VATICAN (ZENIT.org).- Đức Cha Bartholomeo Nguyển Sơn Lâm, giám mục Thanh Hóa, nguyên giám mục Đà lạt và là nguyên tổng thư ký Hội Ðồng giám mục đã qua đời ngày 9/6: cơ quan báo chí Hội Thừa Sai Balê đã (http://eglasie.mepasie.org) bày tỏ lòng quý mến được đăng trong tập san số 377.
Trong vòng vài tuần lễ, công đồng công giáo Việt Nam đã mất đi hai vị giám mục. Sau khi Đức Cha Nguyển Van Nho Giám Mục Phó Giáo Phận Nha Trang qua đời ngày 23/5, tới phiên Đức Cha Bartholomeo Nguyễn Sơnn Lâm, đã qua đời tại Tòa Giám Mục Thánh Hóa vào đêm ngày 9/6 lúc 12 giờ 15, sau một cơn bịnh dài và kiệt sức. Ngài thọ 74 tuổi và suốt cuộc đời 46 năm linh mục trong đó 28 năm giám mục-19 năm làm việc tại Đà lạt và 9 năm làm việc tại Thanh hóa. Ngài đã giữ những nhiệm vụ quan trọng trong Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam và duy trì nhiều liên lạc với ngoại quốc.
Đức Cha Bartholomeo sinh ngày 13/8/ 1929 tại làng Tùng Chinh Ngà Sơn, tỉnh Thanh hóa, miền Bắc-Việt Nam. Là con thứ hai trong một gia đình 8 con. Lúc được 11 tuổi, cậu Lâm đã vào tiểu chủng viện danh tiếng Ba làng và theo học toàn bậc trung học. Vào năm 1951, cậu Lâm gia nhập đại chủng viện Hà nội, lúc đó do các cha Xuân bích người Pháp điều khiển. Vào thời điểm xảy ra hiệp định Genève 1954 phân chia Việt Nam làm hai phần và gây nên cuộc di cư vĩ đại từ Bắc vào miền Nam. Toàn bộ các chủng sinh và nhân viên giảng huấn cũng di chuyển về miền Nam. Tại Saigòn Đức Cha Bartholomeo Nguyên Sơn Lâm đã hoàn tất chương trình huấn luyện thành linh mục của mình và được thụ phong linh mục. Từ năm 1959, là những năm du học bên châu Âu, tại Paris nơi ngài đã hoàn thành chương trình tu huấn trong hội Xuân bích, và tại Roma nơi Ngài đã theo học và đạt được văn bằng trong các khoa thần học và triết học. Khi trở về Việt Nam, với bằng cử nhân thần học và tiến sĩ triết học, tuần tự ngài làm giáo sư triết tại chủng viện Vĩnh long (1964-1965) rồi giám đốc đại chủng viện Huế (1966-1975) Năm 1975, năm vận mệnh bấp bênh của miền Nam Việt Nam và cũng là năm Ngài chuyển từ địa vị làm giảng sư Chủng Viện trở thành địa vị Giám Mục. Ngày 30/1/ 1975, Ngài được chỉ định giám mục Đà lạt thay thế Đức Cha Simon Hòa Nguyễn Văn Hiền, qua đời tháng 9/1973.
Ðức Cha Nguyễn Sơn Lâm được thụ phong giám mục ngày 17/3 tại nhà thờ chánh tòa Sàigòn, rồi qua ngày hôm sau Ðức Cha đáp chuyến bay cuối cùng về Đà lạt. Khi tới tỉnh lỵ của giáo phận vào xế chiều, Ðức Cha thấy một thành phố dường như trống hoang, một phần lớn dân chúng đã bỏ chạy trước khi những lực lượng miền Bắc chiếm đóng. Những năm đầu tại Đà Lạt một thành phố cao nguyên cao 1.500 mét so với mặt biển, Ngài gặp nhiều khó khăn trong thời gian chế độ chuyển tiếp. Nhưng với hàng giáo sĩ và các giáo dân giáo phận đã làm việc nâng đỡ Ngài và Ngài đã cảm thấy cuộc đời Giám Mục được thoải mái yên tâm hơn trong những năm kế tiếp.
