Nhân buổi yết kiến chung sáng nay diễn ra dưới hình thức ảo vào lúc 9 giờ 15, tại thư viện của Điện Tông Tòa Vatican, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã trình bầy bài giáo lý của ngài về Tam Nhật Phục Sinh. Sau khi tóm tắt bài giáo lý của ngài bằng nhiều ngôn ngữ khác nhau, Đức Thánh Cha ngỏ lời chào đặc biệt đến các tín hữu. Buổi yết kiến chung kết thúc với việc đọc Kinh Lạy Cha và ban phép lành tòa thánh.
Sau đây là nguyên văn Bài Giáo Lý của Đức Thánh Cha:
Anh chị em thân mến, chúc anh chị em một buổi sáng tốt đẹp!
Hòa mình vào bầu không khí thiêng liêng của Tuần Thánh, chúng ta đang ở vào ngày vọng Tam Nhật Phục Sinh. Từ ngày mai cho đến Chúa nhật, chúng ta sẽ sống những ngày trọng tâm của Năm Phụng vụ, mừng mầu nhiệm Thương khó, Tử nạn và Phục sinh của Chúa. Và chúng ta sống mầu nhiệm này mỗi khi cử hành Bí tích Thánh Thể. Khi tham dự Thánh lễ, chúng ta không chỉ đi để cầu nguyện, không: chúng ta đi để đổi mới, để làm cho mầu nhiệm này, mầu nhiệm Vượt qua diễn ra một lần nữa. Điều quan trọng là không được quên điều này. Như thể chúng ta đi đến đồi Canvariô – y hệt như vậy - để canh tân, làm cho mầu nhiệm Vượt qua diễn ra một lần nữa.
Vào tối Thứ Năm Tuần Thánh, khi bước vào Tam Nhật Phục Sinh, chúng ta sẽ sống trở lại Thánh lễ vốn được gọi là Coena Domini [bữa tối của Chúa], tức là Thánh lễ trong đó chúng ta tưởng niệm Bữa Tiệc Ly, tại đó, trong khoảnh khắc đó. Đây là buổi tối khi Chúa Kitô để lại cho các môn đệ chúc thư tình yêu của Người trong Bí tích Thánh Thể, không phải như một kỷ niệm, nhưng như một sự tưởng niệm, như sự hiện diện vĩnh cửu của Người. Như tôi đã nói ở phần đầu, mỗi khi cử hành Bí tích Thánh Thể, chúng ta làm mới lại mầu nhiệm cứu chuộc này. Trong Bí tích này, Chúa Giêsu đã thay thế lễ vật hiến tế - con chiên Vượt Qua - bằng chính Người: Mình và Máu Người ban ơn cứu độ cho chúng ta thoát ách nô lệ của tội lỗi và sự chết. Ơn cứu độ khỏi mọi hình thức nô lệ là ở đó. Đó là buổi tối trong đó, Người yêu cầu chúng ta yêu thương nhau bằng cách trở thành tôi tớ của nhau, như Người đã làm khi rửa chân cho các môn đệ, một cử chỉ báo trước sự hiến tế đẫm máu của Người trên thập giá. Và quả thật, Thầy và Chúa sẽ chết vào ngày hôm sau để thanh tẩy không phải bàn chân, mà là tâm hồn và toàn bộ cuộc sống của các môn đệ. Đó là một hiến lễ phục vụ mọi người chúng ta, bởi vì với sự phục vụ hy sinh của Người, Chúa Giêsu đã cứu chuộc mọi người chúng ta.
