Những vết thương âm ỉ nhức nhối còn đọng lại sau mấy mươi năm chiến tranh hằn lên trên những thân thể tật nguyền dị dạng do chất độc mầu da cam mà quân đội Hoa Kỳ đã từng sử dụng vẫn hiển hiện trong cuộc sống hôm nay. Chiến tranh đã qua đi từ rất lâu, có lẽ mới chỉ có thống nhất nhưng chưa có ấm no hạnh phúc, nên chúng ta đã bỏ quên họ từ rất lâu trong đau đớn bệnh tật, mãi mấy năm sau này chúng ta mới vác đơn đi kiện để đòi lại công bằng cho những nạn nhân ấy. Nhưng muộn quá rồi, trễ quá rồi vì phần lớn những chứng cứ tác động đã nhạt phai và thay đổi nên không đủ sức thuyết phục. Hết lần này qua lần khác, Tòa An Tối Cao Hoa kỳ bác bỏ đơn kiện của những nạn nhân thương tâm này và lần nào cũng vậy, trên khắp các mặt báo và truyền thông, chúng ta lại rền rĩ: Công lý ở đâu ?
Tôi không dám xúc phạm trên những nỗi đau của những nạn nhân này. Nhưng công lý tưởng như là sự thật hiển nhiên nhưng công lý không phải dễ dàng mà đạt được. Nhiều người biết chuyện đã đặt ra những câu hỏi như: Tại sao, những người cựu chiến binh Mỹ kiện thì thắng mà chúng ta kiện lại thua ? Sự thật là như thế nào ? Có phải là Tòa An Tối Cao Hoa kỳ không công bằng. Người ta nói râm ran với nhau rằng: cùng bị rải chất diệt cỏ đó như nhau. Sao những vùng đã giải phóng lại nhiều nạn nhân đến thế, còn những vùng giải phóng sau ngày 30 tháng 4 thì chẳng thấy ai bị như vậy. mà toàn là những nạn nhân thế hệ sau này chứ không mấy bắt gặp những nạn nhân bị ảnh hưởng trực tiếp ngày xưa. Hay có thể là do chính sách kế hoạch hóa gia đình, uống thuốc phá thai bừa bãi quá.
Quan điểm của tôi thì cho là cũng có thể người ta xì xầm đúng một phần nào đó, nhưng dẫu sao thì một thứ hóa chất độc hại như dioxin chắc chắn sẽ có những tai hại di chứng về sau đối với con người và môi trường, đã muốn đi kiện thì các chứng lý phải rõ ràng, có cơ sở, có phân tích khoa học minh bạch để người ta không thể chối cãi được thì mới có hy vọng thắng kiện, chứ cứ xem những hình ảnh như các em bé tật nguyền trên truyền thông nước mình nói về vụ kiện thì cũng thật là quá sơ sài, mà những em bé như thế này quốc gia nào chả có ?!?
Khép lại vấn đề màu da cam, tôi cũng mong rằng công lý sẽ sớm đến với những nạn nhân đích thực chứ đừng như là cái vụ tiền thưởng Tết cho người nghèo vừa qua, lại có những kẻ ăn trắng mặc trơn, chân tay lành lặn lại có trong danh sách những kẻ tật nguyền để lãnh tiền đền bù thì trơ trẽn quá đáng. Tôi cũng cầu mong những con người đáng thương ấy có một khoản kha khá để mà sống, để mà không phải tủi nhục vì phải cầu cạnh đến ai, chứ bấy lâu nay có mấy ai đoái hoài đến họ ngoài các cơ sở của tôn giáo này tôn giáo kia.