Đức Cha Lâm không bao giờ quên giáo phận Thanh Hóa mà Ngài đã di cư lúc còn tuổi thanh xuân 25 tuổi. Trong những chuyến viếng thăm về thăm quê hương nơi sinh trưởng đã làm Ngài xúc động mạnh. Từ năm 1990, Đức Cha Phêrô Phạm Tần qua đời, Giáo Phận trống tòa, giáo dân không chủ chăn và các linh mục không người lãnh đạo. Chính ngài, sau khi đã chọn một người kế vị tại Đàlạt, đã tự nguyện ứng cử cho giáo phận Thanh hóa. Toà Thánh chỉ định ngài làm giám mục chính toà của nhiệm sở này ngày 23 /3/1994. Ðây cũng là lần đầu tiên một vị giáo sĩ miền Nam ra nhậm chức cai quản Giáo Phận miền Bắc. Cho nên cuộc tiếp rước dành cho Ðức Cha ra nhậm chức Giám Mục Thánh Hóa vào ngày 24/6 hoàn toàn khác thường khác như mọi người dự kiến. Trên sân cỏ chỉ có thể chứa 5000 người, nhưng thật lạ thay một đoàn người mà nhiều linh mục đã ước tính con số lên tới gần 10000 người. Hàng Giám Mục miền Bắc có mặt đầy đủ kèm theo một số Giám Mục miền Nam. Vị tân Giám Mục đã bắt tay ngay vào việc mục vụ, 12 chủng sinh đã tốt nghiệp vào tháng 5 và chờ đợi vị Tân Giám Mục Thanh Hóa để được thụ phong vào ngày 24/6/1994. Cho tới khi Ðức Cha qua đời, suốt cuộc đời tại Giáo Phận Ngài vẫn chú tâm cách đặc biệt trong việc đào tạo các Linh Mục tương lai.
Đức Cha Lâm đã giữ chức chủ tịch Ủy Ban Phụng Vụ của Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam trong vòng ba nhiệm kỳ, từ năm 1986 tới năm 1995. Sau đó Ngài là tổng thư ký Hội đồng Giám Mục Việt Nam trong hai nhiệm kỳ từ năm 1995 tới năm 2001.
Trong vòng vài tuần lễ, công đồng công giáo Việt Nam đã mất đi hai vị giám mục. Sau khi Đức Cha Nguyển Van Nho Giám Mục Phó Giáo Phận Nha Trang qua đời ngày 23/5, tới phiên Đức Cha Bartholomeo Nguyễn Sơnn Lâm, đã qua đời tại Tòa Giám Mục Thánh Hóa vào đêm ngày 9/6 lúc 12 giờ 15, sau một cơn bịnh dài và kiệt sức. Ngài thọ 74 tuổi và suốt cuộc đời 46 năm linh mục trong đó 28 năm giám mục-19 năm làm việc tại Đà lạt và 9 năm làm việc tại Thanh hóa. Ngài đã giữ những nhiệm vụ quan trọng trong Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam và duy trì nhiều liên lạc với ngoại quốc.
Đức Cha Bartholomeo sinh ngày 13/8/ 1929 tại làng Tùng Chinh Ngà Sơn, tỉnh Thanh hóa, miền Bắc-Việt Nam. Là con thứ hai trong một gia đình 8 con. Lúc được 11 tuổi, cậu Lâm đã vào tiểu chủng viện danh tiếng Ba làng và theo học toàn bậc trung học. Vào năm 1951, cậu Lâm gia nhập đại chủng viện Hà nội, lúc đó do các cha Xuân bích người Pháp điều khiển. Vào thời điểm xảy ra hiệp định Genève 1954 phân chia Việt Nam làm hai phần và gây nên cuộc di cư vĩ đại từ Bắc vào miền Nam. Toàn bộ các chủng sinh và nhân viên giảng huấn cũng di chuyển về miền Nam. Tại Saigòn Đức Cha Bartholomeo Nguyên Sơn Lâm đã hoàn tất chương trình huấn luyện thành linh mục của mình và được thụ phong linh mục. Từ năm 1959, là những năm du học bên châu Âu, tại Paris nơi ngài đã hoàn thành chương trình tu huấn trong hội Xuân bích, và tại Roma nơi Ngài đã theo học và đạt được văn bằng trong các khoa thần học và triết học. Khi trở về Việt Nam, với bằng cử nhân thần học và tiến sĩ triết học, tuần tự ngài làm giáo sư triết tại chủng viện Vĩnh long (1964-1965) rồi giám đốc đại chủng viện Huế (1966-1975) Năm 1975, năm vận mệnh bấp bênh của miền Nam Việt Nam và cũng là năm Ngài chuyển từ địa vị làm giảng sư Chủng Viện trở thành địa vị Giám Mục. Ngày 30/1/ 1975, Ngài được chỉ định giám mục Đà lạt thay thế Đức Cha Simon Hòa Nguyễn Văn Hiền, qua đời tháng 9/1973.
