LÁ THƯ
CỦA
ĐỨC THÁNH CHA
BÊNÊĐÍCTÔ XVI
GỞI CÁC GIÁM MỤC, LINH MỤC,
NHỮNG NGƯỜI SỐNG ĐỜI THÁNH HIẾN,
VÀ ANH CHỊ EM TÍN HỮU
GIÁO HỘI CÔNG GIÁO
TẠI CỘNG HÒA NHÂN DÂN TRUNG HOA
Lời Chào
1. Các hiền huynh Giám Mục, các linh mục, những người sống đời thánh hiến và tất cả anh chị em tín hữu của Giáo Hội Công Giáo tại Trung Hoa thân mến: “Chúng tôi không ngừng tạ ơn Thiên Chúa, là Thân Phụ Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta, khi cầu nguyện cho anh em. Thật vậy, chúng tôi đã được nghe nói về lòng tin của anh em vào Đức Giêsu Kitô, và về lòng mến của anh em đối với toàn thể dân thánh; lòng tin và lòng mến đó phát xuất từ niềm trông cậy dành cho anh em trên trời, niềm trông cậy anh em đã được nghe loan báo khi lời chân lý là Tin Mừng đến với anh em…
Chúng tôi cũng không ngừng cầu nguyện và kêu xin Thiên Chúa cho anh em được am tường thánh ý Người, với tất cả sự khôn ngoan và hiểu biết mà Thần Khí ban cho. Như vậy, anh em sẽ sống được như Chúa đòi hỏi, và làm đẹp lòng Người về mọi phương diện, sẽ sinh hoa trái là mọi thứ việc lành, và mỗi ngày một hiểu biết Thiên Chúa hơn. Nhờ sức mạnh vạn năng của Thiên Chúa vinh quang, anh em sẽ nên mạnh mẽ để kiên trì chịu đựng tất cả.” (Cl 1:3-5, 9-11) .
Những lời này của Thánh Tông Đồ Phaolô thật là thích hợp để bày tỏ những tình cảm mà tôi, trong tư cách Người Kế Vị Thánh Phêrô và là Mục Tử toàn thể Hội Thánh, cảm nhận nơi anh chị em. Anh chị em biết rõ anh chị em hiện diện thế nào trong tim tôi, trong lời kinh nguyện hàng ngày của tôi, và mối quan hệ hiệp thông kết hiệp chúng ta cách thiêng liêng sâu đậm đến thế nào.
Mục đích của Lá Thư này
2. Do đó, tôi ao ước được chuyển đến tất cả anh chị em một biểu lộ tình huynh đệ gần gũi của tôi. Với niềm vui mãnh liệt, tôi nhìn nhận sự trung tín của anh chị em đối với Chúa Kitô và với Giáo Hội, một sự trung tín đã được anh chị em thể hiện “đôi khi với một giá đau khổ lớn lao” 1 vì “nhờ Đức Kitô, anh em đã được phúc chẳng những là tin vào Người, mà còn được chịu đau khổ vì Người” (Pl 1:29) . Dẫu sao, nhiều khía cạnh quan trọng trong đời sống Giáo Hội tại đất nước anh chị em đang gây ra âu lo.
Không dám nhận là đương đầu với mọi chi tiết trong những vấn nạn phức tạp anh chị em hằng tỏ tường, tôi muốn qua lá thư này đưa ra một vài chỉ dẫn liên quan đến đời sống Giáo Hội và nghĩa vụ truyền giáo tại Trung Hoa, ngõ hầu giúp anh chị em khám phá điều Chúa và Thầy Giêsu Kitô, Đấng là “chìa khóa, là trung tâm và là cùng đích của toàn thể lịch sử nhân loại”,2 mong muốn nơi anh chị em.
PHẦN MỘT
TÌNH HÌNH CỦA GIÁO HỘI
NHỮNG KHÍA CẠNH THẦN HỌC
Toàn cầu hóa, hiện đại hóa và chủ nghĩa vô thần
3. Khi tôi hướng sự chú ý đến Dân Tộc của anh chị em - một dân tộc nổi bật giữa các dân tộc khác tại Á Châu vì vẻ huy hoàng của nền văn minh cổ đại, với tất cả những kinh nghiệm về sự thông thái, triết lý, nghệ thuật và khoa học - tôi hài lòng ghi nhận cách thế, đặc biệt là trong những thời gian gần đây, dân tộc anh chị em đã bước những bước quyết định trong việc đạt đến những mục tiêu đáng kể về phát triển kinh tế xã hội, lôi cuốn sự chú ý của toàn thế giới.
Như vị tiền nhiệm đáng kính của tôi là Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã từng nói: “Về phần mình Giáo Hội Công Giáo trong niềm kính trọng sự đột phá đầy ấn tượng và nhìn xa này, và với sự cẩn trọng, đưa ra đóng góp về phần mình cho sự thăng tiến và bảo vệ con người, cho các giá trị nhân bản, tu đức và ơn gọi siêu nhiên. Giáo Hội trong tim mình có nhiều giá trị và mục tiêu cũng có tầm quan trọng đối với nước Trung Hoa hiện đại: tình liên đới, hòa bình, công lý xã hội, sự quản lý khôn ngoan hiện tượng toàn cầu hóa”. 3
Áp lực đạt cho bằng được sự phát triển kinh tế xã hội mong ước và cần thiết cũng như sự kiếm tìm hiện đại hóa luôn đi kèm với hai hiện tượng khác biệt và tương phản, cả hai hiện tượng này dẫu sao cũng nên được đánh giá với sự thận trọng tương đương và với một tinh thần tông đồ tích cực. Một mặt, đặc biệt nơi những người trẻ, ta có thể thấy một sự gia tăng mối quan tâm đến chiều kích thiêng liêng và siêu nhiên của con người, với hệ quả là sự quan tâm đến tôn giáo, đặc biệt là Kitô Giáo. Một mặt khác, cũng có những dấu chỉ, ngay cả tại Trung Hoa, của khuynh hướng nghiêng về chủ nghĩa vật chất và vô thần, đang lan tràn từ các thành phố lớn lan tỏa ra cả nước. 4
Trong bối cảnh này, một bối cảnh anh chị em được mời gọi để sống và hoạt động, tôi muốn nhắc nhở anh chị em về điều mà Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II đã nhấn mạnh rất mạnh mẽ: công cuộc tân phúc âm hóa đòi hỏi việc công bố Tin Mừng 5 cho con người hiện đại, với một nhận thức nhạy bén rằng nếu như trong thiên niên kỷ đầu tiên của Kitô Giáo Thánh Giá đã được cắm trên Âu Châu; và trong thiên niên kỷ thứ hai, Thánh Giá tiếp tục được cắm trên Mỹ Châu và Phi Châu; thì trong thiên niên kỷ thứ ba này, một mùa bội thu đức tin sẽ nở rộ trong đại lục Á Châu bao la và sinh động.6
‘Duc in altum’ (Lk 5:4) . (Hãy Ra Khơi). Những lời này tiếp tục vang lên với chúng ta hôm nay, và mời gọi chúng ta nhớ đến quá khứ với lòng biết ơn, sống hiện tại với lòng nhiệt thành và hướng nhìn về tương lai với niềm cậy trông: ‘Chúa Giêsu Kitô là một hôm qua, hôm nay và mãi mãi’ (Dt 13:8) . 7 Tại Trung Hoa cũng vậy, Giáo Hội được mời gọi là một nhân chứng cho Chúa Kitô, hướng nhìn về tương lai với hy vọng và – trong khi công bố Tin Mừng – đương đầu với những thách đố mới mà người Trung Hoa phải đối diện.
Lời Chúa lần nữa giúp chúng ta khám phá ý nghĩa huyền nhiệm và sâu xa về con đường của Giáo Hội trong thế giới. Thật vậy, “chủ thể của một trong những thị kiến quan trọng trong Sách Khải Huyền là Chiên Con trong hành động mở cuốn sách được đóng bẩy ấn niêm phong mà trước đó không ai mở được. Thánh Gioan đã cho thấy là ngài rơi lệ vì không ai xứng đáng mở được hay đọc được cuốn sách ấy (x Kh 5:4) . Lịch sử vẫn y nguyên không giải mả được, không thể hiểu được. Không ai đọc được nó. Có lẽ, Thánh Gioan đã rơi lệ trước mầu nhiệm của một lịch sử quá u minh thể hiện nơi sự thất vọng của các Giáo Hội tại Á Châu trước sự yên lặng của Thiên Chúa khi phải đối diện với những bách hại xảy ra cho họ. Đó là một sự thất vọng có thể phản ánh rõ ràng nỗi tuyệt vọng của chúng ta trước những khó khăn nghiệm trọng, trước những hiểu lầm và sự thù địch mà Giáo Hội phải gánh chịu trong nhiều miền khác nhau trên thế giới. Đó là những thử thách mà Giáo Hội không đáng phải gánh chịu, cũng như Chúa Giêsu không đáng bị hành hạ. Tuy nhiên, chúng thể hiện cả sự tàn ác của con người, khi nó từ bỏ chính mình để chiều theo sự dữ; cũng như trật tự siêu việt của các biến cố nơi Thiên Chúa”.8
Ngày nay, cũng như trong quá khứ, công bố Tin Mừng nghĩa là rao giảng và làm chứng cho Chúa Giêsu Kitô, chịu đóng đinh và sống lại, một Nhân Loại mới, Đấng chiến thắng tội lỗi và sự chết. Ngài khiến cho nhân loại có thể tiến vào một chiều kích mới, nơi đó lòng thương xót và tình yêu khi được thể hiện ngay cả với những kẻ thù có thể làm chứng cho vinh quang của Thánh Giá trên tất cả những yếu hèn và sự bất hạnh của nhân loại. Tại quốc gia của anh chị em, việc công bố Chúa Kitô chịu đóng đinh, và đã sống lại sẽ có thể đạt đến mức độ, trong đó, với lòng trung tín với Tin Mừng, và trong niềm hiệp thông với Đấng Kế Vị Thánh Phêrô và với Giáo Hội Hoàn Vũ, anh chị em có thể thực hành những dấu chỉ của yêu thương và hiệp nhất “Như Thầy đã yêu thương anh em, anh em hãy yêu thương nhau. Mọi người sẽ nhận biết anh em là môn đệ của Thầy ở điểm này: là anh em có lòng yêu thương nhau…để tất cả nên một, như Cha ở trong con và con ở trong Cha để họ cũng ở trong chúng ta. Như vậy, thế gian sẽ tin rằng Cha đã sai con.” (Ga 13:34-35; 17:21)
Sẵn sàng tham dự trong cuộc đối thoại tương kính và xây dựng
4. Trong tư cách Mục Tử toàn thể Hội Thánh, tôi muốn thể hiện lòng biết ơn chân thành với Thiên Chúa vì chứng tá được cảm nhận sâu xa về lòng trung tín do cộng đoàn Công Giáo tại Trung Hoa đưa ra trong những tình huống thật khó khăn. Đồng thời, tôi cảm nhận được nhu cầu cấp bách, như nghĩa vụ sâu xa và đòi buộc và như một thể hiện của tình phụ tử, cần xác nhận đức tin của người Công Giáo Trung Hoa và trợ giúp sự hiệp nhất trong họ bằng những phương thế thích hợp với Giáo Hội.
Tôi cũng đang theo dõi với sự quan tâm đặc biệt trước những biến cố của toàn thể Dân Tộc Trung Hoa, những người mà tôi luôn dành một sự ngưỡng mộ chân thành và những tình cảm thân hữu, đến mức tôi bày tỏ hy vọng rằng “các hình thức cụ thể về thông tin và hợp tác giữa Tòa Thánh và Cộng Hòa Nhân Dân Trung Hoa sớm được thiết lập. Tình hữu nghị được nuôi dưỡng bởi những liên lạc, bởi việc chia sẻ niềm vui và nỗi buồn trong những trạng huống khác nhau, bởi tình liên đới và sự trợ giúp lẫn nhau”. 9 Và khi theo đuổi dòng lý luận này, vị tiền nhiệm đáng kính của tôi đã thêm vào: “Không có gì bí mật khi Tòa Thánh, nhân danh toàn thể Giáo Hội Công Giáo và tôi, vì lợi ích của toàn thể nhân loại, bày tỏ hy vọng có thể khai mở các hình thức đối thoại với các nhà cầm quyền của nước Cộng Hòa Nhân Dân Trung Hoa. Một khi những hiểu lầm trong quá khứ được vượt qua, một cuộc đối thoại như thế sẽ khiến cho chúng ta có thể hoạt động chung vì lợi ích của Dân Tộc Trung Hoa và vì hòa bình của thế giới” 10
Tôi nhận thức rằng sự bình thường hóa quan hệ với Cộng Hòa Nhân Dân Trung Hoa đòi hỏi thời gian và thiện chí của cả hai bên. Về phần mình, Tòa Thánh luôn sẵn sàng thương thảo để những khó khăn hiện nay có thể được vượt qua.
Tình trạng hiểu lầm và thiếu thông cảm hiện nay thật nặng nề, không mang lại lợi ích cho ai, cả nhà cầm quyền Trung Hoa cũng như cho Giáo Hội Công Giáo tại Trung Hoa. Như Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã khẳng định, khi nhắc lại những gì cha Matteo Ricci viết từ Bắc Kinh, 11 “cũng thế ngày nay Giáo Hội Công Giáo không tìm kiếm đặc quyền gì từ Trung Hoa và các nhà lãnh đạo của quốc gia này, nhưng chỉ tìm kiếm việc tái lập đối thoại, ngõ hầu xây dựng một quan hệ dựa trên sự tương kính và sự hiểu biết sâu xa hơn”. 12 Trung Hoa có thể tin rằng Giáo Hội Công Giáo thành tâm muốn trao ra một lần nữa sự phục vụ khiêm nhường và vô vị lợi trong những lãnh vực Giáo Hội có khả năng, vì lợi ích của người Công Giáo Trung Hoa và lợi ích của tất cả cư dân trên đất nước này.
Liên quan đến những quan hệ giữa cộng đồng chính trị và Giáo Hội tại Trung Hoa, cần nhắc lại giáo huấn minh bạch của Công Đồng Vatican II, theo đó, “Giáo Hội theo vai trò và khả năng của mình không thể bị đồng hóa với một cộng đồng chính trị cũng không thể bị ràng buộc vào một hệ thống chính trị nào. Giáo Hội là chỉ dấu và là người bảo vệ cho chiều kích siêu nhiên của nhân loại”. Và Công Đồng nêu tiếp rằng: “Cộng đồng chính trị và Giáo Hội là tách biệt và độc lập với nhau trong lãnh vực của mình. Cả hai phục vụ cho ơn gọi của cá nhân và xã hội của cùng những cá nhân, mặc dù dưới những danh nghĩa khác nhau. Sự phục vụ của họ sẽ hữu hiệu hơn nếu cả hai cơ chế phát triển tốt hơn sự hợp tác với nhau tùy theo những hoàn cảnh về không gian và thời gian” 13
Thành ra, Giáo Hội Công Giáo tại Trung Hoa cũng không có sứ mệnh thay đổi cấu trúc hay sự quản trị của Nhà Nước; trái lại, sứ mạng của Giáo Hội là công bố cho những người nam nữ về Chúa Kitô, như là Đấng Cứu Độ thế gian, trong khi đặt cơ sở của chính mình – khi thi hành các hoạt động tông đồ thích hợp – trên quyền năng của Thiên Chúa. Như tôi đã đề cập trong thông điệp Thiên Chúa là Tình Yêu của mình, “Giáo Hội không thể và không được gánh lấy cho mình cuộc chiến chính trị để đem lại một xã hội công bằng nhất. Giáo Hội không thể và không phải thay thế chính quyền. Tuy nhiên đồng thời Giáo Hội không thể và không phải ở bên lề trong cuộc đấu tranh cho công bằng. Giáo Hội cần đóng vai trò của mình qua việc biện luận thuần lý và phải thức tỉnh năng lực thiêng liêng mà nếu thiếu, công bằng vốn luôn đòi hỏi sự hy sinh, sẽ không thắng thế và tăng trưởng. Một xã hội công bằng phải là thành quả của chính trị, chứ không phải của Giáo Hội. Tuy nhiên cổ võ cho công bằng qua những nỗ lực nhằm đem lại sự cởi mở của tâm trí và ước muốn theo những đòi hỏi của ích chung, là điều gì can hệ đến Giáo Hội cách sâu xa.” 14
Trước ánh sáng của những nguyên tắc không thể đảo ngược này, giải pháp cho những vấn đề đang tồn tại không thể được theo đuổi qua sự đối đầu kéo dài với các nhà cầm quyền dân sự hợp hiến; nhưng đồng thời việc tùng phục những nhà cầm quyền này là không thể chấp nhận được khi nó can thiệp vô lý vào những vấn đề liên quan đến đức tin và kỷ luật của Giáo Hội. Các nhà chức trách dân sự cần nhận thức rõ ràng rằng Giáo Hội mời gọi các tín hữu của mình trở nên những công dân tốt, tôn trọng và đóng góp tích cực cho thiện ích chung của đất nước; nhưng cũng minh bạch như thế là Giáo Hội đòi hỏi Nhà Nước phải bảo đảm cho những công dân Công Giáo này việc thực hành đầy đủ niềm tin của họ, với sự tôn trọng quyền tự do tôn giáo chân chính.
Sự hiệp thông giữa các Giáo Hội địa phương trong Giáo Hội Hoàn Vũ
5. Giáo Hội Công Giáo tại Trung Hoa yêu dấu, anh chị em là một đàn chiên nhỏ hiện diện và năng động trong một Dân Tộc bao la đang lữ hành theo dòng lịch sử. Những lời khuấy động và khích lệ này của Chúa Giêsu dành cho anh chị em: “Hỡi đoàn chiên nhỏ bé, đừng sợ, vì Cha anh em đã vui lòng ban Nước của Người cho anh em” (Lc 12:32) “Anh em là muối đất.. anh em là ánh sáng thế gian”: do đó “ánh sáng của anh em phải chiếu giãi trước mặt thiên hạ, để họ thấy những công việc tốt đẹp anh em làm, mà tôn vinh Cha của anh em, Đấng ngự trên trời.” (Mt 5:13, 14, 16).
Trong Giáo Hội Công Giáo tại Trung Hoa, Giáo Hội Hoàn Vũ hiện diện, Giáo Hội của Chúa Kitô, mà trong kinh Tin Kính chúng ta tuyên xưng là duy nhất, thánh thiện, công giáo và tông truyền, nghĩa là, cộng đoàn phổ quát các môn đệ của Chúa.
Như anh chị em biết, sự hiệp thông sâu xa, nối kết các Giáo Hội địa phương tại Trung Hoa, cũng như đặt các Giáo Hội này trong tình hiệp thông mật thiết với tất cả các Giáo Hội khác trên thế giới, có nguồn gốc không chỉ nơi một đức tin chung và một Phép Rửa chung, nhưng trên hết là nơi bí tích Thánh Thể và nơi hàng giáo phẩm.15 Cũng thế, sự hiệp thông trong hàng Giám Mục - trong đó, “vị Giám Mục Rôma, như người Kế Vị Thánh Phêrô, là nguồn mạch và nền tảng vĩnh hằng và hữu hình” 16 - được lưu truyền từ thế kỷ này sang thế kỷ khác qua việc kế tục tông truyền và là nền tảng cho sự tương đồng giữa Giáo Hội trong mọi thời đại với Giáo Hội đã được Chúa Kitô xây dựng trên Phêrô và các thánh Tông Đồ khác. 17
Giáo lý Công Giáo dạy rằng Đức Giám Mục là nguồn mạch và là cơ sở hữu hình cho sự hiệp thông trong một Giáo Hội nhất định được trao phó cho tác vụ mục vụ của ngài. 18Nhưng trong mỗi Giáo Hội địa phương như thế, để Giáo Hội có thể hoàn toàn là một Giáo Hội, cần có sự hiện diện của một thẩm quyền tối cao của Hội Thánh, nghĩa là, Giám Mục Đoàn cùng với vị Thủ Lĩnh, là Giám Mục Rôma, và không bao giờ tách biệt khỏi ngài. Thành ra, sứ vụ Đấng Kế Vị Thánh Phêrô về bản chất thuộc về mỗi một Giáo Hội cụ thể “từ bên trong”. 19 Hơn thế nữa, sự hiệp thông của tất cả các Giáo Hội địa phương trong một Giáo Hội Công Giáo duy nhất, và qua đó là sự hiệp thông trong hàng giáo phẩm giữa tất cả các Giám Mục, những người kế vị các Thánh Tông Đồ, với Đấng Kế Vị Thánh Phêrô, là một bảo đảm cho sự hiệp nhất trong đức tin và đời sống của tất cả người Công Giáo. Do đó, thật là cần thiết, cho sự hiệp nhất trong các quốc gia riêng lẻ, là mỗi Giám Mục phải hiệp thông với các Giám Mục khác, và tất cả phải hiệp thông cách hữu hình và cụ thể với Đức Giáo Hoàng.
Không ai trong Giáo Hội là khách ngoại kiều, nhưng tất cả là công dân của cùng một Dân Tộc, là thành viên của cùng một Nhiệm Thể Chúa Kitô. Sự gắn bó hiệp thông bí tích là Thánh Thể, được bảo đảm bởi sứ vụ của các Giám Mục và các linh mục. 20
Toàn thể Giáo Hội tại Trung Hoa được mời gọi để sống và thể hiện sự hiệp nhất này trong một linh đạo hiệp thông phong phú hơn, sao cho ngay cả trong những tình huống cụ thể và phức tạp mà cộng đoàn Công Giáo phải đương đầu, cộng đoàn vẫn có thể tăng trưởng trong sự hiệp thông phẩm trật hài hòa. Thành thử, các Mục Tử và anh chị em tín hữu được mời gọi để bênh vực và bảo vệ những gì thuộc về tín lý và truyền thống của Giáo Hội.
Những căng thẳng và chia rẽ bên trong Giáo Hội: tha thứ và hoà giải
6. Khi đề cập với toàn thể Giáo Hội trong Tông Thư Khởi Đầu Ngàn Năm Mới, vị tiền nhiệm đáng kính của tôi là Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II, đã khẳng định rằng “một lãnh vực quan trọng cần có sự dấn thân và hoạch định về phiá Giáo Hội Hoàn Vũ và các Giáo Hội địa phương [là] lãnh vực hiệp thông (koinonia ) , trong đó chứa đựng và mạc khải nét tinh tuý của mầu nhiệm Giáo Hội. Tình hiệp thông là hoa trái và là sự thể hiện của tình yêu nảy sinh từ trái tim Cha Hằng Hữu và được tuôn đổ trên chúng ta qua Thánh Thần mà Chúa Giêsu ban cho chúng ta (x. Rm 5:5) , để biến chúng ta tất cả nên ‘một con tim và một linh hồn (Cv 4:32) . Chính là khi xây dựng mối hiệp thông yêu thương này mà Giáo Hội xuất hiện như một ‘bí tích’, ‘như một dấu chỉ và khí cụ của sự kết hiệp thân mật với Thiên Chúa và với nhân loại’. Những Lời của Chúa về điểm này chỉ ra chính xác cho chúng ta tầm quan trọng của lãnh vực này. Trong cuộc lữ hành trần thế, có nhiều điều là quan trọng với Giáo Hội, không chỉ trong thế kỷ này; nhưng không có lòng bác ái (agape) tất cả đều ra vô ích. Lần nữa, Thánh Tông Đồ Phaolô, người trong bài ca yêu thương nhắc nhở chúng ta: giả như chúng ta được ơn nói tiên tri, hay có được tất cả đức tin đến ‘chuyển núi dời non’, mà không có đức mến, thì chúng ta ‘cũng chẳng đi đến đâu’ (x 1 Cr 13:2) . Tình yêu thực sự là ‘con tim’ của Giáo Hội”. 21
Những vấn đề này, liên quan đến bản chất của Giáo Hội Hoàn Vũ, có một ý nghĩa quan trọng cho Giáo Hội tại Trung Hoa. Thật vậy, anh chị em biết rõ những vấn đề mà Giáo Hội đang tìm cách vượt qua – bên trong nội bộ mình và trong mối quan hệ giữa Giáo Hội và xã hội dân sự Trung Hoa - những căng thẳng, chia rẽ và những lời qua tiếng lại.
Về điểm này, năm ngoái, khi đề cập đến Giáo Hội sơ khai, tôi đã có dịp nhắc lại rằng “từ lúc bắt đầu cộng đoàn các môn đệ không chỉ biết đến niềm vui của Thánh Thần, ân sủng của sự thật và yêu thương, nhưng cũng phải trải qua những thử thách trên hết được hình thành từ những bất đồng liên quan đến các chân lý đức tin, với hậu quả là những vết thương cho sự hiệp nhất. Nếu tình yêu đã hiện hữu từ thuở ban đầu và sẽ tiếp tục tồn tại cho đến ngày sau hết (x Ga 1:1) thì cũng thế, ngay từ đầu, bất hạnh thay chia rẽ cũng đã nảy sinh. Chúng ta không nên ngạc nhiên là nó tồn tại đến bây giờ … Vì thế, trong những biến cố của thế giới này, bên cạnh tình yêu thương và huynh đệ, còn có những yếu đuối của Giáo Hội với nguy cơ đánh mất đức tin. Thành ra, nghĩa vụ đặc biệt của những ai tin nơi Giáo Hội của yêu thương và muốn sống trong Giáo Hội, là phải nhận ra cả nguy hiểm này” 22
Lịch sử của Giáo Hội chỉ ra cho chúng ta thấy rằng sự hiệp thông thực sự không được thể hiện mà không có những nỗ lực hòa giải cam go.23 Thật thế, việc thanh tẩy ký ức, tha thứ cho những người làm sai, quên đi những bất công phải gánh chịu và phục hồi yêu thương mang lại bình an cho những tâm hồn tan nát, tất cả được hoàn thành nhân danh Chúa Giêsu chịu đóng đinh và sống lại, có thể đòi hỏi phải vượt qua được những lập trường hay quan điểm cá nhân, nảy sinh từ những kinh nghiệm đau thương hay khó khăn. Đây là những bước cấp thiết cần phải được thực hiện nếu muốn cho những gắn bó hiệp thông giữa các tín hữu và các Mục Tử của Giáo Hội tại Trung Hoa tăng trưởng và trở nên hữu hình.
