DIỄN VĂN KHAI MẠC NĂM THÁNH 2010
CỦA ĐỨC CHA CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC VIỆT NAM
Kính thưa Quý Đức Hồng y, quý Đức cha,
Kính thưa Các Vị Khách quý,
Anh chị em thân mến,
Giây phút này, giáo xứ Sở Kiện thuộc Tổng giáo phận Hà Nội đang là tâm điểm của Giáo Hội Việt Nam. Tất cả Hội đồng Giám mục Việt Nam có mặt ở đây. Các vị khách quý đến từ nhiều phương trời cũng đang hiện diện ở đây. Cả ngàn linh mục và tu sĩ nam nữ, hằng vạn tín hữu giáo dân, đại diện tất cả các giáo phận trong Giáo Hội Việt Nam đang có mặt ở đây. Và hằng triệu trái tim tín hữu Công giáo từ khắp mọi miền đất nước và từ hải ngoại cũng đang hướng lòng về đây. Vâng, trong giây phút này, giáo xứ Sở Kiện thực sự là tâm điểm của Giáo Hội Việt Nam. Quả thực, chưa bao giờ chúng ta lại được sống mầu nhiệm Giáo Hội, mầu nhiệm của Dân Thiên Chúa được qui tụ nên một ở đây, cách đặc biệt như thế. Vì vậy, trước hết, chúng ta hãy bắt tay nhau với lời chúc bình an và nụ cười thân thiện nhất để chào mừng Ngày Hồng Ân trọng đại này.
Thưa Anh Chị Em,
1. Từ khắp mọi miền đất nước, chúng ta quy tụ về đây để cử hành Lễ Khai Mạc Năm Thánh 2010. Thời điểm này mời gọi chúng ta nhìn lại hành trình lịch sử của Giáo Hội Chúa Kitô trên quê hương Việt Nam thân yêu: Từ những bước chân mạo hiểm của các vị thừa sai đầu tiên, Tin Mừng Chúa Kitô đã bắt đầu được loan báo trên mảnh đất quê hương chúng ta từ gần 500 năm về trước, để rồi nhờ ơn Chúa, Tin Mừng ấy mỗi ngày mỗi lan rộng cho đến cách đây 350 năm, hai giáo phận Tông toà đầu tiên đã được thiết lập tại Việt Nam. Rồi theo dòng lịch sử, Giáo Hội ngày càng phát triển cho đến năm 1960, vào ngày 24-11, Đức Chân Phước Giáo Hoàng Gioan XXIII đã ký Tông sắc thiết lập Hàng Giáo Phẩm Việt Nam, đánh dấu sự trưởng thành của Giáo Hội Chúa Kitô trên đất nước chúng ta.
Nhìn lại hành trình lịch sử ấy, chúng ta khám phá ra mầu nhiệm Giáo Hội, mầu nhiệm của hạt cải thật bé nhỏ (x. Lc 13,18-19) khi gieo xuống lòng đất, nhưng nhờ đâm rễ sâu trong đức tin nên đã không ngừng lớn lên trong hi vọng và trở thành cây to, phủ bóng mát tình yêu cho hằng triệu con người, trở thành một trong những Giáo hội có số tín hữu đông đảo nhất tại Á Châu. Mầu nhiệm ấy bắt nguồn từ Thiên Chúa, Đấng đã ban tặng cho ta món quà vô giá là Đức Giêsu Kitô, Con chí ái của Ngài, và đã dùng sức mạnh Thần Khí Ngài, thúc đẩy những bước chân thừa sai ra đi gieo vãi hạt giống Tin Mừng trên quê hương chúng ta. Vì thế, khi nhìn lại lịch sử Giáo Hội địa phương, chúng ta phải cất cao lời cảm tạ: “Hãy tạ ơn Chúa vì Chúa nhân từ, muôn ngàn đời Chúa vẫn trọn tình thương” (Tv 118,1).
