1. Các chiến binh của Ukraine đã tiến về mọi hướng của tiền tuyến, Zelenskiy nói
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy hôm thứ Hai đã đến thăm quân đội ở khu vực Donetsk phía đông của đất nước.
Trong một đoạn video do văn phòng tổng thống công bố, người ta thấy Zelenskiy đang nói chuyện với các sĩ quan quân đội và binh lính từ các đơn vị của nhóm tác chiến Khortytsia, bao gồm “những đội quân đã xuất sắc trong các trận chiến ác liệt ở hướng Bakhmut”.
“Cả nước ai cũng hiểu anh em đang chiến đấu cho quê hương, ai cũng biết anh em đang làm công việc khó khăn nhất lúc này. Ai cũng biết hướng Đông hôm nay rất khó đi, ở đây nắng nóng gay gắt. Vì vậy, tôi chắc chắn rằng chính các anh em là những người đóng góp nhiều nhất vào chiến thắng trong tương lai của chúng ta”, ông Zelenskiy nói, đồng thời bắt tay các binh sĩ khi trao phần thưởng.
Một video từ văn phòng tổng thống hôm thứ Hai cũng cho thấy Zelenskiy chào đón các quân nhân và nhân viên trạm xăng ở Donetsk, cảm ơn họ vì công việc họ đang làm để hỗ trợ Ukraine.
Zelenskiy “dừng lại một trạm xăng ở vùng Donetsk và uống cà phê với các quân nhân ở đó,” theo thông cáo báo chí từ văn phòng của ông. “Tổng thống chúc các chiến sĩ sức khỏe và may mắn trong các trận chiến.”
Trở về từ chuyến viếng thăm các binh sĩ ở tiền tuyến, trong bài phát biểu trước quốc dân đồng bào, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cho biết các lực lượng Ukraine đã đạt được những tiến bộ trên tất cả các mặt trận.
“Các chiến binh của chúng ta đã tiến về mọi hướng, và đây là một ngày hạnh phúc,” Zelenskiy nói trong bài phát biểu hàng đêm của mình.
Zelenskiy cho biết ông đã trao tặng huy chương Sao vàng Anh hùng Ukraine cho hai chiến binh và gặp gỡ một số tướng lĩnh.
Tổng thống Ukraine nói thêm rằng “một số quyết định tác chiến đã được đưa ra” trong cuộc gặp của ông với các tướng lĩnh.
2. Putin tái xuất hiện tuyên bố những thành phần nổi loạn sẽ bị trừng trị
Putin đã tái xuất hiện vào tối hôm thứ Hai trong một bài phát biểu kéo dài khoảng năm phút, loan báo việc giải thể quân Wagner và khẳng định rằng những kẻ gây ra cuộc binh biến cuối tuần qua sẽ bị đưa ra trước công lý.
Ông cho biết những chiến binh Wagner sẽ có “cơ hội tiếp tục phục vụ Nga bằng cách ký hợp đồng với Bộ Quốc phòng hoặc các cơ quan thực thi pháp luật khác, hoặc trở về với gia đình và bạn bè của họ. Ai muốn có thể đến Belarus.”
Putin đã cảm ơn các chiến binh của Tập đoàn Wagner đã đưa ra “quyết định đúng đắn” khi trở đầu xe không tấn công Mạc Tư Khoa.
“Tôi cảm ơn những người lính và chỉ huy của Tập đoàn Wagner, những người đã đưa ra quyết định đúng đắn duy nhất - họ đã không đổ máu huynh đệ tương tàn, họ đã dừng lại ở vạch cuối cùng”.
Tuy nhiên, ông nói rằng “Dù sao thì cuộc nổi loạn vũ trang cũng sẽ bị dập tắt. Sự đoàn kết dân sự cho thấy rằng bất kỳ hành vi tống tiền và nỗ lực tổ chức một cuộc binh biến nội bộ nào cũng sẽ dẫn đến thất bại”
Tổng thống Nga dường như đang phát biểu trong một địa chỉ được ghi âm trước. Putin đã phát biểu từ bên trong Điện Cẩm Linh ở Mạc Tư Khoa, theo hãng truyền thông nhà nước Nga TASS.
Bài phát biểu cuối cùng của Putin trước quốc gia là vào chiều thứ Bảy trong khi lực lượng của Yevgeny Prigozhin và Wagner tiến hành cuộc hành quân về phía Mạc Tư Khoa.
Trong cả hai bài phát biểu trước quốc dân, Putin đã không nhắc đến tên trùm Wagner, Yevgeny Prigozhin.
Hôm Chúa Nhật, phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov, cho biết “vụ án hình sự truy tố trùm Wagner Yevgeny Prigozhin về tội gây ra cuộc binh biến đã bị hủy bỏ. Và nếu các bạn hỏi tôi về điều gì bảo đảm cho điều đó, thì đây, chính là tổng thống Nga.”
Tuy nhiên, sáng thứ Hai, Trung Tướng Igor Krasnov, Tổng Công Tố Liên Bang Nga, và Cơ quan An ninh Liên bang Nga, gọi tắt là FSB, khẳng định cuộc điều tra chống lại Prigozhin sẽ được tiếp tục. Tuyên bố của Putin cho thấy rằng những tuyên bố trước đó của Dmitry Peskov hoàn toàn vô giá trị.