Vì lý do này, vị tiền nhiệm đáng kính của tôi trong nhiều dịp khác nhau đã đề cập với anh chị em một lời mời gọi khẩn thiết hãy tha thứ và hòa giải. Tôi muốn nhắc lại một đoạn trong thông điệp mà ngài đã gởi cho anh chị em khi gần đến Năm Thánh 2000: “Trong cuộc chuẩn bị cho Đại Năm Thánh, xin anh chị em nhớ rằng theo truyền thống Thánh Kinh, thời điểm này luôn gắn liền với nghĩa vụ tha nợ cho kẻ khác, đền bù những bất công, và hòa giải với tha nhân. Anh chị em cũng đã nghe công bố ‘niềm vui lớn lao dành cho mọi dân nước’ là tình yêu và lòng thương xót của Chúa Cha, và Ơn Cứu Độ được thành toàn nơi Chúa Kitô. Khi chính anh chị em sẵn sàng đón nhận lời công bố vui mừng này, anh chị em sẽ có thể truyền đạt lại, qua cuộc sống của mình, cho những người nam nữ chung quanh. Ao ước của tôi là anh chị em sẽ đáp trả lời thúc giục nội tâm bởi Thánh Thần để tha thứ cho kẻ khác bất kể điều gì cần phải thứ tha, bằng cách thân cận với nhau, chấp nhận nhau và xóa tan những rào cản, ngõ hầu vượt qua mọi nguyên cớ gây chia rẽ. Anh chị em chớ quên lời Chúa Giêsu trong Bữa Tiệc Ly: ‘Qua dấu này mà thiên hạ nhận ra anh em là môn đệ của Thầy: anh em hãy thương yêu nhau’ (Ga 13:35) Tôi vui mừng khi biết rằng anh chị em có ý chuẩn bị món quà quý giá trong dịp Đại Năm Thánh này là anh chị em hiệp nhất với nhau và hiệp nhất với Đấng Kế Vị Thánh Phêrô. Ý định này chỉ có thể là thành quả của Thánh Thần, Đấng dẫn dắt Giáo Hội trên những nẽo đường cam go của hòa giải và hiệp nhất”.24
Tất cả chúng ta nhận thức rằng lộ trình này không thể hoàn thành một sớm một chiều, nhưng anh chị em có thể tin tưởng rằng toàn thể Giáo Hội sẽ dâng lên lời cầu liên lỉ cho mục đích này.
Hơn thế nữa, anh chị em hãy nhớ rằng con đường hòa giải của anh chị em được nâng đỡ bởi những gương sáng và lời cầu nguyện của đông đảo các “chứng nhân đức tin”, những người đã đau khổ và đã thứ tha, đang dâng hiến cuộc đời mình cho tương lai của Giáo Hội tại Trung Hoa. Chính sự hiện diện này của họ tiêu biểu cho một ơn phúc trường tồn dành cho anh chị em trước Thiên Chúa Cha, và ký ức về họ không ngừng nảy sinh hoa trái dư dật.
Các cộng đoàn Giáo Hội và các cơ quan Nhà Nước: các mối quan hệ phải được sống trong sự thật và trong tình bác ái.
7. Một sự phân tích thận trọng tình huống đau thương của những phân hóa trầm trọng nêu trên (xem số 6), liên quan đến các tín hữu và các vị Mục Tử của họ, cho thấy rõ là trong số các nguyên nhân đa dạng, các cơ cấu được áp đặt như là các nhân tố chính quyết định đời sống người Công Giáo đã đóng một vai trò đáng kể. Thực chất là mãi đến ngày nay, việc có được các cơ cấu này nhìn nhận hay không vẫn còn là một tiêu chuẩn để ban cấp tư cách pháp nhân cho một cộng đoàn, một cá nhân, một nơi phụng tự, và qua đó được kể là “chính thức”. Tất cả điều này đã gây ra chia rẽ trong hàng giáo sĩ và trong hàng ngũ giáo dân. Đó là một tình trạng phụ thuộc chủ yếu vào các yếu tố bên ngoài Giáo Hội, nhưng đã và đang điều kiện hóa cách nghiêm trọng sự phát triển của Giáo Hội, cũng như tạo ra những ngờ vực, những lời tố cáo và trả đũa lẫn nhau, và nó tiếp tục là một điểm yếu đáng quan ngại của Giáo Hội.
Liên quan đến vấn đề tế nhị trong các quan hệ cần phải duy trì với các cơ quan Nhà Nước, một soi sáng cụ thể có thể tìm thấy trong lời mời gọi của Công Đồng Vatican II là noi theo huấn lệnh và phương thức hành động (modus operandi) của Chúa Giêsu Kitô. Thật vậy, Ngài “không mong trở thành một Đấng Mêsia chính trị cai quản bằng sức mạnh 25 nhưng muốn xưng mình là Con Người, Đấng đã đến để phục vụ và ‘để trao ban mạng sống mình làm giá cứu chuộc cho muôn người’ (Mc 10:45). Ngài đã tỏ mình ra như là một Tôi Tớ tuyệt hảo của Thiên Chúa, 26 Đấng ‘không bẻ gẫy cây sậy dập nát, hay thổi tắt tim đèn leo lét’ (Mt 12:20) . Ngài nhìn nhận thẩm quyền dân sự và quyền bính của nó khi Ngài bảo phải trả lại những gì thuộc về Xê da, nhưng Ngài cũng đưa ra một lời cảnh cáo rõ ràng rằng quyền bính còn cao trọng hơn thế nữa của Thiên Chúa phải được tôn trọng: ‘Hãy trả cho Xê da những gì thuộc về Xê da, và trả cho Thiên Chúa những gì thuộc về Thiên Chúa (Mt 22:21) . Sau cùng, Ngài đã đưa mạc khải về mình đến độ viên mãn khi hoàn thành công cuộc cứu chuộc trên Thánh Giá, và qua đó đạt đến ơn cứu độ và sự tự do thật sự cho toàn thể nhân loại. Ngài mang chứng tá sự thật 27 nhưng từ chối việc sử dụng bạo lực hầu áp đặt sự thật này lên những ai chống đối lại. Vương Quốc của Ngài không được thiết lập bằng bạo lực, 28 nhưng bằng việc làm chứng và lắng nghe sự thật, và Vương Quốc đó lớn mạnh bởi tình yêu qua đó Chúa Kitô khi bị treo trên Thánh Giá, đã kéo tất cả mọi người lại với Người (Ga 12:32)”. 29
Sự thật và tình bác ái là hai cột trụ nâng đỡ đời sống của cộng đoàn Kitô Giáo. Vì thế tôi đã nhận định rằng “Giáo Hội của yêu thương cũng là Giáo Hội của sự thật, được hiểu chủ yếu như là sự trung tín với Tin Mừng mà Chúa Giêsu đã ủy thác cho các môn đệ của Ngài … Tuy nhiên, nếu muốn gia đình con cái Chúa được sống trong hiệp nhất và bình an, thì điều cần thiết là phải có một ai đó gìn giữ gia đình này trong sự thật và hướng dẫn nó trong khôn ngoan và với thẩm quyền phân định: đây chính là điều cần đến sứ vụ của các Thánh Tông Đồ. Từ đó, chúng ta đi đến một điểm quan trọng, đó là Giáo Hội hoàn toàn bởi Thần Khí, nhưng lại có một cấu trúc, là sự kế thừa tông truyền, với trách nhiệm bảo đảm rằng Giáo Hội tồn tại trong sự thật, được mạc khải bởi Chúa Kitô, Đấng mà từ đó khả năng yêu thương cũng được bắt nguồn… Vì thế, các Thánh Tông Đồ và những vị kế thừa các ngài, vừa là những người canh giữ, những chứng nhân thẩm quyền của kho tàng đức tin được trao phó cho Giáo Hội, vừa là những thừa tác viên của tình bác ái. Đây chính là hai khía cạnh đi đôi với nhau … Sự thật và tình yêu thương là hai mặt của cùng một hồng ân đến từ Thiên Chúa, và nhờ sứ vụ tông đồ, hồng ân này được bảo vệ trong Giáo Hội và được lưu truyền cho chúng ta, cho thời đại của chúng ta!” 30
Chính vì thế, Công Đồng Vatican II nhấn mạnh rằng “những ai suy nghĩ và hành động khác biệt với chúng ta trong các vấn đề xã hội, chính trị và tôn giáo cũng có quyền đòi hỏi nơi chúng ta sự tôn trọng và tình bác ái. Thực tế, càng bặt thiệp và yêu thương, chúng ta càng hiểu sâu cách thế suy tư của họ, và càng dễ dàng bước vào cuộc đối thoại với họ.” Thế nhưng, Công Đồng Vatican II cũng đồng thời nhắc chúng ta rằng “tình yêu và sự bặt thiệp kiểu này, dĩ nhiên, không được làm chúng ta thờ ơ với chân lý và sự thiện”. 31
So với “chương trình nguyên thủy của Chúa Giêsu”, 32 rõ ràng rằng đòi hỏi của một số cơ cấu, được Nhà Nước hỗ trợ và hoàn toàn xa lạ với cấu trúc của Giáo Hội, muốn đặt mình trên các Giám Mục để lèo lái đời sống của cộng đoàn Giáo Hội, là không phù hợp với tín lý Công Giáo, theo đó, Giáo Hội là “tông truyền” như Công Đồng Vatican II đã nhấn mạnh. Giáo Hội là tông truyền “ngay từ nguồn gốc của mình bởi vì Giáo Hội được xây dựng trên ‘nền tảng của các Thánh Tông Đồ’ (Ep 2:20). Giáo Hội là tông truyền trong một giáo huấn giống y như giáo huấn của các Thánh Tông Đồ. Giáo Hội là tông truyền vì cấu trúc của Giáo Hội đến nay vẫn giống như cấu trúc đã được dạy bảo, được thánh hóa và được hướng dẫn cho đến khi Chúa lại đến bởi các Thánh Tông Đồ, thông qua những người thừa kế của các vị là các Giám Mục trong tình hiệp thông với Đấng Kế Vị Thánh Phêrô”.33 Thành thử, trong mỗi Giáo Hội địa phương, “chính là nhân danh Chúa mà vị Giám Mục giáo phận [và chỉ có ngài] mới có quyền dẫn dắt đàn chiên được ủy thác cho mình, và ngài thực thi điều đó như người Mục Tử chính đáng, bản quyền và trực tiếp”34; hơn nữa ở cấp quốc gia, chỉ có Hội Đồng Giám Mục hợp luật mới có thể ban hành những hướng dẫn mục vụ có giá trị cho toàn thể cộng đoàn Công Giáo ở nước sở tại. 35
Cũng thế, mục đích đã được tuyên bố của các cơ cấu đề cập trên đây là nhằm thực hiện “những nguyên tắc của độc lập và tự chủ, tự quản và quản lý dân chủ Giáo Hội” 36 là không phù hợp với tín lý Công Giáo, như ngay từ thời Kinh Tin Kính xa xưa đã tuyên xưng Giáo Hội là “duy nhất, thánh thiện, công giáo và tông truyền.”
Trong ánh sáng của những nguyên tắc được đề ra ở đây, các Mục Tử và anh chị em tín hữu cần nhớ lại rằng việc rao giảng Phúc Âm, giảng dạy giáo lý và hoạt động từ thiện, việc phụng tự, cũng như tất cả các quyết định mục vụ khác, thuộc về thẩm quyền duy nhất của các Giám Mục cùng với các linh mục trong chuỗi liên tục của đức tin được truyền lại từ các Thánh Tông Đồ trong Thánh Kinh và Thánh Truyền, và do đó, không thể nào có thể bị chi phối từ bên ngoài.
Trong hoàn cảnh khó khăn này, không ít thành viên trong cộng đoàn Công Giáo đang thắc mắc là liệu việc được chính quyền dân sự nhìn nhận - để có thể hoạt động công khai – có phương hại cách nào đó đến tình hiệp thông với Giáo Hội Hoàn Vũ hay không. Tôi ý thức đầy đủ rằng vấn nạn này gây ra bất an đau đớn trong con tim các Mục Tử và anh chị em giáo dân. Về điểm này, trước tiên, tôi muốn khẳng định rằng việc kiên quyết và can đảm gìn giữ kho tàng đức tin, sự hiệp thông bí tích và phẩm trật tự bản chất của nó không đối nghịch với việc đối thoại với các cơ quan thẩm quyền về những khía cạnh thuộc lãnh vực dân sự trong đời sống của cộng đoàn. Việc chấp nhận sự công nhận của chính quyền dân sự không gây ra khó khăn cụ thể nào miễn là điều đó không gắn với việc phải phủ nhận những nguyên tắc không thể đảo ngược được của đức tin hay tình hiệp thông Giáo Hội. Tuy nhiên, cũng có không ít trường hợp cụ thể, thực ra là trong hầu hết các trường hợp, trong tiến trình công nhận, sự can thiệp của các cơ cấu nhất định đã buộc những người liên quan phải chấp nhận một thái độ, phải làm những cử chỉ và phải cam kết những điều đi ngược lại tiếng nói lương tâm Công Giáo của họ. Do đó, tôi hiểu rằng trong những điều kiện và hoàn cảnh đa dạng như vậy, thật khó có thể xác định đâu là lựa chọn đúng đắn. Vì thế, Tòa Thánh sau khi minh định lại các nguyên tắc, sẽ dành quyền quyết định cho cá nhân vị Giám Mục, là người sau khi tham khảo linh mục đoàn, có thể hiểu rõ hơn về hoàn cảnh địa phương, sẽ cân nhắc mọi khả năng chọn lựa cụ thể, và đánh giá các hệ quả có thể xảy ra đối với nội bộ của cộng đoàn giáo phận. Có thể xảy ra là quyết định chung cuộc không nhận được sự đồng thuận của tất cả các linh mục và giáo dân. Tuy nhiên, tôi bày tỏ niềm hy vọng rằng quyết định đó sẽ được chấp nhận, dù là đau đớn; và hy vọng rằng sự hiệp nhất của cộng đoàn giáo phận với vị Mục Tử của mình sẽ được duy trì.
Cuối cùng, thật là tốt đẹp nếu như các Giám Mục và các linh mục, với tấm lòng mục tử đích thực, biết đảm nhận lấy mọi bước có thể để tránh gây ra những tình huống tai tiếng, đánh mất đi các cơ hội hình thành lương tâm của giáo dân, đặc biệt là nơi những người yếu đuối nhất: tất cả những điều này cần được thể hiện trong tình hiệp thông và hiểu biết huynh đệ, tránh việc xét đoán và tố cáo lẫn nhau. Cũng trong trường hợp này, cần phải nhớ, đặc biệt là trong hoàn cảnh không có tự do, để có thể đánh giá được tính chất luân lý của một hành vi, thì điều cần thiết là phải dành sự chú ý đặc biệt để hiểu được những ý muốn thật sự của người trong cuộc, bên cạnh những thiếu sót khách quan. Mỗi trường hợp cần phải được cân nhắc riêng lẻ, và tính đến các hoàn cảnh cụ thể.
Hàng Giám Mục Trung Hoa
8. Trong Giáo Hội – Dân Thiên Chúa – chỉ có những thừa tác viên được thánh hiến, được phong chức sau khi được đào tạo và huấn luyện đầy đủ, mới có quyền thực thi sứ vụ “giáo huấn, thánh hóa và cai quản”. Còn đối với anh chị em giáo dân, chỉ khi nào được sự cho phép của Đức Giám Mục, thì họ mới có quyền thi hành các thừa tác vụ trợ lực liên quan đến việc truyền bá đức tin.
Trong những năm vừa qua, vì rất nhiều lý do khác nhau, anh em, các Hiền Huynh Giám Mục của tôi, đã gặp phải rất nhiều trắc trở vì những người không được “phong chức”, và thậm chí đôi khi chưa được rửa tội, khống chế và đưa ra những quyết định có liên quan đến các vấn đề quan trọng của Giáo Hội, kể cả việc bổ nhiệm các Giám Mục, nhân danh các cơ quan khác nhau của Nhà Nước. Hệ quả là chúng ta đã phải chứng kiến một sự coi nhẹ vai trò của Đấng Kế Vị Thánh Phêrô và của hàng giám mục theo một nhãn quan về Giáo Hội trong đó Đức Giáo Hoàng, các Giám Mục và linh mục có nguy cơ trở thành những người không gắn bó gì với nhau (de facto) chẳng có chức vụ hay quyền hành gì. Tuy nhiên, như đã được đề cập trước đó, Đấng Kế Vị Thánh Phêrô và hàng giám mục là những yếu tố thiết yếu và sống còn trong tín lý Công Giáo về cơ cấu bí tích của Giáo Hội. Bản chất của Giáo Hội chính là hồng ân của Chúa Giêsu, bởi vì: “Chính Người đã ban ơn cho kẻ này làm Tông Đồ, người nọ làm ngôn sứ, kẻ khác làm người loan báo Tin Mừng, kẻ khác nữa làm người coi sóc và dạy dỗ. Nhờ đó, dân thánh được chuẩn bị để làm công việc phục vụ, là xây dựng thân thể Đức Kitô, cho đến khi tất cả chúng ta đạt tới sự hiệp nhất trong đức tin và trong sự nhận biết Con Thiên Chúa, tới tình trạng con người trưởng thành, tới tầm vóc viên mãn của Đức Kitô” (Ep 4:11-13) .
Việc Đối Thoại và Hiệp Thông – tôi muốn lặp lại (như đã được đề cập trong phần 5 ở trên) – chính là những yếu tố thiết yếu và không thể thiếu được trong Giáo Hội Công Giáo: chính vì thế việc đề nghị ra một Giáo Hội “độc lập” với Tòa Thánh, trong chiều kích tôn giáo, là hoàn toàn đi ngược lại với giáo lý Công Giáo.
Tôi ý thức rất rõ những vấn nạn trầm trọng mà anh em đã phải đối phó trong tình huống nêu trên để giữ vững lòng trung tín với Đức Kitô, với Giáo Hội của Người, và với Đấng Vị Thánh Phêrô. Khi nhắc với anh em– như Thánh Phaolô đã từng nói (xem Rm 8:35-39) – không gian truân nào có thể tách rời chúng ta ra khỏi tình yêu của Đức Kitô, tôi tin tưởng rằng anh em sẽ làm tất cả những gì có thể, trong khi tín thác vào ơn Chúa, để bảo vệ sự hiệp nhất và tình hiệp thông Giáo Hội cho dẫu phải trả giá bằng cả những hy sinh to lớn.
Nhiều thành viên của Hội Đồng Giám Mục Trung Hoa, những người đã hướng dẫn Giáo Hội trong những thập niên qua, đã và sẽ còn tiếp tục đưa ra một sự chứng tá sáng ngời cho các cộng đoàn của mình và cho Giáo Hội Hoàn Vũ. Một lần nữa, hãy để cho bài tụng ca tạ ơn chân thành được vang lên đến “Vị Mục Tử Tối Cao” của đàn chiên (Pr 5:4) : thật vậy, chúng ta không được quên rằng nhiều vị Giám Mục đã phải chịu bách hại, đã bị cấm thi hành sứ vụ mục tử, và một số trong các vị này đã làm cho Giáo Hội thêm nhiều hoa trái bằng việc đổ máu mình. Thời đại tân tiến cùng với những thách đố kéo theo của nó trong việc tân phúc âm hóa làm nổi bật vai trò của sứ vụ Giám Mục. Như Đức Cố Giáo Hoàng Gioan Phaolô Đệ Nhị đã nói với các Vị Mục Tử đến từ khắp mọi nơi trên thế giới, khi các ngài quy tụ về Rôma để cử hành Đại Năm Thánh “Người Mục Tử phải là người đầu tiên gánh lấy trách nhiệm khích lệ cộng đoàn, cả về nhu cầu hiệp thông lẫn nhu cầu truyền giáo. Liên quan đến chủ nghĩa tương đối và lương tâm chủ quan đang ảnh hưởng sâu rộng nền văn hóa đương đại, các Giám Mục được gọi kêu để bảo vệ và cổ võ cho sự hiệp nhất tín lý giữa các tín hữu. Khi âu lo trước các trạng huống trong đó đức tin đã bị sai lạc hay chưa được biết đến, các ngài phải làm hết sức mình cho việc truyền giáo, chuẩn bị cho các linh mục, các tu sĩ và anh chị em giáo dân cho nghĩa vụ này, đồng thời tạo ra những tài nguyên cần thiết” 37.
Cũng trong dịp đó, vị tiền nhiệm đáng kính của tôi đã nhắc lại rằng “Vị Giám Mục, người kế thừa các Thánh Tông Đồ, cũng phải là người trong đó Chúa Kitô là tất cả: ‘Đối với tôi, sống là Đức Kitô..’ (Pl 1:21)Ngài phải làm chứng cho điều này trong mọi hành động của mình. Công Đồng Vatican II dạy rằng: ‘Các Đức Giám Mục nên dâng hiến chính bản thân mình cho sứ vụ tông đồ như những chứng nhân về Chúa Kitô cho tất cả mọi người’ (Sắc Lệnh Christus Dominus, 11)''.38
Liên quan đến sứ vụ Giám Mục, tôi muốn nhân đây nhắc lại một điều tôi đã đề cập gần đây rằng: “Các Đức Giám Mục chịu trách nhiệm chủ yếu trong việc xây dựng Giáo Hội như một gia đình của Thiên Chúa và như một nơi để cùng giúp đỡ và chào đón nhau. Để có thể thi hành sứ vụ này, các hiền huynh đã nhận được ba chức vụ đặc biệt là: munus docendi, munus sanctificandi, và munus regendi , mà tổng hợp lại cấu thành munus pascendi . Cách riêng, mục đích của munus regendi chính là sự tăng truởng trong tình hiệp thông giáo hội, nghĩa là, trong việc xây dựng nên một cộng đồng trong sự đồng thuận với nhau, lắng nghe giáo huấn của các Thánh Tông Đồ, cùng nhau bẻ bánh, cầu nguyện trong tình đồng đoàn. Đi liền với sứ vụ giảng dạy và thánh hóa là sứ vụ chăn dắt – chính xác là munus regendi - là điều hình thành nơi vị Giám Mục một hành vi yêu mến Thiên Chúa và tha nhân, được thể hiện qua các hoạt động mục vụ” 39
Như các phần còn lại trên thế giới, tại Trung Hoa cũng vậy, Giáo Hội được chăn dắt bởi các Giám Mục, những người qua việc được tấn phong bởi các Đức Giám Mục hợp lệ khác, đã lãnh nhận, cùng với quyền thánh hóa, là những quyền về giáo huấn và chăn dắt đàn chiên được ủy thác cho các vị trong các Giáo Hội địa phương tương ứng, với một năng quyền được Chúa ban qua hồng ân bí tích Truyền Chức Thánh. Tuy nhiên, quyền giáo huấn và chăn dắt “tự bản chất chỉ có thể được hành xử trong tình hiệp thông phẩm trật với vị thủ lĩnh và các thành viên trong giám mục đoàn”.40 Thật vậy, như Công Đồng đã khẳng định tiếp theo đó: “một người được trở nên một thành viên của hội đồng giám mục theo như bản chất của bí tích thánh hiến và do tình hiệp thông phẩm trật với vị đứng đầu cũng như các thành viên khác của hội đồng”.41
Hiện tại, tất cả các Đức Giám Mục của Giáo Hội Công Giáo tại Trung Hoa là những người con của Dân Tộc Trung Hoa. Bất kể những khó khăn trầm trọng đến mức nào, Giáo Hội Công Giáo tại Trung Hoa, do ơn Chúa Thánh Thần, chưa bao giờ bị tước đi hoàn toàn sứ vụ của các Mục Tử chân chính, những người bảo tồn nguyên vẹn sự kế thừa tông truyền. Chúng ta phải cảm tạ Thiên Chúa vì sự hiện diện thường xuyên, không phải không có đau khổ, của các Giám Mục, những người được tấn phong theo đúng với truyền thống Công Giáo, nghĩa là, trong tình hiệp thông với Giám Mục Rôma, Đấng Vị Thánh Phêrô, và dưới sự đặt tay của các vị Giám Mục được tấn phong hợp lệ và thành sự theo đúng với nghi thức của Giáo Hội Công Giáo.
Một số vị, vì không muốn chịu sự kiểm soát quá đáng của nhà nước trên đời sống của Giáo Hội, và nhiệt thành giữ vững lòng trung tín với Đấng Vị Thánh Phêrô và với giáo lý Công Giáo, đã không có con đường lựa chọn nào khác hơn là chịu chức chui. Điều kiện thầm lặng không phải là một khía cạnh bình thường trong đời sống của Giáo Hội, và lịch sử cho thấy các Mục Tử và anh chị em giáo dân chỉ chọn cách thế này trong lúc gian truân, với mong ước duy trì sự toàn vẹn của đức tin, và chống lại sự can thiệp của các cơ quan Nhà Nước trong những vấn đề có liên quan mật thiết tới đời sống của Giáo Hội. Vì thế, Tòa Thánh hy vọng rằng những Vị Mục Tử chính đáng này sẽ được các cơ quan thẩm quyền của Nhà Nước nhìn nhận cả về mặt dân sự, nếu cần thiết phải như vậy; và tất cả mọi tín hữu có thể được tự do bày tỏ niềm tin của họ vào trong bối cảnh xã hội mà họ đang sống.
Tuy nhiên, các vị Mục Tử khác, dưới áp lực của những hoàn cảnh cụ thể, đã chấp nhận việc thụ phong giám mục mà không có sự phê chuẩn của Tòa Thánh, nhưng sau đó đã yêu cầu được hiệp thông với Đấng Vị Thánh Phêrô và với các anh em Giám Mục khác trong giám mục đoàn. Trước tình cảm chân thành của các vị, trước sự phức tạp của tình hình, và trên cơ sở tham khảo ý kiến với các Đức Giám Mục lân cận, Đức Giáo Hoàng, theo trách nhiệm thích đáng của vị Mục Tử toàn Giáo Hội, đã cho phép các vị này được thực thi trọn vẹn quyền bính giám mục của các ngài. Quyết định này của Đức Giáo Hoàng dựa trên nhận thức về những hoàn cảnh tấn phong cụ thể và từ quan tâm mục vụ sâu xa của ngài nhằm thiết lập sự hiệp thông trọn vẹn. Chẳng may, là trong hầu hết mọi trường hợp, các linh mục và anh chị em giáo dân không được thông báo đầy đủ rằng vị Giám Mục của họ đã được hợp thức hóa, và điều này đã làm nảy sinh ra nhiều vấn nạn lương tâm nghiêm trọng. Thêm vào đó, một số Giám Mục được hợp thức hóa đã không đưa ra những chỉ dấu minh bạch chứng tỏ các ngài đã được hợp thức hóa. Thành ra, điều thiết yếu là, vì lợi ích thiêng liêng của các cộng đoàn giáo phận liên quan, một khi việc hợp thức hóa được diễn ra, nó cần phải được công bố cho công chúng sớm hết sức có thể, và các Giám Mục được hợp thức hóa phải đưa ra những dấu chỉ hùng hồn và mỗi ngày một rõ ràng hơn về sự hiệp thông trọn vẹn với Đấng Vị Thánh Phêrô.
Cuối cùng, có một số Giám Mục nhất định, một số rất nhỏ, đã được phong chức mà không có sự phê chuẩn của Đức Thánh Cha, đã không yêu cầu, hay chưa nhận được, việc hợp thức hóa cần thiết. Theo giáo lý của Giáo Hội Công Giáo, các vị này được xem là bất hợp lệ, nhưng việc thụ phong của họ là thành sự nếu như các vị được tấn phong bởi các Đức Giám Mục đã được tấn phong hợp lệ, và việc tấn phong giám mục diễn ra theo đúng nghi thức Công Giáo. Do đó, dù không hiệp thông với Đức Giáo Hoàng, họ thi hành thừa tác vụ của mình cách thành sự khi ban các phép bí tích, ngay cả khi các vị này không có quyền làm thế. Thật là phong phú về mặt thiêng liêng cho Giáo Hội tại Trung Hoa biết bao, nếu khi thời cơ chín muồi, cả những Mục Tử này cũng bước vào tình hiệp thông trọn vẹn với Đấng Vị Thánh Phêrô và với toàn thể hàng giáo phẩm! Lúc đó, không chỉ thừa tác vụ của họ được hợp thức hóa mà còn có một sự triển nở phong phú trong tình hiệp thông của họ với các linh mục và anh chị em giáo dân, những người luôn xem Giáo Hội tại Trung Hoa là một phần của Giáo Hội Công Giáo, luôn hiệp nhất với Giám Mục Rôma và với tất cả các Giáo Hội địa phương khác trên khắp thế giới.
