THÁI BÌNH - Sáng nay 01/01/2010, ngày đầu tiên của năm mới, lễ kính Đức Maria Mẹ Thiên Chúa, Đức cha F.X. Nguyễn Văn Sang, nguyên Giám mục giáo phận Thái Bình, dâng thánh lễ khai mạc Năm Thánh Giáo Hội Công Giáo Việt Nam và đặt viên đá góc ngôi nhà giáo lý tại giáo xứ Sài Quất.

Đồng tế trong thánh lễ có quý cha trong và ngoài giáo phận, Quý tu sỹ nam nữ, quý ban hành giáo và quý đại biểu đến từ giáo phận Hà Nội, Hải Phòng, và quý xứ họ nơi cha chánh xứ Hiêrônimô Nguyễn Ngọc Hinh giúp xứ khi còn là chủng sinh.

Thánh lễ được cử hành rất long trọng, trong nghi thức thắp đuốc Đức tin có ba vị đại diện cộng đoàn tiến lên châm lửa vào cây đuốc được đặt sẵn trên cung thánh. Khi ngọn lửa đã bùng lên, các bạn trẻ giáo xứ Sài Quất đã ca hát cùng với vũ điệu và hô to khẩu hiệu “xin tin yêu vào Đức Kitô” và quyết tâm theo Ngài. Cùng với Đức Kitô là Ánh sáng, giới trẻ Sài Quất quyết tâm xua tan những bóng đen hận thù chia rẽ, trụy lạc và quyết tâm sửa lại những lầm lỗi, để luôn sẵn sàng, hy sinh và phục vụ mọi người.

Trong nghi thức kính nhớ tổ tiên, ban tế đã giúp cộng đoàn lắng lòng để kính nhớ các bậc tổ tiên, những người đã gian lao vất vả, nhiều người đã chấp nhận đánh đổi cả tính mạng, để giáo xứ có được như ngày hôm nay. Những cử chỉ và lời văn tế đã nói lên tinh thần của con cháu tổ tiên, kế thừa kho tàng quý báu, nỗ lực sống khiêm nhường, noi gương các thánh Tử Đạo Việt Nam đã hy sinh làm trổ sinh hoa trái dồi dào cho Giáo Hội.

Các thành viên đại diện cho các thành phần trong giáo xứ dâng lời xin lỗi Chúa và xin lỗi nhau, đây cũng là cơ hội giúp cho mọi người nhìn lại chính mình. Xét mình về những lỗi lầm vô tình hay cố ý đã xúc phạm đến Chúa và xúc phạm đến anh em, đến những người xung quanh.

Đặc biệt bài giảng trong thánh lễ, Đức cha đề cao ý nghĩa và vai trò của các bậc tiền nhân, đã anh dũng hi sinh để bảo vệ niềm tin của mình. Miêu duệ các ngài là những thế hệ cháu con có nhiệm vụ gìn giữ ngọn đuốc Đức tin luôn luôn rực cháy, đồng thời làm lan tỏa ngọn lửa Đức tin đó cho những người khác, nhất là những người gần môi trường sống của mình. Giáo Hội hiệp thông và phục vụ bằng những việc làm cụ thể như: bác ái, yêu thương, sưởi ấm những tâm hồn băng giá. Cuối bài giảng Đức cha nói hiệu quả của Năm Thánh là sự canh tân đổi mới tâm hồn mỗi người, mỗi gia đình, mỗi giáo xứ và mỗi giáo phận. Nhân dịp đầu năm mới, Đức cha cầu chúc lời chúc tốt lành đến mọi thành phần dân Chúa và những người hiện diện trong thánh lễ trong thể này.

Thánh lễ kết thúc, Đức cha và cộng đoàn tiến ra phía đầu nhà thờ, nơi đây trong khoảng thời gian ngắn nữa thôi tòa nhà giáo lý hai tầng nguy nga rộng rãi sẽ được mọc lên. Tại đây, cha chánh xứ Hiêrônimô Hinh mở đầu bài hát cầu xin Chúa Thánh Thần, tiếp đến Đức cha nói lời huấn dụ, ngài động viên khích lệ và kêu gọi mọi người hãy tin tưởng vào Chúa Kitô là viên đá sống động vững chắc trong cuộc đời của mỗi người tín hữu. Đức cha làm phép viên đá góc, cha chánh xứ và hai vị trong hội đồng mục vụ giáo xứ nâng viên đã lên và đặt vào trụ cột của móng nhà đã được chuẩn bị sẵn. Cộng đoàn cùng tạ ơn Chúa trong tràng pháo tay dòn dã, những ống pháo bông nổ tung trên không trung tỏa xuống những luồng ánh bạc lấp lánh, báo hiệu mùa xuân tràn trề hi vọng đang về với giáo xứ Sài Quất.

