Giới Thiệu Giáo Hội Công Giáo Đài Loan
Vài Nét Hải Đảo Đài Loan
1.Đài Loan chính thức được biết đến là Nước Cộng Hòa Trung Hoa (ROC). Thành lập năm 1912, Chế độ Cộng Hòa Trung Hoa là nước Cộng Hòa Lập hiến đầu tiên ở Châu Á. Chính quyền Cộng Hòa Trung Hoa, do Quốc Dân Đảng (Kuomintang) Trung Hoa lãnh đạo, thiết lập tại Đài Loan năm 1949, khi Đảng Cộng Sản Trung Hoa xây dựng chế độ Cộng Hòa Nhân Dân Trung Hoa trên lục địa. Từ đó Quốc Dân Đảng chỉ còn giành được quyền tài phán ở Đài Loan, Bành Hồ (Pescadores), Kim Môn, Mã Tổ và các đảo linh tinh khác, Thế là hai bên eo biển Đài loan đã do hai chính quyền khác nhau thống trị.
Đài Loan nằm ở vị trí Tây Thái Bình Dương giữa Nhật Bản hàn đới về phía Bắc, Phi Luật Tân ôn đới ở phía Nam và tiếp nhiệt đới về phía Tây. Nó nằm dọc theo những đường hàng không và hàng hải trong vùng. Có hơn 99% của toàn diện tích (36.188 cây số vuông) được đặt dưới quyền tài phán của ROC, đảo đài Loan trải dài khoảng 394 cây số và chỗ rộng nhất là 144 cây số cách bờ biển lục địa và có một diện tich đất là 35.879 cây số vuông, và một đường bở biến dài tổng cộng 1.240 cây số. Các đồi núi xanh tươi chiếm riêng hai phần ba Đài Loan, ngọn cao nhất là 3.952 m ở núi Ngọc Bích. Các đặc điểm địa hình khác là những núi lửa ngủ yên, các gò cao, đất bằng, cao nguyên, thềm đất cao, đồng bằng duyên hải và lưu vực.
Đài Loan có một khí hậu gió mùa hạ nhiệt đới và đại dương với nhiệt độ trung bình trải dài từ 15o C vào tháng Giêng đến 28o C vào tháng Bảy, và dô mưa trung bình là khoảng 2.500. Các mùa hè thường nóng và ẩm nhưng mùa đông thì ngắn và êm dịu. Ngoài ra Đài Loan ở và đường chuyển động của gió bão lớn. Năm 2005 bốn trận bão gây đất lở tại Đài Loan
Dấy là những đặc điểm văn tắt về địa hình và khí hậu tại chính Đài Loan cũng như Bành Hồ, Kim Môn và Mã Tổ và những hải đảo nằm phía ngoài.
2. Lịch sử Đài Loan là một chuyện về những thất vọng và cả những phép lạ, Buổi đầu Đài Loan, cô lập và chậm phát triền, đã là một hòn đảo không được chú ý cho đến thế kỷ 17. Tuy nhiên trong thời người châu Âu khai thác và chinh phục biển cả, Đài Loan đã lôi cuốn thế giới chú ý đến vị trí chiến lược và vai trò giao thương của nó. Người Hoà Lan và người Tây Ban Nha riêng rẽ chiếm làm thuộc địa những phần Bắc và Nam Đài Loan.
In 1661-1662, tướng nhà Minh (1368-1644) là Jheng Cheng-gong đánh bại người Hòa Lan và đăt chính quyền cai trị Đài Loan, thách thức người Mãn Châu lập ra nhà Thanh (1644-1911) trên Trung Hoa lục địa. Người Mãn Châu chinh phục Đài Loan năm 1683 và cai trị tại đó đến năm 1895, khi Đài Loan phải sang tay Nhật Bản sau cuộc chiến tranh Trung Nhật. Vào cuối Thế chiến II năm 1945, Nhật Bản phải bỏ Đài Loan, và đến lượt Cộng Hòa Trung Hoa cai trị.