Thứ Sáu Tuần Thánh là ngày sám hối, ăn chay và cầu nguyện. Qua các bản văn của Sách Thánh và các lời cầu nguyện phụng vụ, chúng ta sẽ tụ họp lại như thể chúng ta đang ở trên đồi Canvariô để tưởng niệm cuộc Khổ nạn và Cái chết cứu chuộc của Chúa Giêsu Kitô. Trong sự thâm hậu của nghi thức, qua Hành động Phụng vụ, Tượng Chịu Nạn sẽ được trưng bầy để chúng ta tôn thờ. Tôn thờ Thánh Giá, chúng ta sẽ sống lại cuộc hành trình của Chiên Con vô tội đã hy sinh vì ơn cứu rỗi của chúng ta. Chúng ta sẽ mang trong tâm và trí chúng ta các đau khổ của những người bệnh tật, những người nghèo khổ, những người bị rẫy bỏ của thế giới này; chúng ta sẽ tưởng nhớ "những con chiên bị hy sinh", những nạn nhân vô tội của chiến tranh, độc tài, bạo lực hàng ngày, phá thai... Trước hình ảnh của Thiên Chúa bị đóng đinh, chúng ta sẽ mang tới, bằng lời cầu nguyện, rất nhiều người, vâng rất nhiều người cũng bị đóng đinh trong thời đại chúng ta, những người chỉ từ Người mới có thể nhận được sự an ủi và ý nghĩa trong đau khổ của họ. Và ngày nay có rất nhiều: đừng quên những người bị đóng đinh trong thời đại chúng ta, những người vốn là hình ảnh của Chúa Giêsu bị đóng đinh, và Chúa Giêsu ở trong họ.
Kể từ đó, Chúa Giêsu mang trên mình những vết thương của nhân loại và chính sự chết, tình yêu của Đức Chúa Trời đã tưới tắm các sa mạc này của chúng ta, Người đã soi sáng bóng tối của chúng ta. Vì thế giới đang chìm trong bóng tối. Chúng ta hãy lập danh sách mọi cuộc chiến đang diễn ra trong thời điểm này; mọi trẻ em đang chết vì đói; mọi trẻ em không được học hành; toàn bộ dân số bị chiến tranh, bị khủng bố hủy diệt. Trong số rất nhiều, rất nhiều người, chỉ để cảm thấy tốt hơn một chút, đã cần đến ma túy, ngành kỹ nghệ ma túy giết người... Đó là một thảm họa, đó là một sa mạc! Có những “hòn đảo” nhỏ người của Thiên Chúa, cả Kitô hữu lẫn thuộc mọi tín ngưỡng khác, luôn giữ trong lòng họ ước muốn được tốt hơn. Nhưng chúng ta hãy nói sự thật: trên đồi Canvariô chết chóc này, chính Chúa Giêsu đã chịu đau khổ trong các môn đệ của Người. Trong thừa tác vụ của Người, Con Thiên Chúa đã rộng tay ban phát sự sống bằng cách chữa lành, tha thứ, hồi sinh... Giờ đây, trong giờ hy sinh cao cả của Người trên thập giá, Người hoàn thành nhiệm vụ đã được Chúa Cha giao phó cho Người: Người bước vào vực thẳm của đau khổ, Người bước vào các thảm họa của thế giới này, để cứu chuộc và biến đổi. Và cũng để giải thoát mọi người chúng ta khỏi quyền lực của bóng tối, kiêu ngạo, phản kháng việc được Thiên Chúa yêu thương. Và điều này, chỉ có tình yêu của Thiên Chúa mới có thể làm được. Tông đồ Phêrô nói rằng nhờ các vết thương của Người mà chúng ta được chữa lành (xem 1 Pr 2: 24), nhờ cái chết của Người mà chúng ta đã được tái sinh, tất cả chúng ta. Và nhờ Người, bị bỏ rơi trên thập giá, không ai sẽ bị cô đơn bao giờ nữa trong bóng tối của sự chết. Không bao giờ, Người luôn ở bên cạnh chúng ta: chúng ta chỉ cần mở rộng trái tim của chúng ta và để bản thân chúng ta được Người trông nom.
Thứ Bảy Tuần Thánh là ngày im lặng, được các môn đệ đầu tiên sống trong tang tóc và hoang mang, bàng hoàng trước cái chết ô nhục của Chúa Giêsu. Trong khi Lời im lặng, trong khi Sự Sống ở trong mồ, những người đặt hy vọng vào Người đã bị thử thách khó khăn, họ cảm thấy mình như những đứa trẻ mồ côi, thậm chí có thể còn mồ côi cả Thiên Chúa nữa. Thứ Bảy này cũng là ngày của Đức Maria: Mẹ cũng đã sống trong nước mắt, nhưng trái tim của Mẹ tràn đầy đức tin, đức cậy, tràn đầy đức mến. Mẹ của Chúa Giêsu đã theo Con của Mẹ trên con đường đau khổ và ở lại dưới chân thập giá, với linh hồn của Mẹ bị đâm thâu. Nhưng khi tất cả dường như đã kết thúc, Mẹ vẫn tỉnh thức, canh chừng, trông đợi, giữ vững hy vọng vào lời hứa của Thiên Chúa sẽ cho kẻ chết sống lại. Vì vậy, trong giờ đen tối nhất của thế giới, Mẹ đã trở thành Mẹ của các tín hữu, Mẹ của Giáo hội và là dấu chỉ hy vọng. Chứng tá của Mẹ và sự cầu bầu của Mẹ nâng đỡ chúng ta khi sức nặng của thập giá trở nên quá nặng đối với mỗi người chúng ta.