3. Nga tiếp tục tập trung “những nỗ lực chính” vào các thành phố ở khu vực phía đông Donetsk
Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv sáng thứ Ba 27 tháng Sáu, Thứ trưởng Quốc phòng Ukraine Hanna Maliar cho biết trong khi quân Ukraine tấn công mạnh ở phía Nam, Nga tiếp tục tập trung “những nỗ lực chính” của mình vào các thành phố ở khu vực phía đông Donetsk.
“Đối phương tiếp tục tập trung nỗ lực chính vào trục Lyman, Bakhmut và Marinka. Hơn 35 cuộc đụng độ đã diễn ra trong ngày qua”, cô nói.
Theo hướng Bakhmut, Nga đã thực hiện “các hoạt động tấn công không thành công ở các vùng phụ cận của Bohdanivka. Họ đã tiến hành các cuộc không kích ở các khu vực Soledar và Bila Hora của Donetsk Oblast”
Tại khu vực Marinka, Nga đã thực hiện các hành động tấn công không thành công và “tiến hành một cuộc không kích gần Krasnohorivka.” Krasnohorivka là nơi vừa được quân Ukraine giải phóng trong tuần qua.
Thứ trưởng Hanna Maliar cho biết tại các khu vực Zaporizhzhia và Kherson, các lực lượng Nga đang ở thế phòng thủ và tập trung các nỗ lực chính của họ “ngăn chặn bước tiến của quân đội Ukraine”.
Cô cảnh báo rằng “Mối đe dọa về các cuộc không kích và hỏa tiễn trên khắp Ukraine vẫn còn cao”. Trong 24 giờ qua, quân xâm lược Nga đã thực hiện 36 cuộc không kích và tiến hành 17 cuộc tấn công bằng hệ thống hỏa tiễn phóng hàng loạt.
Về tình hình ở mặt trận phía Nam, Thứ trưởng Hanna Maliar cho biết quân đội Ukraine đã tiến sâu 1,5 km vào lãnh thổ do quân Nga xâm lược ở hướng Melitopol.
Thứ trưởng Hanna Maliar cho biết trong một tuần qua, cụ thể là từ ngày 19 đến 25 tháng 6, lực lượng phòng thủ đã tiêu diệt khoảng 8 tiểu đoàn Nga, 34 xe tăng, 70 xe thiết giáp, và 168 hệ thống pháo.
Cô nói: “Trong tuần qua, từ ngày 19 đến ngày 25 tháng 6, lực lượng phòng thủ Ukraine đã tiêu diệt: 4.120 quân xâm lược, tương đương tám tiểu đoàn; 34 xe tăng tương đương 1 tiểu đoàn xe tăng; 70 xe chiến đấu bọc thép, tương đương với hai tiểu đoàn súng trường cơ giới; 168 hệ thống pháo binh; 2 máy bay trực thăng; và 54 hỏa tiễn hành trình”.
Thứ trưởng Hanna Maliar làm rõ rằng theo cấu trúc của quân đội Nga, một tiểu đoàn có 500 quân nếu đủ quân số. Cục Tình Báo Bộ Quốc Phòng Vương Quốc Anh cho biết trước khi rút khỏi Kherson, có những tiểu đoàn Nga chỉ còn có 6 người. Một tiểu đoàn xe tăng Nga thường có 31 xe tăng; một tiểu đoàn súng trường cơ giới có 34 xe thiết giáp; một sư đoàn pháo binh có 18 khẩu pháo.
Trong 24 giờ qua, 950 lính Nga đã bị loại khỏi vòng chiến cùng với một xe tăng, 14 xe thiết giáp, 21 hệ thống pháo, và 16 xe chuyển quân và nhiên liệu.
Tính chung từ ngày 24 tháng 2, 2022 đến 26 Tháng Sáu, Nga đã mất khoảng 225.580 quân ở Ukraine. Tổn thất của quân xâm lược còn bao gồm 4.031 xe tăng, 7.820 xe thiết giáp, 4.055 hệ thống pháo, 624 hệ thống hỏa tiễn phóng hàng loạt, 383 hệ thống tác chiến phòng không, 314 máy bay, 308 trực thăng, 3.482 máy bay không người lái, 1.259 hỏa tiễn hành trình, 18 tàu chiến, 6.751 xe chuyển quân và nhiên liệu, và 557 đơn vị thiết bị đặc biệt.
4. Prigozhin tái xuất hiện tuyên bố Bộ Quốc phòng Nga muốn Wagner “chấm dứt tồn tại” bắt đầu từ ngày 1 tháng 7
Bộ Quốc phòng Nga đã lên kế hoạch cho tập đoàn quân sự tư nhân Wagner “chấm dứt tồn tại” bắt đầu từ ngày 1 tháng 7, người sáng lập tập đoàn Yevgeny Prigozhin tuyên bố hôm thứ Hai trong một tin nhắn âm thanh.
“Không ai đồng ý ký hợp đồng với Bộ Quốc phòng, vì mọi người đều biết rất rõ từ tình hình hiện tại và kinh nghiệm của họ trong chiến dịch quân sự đặc biệt rằng điều này sẽ dẫn đến mất hoàn toàn khả năng chiến đấu,” Prigozhin nói.
Tuy nhiên, sau đó anh ta nói tiếp rằng một số chiến binh đã ký hợp đồng với Bộ Quốc phòng, nhưng tuyên bố rằng đó chỉ là một con số rất nhỏ bé.