2. Cùng với tâm tình tạ ơn Thiên Chúa, chúng ta hãy bày tỏ lòng tri ân sâu xa đối với các bậc tiền nhân, các ân nhân và các chứng nhân anh dũng của đức tin. Nếu hạt cải nhỏ bé có nẩy mầm và vươn dậy nhờ ánh nắng là ân sủng Thiên Chúa, thì hạt cải ấy cũng đồng thời được tưới bằng dòng nước trong lành là dòng máu của Các Thánh Tử Đạo, và những giọt mồ hôi hi sinh của các bậc tiền nhân và các ân nhân. Chính vì thế, theo lời đề nghị của Đức Tổng giám mục Hà Nội, HĐGMVN đã chấp thuận tổ chức Lễ Khai Mạc Năm Thánh tại giáo xứ Sở Kiện là nơi còn lưu giữ nhiều thánh tích của các Chứng nhân Tin Mừng. Và trước khi cử hành Lễ Khai Mạc chính thức hôm nay, thì tối hôm qua, chúng ta đã long trọng cử hành nghi thức tôn vinh Các Thánh Tử Đạo Việt Nam. Đồng thời, cũng để bày tỏ niềm tri ân đối với các ân nhân, chúng tôi đã mời các vị hồng y, giám mục – đại diện các Giáo hội đã và đang góp phần xây dựng và phát triển Giáo hội tại Việt Nam – đến tham dự Thánh Lễ khai mạc này.
3. Khi bày tỏ niềm tri ân sâu xa đối với các bậc tiền nhân, chúng ta ý thức rằng đức tin thực sự là hồng ân vô giá mà Thiên Chúa thương ban cho chúng ta qua người Con Một Chí Ái và được vun trồng bằng máu của Các Thánh Tử Đạo. Vì thế, chúng ta phải trân trọng hồng ân đức tin ấy và cùng nhau xây dựng Giáo Hội của Chúa ngày càng phát triển như lòng Chúa mong muốn.
Chúa muốn chúng ta xây dựng Giáo Hội như gia đình của Chúa, trong đó mọi người hoà thuận, hiệp nhất, yêu thương nhau như anh chị em một nhà. Hơn bao giờ hết, khung cảnh Lễ Khai Mạc hôm nay nói lên ý nghĩa đó. Chúng ta đến đây từ khắp các tỉnh thành, từ 26 giáo phận, thuộc mọi thành phần dân Chúa, làm nên một cộng đoàn đông đảo nhưng hợp nhất. Dù đông đảo, tất cả chúng ta cùng ăn một Bánh và cùng uống một Chén, cho nên chúng ta chỉ là một Thân Mình, hiệp thông gắn bó với nhau nhờ được hiệp thông với Chúa Kitô (x. 1Cr 10,17). Sự hiệp thông này cần được thể hiện cụ thể trong đời sống hằng ngày theo gương mẫu của cộng đoàn tín hữu thời sơ khai: một lòng một ý, hợp nhất với nhau, chuyên cần đào sâu giáo lý đức tin, tham dự Thánh lễ và cầu nguyện, chia sẻ mọi sự cho nhau (x. Cv 2,42-46; 4,32). Cha ông chúng ta đã cố gắng sống điều đó. Cử hành lễ Khai Mạc Năm Thánh tại Tổng giáo phận Hà Nội nhắc chúng ta nhớ đến cộng đoàn tín hữu đầu tiên trên đất Thăng Long. Các tín hữu thời ấy đã yêu thương gắn bó với nhau đến nỗi người ngoài gọi họ là những người theo “Đạo của Tình yêu”.
Như thế, cử hành Năm Thánh 2010 mời gọi và thúc đẩy tất cả chúng ta cùng nhau xây dựng một Giáo Hội hiệp thông; một Giáo Hội trong đó mỗi người đồng cảm với Giáo Hội, vui niềm vui của Giáo Hội và đau nỗi đau của Giáo Hội; một Giáo Hội trong đó mỗi người cảm nhận mình được yêu thương chăm sóc, đồng thời có trách nhiệm chăm lo cho người khác cũng như cho ích chung của Giáo Hội. Đó chính là cách thể hiện tư cách người môn đệ chân chính của Chúa như Người đã truyền dạy: “Hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương anh em” (Ga 15,12) và “Cứ dấu này người ta nhận biết anh em là môn đệ của Thầy, là anh em yêu thương nhau” (Ga 13,35).
