Lá thư Canada : Chuyện ông già bên Tây

Trời đã cuối đông, tưởng hết lạnh, ai dè vào cuối tháng Hai, toàn quốc Canada vừa lãnh một trận bão tuyết giá lạnh kinh hoàng , đúng như câu nói của dân ở đây là chớ thấy mùa đông hiền lành như con chiên mà mừng vì con cọp dữ đang ngủ sắp thức dậy. Đội ơn Trời, ở đây ai cũng đủ áo ấm nên chống lại được các cơn bão gió và bão tuyết.

Đi theo muà đông băng giá năm nay là cụ Fred Sutherland, sinh quán ở Alberrta miền tây. Cụ là cựu chiến binh cuối cùng của Canada trong Đệ Nhị Thế Chiến vừa qua đời, thọ 95 tuổi. Cụ đã tham chiến giải phóng Âu Châu.

Và cũng đi theo Cụ Sutherland là cụ Ron Royce người đồng sáng lập ra hệ thống nhà hàng Tim Hortons, một hệ thống fast food của Canada mà tôi đã nói tới tháng trước. Chủ nhân tiên khởi Tim Hortons bị tử nạn xe hơi năm 1974, Cụ Royce một mình điều hành cơ sở này. Cụ đã biến nó thành một niềm hãnh diện của Canada và trở thành tỷ phú. Cụ đã về cõi thiên thu cuối tháng Giêng, thọ 88 tuổi. Cụ ra đi đem theo được rất nhiều công nghiệp từ các quỹ bác ái từ thiện giúp các học sinh nghèo. Cụ đã được trao tặng huy chương cao quý nhất Order of Canada năm 1992.

Còn đây là tin bất ngờ không liên quan tới cõi tiên mà liên quan tới danh dự : Ông John McCallum đại sứ Canada tại Trung Hoa vừa bị cách chức vì có những lời bình luận không đúng đường lối của Canada trong việc bắt giữ bà Mạch Văn Chu của công ty Huawei. Ông McCallum có vợ Tàu và 3 con trai đều cũng lấy vợ Tàu. Ai cũng tự hỏi : Chả lẽ cái chất Tàu từ bà vợ đã làm hại ông đại sứ đến thế sao?

Đó là những tin không vui, còn đây là tin vui : Các cụ ở hải ngoại có biết Hazel McCallion là ai không ? Thưa, đây là tên một bà cụ già 97 tuổi, không nghỉ hưu mà còn đi làm. Lạ quá chứ, phải không cơ? Thưa bà McCallion trên đây nguyên là cựu thị trưởng của thành phố Mississauga bên cạnh Toronto. Bà đã làm thị trưởng sơ sơ 36 năm, 1978-2014. Bà có biệt danh là Bà Già Gân, như Cụ Trần Văn Hương của VNCH ngày xưa. Bà là người quang minh chính trực, vừa quản trị giỏi vừa trực tính không hề sợ một ai. Chức thị trưởng cứ 4 năm bầu lại một lần. Mỗi lần bầu lại, bà chỉ ghi danh ứng cử chứ không hề bỏ ra một đồng để vận động, thế mà ai cũng bỏ phiếu cho bà. Bà đã làm thị trưởng liên tục 9 khóa liền. Cuối cùng, bà tự xin nghỉ vì vấn đề sức khoẻ. Thế nhưng, đầu năm 2019 này, ông thủ hiến bang Ontario là người xưa nay hết lòng ngưỡng mộ bà đã đến năn nỉ xin bà ra giúp, xin bà làm cố vấn. Bà đã gật đầu. Ai cũng hy vọng với sự cố vấn tài giỏi của Cụ McCallion, bang Ontario sẽ tiến mạnh hơn nữa . Các cụ có thấy nơi nào trên trái đất có vị công chức già 97 tuổi chưa? Chỉ có ở Canada thôi nha.

