Jonathan Liedl của hãng tin CNA, ngày 21 tháng 11 năm 2023, tường trình rằng Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã bày tỏ sự dè dặt sâu xa về đường hướng của Giáo Hội Công Giáo ở Đức, đồng thời cảnh cáo rằng các bước cụ thể hiện đang được thực hiện “có nguy cơ” làm suy yếu sự hiệp nhất với Giáo hội hoàn vũ.
Đức Giáo Hoàng đã đưa ra những lời chỉ trích của mình trong một bức thư gửi bốn nữ giáo dân Công Giáo Đức được đăng trên tờ báo Welt của Đức vào ngày 21 tháng 11.
Đức Giáo Hoàng viết: “Quả tình có nhiều bước đang được thực hiện bởi các bộ phận quan trọng của Giáo hội địa phương này, có nguy lèo lái nó ngày càng rời xa con đường chung của Giáo hội hoàn vũ”.
Bức thư đề ngày 10 tháng 11, được viết bằng tiếng Đức và có chữ ký viết tay của Đức Giáo Hoàng.
Mối quan tâm hàng đầu của Đức Giáo Hoàng là việc thúc đẩy thành lập một “Hội đồng Đồng nghị” thường trực, một cơ quan hỗn hợp gồm giáo dân và giám mục sẽ cai trị Giáo Hội Công Giáo ở Đức. Việc thành lập hội đồng này là ưu tiên hàng đầu của Con Đường Đồng Nghị Đức, một sáng kiến gây tranh cãi đòi hỏi những thay đổi đáng kể trong cơ cấu và giáo huấn của Giáo hội.
Trong bức thư của ngài, Đức Giáo Hoàng nhấn mạnh rằng loại “cơ quan tư vấn và ra quyết định” như đề xuất hiện nay “không phù hợp với cơ cấu bí tích của Giáo Hội Công Giáo”. Ngài đề cập đến một lá thư ngày 16 tháng 1 từ các viên chức cao cấp của Vatican gửi cho các giám mục Đức, một việc chính ngài đã chấp thuận, cấm rõ ràng việc thành lập Hội đồng Đồng nghị.
Một ủy ban lãnh đạo Con Đường Đồng Nghị gần đây đã họp vào ngày 10-11 tháng 11 tại Essen để đặt nền móng cho Hội đồng Đồng nghị mà họ dự định thành lập không muộn hơn năm 2026.
Bốn giám mục Đức đã bỏ phiếu vào tháng 6 để ngăn chặn việc tài trợ cho ủy ban trù bị, và tổng cộng 8 trong số 27 giám mục Đức đã vắng mặt trong cuộc họp ngày 10-11 tháng 11.
Trong lá thư gần đây của ngài, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã đề xuất một con đường khác cho Giáo hội ở Đức.
Thay vì tìm kiếm “sự cứu rỗi” trong “các ủy ban không ngừng phát triển” hoặc “các cuộc đối thoại chỉ quan tâm đến mình chuyên lặp lại các chủ đề tương tự”, Đức Giáo Hoàng nhấn mạnh sự cần thiết của Giáo Hội Công Giáo ở Đức phải bắt nguồn từ “cầu nguyện, sám hối và tôn thờ”.
Ngài cũng kêu gọi người Công Giáo Đức “liên kết với anh chị em của chúng ta” ở bên lề, đặc biệt là những người bệnh tật, bị cầm tù và những người “ở ngưỡng cửa nhà thờ của chúng ta”.
Đức Giáo Hoàng Phanxicô viết, “Tôi tin chắc rằng ở những nơi này, Chúa sẽ hướng dẫn chúng ta”.
Bức thư được gửi tới các nhà thần học Katharina Westerhorstmann và Marianne Schlosser, nhà báo Dorothea Schmidt, và nhà triết học tôn giáo Hanna-Barbara Gerl-Falkovitz. Bốn nữ giáo dân người Đức trước đây từng là đại biểu của Con đường Đồng nghị nhưng đã từ chức vào tháng 2 để phản đối. Họ đã viết thư cho Đức Giáo Hoàng vào ngày 6 tháng 11 bày tỏ mối quan ngại của họ về đường hướng của Giáo Hội Công Giáo ở Đức.
Trong câu trả lời của ngài, Đức Giáo Hoàng kêu gọi bốn người phụ nữ cầu nguyện cho ngài và “cho sự hiệp nhất chung của chúng ta”.
Nhà thần học người Đức Martin Brüske mô tả bức thư của Đức Giáo Hoàng là một tín hiệu rõ ràng và mạnh mẽ để ngăn chặn công việc của ủy ban đồng nghị.
Brüske cho biết trong một tuyên bố được cung cấp bởi New Beginning, một nhóm người Công Giáo Đức chỉ trích Con đường Đồng nghị: “Con thuyền Phêrô đã mang lại cho Giáo hội Đức một lời cảnh cáo rõ rệt. Những người không muốn nghe và nhìn thấy điều này sẽ phải chịu hoàn toàn trách nhiệm nếu cuối cùng họ biến mất trong vòng xoáy chia rẽ.”
