Câu Chuyện Cuối Đời Của Lm Giuse Vũ Ngọc Bích, DCCT với Một Đệ Tử (CĐT) DCCT đã Từng Sinh Sống Và Học Tập Tại Thái Hà (14.2.2003)
Sau hiệp định Geneve 1954 chia đôi Đất Nước, cộng đoàn DCCT Hà Nội vẫn còn lại 3 linh mục và 2 tu sĩ:
-Tu sĩ Clemet Đạt bị bắt đi tù năm 1962
-Tu sĩ Marcel Văn bị bắt đi tù và bị chết trong tù.
-Cha Paquette, quốc tịch Canada, bị tống xuất qua cửa Khẩu Lạng Sơn ngày 19.10.1958
-Cha Côté, quốc tịch Canada, bị trục xuất năm 1959 cùng với các thừa sai ngoại quốc cuối cùng còn ở lại Bắc Việt.
-Còn lại một mình Cha Giuse Vũ Ngọc Bích kiên trì giữ Đền Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp. Nằm liệt trên giường, hai mắt đã mù lòa nhưng đầu óc còn minh mẫn, Cha Bích chậm rãi trò chuyện với người học trò của 50 năm về trước.
Rồi Cha Giuse Nguyễn Ngọc Bích qua đời..
Dưới đây là cuộc phỏng vấn được một cựu đệ tử thực hiện vào ngày 14.3.2003 khi Cha già Bích còn sống.
Cựu Đệ Tử: Sau khi chỉ còn một mình cha thì năm nào họ lấy nhà dòng, nhà đệ tử?
Cha Vũ Ngọc Bích: Cũng năm 1959, khi Cha Coté đi rồi, nó vào và nói là bây giờ chúng tôi thiếu trường học, ở đây không còn các Cha, nhà rộng, chúng tôi xin mượn, chỉ nói miệng vậy thôi. Tôi thấy lý do cũng chính đáng, một mình thì ở làm gì. Thế là bắt đầu trao cái nhà bên kia.
Cựu Đệ Tử: Nhà dòng? Rồi họ xây cái nhà này cho cha?
Cha Vũ Ngọc Bích: Chưa, bắt đầu nó lấy bên nhà Đệ Tử. Rồi tôi cứ dồn sang bên nhà dòng học sinh học được đúng một năm. Sang năm sau, nó nói: Bây giờ có một nhu cầu cấp bách hơn, là y tế. Chúng tôi xin mượn làm bệnh viện. Chính cha Michaud đã xây cái nhà đệ tử ấy. Tôi chỉ còn giữ hai phòng để ở, gần nhà ngang nối Nhà Dòng với Nhà Đệ Tử.
Cựu Đệ Tử: Như vậy là năm đầu (1959) họ lấy nhà Đệ Tử làm trường học. Sang năm sau đổi thành bệnh viện.
Cha Vũ Ngọc Bích: Đúng vậy. Cái cửa nối giữa hai nhà được đóng kín. Năm 1972, nó lại vào và nói là bây giờ bệnh viện đông lắm xin linh mục cho chúng tôi mượn tất cả, rồi chúng tôi sẽ xây cho linh mục một cái nhà ở bên cạnh nhà thờ. Rõ ràng như thế. Nói vậy mà không có giấy tờ gì cả. Nó lấy để làm bệnh viện thì lấy nốt cái nhà bên này. Năm 1973 xây xong nhà cho tôi. Ngày lễ thánh Phêrô, 2h, tôi dọn sang đây. Lúc đầu chỉ có một cái nhà nhỏ này. Tôi cho xây một nhà ngay hang đá, năm 1992 kỷ niệm kim khánh của tôi. Rồi cứ xây dần dần dãy nhà nối “nhà xứ” của tôi với cái nhà gần hang đá.
Cựu Đệ Tử: Như vậy cái nhà gần hang đá là do cha xây, còn dãy nhà nối liền nhà gần hang đá và nhà xứ cha đang ở là do Cha Thành, do Tỉnh Dòng xây?
Cha Vũ Ngọc Bích: Không phải, tôi cho xây hết. Và tất cả chuyện mượn nhà mượn cửa là chỉ nói miệng vậy thôi.
Cựu Đệ Tử: Thưa cha, còn cái ao ở đằng sau Nhà Dòng, khu nhà nuôi bò, cái hồ tắm của bọn con, sân đá banh…?
Cha Vũ Ngọc Bích: Còn cả đấy, cứ mơ mơ hồ hồ vậy.
Cựu Đệ Tử: Như vậy, bệnh viện chỉ mượn hai nhà đệ tử và nhà dòng, còn từ sân đá banh, hồ tắm mà chú Vinh chết đuối ở đó, nhà bò, nhà Préau. Trong đó có mấy cái phòng dành cho bà Paul, bà An nấu cơm cho chúng con … Tất cả đều trao cho hợp tác xã Thảm Len ?
Cha Vũ Ngọc Bích: Nó cứ làm một mình nó có nói gì đâu. Cái nhà bò bây giờ còn bỏ không.
Cựu Đệ Tử: Đó là cái nhà mà hiện nay cha đang đòi lại phải không? Còn cái ao ở đằng trước Nhà Dòng, vẫn thuộc Giáo Xứ chứ ? Cha đã xây tường xung quanh. Đã có lần nọ định xây cái gì đó bên bờ ao mà cha không cho ?
Cha Vũ Ngọc Bích: Đúng rồi! Nó muốn xây một cái nhà… Người ta gọi là cái nhà… tiếng Pháp có từ hay lắm, cái nhà ăn, gọi là cái gì?