Trong kỳ họp làng cuối tháng Hai vừa qua, ngoài các tin trên, làng An Lạc của tôi còn bàn nhiều chuyện thời sự lắm. Chẳng hạn tin cụ Trâm của Hoa Kỳ họp với bác Kim của Bắc Triều tiên ở Hà Nội. Cụ Trâm với bác Kim trông như hai bố con. Tưởng bố bảo gì thì con sẽ nghe, ai dè ông con dám cãi và lắc đầu, cho nên việc phi hạt nhân và bỏ cấm vận không thành. Có người bảo việc không thành này là do vua Tập Cận Bình ở hậu trường gây nên. Làng tôi thì nghĩ rằng phải chờ hồi sau mới rõ được.

Nhưng có 2 sự kiện mà làng tôi nói tới rất sôi nổi. Thứ nhất là việc Chú Kim ngồi xe lửa đến VN chứ không đi máy bay, con đường sắt dài những 4.000 cây số, chạy qua nước mẹ Trung Hoa, đi mất 60 giờ, lạ qúa chứ. Thứ hai là việc Cụ Trâm tặng Bác Trọng nhà mình một tấm bản đồ cổ, trong đó ghi rõ Biển Đông không có đường lưỡi bò mà TC vẽ ra. Thế nghĩa là Cụ Trâm gián tiếp nói rằng tên Tập Cận Bình nói điêu, các bạn VN hãy đem Trung Cộng ra tòa án quốc tế như Phi Luât Tân đi.

Ông ODP góp ý : Coi bộ VC đã xiêu xiêu, vì gần đây đảng CSVN đã cho báo chí chửi xả láng việc TC đánh 6 tỉnh miền Bắc VN hồi 1979, cách đây 40 năm. Xưa nay VC ngậm miệng về việc này. Dấu hiệu gì đây, các cụ ?

Cụ Chánh lên tiếng : VC mới cho nói xả láng cuộc chiến cách đây 40 năm, còn cuộc chiến Gạc Ma cách đây 31 năm thì VC vẫn còn bịt miệng báo chí và che lịch sử. Các cụ nhớ Gạc Ma chứ? Gạc Ma là một đảo nhỏ thuộc quần đảo Trường Sa của VN. Ngày 14.3.1988 Tàu Cộng đã xua quân đánh chiếm và đã giết chết 64 người lính hải quân VN...

Nghe chuyện TC và VC, bà cụ già B.95 lên cơn sốt, cụ xin chuyển đề tài, xin nói chuyện gì vui hơn. Cả làng hoan hỉ vâng lời ngay. Làng bắt đầu nói về chuyện đang tranh cãi, bênh và chê cụ Trump. Bên bênh là phe liền ông, còn bên chê là phe liền bà. Phe liền ông thường trích dẫn các chứng cớ thành công của cụ Trump mà GS Trương Đại Hải của đài VBS và lãnh tụ Bằng Phong Đặng Văn Âu bên Mỹ thường đưa ra. Phe các bà không cãi được xong vẫn chê, giọng chê của báo chí bên Mỹ. Cụ Chánh thường bảo phe các bà : Các bà nghe giới truyền thông bên Mỹ làm chi, vì 90 % mass media đã bị mua chuộc. Cụ Trump qua 2 năm cầm quyền không hề tỏ ra lo sợ cái 90% này, cụ giỏi quá chứ, gân qúa chứ. Đứng đầu của giới truyền thông chống đối là đài CNN vĩ đại. Cụ Trump lên làm tổng thống qua cuộc bỏ phiếu gây kinh ngạc, cụ được những 306 phiếu trong khi bà Hillary chỉ được 232 phiếu. Rõ ràng Cụ Trump tài giỏi vì kinh tế tăng, việc làm tăng, thất nghiệp giảm. Cụ Trump thắng cử chứng minh rằng khối dân chúng trầm lặng không còn tin giới truyền thông mass media bệnh hoạn nữa. Dân chúng không bao giờ bầu sai, đúng y như lời cựu thủ tướng Canada là Stephen Harper nói với báo chí sau khi bị thất cử : ‘The people are never wrong / Nhân dân không bao giờ sai’. Theo hiến pháp thì tự do báo chí là đệ tứ quyền, là quyền lực thứ tư sau lập pháp, tư pháp và hành pháp, nhưng quyền lực này nhiều khi đã bị lạm dụng. Giới truyền thông nhiều khi cũng ma giáo lắm khi họ dùng thuật cắt tỉa, nghĩa là họ chỉ lấy ra những phần mình thích mà thôi. Cụ Trump làm được 10 điều, 8 điều tốt nhưng mass media bỏ qua, họ chỉ lấy 2 điều xấu mang ra bôi lọ. Nhưng cụ Trump là người có bản lãnh, không biết sợ, không biết ngán. Ngay Trung Cộng còn phải nể cụ nữa kia. Thật may là hiện cụ Trump có 2 hiệp sĩ tài ba cộng tác là phó tổng thống Mike Pence và cố vấn Peter Navarro.

