Một vài suy nghĩ qua buổi lễ nhậm chức TGM Phó Hà Nội
Như bất cứ ai từng quan tâm đến vận mạng của Giáo hội ở quê nhà, tôi thật sự băn khoăn về những diễn biến trong những ngày qua, kể từ khi Tòa Thánh bổ nhiệm Đức cha Nguyễn Văn Nhơn, Giám mục Đà Lạt và là đương kim chủ tịch HĐGMVN vào chức vụ TGM Phó Hà Nội với quyền kế vị. Tin tức và những bình luận dồn dập trên nhiều mạng lưới điện toán chung quanh sự việc này qủa thực có lúc đã làm cho tôi ngờ vực và hầu như mất hết cả phương hướng.
Thế rồi ngày nhậm chức của vị TGM Phó với quyền kế vị được chính thức loan báo. Bản thông báo của tòa TGM Hà Nội mời gọi giáo dân tham dự thánh lễ Tạ ơn và chào đón Đức TGM Phó Phêrô Nguyễn Văn Nhơn càng làm cho tôi thêm lo ngại vì một đoạn trong bản thông báo viết “Để thánh lễ được trang nghiêm, trật tự và sốt sáng, xin anh chị em không mang những gì không cần thiết cho thánh lễ và tránh mọi thái độ, cử chỉ, hay lời nói có thể ảnh hưởng đến bầu khí thánh thiêng của phụng vụ”. Đọc những hàng chữ này tôi hiểu rằng Tòa TGM Hà Nội, hơn ai hết, biết rõ tâm tư của giáo dân cũng như những phản ứng có thể có của giáo dân khi họ đến tham dự buổi lễ nhậm chức của Đức TGM Phó Nguyễn Văn Nhơn.
Nhưng rồi tạ ơn Chúa, mọi sự đã diễn ra xuông xẻ trong buổi lễ mặc dầu tin tức cho biết nhiều giáo dân khi đến nhà thờ đã không theo đúng như qui định của bản thông báo. Tuy nhiên họ cũng chỉ làm điều nên làm chứ không làm điều gì sai trái hay có hại. Họ đã đem theo và giơ cao những biểu ngữ và những tấm hình được phóng to chỉ để bày tỏ tâm tình của họ đối với Đức Tổng Giuse Ngô Quang Kiệt, vị chủ chăn đáng kính của họ.
Trước thánh lễ, trong phần giới thiệu Đức TGM Phó Nguyễn Văn Nhơn với giáo dân của Tổng giáo phận, Đức Tổng Giuse nói với giáo dân “Khi nhận một giáo phận, vị giám mục phải suốt đời gắn bó yêu thương giáo phận đó. Vì thế, từ hôm nay, TGP Hà nội trở thành quê hương của ngài. Anh chị em trở thành gia đình của ngài. Vui buồn của anh chị em là vui buồn của ngài. Nguyện vọng của anh chị em là nguyện vọng của ngài. Từ nay ngài không chỉ đồng cảm hay đồng hành với anh chị em nhưng sẽ đồng sinh đồng tử với anh chị em, với giáo phận.”
Đồng cảm, đồng hành, đồng sinh đồng tử với đoàn chiên của mình là làm đúng lương tâm và trách nhiệm của người chủ chăn, đòi buộc vị mục tử chân chính của Chúa Giêsu phải thực hiện.
Khi nói những lời này để trấn an giáo dân Hà Nội đang ở trong tâm trạng hoang mang, tôi có cảm tưởng như Đức Tổng Giuse cũng có điều gì muốn gửi gấm đến vị TGM Phó được bổ nhiệm trong thánh lễ hôm nay. Phải chăng Đức Tổng muốn nói với Đức TGM Phó rằng: Đức cha nay đã thuộc về TGP Hà Nội. Giáo dân có bổn phận vâng phục Đức cha nhưng Đức cha cũng có nhiệm vụ giữ gìn và bảo vệ đoàn chiên, đừng để sa sẩy dù chỉ một con chiên trong đoàn chiên của TGP Hà Nội.
Nhắc đến nhiệm vụ đồng cảm, đồng hành, đồng sanh đồng tử của chủ chăn đối với đoàn chiên có lẽ cũng làm cho nhiều người phải suy nghĩ khi nhìn vào thực trạng của Giáo hội Việt Nam hôm nay. Có thể nói không ít chủ chăn đã đồng hành và đồng cảm với giáo dân. Các vị luôn được kính trọng khi ở giữa giáo dân. Các vị cũng cảm thấy đau xót trước cảnh con chiên của mình bị hành hạ, bị ngược đãi. Nhưng những chủ chăn dám sống chết với đoàn chiên thì phải thành thật ma nói rằng có nhưng không nhiều. Mong sao ngày càng có thêm những chủ chăn xứng đáng là mục tử của Chúa Giêsu trong sứ mạng chăn dắt đoàn chiên của mình.