Trên là vấn đề da cam, giờ là vấn đề... da đỏ. Việt Nam ta là da vàng nhưng có thể lắm chứ, ít năm sau nữa lại có những nạn nhân da đỏ. Vì mới vừa qua, sau khi hội thảo về cái vụ Bauxite đỏ, cái được mệnh danh là “Chủ trương lớn của Đảng và Nhà Nước” thì chính phủ lại công bố rằng chủ trương đó là đúng đắn, chỉ cần quản lý chặt chẽ hơn một chút, chỉ cần phê duyệt cái đánh giá tác động môi trường là cứ việc làm tới, là OK, miễn bàn.
Các ý kiến tâm huyết, xác thực của các nhà khoa học, quân sự, nhà báo, nhà văn, giới trí thức, cựu quan thầy Xôviết cũ, và đông đảo quần chúng nhân dân xem ra chẳng bằng vài câu hứa đại của mấy anh làng giềng xấu bụng phương Bắc. Mà tôi cũng thật kinh ngạc vô cùng, vì tôi đã từng tham gia không ít vào các dự án kinh tế, mà toàn là các dự án xanh và sạch như trồng rừng, du lịch sinh thái. Ấy vậy mà chúng tôi phải tốn cả trăm triệu, sửa tới sửa lui, nói vã bọt mép, hết cả hơi về mấy cái vụ đánh giá an toàn môi trường mà cũng chưa làm được cho mấy ông Nghị nhà ta gật gù, khó đến thế là cùng, chỉ đến khi phải xì túi dưới, lộn túi trên mới mua được cái cười nham nhở đắc ý của quan trên. Ấy thế mà cái dự án Bauxite này được thực hiện nhanh chóng y như vườn hoa Thái Hà và Tòa Khâm Sứ dạo nọ, dường như bệnh quan liêu đã được chữa khỏi bằng thuốc tiên vậy, mặc dù cái luận chứng kinh tế của nó mà nhân dân được biết chí là một câu ngắn ngủi “là chủ trương lớn của Đảng và Nhà Nước”.
Biện pháp kỹ thuật chỉ là sao y bản chánh cái văn hóa đào đào lấp lấp, copy lại cái biện pháp thi công của mấy trăm cái lô cốt đang làm cho người dân Sàigòn khốn đốn. Tin sao nổi cái kiểu thực hiện làm sạch cái kênh Nhiêu Lộc hay cái cống Ba Bò thôi đã ngán ngẩm lắm rồi, an tâm làm sao được với cả một hệ thống sông ngòi, đất đai gấp cả triệu lần như thế. Thế mà ngay lập tức, dự án đã được đấu thầu, san ủi, khởi công hàng loạt, công nhân ngoại binh Trung Quốc tấp nập, lại còn tính đến chuyện xây cảng biển, đường sắt để vận chuyển, phục vụ “thượng quốc” một cách tận tình cun cút đúng với tinh thần “khách hàng là thượng đế” nhé.
Nhưng còn trên cả thượng đế ấy chứ, ấy là vì khách hàng này chính là quan thầy mà lị. Sau các tiến trình đó rồi mới mang ra hội thảo xem xét đến hiệu quả kinh tế và hiện tại còn phải chờ duyệt cái đánh giá tác động môi trường ( tính bỏ qua luôn ), thế mà vẫn được cho là một chủ trương đúng đắn. Thật chả hiểu ra làm sao !
Thôi thì người ta có quyền có thế, người ta cố tình thực hiện chủ trương lớn ấy thì chúng mình phải biết làm sao, cỡ như cựu Đại Tướng Võ Nguyên Giáp nói còn chửa xinhê, huống hồ gì mình. Ráng đợi cho cái Bauxite đỏ ấy mang theo nó cả một hệ thống chất độc hóa học còn nguy hiểm hơn cả dioxin theo các dòng nước từ trên nóc nhà Đông Dương tràn xuống biển, xuống sông, xuống ao hồ, xuống giếng hay ngấm sâu vào đất hoặc bay lơ lửng chu du trên các tầng mây rồi theo cơn mưa chiều lãng mạn đổ xuống làm ướt hết áo anh, áo em, áo của chúng mình và biến tất cả chúng ta, con cái cháu chắt chút chít chúng ta thành chủng tộc Việt Nam da đỏ, quái thai, dị hợm. Lúc ấy mọi da đỏ made in Vietnam cũng sẽ lại vác đơn đi kiện, sẽ mang những em bé tật nguyền làm thành tập hồ sơ... Nhưng kiện ai đây ? Và những tiếng rền rĩ kêu gào Công Lý ở đâu ? Sẽ vang vọng khắp non sông.