Tại mỗi quốc gia, tất cả những Giám Mục hợp lệ hợp thành một Hội Đồng Giám Mục, được cai quản theo những luật lệ riêng, mà theo các quy định của giáo luật, những luật lệ này phải được sự chấp thuận của Tòa Thánh. Một Hội Đồng Giám Mục như thế diễn tả tình hiệp thông huynh đệ với tất cả các vị Giám Mục trong quốc gia và xem xét các vấn đề có liên quan đến tín lý và mục vụ có tầm mức quan trọng đối với toàn thể cộng đoàn Công Giáo của quốc gia đó, nhưng không can dự vào việc thực thi quyền bính bản quyền và trực tiếp của mỗi Giám Mục trong giáo phận cụ thể của ngài. Hơn nữa, mỗi Hội Đồng Giám Mục tạo ra cơ hội và những liên lạc cần thiết với các viên chức dân sự nơi đó, một phần là để có sự hợp tác hài hòa giữa Giáo Hội và Nhà Nước, nhưng rõ ràng là Hội Đồng Giám Mục không thể tùy thuộc vào nhà cầm quyền dân sự trong những vấn đề về đức tin và việc sống đúng với đức tin (fides et mores, đời sống bí tích), vốn thuộc thẩm quyền duy nhất của Giáo Hội.
Trong ánh sáng của các nguyên tắc được trình bày một cách chi tiết như ở trên, Giám Mục Đoàn Công Giáo hiện tại ở Trung Hoa 42, không thể được Tòa Thánh nhìn nhận như là một Hội Đồng Giám Mục, vì lẽ các Giám Mục “thầm lặng”, những vị không được Chính Phủ nhìn nhận nhưng lại hiệp thông với Đức Giáo Hoàng, không phải là một phần trong Đoàn Giám Mục này; nó lại bao gồm cả các Giám Mục đến nay vẫn là bất hợp lệ; và được cai quản theo những luật lệ chứa đựng những yếu tố không phù hợp với Công Giáo.
Việc Bổ Nhiệm Giám Mục
9. Như tất cả anh chị em đều biết, một trong những vấn đề tế nhị nhất trong các mối quan hệ giữa Tòa Thánh và giới chức thẩm quyền trong quốc gia anh chị em là vấn đề bổ nhiệm giám mục. Một mặt, có thể hiểu được việc nhà cầm quyền chú ý đến việc chọn lựa ra những ai sẽ thi hành vai trò quan trọng là lãnh đạo và chăn dắt các cộng đoàn Công Giáo địa phương, xét vì những hệ quả xã hội của chức vụ này – tại Trung Hoa cũng như ở những nơi khác trên thế giới - trong bầu khí chính trị cũng như tinh thần. Một mặt khác, Tòa Thánh theo dõi việc bổ nhiệm giám mục với sự quan tâm đặc biệt vì điều này tác động đến chính trọng tâm của đời sống Giáo Hội, do việc bổ nhiệm các Đức Giám Mục bởi Đức Thánh Cha là một bảo đảm cho sự hiệp nhất của Giáo Hội và tình hiệp thông trong hàng giáo phẩm. Vì thế, Bộ Giáo Luật (x. giáo luật 1382) ra vạ nghiêm trọng cho cả vị Giám Mục tự do tấn phong mà không được sự phê chuẩn của Tòa Thánh lẫn người được tấn phong: sự tấn phong như thế thực tế gây ra một sự thương tổn tình hiệp thông, và tạo nên một sự vi phạm trầm trọng đến kỷ cương của giáo luật.
Khi Đức Giáo Hoàng phê chuẩn việc tấn phong một Giám Mục, Ngài thực thi quyền bính tinh thần tối cao: quyền bính và sự can thiệp này hoàn toàn thuộc về chiều kích tôn giáo mà thôi. Do đó, nó không phải là chuyện một thẩm quyền chính trị, độc hành độc đoán xen mình vào những công việc nội bộ của một Quốc Gia, và vi phạm đến chủ quyền quốc gia đó.
Việc bổ nhiệm các Giám Mục cho một cộng đoàn tôn giáo cụ thể được hiểu, cả trong các công ước quốc tế, như là một yếu tố chủ yếu thể hiện quyền tự do tôn giáo đầy đủ. 43 Tòa Thánh mong ước được hoàn toàn tự do trong việc bổ nhiệm các Giám Mục; 44 do đó, khi xem xét những phát triển cụ thể gần đây của Giáo Hội tại Trung Hoa, tôi tin tưởng rằng một hiệp ước có thể đạt được với Chính Quyền để giải quyết những vấn đề cụ thể liên quan đến việc chọn lựa ra các ứng viên giám mục, việc công bố về sự bổ nhiệm các Giám Mục, và việc nhìn nhận, xét về mặt dân sự khi cần thiết –vị Giám Mục mới – từ phía các giới chức có thẩm quyền dân sự.
Cuối cùng, liên quan đến việc chọn lựa ra những ứng viên giám mục, dẫu biết có những khó khăn trong việc này, tôi muốn nhắc nhở cho anh chị em rằng các vị đó phải là các linh mục xứng đáng, được các tín hữu kính trọng và yêu mến, là những gương sáng cho đời sống đức tin, và các vị này có những kinh nghiệm mục vụ nhất định, để họ được trang bị cho việc đảm nhận gánh nặng trách nhiệm của một Mục Tử của Giáo Hội. 45 Khi không thể tìm ra được một ứng viên thích hợp hầu đảm trách chức vụ giám mục, thì việc hợp tác với các Đức Giám Mục lân cận có thể giúp tìm ra những ứng viên thích hợp.
PHẦN II
HƯỚNG DẪN VỀ ĐỜI SỐNG MỤC VỤ
Các bí tích, việc quản trị các giáo phận và giáo xứ
10- Trong thời gian gần đây, nhiều khó khăn đã xuất hiện, có liên hệ đến các sáng kiến cá nhân được áp dụng bởi các Mục Tử, linh mục và anh chị em giáo dân, những người vì lòng nhiệt tâm quảng đại mục vụ thôi thúc, đã không luôn luôn tôn trọng các nhiệm vụ và trách nhiệm của những người khác.
Về vấn đề này, Công Đồng Vatican II nhắc nhở chúng ta rằng, nếu một mặt, cá nhân các giám mục “như là thành viên của giám mục đoàn và là những người kế nhiệm hợp pháp các thánh Tông Đồ, do sự sắp đặt và lệnh truyền của Đức Kitô, có nhiệm vụ lo lắng cho toàn thể Hội Thánh”, thì mặt khác, các vị đó “thi hành các tác vụ mục vụ trên thành phần Dân Chúa nào đó được ủy thác cho họ, chứ không phải trên các giáo đoàn khác, cũng không phải trên Giáo Hội Hoàn Vũ 46.
Hơn nữa, khi đương đầu với một số vấn đề phát sinh nơi nhiều cộng đoàn giáo phận trong những năm gần đây, tôi cảm thấy có nhiệm vụ phải nhắc nhở về những chuẩn mực giáo luật theo đó mỗi giáo sĩ phải nhập tịch vào một giáo đoàn hoặc là vào một Tu Hội sống đời thánh hiến và phải thi hành sứ vụ riêng của mình trong sự hiệp thông với Đức Giám Mục giáo phận. Chỉ khi nào có lý do chính đáng một giáo sĩ mới có thể thực thi sứ vụ của mình nơi một giáo phận khác, nhưng luôn luôn phải có sự đồng ý trước của hai vị Giám Mục giáo phận, nghĩa là Đấng Bản quyền của giáo phận nơi vị đó nhập tịch và Đấng Bản quyền của giáo phận vị đó tới phục vụ 47.
Kế đến, trong không ít trường hợp, anh em phải đối diện với vấn đề đồng tế trong thánh lễ. Về vấn đề này, tôi lưu ý rằng việc đó đòi buộc điều kiện tiên quyết là phải tuyên xưng cùng một đức tin và hiệp thông theo phẩm trật với Đức Giáo Hoàng và với Giáo Hội Hoàn Vũ. Vì vậy, được phép đồng tế với các Giám Mục và các linh mục hiệp thông với Đức Giáo Hoàng, ngay cả khi họ được chính quyền dân sự công nhận và có quan hệ với các thực thể được nhà nước ủng hộ và không thuộc về cơ cấu của Giáo Hội, miễn là – như đã đề cập ở trên (xem phần 7, đoạn 8 ở trên) – sự công nhận và quan hệ này không đi kèm với việc chối bỏ các nguyên tắc không thể đảo ngược về đức tin và về tình hiệp thông trong giáo hội.
Các giáo dân cũng vậy, những người được linh hoạt bởi lòng yêu mến chân thành Đức Kitô và Giáo Hội, anh chị em đừng ngần ngại tham dự Thánh Lễ được cử hành bởi các Giám Mục và linh mục hiệp thông hoàn toàn với Đấng Kế Vị Thánh Phêrô và được chính quyền dân sự nhìn nhận. Điều này cũng áp dụng cho tất cả các phép bí tích khác.
Về các Giám Mục đã được tấn phong không có sự phê chuẩn của Đức Giáo Hoàng nhưng được tấn phong theo đúng nghi thức Công Giáo, thì các vấn đề phát sinh luôn phải được giải quyết dưới ánh sáng các nguyên tắc của giáo lý Công Giáo. Sự tấn phong cho họ - như tôi đã nói trên (xem phần 8, đoạn 12 ở trên) – là bất hợp pháp, nhưng thành sự, cũng như việc truyền chức linh mục do các Giám Mục này thực hiện cũng thành sự, và các bí tích do các Giám Mục và linh mục như thế cử hành cũng thành sự. Vì vậy, các giáo hữu, nên suy xét điểm này khi tham dự thánh lễ và các phép bí tích khác, nếu có thể được, anh chị em hãy đến với các Giám Mục và linh mục hiệp thông với Đức Giáo Hoàng; tuy nhiên, khi điều này không thể thực hiện mà không gây ra những bất tiện trầm trọng, thì họ có thể, vì lợi ích thiêng liêng của mình, tìm đến với các vị không hiệp thông với Đức Giáo Hoàng.
Sau hết, tôi thấy đây là lúc thích hợp để nêu lên với anh chị em những điều giáo luật đề ra nhằm giúp cho các Giám Mục giáo phận thực thi nhiệm vụ chủ chăn của mình. Mỗi Giám Mục giáo phận được mời gọi nên tận dụng các khí cụ cần thiết cho sự hiệp thông và hợp tác trong phạm vi cộng đồng giáo phận: đó là hội đồng giáo phận, linh mục đoàn, hội đồng tham vấn, hội đồng mục vụ giáo phận và hội đồng tài chánh giáo phận. Các cơ quan này biểu hiện sự hiệp nhất, giúp chia sẻ trách nhiệm chung, và là trợ thủ đắc lực cho các Mục Tử, nhờ vậy các ngài có nhiều điều kiện hơn để dành cho sự hợp tác huynh đệ với các linh mục, tu sĩ và giáo dân.
Điều đó cũng đúng khi nói về các hội đồng khác nhau mà giáo luật đề ra cho các giáo xứ: như hội đồng mục vụ giáo xứ, và hội đồng tài chánh giáo xứ.
Cả các giáo phận và các giáo xứ đều phải quan tâm đặc biệt đến những tài sản thế trần của Giáo Hội, bao gồm cả động sản và bất động sản, phải được đăng ký theo đúng luật pháp trong phạm vi dân sự dưới danh nghĩa giáo phận hoặc giáo xứ, không bao giờ dưới danh nghĩa của một cá nhân (như vị Giám Mục, linh mục quản xứ, hay một nhóm giáo dân). Trong khi đó, hướng dẫn mục vụ và truyền giáo truyền thống có thể được tóm gọn trong nguyên tắc: “nihil sine Episcopo” (không làm điều gì mà không có phép của Giám Mục) vẫn giữ nguyên hiệu lực.
Từ sự phân tích các vấn đề được phác thảo ở trên, đi tới kết luận này là bất cứ giải pháp thực tế nào cũng phải bắt nguồn từ sự đề cao tình hiệp thông, vì nhờ đó mới có được sức mạnh và động lực từ một nguồn, là Chúa Kitô, hình ảnh tình yêu của Chúa Cha. Đức bác ái, trên hết mọi sự (x. 1 Cr 13:1-12) , sẽ là sức mạnh và tiêu chuẩn trong công tác mục vụ để xây dựng một cộng đoàn giáo hội có khả năng trình bày Chúa Kitô Phục Sinh cho con người thời đại.
Các Giáo Tỉnh
11. Trong 50 năm qua nhiều đổi thay về hành chánh đã xảy ra trong địa hạt dân sự. Điều này cũng đã kéo theo sự phân ranh lại trong Giáo Hội, có nơi bị hủy bỏ hoặc được tái phối trí hoặc được sửa đổi về lãnh địa trên căn bản của những phân ranh về hành chánh dân sự. Về vấn đề này, tôi muốn xác nhận rằng Toà Thánh sẵn sàng đề cập đến toàn bộ vấn nạn về sự phân ranh các giáo tỉnh trong một cuộc đối thoại cởi mở và xây dựng với Hàng Giáo Phẩm Trung Hoa và –khi thời cơ thuận lợi và hữu ích - với các giới chức chính phủ.
Các cộng đoàn Công Giáo
12. Tôi biết rất rõ rằng các cộng đoàn giáo phận và xứ đạo, trải rộng khắp lãnh thổ bao la của Trung Hoa, đã thể hiện một sự sống động đặc biệt trong cuộc sống Kitô, trong chứng tá đức tin và trong các sáng kiến mục vụ. Thật là điều an ủi cho tôi khi nhận thấy rằng, bất chấp những khó khăn trong quá khứ và hiện tại, các Giám Mục, linh mục, tu sĩ và anh chị em giáo dân đã duy trì một nhận thức sâu xa được là thành phần sống động của Giáo Hội Hoàn Vũ, trong tình hiệp thông đức tin và cuộc sống với tất cả các cộng đoàn Công Giáo trên toàn thế giới. Trong thâm tâm, họ biết rõ là người Công Giáo có nghĩa là gì. Và chính từ tâm hồn Công Giáo này cũng phải có những dấn thân nhằm đưa ra, cả trong phạm vi nội bộ các cộng đoàn riêng lẻ lẫn trong các quan hệ với những cộng đoàn khác, các dấu chỉ hữu hình và cụ thể của tình hiệp thông, hiểu biết và tha thứ - mà như đã nêu trên (x phần 5, đoạn 4 và phần 6 ở trên) – đó là ấn tín rõ rệt của một cuộc sống Kitô chân thật. Tôi chắc chắn rằng, Thần Khí của Đức Kitô, như đã từng phù trợ các cộng đoàn giữ được đức tin sống động trong thời kỳ bị bách hại, ngày nay sẽ giúp tất cả mọi tín hữu Công Giáo lớn mạnh trong hiệp nhất.
Như tôi đã đề cập (xem phần 2, đoạn 1 và phần 4, đoạn 1 ở trên ), các thành phần trong các cộng đồng Công Giáo nơi xứ sở anh chị em – đặc biệt là các Giám Mục, linh mục và tu sĩ – vẫn chưa được may mắn sống và biểu lộ trọn vẹn và rõ rệt những khía cạnh nhất định cho thấy họ thuộc về Hội Thánh và hiệp thông theo phẩm trật với Đức Thánh Cha, vì sự tự do giao tiếp với Hội Thánh và với các cộng đoàn Công Giáo trong các quốc gia khác thường bị cản trở. Quả thực là mấy năm gần đây Giáo Hội đã được hưởng nhiều tự do tôn giáo hơn là trong quá khứ. Tuy nhiên, không thể chối cãi rằng vẫn còn tồn tại những hạn chế trầm trọng ảnh hưởng đến cốt lõi của đức tin, và trong một mức độ nào đó, bóp nghẹt các hoạt động mục vụ. Về vấn đề này, tôi xin lặp lại lòng ao ước thiết tha nhất (xem phần 4, đoạn 2, 3, 4 ở trên) là nếu có được một cuộc đối thoại tương kính và cởi mở, một mặt giữa Tòa Thánh và các Giám Mục Trung Hoa, và mặt khác với giới chức thẩm quyền chính phủ, thì các khó khăn nêu trên sẽ có thể vượt qua và nhờ vậy mà sự thông cảm hữu ích có thể đạt tới được để đem lại những ích lợi cho cộng đồng Công Giáo và cho sự liên kết chặt chẽ trong xã hội.
Các Linh Mục
13. Giờ đây tôi muốn đề cập đến một suy tư đặc biệt và một lời mời gọi đến các linh mục - nhất là các vị mới được thụ phong trong những năm gần đây – những người đang bước trên con đường sứ vụ linh mục với đầy lòng quảng đại. Thiết nghĩ, tình hình giáo hội và hoàn cảnh xã hội-chính trị hiện nay đang tạo ra nhu cầu khẩn thiết hơn bao giờ là phải kín múc ánh sáng và sức mạnh từ nguồn suối linh đạo linh mục, là tình yêu Thiên Chúa, là sự tiến bước vô điều kiện theo Đức Kitô, lòng nhiệt tâm rao giảng Tin Mừng, lòng trung thành với Giáo Hội và sự phục vụ quảng đại tha nhân 48. Trên lãnh vực này, tôi làm sao có thể quên không nhắc lại như một lời khích lệ mọi người, về những tấm gương sáng ngời của các Giám Mục và linh mục, những người trong các năm khó khăn vừa qua, đã là chứng nhân cho một tình yêu không lay chuyển dành cho Giáo Hội, ngay cả bằng sự trao ban chính mạng sống mình cho Giáo Hội và cho Đức Kitô?
Các linh mục thân mến của Cha! Các con, những người “lao nhọc cả ngày, lại còn bị nắng nôi thiêu đốt” (Mt 20:12) , những người tra tay vào cày mà không nhìn lại phía sau lưng (x. Lc 9:62) : các con hãy nghĩ đến những nơi mà giáo hữu đang nóng lòng chờ đợi một linh mục, nơi mà trong nhiều năm, cảm nhận được sự thiếu thốn linh mục, họ đã không ngừng cầu nguyện để cho có được một linh mục tới với họ. Cha biết giữa anh em có những đồng sự, những người đã phải đương đầu với những thời điểm và hoàn cảnh khó khăn, và phải chấp nhận những thái độ không phải luôn luôn có thể dung thứ được từ quan điểm giáo hội, và những người dù thế nào, vẫn muốn quay về hiệp thông hoàn toàn với Giáo Hội. Trong tinh thần hòa giải sâu xa mà vị tiền nhiệm đáng kính của Cha đã liên tiếp mời gọi Giáo Hội tại Trung Hoa 49, giờ đây Cha hướng đến các Giám Mục, những vị đang hiệp thông với Đấng Kế Vị Thánh Phêrô, để trong tình phụ tử, các ngài có thể cân nhắc từng trường hợp một và đưa ra một đáp trả chính đáng cho ao ước đó, và nếu cần thì nhờ Tòa Thánh giúp đỡ. Và – như là dấu chỉ của sự hòa giải đáng ao ước này – Cha nghĩ không có cử chỉ nào có ý nghĩa hơn là việc lặp lại trong tư cách cộng đoàn – trong ngày Thứ Năm Tuần Thánh mừng chức linh mục, như vẫn thường xảy ra trong Giáo Hội Hoàn Vũ, hay trong một dịp khác có thể được coi là thuận tiện hơn – lời tuyên xưng đức tin, như là chứng tá cho sự hiệp thông hoàn toàn đã đạt được hầu soi sáng cho Dân Thánh Chúa được trao phó cho anh em coi sóc về mục vụ, và để ca tụng Chúa Ba Ngôi Rất Thánh.
Hơn nữa, tôi nhận thức rằng, cả ở Trung Hoa cũng như các nơi khác trong Giáo Hội, đang nổi lên nhu cầu đào tạo tiếp cách thích đáng cho hàng giáo sĩ. Vì vậy, tôi đưa ra lời mời gọi đến các hiền huynh Giám Mục như những nhà lãnh đạo các giáo đoàn, hãy quan tâm đặc biệt đến hàng giáo sĩ trẻ tuổi đang chịu các thách đố mục vụ mới ngày càng gia tăng, liên quan đến của nghĩa vụ truyền giáo trong một xã hội phức tạp như xã hội Trung Hoa ngày nay. Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II đã nhắc nhở chúng ta về việc này như sau: việc đào tạo tiếp cho các linh mục “là một nhu cầu nội tại của thừa tác vụ ân sủng và bí tích đã được lãnh nhận, điều đó được chứng tỏ là cần thiết trong mọi thời đại. Ngày nay, điều đó còn đặc biệt khẩn thiết hơn, không phải chỉ vì những đổi thay nhanh chóng trong các điều kiện xã hội và văn hóa của cá nhân và các dân tộc nơi tác vụ linh mục được thực thi, mà còn vì nhu cầu thiết yếu và cấp bách trong ‘công cuộc tân phúc âm hóa’ của Giáo Hội từ cuối thiên niên kỷ thứ hai” 50
Ơn gọi và việc đào tạo linh mục, tu sĩ
14. Trong suốt năm mươi năm qua, Giáo Hội tại Trung Hoa chưa khi nào thiếu sự nở rộ các ơn gọi linh mục và đời sống thánh hiến. Về điều này, chúng ta cần tạ ơn Thiên Chúa, vì đó chính là dấu hiệu của sức sống và là một lý do để hy vọng. Hơn nữa, trong những năm đó, nhiều tu hội bản địa đã ra đời: các Giám Mục và các linh mục qua kinh nghiệm của mình biết rõ sự đóng góp không thể thiếu của các nữ tu cho việc giảng dạy giáo lý và cho đời sống giáo xứ dưới mọi hình thức; hơn nữa, việc chăm lo cho những người cùng khổ nhất, đã được đưa ra trong sự hợp tác với các giới chức dân sự địa phương là một diễn đạt của tình bác ái và sự phục vụ tha nhân, những chứng tá đáng tin nhất cho quyền năng và sức sống của Tin Mừng Chúa Giêsu.
Tuy nhiên, tôi nhận thức rằng ngày nay, việc nở rộ này đang đi kèm với không ít những khó khăn. Vì vậy, xuất hiện cả nhu cầu cho sự sáng suốt thận trọng hơn trước ơn gọi về phía các nhà lãnh đạo Giáo Hội, cũng như việc giáo dục và đào tạo sâu hơn cho những người khao khát hướng tới đời sống linh mục và tu sĩ. Bất kể tình trạng bấp bênh của những phương tiện có được, vì tương lai của Giáo Hội tại Trung Hoa, cần thiết là phải làm mọi bước để bảo đảm một mặt là sự chú trọng chăm lo cho các ơn gọi, và một mặt khác là làm sao một sự đào tạo vững chắc liên quan đến các khiá cạnh nhân bản, tu đức, triết học-thần học và mục vụ, thực hiện được trong các chủng viện và dòng tu.
Về mặt này, việc hình thành cuộc sống độc thân cho các ứng sinh linh mục đáng được đề cập cách đặc biệt. Điều quan trọng là họ học cách sống và quý trọng sự độc thân như là một hồng ân quý giá từ Thiên Chúa và như một dấu hiệu chung cuộc quyết liệt nói lên chứng tá cho tình yêu không chia lìa đối với Thiên Chúa và dân Người, làm cho người linh mục nên đồng hình với Chúa Giêsu, Thủ Lĩnh và Phu Quân của Giáo Hội. Thực tế, hồng ân này là một cách thế nổi bật “diễn tả sứ mệnh tư tế đối với Giáo Hội, trong Chúa và với Chúa” 51, và có một giá trị tiên tri đối với thế giới hôm nay.
Về ơn gọi tu trì, trong bối cảnh hiện nay của Giáo Hội tại Trung Hoa, điều cần thiết là hai chiều kích sau phải được nhận thức rõ ràng hơn bao giờ: một mặt, là chứng tá về đặc sủng tận hiến hoàn toàn cho Thiên Chúa thông qua lời khấn khiết tịnh, khó nghèo và vâng lời; mặt khác, là lời đáp trả cho nhu cầu công bố Tin Mừng trong hoàn cảnh lịch sử-xã hội của đất nước hôm nay.
Các Tín Hữu và Gia Đình
15. Vào những giai đoạn khó khăn nhất trong lịch sử cận đại của Giáo Hội Công Giáo tại Trung Hoa, các tín hữu, cả trong tư cách cá nhân và gia đình, cũng như trong tư cách là thành viên của các phong trào tu đức và tông đồ, đã chứng tỏ lòng trung tín hoàn toàn đối với Tin Mừng, ngay cả khi chính mình phải trả giá cho sự trung thành với Thiên Chúa. Anh chị em tín hữu thân mến, hôm nay cũng vậy, anh chị em cũng được mời gọi để thể hiện Tin Mừng trong cuộc sống của anh chị em và để làm chứng cho Tin Mừng qua sự phục vụ quảng đại và hiệu quả cho lợi ích của dân tộc và sự phát triển của đất nước: và anh chị em sẽ hoàn thành sứ mệnh này bằng cách sống như những công dân trung thực, và hoạt động như những cộng tác viên tích cực và có trách nhiệm trong việc truyền bá lời Chúa đến những người xung quanh anh chị em, ở nông thôn cũng như tại thành thị. Anh chị em, những người đã từng là những chứng nhân can đảm của đức tin trong thời gian gần đây, hãy duy trì niềm hy vọng của Giáo Hội cho tương lai! Điều đó đòi hỏi anh chị em một sự tham dự tích cực hơn bao giờ vào mọi lĩnh vực của đời sống Giáo Hội, trong niềm hiệp thông với các vị Mục Tử của mình.