Ông ODP anh cả trong làng tôi đã nói với cả làng : Ai cũng có quyền chống hay bênh Cụ Trump, nhưng ta phải công bằng và sáng cuốt, đừng bị giới truyền thông ma giáo xỏ mũi.

Cụ Chánh tiên chỉ làng đã xin làng thôi bàn về cụ Trump bữa nay. Để thay đổi không khí, cụ Chánh hướng về anh John chồng Chị Ba Biên Hoà, xin anh nói về một đề tài gì vui tươi.

Anh John gật đầu liền. Nhân lễ ‘Valentine / Lễ Tình Yêu’ giữa tháng Hai vừa qua, và mùa xuân đang lấp lóe chân trời, anh xin nói về tình yêu. Anh chỉ vào dân làng rồi nói : Tất cả dân làng ta không ai còn trẻ nữa, ai cũng đã yêu, đã có kinh nghiệm về tình yêu đầu đời, nay tôi xin bàn về tình yêu giữa đời và cuối đời. Tôi thấy cha ông VN ta ngày xưa ghê lắm, các cụ đã từng nói :

. Già thì già tóc già râu, bộ phận chiến đấu còn lâu mới già

. Càng già càng giẻo càng giai, càng gẫy chân chõng càng sai chân giường.

Kinh quá chứ và ghê quá chứ. Chỉ ở VN mới có cuộc làm tình mãnh liệt đến nỗi gẫy được chân chõng và chân giường. Còn ở nơi khác, nơi thế giới da trắng thì không được như thế, họ thua xa VN. Bù lại, họ nói về tình yêu, về các cuộc tình buổi đầu, buổi giữa và buổi cuối rất hay và rất đẹp. Rồi anh John kể chuyện tình muộn mà đài CBC mới nhắc tới tháng Hai vừa qua. Chuyện kể một cặp già, ngày xưa còn trẻ thì là hàng xóm của nhau, có quen nhau, có yêu nhau mà không dám nói. Rồi phân ly. Bây giờ cả hai phải vào nhà dưỡng lão, không ngờ họ gặp nhau, mới nhận ra nhau và mới dám công khai yêu nhau. Đó là cuộc tình muộn của cụ ông Robert Marois và cụ bà Lorraine Mercier. Hai cụ đã chính thức làm lễ kết hôn trước mặt một đàn con cháu. Ôi cuộc tình đẹp làm sao !

Anh John đã thao thao bất tuyệt. Anh bảo một bài dân ca rất phổ biến ở Canada trong mùa tình yêu có mấy câu hay như thế này :

... The rose is red

The violet is blue

The honey is sweet

And so are you.

Thấy dân làng vỗ tay râm ran, anh John được hứng kể tiếp : Thời tôi là sinh viên có đi cắm trại, và các trại sinh đều trẻ, đang độ tuổi đẹp nhất của tình yêu, nên ai cũng thuộc bài ca sau đây, lời bài ca rất đơn sơ, nghe là hiểu liền và thích liền. Bài mang tên ‘Tell me why’. Bài ca dài này lấy ý từ bài ca 4 câu trên đây :

... Tel me why the stars do shine

Tel me why the ivy twines

Tell me why the ocean is blue

Anh I will tell you just why I love you

... Because God made the stars to shine

Because God made the ivy twine

Be cause God made the ocean blue

Because God made you that’s why I love you

Em hãy nói cho anh biết tại sao tinh tú trên trời sáng long lanh. Em hãy nói cho anh biết tại sao cây tường vi lại leo quanh, em hãy nói cho anh biết tại sao nước đại dương trong xanh, rồi anh sẽ nóí cho em biết tại sao anh yêu em.