Thật thương thay những phận con dân phải sống trong một “Đất nước có rất nhiều đêm thắp nến nguyện cầu”.
Tôi không dám xúc phạm trên những nỗi đau của những nạn nhân này. Nhưng công lý tưởng như là sự thật hiển nhiên nhưng công lý không phải dễ dàng mà đạt được. Nhiều người biết chuyện đã đặt ra những câu hỏi như: Tại sao, những người cựu chiến binh Mỹ kiện thì thắng mà chúng ta kiện lại thua ? Sự thật là như thế nào ? Có phải là Tòa An Tối Cao Hoa kỳ không công bằng. Người ta nói râm ran với nhau rằng: cùng bị rải chất diệt cỏ đó như nhau. Sao những vùng đã giải phóng lại nhiều nạn nhân đến thế, còn những vùng giải phóng sau ngày 30 tháng 4 thì chẳng thấy ai bị như vậy. mà toàn là những nạn nhân thế hệ sau này chứ không mấy bắt gặp những nạn nhân bị ảnh hưởng trực tiếp ngày xưa. Hay có thể là do chính sách kế hoạch hóa gia đình, uống thuốc phá thai bừa bãi quá.
Quan điểm của tôi thì cho là cũng có thể người ta xì xầm đúng một phần nào đó, nhưng dẫu sao thì một thứ hóa chất độc hại như dioxin chắc chắn sẽ có những tai hại di chứng về sau đối với con người và môi trường, đã muốn đi kiện thì các chứng lý phải rõ ràng, có cơ sở, có phân tích khoa học minh bạch để người ta không thể chối cãi được thì mới có hy vọng thắng kiện, chứ cứ xem những hình ảnh như các em bé tật nguyền trên truyền thông nước mình nói về vụ kiện thì cũng thật là quá sơ sài, mà những em bé như thế này quốc gia nào chả có ?!?
Khép lại vấn đề màu da cam, tôi cũng mong rằng công lý sẽ sớm đến với những nạn nhân đích thực chứ đừng như là cái vụ tiền thưởng Tết cho người nghèo vừa qua, lại có những kẻ ăn trắng mặc trơn, chân tay lành lặn lại có trong danh sách những kẻ tật nguyền để lãnh tiền đền bù thì trơ trẽn quá đáng. Tôi cũng cầu mong những con người đáng thương ấy có một khoản kha khá để mà sống, để mà không phải tủi nhục vì phải cầu cạnh đến ai, chứ bấy lâu nay có mấy ai đoái hoài đến họ ngoài các cơ sở của tôn giáo này tôn giáo kia.
Trên là vấn đề da cam, giờ là vấn đề... da đỏ. Việt Nam ta là da vàng nhưng có thể lắm chứ, ít năm sau nữa lại có những nạn nhân da đỏ. Vì mới vừa qua, sau khi hội thảo về cái vụ Bauxite đỏ, cái được mệnh danh là “Chủ trương lớn của Đảng và Nhà Nước” thì chính phủ lại công bố rằng chủ trương đó là đúng đắn, chỉ cần quản lý chặt chẽ hơn một chút, chỉ cần phê duyệt cái đánh giá tác động môi trường là cứ việc làm tới, là OK, miễn bàn.