Trong bóng tối của Thứ Bảy Tuần Thánh, niềm vui và ánh sáng sẽ bùng phát với các nghi thức của Đêm Vọng Phục Sinh và vào nửa đêm, tiếng hát Alleluia mừng rỡ lễ hội. Đó sẽ là cuộc gặp gỡ trong đức tin với Chúa Kitô Phục Sinh, và niềm vui của Lễ Phục Sinh sẽ tiếp diễn trong suốt năm mươi ngày sau đó, cho đến lễ Chúa Thánh Thần hiện xuống. Đấng bị đóng đinh đã sống lại! Mọi thắc mắc và không chắc chắn, do dự và sợ hãi đều được xua tan bởi sự mạc khải này. Đấng Phục sinh cho chúng ta điều chắc chắn này: sự thiện luôn chiến thắng sự ác, sự sống luôn chiến thắng sự chết, và cùng đích của chúng ta không phải là ngày càng xuống thấp hơn, từ nỗi buồn này đến nỗi buồn nọ, mà là vươn lên trên cao. Đấng Phục sinh là sự xác nhận rằng Chúa Giêsu luôn đúng trong mọi sự: trong hứa hẹn ban cho chúng ta sự sống vượt lên trên sự chết và sự tha thứ vượt quá tội lỗi. Các môn đệ từng nghi ngờ, không tin. Người đầu tiên tin và thấy là Maria Mađalêna; bà là tông đồ của sự phục sinh, người đã đi loan báo rằng bà đã nhìn thấy Chúa Giêsu, Đấng đã gọi bà bằng tên. Và rồi, mọi môn đệ đã nhìn thấy Người. Nhưng, tôi muốn dừng lại ở điểm này: những người lính canh, những binh lính, tức những người ở trong ngôi mộ để ngăn các môn đệ đến và lấy xác Người, họ đã nhìn thấy Người; họ đã thấy Người sống và chỗi dậy. Các kẻ thù của Người đã nhìn thấy Người, và sau đó họ giả vờ như không thấy Người. Tại sao? Bởi vì họ đã được trả tiền. Đây là mầu nhiệm thực sự của điều Chúa Giêsu đã từng nói: “Có hai chủ trên thế giới, hai, không hơn: hai. Thiên Chúa và tiền bạc. Ai phục vụ tiền bạc là chống lại Thiên Chúa”. Và ở đây chính tiền bạc đã thay đổi thực tại. Họ đã thấy điều kỳ diệu của phục sinh, nhưng họ được trả tiền để giữ im lặng. Anh chị em hãy nghĩ đến nhiều lần trong đó những người đàn ông và đàn bà Kitô hữu đã được trả tiền để không thừa nhận sự sống lại của Chúa trong thực tế, và không làm những gì Chúa Kitô yêu cầu chúng ta làm, như các Kitô hữu.
Anh chị em thân mến, một lần nữa, năm nay chúng ta sẽ sống lễ Phục sinh trong bối cảnh đại dịch. Trong nhiều tình huống đau khổ, đặc biệt là khi những đau khổ này được gánh chịu bởi những người, những gia đình và dân số từng chịu thử thách bởi đói nghèo, thảm họa hoặc xung đột, Thập giá Chúa Kitô giống như một ngọn hải đăng chỉ bến cảng cho những con tàu vẫn đang lênh đênh trên đại dương bão tố. Thập giá Chúa Kitô là một dấu chỉ hy vọng, không làm thất vọng; và nó cho chúng ta biết rằng không một giọt nước mắt, một tiếng thở dài nào bị uổng phí trong kế hoạch của Thiên Chúa. Chúng ta hãy cầu xin Chúa ban cho chúng ta ơn thánh để phục vụ và nhìn nhận Người, và đừng để mình bị mua chuộc để quên mất Người.