4. Ngoài ra, hồng ân đức tin Chúa đã ban cho chúng ta cũng cần được chia sẻ cho người khác, nhất là cho đồng bào của mình, những người cùng sống trong một đất nước, cùng chia sẻ một lịch sử, cùng chung một vận mệnh quê hương. Thật vậy, càng ý thức hồng ân cao cả của đức tin và càng yêu thương đồng bào đồng loại của mình, chúng ta lại càng được thúc đẩy loan báo Chúa Giêsu và Tin Mừng của Người cho họ, đồng thời cố gắng đem những giá trị Tin Mừng thấm nhập vào mọi thực tại của đời sống hằng ngày. Đó chính là mệnh lệnh Chúa trao cho chúng ta: “Anh em là muối cho đời, là ánh sáng cho trần gian” (Mt 5,13.14)
Phương thế tốt nhất để thi hành sứ mạng đó là xây dựng đời sống trên nền tảng Phúc Âm. Cách cụ thể, kể từ Năm Thánh này, theo lời nhắn nhủ của Đức Thánh Cha Bênêđictô XVI, mỗi gia đình công giáo hãy trở thành một trường dạy đức tin và đức mến, cũng như các giá trị và đức tính nhân bản. Mỗi người công giáo hãy cố gắng sống theo lương tâm ngay thẳng, bác ái, trung thực và quý trọng công ích. Như thế, chúng ta góp phần xây dựng một xã hội công bằng, liên đới và bình đẳng, là xã hội mà mọi người mong ước, đồng thời làm chứng cho mọi người về vẻ đẹp và những giá trị tích cực của Đạo Chúa.
Thưa Anh Chị Em,
Giáo Hội Chúa Kitô trên trần gian là Giáo Hội lữ hành, nghĩa là một cộng đoàn còn đang trên đường đi, chưa đạt tới đích điểm là Nước Trời. Vì thế, chúng ta không tránh khỏi những lỗi lầm và thiếu sót của cá nhân cũng như cộng đoàn. Chúng ta khiêm tốn nhìn nhận những lỗi lầm thiếu sót đó, chân thành xin Chúa và mọi người tha thứ, để với tâm hồn thanh thản, chúng ta mạnh mẽ tiến lên trên con đường loan báo Chúa Giêsu và Tin Mừng của Người cho anh chị em đồng bào của mình.
Trong niềm tri ân cảm tạ cùng với quyết tâm xây dựng Giáo Hội như lòng Chúa mong muốn và tin tưởng bước tới tương lai, nhân danh HĐGMVN, tôi long trọng và vui mừng tuyên bố khai mạc NĂM THÁNH 2010 CỦA GIÁO HỘI CÔNG GIÁO TẠI VIỆT NAM.
Sở Kiện, ngày 24-11-2009
CỦA ĐỨC CHA CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC VIỆT NAM
Kính thưa Quý Đức Hồng y, quý Đức cha,
Kính thưa Các Vị Khách quý,
Anh chị em thân mến,
 |
Thưa Anh Chị Em,
1. Từ khắp mọi miền đất nước, chúng ta quy tụ về đây để cử hành Lễ Khai Mạc Năm Thánh 2010. Thời điểm này mời gọi chúng ta nhìn lại hành trình lịch sử của Giáo Hội Chúa Kitô trên quê hương Việt Nam thân yêu: Từ những bước chân mạo hiểm của các vị thừa sai đầu tiên, Tin Mừng Chúa Kitô đã bắt đầu được loan báo trên mảnh đất quê hương chúng ta từ gần 500 năm về trước, để rồi nhờ ơn Chúa, Tin Mừng ấy mỗi ngày mỗi lan rộng cho đến cách đây 350 năm, hai giáo phận Tông toà đầu tiên đã được thiết lập tại Việt Nam. Rồi theo dòng lịch sử, Giáo Hội ngày càng phát triển cho đến năm 1960, vào ngày 24-11, Đức Chân Phước Giáo Hoàng Gioan XXIII đã ký Tông sắc thiết lập Hàng Giáo Phẩm Việt Nam, đánh dấu sự trưởng thành của Giáo Hội Chúa Kitô trên đất nước chúng ta.
