Chúa Nhật tuần trước, ngày 28 Tháng 5 năm 2017, giáo xứ St. Mary tại Phnom Penh đã mừng lễ khánh thành tòa nhà giáo xứ ba tầng, được thiết lập dùng cho trường mẫu giáo và sinh hoạt động khác nhau liên quan đến mục vụ giới trẻ. Có 4 giám mục hiện diện, trong đó có hai vị là Chủ tịch hội đồng giám mục. Sự hiện diện của các giám mục, đặc biệt là các giám mục đến từ Việt Nam, cho biết các vị lãnh đạo này muốn nhấn mạnh đến sự hiệp thông và hiệp nhất của cộng đồng Cam-bốt và Việt Nam. Giáo Hội Công Giáo Cam-bốt tuy là Giáo Hội nhỏ bé về con số nhưng mạnh mẽ, trẻ trung và rất năng động.

Giáo xứ Thánh Mary ở Tu Taing, một khu dân cư phía đông nam của thủ đô Phnom Penh, là một phần của "khu vực mục vụ phía nam" rộng lớn của đại diện tông tòa của Phnom Penh. Như có thể thấy ở khắp mọi nơi trong Giáo Hội Cam-bốt, các cơ sở hạ tầng là mới được xây dựng gần đây, được tái thiết sau sự tàn phá của thời kỳ Khmer Đỏ (1975-1979) và sau sự chiếm đóng của Việt Nam (1979-1989).

Nhà thờ Thánh Mary, một thánh đường nhỏ bé, mới được xây dựng vào năm 2001. Cũng giống như số 23.000 người Công Giáo của Giáo Hội Cam-bốt, giáo xứ ở Tu Taing này có 300 người Công Giáo mà 3/4 là người gốc Việt Nam, có thể họ đã có sinh sống ở Cam-bốt qua nhiều thế hệ hay là mới lập nghiệp ở đây trong thời gian gần đây. Thường thì trẻ em không theo học trong các trường công vì họ không nói được tiếng Khmer hoặc vì họ không có giấy tờ. Đối với các nhà lãnh đạo Giáo Hội Cam-bốt, các ngài mong muốn phát triển một Giáo Hội gần gũi với dân chúng và muốn chăm sóc cho các gia đình nghèo và bị từ chối, đây là một mối quan tâm ưu tiên trong mục vụ của các ngài.

Giáo dục trẻ em Việt Nam trong hệ thống trường Khmer

Chúa Nhật Tháng Năm 28, vị linh mục giáo xứ, Cha Damien Fahrner, 35 tuổi, người Pháp thuộc Hội Thừa Sai Paris, ngài được gửi đến Cam-bốt vào năm 2011. Hôm nay ngài được bao quanh bởi nhiều giám mục: ĐC Olivier Schmitthaeusler của giáo phận mình, đại diện tông tòa Phnom Penh và là Chủ tịch Hội đồng Giám Mục Lào-Cam-bốt (CELAC), ĐC Giuse Nguyễn Chí Linh, tổng giám mục Huế và là chủ tịch của Hội Đồng giám Mục Việt Nam và Đức Cha Giuse Vũ Văn Thiên, giám mục giáo phận Hải Phòng, Việt Nam; ĐC Leopoldo Girelli, Sứ thần tại Singapore và là "đại diện không thường trú của Tòa Thánh tại Việt Nam".

Sự hiện diện của cả hai giám mục Việt Nam và Đức Cha Girelli làm phép tòa nhà giáo xứ mới được ghi nhận: thực tế là ngòai giáo phận Phnom Penh và cộng đồng giáo xứ, còn có các nhà hảo tâm giúp xây dựng tòa nhà này là các giáo phận Hải Phòng và Thanh Hóa. Nhưng đối với các giám mục, mối liên hệ giữa hai Giáo Hội Cam-bốt và Việt Nam vượt xa sự hỗ trợ tài chính đơn thuần.

Trong bài giảng, Đức Cha Olivier Schmitthaeusler nhấn mạnh "sự hiệp thông và hiệp nhất của Giáo Hội" để các cộng đồng Cam-bốt và Việt Nam có thể là "dấu chỉ hữu hình của Vương Quốc sắp tới bằng cách sống trong sự hòa hợp và chấp nhận sự khác biệt ". Ngài cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của cộng đồng dân tộc gốc Việt Nam tại Cam-bốt cần gửi con em mình đến trường hầu mong chúng có thể có chỗ đứng trong xã hội Cam-bốt và có một cuộc sống xứng nhân phẩm. Quá nhiều phụ huynh trong đó có người Công Giáo gửi con cái của họ đi làm việc ở lứa tuổi mà đáng lễ chúng phải cắp sách đến trường. Đây là lý do tại sao Giáo Hội Cam-bốt đã nỗ lực đáng kể để mở trường gần như miễn phí cho các gia đình này. Đức Cha Olivier Schmitthaeusler mời gọi Chủ tịch Hội Đồng Giám Mục Việt Nam, Đức Cha Nguyễn Chí Linh, tham gia với mình để ủng hộ cho một sự thay đổi tâm trạng về vấn đề này đối với người gốc Việt Nam.

Đức Cha Nguyên Chí Linh đã phát biểu vào cuối Thánh Lễ và khen Giáo Hội Cam-bốt trong các nỗ lực của Giáo Hội đã tạo ra. Ngài cũng nhấn mạnh mối quan hệ huynh đệ giữa đức tin Giáo Hội tại Cam-bốt và Giáo Hội tại Việt Nam, mối liên kết được tìm thấy đặc biệt là sự có mặt của các nhà truyền giáo và các giám mục thuộc Hội Thừa Sai Paris, là rất tích cực trong việc thành lập nhiều giáo phận ở Việt Nam và cũng như hiện nay ở Cam-bốt (2).

(1) Trong một đất nước có 15,9 triệu người, cộng đồng Công Giáo tại chỉ chiếm 0,2% dân số. Mặc dù sự hiện diện Công Giáo gốc người Việt Nam ở Cambốt là tương đối đã lâu (có từ thời người Bồ Đào Nha Dominica Gaspar da Crux, vào thế kỷ XVI), nhưng Giáo Hội tại đây đã gần như hoàn toàn bị phá hủy bởi chế độ Khmer Đỏ (1975-1979), và sau 15 năm Việt Nam chiếm đóng (1979-1989). Từ 65.000 người Công Giáo vào năm 1970, ngưng chỉ còn 5.000 người sót lại vào năm 1990. Phật giáo Tiểu thừa được đặc biệt được thành lập và trở thành quốc giáo vào năm 1989, Phật giáo tại Cambốt là tôn giáo của 96% dân số.

(2) Giáo Hội tại Cam-bốt có ba giáo phận, hai trong số đó đã được giao phó cho các linh mục Thừa sai Paris: ĐC Olivier Schmitthaeusler làm đại diện tông tòa Phnom Penh, và ĐC Antonysamy Susairaj là Tông tòa Kompong Cham. Tông tòa Battambang được ĐC Enrique Figaredo, một linh mục dòng Tên người Tây Ban Nha coi sóc.

(Source: Eglises d'Asie, le 2 juin 2017)