“Những chiến binh quyết định rằng họ sẵn sàng chuyển đến Bộ Quốc phòng đã làm như vậy. Nhưng đây là con số tối thiểu, ước tính khoảng 1 đến 2% là cùng. Tất cả các lý lẽ để giữ PMC Wagner đã được trình bày với Bộ Quốc phòng Nga, nhưng không có lý lẽ nào được thực hiện,” ông nói.
5. Cuộc đảo ngược binh biến trong giờ thứ 11 của Prigozhin
Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Prigozhin's 11th Hour Mutiny Reversal”, nghĩa là “Cuộc đảo ngược binh biến trong giờ thứ 11 của Prigozhin.” Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Đình Trinh.
Theo một cơ quan truyền thông Nga, người sáng lập Tập đoàn Wagner, Yevgeny Prigozhin, nhận ra rằng ông đã “đi quá xa” trong cuộc nổi loạn của mình khi quân đội của ông đang tiến về phía Mạc Tư Khoa.
Prigozhin đã tung lực lượng của mình tiến về thủ đô Nga vào hôm thứ Bảy, nhưng không phải trước khi ông ta chiếm giữ các cơ sở quân sự ở thành phố miền nam Rostov-on-Don và kêu gọi lật đổ giới lãnh đạo quân sự của Nga.
Khi cuộc binh biến đang diễn ra, Prigozhin “đã cố gắng gọi điện cho Putin” vào giữa trưa thứ Bảy, nhưng tổng thống “không muốn nói chuyện với ông ta”, hãng tin độc lập bằng tiếng Nga Meduza đưa tin, trích dẫn các nguồn tin từ Điện Cẩm Linh.
Đến giai đoạn đó, các chiến binh của ông đang trên đường tới thủ đô Nga, tiến sát sông Oka, nơi quân đội Nga và Lực lượng Vệ binh Quốc gia đã thiết lập một tuyến phòng thủ.
Theo Meduza, bất chấp tuyên bố của Prigozhin rằng “một nửa quân đội” của Nga sẽ tham gia cùng ông ta, quân đội của ông ta không nhận được thêm sự hỗ trợ nào từ binh lính trong những giờ đầu tiên của cuộc nổi dậy. Các nguồn tin của hãng cho biết người sáng lập Wagner có lẽ đã nhận ra rằng “anh ta đã đi quá xa” và rằng “triển vọng để cơ hội thành công của anh ta tiếp tục thăng tiến là rất mờ mịt”.
Meduza báo cáo rằng Điện Cẩm Linh có lẽ đã nhận ra rằng các tính toán của Prigozhin đã thay đổi và tìm cách tránh một “cuộc đối đầu đẫm máu” với Wagner.
Konstantin Sonin, một nhà kinh tế chính trị gốc Nga và là giáo sư tại Đại học Chicago, nói với Newsweek: “Tôi nghĩ trùm Wagner Yevgeny Prigozhin chưa bao giờ thực sự nghĩ đến việc nắm quyền.”
Các lực lượng của Wagner có thể đã có kinh nghiệm ở tuyến đầu của các cuộc nổi dậy và đảo chính ở Phi Châu, nhưng ở Mạc Tư Khoa họ sẽ không có đủ quân số để hỗ trợ cho việc chiếm giữ Bộ Quốc phòng Nga chẳng hạn.
Ông nói với Newsweek: “Trừ khi họ có những người chống lưng bên trong lực lượng an ninh và quân đội, nếu không họ sẽ không kiểm soát được bất cứ thứ gì.”
Meduza cho biết, các cuộc đàm phán đã bắt đầu vào ngày 24 tháng 6, khi Prigozhin tuyên bố “cuộc tuần hành vì công lý” sau nhiều tháng lên án Bộ trưởng Quốc phòng Nga, Sergei Shoigu, và Tổng tham mưu trưởng các lực lượng vũ trang, Valery Gerasimov.
Cơ quan truyền thông này lưu ý rằng các yêu cầu của Prigozhin là “mơ hồ”. Anh ta muốn Shoigu ra đi, trao quyền tự chủ cho Wagner và nhiều tài trợ hơn, mặc dù sau một cuộc nổi dậy vũ trang, anh ta và các chiến binh của mình sẽ không có vai trò gì trong hệ thống.
Điện Cẩm Linh sau đó ra lệnh cho các chính trị gia lên án Prigozhin, và Putin mô tả hành động của Tập đoàn Wagner là “phản quốc”.
Tatiana Stanovaya, một thành viên cao cấp tại Trung tâm Á-Âu Carnegie Nga và là người sáng lập Russia Politik, một công ty phân tích chính trị, đã tweet rằng Prigozhin đã mất cảnh giác trước phản ứng của Putin và “thấy mình không được chuẩn bị để đảm nhận vai trò của một nhà cách mạng.”
Cô ấy nói thêm rằng anh ta đã không chuẩn bị cho việc Wagner đến Mạc Tư Khoa, nơi lựa chọn duy nhất của anh ta là chiếm lấy Điện Cẩm Linh, điều này “chắc chắn sẽ dẫn đến việc anh ta và các chiến binh của anh ta bị tiêu diệt.”
Các cuộc đàm phán hôm thứ Bảy được cho là có sự tham gia của Chánh văn phòng Điện Cẩm Linh Anton Vaino, Thư ký Hội đồng An ninh Nga Nikolai Patrushev và Đại sứ Nga tại Belarus Boris Gryzlov. Tổng thống Belarus, Alexander Lukashenko, đảm nhận vai trò dẫn đầu.