Nhìn lại hành trình lịch sử ấy, chúng ta khám phá ra mầu nhiệm Giáo Hội, mầu nhiệm của hạt cải thật bé nhỏ (x. Lc 13,18-19) khi gieo xuống lòng đất, nhưng nhờ đâm rễ sâu trong đức tin nên đã không ngừng lớn lên trong hi vọng và trở thành cây to, phủ bóng mát tình yêu cho hằng triệu con người, trở thành một trong những Giáo hội có số tín hữu đông đảo nhất tại Á Châu. Mầu nhiệm ấy bắt nguồn từ Thiên Chúa, Đấng đã ban tặng cho ta món quà vô giá là Đức Giêsu Kitô, Con chí ái của Ngài, và đã dùng sức mạnh Thần Khí Ngài, thúc đẩy những bước chân thừa sai ra đi gieo vãi hạt giống Tin Mừng trên quê hương chúng ta. Vì thế, khi nhìn lại lịch sử Giáo Hội địa phương, chúng ta phải cất cao lời cảm tạ: “Hãy tạ ơn Chúa vì Chúa nhân từ, muôn ngàn đời Chúa vẫn trọn tình thương” (Tv 118,1).
2. Cùng với tâm tình tạ ơn Thiên Chúa, chúng ta hãy bày tỏ lòng tri ân sâu xa đối với các bậc tiền nhân, các ân nhân và các chứng nhân anh dũng của đức tin. Nếu hạt cải nhỏ bé có nẩy mầm và vươn dậy nhờ ánh nắng là ân sủng Thiên Chúa, thì hạt cải ấy cũng đồng thời được tưới bằng dòng nước trong lành là dòng máu của Các Thánh Tử Đạo, và những giọt mồ hôi hi sinh của các bậc tiền nhân và các ân nhân. Chính vì thế, theo lời đề nghị của Đức Tổng giám mục Hà Nội, HĐGMVN đã chấp thuận tổ chức Lễ Khai Mạc Năm Thánh tại giáo xứ Sở Kiện là nơi còn lưu giữ nhiều thánh tích của các Chứng nhân Tin Mừng. Và trước khi cử hành Lễ Khai Mạc chính thức hôm nay, thì tối hôm qua, chúng ta đã long trọng cử hành nghi thức tôn vinh Các Thánh Tử Đạo Việt Nam. Đồng thời, cũng để bày tỏ niềm tri ân đối với các ân nhân, chúng tôi đã mời các vị hồng y, giám mục – đại diện các Giáo hội đã và đang góp phần xây dựng và phát triển Giáo hội tại Việt Nam – đến tham dự Thánh Lễ khai mạc này.
3. Khi bày tỏ niềm tri ân sâu xa đối với các bậc tiền nhân, chúng ta ý thức rằng đức tin thực sự là hồng ân vô giá mà Thiên Chúa thương ban cho chúng ta qua người Con Một Chí Ái và được vun trồng bằng máu của Các Thánh Tử Đạo. Vì thế, chúng ta phải trân trọng hồng ân đức tin ấy và cùng nhau xây dựng Giáo Hội của Chúa ngày càng phát triển như lòng Chúa mong muốn.
Chúa muốn chúng ta xây dựng Giáo Hội như gia đình của Chúa, trong đó mọi người hoà thuận, hiệp nhất, yêu thương nhau như anh chị em một nhà. Hơn bao giờ hết, khung cảnh Lễ Khai Mạc hôm nay nói lên ý nghĩa đó. Chúng ta đến đây từ khắp các tỉnh thành, từ 26 giáo phận, thuộc mọi thành phần dân Chúa, làm nên một cộng đoàn đông đảo nhưng hợp nhất. Dù đông đảo, tất cả chúng ta cùng ăn một Bánh và cùng uống một Chén, cho nên chúng ta chỉ là một Thân Mình, hiệp thông gắn bó với nhau nhờ được hiệp thông với Chúa Kitô (x. 1Cr 10,17). Sự hiệp thông này cần được thể hiện cụ thể trong đời sống hằng ngày theo gương mẫu của cộng đoàn tín hữu thời sơ khai: một lòng một ý, hợp nhất với nhau, chuyên cần đào sâu giáo lý đức tin, tham dự Thánh lễ và cầu nguyện, chia sẻ mọi sự cho nhau (x. Cv 2,42-46; 4,32). Cha ông chúng ta đã cố gắng sống điều đó. Cử hành lễ Khai Mạc Năm Thánh tại Tổng giáo phận Hà Nội nhắc chúng ta nhớ đến cộng đoàn tín hữu đầu tiên trên đất Thăng Long. Các tín hữu thời ấy đã yêu thương gắn bó với nhau đến nỗi người ngoài gọi họ là những người theo “Đạo của Tình yêu”.
