Trong các ngày từ 02 đến 04 tháng 07 năm 2011, Đức cha Giuse Đặng Đức Ngân, Giám mục Giáo phận Lạng Sơn – Cao Bằng, đã có chuyến kinh lý mục vụ tại Hà Giang, phần đất nằm trong diện tích của Giáo phận. Kính gửi tới quý vị một vài ghi chép trong hành trình mục vụ này:

Xem hình ảnh

Đúng 6h00 sáng ngày thứ Sáu, mùng 2 tháng 07, Đức cha Giuse cùng phái đoàn xuất phát từ Tòa Giám mục. Cùng đi với ngài có cha Giuse Nguyễn Ngọc Thể, đại diện Giám mục ; cha Phaolô Nguyễn Văn Thảo, Tổng quản lý giáo phận.

Quãng đường từ Tòa Giám mục tới Giáo họ Thánh Tâm tại Hà Giang khoảng trên 450km, băng qua những vùng đồi núi trùng điệp, cảnh sắc thật đẹp nhưng con đường quanh co hiểm trở đầy thách đố.

Vào khoảng 11h trưa cùng ngày, đoàn đã tới thị xã Tuyên Quang và nghỉ ngơi, dùng cơm trưa tại nhà xứ nơi đây.

12h45, đoàn lại tiếp tục khởi hành. Từ Tuyên Quang tới Hà Giang phải đi qua con đường dài 165km.

Gặp gỡ và chia sẻ

Vào 16h30, Đức cha Giuse đã tới thành phố Hà Giang – một thành phố mới, nhỏ bé nằm giữa vùng đồi núi. Ngay từ cửa ngõ vào thành phố, khoảng trên dưới 20 người, thay mặt cho mọi thành phần Dân Chúa của Giáo họ Thánh Tâm tại Hà Giang đã vui mừng chào đón chuyến viếng thăm mục vụ của vị chủ chăn Giáo phận.

Cha quản nhiệm Antôn Nguyễn Anh Tuấn và một vị đại diện Hội đồng mục vụ đã dâng tặng Đức cha Giuse những bó hoa tươi thắm, gói ghém bao sự chờ đợi và lòng yêu mến của đoàn chiên nơi đây. Sau đó, mọi người làm thành một đoàn để cùng về nơi mọi người trong Giáo họ đang quy tụ chờ đợi Đức Giám mục giáo phận viếng thăm.

Vào lúc 17h00, Đức cha Giuse và mọi người về tới lán tạm của Giáo họ, nơi mọi thành phần Dân Chúa đang tề tựu đông đủ. Niềm vui trào dâng trên khuôn mặt mọi người. Niềm vui của sự gặp gỡ, của tình thân thương và nghĩa gia đình. Đã một năm trôi qua, hôm nay Đức cha Giuse mới lại có thể thăm viếng mục vụ đoàn chiên xa xôi nhất của Giáo phận. Cha – Con gặp nhau tràn đầy niềm vui, nhất là trong bối cảnh hiện tại của Dân Chúa tại Hà Giang, sự hiện diện của Đức Giám mục Giáo phận càng mang nhiều ý nghĩa, làm nên sự khích lệ lớn lao cho giáo họ nhỏ bé này.

Ông chủ tịch Hội đồng mục vụ của họ giáo Thánh Tâm Hà Giang, thay mặt mọi thành phần Dân Chúa trong giáo họ, đọc bài chào mừng Đức cha Giuse nhân chuyến thăm viếng mục vụ của ngài tới miền Hà Giang, nơi có những cộng đoàn Dân Chúa sống cách xa Tòa Giám mục nhất của Giáo phận. Ông chủ tịch cũng báo cáo khái quát với Đức cha Giuse về hiện tình của giáo họ, đời sống đạo đức cũng như các sinh hoạt mục vụ trong thời gian qua.