Theo các điều khoản của thỏa thuận do Lukashenko làm trung gian, Prigozhin sẽ chuyển đến Belarus. Kể từ sáng thứ Hai, không thể xác minh được nơi ở của Prigozhin ngoài việc anh ta rời Rostov-on-Don vào cuối ngày thứ Bảy, nơi anh ta được hỗ trợ bởi đám đông cổ vũ.
Trong khi đó, tác động của cuộc đàm phán Lukashenko-Prigozhin đối với giới lãnh đạo Bộ Quốc phòng Nga là không chắc chắn.
Sonin nói: “Tôi khá chắc chắn rằng Prigozhin sẽ không xuất hiện ở một nơi mà ông ấy sẽ không được bao bọc bởi lực lượng quân sự hùng hậu. Câu hỏi thú vị hơn là họ sẽ làm gì với đơn vị Wagner đã tham gia vào cuộc binh biến vì đây là một lực lượng thực sự”.
“Họ cần tước vũ khí của các chiến binh Wagner nhưng trong các trại này, nơi Wagner sẽ bị giam giữ, họ được trang bị vũ khí rất mạnh. Họ có thể sẽ chống lại bất kỳ nỗ lực nào để tách họ ra khỏi nhau.”
Một số nguồn tin của Nga cho rằng có thể có những thay đổi trong giới lãnh đạo quân sự của Nga. Viện Nghiên cứu Chiến tranh, gọi tắt là ISW, hôm Chúa Nhật cho biết điều đó sẽ đại diện cho một “chiến thắng quan trọng đối với Prigozhin”.
Sonin nói: “Tôi không thấy điều gì có thể tốt cho Putin từ việc này. Đó là dấu hiệu cho thấy mọi người rất không hài lòng với sự lãnh đạo của ông ta. Đó cũng là một tín hiệu cho mọi người rằng Putin không mạnh mẽ như người ta vẫn nghĩ.”
6. Prigozhin nói rằng cuộc tuần hành về phía Mạc Tư Khoa là một cuộc biểu tình phản đối và không có ý định lật đổ quyền lực của Putin
Ông chủ của Wagner, Yevgeny Prigozhin, đã phát hành đoạn âm thanh mới vào thứ Hai giải thích về quyết định quay đầu cuộc hành quân của mình tới Mạc Tư Khoa.
Prigozhin cho biết ông muốn tránh đổ máu cho người Nga và cũng cho biết cuộc tuần hành là một cuộc biểu tình phản đối chứ không có ý định lật đổ quyền lực trong nước.
Đây là tin nhắn âm thanh đầu tiên của Prigozhin kể từ khi thông báo vào tối thứ Bảy rằng đoàn xe của anh ấy sẽ quay trở lại “để tránh đổ máu”.
“Trong một đêm, chúng tôi đã đi được 780 km. Chỉ còn hai trăm km còn lại là đến được Mạc Tư Khoa,” Prigozhin tuyên bố trong tin nhắn âm thanh mới nhất, mặc dù không có bằng chứng nào cho thấy lực lượng Wagner đã đến gần thủ đô Nga ở khoảng cách như anh ta nói. “Không một người lính nào trên mặt đất thiệt mạng.”
Ông nói: “Chúng tôi lấy làm tiếc rằng chúng tôi buộc phải tấn công máy bay. “...nhưng những chiếc máy bay này đã thả bom và phóng hỏa tiễn tấn công.”
Ông chủ Wagner cũng tuyên bố trong tin nhắn âm thanh rằng khoảng 30 chiến binh của ông đã chết trong cuộc tấn công của quân đội Nga vào nhóm lính đánh thuê hôm thứ Sáu. Prigozhin cho biết cuộc tấn công diễn ra vài ngày trước khi Wagner rời vị trí vào ngày 30 tháng 6 để bàn giao thiết bị cho Quân khu phía Nam ở Rostov, Nga.
Ông chủ Wagner cho biết, mục đích của cuộc hành quân về phía Mạc Tư Khoa là để ngăn chặn “sự phá hủy” của công ty quân sự tư nhân, và “để đưa ra trước công lý những người, thông qua các hành động thiếu chuyên nghiệp của họ, đã phạm một số sai lầm lớn trong quá trình hoạt động quân sự đặc biệt.”
Prigozhin cho biết cuộc hành quân dừng lại khi biệt đội “thực hiện một cuộc trinh sát khu vực, và rõ ràng là vào thời điểm đó sẽ có rất nhiều máu đổ ra. Chúng tôi cảm thấy rằng việc phản đối của chúng tôi như thế là đủ.”
“Vào thời điểm này, Alexander Lukashenko đã chìa tay ra và đề nghị tìm giải pháp cho công việc tiếp theo của Wagner PMC trong phạm vi quyền tài phán hợp pháp,” anh ta nói thêm.
Prigozhin đã đồng ý rời Nga đến Belarus vào thứ Bảy sau một thỏa thuận được cho là do Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko làm trung gian nhằm chấm dứt cuộc nổi dậy vũ trang.
