Sáng Thứ Bảy, 4 tháng 12, Đức Giáo Hoàng đã rời Síp để bay đến thủ đô Hy Lạp là Athens, hay còn gọi là Nhã Điển, nơi ngài đã hạ cánh lúc 11:10 giờ địa phương. Sau nghi thức tiếp đón chính thức tại Phủ Tổng thống, vào buổi chiều, Đức Thánh Cha đã có một chuyến thăm xã giao đến Đức Tổng Giám Mục Hieronymos II, của Athens và Toàn Hy Lạp, tại Tòa Tổng Giám mục Chính thống giáo.

Trong diễn từ tại đây, Đức Thánh Cha nói:

Thưa Đức Tổng Giám Mục,

“Xin Thiên Chúa là Cha chúng ta ban cho anh em ân sủng và bình an” (Rm 1: 7). Tôi xin chào anh em với những lời này của Tông đồ Phaolô vĩ đại, đó chính những lời mà thánh nhân đã nói với các tín hữu thành Rôma khi đang ở Hy Lạp. Cuộc gặp gỡ của chúng ta hôm nay tái tạo lại ân sủng và bình an đó. Khi cầu nguyện trước các đền thờ lớn của Giáo Hội Rôma, trước các ngôi mộ của các Tông đồ và các vị tử đạo, tôi cảm thấy bị thôi thúc đến đây như một người hành hương, với lòng thành kính và khiêm nhường, để canh tân sự hiệp thông tông đồ và nuôi dưỡng tình bác ái huynh đệ. Tôi cảm ơn Đức Tổng Giám Mục vì những lời tốt lành của hiền huynh, mà tôi xin đáp lại với tình cảm quý mến. Qua hiền huynh, tôi cũng gửi lời chào đến các giáo sĩ, cộng đồng tu sĩ và tất cả các tín hữu Chính thống giáo của Hy Lạp.

Năm năm trước, chúng ta đã gặp nhau tại Lesvos, giữa một trong những bi kịch lớn của thời đại chúng ta: hoàn cảnh của rất nhiều anh chị em di cư của chúng ta, là những người chúng ta không thể thờ ơ, hay chỉ xem là một gánh nặng cần được quản lý hoặc tệ hơn là một vấn đề cần phải đẩy sang cho người khác. Giờ đây, chúng ta gặp lại nhau, để chia sẻ niềm vui của tình huynh đệ và để xem Địa Trung Hải bao quanh chúng ta không chỉ là nơi có khó khăn và chia rẽ, mà còn là vùng biển gắn kết các dân tộc lại với nhau. Cách đây không lâu, tôi đã đề cập đến những cây ô liu lâu năm mà vùng đất của chúng ta có điểm chung. Suy ngẫm về những cái cây gắn kết chúng ta, tôi nghĩ đến những gốc rễ mà chúng ta chia sẻ. Những gốc rễ đó tuy ngầm dưới đất, bị che lấp, và thường bị bỏ qua, vẫn ở đó và chúng duy trì mọi thứ. Nguồn gốc chung của chúng ta đã tồn tại qua nhiều thế kỷ là gì? Thưa: Đó là gốc rễ của các tông đồ. Thánh Phaolô nói về các gốc rễ ấy khi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc “được xây dựng trên nền tảng các tông đồ” (Ep 2:20). Những gốc rễ đó, phát triển từ hạt giống của Tin Mừng, đã bắt đầu sinh hoa kết trái dồi dào ngay trong nền văn hóa Hy Lạp: Tôi nghĩ đến các Giáo phụ đầu tiên của Giáo hội và các công đồng đại kết đầu tiên.

