Chúa Nhật XXVII Thường Niên
Kh 1,2-3; 2,2-4; 2 Tm 1,6-8.13-14; Lc 17,5-10
Bài Tin Mừng hôm nay bắt đầu bằng lời cầu xin của các Tông Đồ với Chúa Giêsu: “Thưa Thầy, xin thêm lòng tin cho chúng con.” Thay vì làm thỏa mãn nguyện vọng của họ, Chúa Giêsu có vẻ như muốn đánh thức họ. Người nói: “Nếu anh em có lòng tin lớn bằng hạt cải, thì dù anh em có bảo cây dâu này: ‘Hãy bật rễ lên, xuống dưới biển kia mà mọc,’ nó cũng sẽ vâng lời anh em.”
Rõ ràng đức tin là chủ đề chính của Chúa Nhật này. Thật vậy, trong bài đọc I, chúng ta nghe lời khẳng định nổi tiếng của Khabacúc, được thánh Phaolô lấy lại trong thư gửi tín hữu Rôma: “Người công chính nhờ đức tin sẽ được sống” (Rm 1,17).
Đức tin có nhiều ý nghĩa khác nhau. Theo nghĩa chủ quan, tin là lý trí chấp nhận những chân lý được Thiên Chúa mạc khải. Theo đó, hành vi đức tin của chúng ta được hình thành theo những cách thế khác nhau, nhờ nhận thức, tìm kiếm, hiểu biết cũng như ý muốn của chúng ta. Theo nghĩa khách quan, tin là một ơn ban nhưng không đến từ Thiên Chúa. Hay nói cách khác, với ơn ban đó, chúng ta bước theo, phó thác, yêu mến và hiến mình hoàn toàn cho Thiên Chúa.
Trong lần này, tôi muốn suy từ về một khía cạnh của đức tin, đó là tin hoặc không tin vào Thiên Chúa.
Đây không phải là đức tin mà một người quyết định trở thành một người Công Giáo, Tin Lành, Kitô hữu hoặc Hồi Giáo, nhưng là đức tin mà một người quyết định để trở nên một kẻ tin hoặc không tin, một người có tôn giáo hoặc là người vô thần. Một bản văn Kinh Thánh nói rằng: “Vì ai đến gần Thiên Chúa, thì phải tin có Thiên Chúa và tin Người là Đấng ban phần thưởng cho những ai tìm kiếm Người” (Hr 11,6). Đây là bước thứ nhất của đức tin, không có nó, chúng ta không thể đi tiếp những bước khác.
Nói về đức tin theo sự nhận thức chung như thế, chúng ta không dựa trên Kinh Thánh bởi vì Kinh Thánh chỉ có giá trị đối với những người Kitô hữu, và một phần Cựu Ước đối với người Do Thái, nhưng đối với những người ngoài tôn giáo, họ không nhìn nhận giá trị của nó. Thật may mắn cho chúng ta vì Thiên Chúa đã viết ra hai “cuốn sách”: một cuốn là Kinh Thánh và một cuốn sách “tự nhiên.” Một cuốn được biên soạn nhờ chữ và lời, một cuốn được viết bằng muôn loài, muôn vật và muôn tinh tú.
Bởi lẽ, không phải bất cứ ai đều hiểu biết và có thể đọc cuốn sách Kinh Thánh; nhưng tất cả mọi người, mọi nơi, mọi nền văn hóa, đều có thể đọc cuốn sách “tự nhiên” này. “Trời xanh tường thuật vinh quang Thiên Chúa, không trung loan báo việc tay Người làm” (Tv 18,2). Thánh Phaolô viết: “Từ khi Thiên Chúa tạo thành vũ trụ, trí khôn con người có thể nhìn thấy được qua những công trình của Người. Do đó, họ không thể tự bào chữa được” (Rm 1,20).