Như thế, cử hành Năm Thánh 2010 mời gọi và thúc đẩy tất cả chúng ta cùng nhau xây dựng một Giáo Hội hiệp thông; một Giáo Hội trong đó mỗi người đồng cảm với Giáo Hội, vui niềm vui của Giáo Hội và đau nỗi đau của Giáo Hội; một Giáo Hội trong đó mỗi người cảm nhận mình được yêu thương chăm sóc, đồng thời có trách nhiệm chăm lo cho người khác cũng như cho ích chung của Giáo Hội. Đó chính là cách thể hiện tư cách người môn đệ chân chính của Chúa như Người đã truyền dạy: “Hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương anh em” (Ga 15,12) và “Cứ dấu này người ta nhận biết anh em là môn đệ của Thầy, là anh em yêu thương nhau” (Ga 13,35).
4. Ngoài ra, hồng ân đức tin Chúa đã ban cho chúng ta cũng cần được chia sẻ cho người khác, nhất là cho đồng bào của mình, những người cùng sống trong một đất nước, cùng chia sẻ một lịch sử, cùng chung một vận mệnh quê hương. Thật vậy, càng ý thức hồng ân cao cả của đức tin và càng yêu thương đồng bào đồng loại của mình, chúng ta lại càng được thúc đẩy loan báo Chúa Giêsu và Tin Mừng của Người cho họ, đồng thời cố gắng đem những giá trị Tin Mừng thấm nhập vào mọi thực tại của đời sống hằng ngày. Đó chính là mệnh lệnh Chúa trao cho chúng ta: “Anh em là muối cho đời, là ánh sáng cho trần gian” (Mt 5,13.14)
Phương thế tốt nhất để thi hành sứ mạng đó là xây dựng đời sống trên nền tảng Phúc Âm. Cách cụ thể, kể từ Năm Thánh này, theo lời nhắn nhủ của Đức Thánh Cha Bênêđictô XVI, mỗi gia đình công giáo hãy trở thành một trường dạy đức tin và đức mến, cũng như các giá trị và đức tính nhân bản. Mỗi người công giáo hãy cố gắng sống theo lương tâm ngay thẳng, bác ái, trung thực và quý trọng công ích. Như thế, chúng ta góp phần xây dựng một xã hội công bằng, liên đới và bình đẳng, là xã hội mà mọi người mong ước, đồng thời làm chứng cho mọi người về vẻ đẹp và những giá trị tích cực của Đạo Chúa.
Thưa Anh Chị Em,
Giáo Hội Chúa Kitô trên trần gian là Giáo Hội lữ hành, nghĩa là một cộng đoàn còn đang trên đường đi, chưa đạt tới đích điểm là Nước Trời. Vì thế, chúng ta không tránh khỏi những lỗi lầm và thiếu sót của cá nhân cũng như cộng đoàn. Chúng ta khiêm tốn nhìn nhận những lỗi lầm thiếu sót đó, chân thành xin Chúa và mọi người tha thứ, để với tâm hồn thanh thản, chúng ta mạnh mẽ tiến lên trên con đường loan báo Chúa Giêsu và Tin Mừng của Người cho anh chị em đồng bào của mình.
Trong niềm tri ân cảm tạ cùng với quyết tâm xây dựng Giáo Hội như lòng Chúa mong muốn và tin tưởng bước tới tương lai, nhân danh HĐGMVN, tôi long trọng và vui mừng tuyên bố khai mạc NĂM THÁNH 2010 CỦA GIÁO HỘI CÔNG GIÁO TẠI VIỆT NAM.
Sở Kiện, ngày 24-11-2009