Em không trả lời được phải không, anh xin trả lời nha :

... Bởi vì Thượng Đế đã làm cho tinh tú sáng long lanh, bởi vì Thượng Đế đã làm cho cây tường vi leo quanh, bởi vì Thượng Đế đã làm ra nước đại dương trong xanh, và tại vì Thượng Đế đã tạo dựng ra em , chính vì thế mà anh yêu em )

Lời bài ca rất đơn sơ, và cung nhạc cũng rất đơn sơ, ai cũng thích.

Các cụ đã thấy cái anh John này đa tài chưa? Nói đã hay mà hát cũng hay nữa.

Phe các bà vỗ tay to và lâu nhất. Các bà còn bắt anh John hát nữa, Chị Ba Biên Hoà thấy chồng đã mệt nên nhảy vào tiếp sức. À hóa ra khi nói về tình yêu thì hai vị này nhiều chuyện lắm. Chị kể rằng thập niên 1960 cả Saigon ai cũng biết bài ‘Que Sera Sera / Biết Ra sao Ngày sau’. Cả Miền Nam đã say mê cô ca sĩ nổi tiếng Doris Day hát bài này. Rồi chi Ba cất tiếng hát.

‘ When I was just a little girl, I asked my mother what will I be?...

Và không ai bảo ai, cả làng cùng hát theo. Làng tôi vui thế đấy các cụ ạ. Rồi cụ già B.95 lại giơ tay, ai cũng tưởng là cụ xin hát. Cụ chỉ vào ông ODP rồi nói : Lớp xồn xồn như các bác hồi đó có hát hò vui như vậy không ? Xin bác hát cho chúng tôi nghe một bài ca thời xưa coi, nào mời bác hát đi. Ai cũng vỗ tay hoan hô lời mời này. Ông ODP nói ngay : Tôi chỉ còn nhớ một bài hát tiếng Pháp thời tôi là chú sói con trong phong trào Hướng Đạo. Bài hát vui và đơn sơ như thế này :

... Jamais on n’a vu vuvu, jamais on ne verra rara, la queue d’un souris risris, dans l’oreille d’un chat chatchat...

Rồi ông hát cả lời Việt nữa :

... Nào bao giờ ta có thấy thấy thấy, ta có thấy bao giờ giờ giờ, một cái đuôi con chuột chuột chuột, mà nó ngoáy tai mèo mèo mèo...

Cả làng vỗ tay lớn hết sức. Hôm nay lễ tình yêu, vui quá. Nhân hát bài tiếng Pháp và có không khí Pháp, ông ODP đố luôn dân làng câu đố tiếng Pháp này :

Je suis le chef de 27 soldats, sans moi Paris sera pris. Qui suis je ?

Tôi là chef của 27 binh sĩ, không có tôi thì Paris thất thủ liền, xin đố : vậy tôi là ai?

Ông đố cả làng. Dân làng đa số hiểu tiếng Pháp, ấy thế mà cả làng im như tờ. Cây tiếng Pháp như cụ Chánh, anh John, Chị Ba, anh H.O. nín khe. Ông ODP không muốn không khí đang vui này bị đứt quãng lâu nên ông giải liền : Thưa đó là Chữ A trong từ Paris. Chữ A là chữ đứng đầu bảng 27 chữ cái ABC của tiếng Pháp. Chữ Paris mà bỏ A đi thì chữ Paris sẽ trở thành chữ Pris, pris nghĩa là bị bắt, bị thua, phải không cơ?