Thật không có cơ sở để nói rằng ngày hôm nay khoa học đã giải quyết xong hết mọi vấn đề. Trái lại, khoa học cho thấy những giới hạn của nó và phải nhìn nhận rằng: thế giới này cần phải nại đến Ý Tưởng về một thực tại cao hơn mà ta gọi là Thiên Chúa. Theo một nghĩa nào đó, ngày nay, khoa học đã đưa chúng ta tới gần niềm tin vào một Đấng Tạo Thành hơn lúc nào hết.
Chúng ta hãy tìm hiểu thuyết nổi tiếng về Big Bang giải thích nguồn gốc của vũ trụ này bằng một vụ nổ lớn – Big Bang, đó là một sự bùng nổ vĩ đại xảy ra từ nguyên khởi. Trong một phần tỷ tỷ của một giây, thế giới bắt đầu từ một tình trạng chưa có gì, chưa có không gian và thời gian, đến một tình trạng mà trong đó, thời gian khởi đầu, không gian hiện hữu, và xuất hiện những hạt li ti của vật chất, những tiềm thể của vũ trụ dần dần hình thành với hàng tỷ dải ngân hà, như ngày nay chúng ta biết về vũ trụ.
Chúng ta cần quay trở về với lịch sử ban đầu của thế giới để khám phá ý nghĩa hiện hữu của chúng. Khởi đầu vũ trụ do ai?
Có người cho rằng: “Khi cố gắng quay lại lịch sử vũ trụ là giống như đang lần lượt đọc những trang của một cuốn sách vĩ đại bắt đầu từ những trang cuối cùng rồi lần ngược lên, tới điểm khởi đầu, tới đó, chúng ta thấy trang đầu tiên đã biến mất.” Hay những trang đầu không có.
Nhưng tôi tin rằng Kinh Thánh cung cấp cho chúng ta những thông tin chính xác về trang đầu tiên này: “Từ nguyên thủy Thiên Chúa đã tạo dựng trời và đất” (St 1,1). Theo Kinh Thánh, thế giới bắt đầu như thế. Khoa học không thể trả lời cho câu hỏi về “trang đầu tiên này,” vì nó ở ngoài thời gian, nó không thuộc phạm vi khoa học, khoa học cũng không thể khép lại vòng quay này, khi cho rằng mọi sự đều được giải quyết. Khoa học thường chỉ giải thích các hiện tượng xảy ra như thế nào, chứ không bao giờ có thể giải thích lý do “tại sao” trong từng trường hợp, “cái tại sao cuối cùng.”
Khi nhìn ngắm trật tự vũ trụ, hàng tỷ tỷ tinh tú không rơi vào hỗn loạn, nhưng chúng vận hành cách hòa điệu đến mức hoàn hảo và trật tự. Chúng ta thấy mọi thứ đều vận hành đúng giờ, theo những quy luật tự nhiên hài hòa mà không hề có một ách tắc nào cả. Ai có thể giải thích được sự kỳ diệu đó, nếu không phải do bàn tay của Thiên Chúa?
Có một câu chuyện cười rất thú vị liên quan đến câu chuyện đang bàn. Một ngày nọ, một nhóm nhà khoa học họp mặt, họ đi đến kết luận rằng: con người đã làm được rất nhiều vĩ đại, nên không cần đến Thiên Chúa nữa. Elessero, một người trong nhóm, đã đưa họ tới gặp Thiên Chúa và nói: “Chúng tôi không còn cần đến Thiên Chúa nữa. Chúng tôi đã thực hiện việc sinh sản vô tính một con người và chúng tôi có thể tự mình làm tất cả.” Thiên Chúa kiên nhẫn lắng nghe và cuối cùng Người trả lời: “Tốt lắm, vậy chúng ta có thể làm một cuộc thi để biết ai làm ra con người tốt hơn? “Đồng ý,” nhà khoa học vui vẻ trả lời. Thiên Chúa nói: “Chúng ta sẽ thực hiện giống như lúc khởi đầu sáng tạo Ađam.” “Chắc chắn rồi, không có vấn đề,” nhà khoa học đáp và cúi xuống đất lấy một nắm bùn. Thiên Chúa nhìn ông và nói: “Không được, không được, không được, anh phải dùng bùn của anh, anh không thể dùng bùn của tôi được!” Như thế, câu chuyện muốn nói khoa học chỉ có thể đóng vai trò là khám phá và phát triển những tiềm năng mà Thiên Chúa đã tạo dựng.