Đáng thương thay, trong thời gian sau này, chúng ta ngày càng xa cách. Mối quan tâm về những sự thế gian đã đầu độc chúng ta, cỏ dại của sự nghi ngờ đã gia tăng khoảng cách của chúng ta và chúng ta không còn nuôi dưỡng sự hiệp thông. Thánh Basilô Đại đế nói rằng các môn đệ chân chính của Chúa Kitô “chỉ được làm theo gương mẫu của những gì họ thấy nơi Người” (Moralia, 80, 1). Thật đáng xấu hổ - tôi thừa nhận điều này về phía Giáo Hội Công Giáo – vì đã có những hành động và quyết định liên quan rất ít hoặc chẳng liên quan gì đến Chúa Giêsu và Tin Mừng, nhưng thay vào đó lại được đánh dấu bằng sự khao khát lợi thế và quyền lực, những quyết định như thế đã làm suy yếu nghiêm trọng sự hiệp thông của chúng ta. Qua đó, chúng ta để cho sự sinh hoa kết quả của chúng ta bị tổn hại bởi những chia rẽ. Lịch sử cho chúng ta cảm nhận được sức nặng của vấn đề này, và ở đây, hôm nay, tôi cảm thấy cần phải cầu xin một lần nữa sự tha thứ của Thiên Chúa và của anh chị em chúng ta đối với những lỗi lầm mà nhiều người Công Giáo đã phạm phải. Tuy nhiên, chúng ta được an ủi bởi sự chắc chắn rằng gốc rễ của chúng ta là các thánh tông đồ và rằng, bất chấp sự xoay vần của thời gian, những gì Thiên Chúa đã gieo trồng vẫn tiếp tục phát triển và sinh hoa kết trái trong cùng một Thánh Linh. Thật là một ân sủng để nhận ra những hoa trái tốt lành của nhau và cùng hiệp nhau cảm tạ Chúa về điều này.

Thành quả tối hậu của ô liu chính là dầu. Dầu ô liu đã từng được cất giữ trong những chiếc bình và đồ tạo tác quý giá có rất nhiều trong kho tàng khảo cổ học của vùng đất này. Dầu đã cung cấp ánh sáng chiếu soi những đêm xa xưa. Trong nhiều thiên niên kỷ, đó là “mặt trời lỏng, trạng thái mầu nhiệm đầu tiên của ngọn lửa đèn” (C. BOUREUX, Les plantes de la Bible et leur Symbolique, Paris 2014, 65). Đối với chúng ta, thưa anh em thân mến, dầu kêu gọi hãy nhớ đến Chúa Thánh Thần, Đấng đã sinh ra Giáo hội. Chỉ có Người, với sự huy hoàng không phai mờ của mình, mới có thể xua tan bóng tối và soi sáng từng bước trên hành trình của chúng ta.

Đúng như thế, bởi vì Chúa Thánh Thần trên hết là dầu của sự hiệp thông. Kinh thánh nói dầu làm cho khuôn mặt người ta rạng rỡ (x. Tv 104, 15). Chúng ta cấp thiết phải nhận ra trong thời đại của chính chúng ta, ở mọi cấp độ, giá trị độc đáo tỏa sáng từ mỗi người nam nữ, từ mọi anh chị em! Để nhận ra điều này, tình nhân loại chung của chúng ta là điểm xuất phát để xây dựng sự hiệp thông. Tuy nhiên, đáng buồn thay, “sự hiệp thông dường như đánh vào một dây cung nhạy cảm”, không chỉ trong xã hội, mà còn thường xảy ra giữa các môn đệ của Chúa Giêsu “trong một thế giới Kitô được thúc đẩy bởi chủ nghĩa cá nhân và sự cứng rắn thể chế”. Tuy nhiên, như một nhà thần học vĩ đại đã nói nếu những truyền thống và đặc điểm riêng biệt của chúng ta, “sự khác biệt” của chúng ta mà “không được cân bằng cách này cách khác bởi sự hiệp thông, thì khó khăn lắm nó mới có thể mang lại sức sống cho một nền văn hóa thỏa đáng” (J. ZIZIOULAS, Comunione e alterità, Rome 2016, 16).