Ban lãnh đạo của Con đường Đồng nghị Đức gần đây coi việc họ thúc đẩy thành lập Hội đồng đồng nghị như nhất quán với sự nhấn mạnh của Đức Giáo Hoàng Phanxicô về việc gia tăng tính đồng nghị trong Giáo Hội Công Giáo, bao gồm cả Thượng hội đồng gần đây về tính đồng nghị tại Vatican.
Trong một tuyên bố ngày 29 tháng 10, Thomas Söding, phó chủ tịch Ủy ban Trung ương Người Công Giáo Đức (ZdK), đã mô tả phiên họp ở Vatican là “sự xác nhận [Con đường] đồng nghị ở Đức”. Ông nói thêm rằng các kế hoạch của Đức nhằm thành lập Hội đồng đồng nghị thường trực nhất quán với lời kêu gọi tản quyền lớn hơn trong báo cáo của thượng hội đồng vào tháng 10.
Con đường Đồng nghị Đức, một nỗ lực chung của Hội đồng Giám mục Đức và Ủy ban Trung ương Người Công Giáo Đức, đã được khởi động vào năm 2019. Quá trình phi giáo luật đã kết thúc giai đoạn đầu tiên vào tháng 3, thông qua các nghị quyết để không những tiến tới việc thành lập Hội đồng đồng nghị mà còn để ban phước cho các cuộc kết hiệp đồng tính và thúc đẩy việc phong chức cho phụ nữ ở bình diện Giáo hội hoàn vũ.
Bức thư của Đức Giáo Hoàng gửi bốn nữ giáo dân không phải là lần đầu tiên ngài bình luận về Con đường Đồng nghị. Vào tháng Giêng, ngài đã chỉ trích quá trình này là “duy ưu tú” và “không hữu ích cũng như không nghiêm túc”. Trước khi bắt đầu Con đường đồng nghị, ngài đã viết một lá thư vào tháng 6 năm 2019 cho “Dân hành hương ở Đức”, kêu gọi tập trung vào việc truyền giáo trước tình trạng “xói mòn và suy thoái đức tin ngày càng tăng”.
Nguyên văn bức thư của Đức Giáo Hoàng
Sau đây là bản dịch tiếng Anh của CNA toàn văn bức thư tiếng Đức, được Đức Thánh Cha ký ngày 10 tháng 11 và được tờ báo Đức Welt xuất bản lần đầu vào ngày 21 tháng 11:
Từ điện Vatican, ngày 10 tháng 11 năm 2023
Giáo sư Westerhorstmann thân mến,
Giáo sư Schlosser thân mến,
Giáo sư Gerl-Falkovitz thân mến,
Bà Schmidt thân mến,
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn của tôi về lá thư tốt lành của qúy bà đề ngày 6 tháng 11. Những mối quan tâm của qúy bà về những phát triển hiện tại trong Giáo hội ở Đức đã đến tai tôi và tôi chia sẻ những mối quan tâm của qúy bà. Thực sự có rất nhiều bước đi được thực hiện bởi các bộ phận quan trọng của Giáo hội địa phương này, có nguy cơ lèo lái Giáo hội này ngày càng rời xa con đường chung của Giáo hội hoàn vũ. Điều này chắc chắn bao gồm việc thành lập ủy ban đồng nghị mà qúy bà đã đề cập. Ủy ban này nhằm mục đích thành lập một cơ quan tư vấn và ra quyết định. Tuy nhiên, như đã nêu trong nghị quyết tương ứng, cấu trúc được đề xuất của nó không phù hợp với cấu trúc bí tích của Giáo Hội Công Giáo. Do đó, việc thành lập nó đã bị Tòa Thánh cấm trong một lá thư đề ngày 16 tháng 1 năm 2023, lá thư đã nhận được sự chấp thuận chuyên biệt của tôi.
Trong “Thư gửi Dân hành hương của Thiên Chúa ở Đức”, tôi không tìm cách tìm kiếm “sự cứu rỗi” trong các ủy ban không ngừng phát triển, cũng như không kiên trì trong các cuộc đối thoại chỉ quan tâm đến mình chuyên lặp lại các chủ đề tương tự. Đúng hơn, tôi nhằm nhấn mạnh lại tầm quan trọng của việc cầu nguyện, sám hối và tôn thờ. Tôi thúc giục sự cởi mở và lời kêu gọi hành động để liên kết với anh chị em chúng ta, đặc biệt là những người ở ngưỡng cửa nhà thờ, trên đường phố, trong nhà tù, bệnh viện, quảng trường công cộng và thành phố (như đã đề cập ở phần 8). Tôi tin chắc rằng ở những nơi này, Chúa sẽ hướng dẫn chúng ta.
Tôi khen ngợi những đóng góp của qúy bà cho thần học và triết học và cảm ơn qúy bà vì chứng tá cho Đức Tin. Xin Chúa chúc lành cho qúy bà, và xin Đức Trinh Nữ Maria Diễm Phúc gìn giữ qúy bà. Tôi khẩn khoản yêu cầu các qúy bà tiếp tục cầu nguyện cho tôi và cho sự cam kết chung của chúng ta đối với sự hiệp nhất.
Hiệp nhất trong Chúa,
Phanxicô