Tuy nhiên, một điều chúng ta cần phải đưa ra ánh sáng rằng, rõ ràng tự khoa học không làm cho con người xa rời đức tin, hoặc khoa học không thể vượt qua đức tin, như một số người thiển cận nghĩ. Phần lớn những người có tên trong sổ vàng khoa học là những người tín hữu. Nhà khoa học Pasteur nói rằng: “Nhờ việc nghiên cứu và suy niệm rất nhiều mà tôi đã có đức tin như một người nông dân ở Breton. Nếu bạn suy niệm và nghiên cứu nhiều, bạn cũng sẽ có đức tin như một người phụ nữ ở Breton.”
Beckerel, người nhận giải thưởng Nobel cùng với Curie về vật lý, đã nói rằng: “Những nghiên cứu của tôi đã đưa tôi tới niềm tin vào Thiên Chúa.” Chúng ta biết đức tin của Galilêa như thế nào rồi. Newton nói rằng, hệ sinh thái kỳ diệu của mặt trời, các hành tinh, sao chổi không thể gán cho một “sự tất yếu mù lòa” nào đó, nhưng phải khám phá từ công trình này có một Đấng quyền năng và thông minh đang điều khiển mọi sự, không như linh hồn của thế giới, nhưng như Chúa của vũ trụ.” Keplero kết thúc công trình của ông rằng: “Sự hòa điệu của vũ trụ cùng với một lời cầu nguyện sốt sắng dâng lên Chúa các tầng trời, trăng sao và muôn tinh tú.” Einstein nói rằng luật tự nhiên mạc khải cách tuyệt vời về một Thượng Trí mà khi đối diện, tư tưởng loài người chỉ là một suy tư hết sức nghèo nàn. Như thế, đức tin và khoa học không có mâu thuẫn nhau, cũng không có cạnh tranh nhau, nhưng bổ túc cho nhau, như câu châm ngôn nổi tiếng của Đức Gioan Phaolô II: “Đức tin và khoa học như đôi cánh nhờ đó làm cho chúng ta bay cao hơn” (Tông Huấn Đức tin và Lý Trí).
Tuy nhiên, với sự hiểu biết thông thường, chúng ta không thể chứng minh cách hiển nhiên Thiên Chúa hiện hữu. Qua công trình tạo thành, chúng ta có thể nhìn thấy Thiên Chúa như nhìn qua một tấm gương, như thánh Phaolô nói: “Bây giờ chúng ta thấy lờ mờ như trong một tấm gương, mai sau sẽ được mặt giáp mặt” (1 Cr 13,12).
Giống như một tia sáng của mặt trời chiếu vào trong căn phòng, người ta không thể nhìn thấy chính tia sáng đó được, nhưng nhờ các hạt bụi bay nhảy, tiếp nhận và chiếu tỏa ánh sáng, làm chúng ta nhìn thấy ánh sáng. Điều này tương tự đối với Thiên Chúa: chúng ta không thấy Thiên Chúa trực tiếp, nhưng như sự phản chiếu ánh sáng, qua trật tự của vạn vật tự nhiên, chúng ta nhìn thấy Thiên Chúa hiện hữu. Bức tranh này giải thích tại sao chúng ta không thể tìm gặp Thiên Chúa nếu không có “một cú nhảy” của đức tin. Đức tin đó giúp chúng ta nhận ra Thiên Chúa hiện hữu, quan phòng và an bài mọi sự thật kỳ diệu. Người là nguồn gốc và cùng đích của chúng ta. Amen!