Ở cuối thánh lễ, bài phát biểu của Đức cha Nguyễn Chí Linh đại diện HĐGM chúc mừng Đức Tổng Giuse và Đức TGM Phó Phêrô rất đáng chú ý. Can đảm chấp nhận mọi luồng dư luận do từ quyết định bổ nhiệm của Tòa Thánh, Đức cha Phó chủ tịch HĐGMVN cho rằng “mọi thành phần Dân Chúa đã có cơ hội nói lên nguyện vọng của mình một cách chân thành” để từ đó “các bậc chủ chăn được lắng nghe tiếng nói cộng đồng Dân Chúa cách phong phú và cụ thể hơn”
Không tránh né hay che đậy những tiêu cực trong Giáo hội, Đức cha Phó chủ tịch chủ trương “chúng ta cần phải mổ xẻ chuyện Giáo Hội cách rốt ráo hơn, công khai hơn”.
Ở cuối bài phát biểu, khi nhìn nhận “Quyết định của Đức Thánh Cha có thể không đáp ứng được sự chờ đợi nhân loại của một số con cái” Đức cha Nguyễn Chí Linh nhận định rằng “Tòa Thánh chỉ là Tòa Thánh” cho nên “đòi buộc chúng ta phải hiến tế quan điểm riêng của mình để đón nhận và tuân phục Thánh Ý đấng thay mặt Chúa Giêsu, Đấng thiết lập Giáo Hội”. Bài phát biểu có lẽ đã làm cho nhiều người hài lòng. Hoan nghênh Đức cha Phó chủ tịch HĐGMVN.
Sau cùng tin tức về buổi lễ nhậm chức cho biết các Giám mục thuộc giáo tỉnh Hà Nội có mặt đông đủ ngoại trừ Đức Gíam mục giáo phận Vinh. Các giám mục qui tụ về Hà Nội trong thánh lễ nhậm chức để chào đón Đức Tân TGM Phó nhưng chắc chắn cũng để bày tỏ tình hiệp thông và sát cánh như đã từng hiệp thông và sát cánh với Đức Tổng Giuse trong qúa khứ. Đức TGM Giuse Ngô Quang Kiệt luôn được các Giám mục miền Bắc nâng đỡ và chia sẻ. Ngài chẳng bao giờ cô đơn.
Vermont 8/5/2010
Lại Thế Lãng
Như bất cứ ai từng quan tâm đến vận mạng của Giáo hội ở quê nhà, tôi thật sự băn khoăn về những diễn biến trong những ngày qua, kể từ khi Tòa Thánh bổ nhiệm Đức cha Nguyễn Văn Nhơn, Giám mục Đà Lạt và là đương kim chủ tịch HĐGMVN vào chức vụ TGM Phó Hà Nội với quyền kế vị. Tin tức và những bình luận dồn dập trên nhiều mạng lưới điện toán chung quanh sự việc này qủa thực có lúc đã làm cho tôi ngờ vực và hầu như mất hết cả phương hướng.
Thế rồi ngày nhậm chức của vị TGM Phó với quyền kế vị được chính thức loan báo. Bản thông báo của tòa TGM Hà Nội mời gọi giáo dân tham dự thánh lễ Tạ ơn và chào đón Đức TGM Phó Phêrô Nguyễn Văn Nhơn càng làm cho tôi thêm lo ngại vì một đoạn trong bản thông báo viết “Để thánh lễ được trang nghiêm, trật tự và sốt sáng, xin anh chị em không mang những gì không cần thiết cho thánh lễ và tránh mọi thái độ, cử chỉ, hay lời nói có thể ảnh hưởng đến bầu khí thánh thiêng của phụng vụ”. Đọc những hàng chữ này tôi hiểu rằng Tòa TGM Hà Nội, hơn ai hết, biết rõ tâm tư của giáo dân cũng như những phản ứng có thể có của giáo dân khi họ đến tham dự buổi lễ nhậm chức của Đức TGM Phó Nguyễn Văn Nhơn.
Nhưng rồi tạ ơn Chúa, mọi sự đã diễn ra xuông xẻ trong buổi lễ mặc dầu tin tức cho biết nhiều giáo dân khi đến nhà thờ đã không theo đúng như qui định của bản thông báo. Tuy nhiên họ cũng chỉ làm điều nên làm chứ không làm điều gì sai trái hay có hại. Họ đã đem theo và giơ cao những biểu ngữ và những tấm hình được phóng to chỉ để bày tỏ tâm tình của họ đối với Đức Tổng Giuse Ngô Quang Kiệt, vị chủ chăn đáng kính của họ.
