PROVIDENCE 11-11-09– Vị giám mục cuả một giáo phận có danh là Công giáo nhất nước Mỹ, và càng ngày càng nổi tiếng là vị chủ chăn hay khiêu khích nhất, đã cung cấp một lời giải thích khá ngắn gọn cho tư thế sẵn sàng xung đột với các chính trị gia như sau: Làm Kitô hữu không phải để tỏ ra dễ thương, ít nhất là không luôn luôn như vậy.

"Khi đối chứng với điều ác, Chúa Giêsu đã không dễ chịu, tử tế, nhẹ nhàng, và dịu ngọt”, là lời cuả đức cha Thomas J. Tobin, giám mục Providence, đã viết trong báo cuả giáo phận đầu năm nay. "Chuá đã sống trong một thế giới thô bạo và đảo ngược và Người đã tuyên xưng thông điệp của Người trên đường phố.”

ĐGM Tobin đã sống theo cách giải thích về phong thái cuả Chúa Giêsu này một cách nhiệt thành, và ngài nhanh chóng đặt mình làm tiên phong trên bình diện quốc gia trước một cuộc tranh luận mới về vai trò chính thống của Công giáo tại quảng trường công cộng, cụ thể gần đây nhất là cuộc xung đột rất cá nhân với dân biểu Patrick Kennedy.

Khi vấn đề phá thai trở nên sôi nổi trong cuộc tranh luận Cải Tổ Y Tế cuả quốc gia, ĐGM Tobin đã nhấn mạnh rằng người Công giáo phải tham gia vào thế giới chính trị thô bạo này - thậm chí nếu nó có nghĩa là gây phức tạp cho các nhà lập pháp Công giáo phò lựa chọn. Và ngài đã nêu gương.

Kể từ lúc nhiệm chức (tại Providence) năm 2005, ngài đã thách thức sự đàn áp các người nhập cư bất hợp pháp cuả vị thống đốc đảng Cộng hòa, xen vào cuộc bầu cử sơ bộ hồi cuối năm của Đảng Cộng hòa, ngài khiển trách Rudolph Giuliani về vấn đề phá thai (trong đó ngài vẫn gọi ông ta một cách rất thân thiết là "Rudy”), và “bắn sẻ” Obama trong một cuộc phỏng vấn tưởng tượng(trong đó lời tuyên bố cuả Obama bị diễn giải một cách khôi hài rằng quyền cuả những kiều dân sẽ được thăng tiến nếu "giết bớt con cái và dùng phá thai để điều hoà sinh sản”)

Trang Bình luận của ngài, xuất bản thường xuyên trên báo Rhode Island Catholic, có tiêu đề không đáng ngạc nhiên là "Không còn Hồ nghi” (“Without a Doubt”)

"Ngài nói lên cái thực tâm của mình. Ngài có sự xác tín vững mạnh”, là ý kiến cuả bà Beverley Smith, 59 tuổi, y tá, đã tham dự Thánh lễ buổi trưa tại nhà thờ chính tòa Providence ngày hôm qua, một nhà thờ có thết vàng tại trung tâm thành phố.

Tobin và Kennedy, thành viên của những gia đình Công Giáo nổi bật nhất cuả Mỹ, đã trao đổi những từ ngữ nổi lửa từ nhiều tuần qua. Nhưng những lời đấu khẩu có thể đã đạt đến đỉnh cao trong cột báo gần đây nhất của ĐGM Tobin, trong đó ngài bất đồng với Kennedy khi ông này tuyên bố việc không đồng ý với hàng giáo phẩm không làm cho ông ta kém Công giáo đi.

"Vâng, trên thực tế, thưa ngài dân biểu, theo một cách (nó sẽ làm cho ông kém Công giáo đi,)” (“in a way it does”). ĐGM Tobin viết. "Quan điểm của ông là không thể chấp nhận được với Giáo Hội và gây tai tiếng với nhiều thành viên của chúng tôi. Nó hoàn toàn làm giảm sự thông hiệp của ông với Giáo Hội.”

Một cuộc họp được dự tính giữa hai người, theo lịch trình là ngày hôm nay, đã bị hoãn vô thời hạn. Theo thông báo cuả giáo phận, việc hoãn được cả hai bên thoả thuận. Trong một cuộc họp báo Thứ ba, Kennedy nói ông sẵn sàng đáp ứng với ĐGM Tobin, nhưng không sẵn sàng thảo luận về đức tin của mình trước công chúng nữa.

"Tôi đã đi bước đầu là đồng ý một cuộc họp với ngài, miễn là chúng tôi không tranh luận ở nơi công cộng, về đức tin cá nhân của tôi hoặc về những vấn đề tương tự,” Kennedy cho biết, (theo AP.) "Và, thật không may, ngài đã không giữ thỏa thuận đó. Và đó là điều làm tôi rất chưng hửng.” (“very disconcerting to me”)

Trước đó, Kennedy đã đặt câu hỏi tại sao các nhà lãnh đạo giáo hội sẽ phản đối cơ hội để bảo hiểm hàng triệu người Mỹ nghèo vì dự luật có thể cung cấp bảo hiểm phá thai.