ĐCV Vinh Thanh - Nghệ An
http://nguoinguphu.blogspot.com/
Kh 1,2-3; 2,2-4; 2 Tm 1,6-8.13-14; Lc 17,5-10
Bài Tin Mừng hôm nay bắt đầu bằng lời cầu xin của các Tông Đồ với Chúa Giêsu: “Thưa Thầy, xin thêm lòng tin cho chúng con.” Thay vì làm thỏa mãn nguyện vọng của họ, Chúa Giêsu có vẻ như muốn đánh thức họ. Người nói: “Nếu anh em có lòng tin lớn bằng hạt cải, thì dù anh em có bảo cây dâu này: ‘Hãy bật rễ lên, xuống dưới biển kia mà mọc,’ nó cũng sẽ vâng lời anh em.”
Rõ ràng đức tin là chủ đề chính của Chúa Nhật này. Thật vậy, trong bài đọc I, chúng ta nghe lời khẳng định nổi tiếng của Khabacúc, được thánh Phaolô lấy lại trong thư gửi tín hữu Rôma: “Người công chính nhờ đức tin sẽ được sống” (Rm 1,17).
Đức tin có nhiều ý nghĩa khác nhau. Theo nghĩa chủ quan, tin là lý trí chấp nhận những chân lý được Thiên Chúa mạc khải. Theo đó, hành vi đức tin của chúng ta được hình thành theo những cách thế khác nhau, nhờ nhận thức, tìm kiếm, hiểu biết cũng như ý muốn của chúng ta. Theo nghĩa khách quan, tin là một ơn ban nhưng không đến từ Thiên Chúa. Hay nói cách khác, với ơn ban đó, chúng ta bước theo, phó thác, yêu mến và hiến mình hoàn toàn cho Thiên Chúa.
Trong lần này, tôi muốn suy từ về một khía cạnh của đức tin, đó là tin hoặc không tin vào Thiên Chúa.
Đây không phải là đức tin mà một người quyết định trở thành một người Công Giáo, Tin Lành, Kitô hữu hoặc Hồi Giáo, nhưng là đức tin mà một người quyết định để trở nên một kẻ tin hoặc không tin, một người có tôn giáo hoặc là người vô thần. Một bản văn Kinh Thánh nói rằng: “Vì ai đến gần Thiên Chúa, thì phải tin có Thiên Chúa và tin Người là Đấng ban phần thưởng cho những ai tìm kiếm Người” (Hr 11,6). Đây là bước thứ nhất của đức tin, không có nó, chúng ta không thể đi tiếp những bước khác.
Nói về đức tin theo sự nhận thức chung như thế, chúng ta không dựa trên Kinh Thánh bởi vì Kinh Thánh chỉ có giá trị đối với những người Kitô hữu, và một phần Cựu Ước đối với người Do Thái, nhưng đối với những người ngoài tôn giáo, họ không nhìn nhận giá trị của nó. Thật may mắn cho chúng ta vì Thiên Chúa đã viết ra hai “cuốn sách”: một cuốn là Kinh Thánh và một cuốn sách “tự nhiên.” Một cuốn được biên soạn nhờ chữ và lời, một cuốn được viết bằng muôn loài, muôn vật và muôn tinh tú.
Bởi lẽ, không phải bất cứ ai đều hiểu biết và có thể đọc cuốn sách Kinh Thánh; nhưng tất cả mọi người, mọi nơi, mọi nền văn hóa, đều có thể đọc cuốn sách “tự nhiên” này. “Trời xanh tường thuật vinh quang Thiên Chúa, không trung loan báo việc tay Người làm” (Tv 18,2). Thánh Phaolô viết: “Từ khi Thiên Chúa tạo thành vũ trụ, trí khôn con người có thể nhìn thấy được qua những công trình của Người. Do đó, họ không thể tự bào chữa được” (Rm 1,20).