Ông chủ tịch Hội đồng mục vụ có một cái nhìn khái quát về hiện tình Giáo họ Thánh Tâm Hà Giang như sau: “Nhìn chung nội tình trong giáo xứ, giáo dân sống đoàn kết, yêu thương nhau, các gia đình đều có ý thức giáo dục con cái sống đạo, cho con cái học hành theo các trường lớp. Trong dịp này có các thầy dạy giáo lý các cháu đã đến học đều đặn và tiếp thu tốt. Hội Đồng mục vụ và các trưởng khu của các khu hoạt động có những lúc chưa được đều tay, đôi khi còn coi nhẹ vai trò trách nhiệm tông đồ giáo dân của mình. Chưa thực sự gắn mình làm một với giáo xứ, nhiều khi còn thể hiện vai trò cá nhân của mình, do đó đã có nhiều lúc tạo nên không khí thiếu ôn hòa trong giáo xứ. Xong những việc đó xảy đến và cũng đi qua nhanh vì vậy các hoạt động của giáo xứ vẫn luôn bình yên tốt đẹp, không khí đầm ấm chan hòa như cơn gió trong lành đã trở lại mát dịu bao trùm khắp cộng đoàn Dân Chúa nhỏ bé tại miền đất xa xôi này”.

Đức cha Giuse bày tỏ sự vui mừng và cảm động của ngài khi được gặp lại cộng đoàn giáo hữu tại Hà Giang, nơi xa xôi nhất của Giáo phận. Khi đến với giáo họ, bước chân vào ngôi lán tạm thời được dùng trong mọi sinh hoạt phụng vụ và đạo đức của giáo họ, đã khơi lên trong mỗi người, cách riêng cho cá nhân ngài những cảm xúc thật đăc biệt. Đó là nỗi thao thức về những khó khăn của vùng đất truyền giáo, nơi giáo phận miền sơn cước còn nhiều thiếu thốn sau những năm tháng đầy thách đố; đó cũng là niềm cảm thương trước hiện tình của cộng đồng Dân Chúa nơi đây, đồng thời cũng là sự lo lắng, cầu nguyện cho một ngôi nhà thờ sớm được xây dựng và hoàn thành nơi đây. Đức cha Giuse hy vọng, với đời sống đoàn kết yêu thương của cộng đoàn Dân Chúa, sẽ làm nên một dấu chỉ sống động của niềm Tin Kitô Giáo, trở nên dấu chứng Tin Mừng Tình Yêu Chúa giữa vùng đất địa đầu Tổ quốc thân yêu này. Ngài tin chắc rằng, với sự quyết tâm, với lời cầu nguyện và cố gắng của mọi người, ước mơ về một ngôi nhà thờ của Giáo họ sẽ sớm trở thành hiện thực.

Họp nhau cử hành Phụng vụ

Sau những giờ phút gặp gỡ, tâm tình và chia sẻ, cộng đồng Dân Chúa cùng quy tụ với nhau bên vị chủ chăn Giáo phận để tham dự vào cử hành Phụng vụ. Đó là sự gặp gỡ cao quý nhất, ý nghĩa nhất với chính Đức Gieessu – Thầy Chí Thánh. Mọi người sốt sắng tham dự thánh lễ, lắng nghe Lời Chúa, lãnh nhận Thánh Thể Chúa là nguồn thần lương đích thực cho linh hồn.

Vào hồi 20:00 chiều ngày thứ Bảy, 02 tháng 07, tại căn lán tạm, Đức cha Giuse dâng thánh lễ Chúa nhật XIV mùa Thường niên với cộng đồng Dân Chúa họ giáo Thánh Tâm. Cùng đồng tế với ngài có cha Đại diện, Cha xứ và quý Cha. Mọi người tham dự thật sốt sắng, làm nên bầu khí Phụng vụ đầy linh thiêng và trang trọng.

Đúng 9h00 sáng Chúa Nhật, 03 tháng 07 năm 2011, Đức Cha Giuse chủ sự Thánh lễ trọng mừng kính Thánh Tâm Chúa Giêsu, bổn mạng Giáo họ Thánh Tâm tại Hà Giang. Đây là một thánh lễ đặc biệt với cộng đồng Dân Chúa tại đây. Mừng lễ quan thầy, cũng là dịp để mọi người nhìn lại khoảng thời gian đã qua với tâm tình tạ ơn và hướng về tương lai với tâm tình cầu nguyện, tín thác.

Trong căn lán tạm hết sức đơn sơ, được dựng lên ở sân vườn của một gia đình giáo dân trong họ, thánh lễ quan thầy được cử hành thật trọng thể, mang bầu khí ấm cúng, cảm động. Nơi đây phản ánh diện mạo của một Giáo hội địa phương thu nhỏ, mọi thành phần Dân Chúa từ các linh mục, nam nữ tu sỹ, hội đồng mục vụ và anh chị em giáo hữu quy tụ xung quanh vị mục tử của Giáo phận để cùng cử hành Hy Tế Tạ Ơn. Đồng thời, sự hiện diện của đại diện quan khách chính quyền, các tổ chức đoàn thể, các tôn giáo bạn, cũng làm nên dấu chỉ sự gặp gỡ thật ý nghĩa.

