“Thiên Chúa đã chọn những người không ra gì để làm vinh danh Ngài.” Câu nói này rất đúng với trường hợp của thánh Gioan Vianey. Nếu so sánh với thánh Augustinô, thánh Toma Aquinô, thánh Bonaventura, thánh Phanxicô Xaviê,…. thì trí thông minh của thánh Gioan Vianey cách biệt một trời một vực.
Người ta nói rằng chưa có vị thánh nào chậm hiểu và học hành kém cỏi như Gioan Vianey, đặc biệt là môn Latinh và Thần học, vốn là hai môn quan trọng cho chức vụ linh mục. Kém đến nỗi Ban Giám Đốc Chủng Viện khuyên ngài nên hồi tục. Mười bảy tuổi mới học xong tiểu học. Tú tài phải thi đến 12 lần mới đậu. Dưới mắt các vị giáo sư và các cha giáo khó tính, thì ngài thuộc diện “dốt lâu nát bền khó đào tạo”. Chẳng phải thế mà đã có lần một giáo sư thừa lệnh Đức Giám Mục đến khảo hạch xem ngài có đủ khả năng học vấn tối thiểu để làm linh mục hay không. Vị giáo sư hỏi câu nào ngài cũng không trả lời được. Nổi nóng, vị giáo sư đập bàn nói: “Gioan Vianey, anh dốt đặc như một con lừa, thì giúp được gì cho Giáo hội”. Ngài khiêm tốn trả lời: “Thưa thầy, xưa Samson chỉ dùng một cái hàm của con lừa mà đánh bại 3000 quân Philitinh. Vậy với cả một con lừa này, lẽ nào Thiên Chúa không dùng được việc gì sao?”
Lời của ngài nói quả là không sai. Thiên Chúa đã dùng con lừa đó, dùng con người kém cỏi đó và biến ngài thành vị thánh lừng danh, một vị thánh có thể nói được là đã ghi nhiều “kỷ lục Giuness” đặc biệt nhất trong lịch sử Giáo hội.
- Kỷ lục thứ nhất: vị thánh có tài ngồi toà nhất. Người ta nói không ngoa rằng trong lịch sử Giáo hội chưa từng có một vị linh mục nào có tài ngồi toà lâu giờ, giải tội cho nhiều người và làm ích cho linh hồn người ta nhiều như cha Gioan Vianey. Ngài ngồi toà không biết mệt mỏi, ngồi toà không bất kể giờ nào, sáng sớm, giữa trưa, cả lúc nửa đêm về. Ngoài những giờ dâng lễ, cầu nguyện, đọc sách thiêng liêng và tiếp khách, người ta chỉ thấy ngài nơi toà giải tội. Ngài say mê ngồi toà đến độ quên ăn, quên ngủ. Cũng nhờ đó mà trong suốt thời gian ngài làm cha sở họ Ars, đã có đến hàng trăm ngàn linh hồn tội luỵ được ngài cứu giúp.
- Kỷ lục thứ hai: vị thánh giảng dạy có sức lôi cuốn nhất. Thành phần đến nghe Ngài giảng dạy thuộc đủ mọi hạng người, mọi địa phận, mọi quốc gia; các linh mục, giám mục và cả hồng y,… cũng bị thu hút đến thọ giáo với ngài. Đến nỗi nhà nước phải mở một tuyến đường xe lửa đến giáo xứ của ngài và lập thêm một nhà ga riêng để phục vụ khách hành hương đến với Ngài. Một linh mục dốt thần học, một cha xứ dở triết học, lại quê mùa, vậy mà lại dạy tu đức mục vụ cho những người trí thức và những bậc vị vọng trong Giáo hội. Chỉ có Thiên Chúa mới làm được chuyện phi thường này!
- Kỷ lục thứ ba: vị thánh làm cho ma quỷ lo sợ nhất. Ma quỷ lo sợ phải thất nghiệp. Đã có lần ma quỷ nói với nhau rằng trên thế gian này nếu có ba người như cha Gioan Vianey thì chúng thất nghiệp dài dài. Chính vì vậy mà ma quỷ đã tìm đủ mọi cách để quấy phá ngài và những việc ngài làm. Đêm đêm chúng làm ồn ào không cho ngài ngủ, có ngày ngài đang ở nhà thờ thì chúng đốt giường của ngài. Ma quỷ còn lấy cả bùn đất bôi đen thánh giá trên toà giải tội của ngài. Ma quỷ lo vì nhiều người đã “bỏ mặc” chúng đơn côi mà theo ngài. Ma quỷ sợ vì ngài đã đem về với Chúa quá nhiều linh hồn tội lỗi mà lẽ ra đã thuộc về chúng.
Dĩ nhiên, có được những kỷ lục có một không hai như thế là nhờ đâu ? Trước hết là nhờ ơn Chúa. Sau nữa là nhờ ngài có một ý chí hy sinh hãm mình nghiêm nhặt, một tinh thần cầu nguyện liên lỉ, và một lòng kính mến phép Thánh Thể và Mẹ Maria phi thường. Đó là bí quyết thành công của Ngài.
Trong Năm Linh Mục, một lần nữa, chúng ta hãy tạ ơn Thiên Chúa một cách đặc biệt vì Ngài đã ban cho Giáo hội một vị thánh, một cha sở trên cả tuyệt vời. Đồng thời chúng ta hãy xin Chúa qua lời cầu bầu của thánh Gioan Vianey ban cho các linh mục, nếu không được hoàn toàn giống như ngài thì cũng được một phần như Ngài, đó là luôn nhiệt thành với sứ vụ và sẵn sàng hao mòn vì Chúa và vì các linh hồn. Amen.