Vì tương lai nhân loại phải thông qua gia đình, tôi nghĩ rằng điều cấp thiết là anh chị em tín hữu phải đề cao các giá trị gia đình và bảo vệ những nhu cầu của gia đình. Anh chị em giáo dân, những người mà đức tin đã cho phép họ nhận biết ý định tuyệt vời của Thiên Chúa đối với gia đình, có thêm một lý do để đảm nhận sứ vụ cụ thể và bức bách này: gia đình thực tế “là nơi thông thường những người trẻ đạt tới sự trưởng thành cá nhân và xã hội. Gia đình cũng là chính là người gìn giữ di sản của nhân loại, vì thông qua gia đình, sự sống được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Gia đình chiếm một vị trí rất quan trọng trong văn hóa Á Châu; và, như các Nghị Phụ đã lưu ý, các giá trị gia đình như đạo làm con, tình yêu thương và chăm sóc cho những người già cả và đau yếu, tình yêu con trẻ và sự hòa thuận được đánh giá cao trong mọi nền văn hóa Á Châu và các truyền thống tôn giáo” 52
Các giá trị nêu trên hình thành một phần bối cảnh văn hóa Trung Hoa, nhưng cũng chính trên đất nước của anh chị em, cũng không thiếu những thế lực ảnh hưởng tiêu cực đến gia đình theo nhiều cách khác nhau. Vì vậy, cùng với nhận thức rằng lợi ích của xã hội và của chính Giáo Hội gắn liền sâu xa với lợi ích của gia đình 53, Giáo Hội tại Trung Hoa cần phải có một ý thức sắc bén và cấp bách hơn về sứ mệnh công bố cho mọi người ý định của Thiên Chúa dành cho hôn nhân và gia đình, nhằm bảo đảm sức sống trọn vẹn cho cả hai. 54
Khai tâm Kitô Giáo cho người trưởng thành
16. Lịch sử gần đây của Giáo Hội Công Giáo tại Trung Hoa đã chứng kiến con số đông đảo những người trưởng thành đến với đức tin, một phần nhờ vào chứng tá của cộng đoàn Công Giáo địa phương. Các Hiền Huynh, những vị Chủ Chăn, được kêu gọi dành sự chăm sóc đặc biệt đến việc khai tâm Kitô Giáo cho họ, thông qua những khóa giáo lý thích hợp và nghiêm túc nhằm mục đích giúp đỡ họ và chuẩn bị cho họ sống cuộc sống của người môn đệ Chúa Giêsu.
Về mặt này, tôi muốn nhắc rằng rao giảng Tin Mừng chưa bao giờ chỉ đơn thuần là sự thông truyền tri thức, mà đúng hơn phải bao gồm cả kinh nghiệm về cuộc sống, về sự thanh tẩy, sự chuyển hóa toàn bộ cuộc sống, và về cuộc hành trình trong tình hiệp thông. Chỉ bằng cách này mới thiết lập được mối quan hệ đúng đắn giữa tư duy và cuộc sống.
Giờ đây nhìn lại quá khứ, thật không may khi rất nhiều người lớn đã không luôn luôn được khai tâm đầy đủ trong sự thật trọn vẹn về đời sống Kitô Giáo và thậm chí còn chưa nhận biết được sự phong phú do cuộc canh tân mà Công Đồng Vatican II mang lại. Thành ra, có lẽ cần thiết và cấp bách là phải cung cấp cho họ việc đào tạo vững chắc và sâu rộng về Kitô Giáo, dưới hình thức giáo lý sau rửa tội.55
Ơn gọi truyền giáo
17. Giáo Hội, mọi thời và mọi nơi đều là truyền giáo, được kêu mời công bố và làm chứng cho Tin Mừng. Giáo Hội ở Trung Hoa cũng cần phải ý thức trong tim mình lòng nhiệt thành truyền giáo của Đấng Sáng Lập và là Người Thầy của mình.
Phát biểu với những khách hành hương trẻ trên Ngọn Núi Bát Phúc vào Năm Thánh 2000, Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II đã nói: “Vào thời khắc Lên Trời của Người, Chúa Giêsu đã trao lại cho các môn đệ của Người một sứ mệnh và một lời đoan chắc : “Thầy đã được trao toàn quyền trên trời dưới đất. Vậy anh em hãy đi và làm cho muôn dân trở thành môn đệ, …Và đây, Thầy ở cùng anh em mọi ngày cho đến tận thế.” (Mt 28:18-20) . Trong hai ngàn năm, những người theo Chúa Kitô đã thực thi sứ mạng này. Giờ đây, vào buổi đầu của thiên niên kỷ thứ ba, đến lượt các con. Đến lượt các con bước vào trong thế giới để rao giảng về Mười Điều Răn và các Mối Phúc Thật. Khi Thiên Chúa lên tiếng, Ngài phán bảo những điều quan trọng nhất cho mỗi người, vì con người ở thế kỷ hai mươi mốt không kém phần quan trọng hơn những người ở thế kỷ đầu tiên đâu. Mười Điều Răn và các Mối Phúc Thật nói lên sự thật và điều thiện hảo, đề cập đến ơn sủng và tự do: về tất cả những gì là cần thiết để được vào nước Thiên Chúa” 56
Giờ đây đến lượt anh chị em, các môn đệ người Trung Hoa của Chúa, anh chị em hãy là những tông đồ can đảm của nước Trời. Tôi chắc chắn rằng đáp trả của anh chị em sẽ vô cùng hào hiệp.
KẾT LUẬN
Bãi bỏ các năng quyền và những chỉ dẫn mục vụ
18. Khi xem xét trước hết là những diễn biến tích cực của tình hình Giáo Hội tại Trung Hoa, và thứ nữa là sự gia tăng những cơ hội và những thuận lợi lớn lao trong lãnh vực truyền thông, và cuối cùng, thể theo những yêu cầu mà nhiều Giám Mục và linh mục khác nhau đã gởi đến Rôma, qua thư này tôi rút lại tất cả những năng quyền đã được trao ban trước đây nhằm ứng phó với những nhu cầu mục vụ chuyên biệt, phát sinh trong những thời điểm thực sự quá khó khăn.
Điều này cũng được áp dụng cho tất cả những chỉ dẫn có tính cách mục vụ, trong quá khứ và mới đây. Những nguyên tắc giáo lý linh hứng cho những chỉ dẫn đó, giờ đây có thể tìm thấy một ứng dụng mới trong những chỉ dẫn chứa đựng trong thư này.
Một ngày cầu nguyện cho Giáo Hội tại Trung Hoa
19. Các vị Mục Tử và tất cả anh chị em tín hữu thân mến, ngày 24 tháng 5, trong tương lai có thể trở thành dịp để người Công Giáo trên toàn thế giới kết hiệp trong lời cầu nguyện với Giáo Hội Công Giáo tại Trung Hoa. Đây là ngày được Phụng Vụ dành để kính nhớ Ðức Mẹ Phù Hộ Các Giáo Hữu, Ðấng rất được tôn kính với lòng sốt mến tại Ðền Thánh Đức Mẹ Xa Sơn (佘山) ở Thượng Hải
Tôi ước ao anh chị em sẽ giữ ngày đó như là ngày cầu nguyện cho Giáo Hội tại Trung Hoa. Tôi khuyến khích anh chị em cử hành ngày cầu nguyện này, bằng việc canh tân tình hiệp thông trong đức tin vào Chúa Giêsu, Chúa chúng ta, và lòng trung thành với Ðức Giáo Hoàng, và bằng việc cầu nguyện sao cho sự hiệp nhất giữa anh chị em được sâu xa và hữu hình hơn bao giờ. Hơn nữa, tôi nhắc anh chị em nhớ lại lệnh truyền yêu thương mà Chúa Giêsu đã trao cho chúng ta, là hãy yêu thương kẻ thù và cầu nguyện cho những ai bách hại chúng ta; và lời mời gọi của Thánh Tông Ðồ Phaolô: “Trước hết, tôi khuyên ai nấy dâng lời cầu xin, khẩn nguyện, nài van, tạ ơn cho tất cả mọi người, cho vua chúa và tất cả những người cầm quyền, để chúng ta được an cư lạc nghiệp mà sống thật đạo đức và nghiêm chỉnh. Đó là điều tốt và đẹp lòng Thiên Chúa, Đấng cứu độ chúng ta, Đấng muốn cho mọi người được cứu độ và nhận biết chân lý” (1 Tm 2:1-4)
Cũng trong ngày này, những người Công Giáo trên toàn thế giới - đặc biệt những anh chị em gốc Trung Hoa - sẽ chứng tỏ tình liên đới huynh đệ và mối quan tâm cho anh chị em, khi xin Ðấng là Chủ Tể của lịch sử ban cho anh chị em ơn bền đỗ trong việc làm chứng cho Người; với niềm xác tín rằng những đau khổ của anh chị em trong quá khứ và hiện tại vì Danh Thánh Chúa Giêsu, và lòng chân thành trung kiên với Ðấng Ðại Diện của Ngài nơi trần thế, sẽ được ân thưởng, cả khi mọi sự xem ra như một thất bại.
Chào tạm biệt
20. Để kết thúc lá thư này, tôi cầu nguyện xin cho anh chị em, những Mục Tử của Giáo Hội Công Giáo tại Trung Hoa, các linh mục, những người sống đời tận hiến và anh chị em giáo dân yêu dấu, được “hân hoan vui mừng, mặc dầu còn phải ưu phiền ít lâu giữa trăm chiều thử thách. Những thử thách đó nhằm tinh luyện đức tin của anh em là thứ quý hơn vàng gấp bội, - vàng là của phù vân, mà còn phải chịu thử lửa. Nhờ thế, khi Đức Giêsu Kitô tỏ hiện, đức tin đã được tinh luyện đó sẽ trở thành lời khen ngợi, và đem lại vinh quang, danh dự.” (1 Pr 1:6-7) .
Nguyện xin Ðức Maria Rất Thánh, Mẹ của Giáo Hội và Nữ Vương Nước Trung Hoa - Đấng trong giờ Thập Giá đã kiên nhẫn chờ đợi buổi sáng Phục Sinh trong thinh lặng của niềm hy vọng - đồng hành với anh chị em với lòng từ mẫu, và cầu bầu cho tất cả anh chị em, cùng với thánh Giuse và cơ man các thánh Tử Đạo Trung Hoa.
Tôi bảo đảm những lời cầu nguyện thường xuyên cho anh chị em; và với lòng ưu ái nhớ đến những vị cao niên, những người đau yếu, các trẻ em và các bạn trẻ của Đất Nước Trung Hoa cao cả, tôi chân thành ban phép lành cho tất cả anh chị em.
Từ Roma, bên cạnh Ðền Thờ Thánh Phêrô, ngày 27 tháng 5, Lễ Chúa Thánh Thần Hiện Xuống, năm 2007, năm thứ ba triều Giáo Hoàng của tôi.
+ Bênêđitô XVI, Giáo Hoàng.
Bản dịch VietCatholic Network (Lm Trần Công Nghị, Đặng Minh An, Tường Huy, Phạm Hoàng Nghị, Anthony Lê, Thụy Nguyên)
Tham khảo
1 Bênêđíctô XVIXVI, Kinh Truyền Tin ngày 26/12/2006: Được gần gũi thiêng liêng đặc biệt, tôi cũng nghĩ về những ngưởi Công Giáo giữ được lòng trung thành của họ với Ngai Tòa Phêrô mà không chịu đi tới những tương nhượng, có khi với giá phải trả là những đau khổ trầm trọng. Cả Giáo Hội kính phục gương mẫu của họ và nguyện cầu cho họ sẽ có sức mạnh để kiên trì, và biết rằng các khổ não là ở nguồn ngọn của thắng lợi, ngay nếu vào lúc xem ra như thất bại”. Quan Sát Viên Rôma, bản tiếng Anh, 3/1/2007, t. 12.
2 Công Đồng Chung Vatican II, Hiến Chế Mục Vụ về Giáo Hội trong thế giới ngày nay Gaudium et Spes, 10.
3 Sứ điệp gửi các tham dự viên Hội Nghị Quốc Tế “Mateo Ricci: vì một cuộc đối thoại giữa Trung Hoa và phương Tây”(24/10/2001), 4
Quan Sát Viên Rôma, ấn bản tiếng Anh, 31/10/2001, t. 3.
4 Theo Gioan Phaolô II, Tông Huấn Hậu Thượng Hội Đồng Á Châu (6/11/1999), 7: AAS 92 (2000), 456.
5 Xin xem dẫn thượng., 19, 20: AAS 92 (2000), 477-482.
6.Xin xem Bài nói chuyện với các thành viên Liên Hội Đồng Giám Mục Châu Á (Manila, 15/1/1995), 11: Quan Sát Viên Rôma, ấn bản tiếng Anh, 25/1/ 1995, t. 6.
7 Gioan Phaolô II, Tông Thư Khởi Đầu Ngàn Năm Mới (6/1/ 2001), 1: AAS 93 (2001), 266.
8 Bênêđitô XVI, Buổi Tiếp Kiến Chung (Thứ Tư 23/8/2006).
Quan Sát Viên Rôma, ấn bản tiếng Anh, 30/8/2006, t. 3.
9 Gioan Phaolô II, Sứ điệp gửi các tham dự viên Hội Nghị Quốc Tế “Mateo Ricci: vì một cuộc đối thoại giữa Trung Hoa và phương Tây” (24/10/2001), 6. Quan Sát Viên Rôma, ấn bản tiếng Anh, 31/10/ 2001, t. 3-4.
10 dẫn thượng. < br>
11 Xin xem Fonti Ricciane, ấn bản Pasquale M. D'Elia, S.J., T ập. 2, Rôma 1949, số. 617, p. 152.
12 Sứ điệp gửi các tham dự viên Hội Nghị Quốc Tế “Mateo Ricci: vi một cuộc đối thoại giữa Trung Hoa và phương Tây”(24/10/2001), 4
Quan Sát Viên Rôma, ấn bản tiếng Anh, 31/10/ 2001, t. 3.
13 Hiến Chế Mục Vụ Về Giáo Hội Trong Thế Giới Ngày Nay Gaudium et Spes, 76.
14 Thông Điệp Thiên Chúa Là Tình Yêu (25/12/2005), 28: AAS 98 (2006), 240. Xin Xem Công Đồng Chung Vatican II, Hiến Chế Mục Vụ Trong Thế Giới Ngày Nay Gaudium et Spes, 76
15 Xin Xem Công Đồng Chung Vatican II, Hiến Chế Tín Lý về Giáo Hội Lumen Gentium, 26.
16 dẫn thượng., 23.
17 Xin xem Bộ Giáo Lý Đức Tin, Thư gửi các Giám Mục thuộc Giáo Hội Công Giáo về một số phương diện của Giáo Hội được hiểu là hiệp thong Communionis Notio (28/5/1992), 11-14: AAS 85 (1993), 844-847.
18 Xin xem Công Đồng Chung Vatican II, Hiến Chế Giáo Lý về Giáo Hội Lumen Gentium, 23.
19 Bộ Giáo Lý Đức Tin, Thư gửi các Giàm Mục thuộc Giáo Hội Công Giáo về một số phương diện được hiểu là Hiệp Thông Communionis Notio (28/5/1992), 13: AAS 85 (1993), 846.
20 Cũng xin xem Bênêđitô XVI, Tông Huấn hậu Hội Nghị Sacramentum Caritatis (22/2/2007), 6: ‘‘Đức tin của Giáo Hội cốt yếu là một đức tin Thánh thể, và nhất là đức tin đó được nuôi dưỡng ở bàn thờ của bí tích Thánh Thể. Đức tin và bí tích, hai phương diện của bổ túc đời sống Giáo Hội. Được thức tỉnh do giáo huấn của lời Chúa, đức tin được nuôi dưỡng và lớn lên trong cuộc gặp gỡ đầy ơn với Thiên Chúa Phục Sinh, diễn ra trong các bí tích: ’đức tin được biểu lộ trong nghi thức, trong khi nghi thức củng cố và tăng cường đức tin’. Vì lý do này, bí tích của Bàn Thờ luôn luôn ở trung tâm đời sống của Giáo Hội: ‘nhờ bí tích Thánh Thể, Giáo Hội mãi mãi được tái sinh mới!’ Đức tin Thánh thể của Dân Chúa càng sống động thì đức tin đó càng chia sẻ sâu xa hơn vào đời sống Giáo Hội trong việc dấn thân bền vững vào sứ mệnh được Chúa Kitô ủy thác cho các môn đệ của Ngài. Chính lịch sử của Giáo Hội làm chứng cho điều này. Mỗi cuộc cải cách lớn đều được nối kết cách nào đó với việc tái phát hiện của lòng tin vào hiện diện Thánh thể của Chúa giữa Dân Ngài”.
21 Tông Thư Khởi Đầu Ngàn Năm Mới (6/1/2001), 42: AAS 93 (2001), 296. Cũng xin xem Bênêđíctô XVIXVI, Thông điệp Thiên Chúa Là Tình Yêu (25/12/2005), 12: "Hoạt động của Thiên Chúa nay lấy hình thức kịch tính khi, trong Chúa Giêsu, Chính Chúa đi tìm ‘chiên lạc’, một sự chịu đau khổ và nhân tính bị mất. Khi Chúa Giêsu nói trong các dụ ngôn về mục tử đi theo con chiên lạc, về người đàn bà đi tìm đồng tiền mất, về người cha đi tìm gặp và ôm người con trai phung phá, những chuyện này chỉ là những lời nói. Chúng làm thành một cách giải thích về chính bản thể và hoạt động của Ngài. Cái chết của Ngài trên Thập giá là đỉnh điểm việc Chúa quay chống lại chính Ngài trong đó Ngài tự hiến mình để nâng con người lên và cứu độ nó. Đây là tình yêu ở hình thức triệt để nhất của nó”: AAS 98 (2006), 228.
22 Bênêđitô XVI, Buổi Tiếp Kiến Chung (Thứ Tư, 5/4/2006): Quan Sát Viên Rôma, ấn bản tiếng Anh, 12/4/2006, t. 11.
23 Kinh nghiệm sống về Giáo Hội cổ thời bách hại nên là mội nguồn soi sáng cho tất cả, như nó nên là giáo huấn chính Giáo Hội Rôma ban bố về vấn đề này. Rôma bác bỏ các lập trường khắt khe của người phái Novatius và phái Donatus, và kếu gọi một thái độ tha thứ và hòa giải đối với những ai bội giáo trong thời bách hại (những “lapsi”) và muốn tiếp nhận hiệp thông lại với Giáo Hội.
24 Gioan Phaolô II, Sứ điệp gửi cho cộng đồng Công Giáo tại Trung Hoa Alla Vigilia (8/12/1999), 6: Quan Sát Viên Rôma, ấn bản tiếng Anh, 15/12/1999, t. 5.
25 Xin xem Mt 4:8-10; Jn 6:15.
26 Xin xem Is 42:1-4.
27 Xin xem Jn 18:37.
28 Xin xem Mt 26:51-53; Jn 18:36.
29 Công Đồng Chung Vatican II, Tuyên Ngôn về Tự Do Tôn Giáo Dignitatis Humanae, 11.
30 Bênêđitô XVI, Buổi Tiếp Kiến Chung (Thứ Tư 5/4/2006): Quan Sát Viên Rôma, ấn bản tiếng Anh, 12/4/2006, t. 11.
31 Công Đồng Chung Vatican II, Hiến Chế Mục Vụ về Giáo Hội trong Thế Giới Ngày Nay Gaudium et Spes, 28.
32 Bênêđitô XVI, Buổi Tiếp Kiến Chung (Thứ Tư 5/4/2006): Quan Sát Viên Rôma, ấn bản tiếng Anh, 12/4/2006, t. 11.
33 Bản Toát Lược Giáo Lý Giáo Hội Công Giáo, 174. Xin xem Giáo Lý Giáo Hội Công Giáo, 857 và 869. < br> 34 Gioan Phaolô II, Tông Thư Apostolos Suos (21/5/1998), 10: AAS 90 (1998), 648.
35 Xin Xem Bộ Giáo Luật, c. 447.
36 Qui Chế của Hội Công Giáo Yêu Nước Trung Hoa (CCPA), 2004, điều. 3.
37 Bài Giảng cho Lễ Kỷ Niệm Năm Mươi Năm Giám Mục (8/10/ 2000 ), 5: AAS 93 (2001), 28. Xin Xem Công Đồng Đại Kết, Sắc Lệnh Về Chức Vụ Mục Tử Của Các Giám Mục Trong Giáo Hội Christus Dominus, 6.
38 Dẫn thượng., 27.
39 Bênêđitô XVI, Bài nói chuyện cho Các Tân Giám Mục (21/9/2006): AAS 98 (2006), 696.
40 Công Đồng Chung Vatican II, Hiến Chế Giáo Lý về Giáo Hội Lumen Gentium, 21. Cũng xin xem Bộ Giáo Luật, c. 375 § 2.
41 Hiến Chế Giáo Lý về Giáo Hội Lumen Gentium, 22. Cũng xin xem Chú ban đầu, Số. 2.
42 Trung Hoa Công Nghị Các Giám Mục Công Giáo (CCBC).
43 Ở mức độ toàn cầu, xin xem, thí dụ, các qui định của điều 18, đoạn 1, của Hiệp Ước Quốc Tế về Các Quyền Dân Sự và Chính Trị ngày 16/12/1966 ("Mỗi người được có quyền tự do tư tưởng, lương tâm và tôn giáo. Quyền này sẽ gồm có tự do có hay chấp nhận một tôn giáo hay niềm tin do mình chọn lựa, và tự do, hoặc cá nhân hay chung với người khác và công khai hay riêng tư, biểu lộ tôn giáo hay niềm tin trong việc thờ phụng, tuân giữ, thực hành và giảng dậy”) và giải thích, bó buộc đối với nhà nước thành viên, được Ủy Ban Nhân Quyền của Liên Hiệp Quốc dành cho nước ấy trong “Chú Giải Tổng Quát 22”( đoạn 4) ngày 30/7/1993 (“việc thực hành và giáo huấn của tôn giáo hay niềm tin gồm có các hành vi toàn phần cho các ứng xử của các nhóm tôn giáo có những công việc cơ bản của họ, như tự do chọn lựa các nhà lãnh đạo tôn giáo, linh mục và thầy giáo của họ, tự do thiết lập các chủng viện hay các trường tôn giáo và tự do chuẩn bị và phân phối các văn bản hay các xuất bản phẩm tôn giáo’).
Rồi ở mức độ vùng miền, xin xem, chẳng hạn, các cam kết sau, được tuân giữ ở cuộc Gặp gỡ Vienna các Đại biểu của các nước tham dự Hội Nghị về An Ninh và Hợp Tác ở Âu Châu (CSCE): “Để bảo đảm tự do của cá nhân được tuyên xưng và thực hành tôn giáo hay niềm tin, các nước tham dự sẽ, trong những điều khác … tôn trọng quyền của các cộng đồng tôn giáo này được tự tổ chức chính họ theo cấu trúc theo thể chế và phậm trật riêng của họ …tuyển lựa, bổ nhiệm hay thay đổi nhân viên của họ theo những đòi hỏi và tiêu chuẩn tương ứng của họ, cũng như với cách sắp xếp tự do chấp nhận giữa họ và Nhà nước của họ’.
(Văn kiện kết thúc của năm 1989, Nguyên tắc Số 16 của Tiết “Những Câu Hỏi liên quan tới An Ninh tại Âu châu”). Xin cũng xem Công Đồng Đại Kết Vaticam II, Bản Tuyên Ngôn về Tự Do Tôn Giáo Dignitatis Humanae, 4.
44 Xin xem Công Đồng Chung Vatican II, Sắc Lệnh về Chức Vụ Mục Vụ của các Giám Mục trong Giáo Hội Christus Dominus, 20.
45 Xin xem, về vấn đề này, các chuẩn mực liên hệ của Bộ Giáo Luật ( Xin xem c. 378).< br> 46 Hiến Chế Giáo lý về Giáo Hội Lumen Gentium, 23.
47 Xin xem Bộ Giáo Luật, cc. 265- 272.
48 Đối với việc suy nghĩ về giáo lý và linh đạo của linh mục và về đặc sủng của bậc độc thân, tôi có ý nói đến bài nói chuyện của tôi với Giáo Triều Roma (22/12/2006): Quan Sát Viên Rôma, ấn bản tiếng Anh, 3/1/2007, t. 6.
49 Xin xem Gioan Phaolô II, Sứ điệp gửi Giáo Hội tại Trung Hoa về Kỷ Niệm lẩn Thứ Bảy Mươi việc Thụ Phong tại Rôma của Nhóm Đầu Tiên các Giám Mục Trung Hoa và về Kỷ Niệm lần Thứ Năm Mươi việc Thành Lập Giáo Phẩm tại Trung Hoa La Memoria Liturgica (3/12/1996), 4: AAS 89 (1997), 256.
50 Tông Huấn Hậu Thượng Hội Đồng Pastores Dabo Vobis (25/3/1992), 70: AAS 84 (1992), 782.
51 Dẫn thượng., 29: AAS 84 (1992), 704.
52 Gioan Phaolô II, Tông Huấn Ecclesia in Asia (6/11//1999), 46: AAS 92 (2000), 521. Xin xem Bênêđitô XVI, Bài nói chuyện tại Phiên họp Thế Giới các Gia đình tại Tây Ban Nha (Valencia, 8/7//2006): ‘‘Gia đình là một điều tốt cần thiết cho các dân tộc, một nền tảng không thể thiếu cho xã hội và một kho báu suốt đời và lớn lao cho các đôi lứa. Nó là điều tốt độc nhất cho con cái, những người được định nghĩa là kết quả của tình yêu, của việc cha me chúng tự hiến mình quảng đại và toàn diện. Công bố toàn thể chân lý về gia đình căn cứ trên hôn nhân là một Giáo Hội ở nhà và một chôố tôn nghiêm của sự sống, là một trách nhiệm lớn lao đè năng trên tất cả… Chúa Kitô đã cho ta biết cái gì luôn luôn là nguồn góc tối cao của cuộc sống chúng ta và như vậy của cuộc sống các gia đình: ‘Đây là giới răn của ta là các con yêu nhau như ta đã yêu các con. Không ai có tình yêu lớn hơn tình yêu này là hy sinh tình yêu của mình vì bạn hữu của mình’ (Jn 15:12-13). Tình yêu của chính Thiên Chía đã đổ xuống ra trên chúng ta trong lễ Thanh Tẩy. Vì thế, các gia đình được mời gọi để nếm trải loại tình yêu này, bởi vì Thiên Chúa làm cho tình yêu ấy có thể có đối với chúng ta, thông qua tình yêu nhân bản của chúng ta, là nhạy cảm, yêu mến và đầy xót thương như Chúa Kitô”: AAS 98 (2006), 591-592.
53 Xin xem Công Đồng Chung Vatican II, Hiến Chế Mục Vụ về Giáo Hội trong Thế Giới Ngày Nay Gaudium et Spes, 47.
54 Xin xem Gioan Phaolô II, Tông Huấn Familiaris Consortio (22/11/1981), 3: AAS 74 (1982), 84.
55 Như các Nghị Phụ Thượng Hội Đồng của Hội Nghị Thông Thường Lần Thứ Bảy của Thượng Hội Đồng các Giám Mục quan sát (1-30/10/1987), trong việc đào tạo các Kitôhữu “một sư phạm giáo lý sau khi Thanh Tẩy đưới hình thức một thời kỳ chầu nhưng có thể cũng có ích lợi, bằng cách trình bày lại một số yếu tố từ Nghi Thức Khai Tâm Kitôgiáo của Nguời Lớn với mục đích làm cho một người nắm bắtđược và sống tính phong phú và trách nhiệm khác thường, bao la được tiếp nhận lúc Thanh Tẩy: Gioan Phaolô II, Tông Huấn Hậu Thương Hội Đồng Christifideles Laici (30/12/1988), 61: AAS 81 (1989), 514. Xin xem Giáo Lý Giáo Hội Công Giáo, 1230- 1231.