Bước vào thánh lễ, Đức cha Giuse ngỏ lời với cộng đoàn: Hôm nay là một ngày thật đẹp và ý nghĩa với Giáo họ Thánh Tâm tại Hà Giang, một ngày mà chúng ta cùng gặp gỡ nhau trong lễ quan thầy mừng Thánh Tâm Chúa Giêsu. Hãy học nơi Đức Giêsu. Hãy cảm nhận tình yêu của Đức Giêsu. Hãy đến với Đức Giêsu. Đó chính là con đường những giá trị đức Tin mà chúng ta đã, đang và tiếp tục thể hiện trên miền đất thân yêu này. Mừng lễ quan thầy, chúng ta cảm nhận nơi đây chính Đức Giêsu, suối nguồn của tình yêu thương, nơi Ngài là sự hiệp nhất thân thương. Với sự hiệp nhất đó, hôm nay mọi thành phần Dân Chúa, từ Đức Giám mục, các linh mục, tu sỹ, chủng sinh, ông bà anh chị em, các đại biểu chính quyền, tôn giáo bạn… chúng ta cùng gặp gỡ nhau, cùng nói lên dấu chỉ của tình yêu, giúp chúng ta cảm nhận những giá trị đức tin của mình thực hiện trong cuộc đời. Cầu nguyện cho nhau, cầu nguyện cho Giáo họ, luôn được vững vàng trong Đức Tin và thể hiện lòng tín thác nơi tình yêu của Thánh Tâm Chúa Giêsu, chúng ta cùng bước vào thánh lễ.

Trong bài chia sẻ sau Tin Mừng, Đức cha Giuse quảng diễn về mầu nhiệm tình yêu được diễn tả sống động qua Thánh Tâm bừng cháy của Chúa Giêsu. Giữa một thế giới nói nhiều đến tình yêu, nói nhiều đến những giá trị nhân văn, nhưng lại đầy ắp sự khô cằn của tình người, sự giá lạnh của con tim và sự xa cách của yêu thương, vẫn đầy ắp chiến tranh, hận thù và chia rẽ, người tín hữu Chúa Kitô được mời gọi đến kín múc nơi Thánh Tâm Chúa là suối nguồn yêu thương, bác ái và sẻ chia, để làm cho đời sống mình thêm phong phú, xây dựng đời sống chung trong tình yêu thương và nâng đỡ, quan tâm, chia sẻ với nhau. Ngài mời gọi mọi thành phần Dân Chúa hãy trở nên những khí cụ thể hiện và sống giá trị của tình yêu từ Trái Tim Tình Yêu Thiên Chúa. Mọi người được mời gọi thể hiện những giá trị Tình Yêu đó nơi ơn gọi cuộc đời của mình. Sự hiện diện của đông đảo mọi thành phần Dân Chúa hôm nay làm nên một vẻ đẹp của đức tin Công giáo thật đặc biệt. Trong mỗi phút giây của cuộc đời, mỗi người hãy thể hiện giá trị của tình yêu từ Thánh Tâm Chúa, hãy luôn đặt trọn tình yêu nơi Thánh Tâm Chúa, qua đó làm cho đời sống của mình và cộng đoàn luôn bình an.

Trước khi kết thúc Thánh lễ, cha Antôn Nguyễn Anh Tuấn, quản nhiệm giáo họ Thánh Tâm tại Hà Giang, thay mặt mọi thành phần Dân Chúa nói lên tâm tình tri ân Đức cha Giuse về chuyến viếng thăm mục vụ của ngài và những sự quan tâm dành cho cộng đoàn Dân Chúa nhỏ bé tại Hà Giang. Ngài cảm ơn sự hiện diện, chúc mừng của đại diện các cấp chính quyền, tôn giáo bạn và tất cả mọi người để ngày lễ quan thầy của giáo họ Thánh Tâm được thành công tốt đẹp và mang lại nhiều ý nghĩa.

Thánh lễ kết thúc vào hồi 10:30 với phép lành của Đức Giám mục Giáo phận cho mọi thành phần Dân Chúa.