Trong hơn nửa thế kỹ qua, người ta chứng kiến những biến đổi quyết liệt trên Đài Loan. Trong những năm hậu chiến, nhân dân Đài Loa phải ứng phó với nhiều thử thách kinh khủng. Tuy nhiên tinh thần quả cảm và những cố gắng giúp họ vượt qua các khó khăn đối diện với họ và mang đến những thànht tựu kính tế được cả thế giới ca ngợi. Đài Loan ngày nay là một trong những nước tiền tiến về kỹ thuật, công nghiệp thịnh vương nhất tại Đông Á và thế giới. Ngoài ra, nhân dân Đài Loan thực hiện công cuộc dân chủ hóa bằng cách biến đổi chính quyền từ quyến thống trị độc đảng sang một chế độ bầu cử tự do, quyết định ai nắm quyến cai quản đất nước
Điểm cao của tiến trình lâu dài và khó khăn này là Quốc Dân Đảng đã hòa bình sang tay quyền lực điều hành cho Đáng Tiến Bộ Dân Chủ năm 2000. Các biến cố này làm cho Đài Loan thành một xã hội có nhiều người Trung Hoa đầu tiên trở thành một chế độ dân chủ.
Thế đứng ngoại giáo và chính trị của Đài Loan thật là éo le trong toan tính hợp nhất và dân chủ hóa toàn nước Trung Hoa, kể cả lục địa, mặc dù về phương diện kinh tế Đài Loan đứng vào hàng đáng nể vì trên thê giới.
Một cách nhìn vào đời sống Giáo Hội
Nằm dài bên ngoài bờ biển Đông lục địa Trung Hoa,. “Đài Trung” theo sát chữ nghĩa là Trung Đài Loan.
Đài Trung được thành lập năm 1721 do những di dân nhập cư đi từ Trung Hoa Lục Địa. Tên nguyên thủy là “Tatun” có nghĩa là “Gò Lớn”. Tên Đài Loan hiện nay là do người Nhật đặt, từ sau khi họ chiếm đảo này năm 1895.
Hầu hết người Đài Loan là người Hoa Hán, con cháu của những di dân đến từ Trung Hoa nục địa năm 1644. Sau khi người Cộng Sản chiến thắng trên lục địa năm 1949, 100.000 người quốc gia chạy trốn sang Đài Loan. Họ tự lập thành giai cấp cai ttrị và độc quyền nắm giữ những công việc prestigious nhất trong các hoạt vụ dân chính. Ngoài người Hoa Hán, chừng 2% dân số Đài Loan là những người bản địa xuất xừ từ mười bộ tộc trên lục địa.
Đài Trung, thành phố lớn nhất trên hải đảo, nằm ở vị trí đồng bằng, khoảng 20 cây số cách bở biển và 150 cây số nam thủ đô Đài Bắc.
Giáo phận Đài Trung có diện tích 7.395,74 cây số vuông và bao gồm Tp Đài Trung và các quận thị Đài Trung, Changhua và Namtou.
Thành Phố Đài Trung
Thành phố Đài Trung rộng 163,43 cây số vuông và có dân số 1.029.640 người vào tháng 9/2005. Nó nổi tiếng là một trung tâm văn hóa giáo dục. Có 10 giáo xứ trong thành phố và một trung tâm mục vụ cho những di dân lao động Phi Luật Tân.
Quận Thị Đài Trung
Quận Thị Đài Trung có 2.051, 47 cây số vuông và có dân số là 1.530.455 vào tháng Chín 2005. Nó gồm ba thanh phố, năm thị trấn, 13 thị xã và có 13 giáo xứ.
Quận Thị Changhua
Quận Changhua rộng 1074, 40 cây số vuông và có dân số là 1.316.762 vào tháng Chín 2005.Mười bốn (14) giáo xứ ở đó bao gồm một thành phố, 7 thị trấn và 18 thị xã.
Quận Thị Nantou
Quận rộng 4.106,44 cây số vuông với dân số là 538.413 vào tháng Chín 2005. Nó gồm một thành phố, 4 thị trấn và 7 thị xã và có 17 giáo xứ.
Ngôn ngữ
Tiếng Hoa Quan (Mandarin) là ngôn ngữ chính thức của Đài Loan. Tuy nhiên ít nhất một phân nửa dân số thích nói tiếng Đài Loan ở nhà hơn, nhất là đối với những người sống ở miền Nam. Tiếng Đài Loan là thổ ngữ “Minnan” xuất phát từ tỉnh Phúc Kiến của Trung Hoa lục địa. “Minnan” có nghĩa là “Phía Nam Sông Min”. Nhiều người có tuổi cũng hiểu được tiếng Nhật, đó là kết quả việc Nhật Bản chiếm đóng Đài Loan thời gian 1895-1945. Mỗi bộ tộc trong 10 nhóm bản địa có một tiếng nói riêng. Các ngôn ngữ này không có liên hề gì với tiếng Trung Hoa, và thường được coi là có nguồn gốc Mãlai-Đa đảo( Malayo-Polynesian).
Khí hậu
Đài Trung có một khí hậu êm dịu quanh năm, với nhiệt độ trung bình là 23 độ Celsius.