56 Bài Giảng Núi Bát Phúc (Do Thái, 24/3/2000 ), 5: Quan Sát Viên Rôma, ấn bản tiếng Anh, 29/3/2000, t. 9.
© Copyright 2007 - Libreria Editrice Vaticana
CỦA
ĐỨC THÁNH CHA
BÊNÊĐÍCTÔ XVI
GỞI CÁC GIÁM MỤC, LINH MỤC,
NHỮNG NGƯỜI SỐNG ĐỜI THÁNH HIẾN,
VÀ ANH CHỊ EM TÍN HỮU
GIÁO HỘI CÔNG GIÁO
TẠI CỘNG HÒA NHÂN DÂN TRUNG HOA
Lời Chào
1. Các hiền huynh Giám Mục, các linh mục, những người sống đời thánh hiến và tất cả anh chị em tín hữu của Giáo Hội Công Giáo tại Trung Hoa thân mến: “Chúng tôi không ngừng tạ ơn Thiên Chúa, là Thân Phụ Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta, khi cầu nguyện cho anh em. Thật vậy, chúng tôi đã được nghe nói về lòng tin của anh em vào Đức Giêsu Kitô, và về lòng mến của anh em đối với toàn thể dân thánh; lòng tin và lòng mến đó phát xuất từ niềm trông cậy dành cho anh em trên trời, niềm trông cậy anh em đã được nghe loan báo khi lời chân lý là Tin Mừng đến với anh em…
Chúng tôi cũng không ngừng cầu nguyện và kêu xin Thiên Chúa cho anh em được am tường thánh ý Người, với tất cả sự khôn ngoan và hiểu biết mà Thần Khí ban cho. Như vậy, anh em sẽ sống được như Chúa đòi hỏi, và làm đẹp lòng Người về mọi phương diện, sẽ sinh hoa trái là mọi thứ việc lành, và mỗi ngày một hiểu biết Thiên Chúa hơn. Nhờ sức mạnh vạn năng của Thiên Chúa vinh quang, anh em sẽ nên mạnh mẽ để kiên trì chịu đựng tất cả.” (Cl 1:3-5, 9-11) .
Những lời này của Thánh Tông Đồ Phaolô thật là thích hợp để bày tỏ những tình cảm mà tôi, trong tư cách Người Kế Vị Thánh Phêrô và là Mục Tử toàn thể Hội Thánh, cảm nhận nơi anh chị em. Anh chị em biết rõ anh chị em hiện diện thế nào trong tim tôi, trong lời kinh nguyện hàng ngày của tôi, và mối quan hệ hiệp thông kết hiệp chúng ta cách thiêng liêng sâu đậm đến thế nào.
Mục đích của Lá Thư này
2. Do đó, tôi ao ước được chuyển đến tất cả anh chị em một biểu lộ tình huynh đệ gần gũi của tôi. Với niềm vui mãnh liệt, tôi nhìn nhận sự trung tín của anh chị em đối với Chúa Kitô và với Giáo Hội, một sự trung tín đã được anh chị em thể hiện “đôi khi với một giá đau khổ lớn lao” 1 vì “nhờ Đức Kitô, anh em đã được phúc chẳng những là tin vào Người, mà còn được chịu đau khổ vì Người” (Pl 1:29) . Dẫu sao, nhiều khía cạnh quan trọng trong đời sống Giáo Hội tại đất nước anh chị em đang gây ra âu lo.
Không dám nhận là đương đầu với mọi chi tiết trong những vấn nạn phức tạp anh chị em hằng tỏ tường, tôi muốn qua lá thư này đưa ra một vài chỉ dẫn liên quan đến đời sống Giáo Hội và nghĩa vụ truyền giáo tại Trung Hoa, ngõ hầu giúp anh chị em khám phá điều Chúa và Thầy Giêsu Kitô, Đấng là “chìa khóa, là trung tâm và là cùng đích của toàn thể lịch sử nhân loại”,2 mong muốn nơi anh chị em.
PHẦN MỘT
TÌNH HÌNH CỦA GIÁO HỘI
NHỮNG KHÍA CẠNH THẦN HỌC
Toàn cầu hóa, hiện đại hóa và chủ nghĩa vô thần
3. Khi tôi hướng sự chú ý đến Dân Tộc của anh chị em - một dân tộc nổi bật giữa các dân tộc khác tại Á Châu vì vẻ huy hoàng của nền văn minh cổ đại, với tất cả những kinh nghiệm về sự thông thái, triết lý, nghệ thuật và khoa học - tôi hài lòng ghi nhận cách thế, đặc biệt là trong những thời gian gần đây, dân tộc anh chị em đã bước những bước quyết định trong việc đạt đến những mục tiêu đáng kể về phát triển kinh tế xã hội, lôi cuốn sự chú ý của toàn thế giới.
Như vị tiền nhiệm đáng kính của tôi là Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã từng nói: “Về phần mình Giáo Hội Công Giáo trong niềm kính trọng sự đột phá đầy ấn tượng và nhìn xa này, và với sự cẩn trọng, đưa ra đóng góp về phần mình cho sự thăng tiến và bảo vệ con người, cho các giá trị nhân bản, tu đức và ơn gọi siêu nhiên. Giáo Hội trong tim mình có nhiều giá trị và mục tiêu cũng có tầm quan trọng đối với nước Trung Hoa hiện đại: tình liên đới, hòa bình, công lý xã hội, sự quản lý khôn ngoan hiện tượng toàn cầu hóa”. 3
Áp lực đạt cho bằng được sự phát triển kinh tế xã hội mong ước và cần thiết cũng như sự kiếm tìm hiện đại hóa luôn đi kèm với hai hiện tượng khác biệt và tương phản, cả hai hiện tượng này dẫu sao cũng nên được đánh giá với sự thận trọng tương đương và với một tinh thần tông đồ tích cực. Một mặt, đặc biệt nơi những người trẻ, ta có thể thấy một sự gia tăng mối quan tâm đến chiều kích thiêng liêng và siêu nhiên của con người, với hệ quả là sự quan tâm đến tôn giáo, đặc biệt là Kitô Giáo. Một mặt khác, cũng có những dấu chỉ, ngay cả tại Trung Hoa, của khuynh hướng nghiêng về chủ nghĩa vật chất và vô thần, đang lan tràn từ các thành phố lớn lan tỏa ra cả nước. 4
Trong bối cảnh này, một bối cảnh anh chị em được mời gọi để sống và hoạt động, tôi muốn nhắc nhở anh chị em về điều mà Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II đã nhấn mạnh rất mạnh mẽ: công cuộc tân phúc âm hóa đòi hỏi việc công bố Tin Mừng 5 cho con người hiện đại, với một nhận thức nhạy bén rằng nếu như trong thiên niên kỷ đầu tiên của Kitô Giáo Thánh Giá đã được cắm trên Âu Châu; và trong thiên niên kỷ thứ hai, Thánh Giá tiếp tục được cắm trên Mỹ Châu và Phi Châu; thì trong thiên niên kỷ thứ ba này, một mùa bội thu đức tin sẽ nở rộ trong đại lục Á Châu bao la và sinh động.6
‘Duc in altum’ (Lk 5:4) . (Hãy Ra Khơi). Những lời này tiếp tục vang lên với chúng ta hôm nay, và mời gọi chúng ta nhớ đến quá khứ với lòng biết ơn, sống hiện tại với lòng nhiệt thành và hướng nhìn về tương lai với niềm cậy trông: ‘Chúa Giêsu Kitô là một hôm qua, hôm nay và mãi mãi’ (Dt 13:8) . 7 Tại Trung Hoa cũng vậy, Giáo Hội được mời gọi là một nhân chứng cho Chúa Kitô, hướng nhìn về tương lai với hy vọng và – trong khi công bố Tin Mừng – đương đầu với những thách đố mới mà người Trung Hoa phải đối diện.
Lời Chúa lần nữa giúp chúng ta khám phá ý nghĩa huyền nhiệm và sâu xa về con đường của Giáo Hội trong thế giới. Thật vậy, “chủ thể của một trong những thị kiến quan trọng trong Sách Khải Huyền là Chiên Con trong hành động mở cuốn sách được đóng bẩy ấn niêm phong mà trước đó không ai mở được. Thánh Gioan đã cho thấy là ngài rơi lệ vì không ai xứng đáng mở được hay đọc được cuốn sách ấy (x Kh 5:4) . Lịch sử vẫn y nguyên không giải mả được, không thể hiểu được. Không ai đọc được nó. Có lẽ, Thánh Gioan đã rơi lệ trước mầu nhiệm của một lịch sử quá u minh thể hiện nơi sự thất vọng của các Giáo Hội tại Á Châu trước sự yên lặng của Thiên Chúa khi phải đối diện với những bách hại xảy ra cho họ. Đó là một sự thất vọng có thể phản ánh rõ ràng nỗi tuyệt vọng của chúng ta trước những khó khăn nghiệm trọng, trước những hiểu lầm và sự thù địch mà Giáo Hội phải gánh chịu trong nhiều miền khác nhau trên thế giới. Đó là những thử thách mà Giáo Hội không đáng phải gánh chịu, cũng như Chúa Giêsu không đáng bị hành hạ. Tuy nhiên, chúng thể hiện cả sự tàn ác của con người, khi nó từ bỏ chính mình để chiều theo sự dữ; cũng như trật tự siêu việt của các biến cố nơi Thiên Chúa”.8
Ngày nay, cũng như trong quá khứ, công bố Tin Mừng nghĩa là rao giảng và làm chứng cho Chúa Giêsu Kitô, chịu đóng đinh và sống lại, một Nhân Loại mới, Đấng chiến thắng tội lỗi và sự chết. Ngài khiến cho nhân loại có thể tiến vào một chiều kích mới, nơi đó lòng thương xót và tình yêu khi được thể hiện ngay cả với những kẻ thù có thể làm chứng cho vinh quang của Thánh Giá trên tất cả những yếu hèn và sự bất hạnh của nhân loại. Tại quốc gia của anh chị em, việc công bố Chúa Kitô chịu đóng đinh, và đã sống lại sẽ có thể đạt đến mức độ, trong đó, với lòng trung tín với Tin Mừng, và trong niềm hiệp thông với Đấng Kế Vị Thánh Phêrô và với Giáo Hội Hoàn Vũ, anh chị em có thể thực hành những dấu chỉ của yêu thương và hiệp nhất “Như Thầy đã yêu thương anh em, anh em hãy yêu thương nhau. Mọi người sẽ nhận biết anh em là môn đệ của Thầy ở điểm này: là anh em có lòng yêu thương nhau…để tất cả nên một, như Cha ở trong con và con ở trong Cha để họ cũng ở trong chúng ta. Như vậy, thế gian sẽ tin rằng Cha đã sai con.” (Ga 13:34-35; 17:21)
Sẵn sàng tham dự trong cuộc đối thoại tương kính và xây dựng
4. Trong tư cách Mục Tử toàn thể Hội Thánh, tôi muốn thể hiện lòng biết ơn chân thành với Thiên Chúa vì chứng tá được cảm nhận sâu xa về lòng trung tín do cộng đoàn Công Giáo tại Trung Hoa đưa ra trong những tình huống thật khó khăn. Đồng thời, tôi cảm nhận được nhu cầu cấp bách, như nghĩa vụ sâu xa và đòi buộc và như một thể hiện của tình phụ tử, cần xác nhận đức tin của người Công Giáo Trung Hoa và trợ giúp sự hiệp nhất trong họ bằng những phương thế thích hợp với Giáo Hội.
Tôi cũng đang theo dõi với sự quan tâm đặc biệt trước những biến cố của toàn thể Dân Tộc Trung Hoa, những người mà tôi luôn dành một sự ngưỡng mộ chân thành và những tình cảm thân hữu, đến mức tôi bày tỏ hy vọng rằng “các hình thức cụ thể về thông tin và hợp tác giữa Tòa Thánh và Cộng Hòa Nhân Dân Trung Hoa sớm được thiết lập. Tình hữu nghị được nuôi dưỡng bởi những liên lạc, bởi việc chia sẻ niềm vui và nỗi buồn trong những trạng huống khác nhau, bởi tình liên đới và sự trợ giúp lẫn nhau”. 9 Và khi theo đuổi dòng lý luận này, vị tiền nhiệm đáng kính của tôi đã thêm vào: “Không có gì bí mật khi Tòa Thánh, nhân danh toàn thể Giáo Hội Công Giáo và tôi, vì lợi ích của toàn thể nhân loại, bày tỏ hy vọng có thể khai mở các hình thức đối thoại với các nhà cầm quyền của nước Cộng Hòa Nhân Dân Trung Hoa. Một khi những hiểu lầm trong quá khứ được vượt qua, một cuộc đối thoại như thế sẽ khiến cho chúng ta có thể hoạt động chung vì lợi ích của Dân Tộc Trung Hoa và vì hòa bình của thế giới” 10
Tôi nhận thức rằng sự bình thường hóa quan hệ với Cộng Hòa Nhân Dân Trung Hoa đòi hỏi thời gian và thiện chí của cả hai bên. Về phần mình, Tòa Thánh luôn sẵn sàng thương thảo để những khó khăn hiện nay có thể được vượt qua.
Tình trạng hiểu lầm và thiếu thông cảm hiện nay thật nặng nề, không mang lại lợi ích cho ai, cả nhà cầm quyền Trung Hoa cũng như cho Giáo Hội Công Giáo tại Trung Hoa. Như Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã khẳng định, khi nhắc lại những gì cha Matteo Ricci viết từ Bắc Kinh, 11 “cũng thế ngày nay Giáo Hội Công Giáo không tìm kiếm đặc quyền gì từ Trung Hoa và các nhà lãnh đạo của quốc gia này, nhưng chỉ tìm kiếm việc tái lập đối thoại, ngõ hầu xây dựng một quan hệ dựa trên sự tương kính và sự hiểu biết sâu xa hơn”. 12 Trung Hoa có thể tin rằng Giáo Hội Công Giáo thành tâm muốn trao ra một lần nữa sự phục vụ khiêm nhường và vô vị lợi trong những lãnh vực Giáo Hội có khả năng, vì lợi ích của người Công Giáo Trung Hoa và lợi ích của tất cả cư dân trên đất nước này.
Liên quan đến những quan hệ giữa cộng đồng chính trị và Giáo Hội tại Trung Hoa, cần nhắc lại giáo huấn minh bạch của Công Đồng Vatican II, theo đó, “Giáo Hội theo vai trò và khả năng của mình không thể bị đồng hóa với một cộng đồng chính trị cũng không thể bị ràng buộc vào một hệ thống chính trị nào. Giáo Hội là chỉ dấu và là người bảo vệ cho chiều kích siêu nhiên của nhân loại”. Và Công Đồng nêu tiếp rằng: “Cộng đồng chính trị và Giáo Hội là tách biệt và độc lập với nhau trong lãnh vực của mình. Cả hai phục vụ cho ơn gọi của cá nhân và xã hội của cùng những cá nhân, mặc dù dưới những danh nghĩa khác nhau. Sự phục vụ của họ sẽ hữu hiệu hơn nếu cả hai cơ chế phát triển tốt hơn sự hợp tác với nhau tùy theo những hoàn cảnh về không gian và thời gian” 13
Thành ra, Giáo Hội Công Giáo tại Trung Hoa cũng không có sứ mệnh thay đổi cấu trúc hay sự quản trị của Nhà Nước; trái lại, sứ mạng của Giáo Hội là công bố cho những người nam nữ về Chúa Kitô, như là Đấng Cứu Độ thế gian, trong khi đặt cơ sở của chính mình – khi thi hành các hoạt động tông đồ thích hợp – trên quyền năng của Thiên Chúa. Như tôi đã đề cập trong thông điệp Thiên Chúa là Tình Yêu của mình, “Giáo Hội không thể và không được gánh lấy cho mình cuộc chiến chính trị để đem lại một xã hội công bằng nhất. Giáo Hội không thể và không phải thay thế chính quyền. Tuy nhiên đồng thời Giáo Hội không thể và không phải ở bên lề trong cuộc đấu tranh cho công bằng. Giáo Hội cần đóng vai trò của mình qua việc biện luận thuần lý và phải thức tỉnh năng lực thiêng liêng mà nếu thiếu, công bằng vốn luôn đòi hỏi sự hy sinh, sẽ không thắng thế và tăng trưởng. Một xã hội công bằng phải là thành quả của chính trị, chứ không phải của Giáo Hội. Tuy nhiên cổ võ cho công bằng qua những nỗ lực nhằm đem lại sự cởi mở của tâm trí và ước muốn theo những đòi hỏi của ích chung, là điều gì can hệ đến Giáo Hội cách sâu xa.” 14
Trước ánh sáng của những nguyên tắc không thể đảo ngược này, giải pháp cho những vấn đề đang tồn tại không thể được theo đuổi qua sự đối đầu kéo dài với các nhà cầm quyền dân sự hợp hiến; nhưng đồng thời việc tùng phục những nhà cầm quyền này là không thể chấp nhận được khi nó can thiệp vô lý vào những vấn đề liên quan đến đức tin và kỷ luật của Giáo Hội. Các nhà chức trách dân sự cần nhận thức rõ ràng rằng Giáo Hội mời gọi các tín hữu của mình trở nên những công dân tốt, tôn trọng và đóng góp tích cực cho thiện ích chung của đất nước; nhưng cũng minh bạch như thế là Giáo Hội đòi hỏi Nhà Nước phải bảo đảm cho những công dân Công Giáo này việc thực hành đầy đủ niềm tin của họ, với sự tôn trọng quyền tự do tôn giáo chân chính.
Sự hiệp thông giữa các Giáo Hội địa phương trong Giáo Hội Hoàn Vũ
5. Giáo Hội Công Giáo tại Trung Hoa yêu dấu, anh chị em là một đàn chiên nhỏ hiện diện và năng động trong một Dân Tộc bao la đang lữ hành theo dòng lịch sử. Những lời khuấy động và khích lệ này của Chúa Giêsu dành cho anh chị em: “Hỡi đoàn chiên nhỏ bé, đừng sợ, vì Cha anh em đã vui lòng ban Nước của Người cho anh em” (Lc 12:32) “Anh em là muối đất.. anh em là ánh sáng thế gian”: do đó “ánh sáng của anh em phải chiếu giãi trước mặt thiên hạ, để họ thấy những công việc tốt đẹp anh em làm, mà tôn vinh Cha của anh em, Đấng ngự trên trời.” (Mt 5:13, 14, 16).
Trong Giáo Hội Công Giáo tại Trung Hoa, Giáo Hội Hoàn Vũ hiện diện, Giáo Hội của Chúa Kitô, mà trong kinh Tin Kính chúng ta tuyên xưng là duy nhất, thánh thiện, công giáo và tông truyền, nghĩa là, cộng đoàn phổ quát các môn đệ của Chúa.
Như anh chị em biết, sự hiệp thông sâu xa, nối kết các Giáo Hội địa phương tại Trung Hoa, cũng như đặt các Giáo Hội này trong tình hiệp thông mật thiết với tất cả các Giáo Hội khác trên thế giới, có nguồn gốc không chỉ nơi một đức tin chung và một Phép Rửa chung, nhưng trên hết là nơi bí tích Thánh Thể và nơi hàng giáo phẩm.15 Cũng thế, sự hiệp thông trong hàng Giám Mục - trong đó, “vị Giám Mục Rôma, như người Kế Vị Thánh Phêrô, là nguồn mạch và nền tảng vĩnh hằng và hữu hình” 16 - được lưu truyền từ thế kỷ này sang thế kỷ khác qua việc kế tục tông truyền và là nền tảng cho sự tương đồng giữa Giáo Hội trong mọi thời đại với Giáo Hội đã được Chúa Kitô xây dựng trên Phêrô và các thánh Tông Đồ khác. 17
Giáo lý Công Giáo dạy rằng Đức Giám Mục là nguồn mạch và là cơ sở hữu hình cho sự hiệp thông trong một Giáo Hội nhất định được trao phó cho tác vụ mục vụ của ngài. 18Nhưng trong mỗi Giáo Hội địa phương như thế, để Giáo Hội có thể hoàn toàn là một Giáo Hội, cần có sự hiện diện của một thẩm quyền tối cao của Hội Thánh, nghĩa là, Giám Mục Đoàn cùng với vị Thủ Lĩnh, là Giám Mục Rôma, và không bao giờ tách biệt khỏi ngài. Thành ra, sứ vụ Đấng Kế Vị Thánh Phêrô về bản chất thuộc về mỗi một Giáo Hội cụ thể “từ bên trong”. 19 Hơn thế nữa, sự hiệp thông của tất cả các Giáo Hội địa phương trong một Giáo Hội Công Giáo duy nhất, và qua đó là sự hiệp thông trong hàng giáo phẩm giữa tất cả các Giám Mục, những người kế vị các Thánh Tông Đồ, với Đấng Kế Vị Thánh Phêrô, là một bảo đảm cho sự hiệp nhất trong đức tin và đời sống của tất cả người Công Giáo. Do đó, thật là cần thiết, cho sự hiệp nhất trong các quốc gia riêng lẻ, là mỗi Giám Mục phải hiệp thông với các Giám Mục khác, và tất cả phải hiệp thông cách hữu hình và cụ thể với Đức Giáo Hoàng.
Không ai trong Giáo Hội là khách ngoại kiều, nhưng tất cả là công dân của cùng một Dân Tộc, là thành viên của cùng một Nhiệm Thể Chúa Kitô. Sự gắn bó hiệp thông bí tích là Thánh Thể, được bảo đảm bởi sứ vụ của các Giám Mục và các linh mục. 20
Toàn thể Giáo Hội tại Trung Hoa được mời gọi để sống và thể hiện sự hiệp nhất này trong một linh đạo hiệp thông phong phú hơn, sao cho ngay cả trong những tình huống cụ thể và phức tạp mà cộng đoàn Công Giáo phải đương đầu, cộng đoàn vẫn có thể tăng trưởng trong sự hiệp thông phẩm trật hài hòa. Thành thử, các Mục Tử và anh chị em tín hữu được mời gọi để bênh vực và bảo vệ những gì thuộc về tín lý và truyền thống của Giáo Hội.
Những căng thẳng và chia rẽ bên trong Giáo Hội: tha thứ và hoà giải
6. Khi đề cập với toàn thể Giáo Hội trong Tông Thư Khởi Đầu Ngàn Năm Mới, vị tiền nhiệm đáng kính của tôi là Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II, đã khẳng định rằng “một lãnh vực quan trọng cần có sự dấn thân và hoạch định về phiá Giáo Hội Hoàn Vũ và các Giáo Hội địa phương [là] lãnh vực hiệp thông (koinonia ) , trong đó chứa đựng và mạc khải nét tinh tuý của mầu nhiệm Giáo Hội. Tình hiệp thông là hoa trái và là sự thể hiện của tình yêu nảy sinh từ trái tim Cha Hằng Hữu và được tuôn đổ trên chúng ta qua Thánh Thần mà Chúa Giêsu ban cho chúng ta (x. Rm 5:5) , để biến chúng ta tất cả nên ‘một con tim và một linh hồn (Cv 4:32) . Chính là khi xây dựng mối hiệp thông yêu thương này mà Giáo Hội xuất hiện như một ‘bí tích’, ‘như một dấu chỉ và khí cụ của sự kết hiệp thân mật với Thiên Chúa và với nhân loại’. Những Lời của Chúa về điểm này chỉ ra chính xác cho chúng ta tầm quan trọng của lãnh vực này. Trong cuộc lữ hành trần thế, có nhiều điều là quan trọng với Giáo Hội, không chỉ trong thế kỷ này; nhưng không có lòng bác ái (agape) tất cả đều ra vô ích. Lần nữa, Thánh Tông Đồ Phaolô, người trong bài ca yêu thương nhắc nhở chúng ta: giả như chúng ta được ơn nói tiên tri, hay có được tất cả đức tin đến ‘chuyển núi dời non’, mà không có đức mến, thì chúng ta ‘cũng chẳng đi đến đâu’ (x 1 Cr 13:2) . Tình yêu thực sự là ‘con tim’ của Giáo Hội”. 21
Những vấn đề này, liên quan đến bản chất của Giáo Hội Hoàn Vũ, có một ý nghĩa quan trọng cho Giáo Hội tại Trung Hoa. Thật vậy, anh chị em biết rõ những vấn đề mà Giáo Hội đang tìm cách vượt qua – bên trong nội bộ mình và trong mối quan hệ giữa Giáo Hội và xã hội dân sự Trung Hoa - những căng thẳng, chia rẽ và những lời qua tiếng lại.
Về điểm này, năm ngoái, khi đề cập đến Giáo Hội sơ khai, tôi đã có dịp nhắc lại rằng “từ lúc bắt đầu cộng đoàn các môn đệ không chỉ biết đến niềm vui của Thánh Thần, ân sủng của sự thật và yêu thương, nhưng cũng phải trải qua những thử thách trên hết được hình thành từ những bất đồng liên quan đến các chân lý đức tin, với hậu quả là những vết thương cho sự hiệp nhất. Nếu tình yêu đã hiện hữu từ thuở ban đầu và sẽ tiếp tục tồn tại cho đến ngày sau hết (x Ga 1:1) thì cũng thế, ngay từ đầu, bất hạnh thay chia rẽ cũng đã nảy sinh. Chúng ta không nên ngạc nhiên là nó tồn tại đến bây giờ … Vì thế, trong những biến cố của thế giới này, bên cạnh tình yêu thương và huynh đệ, còn có những yếu đuối của Giáo Hội với nguy cơ đánh mất đức tin. Thành ra, nghĩa vụ đặc biệt của những ai tin nơi Giáo Hội của yêu thương và muốn sống trong Giáo Hội, là phải nhận ra cả nguy hiểm này” 22
Lịch sử của Giáo Hội chỉ ra cho chúng ta thấy rằng sự hiệp thông thực sự không được thể hiện mà không có những nỗ lực hòa giải cam go.23 Thật thế, việc thanh tẩy ký ức, tha thứ cho những người làm sai, quên đi những bất công phải gánh chịu và phục hồi yêu thương mang lại bình an cho những tâm hồn tan nát, tất cả được hoàn thành nhân danh Chúa Giêsu chịu đóng đinh và sống lại, có thể đòi hỏi phải vượt qua được những lập trường hay quan điểm cá nhân, nảy sinh từ những kinh nghiệm đau thương hay khó khăn. Đây là những bước cấp thiết cần phải được thực hiện nếu muốn cho những gắn bó hiệp thông giữa các tín hữu và các Mục Tử của Giáo Hội tại Trung Hoa tăng trưởng và trở nên hữu hình.