Theo phiên bản chính thức do Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov đưa ra, Lukashenko đã đề xuất thỏa thuận với Tổng thống Nga Vladimir Putin để giúp giải quyết cuộc binh biến ngắn ngủi, trong một cuộc điện đàm vào sáng thứ Bảy để “tránh đổ máu lớn chắc chắn sẽ xảy ra nếu các nhóm phiến quân tiếp tục tiến về Mạc Tư Khoa. Đề xuất này đã được Tổng thống Putin ủng hộ.”
7. Putin tổ chức cuộc họp với các quan chức an ninh hàng đầu, bao gồm cả bộ trưởng quốc phòng
Phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov cho biết vào tối thứ Hai, theo truyền thông nhà nước RIA Novosti, rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin đã tổ chức một cuộc họp với những người đứng đầu các cơ quan an ninh.
“Tham gia trong cuộc họp có Trung Tướng Igor Krasnov, Tổng Công Tố Liên Bang Nga, Bộ trưởng Nội vụ Vladimir Kolokoltsev, Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu, Giám đốc FSB Alexander Bortnikov, Giám đốc Lực lượng Vệ binh Quốc gia Viktor Zolotov, Giám đốc Cục bảo vệ liên bang, gọi tắt là FSO, Dmitry Kochnev, người đứng đầu Ủy ban Điều tra Alexander Bastrykin và chánh văn phòng Điện Cẩm Linh Anton Vaino.”
Theo hãng tin độc lập của Nga Meduza, cuộc họp này là để thanh trừng nội bộ. Tin tưởng chung là trùm Wagner Yevgeny Prigozhin không hành động một mình. Cuộc họp là nhằm nhanh chóng phát hiện ra những ai đứng sau lưng Prigozhin.
Rostov On Don là nơi đặt trụ sở của quân khu phía nam chịu trách nhiệm chính trong cuộc xâm lược Ukraine. Đó cũng là đại bản doanh của Tập Đoàn Quân Hỗn Hợp Số 58. Một lực lượng lớn như thế đã không chống cự quân Wagner.
Trong đêm thứ Sáu, quân Wagner đã có thể hành quân đến 780km rầm rộ tiến về hướng Mạc Tư Khoa. Họ bị không quân đánh chặn và đã bắn rớt 10 máy bay và máy bay trực thăng, giết chết 17 phi công và phi hành đoàn. Tại sao trong suốt lộ trình trên xa lộ M-4 của Nga không có một lực lượng nào ngăn cản họ?
Các phương tiện truyền thông Nga cũng đã chỉ ra rằng Aleksandr Gusev, thống đốc khu vực Voronezh; và Vasily Golubev, là thống đốc khu vực Rostov. Hai ông này đã yêu cầu dân chúng đóng cửa ở yên trong nhà, tránh đi ra ngoài đường. Họ đã không kêu gọi binh lính chống lại quân Wagner.
Cũng chẳng có bao nhiêu tướng lĩnh Nga lên tiếng trung thành với Putin khi cuộc binh biến xảy ra nên đang có những suy đoán cho rằng vòng trong của Putin có thể đã chống lại ông ta.
Meduza tin rằng cuộc thanh trừng sắp tới sẽ rất đẫm máu.
8. Duma Quốc gia Nga khẳng định trung thành với Putin trong suốt cuộc nổi dậy của Wagner
Theo hãng truyền thông nhà nước Nga TASS, Duma Quốc gia Nga, hay hạ viện, tuyên bố rằng các lực lượng quốc phòng của họ đã thực hiện toàn quyền kiểm soát trong cuộc nổi dậy vũ trang của Wagner, và luôn trung thành với Putin.
TASS dẫn lời Andrey Kartapolov, người đứng đầu Ủy ban Quốc phòng của Duma, trong một bài đăng trên Telegram hôm thứ Hai.
Kartapolov nói rằng “không có sự hỗn loạn nào phát sinh trong lực lượng phòng vệ Nga tại Duma quốc gia trong bối cảnh một cuộc nổi dậy vũ trang đang xảy ra, việc kiểm soát tình hình không bị gián đoạn dù chỉ một phút”.
Có lẽ trong vài ngày tới, các giới chức thẩm quyền của Nga sẽ phải làm rõ như Kartapolov là trong suốt cuộc binh biến của trùm Wagner Yevgeny Prigozhin, họ luôn trung thành với nhà độc tài Vladimir Putin.
9. Prigozhin ở đâu? Bí ẩn bao quanh ông chủ Wagner sau nỗ lực nổi loạn
Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Where Is Prigozhin? Mystery Surrounds Wagner Boss After Attempted Rebellion”, nghĩa là “Prigozhin ở đâu? Bí ẩn bao quanh ông chủ Wagner sau nỗ lực nổi loạn.” Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Đình Trinh.
Một nỗ lực nổi dậy của Yevgeny Prigozhin kéo dài chưa đầy 24 giờ trước khi dừng lại vào hôm thứ Bảy. Kể từ đó, tung tích của người đứng đầu Tập đoàn Wagner vẫn là một bí ẩn.
Người đứng đầu quân đội tư nhân khét tiếng đã không được nhìn thấy kể từ khi các chiến binh của ông ta rút lui sau khi tuyên bố nắm quyền kiểm soát Rostov-on-Don và các cơ sở quân sự quan trọng ở vùng Voronezh.
Điện Cẩm Linh và chính phủ Belarus đưa tin Prigozhin cho biết ông sẽ rời Nga đến nước láng giềng Belarus như một phần của thỏa thuận để tránh “đổ máu”. Tuy nhiên, tung tích của ông vẫn chưa được xác minh ngoài việc ông rời Rostov-on-Don vào cuối ngày thứ Bảy, khi hãng thông tấn nhà nước RIA Novosti công bố một đoạn video cho thấy ông chủ Wagner rời đi bằng xe hơi.
