước qua Năm Thánh Thể
10. Giữa năm Mân Côi, Cha đã công bố một Văn Thư về Thánh Thể Ecclesia de Eucharistia nhằm mục đích chứng minh mầu nhiệm Thánh Thể gắn liền vơí Giáo Hội và Thánh Thể là sự sống còn của Giáo Hội. Cha đã mời gọi mọi tín hữu hãy cử hành hy tế Thánh Thể với lòng tôn kính, dâng lên Chúa Giêsu đang hiện diện trong bí tích Thánh Thể với lòng tôn thờ mầu nhiệm cao cả này trong cũng như ngoài thánh lễ. Trên hết Cha nhắc lại lần nữa, Thánh Thể là một nhu cầu tối hảo cho đời sống Giáo Hội và Cha xin giới thiệu Mẹ Maria như mẫu gương vì Mẹ là một “người nữ của bí tích Thánh Thể”.(8)
Với bối cảnh đó, Cha hy vọng năm Thánh Thể sẽ mang lại nhiều lợi ích, thâu gặt nhiều thanh qủa phong phú như nhiều năm qua bằng chính việc đào sâu chủ đề Đức Kitô và chiêm ngưỡng diện mạo của Ngài. Nói cách khác, năm Thánh Thể sẽ là năm thăng tiến, đạt tới đỉnh cao của cuộc hành trình niềm tin. Làm thế nào để cử hành năm Thánh Thể cho thật hiệu năng? Ở đây, Cha chỉ đơn thuần đề nghị một số phương thế hầu giúp cho mỗi người cảm nghiệm được một cách sâu xa và hiệu qủa hơn.
TRONG ĐỢT SÓNG CỦA CÔNG ĐỒNG & NĂM ĐẠI THÁNH
Hướng nhìn về Chúa Kitô
6. Mười năm trước đây vào ngày 10/11/1994, Cha đã công bố Văn kiện Tertio Millennio Adveniente (Bước vào thiên Niên Kỷ) trong đó Cha đã đề ra một chương trình sửa soạn mừng Năm Đại Thánh năm 2000 cho toàn thể Giáo Hội. Đối với Cha thời điểm lịch sử ấy đã là một hồng ân vĩ đại. Đương nhiên Cha ý thức rằng biến cố thời gian đơn thuần dù rất đặc biệt đi nữa tự nó cũng không thể làm nên những đổi thay lớn. Bất hạnh thay thiên niên kỷ mới đã khởi đầu bằng những biến cố thảm khốc tiếp diễn từ qúa khứ và còn tệ hại hơn qúa khứ nữa! Nhưng từ những thảm cảnh đổ máu đó vẫn loé lên những tia hy vọng! Nên khi Cha kêu mời Giáo hội hãy mừng kỷ niệm năm Đại thánh, đánh dấu 2000 năm Con Thiên Chúa Nhập thể, Cha tin tưởng và xác tín - Cha vẫn xác tín và còn xác tín mãnh liệt hơn - rằng việc mừng biến cố này đã mang lại lợi ích “lâu dài” cho nhân loại.
Chúa Giêsu Kitô không chỉ là trung tâm của lịch sử Giáo Hội, mà còn là trung tâm điểm của lịch sử nhân loại nữa. Trong Người, hội tụ muôn vật muôn loài. (xem Eph 1:10; Col 1:15-20). Làm sao chúng ta quên được sự vui mừng phấn kích của Thánh Công Đồng chung Vaticanô II mà Cha xin trích lại lời của Đức cố Giáo hoàng Phaolô VI nói về Chúa Kitô chính là “cùng đích của lịch sử nhân loại, là điểm hội tụ của mọi khát vọng lịch sử và văn hóa, trung tâm của nhân loại, là niềm vui của mọi tâm hồn, và là sự thành toàn của mọi khát vọng”?(1) Lời dậy bảo của Thánh Công Đồng giúp chúng ta thấu hiểu sâu xa hơn về bản chất của Giáo Hội và giúp các tín hữu có được một cảm nhận rõ rệt hơn không chỉ về các mầu nhiệm của Thiên chúa mà còn về thực tại trần thế, được nhìn dưới ánh sáng của Đức Kitô. Trong Ngôi Lời Nhập Thể, cả mầu nhiệm Thiên Chúa và mầu nhiệm con người được tỏ lộ.(2) Trong Ngài, nhân tính tìm được sự giải thoát và thành toàn.