Thật không có cơ sở để nói rằng ngày hôm nay khoa học đã giải quyết xong hết mọi vấn đề. Trái lại, khoa học cho thấy những giới hạn của nó và phải nhìn nhận rằng: thế giới này cần phải nại đến Ý Tưởng về một thực tại cao hơn mà ta gọi là Thiên Chúa. Theo một nghĩa nào đó, ngày nay, khoa học đã đưa chúng ta tới gần niềm tin vào một Đấng Tạo Thành hơn lúc nào hết.
Chúng ta hãy tìm hiểu thuyết nổi tiếng về Big Bang giải thích nguồn gốc của vũ trụ này bằng một vụ nổ lớn – Big Bang, đó là một sự bùng nổ vĩ đại xảy ra từ nguyên khởi. Trong một phần tỷ tỷ của một giây, thế giới bắt đầu từ một tình trạng chưa có gì, chưa có không gian và thời gian, đến một tình trạng mà trong đó, thời gian khởi đầu, không gian hiện hữu, và xuất hiện những hạt li ti của vật chất, những tiềm thể của vũ trụ dần dần hình thành với hàng tỷ dải ngân hà, như ngày nay chúng ta biết về vũ trụ.
Chúng ta cần quay trở về với lịch sử ban đầu của thế giới để khám phá ý nghĩa hiện hữu của chúng. Khởi đầu vũ trụ do ai?
Có người cho rằng: “Khi cố gắng quay lại lịch sử vũ trụ là giống như đang lần lượt đọc những trang của một cuốn sách vĩ đại bắt đầu từ những trang cuối cùng rồi lần ngược lên, tới điểm khởi đầu, tới đó, chúng ta thấy trang đầu tiên đã biến mất.” Hay những trang đầu không có.
Nhưng tôi tin rằng Kinh Thánh cung cấp cho chúng ta những thông tin chính xác về trang đầu tiên này: “Từ nguyên thủy Thiên Chúa đã tạo dựng trời và đất” (St 1,1). Theo Kinh Thánh, thế giới bắt đầu như thế. Khoa học không thể trả lời cho câu hỏi về “trang đầu tiên này,” vì nó ở ngoài thời gian, nó không thuộc phạm vi khoa học, khoa học cũng không thể khép lại vòng quay này, khi cho rằng mọi sự đều được giải quyết. Khoa học thường chỉ giải thích các hiện tượng xảy ra như thế nào, chứ không bao giờ có thể giải thích lý do “tại sao” trong từng trường hợp, “cái tại sao cuối cùng.”
Khi nhìn ngắm trật tự vũ trụ, hàng tỷ tỷ tinh tú không rơi vào hỗn loạn, nhưng chúng vận hành cách hòa điệu đến mức hoàn hảo và trật tự. Chúng ta thấy mọi thứ đều vận hành đúng giờ, theo những quy luật tự nhiên hài hòa mà không hề có một ách tắc nào cả. Ai có thể giải thích được sự kỳ diệu đó, nếu không phải do bàn tay của Thiên Chúa?
Có một câu chuyện cười rất thú vị liên quan đến câu chuyện đang bàn. Một ngày nọ, một nhóm nhà khoa học họp mặt, họ đi đến kết luận rằng: con người đã làm được rất nhiều vĩ đại, nên không cần đến Thiên Chúa nữa. Elessero, một người trong nhóm, đã đưa họ tới gặp Thiên Chúa và nói: “Chúng tôi không còn cần đến Thiên Chúa nữa. Chúng tôi đã thực hiện việc sinh sản vô tính một con người và chúng tôi có thể tự mình làm tất cả.” Thiên Chúa kiên nhẫn lắng nghe và cuối cùng Người trả lời: “Tốt lắm, vậy chúng ta có thể làm một cuộc thi để biết ai làm ra con người tốt hơn? “Đồng ý,” nhà khoa học vui vẻ trả lời. Thiên Chúa nói: “Chúng ta sẽ thực hiện giống như lúc khởi đầu sáng tạo Ađam.” “Chắc chắn rồi, không có vấn đề,” nhà khoa học đáp và cúi xuống đất lấy một nắm bùn. Thiên Chúa nhìn ông và nói: “Không được, không được, không được, anh phải dùng bùn của anh, anh không thể dùng bùn của tôi được!” Như thế, câu chuyện muốn nói khoa học chỉ có thể đóng vai trò là khám phá và phát triển những tiềm năng mà Thiên Chúa đã tạo dựng.