Sau đây là nguyên văn Bài Giáo Lý của Đức Thánh Cha:
Anh chị em thân mến, chúc anh chị em một buổi sáng tốt đẹp!
Hòa mình vào bầu không khí thiêng liêng của Tuần Thánh, chúng ta đang ở vào ngày vọng Tam Nhật Phục Sinh. Từ ngày mai cho đến Chúa nhật, chúng ta sẽ sống những ngày trọng tâm của Năm Phụng vụ, mừng mầu nhiệm Thương khó, Tử nạn và Phục sinh của Chúa. Và chúng ta sống mầu nhiệm này mỗi khi cử hành Bí tích Thánh Thể. Khi tham dự Thánh lễ, chúng ta không chỉ đi để cầu nguyện, không: chúng ta đi để đổi mới, để làm cho mầu nhiệm này, mầu nhiệm Vượt qua diễn ra một lần nữa. Điều quan trọng là không được quên điều này. Như thể chúng ta đi đến đồi Canvariô – y hệt như vậy - để canh tân, làm cho mầu nhiệm Vượt qua diễn ra một lần nữa.
Vào tối Thứ Năm Tuần Thánh, khi bước vào Tam Nhật Phục Sinh, chúng ta sẽ sống trở lại Thánh lễ vốn được gọi là Coena Domini [bữa tối của Chúa], tức là Thánh lễ trong đó chúng ta tưởng niệm Bữa Tiệc Ly, tại đó, trong khoảnh khắc đó. Đây là buổi tối khi Chúa Kitô để lại cho các môn đệ chúc thư tình yêu của Người trong Bí tích Thánh Thể, không phải như một kỷ niệm, nhưng như một sự tưởng niệm, như sự hiện diện vĩnh cửu của Người. Như tôi đã nói ở phần đầu, mỗi khi cử hành Bí tích Thánh Thể, chúng ta làm mới lại mầu nhiệm cứu chuộc này. Trong Bí tích này, Chúa Giêsu đã thay thế lễ vật hiến tế - con chiên Vượt Qua - bằng chính Người: Mình và Máu Người ban ơn cứu độ cho chúng ta thoát ách nô lệ của tội lỗi và sự chết. Ơn cứu độ khỏi mọi hình thức nô lệ là ở đó. Đó là buổi tối trong đó, Người yêu cầu chúng ta yêu thương nhau bằng cách trở thành tôi tớ của nhau, như Người đã làm khi rửa chân cho các môn đệ, một cử chỉ báo trước sự hiến tế đẫm máu của Người trên thập giá. Và quả thật, Thầy và Chúa sẽ chết vào ngày hôm sau để thanh tẩy không phải bàn chân, mà là tâm hồn và toàn bộ cuộc sống của các môn đệ. Đó là một hiến lễ phục vụ mọi người chúng ta, bởi vì với sự phục vụ hy sinh của Người, Chúa Giêsu đã cứu chuộc mọi người chúng ta.
Thứ Sáu Tuần Thánh là ngày sám hối, ăn chay và cầu nguyện. Qua các bản văn của Sách Thánh và các lời cầu nguyện phụng vụ, chúng ta sẽ tụ họp lại như thể chúng ta đang ở trên đồi Canvariô để tưởng niệm cuộc Khổ nạn và Cái chết cứu chuộc của Chúa Giêsu Kitô. Trong sự thâm hậu của nghi thức, qua Hành động Phụng vụ, Tượng Chịu Nạn sẽ được trưng bầy để chúng ta tôn thờ. Tôn thờ Thánh Giá, chúng ta sẽ sống lại cuộc hành trình của Chiên Con vô tội đã hy sinh vì ơn cứu rỗi của chúng ta. Chúng ta sẽ mang trong tâm và trí chúng ta các đau khổ của những người bệnh tật, những người nghèo khổ, những người bị rẫy bỏ của thế giới này; chúng ta sẽ tưởng nhớ "những con chiên bị hy sinh", những nạn nhân vô tội của chiến tranh, độc tài, bạo lực hàng ngày, phá thai... Trước hình ảnh của Thiên Chúa bị đóng đinh, chúng ta sẽ mang tới, bằng lời cầu nguyện, rất nhiều người, vâng rất nhiều người cũng bị đóng đinh trong thời đại chúng ta, những người chỉ từ Người mới có thể nhận được sự an ủi và ý nghĩa trong đau khổ của họ. Và ngày nay có rất nhiều: đừng quên những người bị đóng đinh trong thời đại chúng ta, những người vốn là hình ảnh của Chúa Giêsu bị đóng đinh, và Chúa Giêsu ở trong họ.