Anh ta cũng đã không đăng một tuyên bố công khai nào trên dịch vụ báo chí của mình kể từ tối thứ Bảy, khi anh ta thông báo rằng các chiến binh của anh ta đang “quay đầu lại” từ cuộc hành quân của họ vào Mạc Tư Khoa và rời đi “theo hướng ngược lại”.
Dịch vụ báo chí của Prigozhin cho biết anh ta sẽ trả lời tất cả các câu hỏi “khi anh ta liên lạc bình thường,” nhưng không đề cập đến nơi ở của anh ta.
Trong khi đó, một kênh Telegram nổi tiếng có liên kết với Wagner đã chia sẻ hình ảnh Prigozhin đặt một ngón tay lên môi do AI tạo ra và nói rằng “các kế hoạch đều thích sự im lặng”, Viện Nghiên cứu Chiến tranh, gọi tắt là ISW, một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Hoa Kỳ, cho biết, trong phân tích mới nhất về cuộc xung đột ở Ukraine vào Chúa Nhật. “Các kế hoạch thích sự im lặng” là một cụm từ thường được sử dụng ở Ukraine về an ninh hoạt động và phản công của nó.
Tổ chức cố vấn lưu ý rằng các chi tiết cụ thể của thỏa thuận được mô tả bởi Điện Cẩm Linh và chính phủ Belarus vẫn chưa rõ ràng ngoài những suy đoán và tin đồn.
“Hậu quả của cuộc nổi dậy vũ trang của Wagner vẫn chưa kết thúc, và vẫn còn phải xem thỏa thuận sẽ được thực hiện như thế nào, liệu tất cả các bên liên quan có tuân thủ đầy đủ hay không, Điện Cẩm Linh và Bộ Quốc phòng Nga dự định làm gì với các binh sĩ của Wagner, và liệu các chiến binh Wagner có chịu hợp tác - bất kể mong muốn của Prigozhin – hay không” ISW cho biết.
Tổng thống Vladimir Putin, trong một video, đã mô tả nỗ lực nổi dậy của Prigozhin là một sự phản bội và đâm sau lưng. Một vụ án hình sự đã được mở ra chống lại Prigozhin vì tội nổi loạn có vũ trang.
Dịch vụ báo chí của Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko nói rằng ông đã đạt được thỏa thuận với Prigozhin về việc giảm căng thẳng. Tuyên bố cho biết Prigozhin và Tập đoàn Wagner đã được cung cấp “một lựa chọn hoàn toàn có lợi và có thể chấp nhận được để giải quyết tình hình, với sự bảo đảm an ninh cho các chiến binh”.
Điện Cẩm Linh sau đó nói rằng Prigozhin sẽ đến Belarus và vụ án hình sự chống lại ông ta ở Nga sẽ bị hủy bỏ. Tuy nhiên, vào buổi sáng ngày thứ Hai, Cơ quan An ninh Liên bang Nga, gọi tắt là FSB, khẳng định vụ án vẫn tiếp tục được điều tra.
Nỗ lực nổi dậy diễn ra trong bối cảnh mâu thuẫn ngày càng gay gắt giữa Prigozhin và giới lãnh đạo quân sự Nga. Prigozhin gần đây đã bác bỏ yêu cầu của Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu và Putin rằng Tập đoàn Wagner phải ký hợp đồng trực tiếp với Bộ Quốc phòng với thời hạn là ngày 1 tháng 7.
Prigozhin đã thay đổi cách tường thuật về cuộc chiến vào hôm thứ Sáu, đặt vấn đề về những lời biện minh của Putin khi phát động một cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine, nói rằng đó là những lời dối trá do cấp trên của Điện Cẩm Linh đưa cho Putin.
Newsweek đã liên hệ với Bộ Ngoại giao Nga qua email để xin bình luận.
10. Cựu quan chức tình báo của Mỹ nhận định Putin có thể cảm thấy 'cần phải khẳng định lại quyền lực'
Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Putin May Feel 'Need to Reassert Authority,' Warns Ex U.S. Intel Officer”, nghĩa là “Cựu quan chức tình báo của Mỹ nhận định Putin có thể cảm thấy 'cần phải khẳng định lại quyền lực'“. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Đình Trinh.
Tổng thống Nga Vladimir Putin sẽ “cảm thấy cần phải khẳng định lại quyền lực” sau khi cuộc nổi dậy do Tập đoàn Wagner tổ chức đã đi được nửa đường đến Mạc Tư Khoa trước khi nó bị dập tắt, một cựu sĩ quan tình báo Thủy quân lục chiến Hoa Kỳ cho biết.
Phát biểu trên NewsNation, Hal Kempfer, hiện là Giám đốc điều hành của Global Risk Intelligence and Planning, cảnh báo rằng nhà lãnh đạo Nga “có thể rất nguy hiểm” khi ông tìm cách giành lại quyền lực.