Vì lý do này, vị tiền nhiệm đáng kính của tôi trong nhiều dịp khác nhau đã đề cập với anh chị em một lời mời gọi khẩn thiết hãy tha thứ và hòa giải. Tôi muốn nhắc lại một đoạn trong thông điệp mà ngài đã gởi cho anh chị em khi gần đến Năm Thánh 2000: “Trong cuộc chuẩn bị cho Đại Năm Thánh, xin anh chị em nhớ rằng theo truyền thống Thánh Kinh, thời điểm này luôn gắn liền với nghĩa vụ tha nợ cho kẻ khác, đền bù những bất công, và hòa giải với tha nhân. Anh chị em cũng đã nghe công bố ‘niềm vui lớn lao dành cho mọi dân nước’ là tình yêu và lòng thương xót của Chúa Cha, và Ơn Cứu Độ được thành toàn nơi Chúa Kitô. Khi chính anh chị em sẵn sàng đón nhận lời công bố vui mừng này, anh chị em sẽ có thể truyền đạt lại, qua cuộc sống của mình, cho những người nam nữ chung quanh. Ao ước của tôi là anh chị em sẽ đáp trả lời thúc giục nội tâm bởi Thánh Thần để tha thứ cho kẻ khác bất kể điều gì cần phải thứ tha, bằng cách thân cận với nhau, chấp nhận nhau và xóa tan những rào cản, ngõ hầu vượt qua mọi nguyên cớ gây chia rẽ. Anh chị em chớ quên lời Chúa Giêsu trong Bữa Tiệc Ly: ‘Qua dấu này mà thiên hạ nhận ra anh em là môn đệ của Thầy: anh em hãy thương yêu nhau’ (Ga 13:35) Tôi vui mừng khi biết rằng anh chị em có ý chuẩn bị món quà quý giá trong dịp Đại Năm Thánh này là anh chị em hiệp nhất với nhau và hiệp nhất với Đấng Kế Vị Thánh Phêrô. Ý định này chỉ có thể là thành quả của Thánh Thần, Đấng dẫn dắt Giáo Hội trên những nẽo đường cam go của hòa giải và hiệp nhất”.24
Tất cả chúng ta nhận thức rằng lộ trình này không thể hoàn thành một sớm một chiều, nhưng anh chị em có thể tin tưởng rằng toàn thể Giáo Hội sẽ dâng lên lời cầu liên lỉ cho mục đích này.
Hơn thế nữa, anh chị em hãy nhớ rằng con đường hòa giải của anh chị em được nâng đỡ bởi những gương sáng và lời cầu nguyện của đông đảo các “chứng nhân đức tin”, những người đã đau khổ và đã thứ tha, đang dâng hiến cuộc đời mình cho tương lai của Giáo Hội tại Trung Hoa. Chính sự hiện diện này của họ tiêu biểu cho một ơn phúc trường tồn dành cho anh chị em trước Thiên Chúa Cha, và ký ức về họ không ngừng nảy sinh hoa trái dư dật.
Các cộng đoàn Giáo Hội và các cơ quan Nhà Nước: các mối quan hệ phải được sống trong sự thật và trong tình bác ái.
7. Một sự phân tích thận trọng tình huống đau thương của những phân hóa trầm trọng nêu trên (xem số 6), liên quan đến các tín hữu và các vị Mục Tử của họ, cho thấy rõ là trong số các nguyên nhân đa dạng, các cơ cấu được áp đặt như là các nhân tố chính quyết định đời sống người Công Giáo đã đóng một vai trò đáng kể. Thực chất là mãi đến ngày nay, việc có được các cơ cấu này nhìn nhận hay không vẫn còn là một tiêu chuẩn để ban cấp tư cách pháp nhân cho một cộng đoàn, một cá nhân, một nơi phụng tự, và qua đó được kể là “chính thức”. Tất cả điều này đã gây ra chia rẽ trong hàng giáo sĩ và trong hàng ngũ giáo dân. Đó là một tình trạng phụ thuộc chủ yếu vào các yếu tố bên ngoài Giáo Hội, nhưng đã và đang điều kiện hóa cách nghiêm trọng sự phát triển của Giáo Hội, cũng như tạo ra những ngờ vực, những lời tố cáo và trả đũa lẫn nhau, và nó tiếp tục là một điểm yếu đáng quan ngại của Giáo Hội.
Liên quan đến vấn đề tế nhị trong các quan hệ cần phải duy trì với các cơ quan Nhà Nước, một soi sáng cụ thể có thể tìm thấy trong lời mời gọi của Công Đồng Vatican II là noi theo huấn lệnh và phương thức hành động (modus operandi) của Chúa Giêsu Kitô. Thật vậy, Ngài “không mong trở thành một Đấng Mêsia chính trị cai quản bằng sức mạnh 25 nhưng muốn xưng mình là Con Người, Đấng đã đến để phục vụ và ‘để trao ban mạng sống mình làm giá cứu chuộc cho muôn người’ (Mc 10:45). Ngài đã tỏ mình ra như là một Tôi Tớ tuyệt hảo của Thiên Chúa, 26 Đấng ‘không bẻ gẫy cây sậy dập nát, hay thổi tắt tim đèn leo lét’ (Mt 12:20) . Ngài nhìn nhận thẩm quyền dân sự và quyền bính của nó khi Ngài bảo phải trả lại những gì thuộc về Xê da, nhưng Ngài cũng đưa ra một lời cảnh cáo rõ ràng rằng quyền bính còn cao trọng hơn thế nữa của Thiên Chúa phải được tôn trọng: ‘Hãy trả cho Xê da những gì thuộc về Xê da, và trả cho Thiên Chúa những gì thuộc về Thiên Chúa (Mt 22:21) . Sau cùng, Ngài đã đưa mạc khải về mình đến độ viên mãn khi hoàn thành công cuộc cứu chuộc trên Thánh Giá, và qua đó đạt đến ơn cứu độ và sự tự do thật sự cho toàn thể nhân loại. Ngài mang chứng tá sự thật 27 nhưng từ chối việc sử dụng bạo lực hầu áp đặt sự thật này lên những ai chống đối lại. Vương Quốc của Ngài không được thiết lập bằng bạo lực, 28 nhưng bằng việc làm chứng và lắng nghe sự thật, và Vương Quốc đó lớn mạnh bởi tình yêu qua đó Chúa Kitô khi bị treo trên Thánh Giá, đã kéo tất cả mọi người lại với Người (Ga 12:32)”. 29
Sự thật và tình bác ái là hai cột trụ nâng đỡ đời sống của cộng đoàn Kitô Giáo. Vì thế tôi đã nhận định rằng “Giáo Hội của yêu thương cũng là Giáo Hội của sự thật, được hiểu chủ yếu như là sự trung tín với Tin Mừng mà Chúa Giêsu đã ủy thác cho các môn đệ của Ngài … Tuy nhiên, nếu muốn gia đình con cái Chúa được sống trong hiệp nhất và bình an, thì điều cần thiết là phải có một ai đó gìn giữ gia đình này trong sự thật và hướng dẫn nó trong khôn ngoan và với thẩm quyền phân định: đây chính là điều cần đến sứ vụ của các Thánh Tông Đồ. Từ đó, chúng ta đi đến một điểm quan trọng, đó là Giáo Hội hoàn toàn bởi Thần Khí, nhưng lại có một cấu trúc, là sự kế thừa tông truyền, với trách nhiệm bảo đảm rằng Giáo Hội tồn tại trong sự thật, được mạc khải bởi Chúa Kitô, Đấng mà từ đó khả năng yêu thương cũng được bắt nguồn… Vì thế, các Thánh Tông Đồ và những vị kế thừa các ngài, vừa là những người canh giữ, những chứng nhân thẩm quyền của kho tàng đức tin được trao phó cho Giáo Hội, vừa là những thừa tác viên của tình bác ái. Đây chính là hai khía cạnh đi đôi với nhau … Sự thật và tình yêu thương là hai mặt của cùng một hồng ân đến từ Thiên Chúa, và nhờ sứ vụ tông đồ, hồng ân này được bảo vệ trong Giáo Hội và được lưu truyền cho chúng ta, cho thời đại của chúng ta!” 30
Chính vì thế, Công Đồng Vatican II nhấn mạnh rằng “những ai suy nghĩ và hành động khác biệt với chúng ta trong các vấn đề xã hội, chính trị và tôn giáo cũng có quyền đòi hỏi nơi chúng ta sự tôn trọng và tình bác ái. Thực tế, càng bặt thiệp và yêu thương, chúng ta càng hiểu sâu cách thế suy tư của họ, và càng dễ dàng bước vào cuộc đối thoại với họ.” Thế nhưng, Công Đồng Vatican II cũng đồng thời nhắc chúng ta rằng “tình yêu và sự bặt thiệp kiểu này, dĩ nhiên, không được làm chúng ta thờ ơ với chân lý và sự thiện”. 31
So với “chương trình nguyên thủy của Chúa Giêsu”, 32 rõ ràng rằng đòi hỏi của một số cơ cấu, được Nhà Nước hỗ trợ và hoàn toàn xa lạ với cấu trúc của Giáo Hội, muốn đặt mình trên các Giám Mục để lèo lái đời sống của cộng đoàn Giáo Hội, là không phù hợp với tín lý Công Giáo, theo đó, Giáo Hội là “tông truyền” như Công Đồng Vatican II đã nhấn mạnh. Giáo Hội là tông truyền “ngay từ nguồn gốc của mình bởi vì Giáo Hội được xây dựng trên ‘nền tảng của các Thánh Tông Đồ’ (Ep 2:20). Giáo Hội là tông truyền trong một giáo huấn giống y như giáo huấn của các Thánh Tông Đồ. Giáo Hội là tông truyền vì cấu trúc của Giáo Hội đến nay vẫn giống như cấu trúc đã được dạy bảo, được thánh hóa và được hướng dẫn cho đến khi Chúa lại đến bởi các Thánh Tông Đồ, thông qua những người thừa kế của các vị là các Giám Mục trong tình hiệp thông với Đấng Kế Vị Thánh Phêrô”.33 Thành thử, trong mỗi Giáo Hội địa phương, “chính là nhân danh Chúa mà vị Giám Mục giáo phận [và chỉ có ngài] mới có quyền dẫn dắt đàn chiên được ủy thác cho mình, và ngài thực thi điều đó như người Mục Tử chính đáng, bản quyền và trực tiếp”34; hơn nữa ở cấp quốc gia, chỉ có Hội Đồng Giám Mục hợp luật mới có thể ban hành những hướng dẫn mục vụ có giá trị cho toàn thể cộng đoàn Công Giáo ở nước sở tại. 35
Cũng thế, mục đích đã được tuyên bố của các cơ cấu đề cập trên đây là nhằm thực hiện “những nguyên tắc của độc lập và tự chủ, tự quản và quản lý dân chủ Giáo Hội” 36 là không phù hợp với tín lý Công Giáo, như ngay từ thời Kinh Tin Kính xa xưa đã tuyên xưng Giáo Hội là “duy nhất, thánh thiện, công giáo và tông truyền.”
Trong ánh sáng của những nguyên tắc được đề ra ở đây, các Mục Tử và anh chị em tín hữu cần nhớ lại rằng việc rao giảng Phúc Âm, giảng dạy giáo lý và hoạt động từ thiện, việc phụng tự, cũng như tất cả các quyết định mục vụ khác, thuộc về thẩm quyền duy nhất của các Giám Mục cùng với các linh mục trong chuỗi liên tục của đức tin được truyền lại từ các Thánh Tông Đồ trong Thánh Kinh và Thánh Truyền, và do đó, không thể nào có thể bị chi phối từ bên ngoài.
Trong hoàn cảnh khó khăn này, không ít thành viên trong cộng đoàn Công Giáo đang thắc mắc là liệu việc được chính quyền dân sự nhìn nhận - để có thể hoạt động công khai – có phương hại cách nào đó đến tình hiệp thông với Giáo Hội Hoàn Vũ hay không. Tôi ý thức đầy đủ rằng vấn nạn này gây ra bất an đau đớn trong con tim các Mục Tử và anh chị em giáo dân. Về điểm này, trước tiên, tôi muốn khẳng định rằng việc kiên quyết và can đảm gìn giữ kho tàng đức tin, sự hiệp thông bí tích và phẩm trật tự bản chất của nó không đối nghịch với việc đối thoại với các cơ quan thẩm quyền về những khía cạnh thuộc lãnh vực dân sự trong đời sống của cộng đoàn. Việc chấp nhận sự công nhận của chính quyền dân sự không gây ra khó khăn cụ thể nào miễn là điều đó không gắn với việc phải phủ nhận những nguyên tắc không thể đảo ngược được của đức tin hay tình hiệp thông Giáo Hội. Tuy nhiên, cũng có không ít trường hợp cụ thể, thực ra là trong hầu hết các trường hợp, trong tiến trình công nhận, sự can thiệp của các cơ cấu nhất định đã buộc những người liên quan phải chấp nhận một thái độ, phải làm những cử chỉ và phải cam kết những điều đi ngược lại tiếng nói lương tâm Công Giáo của họ. Do đó, tôi hiểu rằng trong những điều kiện và hoàn cảnh đa dạng như vậy, thật khó có thể xác định đâu là lựa chọn đúng đắn. Vì thế, Tòa Thánh sau khi minh định lại các nguyên tắc, sẽ dành quyền quyết định cho cá nhân vị Giám Mục, là người sau khi tham khảo linh mục đoàn, có thể hiểu rõ hơn về hoàn cảnh địa phương, sẽ cân nhắc mọi khả năng chọn lựa cụ thể, và đánh giá các hệ quả có thể xảy ra đối với nội bộ của cộng đoàn giáo phận. Có thể xảy ra là quyết định chung cuộc không nhận được sự đồng thuận của tất cả các linh mục và giáo dân. Tuy nhiên, tôi bày tỏ niềm hy vọng rằng quyết định đó sẽ được chấp nhận, dù là đau đớn; và hy vọng rằng sự hiệp nhất của cộng đoàn giáo phận với vị Mục Tử của mình sẽ được duy trì.
Cuối cùng, thật là tốt đẹp nếu như các Giám Mục và các linh mục, với tấm lòng mục tử đích thực, biết đảm nhận lấy mọi bước có thể để tránh gây ra những tình huống tai tiếng, đánh mất đi các cơ hội hình thành lương tâm của giáo dân, đặc biệt là nơi những người yếu đuối nhất: tất cả những điều này cần được thể hiện trong tình hiệp thông và hiểu biết huynh đệ, tránh việc xét đoán và tố cáo lẫn nhau. Cũng trong trường hợp này, cần phải nhớ, đặc biệt là trong hoàn cảnh không có tự do, để có thể đánh giá được tính chất luân lý của một hành vi, thì điều cần thiết là phải dành sự chú ý đặc biệt để hiểu được những ý muốn thật sự của người trong cuộc, bên cạnh những thiếu sót khách quan. Mỗi trường hợp cần phải được cân nhắc riêng lẻ, và tính đến các hoàn cảnh cụ thể.
Hàng Giám Mục Trung Hoa
8. Trong Giáo Hội – Dân Thiên Chúa – chỉ có những thừa tác viên được thánh hiến, được phong chức sau khi được đào tạo và huấn luyện đầy đủ, mới có quyền thực thi sứ vụ “giáo huấn, thánh hóa và cai quản”. Còn đối với anh chị em giáo dân, chỉ khi nào được sự cho phép của Đức Giám Mục, thì họ mới có quyền thi hành các thừa tác vụ trợ lực liên quan đến việc truyền bá đức tin.
Trong những năm vừa qua, vì rất nhiều lý do khác nhau, anh em, các Hiền Huynh Giám Mục của tôi, đã gặp phải rất nhiều trắc trở vì những người không được “phong chức”, và thậm chí đôi khi chưa được rửa tội, khống chế và đưa ra những quyết định có liên quan đến các vấn đề quan trọng của Giáo Hội, kể cả việc bổ nhiệm các Giám Mục, nhân danh các cơ quan khác nhau của Nhà Nước. Hệ quả là chúng ta đã phải chứng kiến một sự coi nhẹ vai trò của Đấng Kế Vị Thánh Phêrô và của hàng giám mục theo một nhãn quan về Giáo Hội trong đó Đức Giáo Hoàng, các Giám Mục và linh mục có nguy cơ trở thành những người không gắn bó gì với nhau (de facto) chẳng có chức vụ hay quyền hành gì. Tuy nhiên, như đã được đề cập trước đó, Đấng Kế Vị Thánh Phêrô và hàng giám mục là những yếu tố thiết yếu và sống còn trong tín lý Công Giáo về cơ cấu bí tích của Giáo Hội. Bản chất của Giáo Hội chính là hồng ân của Chúa Giêsu, bởi vì: “Chính Người đã ban ơn cho kẻ này làm Tông Đồ, người nọ làm ngôn sứ, kẻ khác làm người loan báo Tin Mừng, kẻ khác nữa làm người coi sóc và dạy dỗ. Nhờ đó, dân thánh được chuẩn bị để làm công việc phục vụ, là xây dựng thân thể Đức Kitô, cho đến khi tất cả chúng ta đạt tới sự hiệp nhất trong đức tin và trong sự nhận biết Con Thiên Chúa, tới tình trạng con người trưởng thành, tới tầm vóc viên mãn của Đức Kitô” (Ep 4:11-13) .
Việc Đối Thoại và Hiệp Thông – tôi muốn lặp lại (như đã được đề cập trong phần 5 ở trên) – chính là những yếu tố thiết yếu và không thể thiếu được trong Giáo Hội Công Giáo: chính vì thế việc đề nghị ra một Giáo Hội “độc lập” với Tòa Thánh, trong chiều kích tôn giáo, là hoàn toàn đi ngược lại với giáo lý Công Giáo.
Tôi ý thức rất rõ những vấn nạn trầm trọng mà anh em đã phải đối phó trong tình huống nêu trên để giữ vững lòng trung tín với Đức Kitô, với Giáo Hội của Người, và với Đấng Vị Thánh Phêrô. Khi nhắc với anh em– như Thánh Phaolô đã từng nói (xem Rm 8:35-39) – không gian truân nào có thể tách rời chúng ta ra khỏi tình yêu của Đức Kitô, tôi tin tưởng rằng anh em sẽ làm tất cả những gì có thể, trong khi tín thác vào ơn Chúa, để bảo vệ sự hiệp nhất và tình hiệp thông Giáo Hội cho dẫu phải trả giá bằng cả những hy sinh to lớn.
Nhiều thành viên của Hội Đồng Giám Mục Trung Hoa, những người đã hướng dẫn Giáo Hội trong những thập niên qua, đã và sẽ còn tiếp tục đưa ra một sự chứng tá sáng ngời cho các cộng đoàn của mình và cho Giáo Hội Hoàn Vũ. Một lần nữa, hãy để cho bài tụng ca tạ ơn chân thành được vang lên đến “Vị Mục Tử Tối Cao” của đàn chiên (Pr 5:4) : thật vậy, chúng ta không được quên rằng nhiều vị Giám Mục đã phải chịu bách hại, đã bị cấm thi hành sứ vụ mục tử, và một số trong các vị này đã làm cho Giáo Hội thêm nhiều hoa trái bằng việc đổ máu mình. Thời đại tân tiến cùng với những thách đố kéo theo của nó trong việc tân phúc âm hóa làm nổi bật vai trò của sứ vụ Giám Mục. Như Đức Cố Giáo Hoàng Gioan Phaolô Đệ Nhị đã nói với các Vị Mục Tử đến từ khắp mọi nơi trên thế giới, khi các ngài quy tụ về Rôma để cử hành Đại Năm Thánh “Người Mục Tử phải là người đầu tiên gánh lấy trách nhiệm khích lệ cộng đoàn, cả về nhu cầu hiệp thông lẫn nhu cầu truyền giáo. Liên quan đến chủ nghĩa tương đối và lương tâm chủ quan đang ảnh hưởng sâu rộng nền văn hóa đương đại, các Giám Mục được gọi kêu để bảo vệ và cổ võ cho sự hiệp nhất tín lý giữa các tín hữu. Khi âu lo trước các trạng huống trong đó đức tin đã bị sai lạc hay chưa được biết đến, các ngài phải làm hết sức mình cho việc truyền giáo, chuẩn bị cho các linh mục, các tu sĩ và anh chị em giáo dân cho nghĩa vụ này, đồng thời tạo ra những tài nguyên cần thiết” 37.
Cũng trong dịp đó, vị tiền nhiệm đáng kính của tôi đã nhắc lại rằng “Vị Giám Mục, người kế thừa các Thánh Tông Đồ, cũng phải là người trong đó Chúa Kitô là tất cả: ‘Đối với tôi, sống là Đức Kitô..’ (Pl 1:21)Ngài phải làm chứng cho điều này trong mọi hành động của mình. Công Đồng Vatican II dạy rằng: ‘Các Đức Giám Mục nên dâng hiến chính bản thân mình cho sứ vụ tông đồ như những chứng nhân về Chúa Kitô cho tất cả mọi người’ (Sắc Lệnh Christus Dominus, 11)''.38
Liên quan đến sứ vụ Giám Mục, tôi muốn nhân đây nhắc lại một điều tôi đã đề cập gần đây rằng: “Các Đức Giám Mục chịu trách nhiệm chủ yếu trong việc xây dựng Giáo Hội như một gia đình của Thiên Chúa và như một nơi để cùng giúp đỡ và chào đón nhau. Để có thể thi hành sứ vụ này, các hiền huynh đã nhận được ba chức vụ đặc biệt là: munus docendi, munus sanctificandi, và munus regendi , mà tổng hợp lại cấu thành munus pascendi . Cách riêng, mục đích của munus regendi chính là sự tăng truởng trong tình hiệp thông giáo hội, nghĩa là, trong việc xây dựng nên một cộng đồng trong sự đồng thuận với nhau, lắng nghe giáo huấn của các Thánh Tông Đồ, cùng nhau bẻ bánh, cầu nguyện trong tình đồng đoàn. Đi liền với sứ vụ giảng dạy và thánh hóa là sứ vụ chăn dắt – chính xác là munus regendi - là điều hình thành nơi vị Giám Mục một hành vi yêu mến Thiên Chúa và tha nhân, được thể hiện qua các hoạt động mục vụ” 39
Như các phần còn lại trên thế giới, tại Trung Hoa cũng vậy, Giáo Hội được chăn dắt bởi các Giám Mục, những người qua việc được tấn phong bởi các Đức Giám Mục hợp lệ khác, đã lãnh nhận, cùng với quyền thánh hóa, là những quyền về giáo huấn và chăn dắt đàn chiên được ủy thác cho các vị trong các Giáo Hội địa phương tương ứng, với một năng quyền được Chúa ban qua hồng ân bí tích Truyền Chức Thánh. Tuy nhiên, quyền giáo huấn và chăn dắt “tự bản chất chỉ có thể được hành xử trong tình hiệp thông phẩm trật với vị thủ lĩnh và các thành viên trong giám mục đoàn”.40 Thật vậy, như Công Đồng đã khẳng định tiếp theo đó: “một người được trở nên một thành viên của hội đồng giám mục theo như bản chất của bí tích thánh hiến và do tình hiệp thông phẩm trật với vị đứng đầu cũng như các thành viên khác của hội đồng”.41
Hiện tại, tất cả các Đức Giám Mục của Giáo Hội Công Giáo tại Trung Hoa là những người con của Dân Tộc Trung Hoa. Bất kể những khó khăn trầm trọng đến mức nào, Giáo Hội Công Giáo tại Trung Hoa, do ơn Chúa Thánh Thần, chưa bao giờ bị tước đi hoàn toàn sứ vụ của các Mục Tử chân chính, những người bảo tồn nguyên vẹn sự kế thừa tông truyền. Chúng ta phải cảm tạ Thiên Chúa vì sự hiện diện thường xuyên, không phải không có đau khổ, của các Giám Mục, những người được tấn phong theo đúng với truyền thống Công Giáo, nghĩa là, trong tình hiệp thông với Giám Mục Rôma, Đấng Vị Thánh Phêrô, và dưới sự đặt tay của các vị Giám Mục được tấn phong hợp lệ và thành sự theo đúng với nghi thức của Giáo Hội Công Giáo.
Một số vị, vì không muốn chịu sự kiểm soát quá đáng của nhà nước trên đời sống của Giáo Hội, và nhiệt thành giữ vững lòng trung tín với Đấng Vị Thánh Phêrô và với giáo lý Công Giáo, đã không có con đường lựa chọn nào khác hơn là chịu chức chui. Điều kiện thầm lặng không phải là một khía cạnh bình thường trong đời sống của Giáo Hội, và lịch sử cho thấy các Mục Tử và anh chị em giáo dân chỉ chọn cách thế này trong lúc gian truân, với mong ước duy trì sự toàn vẹn của đức tin, và chống lại sự can thiệp của các cơ quan Nhà Nước trong những vấn đề có liên quan mật thiết tới đời sống của Giáo Hội. Vì thế, Tòa Thánh hy vọng rằng những Vị Mục Tử chính đáng này sẽ được các cơ quan thẩm quyền của Nhà Nước nhìn nhận cả về mặt dân sự, nếu cần thiết phải như vậy; và tất cả mọi tín hữu có thể được tự do bày tỏ niềm tin của họ vào trong bối cảnh xã hội mà họ đang sống.
Tuy nhiên, các vị Mục Tử khác, dưới áp lực của những hoàn cảnh cụ thể, đã chấp nhận việc thụ phong giám mục mà không có sự phê chuẩn của Tòa Thánh, nhưng sau đó đã yêu cầu được hiệp thông với Đấng Vị Thánh Phêrô và với các anh em Giám Mục khác trong giám mục đoàn. Trước tình cảm chân thành của các vị, trước sự phức tạp của tình hình, và trên cơ sở tham khảo ý kiến với các Đức Giám Mục lân cận, Đức Giáo Hoàng, theo trách nhiệm thích đáng của vị Mục Tử toàn Giáo Hội, đã cho phép các vị này được thực thi trọn vẹn quyền bính giám mục của các ngài. Quyết định này của Đức Giáo Hoàng dựa trên nhận thức về những hoàn cảnh tấn phong cụ thể và từ quan tâm mục vụ sâu xa của ngài nhằm thiết lập sự hiệp thông trọn vẹn. Chẳng may, là trong hầu hết mọi trường hợp, các linh mục và anh chị em giáo dân không được thông báo đầy đủ rằng vị Giám Mục của họ đã được hợp thức hóa, và điều này đã làm nảy sinh ra nhiều vấn nạn lương tâm nghiêm trọng. Thêm vào đó, một số Giám Mục được hợp thức hóa đã không đưa ra những chỉ dấu minh bạch chứng tỏ các ngài đã được hợp thức hóa. Thành ra, điều thiết yếu là, vì lợi ích thiêng liêng của các cộng đoàn giáo phận liên quan, một khi việc hợp thức hóa được diễn ra, nó cần phải được công bố cho công chúng sớm hết sức có thể, và các Giám Mục được hợp thức hóa phải đưa ra những dấu chỉ hùng hồn và mỗi ngày một rõ ràng hơn về sự hiệp thông trọn vẹn với Đấng Vị Thánh Phêrô.
Cuối cùng, có một số Giám Mục nhất định, một số rất nhỏ, đã được phong chức mà không có sự phê chuẩn của Đức Thánh Cha, đã không yêu cầu, hay chưa nhận được, việc hợp thức hóa cần thiết. Theo giáo lý của Giáo Hội Công Giáo, các vị này được xem là bất hợp lệ, nhưng việc thụ phong của họ là thành sự nếu như các vị được tấn phong bởi các Đức Giám Mục đã được tấn phong hợp lệ, và việc tấn phong giám mục diễn ra theo đúng nghi thức Công Giáo. Do đó, dù không hiệp thông với Đức Giáo Hoàng, họ thi hành thừa tác vụ của mình cách thành sự khi ban các phép bí tích, ngay cả khi các vị này không có quyền làm thế. Thật là phong phú về mặt thiêng liêng cho Giáo Hội tại Trung Hoa biết bao, nếu khi thời cơ chín muồi, cả những Mục Tử này cũng bước vào tình hiệp thông trọn vẹn với Đấng Vị Thánh Phêrô và với toàn thể hàng giáo phẩm! Lúc đó, không chỉ thừa tác vụ của họ được hợp thức hóa mà còn có một sự triển nở phong phú trong tình hiệp thông của họ với các linh mục và anh chị em giáo dân, những người luôn xem Giáo Hội tại Trung Hoa là một phần của Giáo Hội Công Giáo, luôn hiệp nhất với Giám Mục Rôma và với tất cả các Giáo Hội địa phương khác trên khắp thế giới.