7. Trong Thông Điệp Redemptor Hominis, (Đấng cứu độ của con người) là thông điệp đầu tiên của triều đại giáo hoàng của Cha, Cha đã triển khai tư tưởng cứu độ mà Cha thường lặp đi lặp lại trong nhiều trường hợp. Mừng kỷ niệm ơn cứu độ là thời điểm thuận lợi mời gọi tín hữu trở về học hỏi và tìm hiểu chân lý nền tảng này. Mọi sự sửa soạn cho biến cố trọng đại này đều tập trung trọn vẹn vào Chúa Ba Ngôi và vào Đức Kitô. Chắc chắn trong chương trình đó, Thánh Thể chiếm một chỗ đứng quan yếu. Khởi đầu năm Thánh Thể, Cha xin lặp lại những lời Cha đã viết trong Văn kiện Tertio Millennio Adveniente (Bước sang ngưỡng cửa năm ba ngàn) “Năm 2000 được tập trung vào Thánh Thể; trong Bí tích cực trọng Thánh Thể của Chúa Cứu Thế, Đấng mặc lấy thân xác con người trong cung lòng Đức Maria hai ngàn năm trước đây, tiếp tục hiến tế chính Ngài làm lương thực thần linh cho nhân loại”.(3) Đại Hội Thánh Thể Thế Giới năm đó được nhóm họp tại Roma cũng tập trung vào chủ đề Năm Đại Thánh. Tưởng cũng nên nhắc là Tông thư Dies Domini (Ngày của Chúa) do Cha viết trong dịp sửa soạn Năm Thánh, Cha đã mời gọi mọi tín hữu hãy coi ngày Chúa Nhật như ngày Chúa Sống Lại, một ngày đặc biệt của Giáo Hội. Đồng thời Cha cũng khẩn thiết kêu mời mỗi người hãy tái khám khá lại việc cử hành Thánh Thể như tâm điểm của ngày Chúa Nhật.(4)
Cùng với Đức Maria chiêm ngưỡng gương mặt Đức Kitô
8. Hoa qủa của Năm Đại thánh được thu gọn trong Tông Thư Novo Millennio Ineunte (Thiên Niên Kỷ Mới). Trong văn kiện rất thực tế này Cha đã đề ra một chương trình mục vụ lớn lao cho Giáo Hội. Chương trình đó là chiêm ngưỡng diện mạo Đức Kitô, như một phần của phương pháp giáo dục nhắm tới một cấp bậc thánh thiện cao cả hơn qua chính việc cầu nguyện.(5) Làm thế nào kế hoạch này có thể hoàn thành nếu không có các lễ nghi phụng vụ, nhất là một lòng tôn kính phép Thánh Thể Chúa? Như Cha đã nói lúc đó: “Trong thế kỷ 20 này, nhất là sau Công đồng, một bước tiến lớn về việc cư hành các bí tích, nhất là bí tích Thánh Thể được các cộng đoàn Kitô giáo nỗ lực thực hiện. Chiều hướng đó cần được tiếp tục phát huy nhất là trong việc cử hành Thánh lễ ngày Chúa Nhật, hầu cảm nghiệm được Chúa nhật là một ngày đức tin, một ngày của Chúa phục sinh, một ngày hồng ân của Thánh Linh và khởi đầu cho một tuần lễ Phúc Sinh mới.(6) Trong bối cảnh ấy, Cha khích lệ chúng con hãy đọc kinh Thần vụ, một kinh nguyện chính thức của Giáo Hội được dàn trải qua nhiều khoảng khắc trong ngày, theo chu kỳ của năm phụng vụ.
9. Tiếp nối năm Mân Côi, và tông thư Rosarium Virginis Mariae (Tràng Chuỗi Mân Côi của Đức trinh Nữ Maria) Cha lại trở lại chủ đề chiêm ngắm diện mạo Đức Kitô, nhưng qua lăng kiếng của Đức Maria, Cha mời gọi chúng con một lần nữa hãy lần hạt Mân Côi. Truyền thống kinh Mân Côi được Giáo huấn của Giáo Hội coi trọng và Dân Chúa hết mực sùng kính, Kinh Mân Côi suy niệm các biến cố cuộc đời Chúa được ghi trong Thánh Kinh và chiêm ngưỡng diện mạo Đức Kitô mỗi khi ngắm các mầu nhiệm và đọc các kinh Kính Mừng. Lần chuỗi là một phương pháp giáo dục tình yêu, nhằm kiến tạo trong trái tim chúng ta một tình yêu mà Đức Maria đã cưu mang Chúa Cứu Thế, Con Mẹ. Chính vì lý lẽ ấy mà Cha thêm vào kinh Mân Côi truyền thống năm sự sáng hầu gói trọn “bản tóm lược Tin mừng” đầy đủ hơn.(7) Trong năm mầu nhiệm sự sáng đó, mầu nhiệm Thánh Thể lại chẳng là chóp đỉnh sao?
Từ năm Mân Côi bước qua Năm Thánh Thể
10. Giữa năm Mân Côi, Cha đã công bố một Văn Thư về Thánh Thể Ecclesia de Eucharistia nhằm mục đích chứng minh mầu nhiệm Thánh Thể gắn liền vơí Giáo Hội và Thánh Thể là sự sống còn của Giáo Hội. Cha đã mời gọi mọi tín hữu hãy cử hành hy tế Thánh Thể với lòng tôn kính, dâng lên Chúa Giêsu đang hiện diện trong bí tích Thánh Thể với lòng tôn thờ mầu nhiệm cao cả này trong cũng như ngoài thánh lễ. Trên hết Cha nhắc lại lần nữa, Thánh Thể là một nhu cầu tối hảo cho đời sống Giáo Hội và Cha xin giới thiệu Mẹ Maria như mẫu gương vì Mẹ là một “người nữ của bí tích Thánh Thể”.(8)
Với bối cảnh đó, Cha hy vọng năm Thánh Thể sẽ mang lại nhiều lợi ích, thâu gặt nhiều thanh qủa phong phú như nhiều năm qua bằng chính việc đào sâu chủ đề Đức Kitô và chiêm ngưỡng diện mạo của Ngài. Nói cách khác, năm Thánh Thể sẽ là năm thăng tiến, đạt tới đỉnh cao của cuộc hành trình niềm tin. Làm thế nào để cử hành năm Thánh Thể cho thật hiệu năng? Ở đây, Cha chỉ đơn thuần đề nghị một số phương thế hầu giúp cho mỗi người cảm nghiệm được một cách sâu xa và hiệu qủa hơn.