Tuy nhiên, một điều chúng ta cần phải đưa ra ánh sáng rằng, rõ ràng tự khoa học không làm cho con người xa rời đức tin, hoặc khoa học không thể vượt qua đức tin, như một số người thiển cận nghĩ. Phần lớn những người có tên trong sổ vàng khoa học là những người tín hữu. Nhà khoa học Pasteur nói rằng: “Nhờ việc nghiên cứu và suy niệm rất nhiều mà tôi đã có đức tin như một người nông dân ở Breton. Nếu bạn suy niệm và nghiên cứu nhiều, bạn cũng sẽ có đức tin như một người phụ nữ ở Breton.”
Beckerel, người nhận giải thưởng Nobel cùng với Curie về vật lý, đã nói rằng: “Những nghiên cứu của tôi đã đưa tôi tới niềm tin vào Thiên Chúa.” Chúng ta biết đức tin của Galilêa như thế nào rồi. Newton nói rằng, hệ sinh thái kỳ diệu của mặt trời, các hành tinh, sao chổi không thể gán cho một “sự tất yếu mù lòa” nào đó, nhưng phải khám phá từ công trình này có một Đấng quyền năng và thông minh đang điều khiển mọi sự, không như linh hồn của thế giới, nhưng như Chúa của vũ trụ.” Keplero kết thúc công trình của ông rằng: “Sự hòa điệu của vũ trụ cùng với một lời cầu nguyện sốt sắng dâng lên Chúa các tầng trời, trăng sao và muôn tinh tú.” Einstein nói rằng luật tự nhiên mạc khải cách tuyệt vời về một Thượng Trí mà khi đối diện, tư tưởng loài người chỉ là một suy tư hết sức nghèo nàn. Như thế, đức tin và khoa học không có mâu thuẫn nhau, cũng không có cạnh tranh nhau, nhưng bổ túc cho nhau, như câu châm ngôn nổi tiếng của Đức Gioan Phaolô II: “Đức tin và khoa học như đôi cánh nhờ đó làm cho chúng ta bay cao hơn” (Tông Huấn Đức tin và Lý Trí).
Tuy nhiên, với sự hiểu biết thông thường, chúng ta không thể chứng minh cách hiển nhiên Thiên Chúa hiện hữu. Qua công trình tạo thành, chúng ta có thể nhìn thấy Thiên Chúa như nhìn qua một tấm gương, như thánh Phaolô nói: “Bây giờ chúng ta thấy lờ mờ như trong một tấm gương, mai sau sẽ được mặt giáp mặt” (1 Cr 13,12).
Giống như một tia sáng của mặt trời chiếu vào trong căn phòng, người ta không thể nhìn thấy chính tia sáng đó được, nhưng nhờ các hạt bụi bay nhảy, tiếp nhận và chiếu tỏa ánh sáng, làm chúng ta nhìn thấy ánh sáng. Điều này tương tự đối với Thiên Chúa: chúng ta không thấy Thiên Chúa trực tiếp, nhưng như sự phản chiếu ánh sáng, qua trật tự của vạn vật tự nhiên, chúng ta nhìn thấy Thiên Chúa hiện hữu. Bức tranh này giải thích tại sao chúng ta không thể tìm gặp Thiên Chúa nếu không có “một cú nhảy” của đức tin. Đức tin đó giúp chúng ta nhận ra Thiên Chúa hiện hữu, quan phòng và an bài mọi sự thật kỳ diệu. Người là nguồn gốc và cùng đích của chúng ta. Amen!
ĐCV Vinh Thanh - Nghệ An
http://nguoinguphu.blogspot.com/