Sự hiệp thông huynh đệ mang lại phúc lành của Thiên Chúa. Trong Thánh Vịnh, nó được so sánh với “dầu quý trên đầu, chảy xuống râu” (Tv 133: 2). Thật vậy, Thần Khí đổ vào lòng chúng ta thúc giục chúng ta tìm kiếm tình huynh đệ ngày càng lớn hơn, để kết cấu chúng ta trong sự hiệp thông. Vì vậy, chúng ta đừng sợ giúp nhau thờ phượng Thiên Chúa và phục vụ người lân cận, đừng chạy theo việc chiêu dụ tín đồ nhưng tôn trọng hoàn toàn tự do của người khác, vì như Thánh Phaolô đã viết: “Thần Khí của Chúa ở đâu, ở đó có tự do” (2Cr. 3:17). Tôi cầu nguyện xin Thánh Linh của tình yêu thương sẽ chiến thắng mọi hình thức phản kháng và làm cho chúng ta trở thành những người xây dựng nên sự hiệp thông. Thật vậy, “nếu tình yêu thực sự đánh bay nỗi sợ hãi và sự sợ hãi được biến đổi thành tình yêu, thì chúng ta sẽ khám phá ra rằng điều cứu chúng ta là sự hiệp nhất” (Thánh Grêgôrô thành Nyssa, bài giảng thứ 15 về Diễm Tình Ca). Mặt khác, làm sao chúng ta có thể làm chứng trước thế giới về sự hòa hợp của Phúc Âm, nếu các Kitô Hữu chúng ta vẫn bị chia rẽ? Làm sao chúng ta có thể công bố tình yêu của Chúa Kitô, Đấng quy tụ các dân tộc, nếu bản thân chúng ta không hợp nhất? Nhiều bước đã được thực hiện để đưa chúng ta lại với nhau. Chúng ta hãy cầu xin Thánh Thần hiệp thông thúc đẩy chúng ta đi theo sự dẫn dắt của Người và giúp chúng ta đừng đặt tình hiệp thông trên cơ sở những tính toán, chiến lược và sự tiện lợi, nhưng đặt trên một mô hình mà chúng ta phải nhìn lên: đó là Ba Ngôi Chí Thánh.

Thánh Linh cũng là dầu của sự khôn ngoan. Ngài đã xức dầu cho Chúa Kitô và Ngài mong muốn truyền cảm hứng cho các Kitô hữu. Nhờ sự ngoan ngoãn trước sự khôn ngoan nhẹ nhàng của Ngài, chúng ta lớn lên trong sự hiểu biết về Thiên Chúa và mở rộng tấm lòng của mình với người khác. Ở đây, tôi muốn bày tỏ sự đánh giá cao của mình về tầm quan trọng dành cho việc đào tạo và chuẩn bị thần học của Giáo hội Chính thống này, là người thừa kế sự hội nhập quan trọng của đức tin vào văn hóa Hy Lạp. Tôi cũng muốn chỉ ra sự hợp tác hiệu quả trong lĩnh vực văn hóa giữa tổ chức bác ái Apostolikί Diakonίa của Giáo hội Hy Lạp - những người mà tôi rất vui được gặp đại diện vào năm 2019 - và Hội đồng Giáo hoàng về Thúc đẩy Hiệp nhất Kitô Giáo, cũng như tầm quan trọng của liên - Hội nghị chuyên đề Công Giáo do Khoa Thần học Chính thống của Đại học Salonica và Đại học Giáo hoàng Antonianum ở Rôma đồng tài trợ. Những dịp này đã giúp chúng ta có thể thiết lập các mối quan hệ thân ái và tham gia vào các cuộc trao đổi có lợi giữa các học giả của các hệ phái chúng ta. Tôi cũng đánh giá cao sự tham gia tích cực của Giáo Hội Chính thống Hy Lạp trong Ủy ban Đối thoại Thần học Quốc tế. Xin Thánh Linh giúp chúng ta kiên trì trong sự khôn ngoan trên những con đường này!

Cuối cùng, cũng chính Thần Khí là dầu an ủi, Đấng Phù Hộ luôn ở bên cạnh chúng ta, xoa dịu tâm hồn và chữa lành vết thương cho chúng ta. Qua sự xức dầu, Thánh Linh đã thánh hiến Chúa Kitô, để Người rao giảng tin mừng cho người nghèo khó, giải thoát cho những người bị giam cầm và trả tự do cho những người bị áp bức (x. Lc 4,18). Ngay cả bây giờ, Thánh Linh cũng thúc giục chúng ta quan tâm đến những người yếu đuối và nghèo khó và làm cho tình cảnh của họ, là điều tối quan trọng trước mắt Thiên Chúa, được thế giới chú ý đến. Ở đây, cũng như những nơi khác, sự hỗ trợ dành cho những người túng quẫn trong những thời điểm khó khăn nhất của cuộc khủng hoảng kinh tế là rất cần thiết. Xin cho chúng ta cùng nhau phát triển các hình thức hợp tác trong đức ái, xin cho chúng ta mở lòng và hợp tác giải quyết các vấn đề đạo đức và xã hội, để phục vụ những người nam nữ trong thời đại chúng ta và mang lại cho họ niềm an ủi của Tin Mừng. Thật vậy, Thánh Linh đang kêu gọi chúng ta, hơn bao giờ hết, hãy chữa lành vết thương của nhân loại bằng dầu tình yêu.