Công nghiệp, giao thương và nông nghiệp
Kinh doanh và công nghiệp tập trung hơn ở Tp Đài Trung và miền cảnh quan gần Đài Trung, trong khi đó nghề trồng lúa gạo thì nổi bật trong ba quận thị. Không chỉ mạng (website) là: www.catholic.org.tw/taichung
Quản Trị Thường Quyền
Vào năm 2004, Giáo Phận Đài Trung có 34.861 người Công giáo, làm thàng gần 1% toàn dân số là 4,41 triệu người trong lãnh thổ của Giáo Phận. Giáo Phận có 53 giáo xứ, 69 linh mục 5 giáo hạt, 29 trạm truyền giáo và 85 nhà thờbên trong các trường học hay các Hội Đoàn đạo.
Giám mục Joseph Wang Yu-jung sinh ngày 27/4/1931 tại Thượng Hải, Trung Hoa. Ngài đượctruyền chức Linh mục ngày 24/12/1955 tại Madrid, Tây Ban Nha. Ngài được bổ nhiệm giám mục hiệu tòa Ara Sratha ngày 1/7/1975, và thụ phong Giám mục Phụ Tá Đài Bắc ngày 22/7/1986. Ngài được bổ nhiệm làm Giám Mục Đài Trung ngày 25/6/1986. Giám mục Wang là chủ tịch Ban Quản Trị của Viện Đại Học Chúa Quan Phòng và một quản trị viên của Viện Đại Học Công giáo Phụ Nhân, Trường Trung Học Vitar và Trạm Phát Thanh Yishih. Ngài cũng là một thành viên của Uỷ Ban Thường Trực của của Hội Đồng Giám Mục Miền Trung Hoa tại Đài Loan và chủ tịch Ủy Ban Giám Mục về Phụng Vụ Thánh và Các Thánh Tử Đạo của Trung Hoa.
Địa chỉ:: The Bishop's Office, 11, Lane 308, Hsue-Shih Road, Taichung [404], Taiwan
Đt: (886) 4-2233-7881
Fax: (886) 4-2236-9233
Cha Chính Giáo Phận: Đức Ông Gregory Cheng
Chưởng Ấn: Cha John Chao
(cập nhật cuối cùng ngày 28/2/2006. Tài liệu UCAN)
Vài Nét Hải Đảo Đài Loan
1.Đài Loan chính thức được biết đến là Nước Cộng Hòa Trung Hoa (ROC). Thành lập năm 1912, Chế độ Cộng Hòa Trung Hoa là nước Cộng Hòa Lập hiến đầu tiên ở Châu Á. Chính quyền Cộng Hòa Trung Hoa, do Quốc Dân Đảng (Kuomintang) Trung Hoa lãnh đạo, thiết lập tại Đài Loan năm 1949, khi Đảng Cộng Sản Trung Hoa xây dựng chế độ Cộng Hòa Nhân Dân Trung Hoa trên lục địa. Từ đó Quốc Dân Đảng chỉ còn giành được quyền tài phán ở Đài Loan, Bành Hồ (Pescadores), Kim Môn, Mã Tổ và các đảo linh tinh khác, Thế là hai bên eo biển Đài loan đã do hai chính quyền khác nhau thống trị.
Đài Loan nằm ở vị trí Tây Thái Bình Dương giữa Nhật Bản hàn đới về phía Bắc, Phi Luật Tân ôn đới ở phía Nam và tiếp nhiệt đới về phía Tây. Nó nằm dọc theo những đường hàng không và hàng hải trong vùng. Có hơn 99% của toàn diện tích (36.188 cây số vuông) được đặt dưới quyền tài phán của ROC, đảo đài Loan trải dài khoảng 394 cây số và chỗ rộng nhất là 144 cây số cách bờ biển lục địa và có một diện tich đất là 35.879 cây số vuông, và một đường bở biến dài tổng cộng 1.240 cây số. Các đồi núi xanh tươi chiếm riêng hai phần ba Đài Loan, ngọn cao nhất là 3.952 m ở núi Ngọc Bích. Các đặc điểm địa hình khác là những núi lửa ngủ yên, các gò cao, đất bằng, cao nguyên, thềm đất cao, đồng bằng duyên hải và lưu vực. Đài Loan có một khí hậu gió mùa hạ nhiệt đới và đại dương với nhiệt độ trung bình trải dài từ 15o C vào tháng Giêng đến 28o C vào tháng Bảy, và dô mưa trung bình là khoảng 2.500. Các mùa hè thường nóng và ẩm nhưng mùa đông thì ngắn và êm dịu. Ngoài ra Đài Loan ở và đường chuyển động của gió bão lớn. Năm 2005 bốn trận bão gây đất lở tại Đài Loan
Dấy là những đặc điểm văn tắt về địa hình và khí hậu tại chính Đài Loan cũng như Bành Hồ, Kim Môn và Mã Tổ và những hải đảo nằm phía ngoài.