Vào hồi 5:00 sáng thứ hai, ngày 04 tháng 07, thánh lễ thứ ba trong khuôn khổ chuyến thăm viếng mục vụ của Đức cha Giuse tại Hà Giang được cử hành tại lán tạm của giáo họ, với sự tham dự của khoảng 40 tín hữu. Kết thúc Thánh lễ, Đức cha Giuse cảm ơn cha quản nhiệm Antôn và mọi người trong giáo họ tại Hà Giang đã dành cho ngài sự đón tiếp trọng thị, đầy tình gia đình. Ngài hy vọng với lời cầu nguyện, lòng tín thác và sự cố gắng phấn đấu của mọi người nơi đây, đời sống của Giáo họ sẽ ngày một thăng tiến về mọi phương diện, nhất là mơ ước về một ngôi thánh đường sẽ sớm được trở thành hiện thực.

Chầu Thánh Thể Chúa Giêsu

Trong chương trình những ngày lễ mừng kính Thánh Tâm Chúa Giêsu, bổn mạng Giáo họ Thánh Tâm tại Hà Giang, vào 20:00 chiều ngày Chúa Nhật, 03 tháng 07, tại lán tạm của giáo họ, mọi người cùng sốt sắng tham dự giờ Chầu Thánh Thể.

Quy tụ bên Chúa Giêsu Thánh Thể, mỗi người cùng dâng lên tâm tình sốt mến, trong niềm tin và sự hiệp nhất. Những lời cầu nguyện, những bài thánh ca, hòa với tâm tình mỗi người dâng lên Thánh Tâm Chúa Giêsu đang hiện diện nơi Bí Tích Tình Yêu.

Giờ chầu Thánh Thể kết thúc vào hồi 20:45 với Phép lành Mình Thánh Chúa.

Đức cha Giuse thăm viếng giáo dân tại Ninh Hồ.

Cách Hà Giang khoảng trên 30km, có một số gia đình Công giáo sống rải rác ở bên triền núi thuộc thôn Ninh Hồ, huyện Vị Xuyên. Họ là những giáo dân đa phần thuộc giáo phận Bùi Chu lên đây lập nghiệp, làm kinh tế mới từ những năm 60 của thế kỷ trước, đời sống còn hết sức khó khăn, chủ yếu dựa vào nông nghiệp. Dù vậy, họ vẫn kiên trì giữ vững Đức Tin, dù trải qua những năm tháng khó khăn và thời gian dài không có điều kiện tham dự Thánh lễ hay các cử hành Bí tích.

Với tinh thần mục tử Đến với muôn dân, Đức cha Giuse luôn lưu tâm đến những anh chị em giáo dân nằm ở các vùng sâu, vùng xa trong giáo phận. Chiều ngày Chúa Nhật, 03 tháng 07, trong khuôn khổ chuyến thăm viếng mục vụ tại Hà Giang, ngài đã đến thăm anh chị em giáo dân tại Ninh Hồ. Tại đây, ngài thăm hỏi hiện tình hoàn cảnh sống của mỗi gia đình, nhất là về đời sống đạo. Ngài động viên mọi người cố gắng giữ vững Đức Tin và sống giá trị Đức Tin ấy trong cuộc sống thường nhật, trở nên những Kitô hữu đem giá trị Tình Yêu Chúa thấm vào miền đất mà mình đang sinh sống, làm việc.

Kết thúc chuyến thăm mục vụ

Buổi sáng thứ hai, 04 tháng 07, Đức cha Giuse dành thời gian để gặp gỡ, tiếp xúc chính quyền tỉnh Hà Giang. Vào 10:30, ngài dùng cơm trưa với đại diện giáo dân Hà Giang.

Vào 11:30, Đức cha Giuse và các thành viên trong đoàn đã chào cha quản nhiệm và anh chị em giáo dân tại Hà Giang để trở về Tòa Giám mục, kết thúc ba ngày thăm viếng mục vụ tại đây.
Vài nét về giáo họ Thánh Tâm tại Hà Giang

Hà Giang là mảnh đất địa đầu cực Bắc của Việt Nam, đây là vùng rừng núi biên giới. có những dãy núi đá cao và nhiều sông suối. Phía bắc tỉnh Hà Giang giáp với Trung Quốc (đường biên là 274km). Theo địa chính ranh giới các giáo phận, Hà Giang được chia dọc theo con sông Lô: phía diện tích đông tả ngạn sông Lô thuộc Giáo phận Lạng Sơn - Cao Bằng; phía tây hữu ngạn sông thuộc giáo phận Hưng Hoá. Cư dân bao gồm người H’Mông, Tày, Dao, Kinh, Sán Dìu, Hoa… Đời sống kinh tế của đại bộ phận người dân nơi đây còn gặp nhiều khó khăn. Đây cũng là tình hình chung của nhiều Kitô hữu tại vùng núi Đông Bắc này.