Người ta nói rằng chưa có vị thánh nào chậm hiểu và học hành kém cỏi như Gioan Vianey, đặc biệt là môn Latinh và Thần học, vốn là hai môn quan trọng cho chức vụ linh mục. Kém đến nỗi Ban Giám Đốc Chủng Viện khuyên ngài nên hồi tục. Mười bảy tuổi mới học xong tiểu học. Tú tài phải thi đến 12 lần mới đậu. Dưới mắt các vị giáo sư và các cha giáo khó tính, thì ngài thuộc diện “dốt lâu nát bền khó đào tạo”. Chẳng phải thế mà đã có lần một giáo sư thừa lệnh Đức Giám Mục đến khảo hạch xem ngài có đủ khả năng học vấn tối thiểu để làm linh mục hay không. Vị giáo sư hỏi câu nào ngài cũng không trả lời được. Nổi nóng, vị giáo sư đập bàn nói: “Gioan Vianey, anh dốt đặc như một con lừa, thì giúp được gì cho Giáo hội”. Ngài khiêm tốn trả lời: “Thưa thầy, xưa Samson chỉ dùng một cái hàm của con lừa mà đánh bại 3000 quân Philitinh. Vậy với cả một con lừa này, lẽ nào Thiên Chúa không dùng được việc gì sao?”
Lời của ngài nói quả là không sai. Thiên Chúa đã dùng con lừa đó, dùng con người kém cỏi đó và biến ngài thành vị thánh lừng danh, một vị thánh có thể nói được là đã ghi nhiều “kỷ lục Giuness” đặc biệt nhất trong lịch sử Giáo hội.
- Kỷ lục thứ nhất: vị thánh có tài ngồi toà nhất. Người ta nói không ngoa rằng trong lịch sử Giáo hội chưa từng có một vị linh mục nào có tài ngồi toà lâu giờ, giải tội cho nhiều người và làm ích cho linh hồn người ta nhiều như cha Gioan Vianey. Ngài ngồi toà không biết mệt mỏi, ngồi toà không bất kể giờ nào, sáng sớm, giữa trưa, cả lúc nửa đêm về. Ngoài những giờ dâng lễ, cầu nguyện, đọc sách thiêng liêng và tiếp khách, người ta chỉ thấy ngài nơi toà giải tội. Ngài say mê ngồi toà đến độ quên ăn, quên ngủ. Cũng nhờ đó mà trong suốt thời gian ngài làm cha sở họ Ars, đã có đến hàng trăm ngàn linh hồn tội luỵ được ngài cứu giúp.
- Kỷ lục thứ hai: vị thánh giảng dạy có sức lôi cuốn nhất. Thành phần đến nghe Ngài giảng dạy thuộc đủ mọi hạng người, mọi địa phận, mọi quốc gia; các linh mục, giám mục và cả hồng y,… cũng bị thu hút đến thọ giáo với ngài. Đến nỗi nhà nước phải mở một tuyến đường xe lửa đến giáo xứ của ngài và lập thêm một nhà ga riêng để phục vụ khách hành hương đến với Ngài. Một linh mục dốt thần học, một cha xứ dở triết học, lại quê mùa, vậy mà lại dạy tu đức mục vụ cho những người trí thức và những bậc vị vọng trong Giáo hội. Chỉ có Thiên Chúa mới làm được chuyện phi thường này!
- Kỷ lục thứ ba: vị thánh làm cho ma quỷ lo sợ nhất. Ma quỷ lo sợ phải thất nghiệp. Đã có lần ma quỷ nói với nhau rằng trên thế gian này nếu có ba người như cha Gioan Vianey thì chúng thất nghiệp dài dài. Chính vì vậy mà ma quỷ đã tìm đủ mọi cách để quấy phá ngài và những việc ngài làm. Đêm đêm chúng làm ồn ào không cho ngài ngủ, có ngày ngài đang ở nhà thờ thì chúng đốt giường của ngài. Ma quỷ còn lấy cả bùn đất bôi đen thánh giá trên toà giải tội của ngài. Ma quỷ lo vì nhiều người đã “bỏ mặc” chúng đơn côi mà theo ngài. Ma quỷ sợ vì ngài đã đem về với Chúa quá nhiều linh hồn tội lỗi mà lẽ ra đã thuộc về chúng.
Dĩ nhiên, có được những kỷ lục có một không hai như thế là nhờ đâu ? Trước hết là nhờ ơn Chúa. Sau nữa là nhờ ngài có một ý chí hy sinh hãm mình nghiêm nhặt, một tinh thần cầu nguyện liên lỉ, và một lòng kính mến phép Thánh Thể và Mẹ Maria phi thường. Đó là bí quyết thành công của Ngài.
Trong Năm Linh Mục, một lần nữa, chúng ta hãy tạ ơn Thiên Chúa một cách đặc biệt vì Ngài đã ban cho Giáo hội một vị thánh, một cha sở trên cả tuyệt vời. Đồng thời chúng ta hãy xin Chúa qua lời cầu bầu của thánh Gioan Vianey ban cho các linh mục, nếu không được hoàn toàn giống như ngài thì cũng được một phần như Ngài, đó là luôn nhiệt thành với sứ vụ và sẵn sàng hao mòn vì Chúa và vì các linh hồn. Amen.