2. Lịch sử Đài Loan là một chuyện về những thất vọng và cả những phép lạ, Buổi đầu Đài Loan, cô lập và chậm phát triền, đã là một hòn đảo không được chú ý cho đến thế kỷ 17. Tuy nhiên trong thời người châu Âu khai thác và chinh phục biển cả, Đài Loan đã lôi cuốn thế giới chú ý đến vị trí chiến lược và vai trò giao thương của nó. Người Hoà Lan và người Tây Ban Nha riêng rẽ chiếm làm thuộc địa những phần Bắc và Nam Đài Loan.
In 1661-1662, tướng nhà Minh (1368-1644) là Jheng Cheng-gong đánh bại người Hòa Lan và đăt chính quyền cai trị Đài Loan, thách thức người Mãn Châu lập ra nhà Thanh (1644-1911) trên Trung Hoa lục địa. Người Mãn Châu chinh phục Đài Loan năm 1683 và cai trị tại đó đến năm 1895, khi Đài Loan phải sang tay Nhật Bản sau cuộc chiến tranh Trung Nhật. Vào cuối Thế chiến II năm 1945, Nhật Bản phải bỏ Đài Loan, và đến lượt Cộng Hòa Trung Hoa cai trị.
Trong hơn nửa thế kỹ qua, người ta chứng kiến những biến đổi quyết liệt trên Đài Loan. Trong những năm hậu chiến, nhân dân Đài Loa phải ứng phó với nhiều thử thách kinh khủng. Tuy nhiên tinh thần quả cảm và những cố gắng giúp họ vượt qua các khó khăn đối diện với họ và mang đến những thànht tựu kính tế được cả thế giới ca ngợi. Đài Loan ngày nay là một trong những nước tiền tiến về kỹ thuật, công nghiệp thịnh vương nhất tại Đông Á và thế giới. Ngoài ra, nhân dân Đài Loan thực hiện công cuộc dân chủ hóa bằng cách biến đổi chính quyền từ quyến thống trị độc đảng sang một chế độ bầu cử tự do, quyết định ai nắm quyến cai quản đất nước
Điểm cao của tiến trình lâu dài và khó khăn này là Quốc Dân Đảng đã hòa bình sang tay quyền lực điều hành cho Đáng Tiến Bộ Dân Chủ năm 2000. Các biến cố này làm cho Đài Loan thành một xã hội có nhiều người Trung Hoa đầu tiên trở thành một chế độ dân chủ.
Thế đứng ngoại giáo và chính trị của Đài Loan thật là éo le trong toan tính hợp nhất và dân chủ hóa toàn nước Trung Hoa, kể cả lục địa, mặc dù về phương diện kinh tế Đài Loan đứng vào hàng đáng nể vì trên thê giới.
Một cách nhìn vào đời sống Giáo Hội
Nằm dài bên ngoài bờ biển Đông lục địa Trung Hoa,. “Đài Trung” theo sát chữ nghĩa là Trung Đài Loan.
Đài Trung được thành lập năm 1721 do những di dân nhập cư đi từ Trung Hoa Lục Địa. Tên nguyên thủy là “Tatun” có nghĩa là “Gò Lớn”. Tên Đài Loan hiện nay là do người Nhật đặt, từ sau khi họ chiếm đảo này năm 1895.
Hầu hết người Đài Loan là người Hoa Hán, con cháu của những di dân đến từ Trung Hoa nục địa năm 1644. Sau khi người Cộng Sản chiến thắng trên lục địa năm 1949, 100.000 người quốc gia chạy trốn sang Đài Loan. Họ tự lập thành giai cấp cai ttrị và độc quyền nắm giữ những công việc prestigious nhất trong các hoạt vụ dân chính. Ngoài người Hoa Hán, chừng 2% dân số Đài Loan là những người bản địa xuất xừ từ mười bộ tộc trên lục địa.
Đài Trung, thành phố lớn nhất trên hải đảo, nằm ở vị trí đồng bằng, khoảng 20 cây số cách bở biển và 150 cây số nam thủ đô Đài Bắc.