Chỉ trong vài giờ, các đơn vị của Tập đoàn Wagner đã có thể chiếm được các địa điểm quân sự ở Rostov-on-Don của Nga vào thứ Bảy trước khi tiến về phía bắc tới thủ đô của Nga, khiến quân đội quốc gia này phải gấp rút chuẩn bị các biện pháp phòng thủ. Lãnh đạo của Tập đoàn Wagner, Yevgeny Prigozhin, đã tuyên chiến với Bộ Quốc phòng Nga vào hôm thứ Sáu sau khi quân đội Nga bị cáo buộc đã thực hiện một cuộc tấn công chống lại và giết chết một số binh sĩ của ông ta đang đóng quân ở Ukraine.
Các chuyên gia và nhà bình luận đã coi cuộc binh biến là một cuộc tấn công công khai vào quyền lực của Putin, đánh dấu lần đầu tiên Putin bị thách thức trực tiếp về những thất bại quân sự của đất nước ông ở Ukraine.
Sau một thỏa thuận do Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko làm trung gian, Prigozhin, từng là đồng minh của Putin, đã đồng ý rời Nga và ra lệnh cho người của mình quay trở lại căn cứ của họ ở Ukraine để đổi lấy việc không phải đối mặt với cáo buộc hình sự về cuộc nổi loạn ngắn ngủi.
Mặc dù hiện tại nó dường như tình hình đã bớt căng thẳng, nhưng đối với nhiều người, cuộc nổi dậy đã phơi bày sự mong manh trong kiểm soát quân sự của Nga và căng thẳng gia tăng giữa giới lãnh đạo quân sự của nước này và lực lượng quân sự tư nhân chiếm ưu thế.
“Ông ấy đã chiếm một số thành phố lớn,” Kempfer nói về Prigozhin. “Rostov-on-Don, là tổng hành dinh quân sự của quân khu phía nam—đó là một Bộ Tư Lệnh miền, là một địa điểm không dễ gì chiếm được. Đó cũng là trụ sở quân sự chính yếu của họ cho các hoạt động ở Ukraine.”
Với việc tổng thống Nga bị coi là bị sỉ nhục nặng nề, một số người cho rằng ông sẽ “ra đòn thẳng tay” thay vì thương lượng để giải quyết. Tuy nhiên, Kempfer, cùng với những người khác, tin rằng một phản ứng dữ dội có thể sẽ sớm xảy ra.
Kempfer nói: “Khi nào Putin quay trở lại Mạc Tư Khoa, Putin sẽ cảm thấy rất cần phải khẳng định lại quyền lực, ít nhất là khẳng định lại ấn tượng rằng ông ta đang nắm quyền kiểm soát và điều đó có thể rất nguy hiểm. “Một con vật bị thương có thể nguy hiểm hơn nhiều. Ông ta có thể cảm thấy cần phải được đền bù.”
Hiện chưa rõ Putin hiện đang ở đâu. Máy bay của ông đã được phát hiện trên một thiết bị theo dõi radar bay về phía tây bắc vào thứ Bảy, nhưng phát ngôn nhân của ông, Dmitry Peskov đã bác bỏ thông tin này, nói rằng ông vẫn ở Điện Cẩm Linh.
Trong khi đó, Tracy Walder, cựu đặc vụ CIA và FBI giờ trở thành nhà phân tích an ninh quốc gia, gần đây nói với NewsNation: “Tôi lo ngại rằng Putin sẽ trở nên hung bạo hơn, hiếu chiến hơn và cai trị bằng một nắm đấm sắt nhiều hơn những gì ông ấy thực sự đã làm trong quá khứ.”
11. Lukashenko gặt hái phần thưởng từ thỏa thuận Wagner-Cẩm Linh – ít nhất là trong ngắn hạn
Julian Borger, biên tập viên thời sự quốc tế của tờ The Guardian có trụ sở ở London có bài tường trình nhan đề “Lukashenko reaps rewards of Wagner-Kremlin deal – at least in the short term”, nghĩa là “Lukashenko gặt hái phần thưởng từ thỏa thuận Wagner-Cẩm Linh – ít nhất là trong ngắn hạn.” Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ
Nhà độc tài Belarus, Alexander Lukashenko, đã nổi lên như một người hưởng lợi sớm từ cuộc tuần hành của Wagner đến Mạc Tư Khoa bị hủy bỏ, nhưng những lợi ích đó có thể không có thời hạn sử dụng lâu dài.
Dù Lukashenko có thực sự đóng vai trò của một nhà môi giới dám nghĩ dám làm được mô tả trong các tuyên bố từ Điện Cẩm Linh và Minsk hay không (và hầu hết các nhà phân tích đều hoài nghi), ông đã nổi lên trên báo chí Nga với tư cách là người hùng của thời đại, người đã cứu Mạc Tư Khoa.
Đó là một bước tiến rất lớn so với vai trò của một tổng thống lâm thời yếu ớt mà Lukashenko, 68 tuổi, đã nắm giữ kể từ khi Vladimir Putin bước vào để cứu chế độ của ông sau thất bại trong cuộc bầu cử rõ ràng vào năm 2020.
Trong khoảng thời gian ba năm, nhà độc tài Belarus đã đồng ý thành lập một “nhà nước liên minh với Nga”, cho phép đất nước của mình trở thành bàn đạp cho cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine và đề nghị cất giữ các đầu đạn hạt nhân chiến thuật của Nga ở Belarus, trong khi có tin đồn lan truyền liên tục về sức khỏe của ông ta.
Bây giờ ông ta sẽ chứa chấp một vũ khí bí mật nguy hiểm khác của Putin, là Yevgeny Prigozhin.