Kể từ đó, Chúa Giêsu mang trên mình những vết thương của nhân loại và chính sự chết, tình yêu của Đức Chúa Trời đã tưới tắm các sa mạc này của chúng ta, Người đã soi sáng bóng tối của chúng ta. Vì thế giới đang chìm trong bóng tối. Chúng ta hãy lập danh sách mọi cuộc chiến đang diễn ra trong thời điểm này; mọi trẻ em đang chết vì đói; mọi trẻ em không được học hành; toàn bộ dân số bị chiến tranh, bị khủng bố hủy diệt. Trong số rất nhiều, rất nhiều người, chỉ để cảm thấy tốt hơn một chút, đã cần đến ma túy, ngành kỹ nghệ ma túy giết người... Đó là một thảm họa, đó là một sa mạc! Có những “hòn đảo” nhỏ người của Thiên Chúa, cả Kitô hữu lẫn thuộc mọi tín ngưỡng khác, luôn giữ trong lòng họ ước muốn được tốt hơn. Nhưng chúng ta hãy nói sự thật: trên đồi Canvariô chết chóc này, chính Chúa Giêsu đã chịu đau khổ trong các môn đệ của Người. Trong thừa tác vụ của Người, Con Thiên Chúa đã rộng tay ban phát sự sống bằng cách chữa lành, tha thứ, hồi sinh... Giờ đây, trong giờ hy sinh cao cả của Người trên thập giá, Người hoàn thành nhiệm vụ đã được Chúa Cha giao phó cho Người: Người bước vào vực thẳm của đau khổ, Người bước vào các thảm họa của thế giới này, để cứu chuộc và biến đổi. Và cũng để giải thoát mọi người chúng ta khỏi quyền lực của bóng tối, kiêu ngạo, phản kháng việc được Thiên Chúa yêu thương. Và điều này, chỉ có tình yêu của Thiên Chúa mới có thể làm được. Tông đồ Phêrô nói rằng nhờ các vết thương của Người mà chúng ta được chữa lành (xem 1 Pr 2: 24), nhờ cái chết của Người mà chúng ta đã được tái sinh, tất cả chúng ta. Và nhờ Người, bị bỏ rơi trên thập giá, không ai sẽ bị cô đơn bao giờ nữa trong bóng tối của sự chết. Không bao giờ, Người luôn ở bên cạnh chúng ta: chúng ta chỉ cần mở rộng trái tim của chúng ta và để bản thân chúng ta được Người trông nom.
Thứ Bảy Tuần Thánh là ngày im lặng, được các môn đệ đầu tiên sống trong tang tóc và hoang mang, bàng hoàng trước cái chết ô nhục của Chúa Giêsu. Trong khi Lời im lặng, trong khi Sự Sống ở trong mồ, những người đặt hy vọng vào Người đã bị thử thách khó khăn, họ cảm thấy mình như những đứa trẻ mồ côi, thậm chí có thể còn mồ côi cả Thiên Chúa nữa. Thứ Bảy này cũng là ngày của Đức Maria: Mẹ cũng đã sống trong nước mắt, nhưng trái tim của Mẹ tràn đầy đức tin, đức cậy, tràn đầy đức mến. Mẹ của Chúa Giêsu đã theo Con của Mẹ trên con đường đau khổ và ở lại dưới chân thập giá, với linh hồn của Mẹ bị đâm thâu. Nhưng khi tất cả dường như đã kết thúc, Mẹ vẫn tỉnh thức, canh chừng, trông đợi, giữ vững hy vọng vào lời hứa của Thiên Chúa sẽ cho kẻ chết sống lại. Vì vậy, trong giờ đen tối nhất của thế giới, Mẹ đã trở thành Mẹ của các tín hữu, Mẹ của Giáo hội và là dấu chỉ hy vọng. Chứng tá của Mẹ và sự cầu bầu của Mẹ nâng đỡ chúng ta khi sức nặng của thập giá trở nên quá nặng đối với mỗi người chúng ta.