Sau thời gian dài âm thầm sống và giữ vững đức tin, cùng với sự nâng đỡ quan tâm của Đức Tổng Giám mục Giuse Ngô Quang Kiệt, nguyên Giám mục Lạng Sơn, sự hiện của Cộng Đoàn Kitô giáo đã được chính quyền tỉnh Hà Giang công nhận và chính thức công khai hoạt động, một thời gian ngắn, Giáo Họ Thánh Tâm tại thành phố Hà Giang đã được thành lập.

Hiện nay, cả tỉnh Hà Giang chưa có ngôi nhà thờ nào. Có khoảng trên dưới 300 tín hữu Công giáo, sống rải rác ở thành phố Hà Giang và các huyện như Đồng Văn, Mèo Vạc, Quảng Bạ, Yên Minh, Bắc Mê…

Năm 2007, Đức Cha Giuse Đặng Đức Ngân được bổ nhiệm làm Giám mục coi sóc giáo phận Lạng Sơn – Cao Bằng, tiếp nối thao thức mục vụ và nhiệt tâm truyền giáo của vị tiền nhiệm, ngài đã dành nhiều ưu tư và lo lắng cho cộng đồng dân Chúa tại Hà Giang có một ngôi nhà thờ để làm nơi cộng đoàn họp nhau cử hành các nghi lễ phụng vụ và cầu nguyện. Cho đến hôm nay, năm 2011, công việc xây dựng nhà thờ còn gặp nhiều khó khăn và vẫn chưa thể tiến hành.

Hiện nay, mọi sinh hoạt phụng vụ, cầu nguyện hay hội họp trong giáo họ đều được diễn ra tại sân của nhà ông trùm Thực – một tín hữu đạo đức và nhiệt thành. Nơi đây được gọi một cách thân thương là Sân nguyện hay Lán nguyện.

Ngôi nhà thờ là niềm mong mỏi, ao ước từ lâu của bà con giáo dân Hà Giang. Với sự tín thác vào lòng yêu thương quan phòng của Thánh Tâm Chúa, sự quan tâm của bề trên giáo phận và sự cố gắng của mọi thành phần dân Chúa nơi đây, dù còn rất nhiều khó khăn, nhưng hy vọng, ngôi nhà thờ sẽ sớm trở thành hiện thực. Đó không chỉ là dấu chỉ sự hiện diện của giáo hội Chúa nơi vùng sơn cước xa xôi này, nhưng còn là dấu chỉ của sự hiệp thông huynh đệ giữa mọi thành phần dân Chúa khắp nơi, dấu chỉ của ánh sáng truyền giáo và nhiệt huyết tông đồ.

Kết thúc ba ngày viếng thăm mục vụ của Đức Cha Giuse Đặng Đức Ngân đến với đoàn chiên xa xôi nhất của Giáo phận Lạng Sơn – Cao Bằng. Chuyến đi đã để lại nhiều ấn tượng trong lòng mọi người. Với lòng nhiệt thành đạo đức, với đức tin kiên trung, bà con giáo dân giáo họ Thánh Tâm tại Hà Giang luôn cố gắng sống đức tin kiên trung, tâm tình tín thác vào sự quan phòng của Thánh Tâm Chúa đồng thời cố gắng nỗ lực mọi mặt để góp phần xây dựng giáo họ, làm sáng danh Chúa nơi vùng sơn cước xa xôi này.

Với tình hiệp thông trong Giáo hội, xin mọi thành phần dân Chúa xa gần cùng chung tay giúp đỡ giáo họ nhỏ bé, xa xôi của Giáo phận truyền giáo Lạng Sơn – Cao Bằng, nhất là cộng tác để ngôi nhà thờ mong ước của giáo dân Hà Giang sớm trở thành hiện thực.