Tại Vườn Giệtsimani, trong giờ phút thống khổ, Chúa Giêsu Kitô đã yêu cầu các môn đệ an ủi Ngài qua sự gần gũi và cầu nguyện của họ. Do đó, hình ảnh của dầu dẫn chúng ta đến Vườn Ôliu. Chúa Giêsu nói: “Hãy ở lại đây và tỉnh thức” (Mc 14:34). Lời thỉnh cầu của Ngài đối với các Tông đồ ở dạng số nhiều. Ngày nay, Ngài cũng muốn chúng ta tỉnh thức và cầu nguyện. Chúng ta cần cầu nguyện cho nhau để mang đến cho thế giới niềm an ủi của Thiên Chúa và để chữa lành các mối quan hệ bị tổn thương của chúng ta. Đây là điều cần thiết nếu chúng ta muốn đạt được “sự thanh tẩy cần thiết cho những ký ức trong quá khứ. Với ân sủng của Chúa Thánh Thần, các môn đệ của Chúa, được thúc đẩy bởi tình yêu, bởi quyền năng của sự thật và bởi một ước muốn chân thành về sự tha thứ và hòa giải lẫn nhau, được kêu gọi để cùng nhau nhìn lại quá khứ đau buồn của họ và những tổn thương mà quá khứ đáng tiếc tiếp tục khiêu khích ngay cả ngày nay “(Thánh Đức Gioan Phaolô II, Ut Unum Sint, 2).

Chúng ta được thúc đẩy để làm điều này đặc biệt là bởi đức tin của chúng ta vào sự phục sinh. Các Tông đồ, sợ hãi và do dự, đã được hòa giải với nỗi thất vọng cay đắng về cuộc Khổ nạn khi họ thấy Chúa Phục sinh hiện ra trước mặt họ. Trong những vết thương tưởng chừng như không thể chữa lành của Người, họ tìm thấy niềm hy vọng mới, một lòng thương xót chưa từng có, một tình yêu lớn hơn cả những sai lầm và thất bại của họ; điều này đã biến họ thành một Thân Thể, được Thần linh hợp nhất với sự đa dạng của nhiều chi thể khác nhau. Cầu xin Thánh Linh của Chúa bị đóng đinh và Phục sinh đến trên chúng ta và ban cho chúng ta “một tầm nhìn bình tĩnh, sáng suốt và trung thực về những điều được sống động bởi lòng thương xót của Thiên Chúa và có khả năng giải phóng tâm trí mọi người và khơi dậy trong mọi người một sự sẵn lòng đổi mới” (sđd). Mong Ngài giúp chúng ta không bị tê liệt bởi những kinh nghiệm và định kiến tiêu cực trong quá khứ, mà thay vào đó là nhìn thực tế bằng con mắt mới. Bằng cách này, những thử thách trong quá khứ sẽ dành chỗ cho những niềm an ủi hiện tại, và chúng ta sẽ được an ủi bởi những kho tàng ân sủng mà chúng ta sẽ tái khám phá nơi anh chị em của mình. Giáo Hội Công Giáo vừa đặt ra một con đường nhằm làm sâu sắc hơn tính đồng nghị và chúng tôi cảm thấy mình có nhiều điều để học hỏi từ anh em. Đây là điều chúng tôi chân thành mong muốn, chắc chắn rằng khi anh chị em trong đức tin xích lại gần nhau hơn, thì sự an ủi của Thánh Linh sẽ tràn ngập lòng chúng tôi.

Thưa Đức Tổng Giám Mục, thưa các anh em thân mến, cầu xin cho rất nhiều vị thánh lừng lẫy của những vùng đất này, cùng với những vị tử đạo, những người mà trong thế giới ngày nay còn đông hơn cả trong quá khứ, đồng hành với chúng ta trong cuộc hành trình này. Bất chấp những khác biệt về hệ phái khi còn dưới thế này, giờ đây họ đang ở cùng nhau trên thiên đường. Xin các ngài chuyển cầu cho chúng ta, để Thánh Linh, dầu thánh của Thiên Chúa, có thể đổ ra trên chúng ta trong một Lễ Hiện Xuống mới, thậm chí như khi xưa lúc Người ngự trên các Tông đồ là những vị mà chúng ta là dòng dõi. Xin Người khơi dậy trong lòng chúng ta niềm khao khát hiệp thông, soi sáng chúng ta bằng sự khôn ngoan của Người và xức dầu an ủi cho chúng ta.

Source:Dicastero per la Comunicazione - Libreria Editrice Vaticana