Trong bóng tối của Thứ Bảy Tuần Thánh, niềm vui và ánh sáng sẽ bùng phát với các nghi thức của Đêm Vọng Phục Sinh và vào nửa đêm, tiếng hát Alleluia mừng rỡ lễ hội. Đó sẽ là cuộc gặp gỡ trong đức tin với Chúa Kitô Phục Sinh, và niềm vui của Lễ Phục Sinh sẽ tiếp diễn trong suốt năm mươi ngày sau đó, cho đến lễ Chúa Thánh Thần hiện xuống. Đấng bị đóng đinh đã sống lại! Mọi thắc mắc và không chắc chắn, do dự và sợ hãi đều được xua tan bởi sự mạc khải này. Đấng Phục sinh cho chúng ta điều chắc chắn này: sự thiện luôn chiến thắng sự ác, sự sống luôn chiến thắng sự chết, và cùng đích của chúng ta không phải là ngày càng xuống thấp hơn, từ nỗi buồn này đến nỗi buồn nọ, mà là vươn lên trên cao. Đấng Phục sinh là sự xác nhận rằng Chúa Giêsu luôn đúng trong mọi sự: trong hứa hẹn ban cho chúng ta sự sống vượt lên trên sự chết và sự tha thứ vượt quá tội lỗi. Các môn đệ từng nghi ngờ, không tin. Người đầu tiên tin và thấy là Maria Mađalêna; bà là tông đồ của sự phục sinh, người đã đi loan báo rằng bà đã nhìn thấy Chúa Giêsu, Đấng đã gọi bà bằng tên. Và rồi, mọi môn đệ đã nhìn thấy Người. Nhưng, tôi muốn dừng lại ở điểm này: những người lính canh, những binh lính, tức những người ở trong ngôi mộ để ngăn các môn đệ đến và lấy xác Người, họ đã nhìn thấy Người; họ đã thấy Người sống và chỗi dậy. Các kẻ thù của Người đã nhìn thấy Người, và sau đó họ giả vờ như không thấy Người. Tại sao? Bởi vì họ đã được trả tiền. Đây là mầu nhiệm thực sự của điều Chúa Giêsu đã từng nói: “Có hai chủ trên thế giới, hai, không hơn: hai. Thiên Chúa và tiền bạc. Ai phục vụ tiền bạc là chống lại Thiên Chúa”. Và ở đây chính tiền bạc đã thay đổi thực tại. Họ đã thấy điều kỳ diệu của phục sinh, nhưng họ được trả tiền để giữ im lặng. Anh chị em hãy nghĩ đến nhiều lần trong đó những người đàn ông và đàn bà Kitô hữu đã được trả tiền để không thừa nhận sự sống lại của Chúa trong thực tế, và không làm những gì Chúa Kitô yêu cầu chúng ta làm, như các Kitô hữu.
Anh chị em thân mến, một lần nữa, năm nay chúng ta sẽ sống lễ Phục sinh trong bối cảnh đại dịch. Trong nhiều tình huống đau khổ, đặc biệt là khi những đau khổ này được gánh chịu bởi những người, những gia đình và dân số từng chịu thử thách bởi đói nghèo, thảm họa hoặc xung đột, Thập giá Chúa Kitô giống như một ngọn hải đăng chỉ bến cảng cho những con tàu vẫn đang lênh đênh trên đại dương bão tố. Thập giá Chúa Kitô là một dấu chỉ hy vọng, không làm thất vọng; và nó cho chúng ta biết rằng không một giọt nước mắt, một tiếng thở dài nào bị uổng phí trong kế hoạch của Thiên Chúa. Chúng ta hãy cầu xin Chúa ban cho chúng ta ơn thánh để phục vụ và nhìn nhận Người, và đừng để mình bị mua chuộc để quên mất Người.