“Tổng thống Belarus đã thông báo chi tiết cho tổng thống Nga về kết quả đàm phán với ban lãnh đạo của công ty quân sự tư nhân Wagner,” tuyên bố chính thức từ văn phòng của ông Lukashenko cho biết. “Tổng thống Nga ủng hộ và cảm ơn tổng thống Belarus vì công việc đã hoàn thành.”
Phát ngôn nhân của Điện Cẩm Linh, Dmitry Peskov, cho biết thỏa thuận, trong đó Prigozhin quay đầu đoàn xe Wagner đang tiến vào Mạc Tư Khoa hôm thứ Bảy và đồng ý chuyển đến Belarus, là “sáng kiến cá nhân của Lukashenko được phối hợp với Tổng thống Putin”.
Các nhà phân tích Belarus nghi ngờ về thông báo chính thức này.
“Tôi không nghĩ rằng chúng ta có bất kỳ lý do vững chắc nào để tin rằng Prigozhin sẽ lắng nghe Lukashenko và những lời bảo đảm của ông ấy và rằng Lukashenko có đủ đòn bẩy và tiếng nói trong chính trị nội bộ Nga để trở thành người môi giới cho những thỏa thuận như vậy,” Artyom Shraibman, học giả không thường trú tại Trung tâm Á-Âu Carnegie Nga cho biết.
Shraibman, đồng thời là người sáng lập công ty tư vấn chính trị Sense Analytics, cho rằng thống đốc vùng Tula, Alexei Dyumin, có quan hệ chặt chẽ với cả Prigozhin và Putin, ông ta mới có nhiều khả năng là người hòa giải thực sự.
Olga Onuch, giảng viên chính trị tại Đại học Manchester, cho biết: “Có ý kiến cho rằng Lukashenko không thực sự tham gia các cuộc đàm phán suốt cả ngày và chỉ xuất hiện trong thời gian rất ngắn sau khi thông báo”.
Bất kể vai trò thực sự của mình là gì, Lukashenko là người bảo đảm chính thức cho thỏa thuận và ít nhất xuất hiện trên vũ đài Nga với tư cách là một nhà lãnh đạo theo đúng nghĩa của mình, thay vì chỉ đơn giản là một phần mở rộng của Điện Cẩm Linh.
“Rõ ràng nó đã thay đổi mối quan hệ giữa Lukashenko và Điện Cẩm Linh vì sau năm 2020, ông ấy trở thành một con rối cho chính quyền Nga. Ông ấy bị đối xử như một tổng thống hạng hai,” Ryhor Astapenia, giám đốc sáng kiến Belarus tại tổ chức tư vấn Chatham House, cho biết.
“Bây giờ bạn có thể nói rằng ông ấy là một trong những người chiến thắng trong cuộc đảo chính thất bại này và nó sẽ khôi phục một số quyền tự quyết của ông ấy trong quan hệ với Nga, ít nhất là trong tương lai gần.”
Triển vọng dài hạn rất khó đánh giá, đặc biệt là vì có rất ít thông tin về thỏa thuận và ý nghĩa của nó đối với Belarus.
“Chúng tôi không biết chính xác ai đang chuyển đến Belarus. Phải chăng chỉ có một mình Prigozhin và lực lượng an ninh của ông ta; hay một phần lớn nào đó trong quân đội của ông ta?” Shraibman nói. “Tôi cho rằng đó sẽ không phải là toàn bộ quân đội của trùm du đảng Wagner Yevgeny Prigozhin vì đó sẽ là mối đe dọa đối với Lukashenko. Ông ta sẽ không dám chứa chấp những tên côn đồ khó đoán này trên lãnh thổ của mình.”
Bất kể quy mô của đoàn tùy tùng, các chuyên gia Belarus không mong đợi một người đàn ông có tính cách và sở thích như Prigozhin sẽ bằng lòng ở lại lâu dài trong cuộc sống lưu vong ở Belarus.
“ Thật không thoải mái cho xã hội Belarus khi đất nước này trở thành nhà khách cho bọn tội phạm chiến tranh,” Astapenia nói. “Tôi nghĩ rằng họ sẽ muốn anh ta đi nơi khác, có thể là ở các nước Phi Châu.”
Một câu hỏi khác là Prigozhin có thể tồn tại bao lâu ở Belarus. Shraibman không nghĩ rằng mối đe dọa trực tiếp sẽ đến từ Lukashenko, người muốn được coi là tôn trọng thỏa thuận của mình, nhưng liệu anh ta có thể bảo vệ vị khách của mình khỏi Điện Cẩm Linh hay không lại là một vấn đề khác.
Shraibman nói: “Prigozhin có thể lo lắng về việc uống một tách trà mà anh ấy không kiểm soát được. “Tôi không nghĩ rằng anh ta được an toàn ở bất cứ đâu ngay bây giờ.”
Trong những tháng và năm tới, Lukashenko cũng nên lo lắng. Các sự kiện trong 48 giờ qua đã làm lung lay niềm tin vào sự ổn định của chế độ Putin, và do đó đặt ra câu hỏi về quyền lực bền bỉ của chính Lukashenko.
“Chúng tôi thấy rõ rằng Điện Cẩm Linh không vững chắc như nhiều người nghĩ,” Astapenia nói: “Lukashenko nên lo lắng một chút về việc liệu Putin, hoặc những người xung quanh ông ấy, có sống sót qua cuộc chiến này hay không”.