Trước thánh lễ, trong phần giới thiệu Đức TGM Phó Nguyễn Văn Nhơn với giáo dân của Tổng giáo phận, Đức Tổng Giuse nói với giáo dân “Khi nhận một giáo phận, vị giám mục phải suốt đời gắn bó yêu thương giáo phận đó. Vì thế, từ hôm nay, TGP Hà nội trở thành quê hương của ngài. Anh chị em trở thành gia đình của ngài. Vui buồn của anh chị em là vui buồn của ngài. Nguyện vọng của anh chị em là nguyện vọng của ngài. Từ nay ngài không chỉ đồng cảm hay đồng hành với anh chị em nhưng sẽ đồng sinh đồng tử với anh chị em, với giáo phận.”
Đồng cảm, đồng hành, đồng sinh đồng tử với đoàn chiên của mình là làm đúng lương tâm và trách nhiệm của người chủ chăn, đòi buộc vị mục tử chân chính của Chúa Giêsu phải thực hiện.
Khi nói những lời này để trấn an giáo dân Hà Nội đang ở trong tâm trạng hoang mang, tôi có cảm tưởng như Đức Tổng Giuse cũng có điều gì muốn gửi gấm đến vị TGM Phó được bổ nhiệm trong thánh lễ hôm nay. Phải chăng Đức Tổng muốn nói với Đức TGM Phó rằng: Đức cha nay đã thuộc về TGP Hà Nội. Giáo dân có bổn phận vâng phục Đức cha nhưng Đức cha cũng có nhiệm vụ giữ gìn và bảo vệ đoàn chiên, đừng để sa sẩy dù chỉ một con chiên trong đoàn chiên của TGP Hà Nội.
Nhắc đến nhiệm vụ đồng cảm, đồng hành, đồng sanh đồng tử của chủ chăn đối với đoàn chiên có lẽ cũng làm cho nhiều người phải suy nghĩ khi nhìn vào thực trạng của Giáo hội Việt Nam hôm nay. Có thể nói không ít chủ chăn đã đồng hành và đồng cảm với giáo dân. Các vị luôn được kính trọng khi ở giữa giáo dân. Các vị cũng cảm thấy đau xót trước cảnh con chiên của mình bị hành hạ, bị ngược đãi. Nhưng những chủ chăn dám sống chết với đoàn chiên thì phải thành thật ma nói rằng có nhưng không nhiều. Mong sao ngày càng có thêm những chủ chăn xứng đáng là mục tử của Chúa Giêsu trong sứ mạng chăn dắt đoàn chiên của mình.
Ở cuối thánh lễ, bài phát biểu của Đức cha Nguyễn Chí Linh đại diện HĐGM chúc mừng Đức Tổng Giuse và Đức TGM Phó Phêrô rất đáng chú ý. Can đảm chấp nhận mọi luồng dư luận do từ quyết định bổ nhiệm của Tòa Thánh, Đức cha Phó chủ tịch HĐGMVN cho rằng “mọi thành phần Dân Chúa đã có cơ hội nói lên nguyện vọng của mình một cách chân thành” để từ đó “các bậc chủ chăn được lắng nghe tiếng nói cộng đồng Dân Chúa cách phong phú và cụ thể hơn”
Không tránh né hay che đậy những tiêu cực trong Giáo hội, Đức cha Phó chủ tịch chủ trương “chúng ta cần phải mổ xẻ chuyện Giáo Hội cách rốt ráo hơn, công khai hơn”.
Ở cuối bài phát biểu, khi nhìn nhận “Quyết định của Đức Thánh Cha có thể không đáp ứng được sự chờ đợi nhân loại của một số con cái” Đức cha Nguyễn Chí Linh nhận định rằng “Tòa Thánh chỉ là Tòa Thánh” cho nên “đòi buộc chúng ta phải hiến tế quan điểm riêng của mình để đón nhận và tuân phục Thánh Ý đấng thay mặt Chúa Giêsu, Đấng thiết lập Giáo Hội”. Bài phát biểu có lẽ đã làm cho nhiều người hài lòng. Hoan nghênh Đức cha Phó chủ tịch HĐGMVN.
Sau cùng tin tức về buổi lễ nhậm chức cho biết các Giám mục thuộc giáo tỉnh Hà Nội có mặt đông đủ ngoại trừ Đức Gíam mục giáo phận Vinh. Các giám mục qui tụ về Hà Nội trong thánh lễ nhậm chức để chào đón Đức Tân TGM Phó nhưng chắc chắn cũng để bày tỏ tình hiệp thông và sát cánh như đã từng hiệp thông và sát cánh với Đức Tổng Giuse trong qúa khứ. Đức TGM Giuse Ngô Quang Kiệt luôn được các Giám mục miền Bắc nâng đỡ và chia sẻ. Ngài chẳng bao giờ cô đơn.
Vermont 8/5/2010
Lại Thế Lãng