Các ý kiến tâm huyết, xác thực của các nhà khoa học, quân sự, nhà báo, nhà văn, giới trí thức, cựu quan thầy Xôviết cũ, và đông đảo quần chúng nhân dân xem ra chẳng bằng vài câu hứa đại của mấy anh làng giềng xấu bụng phương Bắc. Mà tôi cũng thật kinh ngạc vô cùng, vì tôi đã từng tham gia không ít vào các dự án kinh tế, mà toàn là các dự án xanh và sạch như trồng rừng, du lịch sinh thái. Ấy vậy mà chúng tôi phải tốn cả trăm triệu, sửa tới sửa lui, nói vã bọt mép, hết cả hơi về mấy cái vụ đánh giá an toàn môi trường mà cũng chưa làm được cho mấy ông Nghị nhà ta gật gù, khó đến thế là cùng, chỉ đến khi phải xì túi dưới, lộn túi trên mới mua được cái cười nham nhở đắc ý của quan trên. Ấy thế mà cái dự án Bauxite này được thực hiện nhanh chóng y như vườn hoa Thái Hà và Tòa Khâm Sứ dạo nọ, dường như bệnh quan liêu đã được chữa khỏi bằng thuốc tiên vậy, mặc dù cái luận chứng kinh tế của nó mà nhân dân được biết chí là một câu ngắn ngủi “là chủ trương lớn của Đảng và Nhà Nước”.
Biện pháp kỹ thuật chỉ là sao y bản chánh cái văn hóa đào đào lấp lấp, copy lại cái biện pháp thi công của mấy trăm cái lô cốt đang làm cho người dân Sàigòn khốn đốn. Tin sao nổi cái kiểu thực hiện làm sạch cái kênh Nhiêu Lộc hay cái cống Ba Bò thôi đã ngán ngẩm lắm rồi, an tâm làm sao được với cả một hệ thống sông ngòi, đất đai gấp cả triệu lần như thế. Thế mà ngay lập tức, dự án đã được đấu thầu, san ủi, khởi công hàng loạt, công nhân ngoại binh Trung Quốc tấp nập, lại còn tính đến chuyện xây cảng biển, đường sắt để vận chuyển, phục vụ “thượng quốc” một cách tận tình cun cút đúng với tinh thần “khách hàng là thượng đế” nhé.
Nhưng còn trên cả thượng đế ấy chứ, ấy là vì khách hàng này chính là quan thầy mà lị. Sau các tiến trình đó rồi mới mang ra hội thảo xem xét đến hiệu quả kinh tế và hiện tại còn phải chờ duyệt cái đánh giá tác động môi trường ( tính bỏ qua luôn ), thế mà vẫn được cho là một chủ trương đúng đắn. Thật chả hiểu ra làm sao !
Thôi thì người ta có quyền có thế, người ta cố tình thực hiện chủ trương lớn ấy thì chúng mình phải biết làm sao, cỡ như cựu Đại Tướng Võ Nguyên Giáp nói còn chửa xinhê, huống hồ gì mình. Ráng đợi cho cái Bauxite đỏ ấy mang theo nó cả một hệ thống chất độc hóa học còn nguy hiểm hơn cả dioxin theo các dòng nước từ trên nóc nhà Đông Dương tràn xuống biển, xuống sông, xuống ao hồ, xuống giếng hay ngấm sâu vào đất hoặc bay lơ lửng chu du trên các tầng mây rồi theo cơn mưa chiều lãng mạn đổ xuống làm ướt hết áo anh, áo em, áo của chúng mình và biến tất cả chúng ta, con cái cháu chắt chút chít chúng ta thành chủng tộc Việt Nam da đỏ, quái thai, dị hợm. Lúc ấy mọi da đỏ made in Vietnam cũng sẽ lại vác đơn đi kiện, sẽ mang những em bé tật nguyền làm thành tập hồ sơ... Nhưng kiện ai đây ? Và những tiếng rền rĩ kêu gào Công Lý ở đâu ? Sẽ vang vọng khắp non sông.
Thật thương thay những phận con dân phải sống trong một “Đất nước có rất nhiều đêm thắp nến nguyện cầu”.