Ðức Cha Nguyễn Sơn Lâm được thụ phong giám mục ngày 17/3 tại nhà thờ chánh tòa Sàigòn, rồi qua ngày hôm sau Ðức Cha đáp chuyến bay cuối cùng về Đà lạt. Khi tới tỉnh lỵ của giáo phận vào xế chiều, Ðức Cha thấy một thành phố dường như trống hoang, một phần lớn dân chúng đã bỏ chạy trước khi những lực lượng miền Bắc chiếm đóng. Những năm đầu tại Đà Lạt một thành phố cao nguyên cao 1.500 mét so với mặt biển, Ngài gặp nhiều khó khăn trong thời gian chế độ chuyển tiếp. Nhưng với hàng giáo sĩ và các giáo dân giáo phận đã làm việc nâng đỡ Ngài và Ngài đã cảm thấy cuộc đời Giám Mục được thoải mái yên tâm hơn trong những năm kế tiếp.
Đức Cha Lâm không bao giờ quên giáo phận Thanh Hóa mà Ngài đã di cư lúc còn tuổi thanh xuân 25 tuổi. Trong những chuyến viếng thăm về thăm quê hương nơi sinh trưởng đã làm Ngài xúc động mạnh. Từ năm 1990, Đức Cha Phêrô Phạm Tần qua đời, Giáo Phận trống tòa, giáo dân không chủ chăn và các linh mục không người lãnh đạo. Chính ngài, sau khi đã chọn một người kế vị tại Đàlạt, đã tự nguyện ứng cử cho giáo phận Thanh hóa. Toà Thánh chỉ định ngài làm giám mục chính toà của nhiệm sở này ngày 23 /3/1994. Ðây cũng là lần đầu tiên một vị giáo sĩ miền Nam ra nhậm chức cai quản Giáo Phận miền Bắc. Cho nên cuộc tiếp rước dành cho Ðức Cha ra nhậm chức Giám Mục Thánh Hóa vào ngày 24/6 hoàn toàn khác thường khác như mọi người dự kiến. Trên sân cỏ chỉ có thể chứa 5000 người, nhưng thật lạ thay một đoàn người mà nhiều linh mục đã ước tính con số lên tới gần 10000 người. Hàng Giám Mục miền Bắc có mặt đầy đủ kèm theo một số Giám Mục miền Nam. Vị tân Giám Mục đã bắt tay ngay vào việc mục vụ, 12 chủng sinh đã tốt nghiệp vào tháng 5 và chờ đợi vị Tân Giám Mục Thanh Hóa để được thụ phong vào ngày 24/6/1994. Cho tới khi Ðức Cha qua đời, suốt cuộc đời tại Giáo Phận Ngài vẫn chú tâm cách đặc biệt trong việc đào tạo các Linh Mục tương lai.
Đức Cha Lâm đã giữ chức chủ tịch Ủy Ban Phụng Vụ của Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam trong vòng ba nhiệm kỳ, từ năm 1986 tới năm 1995. Sau đó Ngài là tổng thư ký Hội đồng Giám Mục Việt Nam trong hai nhiệm kỳ từ năm 1995 tới năm 2001.