Tại mỗi quốc gia, tất cả những Giám Mục hợp lệ hợp thành một Hội Đồng Giám Mục, được cai quản theo những luật lệ riêng, mà theo các quy định của giáo luật, những luật lệ này phải được sự chấp thuận của Tòa Thánh. Một Hội Đồng Giám Mục như thế diễn tả tình hiệp thông huynh đệ với tất cả các vị Giám Mục trong quốc gia và xem xét các vấn đề có liên quan đến tín lý và mục vụ có tầm mức quan trọng đối với toàn thể cộng đoàn Công Giáo của quốc gia đó, nhưng không can dự vào việc thực thi quyền bính bản quyền và trực tiếp của mỗi Giám Mục trong giáo phận cụ thể của ngài. Hơn nữa, mỗi Hội Đồng Giám Mục tạo ra cơ hội và những liên lạc cần thiết với các viên chức dân sự nơi đó, một phần là để có sự hợp tác hài hòa giữa Giáo Hội và Nhà Nước, nhưng rõ ràng là Hội Đồng Giám Mục không thể tùy thuộc vào nhà cầm quyền dân sự trong những vấn đề về đức tin và việc sống đúng với đức tin (fides et mores, đời sống bí tích), vốn thuộc thẩm quyền duy nhất của Giáo Hội.
Trong ánh sáng của các nguyên tắc được trình bày một cách chi tiết như ở trên, Giám Mục Đoàn Công Giáo hiện tại ở Trung Hoa 42, không thể được Tòa Thánh nhìn nhận như là một Hội Đồng Giám Mục, vì lẽ các Giám Mục “thầm lặng”, những vị không được Chính Phủ nhìn nhận nhưng lại hiệp thông với Đức Giáo Hoàng, không phải là một phần trong Đoàn Giám Mục này; nó lại bao gồm cả các Giám Mục đến nay vẫn là bất hợp lệ; và được cai quản theo những luật lệ chứa đựng những yếu tố không phù hợp với Công Giáo.
Việc Bổ Nhiệm Giám Mục
9. Như tất cả anh chị em đều biết, một trong những vấn đề tế nhị nhất trong các mối quan hệ giữa Tòa Thánh và giới chức thẩm quyền trong quốc gia anh chị em là vấn đề bổ nhiệm giám mục. Một mặt, có thể hiểu được việc nhà cầm quyền chú ý đến việc chọn lựa ra những ai sẽ thi hành vai trò quan trọng là lãnh đạo và chăn dắt các cộng đoàn Công Giáo địa phương, xét vì những hệ quả xã hội của chức vụ này – tại Trung Hoa cũng như ở những nơi khác trên thế giới - trong bầu khí chính trị cũng như tinh thần. Một mặt khác, Tòa Thánh theo dõi việc bổ nhiệm giám mục với sự quan tâm đặc biệt vì điều này tác động đến chính trọng tâm của đời sống Giáo Hội, do việc bổ nhiệm các Đức Giám Mục bởi Đức Thánh Cha là một bảo đảm cho sự hiệp nhất của Giáo Hội và tình hiệp thông trong hàng giáo phẩm. Vì thế, Bộ Giáo Luật (x. giáo luật 1382) ra vạ nghiêm trọng cho cả vị Giám Mục tự do tấn phong mà không được sự phê chuẩn của Tòa Thánh lẫn người được tấn phong: sự tấn phong như thế thực tế gây ra một sự thương tổn tình hiệp thông, và tạo nên một sự vi phạm trầm trọng đến kỷ cương của giáo luật.
Khi Đức Giáo Hoàng phê chuẩn việc tấn phong một Giám Mục, Ngài thực thi quyền bính tinh thần tối cao: quyền bính và sự can thiệp này hoàn toàn thuộc về chiều kích tôn giáo mà thôi. Do đó, nó không phải là chuyện một thẩm quyền chính trị, độc hành độc đoán xen mình vào những công việc nội bộ của một Quốc Gia, và vi phạm đến chủ quyền quốc gia đó.
Việc bổ nhiệm các Giám Mục cho một cộng đoàn tôn giáo cụ thể được hiểu, cả trong các công ước quốc tế, như là một yếu tố chủ yếu thể hiện quyền tự do tôn giáo đầy đủ. 43 Tòa Thánh mong ước được hoàn toàn tự do trong việc bổ nhiệm các Giám Mục; 44 do đó, khi xem xét những phát triển cụ thể gần đây của Giáo Hội tại Trung Hoa, tôi tin tưởng rằng một hiệp ước có thể đạt được với Chính Quyền để giải quyết những vấn đề cụ thể liên quan đến việc chọn lựa ra các ứng viên giám mục, việc công bố về sự bổ nhiệm các Giám Mục, và việc nhìn nhận, xét về mặt dân sự khi cần thiết –vị Giám Mục mới – từ phía các giới chức có thẩm quyền dân sự.
Cuối cùng, liên quan đến việc chọn lựa ra những ứng viên giám mục, dẫu biết có những khó khăn trong việc này, tôi muốn nhắc nhở cho anh chị em rằng các vị đó phải là các linh mục xứng đáng, được các tín hữu kính trọng và yêu mến, là những gương sáng cho đời sống đức tin, và các vị này có những kinh nghiệm mục vụ nhất định, để họ được trang bị cho việc đảm nhận gánh nặng trách nhiệm của một Mục Tử của Giáo Hội. 45 Khi không thể tìm ra được một ứng viên thích hợp hầu đảm trách chức vụ giám mục, thì việc hợp tác với các Đức Giám Mục lân cận có thể giúp tìm ra những ứng viên thích hợp.
PHẦN II
HƯỚNG DẪN VỀ ĐỜI SỐNG MỤC VỤ
Các bí tích, việc quản trị các giáo phận và giáo xứ
10- Trong thời gian gần đây, nhiều khó khăn đã xuất hiện, có liên hệ đến các sáng kiến cá nhân được áp dụng bởi các Mục Tử, linh mục và anh chị em giáo dân, những người vì lòng nhiệt tâm quảng đại mục vụ thôi thúc, đã không luôn luôn tôn trọng các nhiệm vụ và trách nhiệm của những người khác.
Về vấn đề này, Công Đồng Vatican II nhắc nhở chúng ta rằng, nếu một mặt, cá nhân các giám mục “như là thành viên của giám mục đoàn và là những người kế nhiệm hợp pháp các thánh Tông Đồ, do sự sắp đặt và lệnh truyền của Đức Kitô, có nhiệm vụ lo lắng cho toàn thể Hội Thánh”, thì mặt khác, các vị đó “thi hành các tác vụ mục vụ trên thành phần Dân Chúa nào đó được ủy thác cho họ, chứ không phải trên các giáo đoàn khác, cũng không phải trên Giáo Hội Hoàn Vũ 46.
Hơn nữa, khi đương đầu với một số vấn đề phát sinh nơi nhiều cộng đoàn giáo phận trong những năm gần đây, tôi cảm thấy có nhiệm vụ phải nhắc nhở về những chuẩn mực giáo luật theo đó mỗi giáo sĩ phải nhập tịch vào một giáo đoàn hoặc là vào một Tu Hội sống đời thánh hiến và phải thi hành sứ vụ riêng của mình trong sự hiệp thông với Đức Giám Mục giáo phận. Chỉ khi nào có lý do chính đáng một giáo sĩ mới có thể thực thi sứ vụ của mình nơi một giáo phận khác, nhưng luôn luôn phải có sự đồng ý trước của hai vị Giám Mục giáo phận, nghĩa là Đấng Bản quyền của giáo phận nơi vị đó nhập tịch và Đấng Bản quyền của giáo phận vị đó tới phục vụ 47.
Kế đến, trong không ít trường hợp, anh em phải đối diện với vấn đề đồng tế trong thánh lễ. Về vấn đề này, tôi lưu ý rằng việc đó đòi buộc điều kiện tiên quyết là phải tuyên xưng cùng một đức tin và hiệp thông theo phẩm trật với Đức Giáo Hoàng và với Giáo Hội Hoàn Vũ. Vì vậy, được phép đồng tế với các Giám Mục và các linh mục hiệp thông với Đức Giáo Hoàng, ngay cả khi họ được chính quyền dân sự công nhận và có quan hệ với các thực thể được nhà nước ủng hộ và không thuộc về cơ cấu của Giáo Hội, miễn là – như đã đề cập ở trên (xem phần 7, đoạn 8 ở trên) – sự công nhận và quan hệ này không đi kèm với việc chối bỏ các nguyên tắc không thể đảo ngược về đức tin và về tình hiệp thông trong giáo hội.
Các giáo dân cũng vậy, những người được linh hoạt bởi lòng yêu mến chân thành Đức Kitô và Giáo Hội, anh chị em đừng ngần ngại tham dự Thánh Lễ được cử hành bởi các Giám Mục và linh mục hiệp thông hoàn toàn với Đấng Kế Vị Thánh Phêrô và được chính quyền dân sự nhìn nhận. Điều này cũng áp dụng cho tất cả các phép bí tích khác.
Về các Giám Mục đã được tấn phong không có sự phê chuẩn của Đức Giáo Hoàng nhưng được tấn phong theo đúng nghi thức Công Giáo, thì các vấn đề phát sinh luôn phải được giải quyết dưới ánh sáng các nguyên tắc của giáo lý Công Giáo. Sự tấn phong cho họ - như tôi đã nói trên (xem phần 8, đoạn 12 ở trên) – là bất hợp pháp, nhưng thành sự, cũng như việc truyền chức linh mục do các Giám Mục này thực hiện cũng thành sự, và các bí tích do các Giám Mục và linh mục như thế cử hành cũng thành sự. Vì vậy, các giáo hữu, nên suy xét điểm này khi tham dự thánh lễ và các phép bí tích khác, nếu có thể được, anh chị em hãy đến với các Giám Mục và linh mục hiệp thông với Đức Giáo Hoàng; tuy nhiên, khi điều này không thể thực hiện mà không gây ra những bất tiện trầm trọng, thì họ có thể, vì lợi ích thiêng liêng của mình, tìm đến với các vị không hiệp thông với Đức Giáo Hoàng.
Sau hết, tôi thấy đây là lúc thích hợp để nêu lên với anh chị em những điều giáo luật đề ra nhằm giúp cho các Giám Mục giáo phận thực thi nhiệm vụ chủ chăn của mình. Mỗi Giám Mục giáo phận được mời gọi nên tận dụng các khí cụ cần thiết cho sự hiệp thông và hợp tác trong phạm vi cộng đồng giáo phận: đó là hội đồng giáo phận, linh mục đoàn, hội đồng tham vấn, hội đồng mục vụ giáo phận và hội đồng tài chánh giáo phận. Các cơ quan này biểu hiện sự hiệp nhất, giúp chia sẻ trách nhiệm chung, và là trợ thủ đắc lực cho các Mục Tử, nhờ vậy các ngài có nhiều điều kiện hơn để dành cho sự hợp tác huynh đệ với các linh mục, tu sĩ và giáo dân.
Điều đó cũng đúng khi nói về các hội đồng khác nhau mà giáo luật đề ra cho các giáo xứ: như hội đồng mục vụ giáo xứ, và hội đồng tài chánh giáo xứ.
Cả các giáo phận và các giáo xứ đều phải quan tâm đặc biệt đến những tài sản thế trần của Giáo Hội, bao gồm cả động sản và bất động sản, phải được đăng ký theo đúng luật pháp trong phạm vi dân sự dưới danh nghĩa giáo phận hoặc giáo xứ, không bao giờ dưới danh nghĩa của một cá nhân (như vị Giám Mục, linh mục quản xứ, hay một nhóm giáo dân). Trong khi đó, hướng dẫn mục vụ và truyền giáo truyền thống có thể được tóm gọn trong nguyên tắc: “nihil sine Episcopo” (không làm điều gì mà không có phép của Giám Mục) vẫn giữ nguyên hiệu lực.
Từ sự phân tích các vấn đề được phác thảo ở trên, đi tới kết luận này là bất cứ giải pháp thực tế nào cũng phải bắt nguồn từ sự đề cao tình hiệp thông, vì nhờ đó mới có được sức mạnh và động lực từ một nguồn, là Chúa Kitô, hình ảnh tình yêu của Chúa Cha. Đức bác ái, trên hết mọi sự (x. 1 Cr 13:1-12) , sẽ là sức mạnh và tiêu chuẩn trong công tác mục vụ để xây dựng một cộng đoàn giáo hội có khả năng trình bày Chúa Kitô Phục Sinh cho con người thời đại.
Các Giáo Tỉnh
11. Trong 50 năm qua nhiều đổi thay về hành chánh đã xảy ra trong địa hạt dân sự. Điều này cũng đã kéo theo sự phân ranh lại trong Giáo Hội, có nơi bị hủy bỏ hoặc được tái phối trí hoặc được sửa đổi về lãnh địa trên căn bản của những phân ranh về hành chánh dân sự. Về vấn đề này, tôi muốn xác nhận rằng Toà Thánh sẵn sàng đề cập đến toàn bộ vấn nạn về sự phân ranh các giáo tỉnh trong một cuộc đối thoại cởi mở và xây dựng với Hàng Giáo Phẩm Trung Hoa và –khi thời cơ thuận lợi và hữu ích - với các giới chức chính phủ.
Các cộng đoàn Công Giáo
12. Tôi biết rất rõ rằng các cộng đoàn giáo phận và xứ đạo, trải rộng khắp lãnh thổ bao la của Trung Hoa, đã thể hiện một sự sống động đặc biệt trong cuộc sống Kitô, trong chứng tá đức tin và trong các sáng kiến mục vụ. Thật là điều an ủi cho tôi khi nhận thấy rằng, bất chấp những khó khăn trong quá khứ và hiện tại, các Giám Mục, linh mục, tu sĩ và anh chị em giáo dân đã duy trì một nhận thức sâu xa được là thành phần sống động của Giáo Hội Hoàn Vũ, trong tình hiệp thông đức tin và cuộc sống với tất cả các cộng đoàn Công Giáo trên toàn thế giới. Trong thâm tâm, họ biết rõ là người Công Giáo có nghĩa là gì. Và chính từ tâm hồn Công Giáo này cũng phải có những dấn thân nhằm đưa ra, cả trong phạm vi nội bộ các cộng đoàn riêng lẻ lẫn trong các quan hệ với những cộng đoàn khác, các dấu chỉ hữu hình và cụ thể của tình hiệp thông, hiểu biết và tha thứ - mà như đã nêu trên (x phần 5, đoạn 4 và phần 6 ở trên) – đó là ấn tín rõ rệt của một cuộc sống Kitô chân thật. Tôi chắc chắn rằng, Thần Khí của Đức Kitô, như đã từng phù trợ các cộng đoàn giữ được đức tin sống động trong thời kỳ bị bách hại, ngày nay sẽ giúp tất cả mọi tín hữu Công Giáo lớn mạnh trong hiệp nhất.
Như tôi đã đề cập (xem phần 2, đoạn 1 và phần 4, đoạn 1 ở trên ), các thành phần trong các cộng đồng Công Giáo nơi xứ sở anh chị em – đặc biệt là các Giám Mục, linh mục và tu sĩ – vẫn chưa được may mắn sống và biểu lộ trọn vẹn và rõ rệt những khía cạnh nhất định cho thấy họ thuộc về Hội Thánh và hiệp thông theo phẩm trật với Đức Thánh Cha, vì sự tự do giao tiếp với Hội Thánh và với các cộng đoàn Công Giáo trong các quốc gia khác thường bị cản trở. Quả thực là mấy năm gần đây Giáo Hội đã được hưởng nhiều tự do tôn giáo hơn là trong quá khứ. Tuy nhiên, không thể chối cãi rằng vẫn còn tồn tại những hạn chế trầm trọng ảnh hưởng đến cốt lõi của đức tin, và trong một mức độ nào đó, bóp nghẹt các hoạt động mục vụ. Về vấn đề này, tôi xin lặp lại lòng ao ước thiết tha nhất (xem phần 4, đoạn 2, 3, 4 ở trên) là nếu có được một cuộc đối thoại tương kính và cởi mở, một mặt giữa Tòa Thánh và các Giám Mục Trung Hoa, và mặt khác với giới chức thẩm quyền chính phủ, thì các khó khăn nêu trên sẽ có thể vượt qua và nhờ vậy mà sự thông cảm hữu ích có thể đạt tới được để đem lại những ích lợi cho cộng đồng Công Giáo và cho sự liên kết chặt chẽ trong xã hội.
Các Linh Mục
13. Giờ đây tôi muốn đề cập đến một suy tư đặc biệt và một lời mời gọi đến các linh mục - nhất là các vị mới được thụ phong trong những năm gần đây – những người đang bước trên con đường sứ vụ linh mục với đầy lòng quảng đại. Thiết nghĩ, tình hình giáo hội và hoàn cảnh xã hội-chính trị hiện nay đang tạo ra nhu cầu khẩn thiết hơn bao giờ là phải kín múc ánh sáng và sức mạnh từ nguồn suối linh đạo linh mục, là tình yêu Thiên Chúa, là sự tiến bước vô điều kiện theo Đức Kitô, lòng nhiệt tâm rao giảng Tin Mừng, lòng trung thành với Giáo Hội và sự phục vụ quảng đại tha nhân 48. Trên lãnh vực này, tôi làm sao có thể quên không nhắc lại như một lời khích lệ mọi người, về những tấm gương sáng ngời của các Giám Mục và linh mục, những người trong các năm khó khăn vừa qua, đã là chứng nhân cho một tình yêu không lay chuyển dành cho Giáo Hội, ngay cả bằng sự trao ban chính mạng sống mình cho Giáo Hội và cho Đức Kitô?
Các linh mục thân mến của Cha! Các con, những người “lao nhọc cả ngày, lại còn bị nắng nôi thiêu đốt” (Mt 20:12) , những người tra tay vào cày mà không nhìn lại phía sau lưng (x. Lc 9:62) : các con hãy nghĩ đến những nơi mà giáo hữu đang nóng lòng chờ đợi một linh mục, nơi mà trong nhiều năm, cảm nhận được sự thiếu thốn linh mục, họ đã không ngừng cầu nguyện để cho có được một linh mục tới với họ. Cha biết giữa anh em có những đồng sự, những người đã phải đương đầu với những thời điểm và hoàn cảnh khó khăn, và phải chấp nhận những thái độ không phải luôn luôn có thể dung thứ được từ quan điểm giáo hội, và những người dù thế nào, vẫn muốn quay về hiệp thông hoàn toàn với Giáo Hội. Trong tinh thần hòa giải sâu xa mà vị tiền nhiệm đáng kính của Cha đã liên tiếp mời gọi Giáo Hội tại Trung Hoa 49, giờ đây Cha hướng đến các Giám Mục, những vị đang hiệp thông với Đấng Kế Vị Thánh Phêrô, để trong tình phụ tử, các ngài có thể cân nhắc từng trường hợp một và đưa ra một đáp trả chính đáng cho ao ước đó, và nếu cần thì nhờ Tòa Thánh giúp đỡ. Và – như là dấu chỉ của sự hòa giải đáng ao ước này – Cha nghĩ không có cử chỉ nào có ý nghĩa hơn là việc lặp lại trong tư cách cộng đoàn – trong ngày Thứ Năm Tuần Thánh mừng chức linh mục, như vẫn thường xảy ra trong Giáo Hội Hoàn Vũ, hay trong một dịp khác có thể được coi là thuận tiện hơn – lời tuyên xưng đức tin, như là chứng tá cho sự hiệp thông hoàn toàn đã đạt được hầu soi sáng cho Dân Thánh Chúa được trao phó cho anh em coi sóc về mục vụ, và để ca tụng Chúa Ba Ngôi Rất Thánh.
Hơn nữa, tôi nhận thức rằng, cả ở Trung Hoa cũng như các nơi khác trong Giáo Hội, đang nổi lên nhu cầu đào tạo tiếp cách thích đáng cho hàng giáo sĩ. Vì vậy, tôi đưa ra lời mời gọi đến các hiền huynh Giám Mục như những nhà lãnh đạo các giáo đoàn, hãy quan tâm đặc biệt đến hàng giáo sĩ trẻ tuổi đang chịu các thách đố mục vụ mới ngày càng gia tăng, liên quan đến của nghĩa vụ truyền giáo trong một xã hội phức tạp như xã hội Trung Hoa ngày nay. Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II đã nhắc nhở chúng ta về việc này như sau: việc đào tạo tiếp cho các linh mục “là một nhu cầu nội tại của thừa tác vụ ân sủng và bí tích đã được lãnh nhận, điều đó được chứng tỏ là cần thiết trong mọi thời đại. Ngày nay, điều đó còn đặc biệt khẩn thiết hơn, không phải chỉ vì những đổi thay nhanh chóng trong các điều kiện xã hội và văn hóa của cá nhân và các dân tộc nơi tác vụ linh mục được thực thi, mà còn vì nhu cầu thiết yếu và cấp bách trong ‘công cuộc tân phúc âm hóa’ của Giáo Hội từ cuối thiên niên kỷ thứ hai” 50
Ơn gọi và việc đào tạo linh mục, tu sĩ
14. Trong suốt năm mươi năm qua, Giáo Hội tại Trung Hoa chưa khi nào thiếu sự nở rộ các ơn gọi linh mục và đời sống thánh hiến. Về điều này, chúng ta cần tạ ơn Thiên Chúa, vì đó chính là dấu hiệu của sức sống và là một lý do để hy vọng. Hơn nữa, trong những năm đó, nhiều tu hội bản địa đã ra đời: các Giám Mục và các linh mục qua kinh nghiệm của mình biết rõ sự đóng góp không thể thiếu của các nữ tu cho việc giảng dạy giáo lý và cho đời sống giáo xứ dưới mọi hình thức; hơn nữa, việc chăm lo cho những người cùng khổ nhất, đã được đưa ra trong sự hợp tác với các giới chức dân sự địa phương là một diễn đạt của tình bác ái và sự phục vụ tha nhân, những chứng tá đáng tin nhất cho quyền năng và sức sống của Tin Mừng Chúa Giêsu.
Tuy nhiên, tôi nhận thức rằng ngày nay, việc nở rộ này đang đi kèm với không ít những khó khăn. Vì vậy, xuất hiện cả nhu cầu cho sự sáng suốt thận trọng hơn trước ơn gọi về phía các nhà lãnh đạo Giáo Hội, cũng như việc giáo dục và đào tạo sâu hơn cho những người khao khát hướng tới đời sống linh mục và tu sĩ. Bất kể tình trạng bấp bênh của những phương tiện có được, vì tương lai của Giáo Hội tại Trung Hoa, cần thiết là phải làm mọi bước để bảo đảm một mặt là sự chú trọng chăm lo cho các ơn gọi, và một mặt khác là làm sao một sự đào tạo vững chắc liên quan đến các khiá cạnh nhân bản, tu đức, triết học-thần học và mục vụ, thực hiện được trong các chủng viện và dòng tu.
Về mặt này, việc hình thành cuộc sống độc thân cho các ứng sinh linh mục đáng được đề cập cách đặc biệt. Điều quan trọng là họ học cách sống và quý trọng sự độc thân như là một hồng ân quý giá từ Thiên Chúa và như một dấu hiệu chung cuộc quyết liệt nói lên chứng tá cho tình yêu không chia lìa đối với Thiên Chúa và dân Người, làm cho người linh mục nên đồng hình với Chúa Giêsu, Thủ Lĩnh và Phu Quân của Giáo Hội. Thực tế, hồng ân này là một cách thế nổi bật “diễn tả sứ mệnh tư tế đối với Giáo Hội, trong Chúa và với Chúa” 51, và có một giá trị tiên tri đối với thế giới hôm nay.
Về ơn gọi tu trì, trong bối cảnh hiện nay của Giáo Hội tại Trung Hoa, điều cần thiết là hai chiều kích sau phải được nhận thức rõ ràng hơn bao giờ: một mặt, là chứng tá về đặc sủng tận hiến hoàn toàn cho Thiên Chúa thông qua lời khấn khiết tịnh, khó nghèo và vâng lời; mặt khác, là lời đáp trả cho nhu cầu công bố Tin Mừng trong hoàn cảnh lịch sử-xã hội của đất nước hôm nay.
Các Tín Hữu và Gia Đình
15. Vào những giai đoạn khó khăn nhất trong lịch sử cận đại của Giáo Hội Công Giáo tại Trung Hoa, các tín hữu, cả trong tư cách cá nhân và gia đình, cũng như trong tư cách là thành viên của các phong trào tu đức và tông đồ, đã chứng tỏ lòng trung tín hoàn toàn đối với Tin Mừng, ngay cả khi chính mình phải trả giá cho sự trung thành với Thiên Chúa. Anh chị em tín hữu thân mến, hôm nay cũng vậy, anh chị em cũng được mời gọi để thể hiện Tin Mừng trong cuộc sống của anh chị em và để làm chứng cho Tin Mừng qua sự phục vụ quảng đại và hiệu quả cho lợi ích của dân tộc và sự phát triển của đất nước: và anh chị em sẽ hoàn thành sứ mệnh này bằng cách sống như những công dân trung thực, và hoạt động như những cộng tác viên tích cực và có trách nhiệm trong việc truyền bá lời Chúa đến những người xung quanh anh chị em, ở nông thôn cũng như tại thành thị. Anh chị em, những người đã từng là những chứng nhân can đảm của đức tin trong thời gian gần đây, hãy duy trì niềm hy vọng của Giáo Hội cho tương lai! Điều đó đòi hỏi anh chị em một sự tham dự tích cực hơn bao giờ vào mọi lĩnh vực của đời sống Giáo Hội, trong niềm hiệp thông với các vị Mục Tử của mình.