Cụ Chánh muốn dân làng vui nữa về chữ nghiã liền quay vào anh John : Anh nói cả 2 thứ tiếng, tiếng Anh và tiếng Pháp, anh có chuyện gì hay về hai thứ tiếng này xin nói cho cả làng nghe đi.

Anh John trả lời ngay : Từ ngày kết hôn với nhà cháu, cháu để tâm học tiếng Việt và thấy tiếng Viêt tuyệt vời, hay hơn cả tiếng Anh và tiếng Pháp. Ngày nào cháu cũng gặp những điều tuyệt vời trong tiếng Viêt. Chẳng hạn sáng nay cháu gặp 2 tiếng .

. Tiếng thứ nhất là chữ KHỔ. Theo cách đánh vần ngày xưa thì người Bắc Kỳ đanh vần là ‘ khờ ô khô hỏi khổ’, nghiã là trước khi khổ thì đã khờ người ra rồi, còn người miền Nam quê vợ cháu thì đánh vần là ‘ ca hát ô khô hỏi khổ’ nghĩa là ca hát khô miệng rồi mới hỏi khổ ở chỗ nào’.

. Tiếng thứ hai là chữ LÁNG GIỀNG để chỉ người hàng xóm. Cháu đã tra cứu tự điển mà không biết láng là gì, giềng là gì, tại sao hai chữ ghép lại thì có nghĩa là hàng xóm, người ở bên nhà mình. Tìm không ra, cháu bèn gọi cho ông bác của vợ cháu, ông là giáo sư văn chương nên rất giỏi. Nghe cháu hỏi xong thì ông cười hề hề rổi bảo : tiếng này liên hệ tới phong tục tập quán VN. Ngày xưa trong làng không nhà nào có ao để lấy nước mà cả làng ai cũng lấy nước từ cái giếng chung ở đầu xóm, ngày ngày ai cũng gặp nhau ở cái giếng làng, hễ muốn có nuớc là ra giếng làng, do đó tiếng ‘giếng làng’ nói lái thì hoài hóa thành Láng Giềng’.

Cả làng nghe xong ai cũng giật mình. À, có lý thật. Các cụ nghĩ sao cơ? Các cụ có phục cái anh da trắng chồng chị Ba Biên Hòa không cơ.

Rồi anh John quay vào Cụ Chánh : Cháu xin hết. Bây giờ đến lượt cụ. Xin cụ cho thêm ý kiến về chữ giếng làng, chữ khổ, chữ Paris trên đây, hay cụ nói chuyện gì liên quan đến Tây ngày xưa.

Cụ Chánh đáp : chuyện chữ nghĩa thì lão quên hết rồi, lão chỉ còn nhớ chuyện bên Tây sau đây :

... Trên một chuyến tàu lửa ở Paris, có một thanh niên ngồi bên một ông già. Chàng thanh niên nét mặt hiêu hiêu tự đắc, ngồi rung đùi ngắm nhìn thiên hạ. Còn ông già thì miệng lâm râm đọc kinh tay lần chuỗi tràng hạt. Chàng thanh niên nhìn ông già, một cái nhìn khinh khỉnh và thương hại. Khi thấy ông già ngưng đọc kinh thì anh ta liền nói :

-Thưa bác, bây giờ là thời tiến bộ, thời của khoa học, không còn ai tin vào đạo, vào lời kinh, như bác là chậm tiến và lạc hậu lắm!

Ông gìa nhìn cậu rồi hỏi : Cậu có thể chứng minh điều cậu vừa nói được không? Anh thanh niên vênh mặt trả lời : Được chứ, đây là chuyện rất hay nhưng rất dài không thể tóm tắt trong mấy phút được. Xin bác cho tôi tên và địa chỉ để tôi gửi tài liệu đến nhà cho bác đọc. Ông già liền móc túi rồi đưa một tấm danh thiếp cho cậu ta. Cậu thanh niên này cầm tấm danh thiếp, đọc xong, nét mặt đang vênh váo tự nhiên biến sắc và tái mét. Cậu qùy sụp xuống vái ông già, giọng run run :

- Con xin kính chào nhà bác học Louis Pasteur.

TRÀ LŨ