"Bạn có ý cho tôi biết là Giáo hội Công giáo sẽ từ chối sự săn sóc sức khỏe cho những người này ư?” Kennedy nói với Catholic News Service tháng trước. Một dự luật chăm sóc sức khỏe đã được thông qua Hạ viện Hoa Kỳ cuối tuần qua, với một tu chánh án gây tranh cãi hạn chế liên bang tài trợ cho phá thai - được coi là một thắng lợi lớn cho các giám mục Công giáo và cho các đối thủ phá thai khác. Kennedy đã bỏ phiếu chống lại tu chánh án, nhưng hỗ trợ bản dự thảo cuối cùng.

Kennedy, qua lời một phát ngôn viên, từ chối một yêu cầu phỏng vấn cho bài viết này. Phát ngôn viên cuả ĐGM Tobin từ chối không cho gặp ngài, nhưng vị giám mục đã nói trong một cuộc phỏng vấn đài phát thanh ngày hôm qua rằng chính Kennedy đã bắt đầu cuộc đấu tranh bằng cách mở một cuộc tấn công không thích hợp và thiếu cố vấn tốt vào hàng giáo phẩm.

Nhưng ĐGM Tobin, 61 tuổi, từ Pittsburgh, cũng đã nhẩy vào cuộc tranh luận với nhiều hứng thú. Văn phòng của ngài đã nhanh chóng gửi ra phản hồi và bình luận trong khi cuộc tranh luận tiếp diễn. Văn thể của GM Robin, bình dân nhưng sắc bén, đã được khen ngợi cách đặc biệt bởi Liên hiệp Báo Chí Công Giáo (Catholic Press Association) trong năm 2000, vì những bài báo viết cho các cột báo cuả giáo phận cũ tại Youngstown, Ohio.

"Tôi thừa nhận là tôi nghiền chính trị,” ĐGM Tobin đã viết trong tháng này. "Tôi theo dõi tin tức chính trị khá chặt chẽ và nếu tôi không là giáo sĩ, có lẽ tôi đã tranh cử hay làm một cái gì khác. Nhưng trong sự khôn ngoan của Chuá, và có thể để bảo vệ công chúng, Chúa đã dẫn tôi đi theo một con đường khác.”

Ngay cả trong tiểu bang Rhode Island, nơi dân số Công Giáo ước lượng được 58 phần trăm, các giám mục đã không luôn luôn bước vào lĩnh vực công cộng một cách dễ dàng. Giáo hội đã bị thua đậm năm 1986 bởi những nỗ lực đòi thông qua một cuộc trưng cầu không có tính cách bắt buộc (nonbinding) đòi hỏi nhiều hạn chế nghiêm trọng về phá thai. Dưới sự ngạc nhiên của mọi người, nỗ lực này thất bại cách thảm hại, theo như bà Maureen Moakley, một học giả chính trị trường Đại học University of Rhode Island.

"Sau thất bại đó, Giáo hội bước thụt lùi, và vị giám mục kế tiếp chủ trương sống-và-để-sống (live-and-let-live) đối với những nhóm chính trị. Nhưng đến phiên cuả ĐGM Tobin thì là một thái độ rất khác, một sự sẵn lòng để đối đầu trước các vấn đề.”

Bà Moakley cho biết tác động chính trị vẫn là một câu hỏi và sẽ không được giải quyết cho đến khi Kennedy và các thành viên khác của đoàn đại biểu phải tái tranh cử. Riêng GM Tobin cũng có một cái gì đó phải đương đầu: Làm thế nào để lãnh đạo một Giáo Hội cách kiên quyêt và có ảnh hưởng trong một thế giới hiện đại, nơi mà rất nhiều con chiên không đồng ý về phá thai, kết hôn đồng tính, và các vấn đề xã hội khác.

Trên đường phố Providence ngày hôm qua, dường như ý kiến công chúng bị phân chia giữa Tobin / Kennedy, mặc dù một số người Công giáo nói rằng họ có ít kiến thức về ĐGM Tobin hay những bình luận của ngài.

"Ngài được thụ phong để bảo vệ giáo lý Công giáo. Đó là những gì ngài đang cố làm”, theo như lời cuả ông Fran Whitworth, 42 tuổi, sở hữu chủ của Old World Cigar tại Federal Hill.

Nhưng bà Janelle Ploude, 31 tuổi, cho biết bà tham dự Thánh lễ hàng tuần và giữ một chân dung lớn của Chúa Giêsu bên quầy hàng cuả mình tại một beauty parlor trong trung tâm thành phố, cho rằng ĐGM Tobin đã đi quá xa.

"Tôi cảm thấy như nhà thờ và nhà nước là hai điều hoàn toàn khác nhau,”.

Nhưng có nhiều người khác vẫn cố tìm một dung hoà trong cuộc tranh luận không giải quyết nổi này.

"Tôi hiểu cả hai bên,” theo lời Jim Aceto, 59 tuổi, kế toán từ North Providence.

”Giám mục là người phải đưa ra một lập trường cho tất cả những người Công giáo, vì thế ngài không có sự lựa chọn nào khác trước các hành động của một nghị sĩ xưng danh là một người Công giáo. Nhưng các nghị sĩ, Aceto lưu ý, lại cần phải đại diện cho hơn một nhóm người trong vai trò công cộng của ông.“

"Phá thai luôn luôn là một chủ đề thảo luận,” Ông Aceto nói thêm, ông là người không bỏ phiếu cho Kennedy. "Tôi có biết một số người Công giáo rất tốt mà vẫn có những tâm tình như Kennedy.”