Tưởng cũng nên nhắc lại, mảnh đất xây dựng ngôi nhà giáo lý này, xưa kia là một nhà thương, sau biến cố 1954, nhà nước mượn làm trường học, làm hội trường thôn. Đã bao lần giáo xứ viết đơn xin trả lại, đến nay mảnh đất đó mới chính thức trở về chính chủ. Xét thấy nhu cầu cần thiết là cần có một khu dành riêng cho việc đào tạo giáo lý cho những người trẻ. Hôm nay trong ngày trọng đại này, cộng đoàn giáo xứ Sài Quất vui mừng đón Năm Thánh và đặt viên đá đầu tiên xây nhà giáo lý. Viên đá hôm nay biểu tượng cho lòng tin sắt đá của mỗi người Kitô hữu Sài Quất. Quả thực, Đức tin đó đã được trải dài trong dòng thời gian để rồi hôm nay, Sài Quất có lại mảnh đất này xây dựng ngôi nhà giáo lý làm nơi truyền giao Đức tin cho thế hệ hậu sinh. Sau đây là sơ lược đôi nét về lịch sử giáo xứ Sài Quất từ ngày mới thành lập.

SƠ LƯỢC VỀ LỊCH SỬ GIÁO XỨ SÀI QUẤT

A. Bối cảnh lịch sử và sự hình thánh giáo xứ:

Khoảng năm 1830, một số người đã tới và dựng nhiều trại nhỏ rồi định cư tại thôn Sài Quất, nay là thôn Hương Quất.

Những người này đã được đón nhận ánh sáng Tin Mừng từ rất sớm và sống liên kết chặt chẽ với Giáo xứ Ngọc Đồng. Năm 1849 đã hình thành giáo họ Sài Quất thuộc Giáo xứ Ngọc Đồng. Để có nơi cầu nguyện sớm tối, giáo họ Sài Quất dựng tạm một ngôi nhà nhỏ mái tranh, vách đất. Cụ từ Bá là người trong nom quét dọn và kinh sách sớm chiều.

Khoảng năm 1882, Cha Hieronimo Huy đã cùng giáo dân dựng một ngôi nhà nhỏ bằng gỗ chắc chắn, nay là đề thánh An Tôn.

Qua năm tháng, Giáo họ Sài Quất lớn mạnh hơn về đời sống tinh thần và vật chất. Năm 1890, Đức cha đàng trong đã ban sắc lệnh nâng giáo họ Sài Quất lên hàng Giáo xứ. Xứ mới, với sự coi sóc của Cha Đaminh Diệu, nên ngôi nhà thời gỗ khang trang chắc chắn sớm được hoàn thành, đáp ứng cho số tín hữu mỗi ngày tăng lên.

Năm 1915, Cha Luca Lương về thay Cha Đaminh Diệu coi sóc giáo xứ. Cha và bà con giáo dân trong sứ đã để lại ngôi nhà thờ gỗ cho giáo xứ Lực Điền và xây dựng ngôi nhà thờ gạch đỏ và xi măng cốt sắt.

Năm 1926, Cha Luca Lượng về thay Cha Luca Lương coi sóc Giáo xứ và tiếp tục xây dựng ngôi thánh đường. Ngôi thánh đường được xây dựng trong suốt 17 năm và đã được hoàn thành vào năm 1932. Số tín hữu mỗi ngày đông hơn và đã phát triển các giáo họ như: Giáo họ Sài Thị, Giáo họ Phó Nham, Giáo họ Ngọc Nha Giáo họ Thọ Nham và Giáo họ Ngô Xá, ngày nay là giáo xứ Ngô Xá.

Biến cố năm 1954, 95% Giáo dân di cư vào Nam. Từ đây, giáo xứ Sài Quất bị tản mác, lại thiếu vắng chủ chăn.

Năm 1990, Cha Giuse Nguyễn Văn Ban về trong coi giáo xứ. Được sự hỗ trợ của ân nhân xa gần đã tu bổ và xây dựng thánh xứ đường.

Ngày 17 – 02 – 2006, Cha Hiêrônimô Nguyễn Ngọc Hinh về chăm sóc hướng dẫn giáo xứ. Trong thời buổi cơ chế thị trường chạy theo lợi nhuận trước mắt, nên không ít người đã mất hướng đi cho cuộc sống. Mặc dù có nhiều gian nan nguy khó, nhưng số tín hữu bé nhỏ còn lại luôn tín thác nơi tình yêu Thiên Chúa: Sống Đức tin vững vàng cho tới ngày hôm nay, với số tín hữu là 509 người. Thánh xứ đường tiếp tục được sửa sang và nhất là bà con giáo xứ đồng tâm nhất trí gìn giữ mảnh đất khu vực nhà thương của tổ tiên để lại. Và nguyện vọng xây nhà giáo lý làm nơi truyền giao đức tin của tổ tiên cho thế hệ hậu sinh.

B. Sắc chỉ thiết lập giáo xứ: Đức Cha đàng trong ban sắc lệnh nâng Giáo họ Sài Quất lên hàng Giáo xứ.

• Ngày thành lập: Năm 1890.
• Thánh bổn mạng của Giáo xứ: Thánh Đaminh
• Nhà Thờ:
- Nhà thờ cũ dựng năm 1882, tu sửa năm 1889
- Nhà thờ mới xây dựng năm 1915 với diện tích là 642 m2
• Nhà Xứ xây năm 2001, với diện tích là 162 m2
• Nhà Giáo lý: Chưa có.