Vì tương lai nhân loại phải thông qua gia đình, tôi nghĩ rằng điều cấp thiết là anh chị em tín hữu phải đề cao các giá trị gia đình và bảo vệ những nhu cầu của gia đình. Anh chị em giáo dân, những người mà đức tin đã cho phép họ nhận biết ý định tuyệt vời của Thiên Chúa đối với gia đình, có thêm một lý do để đảm nhận sứ vụ cụ thể và bức bách này: gia đình thực tế “là nơi thông thường những người trẻ đạt tới sự trưởng thành cá nhân và xã hội. Gia đình cũng là chính là người gìn giữ di sản của nhân loại, vì thông qua gia đình, sự sống được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Gia đình chiếm một vị trí rất quan trọng trong văn hóa Á Châu; và, như các Nghị Phụ đã lưu ý, các giá trị gia đình như đạo làm con, tình yêu thương và chăm sóc cho những người già cả và đau yếu, tình yêu con trẻ và sự hòa thuận được đánh giá cao trong mọi nền văn hóa Á Châu và các truyền thống tôn giáo” 52
Các giá trị nêu trên hình thành một phần bối cảnh văn hóa Trung Hoa, nhưng cũng chính trên đất nước của anh chị em, cũng không thiếu những thế lực ảnh hưởng tiêu cực đến gia đình theo nhiều cách khác nhau. Vì vậy, cùng với nhận thức rằng lợi ích của xã hội và của chính Giáo Hội gắn liền sâu xa với lợi ích của gia đình 53, Giáo Hội tại Trung Hoa cần phải có một ý thức sắc bén và cấp bách hơn về sứ mệnh công bố cho mọi người ý định của Thiên Chúa dành cho hôn nhân và gia đình, nhằm bảo đảm sức sống trọn vẹn cho cả hai. 54
Khai tâm Kitô Giáo cho người trưởng thành
16. Lịch sử gần đây của Giáo Hội Công Giáo tại Trung Hoa đã chứng kiến con số đông đảo những người trưởng thành đến với đức tin, một phần nhờ vào chứng tá của cộng đoàn Công Giáo địa phương. Các Hiền Huynh, những vị Chủ Chăn, được kêu gọi dành sự chăm sóc đặc biệt đến việc khai tâm Kitô Giáo cho họ, thông qua những khóa giáo lý thích hợp và nghiêm túc nhằm mục đích giúp đỡ họ và chuẩn bị cho họ sống cuộc sống của người môn đệ Chúa Giêsu.
Về mặt này, tôi muốn nhắc rằng rao giảng Tin Mừng chưa bao giờ chỉ đơn thuần là sự thông truyền tri thức, mà đúng hơn phải bao gồm cả kinh nghiệm về cuộc sống, về sự thanh tẩy, sự chuyển hóa toàn bộ cuộc sống, và về cuộc hành trình trong tình hiệp thông. Chỉ bằng cách này mới thiết lập được mối quan hệ đúng đắn giữa tư duy và cuộc sống.
Giờ đây nhìn lại quá khứ, thật không may khi rất nhiều người lớn đã không luôn luôn được khai tâm đầy đủ trong sự thật trọn vẹn về đời sống Kitô Giáo và thậm chí còn chưa nhận biết được sự phong phú do cuộc canh tân mà Công Đồng Vatican II mang lại. Thành ra, có lẽ cần thiết và cấp bách là phải cung cấp cho họ việc đào tạo vững chắc và sâu rộng về Kitô Giáo, dưới hình thức giáo lý sau rửa tội.55
Ơn gọi truyền giáo
17. Giáo Hội, mọi thời và mọi nơi đều là truyền giáo, được kêu mời công bố và làm chứng cho Tin Mừng. Giáo Hội ở Trung Hoa cũng cần phải ý thức trong tim mình lòng nhiệt thành truyền giáo của Đấng Sáng Lập và là Người Thầy của mình.
Phát biểu với những khách hành hương trẻ trên Ngọn Núi Bát Phúc vào Năm Thánh 2000, Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II đã nói: “Vào thời khắc Lên Trời của Người, Chúa Giêsu đã trao lại cho các môn đệ của Người một sứ mệnh và một lời đoan chắc : “Thầy đã được trao toàn quyền trên trời dưới đất. Vậy anh em hãy đi và làm cho muôn dân trở thành môn đệ, …Và đây, Thầy ở cùng anh em mọi ngày cho đến tận thế.” (Mt 28:18-20) . Trong hai ngàn năm, những người theo Chúa Kitô đã thực thi sứ mạng này. Giờ đây, vào buổi đầu của thiên niên kỷ thứ ba, đến lượt các con. Đến lượt các con bước vào trong thế giới để rao giảng về Mười Điều Răn và các Mối Phúc Thật. Khi Thiên Chúa lên tiếng, Ngài phán bảo những điều quan trọng nhất cho mỗi người, vì con người ở thế kỷ hai mươi mốt không kém phần quan trọng hơn những người ở thế kỷ đầu tiên đâu. Mười Điều Răn và các Mối Phúc Thật nói lên sự thật và điều thiện hảo, đề cập đến ơn sủng và tự do: về tất cả những gì là cần thiết để được vào nước Thiên Chúa” 56
Giờ đây đến lượt anh chị em, các môn đệ người Trung Hoa của Chúa, anh chị em hãy là những tông đồ can đảm của nước Trời. Tôi chắc chắn rằng đáp trả của anh chị em sẽ vô cùng hào hiệp.
KẾT LUẬN
Bãi bỏ các năng quyền và những chỉ dẫn mục vụ
18. Khi xem xét trước hết là những diễn biến tích cực của tình hình Giáo Hội tại Trung Hoa, và thứ nữa là sự gia tăng những cơ hội và những thuận lợi lớn lao trong lãnh vực truyền thông, và cuối cùng, thể theo những yêu cầu mà nhiều Giám Mục và linh mục khác nhau đã gởi đến Rôma, qua thư này tôi rút lại tất cả những năng quyền đã được trao ban trước đây nhằm ứng phó với những nhu cầu mục vụ chuyên biệt, phát sinh trong những thời điểm thực sự quá khó khăn.
Điều này cũng được áp dụng cho tất cả những chỉ dẫn có tính cách mục vụ, trong quá khứ và mới đây. Những nguyên tắc giáo lý linh hứng cho những chỉ dẫn đó, giờ đây có thể tìm thấy một ứng dụng mới trong những chỉ dẫn chứa đựng trong thư này.
Một ngày cầu nguyện cho Giáo Hội tại Trung Hoa
19. Các vị Mục Tử và tất cả anh chị em tín hữu thân mến, ngày 24 tháng 5, trong tương lai có thể trở thành dịp để người Công Giáo trên toàn thế giới kết hiệp trong lời cầu nguyện với Giáo Hội Công Giáo tại Trung Hoa. Đây là ngày được Phụng Vụ dành để kính nhớ Ðức Mẹ Phù Hộ Các Giáo Hữu, Ðấng rất được tôn kính với lòng sốt mến tại Ðền Thánh Đức Mẹ Xa Sơn (佘山) ở Thượng Hải
Tôi ước ao anh chị em sẽ giữ ngày đó như là ngày cầu nguyện cho Giáo Hội tại Trung Hoa. Tôi khuyến khích anh chị em cử hành ngày cầu nguyện này, bằng việc canh tân tình hiệp thông trong đức tin vào Chúa Giêsu, Chúa chúng ta, và lòng trung thành với Ðức Giáo Hoàng, và bằng việc cầu nguyện sao cho sự hiệp nhất giữa anh chị em được sâu xa và hữu hình hơn bao giờ. Hơn nữa, tôi nhắc anh chị em nhớ lại lệnh truyền yêu thương mà Chúa Giêsu đã trao cho chúng ta, là hãy yêu thương kẻ thù và cầu nguyện cho những ai bách hại chúng ta; và lời mời gọi của Thánh Tông Ðồ Phaolô: “Trước hết, tôi khuyên ai nấy dâng lời cầu xin, khẩn nguyện, nài van, tạ ơn cho tất cả mọi người, cho vua chúa và tất cả những người cầm quyền, để chúng ta được an cư lạc nghiệp mà sống thật đạo đức và nghiêm chỉnh. Đó là điều tốt và đẹp lòng Thiên Chúa, Đấng cứu độ chúng ta, Đấng muốn cho mọi người được cứu độ và nhận biết chân lý” (1 Tm 2:1-4)
Cũng trong ngày này, những người Công Giáo trên toàn thế giới - đặc biệt những anh chị em gốc Trung Hoa - sẽ chứng tỏ tình liên đới huynh đệ và mối quan tâm cho anh chị em, khi xin Ðấng là Chủ Tể của lịch sử ban cho anh chị em ơn bền đỗ trong việc làm chứng cho Người; với niềm xác tín rằng những đau khổ của anh chị em trong quá khứ và hiện tại vì Danh Thánh Chúa Giêsu, và lòng chân thành trung kiên với Ðấng Ðại Diện của Ngài nơi trần thế, sẽ được ân thưởng, cả khi mọi sự xem ra như một thất bại.
Chào tạm biệt
20. Để kết thúc lá thư này, tôi cầu nguyện xin cho anh chị em, những Mục Tử của Giáo Hội Công Giáo tại Trung Hoa, các linh mục, những người sống đời tận hiến và anh chị em giáo dân yêu dấu, được “hân hoan vui mừng, mặc dầu còn phải ưu phiền ít lâu giữa trăm chiều thử thách. Những thử thách đó nhằm tinh luyện đức tin của anh em là thứ quý hơn vàng gấp bội, - vàng là của phù vân, mà còn phải chịu thử lửa. Nhờ thế, khi Đức Giêsu Kitô tỏ hiện, đức tin đã được tinh luyện đó sẽ trở thành lời khen ngợi, và đem lại vinh quang, danh dự.” (1 Pr 1:6-7) .
Nguyện xin Ðức Maria Rất Thánh, Mẹ của Giáo Hội và Nữ Vương Nước Trung Hoa - Đấng trong giờ Thập Giá đã kiên nhẫn chờ đợi buổi sáng Phục Sinh trong thinh lặng của niềm hy vọng - đồng hành với anh chị em với lòng từ mẫu, và cầu bầu cho tất cả anh chị em, cùng với thánh Giuse và cơ man các thánh Tử Đạo Trung Hoa.
Tôi bảo đảm những lời cầu nguyện thường xuyên cho anh chị em; và với lòng ưu ái nhớ đến những vị cao niên, những người đau yếu, các trẻ em và các bạn trẻ của Đất Nước Trung Hoa cao cả, tôi chân thành ban phép lành cho tất cả anh chị em.
Từ Roma, bên cạnh Ðền Thờ Thánh Phêrô, ngày 27 tháng 5, Lễ Chúa Thánh Thần Hiện Xuống, năm 2007, năm thứ ba triều Giáo Hoàng của tôi.
+ Bênêđitô XVI, Giáo Hoàng.
Bản dịch VietCatholic Network (Lm Trần Công Nghị, Đặng Minh An, Tường Huy, Phạm Hoàng Nghị, Anthony Lê, Thụy Nguyên)
Tham khảo
1 Bênêđíctô XVIXVI, Kinh Truyền Tin ngày 26/12/2006: Được gần gũi thiêng liêng đặc biệt, tôi cũng nghĩ về những ngưởi Công Giáo giữ được lòng trung thành của họ với Ngai Tòa Phêrô mà không chịu đi tới những tương nhượng, có khi với giá phải trả là những đau khổ trầm trọng. Cả Giáo Hội kính phục gương mẫu của họ và nguyện cầu cho họ sẽ có sức mạnh để kiên trì, và biết rằng các khổ não là ở nguồn ngọn của thắng lợi, ngay nếu vào lúc xem ra như thất bại”. Quan Sát Viên Rôma, bản tiếng Anh, 3/1/2007, t. 12.
2 Công Đồng Chung Vatican II, Hiến Chế Mục Vụ về Giáo Hội trong thế giới ngày nay Gaudium et Spes, 10.
3 Sứ điệp gửi các tham dự viên Hội Nghị Quốc Tế “Mateo Ricci: vì một cuộc đối thoại giữa Trung Hoa và phương Tây”(24/10/2001), 4
Quan Sát Viên Rôma, ấn bản tiếng Anh, 31/10/2001, t. 3.
4 Theo Gioan Phaolô II, Tông Huấn Hậu Thượng Hội Đồng Á Châu (6/11/1999), 7: AAS 92 (2000), 456.
5 Xin xem dẫn thượng., 19, 20: AAS 92 (2000), 477-482.
6.Xin xem Bài nói chuyện với các thành viên Liên Hội Đồng Giám Mục Châu Á (Manila, 15/1/1995), 11: Quan Sát Viên Rôma, ấn bản tiếng Anh, 25/1/ 1995, t. 6.
7 Gioan Phaolô II, Tông Thư Khởi Đầu Ngàn Năm Mới (6/1/ 2001), 1: AAS 93 (2001), 266.
8 Bênêđitô XVI, Buổi Tiếp Kiến Chung (Thứ Tư 23/8/2006).
Quan Sát Viên Rôma, ấn bản tiếng Anh, 30/8/2006, t. 3.
9 Gioan Phaolô II, Sứ điệp gửi các tham dự viên Hội Nghị Quốc Tế “Mateo Ricci: vì một cuộc đối thoại giữa Trung Hoa và phương Tây” (24/10/2001), 6. Quan Sát Viên Rôma, ấn bản tiếng Anh, 31/10/ 2001, t. 3-4.
10 dẫn thượng. < br>
11 Xin xem Fonti Ricciane, ấn bản Pasquale M. D'Elia, S.J., T ập. 2, Rôma 1949, số. 617, p. 152.
12 Sứ điệp gửi các tham dự viên Hội Nghị Quốc Tế “Mateo Ricci: vi một cuộc đối thoại giữa Trung Hoa và phương Tây”(24/10/2001), 4
Quan Sát Viên Rôma, ấn bản tiếng Anh, 31/10/ 2001, t. 3.
13 Hiến Chế Mục Vụ Về Giáo Hội Trong Thế Giới Ngày Nay Gaudium et Spes, 76.
14 Thông Điệp Thiên Chúa Là Tình Yêu (25/12/2005), 28: AAS 98 (2006), 240. Xin Xem Công Đồng Chung Vatican II, Hiến Chế Mục Vụ Trong Thế Giới Ngày Nay Gaudium et Spes, 76
15 Xin Xem Công Đồng Chung Vatican II, Hiến Chế Tín Lý về Giáo Hội Lumen Gentium, 26.
16 dẫn thượng., 23.
17 Xin xem Bộ Giáo Lý Đức Tin, Thư gửi các Giám Mục thuộc Giáo Hội Công Giáo về một số phương diện của Giáo Hội được hiểu là hiệp thong Communionis Notio (28/5/1992), 11-14: AAS 85 (1993), 844-847.
18 Xin xem Công Đồng Chung Vatican II, Hiến Chế Giáo Lý về Giáo Hội Lumen Gentium, 23.
19 Bộ Giáo Lý Đức Tin, Thư gửi các Giàm Mục thuộc Giáo Hội Công Giáo về một số phương diện được hiểu là Hiệp Thông Communionis Notio (28/5/1992), 13: AAS 85 (1993), 846.
20 Cũng xin xem Bênêđitô XVI, Tông Huấn hậu Hội Nghị Sacramentum Caritatis (22/2/2007), 6: ‘‘Đức tin của Giáo Hội cốt yếu là một đức tin Thánh thể, và nhất là đức tin đó được nuôi dưỡng ở bàn thờ của bí tích Thánh Thể. Đức tin và bí tích, hai phương diện của bổ túc đời sống Giáo Hội. Được thức tỉnh do giáo huấn của lời Chúa, đức tin được nuôi dưỡng và lớn lên trong cuộc gặp gỡ đầy ơn với Thiên Chúa Phục Sinh, diễn ra trong các bí tích: ’đức tin được biểu lộ trong nghi thức, trong khi nghi thức củng cố và tăng cường đức tin’. Vì lý do này, bí tích của Bàn Thờ luôn luôn ở trung tâm đời sống của Giáo Hội: ‘nhờ bí tích Thánh Thể, Giáo Hội mãi mãi được tái sinh mới!’ Đức tin Thánh thể của Dân Chúa càng sống động thì đức tin đó càng chia sẻ sâu xa hơn vào đời sống Giáo Hội trong việc dấn thân bền vững vào sứ mệnh được Chúa Kitô ủy thác cho các môn đệ của Ngài. Chính lịch sử của Giáo Hội làm chứng cho điều này. Mỗi cuộc cải cách lớn đều được nối kết cách nào đó với việc tái phát hiện của lòng tin vào hiện diện Thánh thể của Chúa giữa Dân Ngài”.
21 Tông Thư Khởi Đầu Ngàn Năm Mới (6/1/2001), 42: AAS 93 (2001), 296. Cũng xin xem Bênêđíctô XVIXVI, Thông điệp Thiên Chúa Là Tình Yêu (25/12/2005), 12: "Hoạt động của Thiên Chúa nay lấy hình thức kịch tính khi, trong Chúa Giêsu, Chính Chúa đi tìm ‘chiên lạc’, một sự chịu đau khổ và nhân tính bị mất. Khi Chúa Giêsu nói trong các dụ ngôn về mục tử đi theo con chiên lạc, về người đàn bà đi tìm đồng tiền mất, về người cha đi tìm gặp và ôm người con trai phung phá, những chuyện này chỉ là những lời nói. Chúng làm thành một cách giải thích về chính bản thể và hoạt động của Ngài. Cái chết của Ngài trên Thập giá là đỉnh điểm việc Chúa quay chống lại chính Ngài trong đó Ngài tự hiến mình để nâng con người lên và cứu độ nó. Đây là tình yêu ở hình thức triệt để nhất của nó”: AAS 98 (2006), 228.
22 Bênêđitô XVI, Buổi Tiếp Kiến Chung (Thứ Tư, 5/4/2006): Quan Sát Viên Rôma, ấn bản tiếng Anh, 12/4/2006, t. 11.
23 Kinh nghiệm sống về Giáo Hội cổ thời bách hại nên là mội nguồn soi sáng cho tất cả, như nó nên là giáo huấn chính Giáo Hội Rôma ban bố về vấn đề này. Rôma bác bỏ các lập trường khắt khe của người phái Novatius và phái Donatus, và kếu gọi một thái độ tha thứ và hòa giải đối với những ai bội giáo trong thời bách hại (những “lapsi”) và muốn tiếp nhận hiệp thông lại với Giáo Hội.
24 Gioan Phaolô II, Sứ điệp gửi cho cộng đồng Công Giáo tại Trung Hoa Alla Vigilia (8/12/1999), 6: Quan Sát Viên Rôma, ấn bản tiếng Anh, 15/12/1999, t. 5.
25 Xin xem Mt 4:8-10; Jn 6:15.
26 Xin xem Is 42:1-4.
27 Xin xem Jn 18:37.
28 Xin xem Mt 26:51-53; Jn 18:36.
29 Công Đồng Chung Vatican II, Tuyên Ngôn về Tự Do Tôn Giáo Dignitatis Humanae, 11.
30 Bênêđitô XVI, Buổi Tiếp Kiến Chung (Thứ Tư 5/4/2006): Quan Sát Viên Rôma, ấn bản tiếng Anh, 12/4/2006, t. 11.
31 Công Đồng Chung Vatican II, Hiến Chế Mục Vụ về Giáo Hội trong Thế Giới Ngày Nay Gaudium et Spes, 28.
32 Bênêđitô XVI, Buổi Tiếp Kiến Chung (Thứ Tư 5/4/2006): Quan Sát Viên Rôma, ấn bản tiếng Anh, 12/4/2006, t. 11.
33 Bản Toát Lược Giáo Lý Giáo Hội Công Giáo, 174. Xin xem Giáo Lý Giáo Hội Công Giáo, 857 và 869. < br> 34 Gioan Phaolô II, Tông Thư Apostolos Suos (21/5/1998), 10: AAS 90 (1998), 648.
35 Xin Xem Bộ Giáo Luật, c. 447.
36 Qui Chế của Hội Công Giáo Yêu Nước Trung Hoa (CCPA), 2004, điều. 3.
37 Bài Giảng cho Lễ Kỷ Niệm Năm Mươi Năm Giám Mục (8/10/ 2000 ), 5: AAS 93 (2001), 28. Xin Xem Công Đồng Đại Kết, Sắc Lệnh Về Chức Vụ Mục Tử Của Các Giám Mục Trong Giáo Hội Christus Dominus, 6.
38 Dẫn thượng., 27.
39 Bênêđitô XVI, Bài nói chuyện cho Các Tân Giám Mục (21/9/2006): AAS 98 (2006), 696.
40 Công Đồng Chung Vatican II, Hiến Chế Giáo Lý về Giáo Hội Lumen Gentium, 21. Cũng xin xem Bộ Giáo Luật, c. 375 § 2.
41 Hiến Chế Giáo Lý về Giáo Hội Lumen Gentium, 22. Cũng xin xem Chú ban đầu, Số. 2.
42 Trung Hoa Công Nghị Các Giám Mục Công Giáo (CCBC).
43 Ở mức độ toàn cầu, xin xem, thí dụ, các qui định của điều 18, đoạn 1, của Hiệp Ước Quốc Tế về Các Quyền Dân Sự và Chính Trị ngày 16/12/1966 ("Mỗi người được có quyền tự do tư tưởng, lương tâm và tôn giáo. Quyền này sẽ gồm có tự do có hay chấp nhận một tôn giáo hay niềm tin do mình chọn lựa, và tự do, hoặc cá nhân hay chung với người khác và công khai hay riêng tư, biểu lộ tôn giáo hay niềm tin trong việc thờ phụng, tuân giữ, thực hành và giảng dậy”) và giải thích, bó buộc đối với nhà nước thành viên, được Ủy Ban Nhân Quyền của Liên Hiệp Quốc dành cho nước ấy trong “Chú Giải Tổng Quát 22”( đoạn 4) ngày 30/7/1993 (“việc thực hành và giáo huấn của tôn giáo hay niềm tin gồm có các hành vi toàn phần cho các ứng xử của các nhóm tôn giáo có những công việc cơ bản của họ, như tự do chọn lựa các nhà lãnh đạo tôn giáo, linh mục và thầy giáo của họ, tự do thiết lập các chủng viện hay các trường tôn giáo và tự do chuẩn bị và phân phối các văn bản hay các xuất bản phẩm tôn giáo’).
Rồi ở mức độ vùng miền, xin xem, chẳng hạn, các cam kết sau, được tuân giữ ở cuộc Gặp gỡ Vienna các Đại biểu của các nước tham dự Hội Nghị về An Ninh và Hợp Tác ở Âu Châu (CSCE): “Để bảo đảm tự do của cá nhân được tuyên xưng và thực hành tôn giáo hay niềm tin, các nước tham dự sẽ, trong những điều khác … tôn trọng quyền của các cộng đồng tôn giáo này được tự tổ chức chính họ theo cấu trúc theo thể chế và phậm trật riêng của họ …tuyển lựa, bổ nhiệm hay thay đổi nhân viên của họ theo những đòi hỏi và tiêu chuẩn tương ứng của họ, cũng như với cách sắp xếp tự do chấp nhận giữa họ và Nhà nước của họ’.
(Văn kiện kết thúc của năm 1989, Nguyên tắc Số 16 của Tiết “Những Câu Hỏi liên quan tới An Ninh tại Âu châu”). Xin cũng xem Công Đồng Đại Kết Vaticam II, Bản Tuyên Ngôn về Tự Do Tôn Giáo Dignitatis Humanae, 4.
44 Xin xem Công Đồng Chung Vatican II, Sắc Lệnh về Chức Vụ Mục Vụ của các Giám Mục trong Giáo Hội Christus Dominus, 20.
45 Xin xem, về vấn đề này, các chuẩn mực liên hệ của Bộ Giáo Luật ( Xin xem c. 378).< br> 46 Hiến Chế Giáo lý về Giáo Hội Lumen Gentium, 23.
47 Xin xem Bộ Giáo Luật, cc. 265- 272.
48 Đối với việc suy nghĩ về giáo lý và linh đạo của linh mục và về đặc sủng của bậc độc thân, tôi có ý nói đến bài nói chuyện của tôi với Giáo Triều Roma (22/12/2006): Quan Sát Viên Rôma, ấn bản tiếng Anh, 3/1/2007, t. 6.
49 Xin xem Gioan Phaolô II, Sứ điệp gửi Giáo Hội tại Trung Hoa về Kỷ Niệm lẩn Thứ Bảy Mươi việc Thụ Phong tại Rôma của Nhóm Đầu Tiên các Giám Mục Trung Hoa và về Kỷ Niệm lần Thứ Năm Mươi việc Thành Lập Giáo Phẩm tại Trung Hoa La Memoria Liturgica (3/12/1996), 4: AAS 89 (1997), 256.
50 Tông Huấn Hậu Thượng Hội Đồng Pastores Dabo Vobis (25/3/1992), 70: AAS 84 (1992), 782.
51 Dẫn thượng., 29: AAS 84 (1992), 704.
52 Gioan Phaolô II, Tông Huấn Ecclesia in Asia (6/11//1999), 46: AAS 92 (2000), 521. Xin xem Bênêđitô XVI, Bài nói chuyện tại Phiên họp Thế Giới các Gia đình tại Tây Ban Nha (Valencia, 8/7//2006): ‘‘Gia đình là một điều tốt cần thiết cho các dân tộc, một nền tảng không thể thiếu cho xã hội và một kho báu suốt đời và lớn lao cho các đôi lứa. Nó là điều tốt độc nhất cho con cái, những người được định nghĩa là kết quả của tình yêu, của việc cha me chúng tự hiến mình quảng đại và toàn diện. Công bố toàn thể chân lý về gia đình căn cứ trên hôn nhân là một Giáo Hội ở nhà và một chôố tôn nghiêm của sự sống, là một trách nhiệm lớn lao đè năng trên tất cả… Chúa Kitô đã cho ta biết cái gì luôn luôn là nguồn góc tối cao của cuộc sống chúng ta và như vậy của cuộc sống các gia đình: ‘Đây là giới răn của ta là các con yêu nhau như ta đã yêu các con. Không ai có tình yêu lớn hơn tình yêu này là hy sinh tình yêu của mình vì bạn hữu của mình’ (Jn 15:12-13). Tình yêu của chính Thiên Chía đã đổ xuống ra trên chúng ta trong lễ Thanh Tẩy. Vì thế, các gia đình được mời gọi để nếm trải loại tình yêu này, bởi vì Thiên Chúa làm cho tình yêu ấy có thể có đối với chúng ta, thông qua tình yêu nhân bản của chúng ta, là nhạy cảm, yêu mến và đầy xót thương như Chúa Kitô”: AAS 98 (2006), 591-592.
53 Xin xem Công Đồng Chung Vatican II, Hiến Chế Mục Vụ về Giáo Hội trong Thế Giới Ngày Nay Gaudium et Spes, 47.
54 Xin xem Gioan Phaolô II, Tông Huấn Familiaris Consortio (22/11/1981), 3: AAS 74 (1982), 84.
55 Như các Nghị Phụ Thượng Hội Đồng của Hội Nghị Thông Thường Lần Thứ Bảy của Thượng Hội Đồng các Giám Mục quan sát (1-30/10/1987), trong việc đào tạo các Kitôhữu “một sư phạm giáo lý sau khi Thanh Tẩy đưới hình thức một thời kỳ chầu nhưng có thể cũng có ích lợi, bằng cách trình bày lại một số yếu tố từ Nghi Thức Khai Tâm Kitôgiáo của Nguời Lớn với mục đích làm cho một người nắm bắtđược và sống tính phong phú và trách nhiệm khác thường, bao la được tiếp nhận lúc Thanh Tẩy: Gioan Phaolô II, Tông Huấn Hậu Thương Hội Đồng Christifideles Laici (30/12/1988), 61: AAS 81 (1989), 514. Xin xem Giáo Lý Giáo Hội Công Giáo, 1230- 1231.
56 Bài Giảng Núi Bát Phúc (Do Thái, 24/3/2000 ), 5: Quan Sát Viên Rôma, ấn bản tiếng Anh, 29/3/2000, t. 9.
© Copyright 2007 - Libreria Editrice Vaticana