Cựu Đệ Tử: Cantine. Như vậy, việc đất đai của Nhà dòng Hà Nội này thì, họ chỉ nói mượn mà không có giấy tờ gì cả.
Cha Vũ Ngọc Bích: Phải.
Sau hiệp định Geneve 1954 chia đôi Đất Nước, cộng đoàn DCCT Hà Nội vẫn còn lại 3 linh mục và 2 tu sĩ:
-Tu sĩ Clemet Đạt bị bắt đi tù năm 1962
-Tu sĩ Marcel Văn bị bắt đi tù và bị chết trong tù.
-Cha Paquette, quốc tịch Canada, bị tống xuất qua cửa Khẩu Lạng Sơn ngày 19.10.1958
-Cha Côté, quốc tịch Canada, bị trục xuất năm 1959 cùng với các thừa sai ngoại quốc cuối cùng còn ở lại Bắc Việt.
LM Vũ Ngọc Bích |
Rồi Cha Giuse Nguyễn Ngọc Bích qua đời..
Dưới đây là cuộc phỏng vấn được một cựu đệ tử thực hiện vào ngày 14.3.2003 khi Cha già Bích còn sống.
Cựu Đệ Tử: Sau khi chỉ còn một mình cha thì năm nào họ lấy nhà dòng, nhà đệ tử?
Cha Vũ Ngọc Bích: Cũng năm 1959, khi Cha Coté đi rồi, nó vào và nói là bây giờ chúng tôi thiếu trường học, ở đây không còn các Cha, nhà rộng, chúng tôi xin mượn, chỉ nói miệng vậy thôi. Tôi thấy lý do cũng chính đáng, một mình thì ở làm gì. Thế là bắt đầu trao cái nhà bên kia.
Cựu Đệ Tử: Nhà dòng? Rồi họ xây cái nhà này cho cha?
Cha Vũ Ngọc Bích: Chưa, bắt đầu nó lấy bên nhà Đệ Tử. Rồi tôi cứ dồn sang bên nhà dòng học sinh học được đúng một năm. Sang năm sau, nó nói: Bây giờ có một nhu cầu cấp bách hơn, là y tế. Chúng tôi xin mượn làm bệnh viện. Chính cha Michaud đã xây cái nhà đệ tử ấy. Tôi chỉ còn giữ hai phòng để ở, gần nhà ngang nối Nhà Dòng với Nhà Đệ Tử.
Cựu Đệ Tử: Như vậy là năm đầu (1959) họ lấy nhà Đệ Tử làm trường học. Sang năm sau đổi thành bệnh viện.
Cha Vũ Ngọc Bích: Đúng vậy. Cái cửa nối giữa hai nhà được đóng kín. Năm 1972, nó lại vào và nói là bây giờ bệnh viện đông lắm xin linh mục cho chúng tôi mượn tất cả, rồi chúng tôi sẽ xây cho linh mục một cái nhà ở bên cạnh nhà thờ. Rõ ràng như thế. Nói vậy mà không có giấy tờ gì cả. Nó lấy để làm bệnh viện thì lấy nốt cái nhà bên này. Năm 1973 xây xong nhà cho tôi. Ngày lễ thánh Phêrô, 2h, tôi dọn sang đây. Lúc đầu chỉ có một cái nhà nhỏ này. Tôi cho xây một nhà ngay hang đá, năm 1992 kỷ niệm kim khánh của tôi. Rồi cứ xây dần dần dãy nhà nối “nhà xứ” của tôi với cái nhà gần hang đá.
Cựu Đệ Tử: Như vậy cái nhà gần hang đá là do cha xây, còn dãy nhà nối liền nhà gần hang đá và nhà xứ cha đang ở là do Cha Thành, do Tỉnh Dòng xây?
Cha Vũ Ngọc Bích: Không phải, tôi cho xây hết. Và tất cả chuyện mượn nhà mượn cửa là chỉ nói miệng vậy thôi.
Cựu Đệ Tử: Thưa cha, còn cái ao ở đằng sau Nhà Dòng, khu nhà nuôi bò, cái hồ tắm của bọn con, sân đá banh…?
Cha Vũ Ngọc Bích: Còn cả đấy, cứ mơ mơ hồ hồ vậy.
Cựu Đệ Tử: Như vậy, bệnh viện chỉ mượn hai nhà đệ tử và nhà dòng, còn từ sân đá banh, hồ tắm mà chú Vinh chết đuối ở đó, nhà bò, nhà Préau. Trong đó có mấy cái phòng dành cho bà Paul, bà An nấu cơm cho chúng con … Tất cả đều trao cho hợp tác xã Thảm Len ?
Cha Vũ Ngọc Bích: Nó cứ làm một mình nó có nói gì đâu. Cái nhà bò bây giờ còn bỏ không.
Cựu Đệ Tử: Đó là cái nhà mà hiện nay cha đang đòi lại phải không? Còn cái ao ở đằng trước Nhà Dòng, vẫn thuộc Giáo Xứ chứ ? Cha đã xây tường xung quanh. Đã có lần nọ định xây cái gì đó bên bờ ao mà cha không cho ?
Cha Vũ Ngọc Bích: Đúng rồi! Nó muốn xây một cái nhà… Người ta gọi là cái nhà… tiếng Pháp có từ hay lắm, cái nhà ăn, gọi là cái gì?
Cựu Đệ Tử: Cantine. Như vậy, việc đất đai của Nhà dòng Hà Nội này thì, họ chỉ nói mượn mà không có giấy tờ gì cả.
Cha Vũ Ngọc Bích: Phải.