Giáo phận Đài Trung có diện tích 7.395,74 cây số vuông và bao gồm Tp Đài Trung và các quận thị Đài Trung, Changhua và Namtou.
Thành Phố Đài Trung
Thành phố Đài Trung rộng 163,43 cây số vuông và có dân số 1.029.640 người vào tháng 9/2005. Nó nổi tiếng là một trung tâm văn hóa giáo dục. Có 10 giáo xứ trong thành phố và một trung tâm mục vụ cho những di dân lao động Phi Luật Tân. Quận Thị Đài Trung
Quận Thị Đài Trung có 2.051, 47 cây số vuông và có dân số là 1.530.455 vào tháng Chín 2005. Nó gồm ba thanh phố, năm thị trấn, 13 thị xã và có 13 giáo xứ.
Quận Thị Changhua
Quận Changhua rộng 1074, 40 cây số vuông và có dân số là 1.316.762 vào tháng Chín 2005.Mười bốn (14) giáo xứ ở đó bao gồm một thành phố, 7 thị trấn và 18 thị xã.
Quận Thị Nantou
Quận rộng 4.106,44 cây số vuông với dân số là 538.413 vào tháng Chín 2005. Nó gồm một thành phố, 4 thị trấn và 7 thị xã và có 17 giáo xứ.
Ngôn ngữ
Tiếng Hoa Quan (Mandarin) là ngôn ngữ chính thức của Đài Loan. Tuy nhiên ít nhất một phân nửa dân số thích nói tiếng Đài Loan ở nhà hơn, nhất là đối với những người sống ở miền Nam. Tiếng Đài Loan là thổ ngữ “Minnan” xuất phát từ tỉnh Phúc Kiến của Trung Hoa lục địa. “Minnan” có nghĩa là “Phía Nam Sông Min”. Nhiều người có tuổi cũng hiểu được tiếng Nhật, đó là kết quả việc Nhật Bản chiếm đóng Đài Loan thời gian 1895-1945. Mỗi bộ tộc trong 10 nhóm bản địa có một tiếng nói riêng. Các ngôn ngữ này không có liên hề gì với tiếng Trung Hoa, và thường được coi là có nguồn gốc Mãlai-Đa đảo( Malayo-Polynesian).
Khí hậu
Đài Trung có một khí hậu êm dịu quanh năm, với nhiệt độ trung bình là 23 độ Celsius.
Công nghiệp, giao thương và nông nghiệp
Kinh doanh và công nghiệp tập trung hơn ở Tp Đài Trung và miền cảnh quan gần Đài Trung, trong khi đó nghề trồng lúa gạo thì nổi bật trong ba quận thị. Không chỉ mạng (website) là: www.catholic.org.tw/taichung
Quản Trị Thường Quyền
Vào năm 2004, Giáo Phận Đài Trung có 34.861 người Công giáo, làm thàng gần 1% toàn dân số là 4,41 triệu người trong lãnh thổ của Giáo Phận. Giáo Phận có 53 giáo xứ, 69 linh mục 5 giáo hạt, 29 trạm truyền giáo và 85 nhà thờbên trong các trường học hay các Hội Đoàn đạo.
Giám mục Joseph Wang Yu-jung sinh ngày 27/4/1931 tại Thượng Hải, Trung Hoa. Ngài đượctruyền chức Linh mục ngày 24/12/1955 tại Madrid, Tây Ban Nha. Ngài được bổ nhiệm giám mục hiệu tòa Ara Sratha ngày 1/7/1975, và thụ phong Giám mục Phụ Tá Đài Bắc ngày 22/7/1986. Ngài được bổ nhiệm làm Giám Mục Đài Trung ngày 25/6/1986. Giám mục Wang là chủ tịch Ban Quản Trị của Viện Đại Học Chúa Quan Phòng và một quản trị viên của Viện Đại Học Công giáo Phụ Nhân, Trường Trung Học Vitar và Trạm Phát Thanh Yishih. Ngài cũng là một thành viên của Uỷ Ban Thường Trực của của Hội Đồng Giám Mục Miền Trung Hoa tại Đài Loan và chủ tịch Ủy Ban Giám Mục về Phụng Vụ Thánh và Các Thánh Tử Đạo của Trung Hoa.
Địa chỉ:: The Bishop's Office, 11, Lane 308, Hsue-Shih Road, Taichung [404], Taiwan
Đt: (886) 4-2233-7881
Fax: (886) 4-2236-9233
Cha Chính Giáo Phận: Đức Ông Gregory Cheng
Chưởng Ấn: Cha John Chao
(cập nhật cuối cùng ngày 28/2/2006. Tài liệu UCAN)